Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

download Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

of 56

Transcript of Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    1/56

    1

    Trendrapportage Monitor Werkgebieden

    Regio Gooi en Vechtstreek2013

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    2/56

    2

    Voorwoord

    De tweede, verbeterde versie van de iLocator monitor Werkgebieden

    wordt in juni gelanceerd. De belangrijkste toevoeging aan deze

    vernieuwde versie is de tool trends. Er kunnen eenvoudig graeken

    en tabellen worden opgevraagd die de dynamiek in bedrijvigheid,

    werkgelegenheid, en vastgoed op de verschillende schaalniveaus laten

    zien.

    We zijn trots op de eerste iLocator trendrapportage. Een rapport waarin

    trends op de werkgebieden in de regio Gooi en Vechtstreek worden

    geanalyseerd. Ondernemers, vastgoedeigenaren, makelaars, investeerders

    en overheden kunnen de kennis uit de rapportage gebruiken bij het

    nemen van besluiten voor investeringen en bedrijfshuisvesting. Het

    doel van deze rapportage is het verspreiden van kennis, alsmede het

    verbinden en inspireren van partijen.

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    3/56

    3

    Inhoud

    Voorwoord 2

    1. Samenvatting 4

    A. Feiten en Trends 4

    B. Conclusie 6

    2. Inleiding 8

    A. iLocator 8

    B. Inzicht steeds belangrijker 8

    C. De Monitor Werkgebieden 9

    D. De regio Gooi en Vechtstreek 9

    E. De werkgebieden 10

    3. Verantwoording data 11

    4. Regionale trends 12

    A. Dynamiek bedrijvigheid 12

    B. Dynamiek werkgelegenheid 15

    C. Dynamiek vastgoed 18

    5. Factsheets 24

    A. BUSSUM 24

    B. HILVERSUM 28

    C. HUIZEN 32

    D. NAARDEN 36

    E. WEESP 40

    F. WIJDEMEREN 44

    6. Bijlagen 48

    A. Overzicht werkgebieden 48

    B. Tabellen/graeken bedrijvigheid 49

    C. Tabellen/graeken werkgelegenheid 52

    Gegevens i L ocator 56

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    4/56

    4

    A. FEITEN EN TRENDS

    Bedrijvigheid

    Regio

    In vergelijking met Nederland en omliggende regios blijft de ontwikkeling van het

    aantal bedrijven in de regio Gooi en Vechtstreek iets achter, maar er is nog steeds

    sprake van een lichte groei. Landelijk groeide het aantal bedrijven in 2011-2012 met

    1,5%, in de regio Utrecht met 2,6%, in de regio Flevoland met 2,5% en in de regio Gooi

    en Vechtstreek met 0,4%.

    De dienstensectoren en de sector handel vertegenwoordigen gezamenlijk in 2012

    zon 62% van het totaal aantal bedrijven in de regio Gooi en Vechtstreek

    Werkgebieden

    9,5% van de bedrijven in de regio Gooi en Vechtstreek is gevestigd op de

    werkgebieden.

    Op de werkgebieden is het aantal bedrijven in de periode 2011-2012 afgenomen met

    bijna 3,5% (afname van 68 bedrijven).

    De sectoren groot- en detailhandel, advisering, onderzoek en overige specialistische

    zakelijke dienstverlening en informatie en communicatie vertegenwoordigen bijna

    60% van alle bedrijven op de werkgebieden in de regio Gooi en Vechtstreek.

    De sector groot- en detailhandel is op de werkgebieden de grootste sector in 2012.

    Van het totaal aantal bedrijven behoort 29,5% tot deze sector (569 bedrijven).

    De sector informatie en communicatie is op de werkgebieden in de periode 2011-2012 gegroeid met 12 bedrijven. Absoluut gezien is d it de sector met de grootste

    groei van het aantal bedrijven.

    Het aantal bedrijven op de werkgebieden in de sector industrie is het sterkst

    afgenomen tussen 2011-2012, met 39 bedrijven (afname van 6,4%).

    Werkgelegenheid

    Regio

    In de regio Gooi en Vechtstreek nam het totaal aantal werknemers in de periode

    2008-2011 jaarlijks af. Hiermee scoort de regio minder dan de rest van Nederland en

    omliggende regios, maar deze afname is het laatste jaar ink gedaald.

    In Nederland als geheel nam in 2012 het aantal werknemers af met 0,7%. In deze

    periode was zowel in regio Utrecht als regio Gooi en Vechtstreek de afname 0,5%. Hier

    scoort de regio Gooi en Vechtstreek dus beter dan op landelijk schaalniveau. Enkel in

    Flevoland is het aantal werknemers niet afgenomen, maar toegenomen met 0,2%.

    De drie sectoren die zowel landelijk als op het niveau van de regio Gooi en Vechtstreek

    het meest werkzame personen telt zijn de sectoren handel, zorg en zakelijke diensten

    (in totaal ruim 48% in NL en bijna 53% in G&V).

    In de regio Gooi en Vechtstreek is de sector informatie en communicatie

    oververtegenwoordigd. In 2012 waren landelijk 261.410 personen werkzaam in deze

    1. Samenvatting

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    5/56

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    6/56

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    7/56

    7

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    8/568

    A. iL ocator

    In 2010 is iLocator opgericht door de negen gemeenten in de regio Gooi en Vechtstreek 1, met als doel het in stand houden en verbeteren van de

    werkgebieden in de regio Gooi en Vechtstreek. iLocator initieert, stimuleert, adviseert en verbindt partijen om gezamenlijke gebiedsvisies uit te werken

    en projecten te realiseren. Om goed te kunnen sturen op de kwaliteit van werkgebieden is inzicht in feiten en trends van groot belang.

    B. INZICHT STEEDS BELANGRIJKER

    Voor het behoud en versterking van de werkgebieden in Gooi en Vechtstreek is het van groot belang zicht te hebben op de dynamiek. Welke bedrijven

    zijn gevestigd, in welke sectoren en hoeveel mensen werken daar? Hoeveel panden worden te huur of te koop aangeboden en is dat veel of weinig?

    Zijn er deelgebieden waar de waarde zich positief of negatief ontwikkelt? Is er de laatste jaren iets veranderd? Zijn er trends zichtbaar?

    Allemaal zeer relevante vragen voor gemeenten, provincie, ondernemersverenigingen, ondernemers, eigenaren en makelaars om, bij voorkeur

    gezamenlijk, goed te kunnen sturen op de kwaliteit van de werkgebieden. Om de dynamiek op de werkgebieden en ontwikkelingen in de regio in

    beeld te brengen heeft iLocator een uniek instrument ontwikkeld: de iLocator monitor Werkgebieden.

    1 Gooi en Vechtstreek bestaat uit de gemeenten Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Laren, Muiden, Naarden, Weesp en Wijdemeren.

    2. Inleiding

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    9/569

    C. DE MONITOR WERKGEBIEDEN

    De monitor Werkgebieden is een digitaal instrument dat de ontwikkeling op bestaande werkgebieden structureel volgt. In de monitor worden de

    belangrijkste trends en ontwikkelingen van de werkgebieden zeer overzichtelijk gevisualiseerd op digitale kaarten en in tabellen en graeken. Op

    verschillende schaalniveaus kan de informatie worden opgevraagd: regionaal, lokaal, per werkgebied en per kavel. De monitor laat onder andere het

    aantal en type bedrijven, grootte van bedrijven, het aanbod van bedrijfs- en kantoorruimte en de waarde van het vastgoed zien.

    De monitor is gebruiksvriendelijk, makkelijk in beheer en modulair. Naar wens kunnen er nieuwe kenmerken aan de monitor worden toegevoegd.

    In 2013 is er aan de monitor een nieuwe functie toegevoegd: de trendrapportage. Deze functie brengt de dynamiek op de werkgebieden op

    verschillende schaalniveaus in beeld.

    De monitor is een instrument in ontwikkeling. Door gebruik van de monitor en de feedback van gebruikers worden nieuwe toepassingen verder

    verjnd en gemplementeerd.

    Deze rapportage maakt op basis van feiten trends inzichtelijk op het gebied van bedrijvigheid, werkgelegenheid en aanbod. Op dit moment is de

    cijferreeks nog beperkt tot 3 jaren; 2010, 2011 en 2012.

    D. DE REGIO GOOI EN VECHTSTREEK

    De regio Gooi en Vechtstreek is een belangrijke schakel in de Noordvleugel van de Randstad. Het verbindt de economische kernen Amsterdam,Almere en Utrecht en heeft daarin een bijzondere plek. Het is er goed wonen en op het gebied van kennisinstellingen, economische infrastructuur en

    logistiek is het beste van Nederland dicht bij de hand. Op het gebied van media, zorg en creatieve industrie levert het een belangrijke bijdrage aan de

    economische structuur van Nederland. Webadres opnemen

    2. Inleiding

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    10/5610

    E. DE WERKGEBIEDEN

    De regio Gooi en Vechtstreek telt in totaal 30 werkgebieden, waarvan twee speciek kantoorterreinen zijn: Arenapark in Hilversum (28 hectare) en

    Huizermaatweg Centraal Zone in Huizen (20 hectare). Zie bijlage 5A voor een overzicht van de werkgebieden per gemeente.

    Van de 30 werkgebieden hebben 12 werkgebieden een oppervlakte kleiner dan 10 hectare. De gemeente Bussum kent de meeste kleine

    werkgebieden. Er zijn acht werkgebieden met een oppervlakte tussen de 10 en 20 hectare. De overige 8 werkgebieden zijn groter dan 20 hectare.

    Quest, gelegen in de gemeente Naarden, heeft een oppervlakte van 17 hectare en telt slechts 2 bedrijven. Op dit terrein heeft het bedrijf Givaudan zich

    gevestigd, een bedrijf dat gespecialiseerd is in geur- en smaakstoffen.

    De ruimte voor groei en uitbreiding van werkgebieden in de regio is zeer schaars. Businesspark27 (in Blaricum) is het enige werkgebied met veel

    uitgeefbare grond. Dit werkgebied heeft een uitgeefbaar oppervlakte van circa 12 hectare, waarvan circa 8 hectare in eigendom is van de gemeente.

    Crailo (Hilversum) is een toekomstig werkgebied van circa 10 hectare bruto. De provincie is eigenaar van de grond en is gestart met de planvorming.

    2. Inleiding

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    11/5611

    De data die gebruikt worden in de Monitor Werkgebieden zijn afkomstig van LISA en

    het Kadaster. LISA levert data met betrekking tot de werkgelegenheid in de regio (onderandere aantal werkzame personen op de werkgebieden, aantal bedrijven, bedrijfssectoren).

    Het Kadaster levert informatie over de panden (aantal m bvo en WOZ-waarde). Jaarlijks

    worden de data van LISA en het Kadaster aangekocht en verwerkt in de monitor. Door de

    onderzoeksopzet van LISA heeft de data betrekking op het voorafgaande jaar. De LISA

    gegevens van de jaren 2010, 2011 en 2012 zijn in de monitor verwerkt.

    De monitor verwerkt de informatie uit verschillende bronnen tot een samenhangend beeld.

    Door overleg met dataleveranciers is data het afgelopen jaar verbeterd, maar verdere

    doorontwikkeling blijft noodzakelijk.

    Om het aanbod van bedrijfs- en kantoorruimte inzichtelijk te maken, wordt gebruik gemaakt

    van de websites van Funda en Realnext. Twee keer per jaar wordt er van deze data een

    update in de monitor gedaan. De panden die op de websites van Funda en Realnext worden

    aangeboden, worden in de monitor ingevoerd als aanbod. Sommige van deze panden

    staan niet leeg, maar worden wel te koop of te huur aangeboden. Daarnaast wordt niet elk

    leegstaand pand te koop of te huur aangeboden. In goed overleg met stakeholders wordt

    geprobeerd de kwaliteit van de data te verbeteren.

    3. Verantwoording data

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    12/5612

    A. DYNAMIEK BEDRIJVIGHEID

    De regio Gooi en Vechtstreek telt in 2012 in totaal 20.380 bedrijven.

    Op de werkgebieden zijn in 2012 1.928 bedrijven gevestigd, dit is zon

    9,5% van het totaal aantal bedrijven in de regio.

    Sinds 2010 is er sprake van een lichte toename van het aantal

    bedrijven in de gehele regio Gooi en Vechtstreek, maar in vergelijking

    met Nederland en omliggende regios blijft de ontwikkeling van het

    aantal bedrijven achter. In omliggende regios neemt de groei wel af.

    In de periode 2010-2011 groeide het aantal bedrijven op de

    werkgebieden meer dan in de gehele regio. Opvallend is dat het

    aantal bedrijven op de werkgebieden in de periode 2011-2012 juist is

    afgenomen (ruim 3%), maar in de gehele regio nog iets toeneemt.

    4. Regionale trends

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    13/5613

    De dienstensectoren en de sector handel tellen zowel in Nederland als in

    de regio Gooi en Vechtstreek het grootste aantal bedrijven. Deze sectorengezamenlijk vertegenwoordigen in 2012 in Nederland bijna 54% van alle

    bedrijven. In de regio Gooi en Vechtstreek ligt dat aandeel zelfs op ruim 62%.

    Het aantal bedrijven in de sectoren informatie en communicatie en zakelijke

    diensten is in de regio Gooi en Vechtstreek groter dan in Nederland als geheel.

    De sector zorg hoort in Nederland (qua aantal bedrijven) wel bij de grootste vijf

    sectoren, maar niet in de regio Gooi en Vechtstreek (aandeel is 6,2%).

    Op de werkgebieden in de regio Gooi en Vechtstreek zijn groot- en

    detailhandel, advisering, onderzoek en overige specialistische zakelijke

    dienstverlening en informatie en communicatie de sectoren met het grootst

    aantal bedrijven. Deze drie sectoren vertegenwoordigen bijna 60% van alle

    bedrijven op de werkgebieden.

    4. Regionale trends

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    14/5614

    In de periode 2010-2012 is het aantal bedrijven op de werkgebieden van de meest relevante

    sectoren in de sector informatie en communicatie het meest gegroeid (5,7%, oftewel 12bedrijven) en in de sector groot- en detailhandel het meest afgenomen (6,4%, oftewel 39

    bedrijven). Ook in de sector industrie en advisering, onderzoek en overige specialistische

    zakelijke dienstverlening is het aantal bedrijven gekrompen (respectievelijk met 5,5% en 3,1%).

    In de sector bouw is het aantal bedrijven gelijk gebleven.

    Conclusie

    Het aantal bedrijven in de regio Gooi en Vechtstreek groeit sinds 2011. In 2012 is het aantal

    bedrijven met 0,4% toegenomen. Handel en de dienstensectoren zijn de grootste sectoren in de

    regio; gezamenlijk vertegenwoordigen zij zon 62% van het totaal aantal bedrijven in de regio.

    Van het totaal aantal bedrijven in de regio is in 2012 ongeveer 9,5% gevestigd op de

    werkgebieden (1.928 bedrijven). In 2012 is het aantal bedrijven op de werkgebieden met

    3,5% afgenomen (afname van 68 bedrijven). Op de werkgebieden vertegenwoordigen de

    sectoren groot- en detailhandel, advisering, onderzoek en overige specialistische zakelijke

    dienstverlening en informatie en communicatie gezamenlijk bijna 60% van alle bedrijven op de

    werkgebieden in de regio Gooi en Vechtstreek. Groot- en detailhandel is de grootste sector. Van

    het totaal aantal bedrijven behoort 29,5% tot deze sector (569 bedrijven).

    In 2012 is de sector informatie en communicatie absoluut gezien het meest gegroeid, met

    12 bedrijven (toename van 5,7%). In de sector industrie is het aantal bedrijven het sterkst

    afgenomen, met 29 bedrijven (afname van 6,4%).

    4. Regionale trends

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    15/5615

    B. DYNAMIEK WERKGELEGENHEID

    De gehele regio Gooi en Vechtstreek telt in 2012 105.960 werknemers. Daarvan is ongeveer 32%

    werkzaam op de werkgebieden in de regio (33.734 werknemers). Van het totaal aantal bedrijven in de

    regio heeft 9,5% zich gevestigd op de werkgebieden. Op basis hiervan kan geconcludeerd worden dat

    er op de werkgebieden bedrijven zijn gevestigd met veel werknemers in dienst.

    In de regio Gooi en Vechtstreek neemt het totaal aantal werknemers vanaf 2008 jaarlijks af, zie graek

    7. Hiermee scoort de regio minder dan de rest van Nederland. Echter, de afname is in de periode 2011-

    2012 ink afgenomen in vergelijking met het jaar daarvoor. In 2011-2012 verschilt de afname van het

    aantal werknemers in de regio Gooi en Vechtstreek niet veel met de landelijke afname en de afname in

    de omliggende regios.

    In de regio neemt het aantal bedrijven toe (zie graek 1), maar het aantal werknemers neemt af. Dit

    wijst op een toename van kleine bedrijven en zzpers in de regio.

    Op de werkgebieden neemt tussen 2011-2012 zowel het aantal werknemers als het aantal bedrijven af,

    maar de afname van het aantal werknemers op de werkgebieden is kleiner dan 1%. Opmerkelijk is dat

    het aantal bedrijven sterker afneemt dan het aantal werknemers. Dit kan deels verklaard worden door

    de groei van het bedrijf Abbott in Weesp en de groei in de sector vervoer en opslag in de gemeente

    Hilversum, door een administratieve inschrijving op het werkgebied Laapersveld van het bedrijf

    Connexxion.

    4. Regionale trends

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    16/5616

    De drie sectoren die zowel op landelijk niveau als op niveau van de regio Gooi en Vecht het

    meest aantal werkzame personen tellen, zijn de sectoren handel, zorg en zakelijke d iensten(ruim 48% in Nederland en bijna 53% in de regio Gooi en Vechtstreek). In de regio is de sector

    informatie en communicatie oververtegenwoordigd (Nederland 3,2% versus 11,9% in de regio).

    De mediasector behoort tot deze sector. Het is niet verrassend dat de regio, met Mediastad

    Hilversum als centrumgemeente, een oververtegenwoordiging van de sector informatie en

    communicatie heeft.

    Op landelijk schaalniveau telt ook de sector onderwijs een groot aantal werknemers.

    Het aantal zorgbedrijven in de regio scoort niet hoog, maar er zijn in de regio wel veel personen

    werkzaam in deze sector. Kennelijk werken er relatief veel mensen bij een aantal grote

    zorgondernemers, die niet gevestigd zijn op de werkgebieden.

    Op de werkgebieden in de regio Gooi en Vechtstreek zijn de meeste personen werkzaam in de

    sectoren informatie en communicatie, groot- en detailhandel en industrie. Deze drie sectoren

    gezamenlijk vertegenwoordigen in 2012 bijna 60% van het totaal aantal werkzame personen op

    de werkgebieden in de regio. Ook de sector vervoer en opslag telt een groot aantal werknemers,

    hoewel het aandeel bedrijven in deze sector slechts 2,7% is. Eerder zagen we al dat op de

    werkgebieden in de regio Gooi en Vechtstreek de sector advisering, onderzoek en overige

    specialistische zakelijke dienstverlening een ink aandeel heeft in het aantal bedrijven (16%).

    Van het totaal aantal werknemers op de werkgebieden is 6,2% werkzaam in deze sector.

    4. Regionale trends

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    17/5617

    In de drie grootste sectoren op de werkgebieden is het aantal werkzame personen het meest afgenomen

    (afname van 1.358 personen). In de sector vervoer en opslag is het aantal werkzame personen op dewerkgebieden in de regio toegenomen met 713 personen. Dit aantal wordt sterk benvloed door de

    eerder vermelde administratieve inschrijving van n groot bedrijf op het bedrijventerrein Laapersveld in

    Hilversum.

    Conclusie

    In de regio Gooi en Vechtstreek nam het aantal werknemers de laatste jaren af. In 2012 was deze afname

    slechts 0,5%, terwijl dat in 2011 nog 3% was. Landelijk nam in 2012 het aantal werknemers af met 0,7%.

    De drie sectoren die zowel landelijk als op het niveau van de regio Gooi en Vechtstreek het meest werkzame

    personen telt zijn de sectoren handel, zorg en zakelijke diensten. Het aantal zorgbedrijven in de regio is niet

    groot, maar er zijn wel veel werknemers werkzaam in deze sector. Er werken dus relatief veel mensen bij een

    aantal grote zorgondernemers.

    In de regio Gooi en Vechtstreek is de sector informatie en communicatie oververtegenwoordigd. Van het

    totaal aantal werkzame personen in de regio werk bijna 12% in deze sector. De regio Gooi en Vechtstreek

    staat hierom ook bekend.

    Van het totaal aantal werknemers in de regio is 32% werkzaam op de werkgebieden. Dit aantal neemt

    jaarlijks iets af; in 2011 met 0,5% en in 2012 met 0,8%.

    Op de werkgebieden zijn de meeste personen werkzaam in de sectoren informatie en communicatie, groot-

    en detailhandel en industrie. Deze drie sectoren vertegenwoordigen samen bijna 60% van het totaal aantal

    werkzame personen op de werkgebieden in de regio Gooi en Vechtstreek. In deze drie sectoren heeft ook de

    grootste afname plaatsgevonden van het aantal werknemers in 2012.

    4. Regionale trends

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    18/56

    18

    C. DYNAMIEK VASTGOED

    C.1 Totaal aanbod 1 van panden op werkgebieden in de regio

    Tussen december 2011 en december 2012 is het aantal m bvo dat wordt aangeboden op

    de werkgebieden met bijna 40% toegenomen. Werden in december 2011 nog 205 objecten

    (134.862 m bvo) te koop/huur aangeboden op de werkgebieden in de regio, in december

    2012 waren dat er 219 (188.175 m bvo). Van het totale aanbod op de werkgebieden is 41%

    kantoorruimte (76.763 m ) en 59% bedrijfsruimte (111.412 m )

    Alleen in Bussum en Naarden nam het aanbod af. Opvallend is de toename van het aanbod van

    bedrijfs- en kantoorruimte op de werkgebieden in Huizen en Weesp.

    1 Aanbod: in de monitor Werkgebieden wordt het aanbod van bedrijfs- en kantoorpanden op de

    werkgebieden in de regio Gooi en Vechtstreek in beeld gebracht met behulp van de websites van Funda en Realnext.

    Twee keer per jaar wordt er van dit aanbod een update gedaan (eind juni en eind december). Bedrijfs- en kantoorpanden

    die nog in ontwikkeling zijn, of nog moeten worden ontwikkeld, worden niet opgenomen als aanbod in de monitor. In

    deze rapportage zijn de gegevens verwerkt van de periode december 2011 tot december 2012.

    4. Regionale trends

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    19/56

    19

    In de gemeenten Hilversum en Weesp ligt het totale aanbod m als percentage van het totaal aantal m

    (net) boven de bovengrens van de frictieleegstand 8%. In de gemeente Hilversum komt dit met name doorhet aanbod op de werkgebieden Arenapark (van het totale aanbod in Hilversum is 27,5% gelegen op het

    werkgebied Arenapark) en Havenkwartier (van het totale aanbod in Hilversum is bijna 25% gelegen op het

    werkgebied Havenkwartier) en in de gemeente Weesp door het aanbod op het werkgebied Noord (van het

    totale aanbod in Weesp is ruim 86% gelegen op dit werkgebied).

    C.2 Aanbod op kantoorlocaties

    De regio Gooi en Vechtstreek kent twee kantoorlocaties: Arenapark in Hilversum en Huizermaatweg Centraal

    Zone in Huizen. Tussen december 2011 en december 2012 is het aanbod op de twee kantoorlocaties met

    5.280 m toegenomen (bijna 24%). Het aanbod op de grootste kantorenlocatie, Arenapark, is in deze periode

    vrijwel stabiel gebleven. Op de kantoorlocatie Huizermaatweg Centraal Zone is het aanbod toegenomen

    met ruim 4.800 m (een toename van 239%).

    Werkgebied Totaal m bvo Aanbod m % aanbod

    Arenapark 149.303 20.501 13,73%Huizermaatweg Centraal Zone 195.253 6.907 3,54%

    4. Regionale trends

    Graek 16:

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    20/56

    20

    Geplaatst in landelijke en regionale context valt de leegstand op de kantorenlocaties mee.

    Volgens cijfers van NVM Business stond eind 2012 bijna 16% van de Nederlandse kantoren tekoop of te huur. In januari 2012 stond volgens de cijfers van DTZ 14,1% van de kantoren leeg in

    Nederland (een toename van 0,2% t.o.v. 2010)

    In Almere stond in januari 2012 22,9% van de kantoorruimte leeg (131.000 m ) (Bron: DTZ).

    Almere behoort tot de top 10 gemeenten met de grootste leegstand aan kantoorruimte.

    In Gooi en Eemland (met resp. centrumgemeente Hilversum en Amersfoort) stond in januari

    2012 volgens de gegevens van DTZ 237.000 m kantoorruimte leeg, dat is ongeveer 16%. Ten

    opzichte van 2010 was dit een stijging van 0,8%.

    In Utrecht en omgeving (Utrecht, Stichtse Vecht, Nieuwegein en Houten) was de leegstand van

    kantoorruimte in januari 2012 13%, een toename van 2,6% ten opzichte van 2010.

    4. Regionale trends

    Aanbod kantoren

    Nederland 14,1%

    Almere 22,9%

    Utrecht en omgeving 13,0%

    Gooi en Eemland 16,1%

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    21/56

    21

    C.3 Aanbod kantoorruimte op de bedrijventerreinen

    Naast het aanbod van kantoorruimte op de kantorenlocatieswerd er december 2011 40.130 m en in december 2012

    48.102 m kantoorruimte op bedrijventerreinen aangeboden.

    Dit is in december 2012 ongeveer 30% van het totale aanbod

    op de bedrijventerreinen.

    4. Regionale trends

    Graek 17:

    Graek 18:

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    22/56

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    23/56

    23

    Conclusie

    In de regio Gooi en Vechtstreek neemt, net als op landelijk niveau, het aanbod van kantoor- enbedrijfsruimte toe. De laatste jaren is er veel aandacht voor leegstand van kantoorruimte. Geplaatst in

    landelijke en regionale context (omliggende regios), valt het aanbod op de kantorenlocaties in de regio

    Gooi en Vechtstreek mee.

    Tussen december 2011 en december 2012 is het aantal m bvo aanbod op de werkgebieden met bijna

    40% toegenomen (circa 53.000 m ), maar alleen in de gemeente Hilversum (8,8%) en Weesp (11,9%)

    ligt het aanbod m bvo van het totaal aantal m bvo op de werkgebieden boven de frictieleegstand van

    8%. Dit beeld wordt met name bepaald door het aanbod op het werkgebied Noord in Weesp en op het

    Havenkwartier in Hilversum.

    Het aanbod van m bvo kantoorruimte op de twee kantorenlocaties ligt alleen op het Arenapark

    boven de frictieleegstand van 8%. Op het Arenapark wordt ruim 13% te koop/huur aangeboden en op

    Huizermaatweg Centraal Zone slechts 3,5%.

    Van het totale aanbod panden op de bedrijventerreinen in Gooi en Vechtstreek is 30% kantoorruimte.

    4. Regionale trends

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    24/56

    24

    A. BUSSUM

    De gemeente Bussum telt vier werkgebieden: Bensdorp, Franse Kampweg, Nieuwe Vaart en

    Nijverheidswerf.

    Werkgebieden Hectare Aantal bedrijven Aantal werknemers

    Bensdorp 1,5 3 90

    Franse Kampweg 5,6 5 281

    Nieuwe Vaart 2,7 39 319

    Nijverheidswerf 1,2 21 76

    DYNAMIEK BEDRIJVIGHEID

    Op de werkgebieden in de gemeente Bussum is het aantal bedrijven in de periode 2010-2012

    vrijwel stabiel gebleven. De grootste afname van het aantal bedrijven heeft zich voorgedaan op

    het werkgebied Nieuwe Vaart (afname van 7 bedrijven).

    5. Factsheets Bussum

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    25/56

    25

    De drie sectoren met het grootst aantal bedrijven zijn: advisering, onderzoek en overige specialistische

    zakelijke dienstverlening, groot- en detailhandel en industrie.

    DYNAMIEK WERKGELEGENHEID

    Op de werkgebieden Bensdorp en Franse Kampweg is het aantal werknemers in de periode 2010-2012 iets

    toegenomen. Op de werkgebieden Nieuwe Vaart en Nijverheidswerf is het aantal werknemers afgenomen,

    respectievelijk met bijna 19% en ruim 22%.

    5. Factsheets Bussum

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    26/56

    26

    Alleen in de sector industrie heeft er in de periode 2011-

    2012 groei van het aantal werknemers plaatsgevonden op dewerkgebieden in de gemeente Bussum. In de andere sectoren is

    het aantal werknemers gelijk gebleven of gekrompen.

    5. Factsheets Bussum

    Bussum, 2011-2012

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    27/56

    27

    DYNAMIEK VASTGOED

    Sinds juni 2012 wordt er op het werkgebied Bensdorp n pand tehuur aangeboden (van 415 m ). Op de werkgebieden Nieuwe Vaart

    en Nijverheidswerf is het aanbod in de periode december 2011 en

    december 2012 ink afgenomen.

    5. Factsheets Bussum

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    28/56

    28

    B. HILVERSUM

    De gemeente Hilversum telt 10 werkgebieden. Het werkgebied Crailo is een gebied dat nog ontwikkeld

    moet worden. Dit werkgebied wordt in de verdere analyse buiten beschouwing gelaten.

    Werkgebieden Hectare Aantal bedrijven Aantal werknemers

    Arenapark 28 100 4806

    Crailo 15 0 0

    Havenkwartier 33,9 119 1582

    Kerkelanden 29,3 98 1794

    Korte Noorderweg 1,9 49 199Laapersveld 8,4 21 1345

    Liebergerweg 12,2 45 755

    Media Park 49,3 154 5799

    Mussenstraat 3,9 15 389

    Oude Amersfoorteseweg 5 13 671

    Zeverijnstraat 4,4 22 226

    DYNAMIEK BEDRIJVIGHEIDOp de werkgebieden in de gemeente Hilversum is het aantal bedrijven in de periode 2010-2012 vrijwel

    stabiel gebleven. In absolute aantallen heeft de grootste groei van het aantal bedrijven plaatsgevonden op

    het werkgebied Arenapark (groei van 7 bedrijven) en de grootste afname op de werkgebieden Kerkelanden

    en Korte Noorderweg (afname van 6 bedrijven).

    5. Factsheets Hilversum

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    29/56

    29

    De drie grootste sectoren op de werkgebieden in de

    gemeente Hilversum zijn: groot- en detailhandel, informatie encommunicatie en advisering, onderzoek en overige specialistische

    zakelijke dienstverlening.

    DYNAMIEK WERKGELEGENHEID

    Op de werkgebieden Arenapark en Media Park is het aantal

    werknemers tussen 2010 en 2012 met respectievelijk 7% en

    6% afgenomen. In dezelfde periode is op de werkgebieden

    Laapersveld en Zeverijnstraat het aantal werknemers forstoegenomen.

    5. Factsheets Hilversum

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    30/56

    30

    Op de werkgebieden in de gemeente Hilversum heeft in een

    aantal sectoren groei voorgedaan, maar in de meeste sectorenis er sprake van een afname van het aantal werknemers. In de

    sectoren informatie en communicatie en groot- en detailhandel is

    het aantal werknemers het meest afgenomen, maar op het totaal

    aantal werknemers gezien, is dit slechts een klein percentage.

    5. Factsheets Hilversum

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    31/56

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    32/56

    32

    C. HUIZEN

    De gemeente Huizen telt twee werkgebieden: Huizermaat Centraal Zone en t Plaveen. Het werkgebied

    Huizermaatweg Centraal Zone is een kantorenlocatie.

    Werkgebieden Hectare Aantal bedrijven Aantal werknemers

    Huizermaatweg Centraal Zone 20,3 159 2496

    t Plaveen 74,3 252 2678

    DYNAMIEK BEDRIJVIGHEID

    Op de werkgebieden in de gemeente Huizen is het aantal bedrijven in de periode 2010-2012 vrijwel stabiel

    gebleven.

    5. Factsheets Huizen

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    33/56

    33

    De drie sectoren met het grootst aantal bedrijven zijn: groot- en

    detailhandel, advisering, onderzoek en overige specialistischezakelijke dienstverlening en bouwnijverheid.

    DYNAMIEK WERKGELEGENHEID

    Op het werkgebied Huizermaatweg Centraal Zone neemt het

    aantal bedrijven af, maar het aantal werknemers toe. Voor

    werkgebied t Plaveen geldt het tegenovergestelde: het aantal

    bedrijven neemt toe, maar het aantal werknemers neemt af.

    5. Factsheets Huizen

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    34/56

    34

    In de sector gezondheids- en welzijnszorg heeft de grootste groei

    plaatsgevonden en in de sector industrie de grootste krimp van hetaantal werknemers op de werkgebieden tussen 2011 en 2012.

    5. Factsheets Huizen

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    35/56

    35

    DYNAMIEK VASTGOED

    Op de kantorenlocatie Huizermaatweg Centraal zone is hetaanbod m kantoorruimte tussen december 2011 en december

    2012 fors toegenomen. Op werkgebied t Plaveen is het aanbod

    tussen december 2011 en juni 2012 toegenomen, maar in de

    periode juni 2012 tot december 2012 weer iets afgenomen.

    5. Factsheets Huizen

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    36/56

    36

    D. NAARDEN

    De gemeente Naarden telt drie werkgebieden: Gooimeer Noord, Gooimeer Zuid en Quest.

    Werkgebieden Hectare Aantal bedrijven Aantal werknemers

    Gooimeer Noord 12 54 1.232

    Gooimeer Zuid 39,4 207 1.954

    Quest 17 2 558

    DYNAMIEK BEDRIJVIGHEID

    Het aantal bedrijven op de werkgebieden in Naarden is in de periode 2010-2012 vrijwel stabiel gebleven.

    5. Factsheets Naarden

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    37/56

    37

    De drie grootste sectoren op de werkgebieden in de gemeente

    Naarden zijn: groot- en detailhandel, advisering, onderzoek enoverige specialistische zakelijke dienstverlening en industrie.

    DYNAMIEK WERKGELEGENHEID

    Het aantal werknemers is in de periode 2010-2012 redelijk stabiel

    gebleven op de werkgebieden in de gemeente Naarden.

    5. Factsheets Naarden

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    38/56

    38

    Op de werkgebieden in de gemeente Naarden heeft alleen groei

    plaatsgevonden in de sectoren onderwijs, nancile instellingenen informatie en communicatie.

    5. Factsheets Naarden

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    39/56

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    40/56

    40

    E. WEESP

    De gemeente Weesp telt drie werkgebieden: Nijverheidslaan, Noord en Van Houten Industriepark/Solvay.

    Werkgebieden Hectare Aantal bedrijven Aantal werknemers

    Nijverheidslaan 11,6 36 458

    Noord 72 292 3050

    Van Houten Industriepark/Solvay 38,1 22 1502

    DYNAMIEK BEDRIJVIGHEID

    Op de werkgebieden in Weesp is het aantal bedrijven in de periode 2010-2012 vrijwel stabiel gebleven.

    5. Factsheets Weesp

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    41/56

    41

    De drie grootste sectoren op de werkgebieden in de gemeente

    Weesp zijn: groot- en detailhandel, industrie en advisering,onderzoek en overige specialistische zakelijke dienstverlening.

    DYNAMIEK WERKGELEGENHEID

    Na twee jaren van lichte daling is het laatste jaar de

    werkgelegenheid op de drie werkgebieden weer wat gestegen.

    5. Factsheets Weesp

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    42/56

    42

    Alleen in de sectoren gezondheids- en welzijnszorg en vervoer

    en opslag is het aantal werknemers tussen 2011 en 2012afgenomen. De sector industrie is het sterkst gegroeid in deze

    periode.

    5. Factsheets Weesp

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    43/56

    43

    DYNAMIEK VASTGOED

    Op de werkgebieden in Weesp is het aanbod m van kantoor-enbedrijfsruimte tussen december 2011 en december 2012 fors

    toegenomen.

    5. Factsheets Weesp

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    44/56

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    45/56

    45

    De sector met veruit de meeste bedrijven is de sector groot- en

    detailhandel (76 bedrijven). Daarna volgen de sectoren industrie(24 bedrijven) en bouwnijverheid (23 bedrijven).

    DYNAMIEK WERKGELEGENHEID

    Op het werkgebied Nieuw Walden Machineweg is het aantal

    werknemers het meest afgenomen tussen 2010 en 2012.

    Hier is het aantal werknemers met ruim 18% afgenomen (58werknemers).

    Alleen op het werkgebied Rading is het aantal werkzame

    personen toegenomen, met 9 werknemers (3%).

    5. Factsheets Wijdemeren

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    46/56

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    47/56

    47

    DYNAMIEK VASTGOED

    In december 2012 werden er op het werkgebied Loodijk 2ruimten te huur aangeboden. Daarvoor was er nog geen aanbod

    op dit werkgebied. Op het werkgebied Rading is het aantal

    aangeboden panden toegenomen van geen naar 5 (van 0 m naar

    695 m ). Alleen op de werkgebieden Rading en Loodijk worden

    kantoorruimten aangeboden.

    5. Factsheets Wijdemeren

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    48/56

    48

    A. OVERZICHT WERKGEBIEDEN

    Gemeente Werkgebieden Oppervlakte (in hectare) Aantal bedrijven

    Bussum Bensdorp 1,5 3

    Franse Kampweg 5,6 5Nieuwe Vaart 2,7 45

    Nijverheidswerf 1,2 23

    Hilversum Mediapark 49,3 167

    Korte Noorderweg 1,9 55

    Liebergerweg 12,2 55

    Oude Amersfoortseweg 5 15

    Mussenstraat 3,9 17

    Arenapark 28 97

    Laapersveld 8,4 20

    Kerkelanden 29,3 108Havenkwartier 34 121

    Zeverijnstraat 4,4 20

    Crailo 15,1 1

    Naarden Gooimeer Noord 12 60

    Gooimeer Zuid 39,4 213

    Quest 17 2

    Weesp Noord 72 297

    Nijverheidslaan 11,6 33

    Van Houten Industrie/Solvay 38,1 21

    Wijdemeren Loodijk 14,8 11

    Reeweg 2,3 16

    Nieuw Walden Machineweg 12,8 72

    Rading 8,3 35

    De Zodde 3,3 30

    De Slenk 13,9 52

    Huizen Huizermaatweg 20,3 163

    t Plaveen 74,3 239

    6. Bijlagen

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    49/56

    49

    B. TABELLEN/GRAFIEKEN BEDRIJVIGHEID

    Aandeel aantal bedrijven per sector van totaal aantal bedrijven, in Nederland

    en in de regio Gooi en Vechtstreek

    NL NL NL G&V G&V G&V

    Sector 2008 2010 2012 2008 2010 2012

    Landbouw en Visserij 7,5% 6,7% 6,0% 1,3% 1,0% 0,7%

    Industrie 4,8% 4,5% 4,3% 3,5% 3,4% 3,0%

    Nutsbedrijven 0,2% 0,2% 0,2% 0,1% 0,1% 0,1%

    Bouw 10,5% 10,3% 10,1% 10,5% 10,3% 10,1%Handel 21,8% 20,1% 19,2% 19,5% 18,6% 17,9%

    Vervoer en Opslag 2,8% 2,6% 2,5% 1,4% 1,3% 1,3%

    Horeca 4,4% 4,1% 3,9% 3,1% 3,1% 2,9%

    Informatie en Communicatie 4,6% 4,8% 5,1% 8,2% 8,4% 8,5%

    Financile instellingen 1,8% 1,5% 1,4% 2,1% 1,8% 1,7%

    Zakelijke diensten 21,7% 23,0% 23,8% 31,0% 32,4% 33,7%

    Overheid 0,3% 0,3% 0,3% 0,2% 0,2% 0,2%

    Onderwijs 3,4% 3,7% 4,0% 3,0% 3,0% 3,0%

    Zorg 6,6% 7 ,8% 8,4% 6,1% 6,1% 6,2%

    Overige diensten 9,5% 10,5% 10,8% 9,9% 10,3% 10,8%

    6. Bijlagen

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    50/56

    50

    Aandeel aantal bedrijven per sector op de werkgebieden in de regio Gooi en Vechtstreek

    G&V G&V G&V

    Sector 2010 2011 2012

    Industrie 9,4% 9,3% 9,0%

    Winning en distributie van water 0,5% 0,4% 0,4%

    Bouw 8,2% 8,2% 8,3%

    Groot- en detailhandel 31,1% 29,5% 29,5%

    Vervoer en opslag 2,7% 2,8% 2,7%

    Horeca 1,3% 1,4% 1,5%

    Informatie en communicatie 10,7% 11,6% 11,5%

    Financile instellingen 4,5% 4,4% 4,5%Advisering, onderzoek en overige specialistische zakelijke dienstverlening 16,3% 16,3% 16,0%

    Verhuur van roerende goederen en overige zakelijke dienstverlening 6,7% 7,0% 6,8%

    Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen 0,3% 0,3% 0,3%

    Onderwijs 2,0% 2,0% 2,0%

    Zorg 1,7% 1,8% 1,7%

    Cultuur, sport en recreatie 2,5% 2,7% 3,0%

    Overige diensten 2,2% 2,3% 2,0%

    6. Bijlagen

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    51/56

    51

    Toename/afname van het aantal bedrijven per sector op de werkgebieden in

    de regio Gooi en Vechtstreek

    Absolute toename/afname % toename/afname

    Sector 2010-2012 2010-2012

    Industrie -10 -5,5%

    Winning en distributie van water -1 -11,1%

    Bouwnijverheid 0 0,0%

    Groot- en detailhandel -39 -6,4%

    Vervoer en opslag 1 1,9%

    Logies-, maaltijd- en drankverstrekking 3 12,0%

    Informatie en communicatie 12 5,7%

    Financile instellingen -1 -1,1%

    Advisering, onderzoek en overige special is ti sche zakeli jke dienstverlen ing -10 -3 ,1%

    Verhuur van roerende goederen en overige zakelijke dienstverlening 2 1,5%

    Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verpl ichte sociale verzekeringen 0 0 ,0%

    Onderwijs -1 -2,5%

    Gezondheids- en welzijnszorg 0 0,0%

    Cultuur, sport en recreatie 10 20,8%

    Overige dienstverlening -4 -9,5%

    6. Bijlagen

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    52/56

    52

    C. TABELLEN/GRAFIEKEN WERKGELEGENHEID

    Aandeel aantal werknemers per sector van totaal aantal werknemers in Nederland en in de regio

    Gooi en Vechtstreek

    NL NL NL G&V G&V G&V

    Sector 2008 2010 2012 2008 2010 2012

    Landbouw en Visserij 3,1% 3,0% 2,7% 0,7% 0,7% 0,4%

    Industrie 11,0% 10,2% 10,0% 8,0% 7,2% 6,3%

    Nutsbedrijven 0,8% 0,9% 0,9% 0,4% 0,4% 0,4%

    Bouw 6,5% 6,2% 5,9% 5,2% 4,9% 4,7%

    Handel 17,6% 17,4% 17,6% 19,4% 19,3% 19,6%

    Vervoer en Opslag 5,4% 5,2% 5,1% 2,5% 2,5% 2,7%Horeca 4,3% 4,3% 4,4% 3,4% 3,3% 3,2%

    Informatie en Communicatie 3,2% 3,2% 3,2% 12,6% 12,2% 11,9%

    Financile instellingen 3,2% 3,0% 2,9% 3,0% 2,8% 2,8%

    Zakelijke diensten 14,0% 14,3% 14,5% 14,9% 14,8% 15,7%

    Overheid 5,5% 5,5% 5,4% 2,9% 2,9% 2,9%

    Onderwijs 6,5% 6,7% 6,7% 5,9% 6,3% 6,2%

    Zorg 14,8% 15,7% 16,2% 15,7% 16,8% 17,2%

    Overige diensten 4,1% 4,4% 4,4% 5,5% 5,9% 6,0%

    6. Bijlagen

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    53/56

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    54/56

    54

    Toename/afname van het aantal werknemers per sector op de werkgebieden in

    de regio Gooi en Vechtstreek

    Absolute toename/afnameProcentuele

    toename/afname

    Sector 2010-2012 2010-2012

    Industrie -683 -11,7%

    Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en gekoelde lucht -49 -20,0%

    Winning en distributie van water -13 -6,7%

    Bouwnijverheid -125 -9,4%

    Groot- en detailhandel -294 -3,9%

    Vervoer en opslag 713 60,8%

    Logies-, maalt ijd- en drankverstrekking 64 43,0%

    Informatie en communicatie -381 -4,8%

    Financil e instelli ngen -28 -1,8%

    Advisering, onderzoek en overige specialistische zakelijke dienstverlening -16 -0,8%

    Verhuur van roerende goederen en overige zakelijke dienstverlening 8 0,5%

    Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen 18 3,6%

    Onderwijs 46 2,6%

    Gezondheids- en welzijnszorg 310 24,9%

    Cultuur, sport en recreatie -57 -8,4%

    Overige dienstverlening -24 -5,2%

    6. Bijlagen

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    55/56

    55

  • 8/11/2019 Gooi en Vechtstreek 2013 trendrapportage

    56/56