Goede zorg bij Passiviteit - kennispleingehandicaptensector.nl GS... · PowerPoint-presentatie...

42
Goede zorg bij Passiviteit Lisette Vrolijk, fysiotherapeut Chrétienne van der Burg, ergotherapeut

Transcript of Goede zorg bij Passiviteit - kennispleingehandicaptensector.nl GS... · PowerPoint-presentatie...

Goede zorg bij Passiviteit

Lisette Vrolijk, fysiotherapeut Chrétienne van der Burg, ergotherapeut

Inhoud

Praten over PDL

Interactief, vragen en bevragen!

Praktijksituaties

Praktisch aan de slag met de praktijk

Wat willen jullie zien n.a.v. de presentatie?

ADL Zelfzorgvermogen

Liggen

Zitten

Verplaatsen

Wassen

Aankleden

Toiletgang

Voeden

Achteruitgang

Zelfzorgvermogen

Zelfzorgtekort

Activeren/revalideren

Zelfzorgvermogen

ADL-onafhankelijk

Wanneer activeren / revalideren niet meer lukt

Acceptatie van (deel)passiviteit

ADL PDL

Liggen Liggen m.b.v. ondersteuning

Zitten Zitten m.b.v. ondersteuning

Verplaatsen Verplaatst worden

Wassen Gewassen worden

Aankleden Gekleed worden

Toiletgang Verschoond worden

Voeden Gevoed worden

Voorwaarden PDL

Accepteren van (deel)passiviteit bij cliënten

Beschikken over of ontwikkelen van de juiste attitude en

benaderingstechnieken zoals de belevingsgerichte en haptonomische

benadering

Interdisciplinaire samenwerking

Attitude bij PDL

Waarom is attitude zo belangrijk?

Afhankelijkheid bedreigt de leefbaarheid van de situatie waarin

iemand verkeert.

Attitude bij PDL

Gerichte aandacht en belangstelling

Volledige beheersing van vaardigheden zoals:

- geruststellende benaderingswijze

- adequate handzettingen

Zorg voor een functionele opstelling van materiaal en

voorzieningen

Bescherming van privacy

PDL-domeinen

Liggen m.b.v. ondersteuning

Zitten m.b.v. ondersteuning

Verplaatst worden

Gewassen worden

Gekleed worden

Verschoond worden

Gevoed worden

Spasticiteit, contracturen

en foetale houding

Onstabiele lighouding

Geen andere houding

aannemen

Pijn / ongemak

Verergering dwang-houding

Dwanghoudingen

PDL domein Liggen

PDL domein Liggen

Decubitus

Extra lang bestaande druk op één plaats

Ongelijk verdeelde druk

Schuifkrachten door niet stabiel (kunnen) liggen

Het juiste incontinentiemateriaal (ademend)

PDL maatregelen en voorzieningen Liggen

Wisselligging

Wisselligging volgens afspraak, uitvoeren met een glijzeil:

Minder schuifkrachten

Cliënt hoeft niet extra belast te worden door aan het lichaam

te draaien

Rustig en geleidelijk uit te voeren door 1 persoon

PDL maatregelen en voorzieningen Liggen

Ligondersteuning

Basisprincipes bij ligondersteunende middelen:

Decubituspreventie

Voldoende stabiliteit en comfort

Voldoende input geven aan het lichaam

Denk hierbij aan een dynamisch (korrelkussen) of statisch (orthese)

ligmiddel

PDL domein Zitten

Passieve cliënten kunnen niet verzitten of opstaan

Veel cliënten kunnen niet aangeven dat zij niet prettig zitten

Veel cliënten kunnen het niet eens voelen

Gevolg hiervan kan zijn:

Decubitus op stuit, zitvlak en/of ellebogen

Onderuit zakken, scheef zakken

PDL maatregelen en voorzieningen Zitten

Zitvoorziening

De basisprincipes bij een zitvoorziening:

Zachte en gelijke drukverdeling van het gehele lichaam

Vergroten van de heuphoek

Regelmatig en afwisselend kantelen van de rolstoel

Zijwaartse ondersteuning van benen, bekken en romp

Denk bijvoorbeeld aan een dynamisch zitmiddel

PDL-domein Verschoond worden

Hulp bij toiletbezoek

Hygiëne na toiletbezoek

Hygiëne bij incontinentie

Vervangen van incontinentiemateriaal

Vervangen van kleding

PDL maatregelen en voorzieningen Verschoond worden

Aandachtspunten:

Bij toiletgang, is deze cliënt nog continent?

Is het juiste incontinentiemateriaal gekozen?

Wordt het incontinentiemateriaal op de juiste manier

aangebracht?

Zorg voor privacy, respect en duidelijkheid

Let op je eigen fysieke belasting

PDL domein Gewassen worden

Ongemakken interne factoren cliënt:

Bestaande contracturen

Voorkeurshoudingen

Afweerspanning

Pijn

Angst

Overgewicht

“Onwil” door psychische weerstand of cognitief onvermogen

PDL domein Gewassen worden

Ongemakken externe factoren cliënt:

• Omgeving (temperatuur, drukte, licht)

• Ontbreken van ondersteuning van de lichaamshouding

• De wijze waarop ledematen worden vastgehouden en / of

bewogen

• Fysieke belasting van zowel cliënt als begeleider

PDL maatregelen Gewassen worden

Lang niet alle problemen zijn op te lossen. Met de PDL-

benadering is wel een optimale tegemoetkoming aan de

genoemde problemen mogelijk.

Dit kan door middel van:

Handelingsschema

Gebruik van key points en schommelbewegingen

Uitvoering door 1 persoon

PDL maatregelen Gewassen worden Voorbeeld handelingsschema

1 Leg een pakje washandjes/doekjes in de magnetron.

2 Leg kleding en andere benodigdheden klaar binnen handbereik.

3 Breng het bed op werkhoogte voor een goede werkhouding.

4 Zorg dat alles binnen bereik ligt (ook verbandmiddelen, zalven etc).

5 Ga aan de gemakkelijkst te verzorgen kant van de cliënt staan.

6 Was het gezicht, zeg hierbij wat je gaat doen.

(…….)

37 Breng het bed 10 cm naar beneden voor een betere werkhouding.

38 Bij gestrekte benen: buigen de benen vanuit de heup m.b.v. key point en schommelbeweging.

PDL voorzieningen Gewassen worden

Verzorgend wassen

Opblaasbare haarwasbak of shampoocap

Hoog-laag douchestoelen

Hoog-laagbaden

PDL-domein Gekleed worden

Ongemakken:

Niet meer actief kunnen bewegen

Dreigende pijnlijke handelingen

Onvoldoende beweeglijkheid ledematen

Kleding zelf niet kunnen corrigeren

PDL maatregelen Gekleed worden

Handelingsschema

Juiste handzettingen

Juiste technieken, zoals de “schoenlepeltechniek”

PDL voorzieningen Gekleed worden

Functionele confectiekleding

Aanpassingen in reguliere kleding

Aangepaste kleding

PDL domein Gevoed worden

Aspecten voedingsproblematiek:

Interne problemen

Het slikproces

Lichaamshouding

Omgevingsfactoren

Houding en attitude van de zorgverlener

Wijze van aanbieden en eet- en drinkgerei

Soort voeding en bereiding

PDL maatregelen en voorzieningen Gevoed worden

Zorg voor een goede houding waarbij het gehele lichaam

ondersteund is, ook het hoofd

Zorg voor een prettige omgeving

Zorg ervoor dat je de tijd en aandacht hebt voor de cliënt

Zorg voor aantrekkelijke voeding

Zorg voor een goede energieverdeling

PDL domein Verplaatst worden

Bij iedere verplaatsing spelen verschillende vragen een rol:

Wat is het zelfzorgtekort?

Welke ondersteuning moet worden geboden?

Welk hulpmiddel moet worden gebruikt?

Is de verplaatsing efficiënt voor degene die verplaatst

wordt?

PDL maatregelen en voorzieningen Verplaatst worden

Werk altijd met een transferprotocol!

Actieve lift Passieve lift

PDL maatregelen en voorzieningen Verplaatst worden

EEN ONBETROUW-

BARE STAFUNCTIE

GÉÉN STAFUNCTIE

Wat

Andere handelingsschema’s toepassen dan we gewend waren

Wat kunnen we nog wel? Accepteren van passiviteit van cliënten

Kunnen Ons best doen om verpleging/verzorging voor een cliënt en zorgverlener zoveel mogelijk van

onaangename effecten te ontdoen

Wat kunnen we nog wel?

We Begeleiders/verzorgenden, managers en

leidinggevenden, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, logopedisten, diëtisten

Wat kunnen we nog wel?

Nog Al onze zorg-technische vaardigheden hebben in PDL louter een preventief doel. ‘Preventie’ betekent in de

praktijk lang niet altijd ‘voorkomen’; het betekent minstens even vaak ‘uitstel’.

Wat kunnen we nog wel?

Wel

Met maatregelen, voorzieningen en handelingen passiviteit respecteren en accepteren. Bewuste aandacht voor de

passiviteit van de cliënt.

Wat kunnen we nog wel?

PDL

PDL is de afkorting voor Passiviteiten van het Dagelijks Leven.

PDL biedt een begeleidingsmethodiek welke is ontwikkeld voor cliënten bij

wie sprake is van een zelfzorgtekort. Dit zelfzorgtekort is niet meer op

te heffen d.m.v. activatie of revalidatie.

Het is een multidisciplinaire aanpak van passiviteitsproblematiek en

bestaat uit uiteenlopende aandachtspunten, adviezen en technieken.

Passiviteit wordt zo nodig ondersteund met hulpmiddelen zoals

verschillende lig- en zitvoorzieningen, aangepaste kleding en

transferhulpmiddelen.

Het streven dient gericht te zijn op optimale

leefbaarheid voor de passieve mens