Gids Leren en Ontwikkelen

Gids voor leren en ontwikkelen

2016

Gids voor Leren en Ontwikkelen bij De Trans 2016

2

Voorwoord en leeswijzer Hierbij presenteren we het cursus- en thema aanbod voor 2016 van De Trans. In deze gids vind je achtereenvolgens:

Het aanbod bij- en nascholing voor medewerkers. Dit betreft het wettelijk verplicht of, vanuit strategisch beleid, door De Trans verplicht gestelde cursussen. Deze cursussen kennen doorgaans een terugkerend karakter. Bij elke cursus of training staat vermeld aan welke leerdoelen wordt gewerkt.

Beroepsopleidingen De Trans heeft gemiddeld 25 – 40 leerling-plaatsen voor het opleiden in de branche. Werving hiertoe vindt intern (medewerkers van De Trans) of extern plaats. Deze werving en leerling plaatsen kunnen jaarlijks verschillen en zijn afhankelijk van de strategische keuzes van het management. Daarnaast beschikt De Trans over mogelijkheden voor stages in zowel het primaire proces als bij de ondersteunende diensten. Aanvragen voor stages worden in behandeling genomen door de stageplanner.

Deskundigheidsbevordering voor werkbegeleiders Stagiaires en medewerkers in opleiding worden in de praktijk ondersteund door werkbegeleiders. Op elke woning of groep voor dagbesteding werkt minimaal één werkbegeleider.

Het ‘Open Aanbod’ van thema’s voor medewerkers van De Trans, vrijwilligers en stagiaires. Een groot aantal thema’s is ook toegankelijk voor ouders en vertegenwoordigers van cliënten. Deelname is gratis en gebeurt in eigen tijd.

Het ‘Open Aanbod’ e-learning voor medewerkers, vrijwilligers en stagiaires van De Trans. Dit betreft e-learning modules van GoodHabitZ. Deze modules kun je vinden in je digitaal leerportaal in de cursuscatalogus.

Naast het aanbod in de gids leveren we ook maatwerk voor individuen en groepen. Wij helpen, zo nodig, met de analyse van de scholingsvraag en zoeken naar een passend antwoord. De cursussen doen een beroep op de eigen verantwoordelijkheid van de lerende en sluiten aan bij de dagelijkse praktijk. Steeds vaker maken we gebruik van e-learning als onderdeel van een cursus. Leren wordt zo een mix van e-learning, klassikaal leren en leren in de praktijk. Zo verhogen we het resultaat van de opleidingsinspanning. We wensen je veel leerplezier! Medewerkers Opleidingen


3

Inhoudsopgave

Verantwoordelijk voor je ontwikkeling 6 Werken met het digitaal leerportaal 6 Opgave en aanwezigheid bij een cursus 7

Bij- en nascholing voor medewerkers

Inleiding 9

BHV Basisopleiding Coördinator BHV & Levensreddende Eerste hulp 10

BHV Herhalingscursus Coördinator BHV & Levensreddende Eerste hulp 11

BHV Herhaling basisopleiding Brandbestrijding, Ontruiming en Communicatieve oefening (BOC) 12

BHV Herhalingscursus Levensreddende Eerste Hulp 13

BHV Herhalingscursus Brandbestrijding, Ontruiming en Communicatieve oefening & Levensreddende Eerste Hulp 14

Bouwen aan vertrouwen workshop 15

Bouwen aan vertrouwen 2 daagse cursus 16

Bouwen aan vertrouwen 4 daagse cursus 17

Didactische vaardigheden volledige cursus 18

Didactische vaardigheden verkorte cursus 19

HACCP 20

Het Individueel Ondersteuningsplan in het Electronisch Clientendossier (ECD) Cura 21

Herhalingscursus Schoonmaakonderhoud en Ergonomie 22

Herhalingscursus Eerste Hulp verlenen 23

In voor Mantelzorg 24

Kijk op Seksualiteit 25

Meldcode Kindermishandeling, Huiselijk geweld en Eerwraak 26

Mondzorg 27

Preventie Fysieke Belasting; veilig werken met til- en hulpmiddelen 28

Registreren en meten Legionella 29

Risicovolle en voorbehouden handelingen: alle medewerkers 30

Risicovolle en voorbehouden handelingen: autorisatoren 31

Vrijheid Beperkingen 32

Beroepsopleidingen Inleiding beroepsopleidingen BOL, BBL en MIO 33 Beroepsopleidingen

Opleiding Verpleegkundige, niveau 4 34

Opleiding Verzorgende IG, niveau 3 35

Opleiding Medewerker Maatschappelijke Zorg, niveau 3 36

Opleiding Persoonlijk begeleider, niveau 4 37

Opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening, niveau 5 38


4

Deskundigheidsbevordering werkbegeleiders

Werkbegeleiding basismodule 40

Module Wacker beoordelen 41

Module Inspireren tot leren 42

Module Loopbaanontwikkeling HBO opleidingen 43

Module Reflecteren kun je leren 44

Module Roos van Leary 45

Open aanbod thema’s Kind en Jeugd

Ontwikkelingsfasen kind 47

Ouderen

Verstandelijk beperkt en een goede oude dag 48

Cliënten met een lichte verstandelijke beperking

Cliënten met een kinderwens 49

Doelgroep LVB+ 50

Problematisch middelengebruik bij mensen met een lichte 51 verstandelijke beperking

Cliënten met een ernstige meervoudige beperking

Een ernstige meervoudige beperking, wat betekent dat precies? 52

Verstaanbaar maken: communiceren met en voor mensen 53 met een verstandelijke beperking

Ondersteuning en begeleiding alle doelgroepen

Aansluiten bij de emotionele ontwikkelingsleeftijd 54

Aantrekkelijk aanbieden van gemalen voeding en drinkvoeding 55

Communiceren met gebaren 56

Wie ben ik en wat wil ik? 57

Een verstandelijke beperking, wat betekent dat precies? 58

Ethiek en dilemma’s op de werkvloer 59

Hechting en de invloed hiervan op het leven van de cliënt 60

Massage bij mensen met een verstandelijke beperking 61

Methode Heijkoop 62

Ondersteunen bij een gezonde leefstijl 63

Oplossingsgericht werken 64

Roos van Leary 65

Sensorische informatieverwerking 66

Slikken en verslikken 67

Stervensbegeleiding en rouwverwerking 68

Totale communicatie: ‘communicatie op maat’ 69

Zingeving 70


5

Sociaal netwerk

Samenwerken in de driehoek cliënt, verwant en begeleider 71

Versterken van het sociale netwerk 72 Ziekteleer & Psychopathologie

Introductie Autisme Spectrum Stoornis 73

Communiceren met mensen die een stoornis hebben in het Autisme Spectrum 74

Leven met autisme 75

Autisme en seksualiteit 76

Totale communicatie gericht op het communiceren van mensen met een Autisme Spectrum Stoornis 77

Borderline introductie & verdiepend thema 78

Decubitus 79

Depressie Introductie & verdiepend thema 80

Diabetes 81

Gehoor en gehoorproblematiek 82

Psychosen en schizofrenie Introductie & verdiepend thema 83

Visuele beperkingen 84

Zelfbeschadigend gedrag 85

Persoonlijke ontwikkeling

De nieuwste spelling 86

De rol van de ondernemingsraad 87

Op jezelf reflecteren 88

Persoonlijk ontwikkelen activiteitenplan (POP en PAP) 89

Snellezen: verdubbel je leessnelheid 90

Verbeteren van de zorgen dienstverlening op de locatie 91

Open aanbod digitaal leren 92

Onderwerpen open aanbod digitaal leren 93

Bijlage: Formats

Vraag voor leren / ontwikkelen 95

Intakeformulier aanvraag consult CFB 96

Bijlage: Maandoverzicht Thema’s open aanbod 97


6

Verantwoordelijk voor je ontwikkeling De positie van zorgorganisaties in onze samenleving is in de afgelopen jaren sterk veranderd. Hetzelfde geldt voor medewerkers van die organisaties. Ook bij De Trans zal iedereen merken dat bij de uitvoering van de werkzaamheden meer eigen verantwoordelijkheid wordt gevraagd op vele gebieden. In de uitvoering van het werk, maar bijvoorbeeld ook bij het onderhouden van de benodigde vakkennis. Daarom is leren en ontwikkelen een belangrijk terugkerend onderwerp in de ontwikkelgesprekken die medewerkers met hun leidinggevenden voeren. Uitgangspunt bij De Trans is dat iedere medewerker zich ontwikkelt en de kans krijgt om zich te ontwikkelen, passend bij de functie. De Trans faciliteert de medewerker daarbij onder meer in de vorm van een digitaal leerportaal. Werken met het digitaal leerportaal Het digitaal leerportaal biedt:

1. Inzage in de opleidingen en cursussen die men heeft gevolgd;

2. Inzicht in verloopdata van bij- en nascholing cursussen met een verplichtend karakter voor de functie of op de locatie waarbinnen men werkt;

3. Een catalogus met e-learning cursussen die bestaat uit: a) E-learning cursussen met een verplichtend karakter:

Een belangrijk deel van deze e-learning cursussen wordt ter voorbereiding gebruikt op één of meerdere praktijkbijeenkomsten. Daardoor krijgt iedereen de kans om, in zijn eigen tempo, de theorie te bestuderen. In de praktijkbijeenkomst kan daardoor tijd en aandacht worden besteedt aan de toepassing van de theorie;

Cursussen met een verplichtend karakter worden in tijd vergoed. Dat geldt ook voor het volgend van een e-learningcursus. Uitzondering hierop is het aanbod risicovolle en voorbehouden handelingen. Voor deze modules wordt de tijd voor het maken van de toets vergoed. Het volgen van de gehele module doe je in eigen tijd;

Het Opleidingsloket informeert medewerkers als sprake is van een e-learning cursus met een verplichtend karakter.

b) Het Open Aanbod e-learning cursussen:

Dit betreft e-learning modules van GoodHabitZ. De onderwerpen zijn uiteenlopend en zijn zowel bedoeld ter ondersteuning van je deskundigheidsbevordering maar zal ook je persoonlijke interesse prikkelen. Het open aanbod digitaal leren wordt maandelijks aangevuld. Deelname is gratis en gebeurt in eigen tijd.

Als je een module afrondt wordt dit automatisch geregistreerd in het leermanagementsysteem (edumanager) van De Trans. Je kunt na afloop van een module een bewijs van deelname printen. Dit bewijs van deelname kun je gebruiken voor je portfolio en je ontwikkelgesprek met je leidinggevende.

https://elodetrans.espria.nl/


7

Opgave en aanwezigheid bij een cursus Een belangrijk deel van de cursussen in de categorie bij- en nascholing betreft wettelijk of door De Trans verplicht gestelde cursussen. Verplicht gestelde cursussen worden vroegtijdig gepland, waar mogelijk volgens de jaarurensystematiek. Het Opleidingsloket stemt de planning van cursusdata af met het planbureau en leidinggevenden. De cursusdata worden vervolgens in het rooster van medewerkers verwerkt. Medewerkers ontvangen drie weken voorafgaand aan de cursus een uitnodiging. Wij vragen je dringend om slechts af te melden voor een cursus als sprake is van zeer urgente redenen. Het blijkt vrijwel onmogelijk om een opengevallen cursusplaats op korte termijn opnieuw in te vullen. Als een deel van de uitgenodigde medewerkers zich afmeldt voorafgaand aan een cursus kan de volledige cursuscapaciteit niet worden behaald. De cursus moet dan vaker worden aangeboden dan vooraf begroot. Daarmee gaan, soms onnodig, gelden verloren.


8

Bij- en nascholing medewerkers


9

Bij- en nascholing medewerkers Inleiding Het cursusaanbod voor bij- en nascholing bestaat grotendeels uit wettelijk verplicht gestelde cursussen of, vanuit strategisch beleid, door De Trans verplicht gestelde cursussen. Naast dit aanbod leveren we vooral maatwerk voor individuen en groepen. Dit kan door op maat gesneden programma’s samen te stellen waarbij vaak sprake is van een mix van e-learning en praktische bijeenkomst(en). Samenstellen van een passend scholingsprogramma doen we door vooral goed te luisteren, de leervraag vast te stellen en te komen tot een advies. In de loop der tijd zijn er al veel cursussen ontwikkeld. Een deel daarvan vind je in deze gids. Ondersteuning aan teams Naar aanleiding van het thema-aanbod van de afgelopen jaren werd regelmatig gevraagd of thema’s, gericht op teamsamenwerking en communicatie, teamgericht konden worden georganiseerd. Om die reden is besloten om deze thema’s uit het Open aanbod te halen en anders te organiseren. Een leidinggevende kan thema’s op dit gebied aanvragen bij de coördinator Opleidingen. Vervolgens zal één van de opleiders de vraag verkennen zodat de thema’s aansluiten bij de vraag van het team. Denk bijvoorbeeld aan de volgende onderwerpen:

Feedback geven en ontvangen

Gespreksvaardigheden

Teamsamenwerking en communiceren

Werken in je kracht (door het kennen en kunnen toepassen van kernkwaliteiten). Samenwerken in de driehoek Ook is het mogelijk om thema’s gericht op het samenwerken in de driehoek cliënt en het versterken van het sociale netwerk van de cliënt aan te bieden aan teams. Hiervoor geldt dezelfde route zoals hierboven geschetst. Consulten Bouwen aan Vertrouwen Naast het reguliere aanbod van cursussen is het mogelijk om trainers Bouwen aan Vertrouwen op consultbasis te raadplegen. Een consult kan worden aangevraagd als sprake is van een crisissituatie rondom een cliënt of als onderdeel van al eerder ingezette cursussen. Een consult is niet inwisselbaar voor een cursus. Tijdens een consult worden handvatten aangereikt om het gedachtengoed Triple en het anders kijken naar de betekenis van gedrag (Facet) te vertalen naar cliënt- en teamniveau. Een consult kan daardoor bijdragen aan het herstel van de relatie tussen cliënt – begeleider of cliënt - teamleden. Een intakeformulier hiervoor kun je vinden in de bijlage, formats.


10

Bedrijfshulpverlening Toelichting In deze cursus leer je welke rol en verantwoordelijkheid de coördinator BHV heeft binnen de taakgebieden Brandbestrijding, Ontruiming en Communicatie. Je doet kennis op over brandcompartimenten, vluchtwegen, nooduitgangen en noodverlichting en je leert een juiste keuze te maken in geval van een uitbreidende brand. Daarnaast oefen je vaardigheden op het gebied van levensreddende eerste hulp zoals:

reanimatie en AED

verslikking

stabiele zijligging

draaien van buik naar rug

snelle kantelmethode

wonddrukverband

benaderen slachtoffer. Leerdoelen Na de cursus:

ken je de specifieke rol van coördinator BHV

kun je op de juiste wijze communiceren en de hulpverleningsdiensten van relevante informatie voorzien

kun je de inzet van een BHV - organisatie leiden en daarbij de juiste prioriteiten stellen

ben je in staat om levensreddende eerste hulp te verlenen.

Basisopleiding Coördinator BHV & Levensreddende Eerste Hulp Doelgroep Medewerkers die geen basisopleiding BHV hebben gevolgd en de rol van BHV coördinator gaan vervullen. Datum, tijd, locatie De cursus wordt georganiseerd in overleg met leidinggevenden. Duur De cursus duurt 14 uur. Uitgevoerd door: Bedrijfshulpverlening GGZ Drenthe. Houdbaarheid Je wordt jaarlijks door het Opleidingsloket uitgenodigd voor een herhaling.

Bij- en nascholing


11

Bedrijfshulpverlening Toelichting In deze herhalingscursus fris je je kennis en vaardigheden op over de rol en verantwoordelijkheid van de coördinator BHV binnen de taakgebieden Brandbestrijding, Ontruiming en Communicatie. Je doet kennis op over brandcompartimenten, vluchtwegen, nooduitgangen en noodverlichting en je leert een juiste keuze te maken in geval van een uitbreidende brand. Daarnaast oefen je vaardigheden op het gebied van levensreddende eerste hulp zoals:

reanimatie en AED

verslikking

stabiele zijligging



wonddrukverband

benaderen slachtoffer. Leerdoelen Na de cursus:

ken je de specifieke rol van coördinator BHV

kun je op de juiste wijze communiceren en de hulpverleningsdiensten van relevante informatie voorzien

kun je de inzet van een BHV - organisatie leiden en daarbij de juiste prioriteiten stellen

ben je in staat om levensreddende eerste hulp te verlenen.

Herhalingscursus Coördinator BHV & Levensreddende Eerste Hulp Doelgroep Medewerkers die de basisopleiding Coördinator BHV en LEH hebben gevolgd. Datum, tijd, locatie De cursus wordt georganiseerd in overleg met leidinggevenden. Duur De cursus duurt 8 uur. Uitgevoerd door: Bedrijfshulpverlening GGZ Drenthe. Houdbaarheid Je wordt jaarlijks door het Opleidingsloket uitgenodigd voor een herhaling.

Bij- en nascholing


12

Bedrijfshulpverlening Toelichting In deze cursus doe je informatie op over brand en over het ontstaan en de bestrijding hiervan. Je oefent met kleine blusmiddelen en het melden van een calamiteit bij de externe hulpverleningsdienst. In het laatste deel van de cursus wordt gericht geoefend op een woning of locatie. Dat oefent je manier van kijken naar de voorzieningen van het gebouw waarin je werkt. Leerdoelen Na de cursus kun je:

de taken van de BHV organisatie weergeven

brand melden

brand blussen met kleine blusmiddelen

de interne communicatiemiddelen hanteren

een ongewenste melding afhandelen

een deur openen bij vermoeden van brand d.m.v. de deurprocedure.

Herhaling Brandbestrijding en Ontruiming (BOC) Doelgroep Alle medewerkers die werken binnen woningen op locatie Nooitgedacht, inclusief Parklaan 2 – 4 en Parklaan 8 – 22. Overige medewerkers op basis van het beleid BHV en na opgave door de leidinggevende. Datum, tijd, locatie De cursus wordt georganiseerd in overleg met leidinggevenden. Duur De cursus duurt 2 uur. Uitgevoerd door: Bedrijfshulpverlening GGZ Drenthe. Houdbaarheid Je wordt jaarlijks door het Opleidingsloket uitgenodigd voor een herhaling.

Bij- en nascholing


13

Bedrijfshulpverlening Toelichting In deze cursus doe je informatie op over spoedeisende eerste hulp. Er is in het programma ruimte voor praktisch oefenen en de inbreng van casuïstiek. Leerdoelen Na afloop van de cursus heb je je kennis en vaardigheden op het gebied van levensreddende eerste hulp weer opgefrist. De cursus richt zich specifiek op vervoersbegeleiders en op het kunnen handelen in de bus. De volgende onderwerpen worden behandeld:

reanimatie en AED

verslikking

stabiele zijligging



wonddrukverband

benaderen slachtoffer

epilepsie

Herhalingscursus Levensreddende Eerste Hulp. Doelgroep De cursus richt zich specifiek op vervoersbegeleiders van KDC de Vuurtoren. Datum, tijd, locatie De cursus wordt georganiseerd in overleg met de leidinggevende. Duur De cursus duurt 3 uur. Uitgevoerd door: Bedrijfshulpverlening GGZ Drenthe. Houdbaarheid Je wordt jaarlijks door het Opleidingsloket uitgenodigd voor een herhaling.

Bij- en nascholing


14

Bedrijfshulpverlening Toelichting Deze cursus betreft een combinatie van de cursus Brandbestrijding, Ontruiming en communicatieve oefening en Levensreddende Eerste hulp. Leerdoelen Na afloop van de cursus heb je je kennis en vaardigheden op het gebied van levensreddende eerste hulp opgefrist. Bovendien doe je informatie op over brand en over het ontstaan en de bestrijding hiervan. Je oefent met kleine blusmiddelen en het melden van een calamiteit bij de externe hulpverleningsdienst. In het laatste deel van de cursus wordt gericht geoefend op een woning of locatie. Dat oefent je manier van kijken naar de voorzieningen van het gebouw waarin je werkt. De specifieke leerdoelen kun je vinden op de voorgaande pagina’s bij de cursusbeschrijving van de cursus BOC en Levensreddende Eerste Hulp.

Herhalingscursus Brandbestrijding, Ontruiming en Communicatieve oefening (BOC) en Levensreddende Eerste Hulp. Doelgroep De cursus richt zich specifiek op medewerkers die werken op woningen of groepen voor dagbesteding die ook wel ‘dislocaties’ worden genoemd. Datum, tijd, locatie De cursus wordt georganiseerd in overleg met de leidinggevende. Duur De cursus duurt 5 uur. Uitgevoerd door: Bedrijfshulpverlening GGZ Drenthe. Houdbaarheid Je wordt jaarlijks door het Opleidingsloket uitgenodigd voor een herhaling.

Bij- en nascholing


15

Bouwen aan vertrouwen Toelichting Uitgangspunt van deze workshop is het bouwen aan een onvoorwaardelijke vertrouwensrelatie met de cliënt. Vanuit die vertrouwensrelatie blijkt het mogelijk om betekenis te verlenen aan gedrag en de behoefte aan zingeving van onze clienten daarbij als uitgangspunt te nemen. Vanuit dit kader wordt de ondersteuning van de cliënt gericht op het behoud of herstel van het gewone leven. In deze workshop wordt het gedachtengoed van Triple C, het oplossingsgericht werken en het anders kijken naar de betekenis van gedrag (Facet) aan elkaar gekoppeld. Deze combinatie van denken en handelen, biedt nieuwe inzichten om beter aan te sluiten bij de cliënt. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je waar Triple C voor staat en wat er wordt bedoeld met het ‘herstel van het gewone leven’

kun je waarden, drijfveren en competenties koppelen aan de waarden van Triple C

heb je kennisgemaakt met het Gedrag Interventie Plan en kun je dit voor jezelf en de cliënt invullen

Workshop Doelgroep Medewerkers, werkzaam in het primair proces die niet in aanmerking komen voor de 2- of 4 daagse cursus. Overige belangstellende medewerkers, vrijwilligers en verwanten kunnen zich opgeven voor de wachtlijst voor deze workshop bij het Opleidingsloket. Bij voldoende belangstelling wordt de workshop extra georganiseerd. Aan de workshop zijn geen kosten verbonden, slechts de investering van eigen tijd. Datum, tijd, locatie De workshop wordt in afstemming met leidinggevenden door het Opleidingsloket georganiseerd. Duur Eén dagdeel. Uitgevoerd door Een interne trainer ‘ Bouwen aan Vertrouwen’ .

Bij- en nascholing


16

Bouwen aan Vertrouwen Toelichting Uitgangspunt van deze cursus is het bouwen aan een onvoorwaardelijke vertrouwensrelatie met de cliënt. Vanuit die vertrouwensrelatie blijkt het mogelijk om betekenis te verlenen aan gedrag en de behoefte aan zingeving van onze clienten daarbij als uitgangspunt te nemen. Vanuit dit kader wordt de ondersteuning van de cliënt gericht op het behoud of herstel van het gewone leven. In het algemeen gaan cursussen weerbaarheid uit van het probleemgedrag van de cliënt. Deze cursus heeft een ander doel en invalshoek. Het oplossingsgericht werken heeft ons geleerd dat een focus op dat wat goed is, vertrouwen creëert en inzicht geeft in hulpbronnen. Aangevuld met het gedachtengoed Triple C en het anders kijken naar de betekenis van gedrag (Facet) blijkt dit een combinatie van denken en handelen waardoor we beter in staat zijn aan sluiten bij de cliënt. Leerdoelen Na de cursus:

weet je waar Triple C voor staat en wat er wordt bedoeld met het ‘herstel van het gewone leven’

ken je je waarden en normen, ken je de reikwijdte en het effect hiervan en kun je deze bespreekbaar maken met teamleden


kun je werken volgens de pijlers van Triple C


kun je individuele veiligheid technieken toepassen

ben je je bewust van je eigen leerdoelen

ben je in staat om deze leerdoelen, competenties en drijfveren in kaart te brengen zodat je na de cursus individueel en met je team gericht verder kunt leren.

2 daagse cursus Doelgroep Medewerkers die werken met cliënten met een matig intensieve ondersteuningsvraag waarbij sprake kan zijn van moeilijk verstaanbaar gedrag. (Fixatie is hierbij geen interventie). Datum, tijd, locatie De cursus wordt georganiseerd in overleg met leidinggevenden. Toetsing Er wordt een certificaat gegeven aan deelnemers die:

aan alle bijeenkomsten actief hebben deelgenomen

de voorbereidingsopdrachten hebben uitgevoerd.

In de cursusbeschrijving vind je hierover meer informatie. Deze word je, voorafgaand aan de cursus toegestuurd. Duur 2 dagen (14 uur). Uitgevoerd door: 2 interne trainers ‘ Bouwen aan Vertrouwen’ . Houdbaarheid Na het afronden van de cursus word je 1 keer per jaar uitgenodigd voor een herhalingsdagdeel (3 uur). Daarnaast worden er, met je leidinggevende, afspraken gemaakt voor teamgerichte ondersteuning (3 uur op jaarbasis).

Bij- en nascholing


17

Bouwen aan Vertrouwen Toelichting Uitgangspunt van deze cursus is het bouwen aan een onvoorwaardelijke vertrouwensrelatie met de cliënt. Vanuit die vertrouwensrelatie blijkt het mogelijk om betekenis te verlenen aan gedrag en de behoefte aan zingeving van onze clienten daarbij als uitgangspunt te nemen. Vanuit dit kader wordt de ondersteuning van de cliënt gericht op het behoud of herstel van het gewone leven. In het algemeen gaan cursussen weerbaarheid uit van het probleemgedrag van de cliënt. Deze cursus heeft een ander doel en invalshoek. Het oplossingsgericht werken heeft ons geleerd dat een focus op dat wat goed is, vertrouwen creëert en inzicht geeft in hulpbronnen. Aangevuld met het gedachtengoed Triple C en het anders kijken naar de betekenis van gedrag (Facet) blijkt dit een combinatie van denken en handelen waardoor we beter in staat zijn aan sluiten bij de cliënt. Leerdoelen Na de cursus:

weet je waar Triple C voor staat en kun je Triple C onderbouwen naar het ‘herstel van het gewone leven’

ken je je waarden en normen, ken je de reikwijdte en het effect hiervan en kun je deze bespreekbaar maken met teamleden


heb je een aanzet gemaakt voor kritische zelfreflectie

heb je ideeën opgedaan om kritisch te reflecteren op het handelen van anderen

kun je werken volgens de pijlers van Triple C


kun je individuele veiligheids- en team technieken toepassen

ben je je bewust van je eigen leerdoelen

ben je in staat om deze leerdoelen, competenties en drijfveren in kaart te brengen, zodat je na de cursus individueel en met je team gericht verder kunt leren.

4 daagse cursus Doelgroep Medewerkers die werken met cliënten met een intensieve ondersteuningsvraag waarbij sprake is van moeilijk verstaanbaar gedrag. (indicatie ZZP 7+ en eventueel LMZ). Datum, tijd, locatie De cursus wordt georganiseerd in overleg met leidinggevenden. Toetsing Er wordt een certificaat gegeven aan deelnemers die:

aan alle bijeenkomsten actief hebben deelgenomen

de voorbereidingsopdrachten hebben uitgevoerd.

In de cursusbeschrijving vind je hierover meer informatie. Deze word je, voorafgaand aan de cursus toegestuurd. Duur 4 dagen (28 uur). Uitgevoerd door: 2 interne trainers ‘ Bouwen aan Vertrouwen’ . Houdbaarheid Na het afronden van de cursus word je 1 keer per jaar uitgenodigd voor een herhalingsdagdeel (3 uur). Daarnaast worden er, met je leidinggevende, afspraken gemaakt voor teamgerichte ondersteuning (3 uur op jaarbasis).

Bij- en nascholing


18

Didactische vaardigheden Toelichting Tijdens deze cursus oefen je in het geven van een effectieve en resultaatgerichte cursus of training. Voorbereiding De cursus is effectief als je de voorbereidende opdrachten leest en uitvoert. Je ontvangt een certificaat als je:

alle bijeenkomsten actief hebt bijgewoond

de voorbereidingsopdrachten hebt uitgevoerd

de eindopdracht hebt voltooid. Leerdoelen Aan het einde van de cursus ben je in staat om onderstaande werkdoelen uit te voeren en in samenhang te brengen. Je kunt:

de beginsituatie van een groep inschatten

aansluiten bij de fase van de groep

doelstellingen formuleren en toetsen

didactische werkvormen kiezen en, zonodig ontwerpen

draaiboeken voor een cursus ontwerpen

je hebt een kleine cursus in elkaar gezet, gepresenteerd en hierop feedback ontvangen

je kent je leerpunten gericht op het ontwerpen en geven van een cursus en kunt je leerdoelen stellen.

Volledige cursus Doelgroep Nieuwe interne trainers Overige belangstellende medewerkers. Bij voldoende belangstelling wordt de cursus georganiseerd. Aan de cursus zijn geen kosten verbonden, slechts de investering van eigen tijd. De tijdsduur voor de cursus bedraagt 20 uur. Groepsgrootte: maximaal 6 cursisten. Datum, tijd, locatie Het Opleidingsloket nodigt je, in afstemming met de leidinggevende, uit voor de cursus. Duur De cursus duurt 20 uur in totaal, vier dagdelen. Uitgevoerd door: Wil de Vries, opleidingsfunctionaris.

Bij- en nascholing


19

Didactische vaardigheden Toelichting Tijdens deze cursus oefen je, om op beginnend niveau, een korte cursus te maken en te geven. Voorbereiding De cursus is effectief als je de voorbereidende opdrachten leest en uitvoert. Je ontvangt een certificaat als je:

alle bijeenkomsten actief hebt bijgewoond

de voorbereidingsopdrachten hebt uitgevoerd

de eindopdracht hebt voltooid. Leerdoelen Aan het einde van de cursus ben je in staat om onderstaande werkdoelen uit te voeren en in samenhang te brengen. Je kunt:

de beginsituatie van een groep inschatten

doelstellingen formuleren en toetsen

didactische werkvormen kiezen en, zonodig ontwerpen

een draaiboek voor een cursus ontwerpen.

Verkorte cursus Doelgroep Belangstellende medewerkers. Aan de cursus zijn geen kosten verbonden, slechts de investering van eigen tijd. De tijdsduur voor de cursus bedraagt 9 uur. Groepsgrootte: maximaal 6 cursisten. Datum, tijd, locatie Bij voldoende belangstelling wordt de cursus georganiseerd. Duur De cursus duurt drie dagdelen, 9 uur. Uitgevoerd door: Wil de Vries, opleidingsfunctionaris.

Bij- en nascholing


20

HACCP Toelichting In de Warenwet stelt de overheid eisen aan het hygiënisch omgaan met voedsel. Er is een systeem ontwikkeld dat bedrijven en instellingen helpt om deze wet goed uit te voeren: HACCP. Dat staat voor Hazard Analysis and Critical Points. Het betekent dat er een analyse gemaakt wordt van belangrijke punten waarop extra goed gelet moet worden. Bedrijven en instellingen maken met behulp van de HACCP, een plan dat alle hygiënische werkprocessen in de keuken beschrijft. Denk maar op een hygiënische manier het bereiden en bewaren van voedsel. De Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) controleert of instellingen zich aan de wet houden. Zij gebruikt de hygiënecodes als basis voor controle en toezicht. Tijdens deze cursus wordt de veranderde wetgeving HACCP besproken. Aan de hand van beeldmateriaal worden er diverse praktijkvoorbeelden besproken. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je hoe je de hygiënecode kunt toepassen in je werkomgeving

ken je de veranderingen binnen de wetgeving HACCP en de allergenenwet die per 13 december 2014 van kracht is.

Doelgroep Aandachtsfunctionaris voeding en HACCP binnen wonen en dagbesteding. Datum, tijd, locatie Het Opleidingsloket nodigt je, in afstemming met de leidinggevende, uit voor de cursus. Duur Deze cursus duurt 1,5 uur. Uitgevoerd door: Annemarie Koets (projectleider GGZ Drenthe). Houdbaarheid Je wordt één keer per jaar uitgenodigd voor een herhaling, zodat je je kennis en vaardigheden op dit gebied bijhoudt.

Bij- en nascholing


21

Het individueel ondersteuningsplan in het Elektronisch clientendossier (ECD) Cura Toelichting De Trans werkt met het elektronisch clientendossier Cura. In dit dossier is onder andere het Individueel Ondersteuningsplan van de cliënt opgenomen. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

kun je werken in ECD Cura en kun je dit overdragen aan anderen

kun je het individueel ondersteuningsplan opstellen in het ECD

ken je de domeinen van de ondersteuningsbehoeften

kun je SMART doelen opstellen voor een objectieve GAS score.

Deze cursus bestaat uit:

Een e-learningmodule

Praktijkbijeenkomsten. Voorbereiding Ter voorbereiding op de cursus wordt het volgende van je gevraagd: Ambulant begeleiders

Je volgt de e-learningmodule ‘ECD ambulant’. Deze vind je in de catalogus van je leerportaal.

Medewerkers langdurige zorg

Je volgt de e-learningmodule ‘werken met een ECD gehandicaptenzorg’.

ECD Doelgroep Nieuwe IOP verantwoordelijk medewerkers. Datum, tijd, locatie Het Opleidingsloket nodigt je, in afstemming met de leidinggevende, uit voor de cursus. Duur Deze cursus duurt 12 uur, in totaal 1 ½ dag. Uitgevoerd door: Een interne trainer ECD.

Bij- en nascholing


22

Herhalingscursus Schoonmaakonderhoud en Ergonomie Toelichting Voor de handhaving van een constante kwaliteit van de schoonmaak, zijn kennis van wetgeving, materialen en middelen, vaardigheden en een goede werkhouding van groot belang. Tijdens het schoonmaken vraag je veel van je lichaam. Ook het werken met schoonmaakmiddelen en oplosmiddelen kan risicovol zijn, als dit niet op de juiste wijze wordt gedaan. Daarom is het van groot belang om je kennis en vaardigheden op dit gebied regelmatig aan te scherpen. Deze cursus is een combinatie van het opfrissen en herhalen van het schoonmaakonderhoud en de werkhouding die daarbij van belang is. Leerdoelen Na deze bijeenkomst:

is je kennis opgefrist over het veilig en juist werken met reinigingsmiddelen

ken je het belang van een goede werkhouding

ben je je bewust van je eigen houding

heb je alternatieve mogelijkheden geleerd.

Doelgroep Huishoudelijk medewerkers. Bijzonderheden Dit betreft een combinatiecursus van e–learning en praktisch oefenen. Datum, tijd, locatie Het Opleidingsloket nodigt je, in afstemming met de leidinggevende, uit voor deze cursus. Duur Deze training duurt in totaal 3 uur. Uitgevoerd door: Kris Biesters van de firma Alpheios. Houdbaarheid Je wordt om het jaar uitgenodigd voor een herhaling, zodat je je kennis en vaardigheden op dit gebied bijhoudt.

Bij- en nascholing


23

Herhalingscursus Eerste Hulp verlenen Toelichting Tijdens deze herhaling word je kennis opgefrist en uitgebreid op het gebied van eerste hulp bij ongelukken en stoornissen in de vitale functies. De herhalingscursus (inclusief reanimatie en gebruik AED) wordt competentiegericht gegeven, conform de richtlijnen van het Oranje Kruis. De praktijkoefeningen worden ondersteund door een theoretische toelichting. Het accent van de herhalingscursus ligt op de praktijk. Leerdoelen Na afloop van de herhalingscursus ben je competent op het gebied van kennis, houding en vaardigheden, zoals beschreven in de eindtermen en de richtlijnen van het Oranje Kruis. Competenties Tijdens de lessen moeten de volgende competenties worden aangetoond:

Groep 1 De vijf belangrijkste punten van de EHBO (2) Groep 2 Vitale functies a. Stoornissen in het bewustzijn (2) b. Stoornissen in de ademhaling (2) c. Stoornissen in het bewustzijn en de

ademhaling (reanimatie en AED) (2) d. Stilstand van de bloedsomloop (2) e. Actieve bloedingen (2) f. Shock (2) Groep 3 Letsels g. Uitwendige wonden h. Brandwonden i. Elektriciteitsletsel j. Kneuzingen en verstuiking k. Ontwrichting en botbreuken l. Wervelletsel m. Oogletsel n. Neus- en oorletsel o. Tandletsel p. Oververhitting q. Onderkoeling r. Bevriezing s. Vergiftiging t. Steken en beten

EHBO Doelgroep Medewerkers die de basisopleiding Eerste Hulp hebben gevolgd:

medewerkers van het Verpleegkundig Team

medewerkers die werken in het zwembad (lifeguards).

Datum, tijd, locatie Het Opleidingsloket nodigt je, in afstemming met de leidinggevende, uit voor deze cursus. Bijzonderheden Gedurende een dagdeel wordt gewerkt met LOTUS slachtoffers. Toetsing Om tot verlenging van het diploma te kunnen overgaan, moet de deelnemer aantonen een aantal competenties te beheersen, conform de richtlijnen van het Oranje Kruis. Medewerkers die onvoldoende lessen volgen riskeren dat hun diploma niet meer wordt verlengd. Duur De cursus duurt anderhalve dag (10 uur). Uitgevoerd door: Een Instructeur Eerste Hulp. Houdbaarheid Verschillende competenties moeten, voor de geldigheid van het diploma Eerste Hulp verlenen, jaarlijks worden aangetoond. Deze zijn in de lijst hiernaast gemarkeerd met een 2. Om die reden vindt de herhaling Eerste Hulp verlenen jaarlijks plaats.

Bij- en nascholing


24

In voor Mantelzorg Toelichting De verzorgingsstaat zoals we deze tot voor kort kenden is definitief voorbij. We hebben het nu over de participatiemaatschappij, over kwaliteit van leven, over meer door anders en over zorgen dat, in plaats van zorgen voor. Deze enorme veranderingen in de zorg en ondersteuning hebben niet alleen op clienten en zorgorganisaties, maar ook op mantelzorgers een grote impact. Vanuit het project In voor Mantelzorg is een digitale cursus ontwikkeld, vooreerst voor ambulant begeleiders maar ook goed te gebruiken voor overige medewerkers. De cursus richt zich specifiek op de samenwerking met mantelzorgers en is voornamelijk gericht op zelfstandig leren. De cursus In voor mantelzorg kun je vinden in je digitaal leerportaal. Leerinhoud In het werkboek ‘Meerwaarde!’ vind je (links naar) theorie, filmpjes en methodieken, e-learning, opdrachten en oefeningen om de samenwerking met mantelzorgers te versterken, te behouden of te verbeteren.

Doelgroep Alle medewerkers. Bijzonderheden Dit betreft een combinatiecursus van e–learning, theorie en praktisch, zelfstandig oefenen. De cursus kan worden verdiept door intervisie te organiseren. Tips hierover kun je vinden in het handboek voor leidinggevenden en sleutelfiguren. Ook deze vind je in je digitaal leerportaal. Duur De cursus doe je in principe in eigen tijd. Je kunt de cursus vinden in je digitaal leerportaal.

Bij- en nascholing

https://www.youtube.com/watch?v=AJg2DnrF1UI


25

Kijk op Seksualiteit Toelichting Seksualiteit maakt deel uit van het leven van mensen, dus ook van mensen met een beperking. Vaak is sprake van een discrepantie tussen kalenderleeftijd en de beleving van seksualiteit of seksueel gedrag. Dat maakt mensen met een verstandelijke beperking kwetsbaar. Tijdens deze cursus leer je de visie en protocollen van De Trans op het gebied van seksualiteit en preventie kennen. Tevens krijg je handvatten aangeboden om theorie te vertalen naar de praktijk, zodat je clienten met vragen op het gebied van seksualiteit op passende wijze en op maat kunt ondersteunen. Het bespreken van casuïstiek, het discussiëren hierover en het maken van opdrachten vormen een belangrijk onderdeel van de cursus. Voorbereiding Ter voorbereiding op de cursus wordt het volgende van je gevraagd:

Op intranet kun je de reader van de cursus vinden in de map Werk en Proces, HRM, Opleidingen, map cursusmateriaal, map seksualiteit. Op bladzijde 3 van deze reader kun je vragen en opdrachten vinden die ter voorbereiding op deze cursus van je worden gevraagd.

Leerdoelen Na de cursus:

ken je de visie van De Trans op het gebied van seksualiteit en kun je deze visie uitdragen

ken je de protocollen van De Trans op het gebied van seksualiteit

kun je werken met het ‘vlaggensysteem’

kun je signalen herkennen die kunnen wijzen op seksueel misbruik en weet je hoe vervolgens te handelen

kun je je collega’s ondersteunen bij vragen op het gebied van seksualiteit.

Doelgroep Ambulant begeleiders Aandachtsfunctionarissen 24–uurzorg Overige belangstellende medewerkers, vrijwilligers en verwanten kunnen zich opgeven voor de wachtlijst voor een workshop ‘Kijk op Seksualiteit’ bij het Opleidingsloket. Bij voldoende belangstelling wordt de workshop georganiseerd. Aan de workshop zijn geen kosten verbonden, slechts de investering van eigen tijd. De tijdsduur voor de workshop bedraagt 2 uur. Datum, tijd, locatie Het Opleidingsloket nodigt je uit voor de cursus na afstemming met de leidinggevende. Duur De cursus duurt 6 uur, twee dagdelen. Uitgevoerd door: Carla Benjamins of Baukje Bijma, gedragskundigen bij De Trans en Lammie Lensen, medewerker Leercentrum clienten.

Bij- en nascholing


26

Meldcode Kindermishandeling, Huiselijk geweld en Eerwraak Toelichting Een meldcode voor huiselijk geweld en kindermishandeling helpt om goed te reageren als sprake is van dit soort geweld. Sinds 2013 is De Trans verplicht te werken volgens deze meldcode. Een meldcode beschrijft wat je kunt doen bij vermoedens van geweld. In deze cursus leer je welke stappen je kunt volgen. Deze cursus bestaat uit:

Een e-learningmodule

Een praktijkgedeelte; waarin ruim aandacht is voor gespreksvaardigheden.

Voorbereiding Ter voorbereiding op de cursus wordt het volgende van je gevraagd:

Je volgt de e-learningmodule ‘Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld’. Deze vind je in de catalogus van je leerportaal

Je leest de Meldcode (kinder)mishandeling en huiselijk geweld van De Trans. Deze vind je op intranet: Werk en Proces – Protocollen – Zorginhoudelijke protocollen – Categorie B, Veiligheid

(Op intranet kun je ook Meldcode 2 & 3 lezen. Dit betreft een licht instrument voor risicotaxatie kindveiligheid).

Leerdoelen Na de cursus:

ken je het protocol (kinder)mishandeling en huiselijk geweld van De Trans

kun je de meldcode hanteren

deel je de opgedane kennis met je collega’s

kun je bij signalering van huiselijk geweld, (kinder) mishandeling of eerwraak de juiste stappen ondernemen.

Doelgroep Ambulant begeleiders Aandachtsfunctionarissen langdurige zorg. Datum, tijd, locatie De cursus wordt georganiseerd in overleg met leidinggevenden. Duur

e–learning module: 2 uur

praktijkgedeelte: 5 uur. Uitgevoerd door Een trainer van Veilig Thuis Drenthe verzorgt het praktijkgedeelte. Het praktijkgedeelte wordt ondersteund met de inzet van een trainingsacteur voor het oefenen met gespreksvaardigheden. Houdbaarheid In je digitaal leerportaal vind je informatie over de termijn waarop de houdbaarheid van deze cursus afloopt. Opfrissen van je kennis en vaardigheden doe je door (opnieuw) de e-learning module ‘Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld’ te volgen. De termijn voor houdbaarheid wordt vervolgens weer aangehouden op 3 jaar.

Bij- en nascholing


27

Mondzorg Toelichting Een goede dagelijkse mondheelkundige zorg is geen luxe, maar basiszorg. Gebitsproblemen hebben (net als bijvoorbeeld slik- en verslikproblemen) grote effecten op de gezondheid en daarmee de kwaliteit van leven en welzijn. Eten kan er een kwelling door worden. Gebitsproblemen zijn ook risicovol: ze kunnen leiden tot andere gezondheidsproblemen en tot uiteenlopende gedragsproblemen. Door preventie en onderhoud worden veel pijn, narigheid en risico’s voorkomen. Reinigen van het gebit vraagt tijd en aandacht. Er zijn cliënten waarbij het poetsen tijd vraagt (door motorische beperkingen, door tegenwerking, pijnklachten of agressie). Tijdens deze cursus leer je over het belang van goede dagelijkse mondheelkundige zorg. Je doet kennis op over hoe je de individuele mondzorgbehoefte van de cliënt in kaart brengt en in het IOP kunt vastleggen. De cursus biedt, naast theorie, ook praktische vaardigheden. Leerdoelen Na de cursus:

ken je het belang van een goede dagelijkse mondzorg

ken je de consequenties en risico’s van verwaarlozing van het gebit

kun je de cliënt ondersteunen bij een goede mondzorg

weet je hoe je kunt poetsen en waar je op moet letten.

Doelgroep Medewerkers werkzaam binnen wonen. Bijzonderheden De cursus wordt zoveel als mogelijk teamgericht aangeboden (of, in geval van kleine teams gekoppeld aan een ander team binnen dezelfde unit). Onderdeel van de cursus is borging d.m.v. individuele verbeterplannen per cliënt. In de cursus ontvang je hierover informatie en worden hierover afspraken gemaakt. Datum, tijd, locatie De cursus wordt georganiseerd in overleg met leidinggevenden. De cursus is in 2015 in divisie Noord aangeboden en vanaf 2016 in divisie Zuid. Duur De cursus duurt 3 uur. Uitgevoerd door: De tandarts, logopediste en diëtiste.

Bij- en nascholing


28

Preventie Fysieke Belasting Veilig en verantwoord werken met til- en hulpmiddelen Toelichting Het verplaatsen van cliënten met een tillift is een veel voorkomende dagelijkse handeling. Het is van belang om op een verantwoorde wijze te werk te gaan. Dit om de veiligheid van de cliënt te kunnen bewaken en fysieke overbelasting van medewerkers te voorkomen. Veilig en verantwoord werken met til- en hulpmiddelen wordt dan ook gerekend tot een risicovolle handeling. Doel van deze cursus is medewerkers bekwaam te maken en te houden in het omgaan met verschillende tilliften. Na afloop van de cursus ben je bevoegd en bekwaam voor het werken met de tillift. Je ontvangt, na afloop van de cursus, het certificaat ‘Veilig en verantwoord werken met til- en hulpmiddelen’. Leerinhoud Verrijdbare passieve tillift en plafondlift

van lig naar zit met passieve tillift

van zit naar lig met passieve tillift

aanbrengen van een sling voor passieve tillift in zit en lig

verwijderen van een sling in zit en lig

vanaf de grond tillen met de passieve tillift

rijden en manoeuvreren met een passieve tillift.

Actieve tillift

aanbrengen van tilband of tilcorset

gaan staan, verplaatsen en weer zitten met een actieve tillift

rijden en manoeuvreren met de actieve tillift.

Doelgroep Medewerkers die werken met til- en hulpmiddelen. Datum, tijd, locatie Het Opleidingsloket nodigt je, in afstemming met de leidinggevende, uit voor de cursus. Duur De cursus duurt 3 uur. Uitgevoerd door: Michiel Jongeneel van het Universitair Centrum ProMotion Groningen. Houdbaarheid Je wordt om het jaar uitgenodigd voor een herhaling, zodat je je vaardigheden op dit gebied bijhoudt.

Bij- en nascholing


29

Registeren en meten Legionella Toelichting Legionella is een bacterie die de veteranenziekte of Legionellagriep kan veroorzaken. Besmetting kan ontstaan wanneer men de bacterie inademt, bijvoorbeeld via het douchen. Het is wettelijk bepaald dat er in het kader van preventie en bestrijding van Legionella besmetting een risicoanalyse moet plaatsvinden. Huishoudelijk medewerkers hebben een belangrijke taak bij de preventie van dit virus. Leidingen worden nagelopen op dode tappunten, drinkwaterleidingen worden regelmatig gespoeld en doucheknoppen en doucheslangen worden gereinigd, zodat het virus kan worden voorkomen. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je wat Legionella is en welke risico’s het oplevert

kun je een beheersplan uitvoeren (spoelen en temperatuurmetingen)

weet je wat te doen in geval van een Legionella besmetting.

Doelgroep Huishoudelijk medewerkers. Datum, tijd, locatie Het Opleidingsloket nodigt je uit voor de cursus na afstemming met de leidinggevende. Duur De cursus duurt 1 uur. Uitgevoerd door: Peter Kemp van de firma Blygold. De Trans werkt intensief samen met de firma Blygold. Houdbaarheid Je wordt om het jaar uitgenodigd voor een herhaling, zodat je je kennis en vaardigheden op dit gebied bijhoudt.

Bij- en nascholing


30

Risicovolle en voorbehouden handelingen Toelichting Risicovolle- en voorbehouden handelingen kun je bij De Trans doen als je daartoe bent geautoriseerd. Het geeft aan dat jij bevoegd en bekwaam bent om een handeling uit te voeren. Het volgen van één of meer cursussen leidt tot autorisatie op betreffende risicovolle en voorbehouden handelingen. Dit cursuspakket is opgenomen in je digitaal leerportaal. Elke cursus bestaat per voorbehouden of risicovolle handeling uit:

een e-learning lesmodule

observatielijsten of kickprotocol

een digitale toets

de autorisatie op de handeling in de praktijk.

Informatie over het cursuspakket Voorbereiding Stem met de autorisator van je werkplek af welke handelingen jij moet kennen en kunnen. Voorafgaand aan de autorisatie op een handeling maak je de digitale toets van de betreffende handeling. Het maken van de toets is een verplicht onderdeel voor autorisatie. Als je deze toets met een voldoende afrondt, kun je zelf een afspraak maken met de autorisator van je werkplek. We adviseren je om de e-learning cursus te doen, voorafgaand aan het maken van de toets. De cursus helpt je om de toets met een voldoende te kunnen afronden. Voor enkele handelingen is geen e-learning beschikbaar om je kennis en vaardigheden te oefenen. Voor deze handelingen zijn kick protocollen beschikbaar die je kunt bestuderen. Deze protocollen kun je, net als de e-learning, vinden in je digitaal leerportaal. Cursusduur De digitale toets duurt per handeling gemiddeld 30 minuten. Dit gemiddelde krijg je in tijd vergoed. De tijd voor toetsing en autorisatie in de praktijk is per handeling verschillend en wordt in je rooster verrekend.

Doelgroep Alle medewerkers die op een woning, groep of locatie werken waarbij sprake is van één of meerdere handelingen. Toetsing Na het met een voldoende afronden van de digitale toets kun je een certificaat uitprinten. Dit certificaat biedt je toegang tot de autorisatie in de praktijk. Na het behalen van de digitale toets en toetsing en autorisatie in de praktijk, ben je zowel bevoegd als bekwaam voor uitvoering van de betreffende handeling. De bekwaamheid op de handeling wordt geregistreerd in je leerportaal. Opgave Je kunt je zelfstandig aanmelden voor een cursus of toets in je digitaal leerportaal. Voor informatie over het leerportaal verwijzen wij je naar de homepage op het intranet. Uitgevoerd door: Medewerker en autorisator Houdbaarheid In je digitaal leerportaal vind je informatie over de termijn waarop je autorisatie op één of meerdere risicovolle- of voorbehouden handelingen afloopt. Je bent zelf verantwoordelijk voor het bijhouden van je bekwaamheid. Als jij de indruk hebt niet meer bekwaam te zijn voor het uitvoeren van een handeling kun je ook eerder of vaker het autorisatieproces doorlopen.

Bij- en nascholing


31

Risicovolle en voorbehouden handelingen Toelichting Autoriseren op risicovolle- en voorbehouden handelingen kun je bij De Trans doen als je:

Lid bent van het VT team

BIG geregistreerd verpleegkundige bent

Bevoegd en bekwaam bent op voorkomende handelingen

Als autorisator sta je voor de taak om overige leden uit je team, of op de locatie waar je werkt, te autoriseren. Dat doe je op grond van je kennis en kunde over de cliënt, de context en de gevraagde risicovolle- en voorbehouden handelingen. Je bent zelf verantwoordelijk voor het bijhouden van je bekwaamheid. Als jij vragen hebt over het autorisatieproces van anderen of over jouw rol daarbij, kun je daarbij ondersteuning vragen van het VT team.

Doelgroep Autorisatoren Toetsing De toetsing vindt op dezelfde manier plaats als voor overige medewerkers met het verschil dat de autorisatie in de praktijk door een medewerker van het VT team wordt uitgevoerd. Opgave Je kunt je zelfstandig aanmelden voor een cursus of toets in je digitaal leerportaal. Voor informatie over het leerportaal verwijzen wij je naar de homepage op het intranet. Uitgevoerd door: Autorisator en lid VT team. Houdbaarheid In je digitaal leerportaal vind je informatie over de termijn waarop je autorisatie op één of meerdere risicovolle- of voorbehouden handelingen afloopt.

Bij- en nascholing


32

Vrijheid beperkingen Toelichting Vrijheid beperkende maatregelen staan haaks op de visie van De Trans voor ondersteuning van clienten. Toepassen van vrijheid beperkende middelen kunnen een negatief effect op de cliënt en op de relatie van de cliënt met de begeleiders. Daarom is het belangrijk dat er zo min mogelijk beperkende maatregelen worden toegepast. Tijdens de cursus wordt dieper ingegaan op wat vrijheid beperkende maatregelen zijn en hoe deze worden onderverdeeld. Belangrijke informatie die ervoor zorgdraagt dat je goed gefundeerde keuzes maakt als, ondanks voorgaande uitgangspunten, sprake is van toepassing van vrijheidsbeperking. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je wat met vrijheid beperkende middelen en maatregelen wordt bedoeld

ken je de criteria voor het toepassen van vrijheid beperkende maatregelen

ken je de wet en regelgeving hierover

weet je hoe, waar en door wie maatregelen worden geregistreerd en geëvalueerd

ken je de verantwoordelijkheid, taken en rollen van een ieder als sprake is van toepassing van vrijheid beperkende maatregelen.

Doelgroep Alle medewerkers die werken binnen de langdurige zorg. Datum, tijd en locatie Het Opleidingsloket nodigt je uit voor de cursus na afstemming met de leidinggevende. Uitgevoerd door: Een interne trainer.

Bij- en nascholing


33

Beroepsopleidingen BOL, BBL en MIO Inleiding De Trans is door de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB, voorheen Calibris) erkent als zijnde leerbedrijf. Daarmee staat De Trans garant voor een goede kwaliteit van begeleiding en beoordeling tijdens de beroepspraktijkvorming. De Trans biedt medewerkers de mogelijkheid om een beroepsopleiding te volgen via de beroepsbegeleidende leerweg (BBL). Het betreft de opleidingen tot verzorgende IG, verpleegkundige, Sociaal Pedagogisch Hulpverlener en Sociaal agogisch werk. We werken hiertoe samen met verschillende onderwijsinstellingen:

Noorderpoortcollege

Drenthe college

Hanzehogeschool Bij de beroepsbegeleidende leerweg BBL ben je leerling werknemer en in die functie in dienst bij De Trans. Als medewerker in opleiding (MIO) werk je bij De Trans en volg je daarnaast een opleiding in deeltijd. Bij De Trans is afgesproken dat je minimaal 20 uur per week werkt en daarnaast voor het theoriegedeelte naar school gaat. Binnen het praktijkgedeelte van je opleiding doe je op één of meerdere settingen van De Trans leerervaringen op. De Trans kent verschillende locaties in Groningen, de kop van Overijssel en Drenthe. Van een leerling BBL wordt verwacht dat je op alle locaties inzetbaar bent. Bij medewerkers in opleiding (MIO) wordt de huidige werkplek, als leerplek aangemerkt. Enkele opleidingen kunnen in een verkorte variant worden gevolgd. Dit is afhankelijk van het opleidingsniveau en de vooropleiding van de betreffende medewerker. Vanaf pagina 31 vind je een overzicht van de opleidingen die we bij De Trans aanbieden. Daarnaast beschikt De Trans over mogelijkheden voor stages (BOL) in zowel het primaire proces als bij de ondersteunende diensten. Aanvragen voor stages worden in behandeling genomen door de stageplanner. De Trans vindt het van belang dat stagiaires die gaan werken in onze organisatie beschikken over basiskennis van de doelgroep. Om die reden bieden we de introductie carrousel aan. Deze carrousel wordt bij aanvang van de stages georganiseerd in stagetijd. Informatie over de introductiecarrousel ontvang je bij aanvang van de stage.


34

Opleiding Verpleegkundige niveau 4 Toelichting Als verpleegkundige richt je je op de zorg en ondersteuning van de individuele cliënt en zijn omgeving, waarbij de relatie met de cliënt cruciaal is voor je werkzaamheden. Het verpleegkundig proces is de basis van je handelen. Je verleent dagelijkse verpleegkundige zorg in complexe situaties. Je verzorgt, ondersteund en begeleidt de cliënt op sociaal-maatschappelijk gebied, bij de zelfstandigheid en op psychosociaal gebied. Je richt je daarbij expliciet op de mogelijkheden van de cliënt en omgeving en levert op die wijze een bijdrage aan de verbetering van de kwaliteit van leven. Je bent betrokken bij het stellen van een verpleegkundige diagnose en stelt een verpleegplan (IOP) op. Daarnaast organiseer en coördineer je de zorg. Verpleegkundigen maken deel uit van een team en verlenen de zorg aan de cliënt in samenwerken met collega’s. Kerntaken van de verpleegkundige:

1. Bieden van verpleegkundige zorg en ondersteuning op basis van het zorgplan

stelt de verpleegkundige diagnose en het verpleegplan (IOP) op

ondersteund bij persoonlijke basiszorg

monitort de gezondheidstoestand op somatisch en psychosociaal gebied

voert verpleegtechnische handelingen uit

geeft voorlichting, advies en instructie

hanteert crisis- en onverwachte situaties

verleent verpleegkundige zorg en ondersteuning.

2. Begeleiden van de zorgvrager(s) op basis

van het zorgplan

begeleidt de cliënt(en) bij zelfredzaamheid

begeleidt de cliënt(en) op psychosociaal en sociaal – maatschappelijk gebied.

Vervolg kerntaken

3. Uitvoeren van organisatie en professie gebonden taken

werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep

coördineert de zorgverlening

voert beleidsmatige taken uit

evalueert de zorgverlening

geeft werkbegeleiding.

Doelgroep Medewerkers van De Trans die beschikken over de volgende vooropleiding:

VMBO theoretische leerweg

Havo

MBO 3 diploma

voldoende op Nederlands, rekenen en Engels.

Bijzonderheden Deze opleiding wordt aangeboden aan medewerkers die voldoen aan het volgende profiel:

je beschikt over een vaste aanstelling

je werkt minimaal 20 uur per week

je leidinggevende onderschrijft je wens voor het doen van een opleiding.

Duur opleiding De opleiding duurt in principe 4 jaar. Als men de verzorgende IG heeft gevolgd duurt de opleiding 2 jaar. Gedurende de opleiding ga je één dag per week naar school. Het onderwijs wordt gegeven op het Noorderpoort of Drenthe college.

Beroepsopleidingen


35

Opleiding Verzorgende IG niveau 3 Toelichting Als Verzorgende-IG ben je actief op het gebied van zorg, wonen, huishouden en welzijn. Je inventariseert de behoeften, wensen en mogelijkheden van de cliënt, waarna je een zorgplan (IOP) opstelt. Je ondersteunt de cliënt waar nodig bij het voeren van regie over zijn leven en stimuleert en ondersteunt de ontwikkeling van de cliënt op alle leefgebieden. Indien nodig ondersteun je bij de persoonlijke verzorging en het voeren van het huishouden waarbij je de zelfredzaamheid van de cliënt stimuleert. Daarnaast begeleid je de cliënt op sociaal en maatschappelijk gebied. Je voert verpleegtechnische handelingen uit en draagt bij aan de kwaliteit van de zorgverlening. Verzorgenden IG maken deel uit van een team en verlenen de zorg aan de cliënt in samenwerking met collega’s. Kerntaken van de verzorgende IG

1. Bieden van zorg en ondersteuning op basis van het zorgdossier

a. stelt (mede) het zorgplan (IOP) op b. biedt persoonlijke verzorging,

observeert gezondheid en welbevinden

c. begeleidt de (groep) zorgvrager(s) d. ondersteunt bij wonen en

huishouden e. geeft voorlichting, advies en

instructie f. hanteert crisis- en onverwachte

situaties g. stemt de zorgverlening af h. evalueert de zorgverlening.

2. Uitvoeren van organisatie en professie gebonden taken


werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg

geeft werkbegeleiding (onder supervisie van gecertificeerd werkbegeleider niveau 4).


VMBO KB niveau

MBO 2 Helpende welzijn

voldoende op Nederlands en rekenen.





Duur opleiding De opleiding duurt in totaal 3 jaar. Gedurende de opleiding ga je één dag per week naar school. Het onderwijs vindt plaats op het Noorderpoort of Drenthe college. Afhankelijk van je vooropleiding kan de opleiding ook in verkorte variant worden aangeboden. Praktijkopleiders bij De Trans kunnen je hierover meer vertellen.

Beroepsopleidingen


36

Opleiding Medewerker Maatschappelijke Zorg niveau 3 Toelichting Als medewerker maatschappelijke zorg werk je als begeleider op een woning of activiteitencentrum. Je biedt ondersteuning en begeleiding aan zodat de cliënt zo zelfstandig mogelijk kan functioneren tijdens de dagelijkse bezigheden en de regie over het eigen leven kan voeren. Om dit te bereiken bereid je activiteiten voor en begeleid je cliënten op het gebied van persoonlijke verzorging, wonen, huishouden, scholing, werk en vrije tijd. Je neemt daarbij de begeleidingsdoelen en afspraken, beschreven in het zorgplan (IOP) als richtlijn. Je werkt bij de ondersteuning aan de cliënt optimaal samen met het sociaal systeem Medewerkers maatschappelijke zorg maken deel uit van een team en verlenen de zorg aan de cliënt in samenwerking met collega’s en het netwerk van de cliënt. Kerntaken medewerker maatschappelijke zorg

1. Opstellen van een zorgplan

inventariseert hulpvragen van de cliënt.

2. Bieden van ondersteunende,

activerende begeleiding en zorg

ondersteunt de cliënt bij de persoonlijke verzorging

ondersteunt de cliënt bij wonen en huishouden

ondersteunt de cliënt bij dagbesteding

begeleidt een groep cliënten op sociaal – maatschappelijk gebied.

Vervolg kerntaken

3. Uitvoeren van organisatie- en professie gebonden taken


werkt aan het bevorderen van kwaliteitszorg

stemt de werkzaamheden af met de betrokkenen

evalueert de geboden ondersteuning

geeft werkbegeleiding (onder supervisie van gecertificeerd werkbegeleider niveau 4).


VMBO KB of TL niveau


voldoende op Nederlands en rekenen.





Duur opleiding De opleiding duurt in totaal 2 jaar. Gedurende de opleiding ga je één dag per week naar school. Het onderwijs vindt plaats op het Noorderpoort of Drenthe college.

Beroepsopleidingen


37

Opleiding Persoonlijk begeleider niveau 4 Toelichting Als persoonlijk begeleider werk je op een woning of activiteitencentrum. Je biedt ondersteuning en begeleiding aan zodat de cliënt zo zelfstandig mogelijk kan functioneren tijdens de dagelijkse bezigheden en de regie over het eigen leven kan voeren. Om dit te bereiken bereid je activiteiten voor en begeleid je cliënten bij deze activiteiten op het gebied van wonen, huishouden, scholing, werk en vrije tijd. Tijdens deze opleiding leer je vraaggerichte zorg en ondersteuning, aanbodgerichte zorg en bemoeizorg vloeien af te wisselen en flexibel aan te bieden. Je werkt bij de ondersteuning aan de cliënt optimaal samen met het sociaal systeem De persoonlijk begeleider heeft een uitvoerende, adviserende en coördinerende rol en is eindverantwoordelijk voor het ondersteuningsplan. Kerntaken persoonlijk begeleider

1. Opstellen van een zorgplan

inventariseert hulpvragen van de cliënt

schrijft het ondersteuningsplan

specificeert het ondersteuningsplan tot een activiteitenplan.

2. Bieden van ondersteunende,

activerende begeleiding en zorg

ondersteunt de cliënt bij de persoonlijke verzorging

ondersteunt de cliënt bij wonen en huishouden

ondersteunt de cliënt bij dagbesteding

begeleidt een groep cliënten op sociaal – maatschappelijk gebied

ondersteunt de cliënt bij het voeren van de regie over zijn leven

ondersteunt het sociale systeem

voert verpleegtechnische handelingen uit

geeft werkbegeleiding.

Vervolg kerntaken

3. Uitvoeren van organisatie- en professie gebonden taken


werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg

stemt de werkzaamheden af met betrokkenen

voert coördinerende taken uit

voert beheertaken uit

evalueert de geboden ondersteuning.


VMBO KB niveau


voldoende op Nederlands, Engels en rekenen.





Duur opleiding De opleiding duurt in totaal 3 jaar. Gedurende de opleiding ga je één dag per week naar school. Het onderwijs vindt plaats op het Noorderpoort of Drenthe college.

Beroepsopleidingen


38

Opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening Toelichting De studie Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) leidt je op tot een allround professional. Een SPH-er ondersteunt mensen met uiteenlopende problematiek, gericht op een zinvol bestaan en maatschappelijke participatie. Tijdens de deeltijdopleiding SPH leer je op basis van een brede theoretische kennis te analyseren, te adviseren en te verbinden. Het ontwikkelen van beroepscompetenties staat centraal tijdens je studie. Je werkt aan integrale beroepsopdrachten in de eigen praktijk. Tijdens je studie verdiep je je, samen met medestudenten, in actuele vraagstukken van het werkveld. Beroepscompetenties opleiding SPH Gedurende de studie werk je aan het ontwikkelen en versterken van de volgende competenties:

Methodisch hulpverlenen

Ontwerpen van programma’s

Versterken van de cliënt

Hanteren van de relatie

Benutten van de context

Verantwoorden van handelen

Professioneel samenwerken

Signaleren en initiëren

Organiseren en beheren

Sturen

Innoveren

Kritisch reflecteren

Profileren en legitimeren

Professionaliseren

Onderzoeken.


MBO 4 diploma

HBO diploma Bijzonderheden Deze opleiding wordt aangeboden aan medewerkers die voldoen aan het volgende profiel:



je werkt met cliënten die behoren tot de doelgroep LVB

je werkt in de functie van zorgcoördinator

je leidinggevende onderschrijft je wens voor het doen van deze opleiding.

Duur opleiding De opleiding duurt in totaal 3 - 4 jaar. Gedurende de opleiding ga je één dag per week naar school. Het onderwijs wordt gegeven aan de Hanzehogeschool.

Beroepsopleidingen


39

Deskundigheidsbevordering werkbegeleiders Leerbedrijven staan voor de taak om leertrajecten beroepsgericht in te richten. Handelingsbekwaam worden op de werkvloer, daar gaat het om. Studenten worden, tijdens dit proces, ondersteund door de werkbegeleider en, op afstand, door de praktijkopleider. De Trans vindt het van belang om kwalitatief goed op te leiden. Om die reden investeert De Trans in deskundigheidsbevordering voor werkbegeleiders zodat een goede begeleiding op de werkvloer kan worden gegarandeerd. Op elke woning of groep voor dagbesteding werkt minimaal één werkbegeleider. Werkbegeleiders, die worden voorgedragen door het unithoofd en de praktijkopleider, kunnen jaarlijks 6 uur investeren in het op peil houden van hun deskundigheid. Het is mogelijk dat andere medewerkers, onder supervisie van de gecertificeerde werkbegeleider, een leerling of stagiaire begeleiden. Deze medewerkers kunnen ook modules voor werkbegeleiders volgen en een certificaat ontvangen. Hieraan zijn geen kosten verbonden en vraagt slechts een investering van eigen tijd. De volgende afspraken zijn vastgesteld: Vanaf januari 2016 worden de cursussen voor werkbegeleiders op de volgende manier georganiseerd: 1. Nieuwe werkbegeleiders, werkzaam in het primair proces, starten met een verplichte basismodule. Zij worden hiervoor uitgenodigd door het opleidingsloket. 2. De Trans stelt jaarlijks 6 uur tijd beschikbaar voor deskundigheidsbevordering van werkbegeleiders. Vanwege veranderingen in de examinering in het MBO, worden alle werkbegeleiders in 2016 uitgenodigd om deel te nemen aan de module ‘WACKER beoordelen’. De overgebleven uren kunnen werkbegeleiders besteden aan modules van eigen keuze.

Op de volgende bladzijden vind je een beschrijving van de modules. Naast het aanbod uit de gids kun je ook kiezen voor e-learning modules van Good HabitZ of Campus Care (werkbegeleiding), het bijwonen van een werkbegeleidersbijeenkomst op school of door elders een workshop of cursus te volgen die een antwoord biedt op je leervragen. Ook kun je ervoor kiezen om je in te schrijven op één of meerdere intervisie bijeenkomsten voor werkbegeleiders. Kiezen voor een alternatief, in plaats van het volgen van één of meerdere cursusmodules, doe je in samenspraak met een van de praktijkopleiders. Na afstemming ontvang je een registratielijst waarop je de activiteiten en afspraken voor declaratie van uren kunt noteren. De praktijkopleider draagt er zorg voor dat de uren ook daadwerkelijk worden genoteerd in Aysist. De praktijkopleider informeert je tevens over de data voor intervisiebijeenkomsten waarop je je kunt inschrijven.


40

Werkbegeleiding basismodule Toelichting In deze module wordt de basis gelegd voor het werken als werkbegeleider. Tijdens deze module leer je de taken en rollen van de werkbegeleider kennen. Je leert hoe je kunt aansluiten bij de leerstijl van de student en rekening kunt houden bij de verschillende fasen van het leerproces. Je oefent verschillende gesprekstechnieken en vaardigheden die je ondersteunen om de student zorgvuldig te begeleiden en te beoordelen. Het betreft een blended cursusmodule. Dat betekent dat de module bestaat uit een e-learning module en een cursusbijeenkomst. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

ken je de verschillende rollen van de werkbegeleider

ken je verschillende leerstijlen en ben je in staat deze bij jezelf en de ander te herkennen

ken je de fasen van het leerproces en krijg je handvatten hoe hierbij aan te sluiten

ken je de vaardigheden die horen bij je rol als coach en heb je hiermee geoefend

ken je de rol en taken als beoordelaar. Competenties

Realiseren van leervoorwaarden, zodat het leerproces van de student optimaal kan verloopt

Bieden van adequate begeleiding, zodat studenten zich optimaal ontwikkelen

Zorgdragen voor de kwaliteit van opleidingstrajecten, zodat de gewenste resultaten worden behaald

Ontwikkeling van de eigen deskundigheid in de rol van werkbegeleider.

Doelgroep Werkbegeleiders die leerlingen of stagiaires gaan begeleiden. Bijzonderheden In het kader van het kwalificatieprofiel voor werkbegeleiders geldt een vergoeding van verleturen voor een beperkt aantal werkbegeleiders. Zie hiervoor de toelichting bij de inleiding beroepsopleidingen, Deskundigheidsbevordering werkbegeleiders. Voorbereiding Voorafgaand aan de cursusbijeenkomst doe je de e-learning module. In de uitnodiging ontvang je hierover nadere informatie. Datum, tijd, locatie Het Opleidingsloket nodigt beginnende werkbegeleiders uit voor het volgen van deze module. Overige belangstellende medewerkers kunnen zich ook opgeven voor deze module bij het Opleidingsloket. Aan deze module zijn geen kosten verbonden, slechts de investering van eigen tijd. Duur De module duurt 4 uur, inclusief e-learning. Uitgevoerd door: Een opleider van De Trans.

Werkbegeleiding


41

Module Wacker beoordelen Toelichting Met ingang van het schooljaar 2015-2016 starten de zorg en welzijn opleidingen met een nieuwe examinering voor de nieuwe groepen. Deze examens worden deels op school en deels in de praktijk afgenomen. Het examen in de praktijk (praktijkexamen) is bedoeld om te beoordelen of een werkproces behaald is en de student beschikt over de voor het beroep vereiste kennis, houding en vaardigheden. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je informatie ontvangen over de veranderde opbouw van de opleidingen

ken je jouw rol bij de examinering van de student

ben je in staat de student te beoordelen, volgens de uitgangspunten voor examinering

kun je WACKER beoordelen. Competenties

Realiseren van leervoorwaarden, zodat het leerproces van de student optimaal verloopt


Communiceren en informeren van andere betrokkenen, zodat ieder zijn aandeel kan leveren aan het opleidingsproces

Beoordelen volgens de nieuwe wijze van examineren, zodat alle betrokkenen inzicht krijgen in de vorderingen van de student


Doelgroep Werkbegeleiders van MBO-studenten die de basismodule hebben gevolgd en onafhankelijk beoordelaars in de praktijk. Overige belangstellende medewerkers. Bijzonderheden In het kader van het kwalificatieprofiel voor werkbegeleiders geldt een vergoeding van verleturen voor een beperkt aantal werkbegeleiders. Zie hiervoor de toelichting bij de inleiding beroepsopleidingen, Deskundigheidsbevordering werkbegeleiders. Overige belangstellende werkbegeleiders kunnen zich ook voor deze module opgeven. Aan deze module zijn geen kosten verbonden, slechts de investering van eigen tijd. Datum, tijd, locatie Je wordt door het Opleidingsloket uitgenodigd voor deze module. Duur De module duurt 2 uur. Uitgevoerd door: Een opleider van De Trans.

Werkbegeleiding


42

Module Inspireren tot leren Toelichting Leren doe je overal en altijd. Uit onderzoek blijkt dat we vooral leren door het opdoen van directe ervaring en in interactie met anderen. Leren is dan vaak een bijproduct van de doelen die je in het leven nastreeft. Leren doe je dus vaak onbewust, op de automatische piloot. Wat je eerder hebt geleerd, bepaalt de manier waarop je waarneemt en nieuwe informatie opneemt en ordent. Modelgedrag, bijvoorbeeld van de werkbegeleider, kan een krachtige invloed hebben op het leren van de student. In deze module maak je kennis met een nieuwe invalshoek over leren. Een invalshoek die je kunt helpen om de student te inspireren tot leren. Het tweede deel bestaat uit intervisie gerelateerd aan dit onderwerp. Leerdoelen In de bijeenkomst:

ken je verschillende manieren van leren

ken je de invloed van het eigen referentiekader op leerprocessen

heb je ervaren dat een kritische wijze van leren noodzakelijk is om nieuwe kennis te koppelen aan (anders) handelen

heb je geoefend met het ‘in relatie met de ander’ kritische vragen te stellen, met als doel de ander te verleiden tot bewust en kritisch leren.

Competenties




Doelgroep Werkbegeleiders van MBO- en HBO- studenten die de basismodule hebben gevolgd. Overige belangstellende medewerkers. Bijzonderheden In het kader van het kwalificatieprofiel voor werkbegeleiders geldt een vergoeding van verleturen voor een beperkt aantal werkbegeleiders. Zie hiervoor de toelichting bij de inleiding beroepsopleidingen, Deskundigheidsbevordering werkbegeleiders. Datum, tijd, locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor deze module. Deze module wordt georganiseerd bij voldoende aanmeldingen. Overige belangstellende werkbegeleiders kunnen zich ook voor deze module opgeven. Aan deze module zijn geen kosten verbonden, slechts de investering van eigen tijd. Duur De module duurt 2 uur. Uitgevoerd door: Een opleider van De Trans.

Werkbegeleiding


43

Module Loopbaanontwikkeling HBO Opleidingen Toelichting Tijdens een HBO-opleiding werkt de student aan zijn - haar loopbaanontwikkeling tot professional. Deze is gekoppeld aan de fase van de opleiding. Zelf sturing leren geven aan de leer- en loopbaanontwikkeling is een belangrijk doel van de opleiding. De werkbegeleider heeft hierbij een essentiële rol. Denk aan het stimuleren bij het reflecteren op ervaringen, opgedaan in de leerwerkomgeving en bij het ontwikkelen van verantwoordelijkheid. In het eerste deel van deze module maak je nader kennis met de route van de HBO studenten. Daarnaast wordt specifiek ingegaan op het ondersteunen van deze groep studenten. Het tweede deel van deze bijeenkomst bestaat uit intervisie, gerelateerd aan het onderwerp. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je hoe de HBO-opleidingen zijn opgebouwd en aan welke competenties (en in welke fase) wordt gewerkt

ken je de uitgangspunten van situationeel leiderschap

kun je deze uitgangspunten vertalen naar jouw wijze van begeleiden en datgene wat de student die jij begeleidt nodig heeft

ken je de machtsdriehoek en dramadriehoek en kun je gedrag van jezelf of bij een ander herkennen als hiervan sprake is.

Competenties

Realiseren van leervoorwaarden zodat het leerproces van de student optimaal verloopt

Bieden van adequate begeleiding zodat studenten zich optimaal ontwikkelen



Doelgroep Werkbegeleiders van HBO-studenten die de basismodule hebben gevolgd. Overige belangstellende medewerkers. Bijzonderheden In het kader van het kwalificatieprofiel voor werkbegeleiders geldt een vergoeding van verleturen voor een beperkt aantal werkbegeleiders. Zie hiervoor de toelichting bij de inleiding beroepsopleidingen, Deskundigheidsbevordering werkbegeleiders. Datum, tijd, locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor deze module. Deze module wordt georganiseerd bij voldoende aanmeldingen. Overige belangstellende werkbegeleiders kunnen zich ook voor deze module opgeven. Aan deze module zijn geen kosten verbonden, slechts de investering van eigen tijd. Duur De module duurt 2 uur. Uitgevoerd door: Een opleider van De Trans.

Werkbegeleiding


44

Module Reflecteren kun je leren Toelichting Reflecteren is het terugkijken, bespiegelend overdenken en zoeken naar betekenis van wat men heeft gezien, ervaren, gedacht of gedaan en daaruit lering trekken. Door te reflecteren ontwikkelen mensen zich van ‘onbewust onbekwaam’ (ik weet niet dat ik het niet weet) naar ‘bewust onbekwaam’ (ik weet dat ik het niet weet). Dat is een belangrijke voorwaarde voor leren, ontwikkelen en werken op het niveau ‘bewust bekwaam’. Werkbegeleiders hebben een coachende rol in het leerproces van de student en bij het ondersteunen van de ontwikkeling van het praktisch, beroepsmatig handelen. Daarbij zijn kennis over de fasen van het reflectieproces en rol en taken daarbij van de werkbegeleider van belang. Het tweede deel van deze bijeenkomst bestaat uit intervisie, gerelateerd aan dit onderwerp. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

ken je het belang van het, in relatie met de ander, stellen van kritische vragen

weet je hoe je veronderstellingen en generalisaties kunt toetsen

kun je de student ondersteunen bij het expliciet maken van impliciete kennis (proces onbewust onbekwaam naar bewust bekwaam)

ken je het verschil tussen piekeren en reflecteren.

Competenties






Werkbegeleiding


45

Module Roos van Leary Toelichting In de omgang met anderen kies je altijd bewust of onbewust positie in relatie tot de ander. Je gesprekspartner doet dat ook en dit kan met elkaar in strijd zijn. Het kan leiden tot miscommunicatie en onbegrip of zelfs tot conflicten. In je rol van werkbegeleider is het van belang om je bewust te zijn van de positie die je inneemt en de reactie die deze stijl bij de ander kan oproepen. Ook is het van belang te weten hoe gedrag van de ander jou positief of negatief kan beïnvloeden. Door deze bewustwording ben je in staat om beter aan te sluiten bij de student, wat de onderlinge communicatie bevordert. Het tweede deel van deze bijeenkomst bestaat uit intervisie, gerelateerd aan dit onderwerp. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je kennis gemaakt met de Roos van Leary

ben je je meer bewust geworden van jouw eigen positie in relatie tot de student die je begeleidt

heb je geoefend met casuïstiek in relatie tot de Roos van Leary

heb je handvatten gekregen die je kunt gebruiken in je rol als werkbegeleider.

Competenties


Samenwerkingsgericht handelen




Werkbegeleiding


46

Open aanbod thema’s


47

Ontwikkelingsfasen kind Toelichting thema De ontwikkeling van een kind verloopt in fasen. Dit is een boeiend proces, waarbij steeds duidelijker wordt welke mogelijkheden het kind in zich heeft. In elke ontwikkelingsfase zoekt het kind een evenwicht tussen uitdagingen die de omgeving biedt en vaardigheden waarover het beschikt. Ieder kind is uniek en doorloopt deze fasen op ieder ontwikkelingsgebied op zijn eigen wijze en in zijn eigen tempo. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je welke ontwikkelingsfasen een kind doorloopt

weet je welke ontwikkelingsgebieden er zijn

weet je met welke theoretische inzichten er op dit gebied gewerkt wordt binnen De Trans

heb je basiskennis van de wijze waarop kinderen met een verstandelijke beperking de ontwikkelingsfasen doorlopen.

Kind & Jeugd Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die willen leren over de ontwikkelingsfasen van een (verstandelijk beperkt) kind. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Alie Visser of Carla Benjamins, gedragskundigen bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



48

Verstandelijk beperkt en een goede oude dag Toelichting thema In deze bijeenkomst wordt het ouder worden van cliënten en de effecten hiervan op het totale functioneren besproken. Aan de orde komen lichamelijke en geestelijke aspecten van het ouder worden. Ook wordt ingegaan op de rol en de taken van de begeleider om de cliënt bij het proces van ouder worden te ondersteunen. Deze themabijeenkomst is gebaseerd op de uitgangspunten van de methodiek Urlings (respectvol en methodisch begeleiden van ouder wordende mensen met een verstandelijke beperking). Tijdens de bijeenkomst wordt de theorie toegepast door middel van het bespreken van praktijkervaringen van docent en deelnemers. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je wat vroegtijdige veroudering betekent voor mensen met een verstandelijke beperking

kan je verschillende kenmerken van het ouder worden op lichamelijk, geestelijk en sociaal gebied herkennen

heb je ideeën opgedaan over het begeleiden van ouder wordende cliënten.

Ouderen Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, verwanten en vrijwilligers die meer inzicht willen krijgen in de effecten van het ouder worden. Dit thema is niet bedoeld voor medewerkers die de scholing Urlings hebben gevolgd. Datum, tijd en locatie Donderdag 10 november 2016 14.00 – 16.00 Locatie Emmen. Dinsdag 7 juni 2016 10.00 – 12.00 uur Locatie Rolde. De bijeenkomst wordt gegeven door: Annette Keizer, praktijkopleider bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



49

Cliënten met een kinderwens Toelichting thema Net zoals ieder ander kan iemand met een beperking een kinderwens hebben. Of misschien heeft zij of hij al kinderen. Lang niet altijd verloopt de opvoeding dan goed, zo is bekend. De prikpil een optie, al dan niet gedwongen? Wat mag je doen, wat moet je doen als begeleider? Welk beleid hanteert De Trans? Hoe staan verwanten van de cliënt hierin? Kortom, een beladen onderwerp, met de nodige professionele en morele dilemma’s. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

ken je het beleid van De Trans rond cliënten met een kinderwens

weet je welke stappen je kunt nemen bij cliënten met een kinderwens en welke disciplines je kunt raadplegen voor advies

heb je kennis gemaakt met mogelijke risicofactoren die aan de orde kunnen komen als mensen met een verstandelijke beperking een kind krijgen of opvoeden

heb je kennisgemaakt met en gediscussieerd over professionele, morele en ethische dilemma’s rond cliënten met een kinderwens.

Clienten met een licht verstandelijke beperking Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die geïnteresseerd zijn in dit onderwerp of hiermee in aanraking komen. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Carla Benjamins, gedragskundige bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



50

Doelgroep LVB+ Toelichting thema Over de doelgroep ‘mensen met een lichte verstandelijke beperking’ wordt veel geschreven en gezegd. De laatste paar jaar zijn er veel nieuwe inzichten over wat werkt in de begeleiding van mensen met een licht verstandelijke beperking (met daarbij bijkomende problematiek). Een eenduidig kader ontbreekt veelal, maar dat lijkt kenmerkend voor deze complexe en veelzijdige doelgroep. Tijdens deze bijeenkomst wordt kennis gedeeld en ervaring uitgewisseld om met elkaar handvatten te vinden voor de begeleiding van deze doelgroep. Dit zal onder andere gebeuren door te oefenen met (ingebrachte) casuïstiek. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je welke cliënten tot de LVB doelgroep behoren en welke problematiek daarbij veel voorkomt

ken je de huidige inzichten voor begeleiding van deze cliënten

heb je kennisgemaakt en geoefend met oplossingsgerichte gespreksvaardigheden

heb je handvatten gekregen en tips uitgewisseld voor het ondersteunen van deze doelgroep.

Clienten met een licht verstandelijke beperking Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die kennis en ervaringen willen delen over het werken met deze doelgroep cliënten. Bijzonderheden Om deel te kunnen nemen aan dit thema wordt (enige) ervaring gevraagd met cliënten met een lichte verstandelijke beperking. Tevens wordt van je gevraagd een casus voor te bereiden en deze een week voor aanvang te mailen naar het Opleidingsloket. Datum, tijd en locatie Dinsdag 24 november 2016 10.00 – 12.00 uur Locatie Emmen. De bijeenkomst wordt gegeven door: Aline Rozema - Meijer, gedragskundige bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



51

Problematisch middelengebruik bij mensen met een lichte verstandelijke beperking (LVB) Toelichting thema In deze bijeenkomst wordt een aanzet geboden om je kennis en vaardigheden op het gebied van alcohol en drugs te vergroten. Tijdens de bijeenkomst leer je welke signalen kunnen duiden op het gebruik van genotmiddelen en wat wordt verstaan onder problematisch gebruik bij mensen met een lichte verstandelijke beperking. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je een indruk van populaire genotmiddelen en gebruikswijzen

ken je een aantal effecten en risico’s van middelengebruik

weet je wanneer sprake is van problematisch gebruik bij mensen met een lichte verstandelijke beperking

heb je ideeën opgedaan met betrekking tot gespreksvoering.

Clienten met een licht verstandelijke beperking Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die meer willen weten over problematisch middelengebruik bij mensen met een lichte verstandelijke beperking. Bijzonderheden Om deel te kunnen nemen aan dit thema wordt gevraagd om (enige) ervaring te hebben met de doelgroep LVB. Datum, tijd en locatie Dinsdag 16 februari 2016 10.00 – 12.00 uur Locatie Rolde. De bijeenkomst wordt gegeven door: Marcel Seuninga, preventiemedewerker bij Verslavingszorg Noord Nederland en Baukje Bijma, gedragskundige bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



52

Een ernstige meervoudige beperking, wat betekent dat precies? Toelichting thema Mensen met ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen (EVMB) werden tot in de jaren ’80 van de vorige eeuw gezien als bedlegerigen. Sindsdien is er meer aandacht gekomen voor deze specifieke doelgroep in de zorg. In deze themabijeenkomst leer je o.a. door middel van ervaringsoefeningen en videobeelden wie met de term EVMB worden bedoeld, hoe deze cliënten de wereld ervaren en op welke wijze communicatie met hen mogelijk is. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je wat de doelgroep EVMB inhoudt

heb je ervaren wat mensen met EVMB kunnen ervaren

heb je geoefend om gedetailleerd te kijken naar het gedrag van mensen met EVMB

weet je welke methodieken je kunt gebruiken bij het werken met mensen met EVMB.

Cliënten met een ernstige meervoudige beperking Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die hun kennis over wat een ernstige verstandelijke beperking precies inhoudt, willen opfrissen. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Alie Visser, gedragskundige bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



53

Verstaanbaar Maken Toelichting thema Mensen met een ernstige verstandelijke beperking kunnen zich vaak alleen maar uiten door hun gedragingen en hun lichaamstaal. Een taal die niet iedereen verstaat. Direct betrokkenen, zoals ouders en naaste begeleiders, hebben vaak door ervaring geleerd hoe ze met hen kunnen communiceren. Deze ervaringskennis is onderzocht door Roemer en Van Dam en op basis van deze kennis is een cursus ontwikkeld met als doel begeleiders te leren hoe ze kunnen communiceren met zeer ernstig verstandelijk beperkte mensen. Sensitieve responsiviteit, gedrag van cliënt en begeleider, reacties en interpretaties staan centraal. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je kennis gemaakt met communicatieniveaus, communicatievormen en ontwikkeling van communicatie

heb je geoefend met het signaleren en interpreteren van de wijze waarop een cliënt met EMB communiceert

weet je wat sensitieve responsiviteit inhoudt

heb je voor jouw eigen cliënt een observatieopdracht opgesteld.

Cliënten met een ernstige meervoudige beperking Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die:

(enige) ervaring hebben met de doelgroep mensen met een ernstige verstandelijke beperking (EMB)

de themabijeenkomst Totale Communicatie hebben gevolgd.

Datum, tijd, locatie Maandag 24 oktober 2016 13.00 – 15.00 uur Locatie Rolde. De bijeenkomst wordt gegeven door: Sophia Helmhout, logopedist bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: 0592-247 410



54

Aansluiten bij de emotionele ontwikkelingsleeftijd Toelichting thema Bij begeleiders is meestal bekend op welk verstandelijk niveau de cliënt functioneert. De begeleiding wordt daarop afgestemd. Maar de cliënt ontwikkelt zich op meer gebieden. In deze themabijeenkomst gaan we in op de emotionele ontwikkeling. De emotionele ontwikkeling verloopt in vijf fasen. Elke fase vraagt om een specifieke begeleidingsstijl. Door rekening te houden met de emotionele ontwikkelingsleeftijd, is de kans op overvraging minder groot en kan er meer begrip ontstaan voor het gedrag van de cliënt. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

ken je de verschillende fasen van de emotionele ontwikkeling

ben je je bewust van de begeleidingsstijlen die bij de fasen horen

heb je handvatten gekregen om de cliënten te ondersteunen, rekening houdend met de emotionele ontwikkelingsleeftijd.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die willen leren hoe zij, in hun wijze van begeleiden, kunnen aansluiten bij de emotionele ontwikkelingsleeftijd van de cliënt. Dit thema is niet bedoeld voor medewerkers die al deelnemen aan de scholing Triple-C. Deze bijeenkomst behandelt namelijk een module die ook tijdens die scholing wordt aangeboden. Datum, tijd en locatie Dinsdag 5 april 2016 16.00 – 18.00 Locatie Emmen. De bijeenkomst wordt gegeven door: Heleen Mulderij, gedragskundige bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



55

Aantrekkelijk aanbieden van gemalen voeding en drinkvoeding Toelichting thema Wanneer cliënten gemalen voeding moeten hebben is de blender vaak een uitkomst. Hoewel een maaltijdverstrekker de maaltijd gemalen kan aanleveren, wordt de voeding heel vaak als ‘stamppot’ aangeboden. Alles wordt door elkaar geroerd. Dat is jammer want zo mist de cliënt de kans om smaakervaring op te doen. Tijdens deze workshop krijg je informatie over aangepaste voeding, de redenen hiervoor en mogelijkheden over hoe je gemalen voeding aantrekkelijk kunt aanbieden. We gaan praktisch met elkaar aan de slag met koken, proeven en het uitproberen van recepten. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je waarom sommige cliënten gemalen voeding krijgen

heb je ideeën opgedaan over het aanbieden van smakelijke gemalen voeding

heb je geoefend in het samenstellen van een aantrekkelijke en smakelijke maaltijd van gemalen voeding

heb je een aantal recepten tot je beschikking voor een aantrekkelijk aanbod van gemalen drinkvoeding, snacks en lekkernijen.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die kennis en vaardigheden willen opdoen om gemalen voeding op aantrekkelijke wijze aan te bieden. Datum, tijd en locatie Maandag 8 februari 2016 16.00 – 18.00 uur Locatie Rolde. De bijeenkomst wordt gegeven door: Sophia Helmhout, logopedist bij De Trans en Angela Grotenhuis, diëtist bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410


mailto:[email protected]


56

Communiceren met gebaren Toelichting thema Bij mensen met een verstandelijke beperking, waarbij het mondeling communiceren niet vanzelfsprekend is, kunnen ondersteunende middelen worden gebruikt. Hierbij kun je denken aan voorwerpen, pictogrammen, plaatjes, spraakcomputers, maar ook aan gebaren. In deze themabijeenkomst richten we ons op het gebruik van gebaren. Gebruik van gebaren zorgt ervoor dat de boodschap beter wordt begrepen. Ook kan het gebruik van gebaren mensen met een beperking de mogelijkheid geven om een wens kenbaar te maken, te praten over wat ze hebben beleefd, gevoelens te uiten, etc. Gebaren kunnen tevens stimulerend werken voor de ontwikkeling van de spraak. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je kennisgemaakt met de theoretische achtergrond over NmG (Nederlands met Gebaren)

weet je wat NmG in de praktijk kan betekenen voor de cliënt

ken je een aantal basisgebaren, die je in de praktijk kunt gebruiken.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, verwanten en vrijwilligers. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Eén van de logopedisten van De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



57

Wie ben ik en wat wil ik? Toelichting thema Jezelf kennen is belangrijk. Het hebben van een realistisch beeld van jezelf is een belangrijke stap op weg naar je toekomst. Clienten van De Trans hebben, naast hun talenten en kwaliteiten, ook te dealen met één of meerdere beperkingen. Het jezelf kennen, accepteren én gebruik maken van je talenten kan dan een ingewikkeld proces zijn. Het leercentrum voor clienten heeft een tweetal cursussen die clienten hierbij ondersteunen. Dit zijn de cursussen ‘Dit ben ik’ en ‘Dit wil ik’. Tijdens dit thema krijg je inzicht in en informatie over de cursusinhoud. Dit thema geeft je daarnaast handvatten hoe je de cliënt kunt ondersteunen bij het werken aan zichzelf. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je kennis gemaakt met de cursussen ‘ Dit ben ik’ en ‘ Dit wil ik’

heb je ideeën opgedaan over verschillende manieren van ondersteuning bij het leerproces van de cliënt

weet je hoe je een ondersteunende leeromgeving kunt creëren.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die willen leren hoe de juiste ondersteuning kan worden geboden bij het leerproces van de cliënt. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Elly Lutgert, medewerker Leercentrum cliënten bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



58

Een verstandelijke beperking, wat betekent dat precies? Toelichting thema De gevolgen van de verstandelijke beperking op het dagelijks leven is voor elke cliënt verschillend en afhankelijk van de aard van de beperking of persoonlijke eigenschappen. Kunnen, aankunnen en begrijpen, liggen op verschillende niveaus, waardoor het vinden van de juiste aansluiting lastig kan zijn. De ideeën over ‘ervaringsordening’ van Timmer-Huigens bieden inzicht in de belevingswereld van de cliënt. Deze bijeenkomst geeft door middel van casuïstiek en videomateriaal inzicht in de verschillende niveaus van functioneren en de ontwikkeling hiervan. Daarnaast zullen we in deze bijeenkomst ideeën uitwisselen over manieren waarop je het beste kunt aansluiten bij het niveau van de cliënt. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je waardoor een verstandelijke beperking kan worden veroorzaakt

heb je inzicht in de gevolgen van een verstandelijke beperking en het verschil tussen kunnen, aankunnen en begrijpen

heb je kennisgemaakt met de ervaringsordening van Timmer-Huigens

heb je handvatten gekregen en tips uitgewisseld om beter te kunnen aansluiten bij de cliënten die je begeleidt.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die hun kennis, over wat een verstandelijke beperking precies inhoudt, willen opfrissen. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Aline Rozema-Meijer, gedragskundige bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



59

Ethiek en dilemma’s op de werkvloer Toelichting thema Tijdens deze bijeenkomst wordt dieper ingegaan op de ethische dilemma’s waar je als medewerker van De Trans mee te maken kunt krijgen. Praten over ethiek stimuleert het nadenken over de vraag wat zorg tot goede zorg maakt, en welke waarden en visies daaraan ten grondslag liggen. We spreken van een ethisch dilemma als er een keuze moet worden gemaakt, waarbij aan de verschillende mogelijkheden morele nadelen kleven. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

ben je je bewust van ethische dilemma’s

kan je dilemma’s signaleren

kan je de dilemma’s bespreekbaar maken in je team en met je leidinggevende.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, verwanten en vrijwilligers. Datum, tijd en locatie Donderdag 14 april 2016 10.00 – 12.00 uur Locatie Emmen. De bijeenkomst wordt gegeven door: Bernadette Beunders, geestelijk verzorger bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



60

Hechting en de invloed hiervan op het leven van de cliënt Toelichting thema Hechting is een onderwerp dat regelmatig wordt genoemd als (mede)oorzaak van probleemgedrag bij mensen met een verstandelijke beperking. Tijdens deze bijeenkomst wordt duidelijk dat hechting van grote invloed is op het functioneren van mensen. We gaan in op de theorie van hechting en gehechtheidrelaties en maken de vertaling naar mensen met een verstandelijke beperking. Aan de hand van beeldmateriaal en praktijkvoorbeelden verdiepen we ons in het thema en maken we de koppeling naar hoe je kunt handelen als er iets aan de hand is met de hechting van een cliënt. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je wat het begrip ‘hechting’ inhoudt en wat het belang van ‘hechten’ is

kun je de verschillende vormen van veilige en onveilige gehechtheidrelaties omschrijven

heb je kennis opgedaan over hechting en hechtingsproblematiek bij mensen met een verstandelijke beperking

kun je benoemen wat belangrijk is in de begeleiding van een cliënt met gehechtheidproblemen.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s en vrijwilligers die willen leren wat hechting inhoudt en welke invloed hechting en hechtingsproblematiek heeft op het leven. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Alie Visser, gedragskundige bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



61

Massage bij mensen met een verstandelijke beperking Toelichting thema In deze bijeenkomst willen we vertellen over massagetechnieken en deze laten ervaren. Aan de orde komt:

achtergrond van massage in het algemeen en specifiek bij mensen met een verstandelijke beperking

anatomie van de nek, schouder, hand en voet

indicaties en contra-indicaties

massage met etherische oliën

praktijk. Tijdens de bijeenkomst willen we een klein deel theorie geven, maar het oefenen in de praktijk zal het grootste deel in beslag nemen. We gaan met elkaar aan de slag, om te ervaren hoe het voelt om gemasseerd te worden, maar ook om te leren hoe het is om iemand te masseren volgens bepaalde technieken, die je in de praktijk weer bij je cliënten kunt toepassen. Let wel: de massage wordt over de kleren toegepast. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je ervaren hoe het is om aangeraakt te worden

weet je meer over de achtergrond van massage

heb je handvatten gekregen om in de praktijk aan de slag te kunnen.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s en verwanten die willen leren hoe massage kan worden toegepast als middel ter ondersteuning van cliënten.

Datum, tijd en locatie Donderdag 19 mei 2016 16.00 – 18.00 uur Locatie Rolde. De bijeenkomst wordt gegeven door: Een fysiotherapeut van De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



62

Methode Heijkoop Toelichting thema De methode ‘Anders kijken naar’, beter bekend als de ‘Methode Heijkoop’, is een manier om op een andere wijze naar cliënten te kijken. De methodiek wordt vaak gebruikt in de begeleiding van mensen met (naar buiten gericht) probleemgedrag. De methodiek kan in vele vastgelopen situaties een nieuwe opening bieden. De omgeving (begeleiders, verwanten) van de cliënt wordt geleerd om zich te verplaatsen in het standpunt van de cliënt en diens wijze van reageren. Dat geeft inzicht in hoe er beter bij hem kan worden aangesloten en het levert uiteindelijk concrete richtlijnen voor de dagelijkse begeleiding op. Hierdoor worden situaties beter hanteerbaar voor cliënten, hun begeleiders en verwanten. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je kennis gemaakt met de methodiek ‘Anders kijken naar’

heb je ervaren wat ‘Anders kijken naar’ kan betekenen voor de cliënt en de begeleider

heb je ervaren hoe het is om te werken met twee instrumenten van de methodiek

heb je handvatten gekregen om anders te kijken naar een cliënt.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die kennis willen opdoen over de methode Heijkoop en de toepassing hiervan in de praktijk. Datum, tijd en locatie Dinsdag 8 november 2016 13.00 – 15.00 uur Locatie Emmen. De bijeenkomst wordt gegeven door: Alie Visser, gedragskundige bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



63

Ondersteunen bij een gezonde leefstijl Toelichting thema In deze bijeenkomst staan gezonde voeding en beweging centraal. Er wordt toegelicht welke voedingstoffen en voedingsmiddelen belangrijk zijn en hoeveel vocht in ieder geval elke dag moet worden gebruikt. Er worden voorbeelden besproken van dagvoeding en variatiemogelijkheden hierop. Ook zal er aandacht zijn voor de mogelijkheid van extraatjes en lekkers. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de functie van bewegen en hoe je cliënten hierbij kunt stimuleren. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je wat gezonde voeding is en hoe je een gezonde voeding kunt samenstellen

heb je zicht op de aanbevolen hoeveelheden voeding en vocht per dag

weet je welke extraatjes hiernaast nog gegeten of gedronken kunnen worden

weet je wat de diëtist kan bijdragen in de dagelijkse zorg met betrekking tot gezonde voeding

kan je aangeven hoeveel beweging per dag noodzakelijk is voor een gezonde leefstijl

heb je ideeën opgedaan over hoe je cliënten kunt stimuleren om in beweging te komen binnen de eigen leefsituatie.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die willen leren hoe zij cliënten kunnen ondersteunen bij een gezonde leefstijl. Datum, tijd, locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Angela Grotenhuis, diëtist bij De Trans en Gretha Meindertsma, fysiotherapeut bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



64

Oplossingsgericht werken Toelichting thema Oplossingsgericht werken is een toekomstgerichte methodiek die de cliënt aanzet tot het formuleren van een positieve gedragsbeschrijving. Een methodiek die helpt de gewenste situatie te bereiken. Veelal wordt er in een situatie gekeken naar wat er precies aan de hand is en wordt het probleem geanalyseerd. Een gevolg hiervan kan zijn dat men ‘blijft hangen’ in de problemen, waardoor deze groter worden en de sfeer meer beladen wordt. Door de nadruk te leggen op oplossingen, komt er energie vrij om naar de toekomst te kijken en wordt er beter stilgestaan bij wat al goed gaat. Dit kan een aanknopingspunt zijn voor verdere verbetering. Uitgangspunt hierbij is onder andere dat de cliënt de expert is. Deze themabijeenkomst geeft deelnemers inzicht en begrip over het oplossingsgericht werken, zodat het eigen professioneel handelen, kan worden verbeterd. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je kennisgemaakt met de methodiek Oplossingsgericht werken

heb je ideeën opgedaan over verschillende werkvormen die je kunt gebruiken bij de toepassing van deze methodiek

heb je zelf een aantal werkvormen ervaren

heb je geoefend met casuïstiek binnen deze methodiek.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren:

zorgcoördinatoren

begeleiders, beroepsopleiding niveau 4

leerlingen en stagiair(e)s opleidingsniveau 4 en 5, laatste 2 leerjaren

andere geïnteresseerde medewerkers, minimaal beroepsopleiding niveau 4.

Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Aline Rozema of Julia Hoogers, gedragskundigen bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



65

Roos van Leary Toelichting thema In de omgang met cliënten en collega’s kies je altijd onbewust of bewust positie in relatie tot de ander. Je gesprekspartner doet dit ook en dit kan met elkaar in strijd zijn en leiden tot conflicten. Het is van belang om je bewust te zijn welke positie je zelf op betrekkingsniveau inneemt en leert in te schatten welke reactie deze stijl bij de ander kan oproepen. Ook is het van belang om te weten hoe gedrag van de ander jou positief of negatief kan beïnvloeden. Door deze bewustwording kan er een betere afstemming worden gezocht, waardoor de onderlinge communicatie wordt bevorderd. Deze themabijeenkomst geeft deelnemers inzicht en begrip in patronen van gedragsbeïnvloeding, zodat het eigen professioneel handelen wordt verbeterd. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je kennisgemaakt met de Roos van Leary

ben je je meer bewust geworden van jouw eigen positie in relatie tot de cliënt of collega

heb je geoefend met casuïstiek in relatie tot de Roos van Leary

heb je handvatten gekregen die je kunt gebruiken in de omgang met een cliënt of collega.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: medewerkers, vrijwilligers, leerlingen en stagiair(e)s die inzicht willen krijgen in de posities die ze ten aanzien van anderen innemen. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Julia Hoogers, gedragskundige bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



66

Sensorische informatieverwerking Toelichting thema Bij het waarnemen van onze omgeving gebruiken we onze zintuigen. We nemen informatie op, registreren, verwerken dit en handelen. Sensorische informatieverwerking is het proces van het opnemen, selecteren en verwerken van sensorische informatie in de hersenen om gepast te kunnen reageren. Mensen met een verstandelijke beperking komen vaak niet toe aan het ordenen, integreren, begrijpen en aanpassen van de ontvangen zintuiglijke informatie. De informatieverwerking verloopt niet goed. Tijdens deze themabijeenkomst richten we ons op de zintuigen, de zintuiglijke informatieverwerking, de fases van alertheid en de betekenis hiervan op de beleving en het handelen van de cliënt en zijn omgeving. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je kennisgemaakt met de basisprincipes van sensorische informatieverwerking

heb je meer kennis van de rol die alertheid en de zintuigen spelen in de bejegening van cliënten en weet je wie je in kunt schakelen wanneer er problemen zijn.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten. Datum, tijd en locatie Dinsdag 19 april 2016 13.00 – 15.00 uur Locatie Rolde. De bijeenkomst wordt gegeven door: Ilse Stiemer, logopedist bij De Trans en Gretha Meindertsma, fysiotherapeut bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



67

Slikken en verslikken Toelichting thema “Eten is een geluksbrenger”, zegt Pierre Wind, de bekende Haagse kok. Zo zou het ook moeten zijn, voor iedereen. Voeding verdient een prominente plaats in het leven van iedereen. Naast dat het een eerste levensbehoefte is, zou voeding ook iets moeten zijn om van te genieten. Helaas is eten lang niet voor iedereen leuk om te doen. Zoals eten en drinken dagelijks plaatsvindt, zo vinden er ook dagelijks problemen plaats met voeding. Voedingsproblemen komen veel voor in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Soms leidt dit tot ondervoeding of tot ernstige gezondheidsklachten. Tijdens deze themabijeenkomst wordt uitleg gegeven over voeding en verslikproblematiek bij mensen met een verstandelijke beperking. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

kan je aangeven hoe een normaal slikproces verloopt

kan je verslikproblematiek signaleren bij cliënten

weet je wat de diëtist en logopedist kunnen bijdragen aan de dagelijkse zorg met betrekking tot gezonde voeding en verslikproblematiek

weet je in vogelvlucht wat gezonde voeding is en hoe je gezonde voeding samenstelt.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die kennis en vaardigheden willen opdoen over het slikproces en verslikproblematiek bij cliënten. Datum, tijd, locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Angela Grotenhuis, diëtist bij De Trans en Sophia Helmhout, logopedist bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410



68

Stervensbegeleiding en rouwverwerking Toelichting thema Tijdens deze bijeenkomst wordt aandacht besteed aan het begeleiden van cliënten en hun naasten bij sterfgevallen en het rouwproces dat hiermee gepaard gaat. We gaan in op rituelen rond het overlijden en achtergronden uit verschillende levensbeschouwingen. We besteden ook aandacht aan wensen van cliënten en hun mogelijkheden en beperkingen. Er is tijdens de bijeenkomst ruimte en aandacht voor eigen ervaringen. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

ben je je bewust van de impact van sterfgevallen op cliënten. Dit geldt zowel voor de woon- en werksituatie van medecliënten, als voor de eigen beleving

ben je op de hoogte van verschillende visies en rituelen over het omgaan met de dood. Je weet waarom het belangrijk is dat elk eigen beleven en levensbeschouwing gerespecteerd moet worden

kan je je eigen ervaringen in rouwprocessen, zowel beroepsmatig als privé, een plaats geven.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die willen leren hoe zij cliënten en hun naasten kunnen ondersteunen bij een rouwproces. Datum, tijd en locatie Donderdag 21 januari 2016 13.00 – 15.00 uur Locatie Rolde. De bijeenkomst wordt gegeven door: Bernadette Beunders, geestelijk verzorger bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



69

Totale Communicatie: ‘communiceren op maat’ Toelichting thema Communiceren, wie doet het niet? We zijn allemaal in staat om op enige wijze te communiceren. Via spraak en schrift, via gezichtsuitdrukkingen en gebaren. Denk maar eens aan al die radio- en televisieprogramma’s, of aan tijdschriften en kranten. Maar ook aan muziek en dans, of de wegwijzers op straat, het station of het vliegveld. Communiceren is een belangrijk middel om anderen duidelijk te maken wat je wilt, denkt of voelt. Voor cliënten met een verstandelijke beperking kan het communiceren met anderen minder vanzelfsprekend of gemakkelijk zijn. Dit met als gevolg dat de cliënt minder goed of zelfs verkeerd door zijn omgeving wordt begrepen. Deze themabijeenkomst laat je kennismaken met ‘communiceren op maat’ en de principes van Totale Communicatie. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je kennis genomen en nagedacht over allerlei mogelijkheden om te communiceren

heb je kennis gemaakt met de terminologie en theorie over communicatie in het algemeen en met Totale Communicatie in het bijzonder

heb je geleerd om elementen van Totale Communicatie te observeren

heb je kennisgemaakt met hulpmiddelen ter ondersteuning van de communicatie.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die willen leren hoe zij cliënten kunnen ondersteunen in hun communicatie. Datum, tijd en locatie Maandag 25 januari 2016 13.00 – 15.00 uur Locatie Rolde. De bijeenkomst wordt gegeven door: Sophia Helmhout of Ans Spijksma, logopedisten bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



70

Zingeving Toelichting thema Tijdens deze bijeenkomst wordt aandacht besteed aan het zoeken naar, en het ervaren van zingeving. Zingeven is betekenis geven aan het leven. Zingeving is de behoefte te ‘weten’ of dat wat we doen in het leven een waarde heeft, betekenis heeft, er toe doet. Tijdens de bijeenkomst wordt ingegaan op allerlei levensvragen. Dit kan vanuit een algemeen maatschappelijke achtergrond, maar ook vanuit een religieuze invalshoek. Voor iedereen geldt dat gekeken wordt vanuit mogelijkheden en beperkingen. Er is tijdens de bijeenkomst ruimte en aandacht voor eigen ervaringen. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

ben je je bewust van de impact van zingeving op het leven van een ieder, van mensen zonder en met handicap

weet je hoe je vanuit verschillende achtergronden de zin van het leven kunt zoeken en wellicht vinden

weet je waarom het belangrijk is dat elk eigen beleven en elke levensbeschouwing gerespecteerd moet worden

heb je ideeën opgedaan om de cliënt te ondersteunen bij het proces van zingeving.

Ondersteuning en begeleiding Doelgroep Tot de doelgroep behoren: medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, verwanten en vrijwilligers. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Bernadette Beunders, geestelijk verzorger bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



71

Samenwerken in de driehoek cliënt, verwant en begeleider Toelichting thema De visie op mensen met een handicap is ingrijpend veranderd. Burgerschap en maatschappelijke participatie zijn uitgangspunt geworden. Dat houdt in dat de focus voor het ondersteunen van cliënten ligt op het creëren van voorwaarden, zodat cliënten meer regie krijgen over het eigen leven. Dat betekent meer verantwoordelijkheid voor cliënt en verwant. Een goede samenwerking tussen cliënt, verwant en begeleider is daarbij van groot belang. Tijdens deze bijeenkomst gaan we met elkaar in gesprek om te onderzoeken:

wat belangrijk is bij het opbouwen van een goede relatie

wat het hebben van een goede relatie inhoud

wat ieders positie, taak en rol in de samenwerking is

wat je eigen leerdoelen op dit gebied zijn. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je vanuit verschillende invalshoeken ‘een goede relatie’ gedefinieerd

weet je welke gespreksvaardigheden je kunt inzetten om de ander beter te begrijpen

weet je welke gespreksvaardigheden je kunt inzetten zodat een ander jou beter begrijpt

heb je nieuwe inzichten opgedaan over het samenwerken in de driehoek en je rol en taken daarbinnen.

Sociaal netwerk Doelgroep Tot de doelgroep behoren: medewerkers, vrijwilligers, stagiair(e)s, leerlingen en verwanten die beter met elkaar willen samenwerken om de ondersteuning aan de cliënt zo optimaal mogelijk te organiseren. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Lidy Benning, verwant en operatieassistente in het Martini ziekenhuis. Aline Rozema-Meijer, gedragskundige en Wil de Vries, opleidingsfunctionaris bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



72

Versterken van het sociale netwerk Toelichting thema Ieder mens heeft andere mensen om zich heen nodig om deel te nemen aan het maatschappelijk leven. Het kunnen beschikken over een sociaal netwerk is daarbij cruciaal. Als professional is het je taak om het netwerk van cliënten te versterken of uit te breiden. Een sociaal netwerk kan bijvoorbeeld bestaan uit familie, vrienden, kennissen, vrijwilligers en professionals. Door allerlei maatschappelijke ontwikkelingen wordt de noodzaak om ook vrijwilligers te betrekken bij de ondersteuning van cliënten steeds groter. Naast het uitbreiden van het sociaal netwerk van een cliënt is het vaak ook een hele kunst om leden hiervan te blijven boeien, binden en te behouden. Tijdens dit thema ga je aan de slag om hierop een antwoord te vinden. Het Werkboek Sociaal Netwerk wordt hierbij als leidraad gebruikt. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

kan je een sociaal netwerk van cliënten in kaart brengen

weet je welke acties je kunt uitzetten om een sociaal netwerk te versterken of uit te breiden

heb je ideeën opgedaan om leden uit het netwerk van de cliënt te behouden

heb je ideeën opgedaan om verwachtingen op elkaar af te stemmen

kan je netwerkdoelen formuleren

kan je deze activiteiten ondersteunen, borgen en evalueren.

Sociaal netwerk Doelgroep Tot de doelgroep behoren: medewerkers, vrijwilligers, stagiair(e)s, leerlingen en verwanten die beter met elkaar willen samenwerken om de ondersteuning aan de cliënt zo optimaal mogelijk te organiseren. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling De bijeenkomst wordt gegeven door: Aline Rozema-Meijer, gedragskundige bij De Trans en Karina van Klinken, vrijwilligerscoördinator bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



73

Introductie Autisme Spectrum Stoornis (ASS) Toelichting thema Begeleiders worden, in de dagelijkse praktijk van hun werk, geconfronteerd met diverse uitingsvormen van gedrag die als moeilijk worden ervaren. Dit gedrag kan voortkomen uit een autisme spectrumstoornis. Er kunnen lichte problemen in de communicatie zijn, maar ook ingewikkelder problemen, die meerdere levensgebieden betreffen. Voor een goede ondersteuning is het van belang dat begeleiders kennis hebben van ASS, zodat zij inzicht hebben in de cliënt en zich vaardig weten in de omgang met de cliënten. Deze themabijeenkomst geeft deelnemers meer inzicht en begrip over de problemen waar mensen met ASS mee worden geconfronteerd, zodat het eigen professioneel handelen, kan worden verbeterd. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je wat er onder ASS wordt verstaan

heb je kennisgemaakt met de kernproblemen die mensen met ASS kunnen ervaren

heb je kennis gemaakt met de cognitieve verklaringsmodellen (de functies EF, CC en TOM)

heb je geoefend met het onderbrengen van stukjes casuïstiek in deze functies.

Autisme Spectrum Stoornis Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die willen begrijpen met welke problemen mensen met (een vorm van) autisme dagelijks worden geconfronteerd. Datum, tijd en locatie Woensdag 16 maart 10.00 – 12.00 uur Locatie Rolde. Dinsdag 25 oktober 2016 10.00 – 12.00 uur Locatie Emmen. De bijeenkomst wordt gegeven door: Julia Hoogers, gedragskundige bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



74

Communiceren met mensen die een stoornis hebben in het Autisme Spectrum (ASS) Toelichting thema Een cliënt met ASS ervaart beperkingen in de sociale interactie, de (non)verbale communicatie, de verbeelding en het voorstellingsvermogen. Deze beperkingen hebben een groot effect op het communiceren van en met mensen met autisme. De kans op een onjuiste interpretatie is groot. Wanneer er sprake is van miscommunicatie, heeft dat invloed op het functioneren van de cliënt en tevens op de relatie tussen cliënt en begeleider. Tijdens de themabijeenkomst wordt met behulp van casuïstiek onderzocht op welke wijze cliënten met ASS prikkels verwerken. Tevens worden ideeën uitgewisseld over een passende en ondersteunende communicatie. Deze themabijeenkomst geeft deelnemers meer inzicht en begrip over de communicatie in de begeleiding met cliënten met ASS, zodat het professioneel handelen wordt verbeterd. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je geoefend met het in kaart brengen van de prikkelverwerking van de cliënt

heb je ideeën opgedaan om de communicatie met de cliënt te verbeteren

heb je handvatten gekregen om het dagprogramma van de cliënt aan te kunnen passen.

Autisme Spectrum Stoornis Doelgroep Tot de doelgroep behoren medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die:

de themabijeenkomst introductie ASS hebben gevolgd

een andere basiscursus ASS hebben gevolgd.

Daarnaast is het van belang dat je werkt of regelmatig in aanraking komt met cliënt(en) die een stoornis hebben in het Autisme Spectrum. Datum, tijd en locatie Dinsdag 22 november 2016 13.30 – 15.30 uur Locatie Emmen. De bijeenkomst wordt gegeven door: Julia Hoogers, gedragskundige bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



75

Leven met autisme Toelichting thema Begin december 2013 stond ze nog met een uitgebreid artikel in het Dagblad van het Noorden. Aanleiding was haar speech ter gelegenheid van de opening van het Centrum voor Verstandelijke Beperking en Psychiatrie. Inmiddels kun je haar verhaal regelmatig lezen, in tijdschriften of kranten en heeft ze al twee boeken op haar naam staan. Tijdens deze bijeenkomst vertelt Judith over haar ervaringen, haar wijze van waarnemen en ordenen in een wereld die vaak onvoorspelbaar is. Judith’s verhaal pakt en dat is vooral te danken aan haar spontane en oprechte persoonlijkheid. Met de nodige humor neemt ze je mee in een wereld die anders is en soms een beetje vreemd. Dat doet zij met kennis van zaken, over zichzelf, haar autisme en haar opgebouwde kennis van de wereld en de mensen om zich heen. De tijd gaat veel te snel! Deze themabijeenkomst geeft deelnemers meer inzicht en begrip over de problemen waar mensen met autisme mee worden geconfronteerd.

Autisme Spectrum Stoornis Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die interesse hebben in het verhaal van Judith. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Judith Ros. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



76

Autisme en seksualiteit Toelichting thema Vanuit de visie op volwaardig burgerschap onderkennen we dat mensen met een verstandelijke beperking ook seksuele en relationele wensen en behoeften hebben. Een persoon met de dubbele diagnose verstandelijke beperking en autisme ondervindt regelmatig specifieke problemen op het gebied van seksualiteit. Vooral de andere sociaal-emotionele ontwikkeling, het beperkte voorstellingsvermogen en de verminderde mogelijkheid zich in te leven in anderen stellen beperkingen aan het vermogen om intieme en seksuele relaties aan te gaan. Hierdoor kunnen mensen met autisme moeite hebben met het inschatten van sociaal (aan)gepast gedrag, voelen zij intuïtief niet aan wat geoorloofd of sociaal wenselijk is in een relatie en wat niet. Het communiceren over seksualiteit met autisten is moeilijk en vergt specifieke kennis. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

kan je beschrijven hoe seksualiteit bij mensen met autisme anders verloopt dan bij mensen zonder deze stoornis

kan je aangeven waar de concrete uitingen van seksueel gedrag, typerend voor autisme, door kunnen worden verklaard

weet je welke mogelijkheden er zijn om de seksuele ontwikkeling in kaart te brengen

kan je vertellen wat belangrijke uitgangspunten zijn in de seksuele voorlichting aan mensen met autisme


de themabijeenkomst introductie ASS en de themabijeenkomst seksualiteit bij mensen met een verstandelijke beperking hebben gevolgd

een andere basiscursus ASS hebben gevolgd

Daarnaast is het van belang dat je werkt of regelmatig in aanraking komt met cliënt(en) die een stoornis hebben in het Autisme Spectrum. Datum, tijd en locatie Woensdag 27 januari 13.00 – 15.00 uur Locatie Rolde. De bijeenkomst wordt gegeven door: Baukje Bijma, gedragskundige bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



77

Totale Communicatie gericht op het communiceren met mensen met een Autisme Spectrum Stoornis Toelichting thema Communiceren, wie doet het niet? We zijn allemaal in staat om op enige wijze te communiceren. Via spraak en schrift, via gezichtsuitdrukkingen en gebaren. Denk maar eens aan al die radio- en televisieprogramma’s, of aan tijdschriften en kranten. Maar ook aan muziek en dans, of de wegwijzers op straat, het station of het vliegveld. Communiceren is een belangrijk middel om anderen duidelijk te maken wat je wilt, denkt of voelt. Voor cliënten met een verstandelijke beperking kan het communiceren met anderen minder vanzelfsprekend of gemakkelijk zijn. Dit met als gevolg dat de cliënt minder goed of vice versa. Dat geldt zeker ook voor mensen met een stoornis in het autisme spectrum (ASS). Deze beperking heeft een groot effect op de communicatie. De kans op onjuiste interpretaties is groot. Tijdens deze bijeenkomst onderzoeken we hoe mensen met ASS informatie verwerken en wisselen we ideeën uit over een passende communicatie. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je kennis genomen en nagedacht over allerlei mogelijkheden om te communiceren

heb je kennis gemaakt met de terminologie en theorie over communicatie in het algemeen en met Totale Communicatie in het bijzonder

heb je geleerd om elementen van Totale Communicatie te observeren

heb je kennisgemaakt met hulpmiddelen ter ondersteuning van de communicatie

heb je geoefend met het in kaart brengen van de prikkelverwerking van de cliënt

kun je de communicatie met de cliënt verbeteren

heb je handvatten om het dagprogramma van de cliënt hierop aan te passen.


de themabijeenkomst introductie ASS hebben gevolgd

een andere basiscursus ASS hebben gevolgd.

Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling De bijeenkomst wordt gegeven door: Sophia Helmhout, logopediste en Julia Hoogers, gedragskundige bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



78

Borderline Introductie Toelichting thema Begeleiding van cliënten met een Borderline stoornis is zo complex dat menige hulpverlener erop stuk dreigt te lopen. Cliënten met Borderline zoeken steeds de grens op van wat sociaal en moreel aanvaardbaar is. Impulsiviteit, instabiliteit en heftige emoties zijn de meest in het oog springende kenmerken. Cliënten met een verstandelijke beperking missen het overzicht en zelfinzicht dat nodig is om signalen te herkennen en om hun vaak extreme gedrag tijdig te kunnen ombuigen. De begeleiding dient dan ook gericht te zijn op het helpen reguleren van emoties en het bieden van overzicht, veiligheid en duidelijkheid. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je een algemene indruk van risicofactoren die kunnen leiden tot het ontwikkelen van een Borderline stoornis

weet je welke symptomen kunnen wijzen op Borderline problematiek

ken je het belang van een goede observatie en het doen van vooronderzoek

heb je kennis gemaakt met de DSM-IV, V die in de GGZ als methode wordt gebruikt om psychiatrische problematiek te classificeren en diagnosticeren

heb je ideeën opgedaan voor bejegening en begeleiding van cliënten met Borderline.

Borderline verdieping Als je het introductie thema Borderline hebt gevolgd, kun je je ook opgeven voor de verdiepende workshop. Tijdens deze verdiepende workshop wordt een casus over een Borderline cliënte uitgespeeld waarin bovenstaande leerdoelen worden toegepast.

Psychopathologie Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, verwanten en vrijwilligers. Bijzonderheden Als je concrete vragen of casuïstiek hebt met betrekking tot dit onderwerp vanuit je eigen praktijk, dan kun je deze tot maximaal twee weken voorafgaand aan de themabijeenkomst mailen aan het Opleidingsloket. Let op: je kunt je op de verdiepende workshop inschrijven na afronding van het introductie thema. Datum, tijd en locatie Borderline Introductie Maandag 25 april 2016 10.00 – 12.00 uur Locatie Rolde. Borderline Verdieping Donderdag 12 mei 2016 10.00 – 12.00 uur Locatie Rolde. De bijeenkomst wordt gegeven door: Jantine van der Kooi, trainer en trainingsacteur bij GGZ Drenthe. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



79

Depressie Introductie Toelichting thema Psychiatrische problematiek bij cliënten met een verstandelijke beperking komt vaak voor. Toch wordt deze problematiek niet gemakkelijk herkend. Het ene probleem zit vaak verstopt achter het andere en uit zich vaak anders dan bij mensen met een normaal IQ. Een depressie kan zich bijvoorbeeld uiten in agressie of in zelfverwonding (atypische symptomatologie). Zorgvuldige observatie en vooronderzoek zijn dus erg belangrijk voor een goede diagnose en behandeling. Tijdens deze bijeenkomst wordt aan de hand van theorie en casuïstiek de depressieve stoornissen besproken en de behandeling en bejegening nader toegelicht. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je een algemene indruk van risicofactoren die kunnen leiden tot het ontstaan van een depressieve stoornis

weet je welke symptomen kunnen wijzen op een depressie


heb je kennis gemaakt met de DSM-IV, V die door psychiaters als methode wordt gebruikt om psychiatrische problematiek te classificeren en diagnosticeren

heb je ideeën opgedaan voor bejegening van cliënten met een depressieve stoornis.

Depressie verdiepend thema Als je het introductie thema Depressie hebt gevolgd, kun je je ook opgeven voor de verdiepende workshop. Tijdens deze workshop wordt gewerkt aan de toepassing van bovenstaande leerdoelen met behulp van een casus.

Psychopathologie Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, verwanten en vrijwilligers. Bijzonderheden Als je concrete vragen of casuïstiek hebt met betrekking tot dit onderwerp vanuit je eigen praktijk, dan kun je deze tot maximaal twee weken voorafgaand aan de themabijeenkomst mailen naar het Opleidingsloket. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor beider thema’s. De thema’s worden georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Jantine van der Kooi, trainer en trainingsacteur bij GGZ Drenthe. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



80

Decubitus Toelichting thema In deze bijeenkomst wordt toegelicht welke aspecten bij decubitus van invloed zijn en welke preventieve maatregelen kunnen worden genomen. Decubitus komt regelmatig voor en is een pijnlijk probleem voor de cliënt. Een tijdige signalering en behandeling draagt bij aan een snelle wondgenezing. Een goede preventie draagt bij aan het voorkomen van decubitus en dus aan het welbevinden van de cliënten. Omdat decubitus een complex probleem is, verdient het multidisciplinaire samenwerking. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

kan je vertellen wat decubitus is

kan je omschrijven wat de risicofactoren voor het ontstaan van decubitus zijn

kan je preventieve maatregelen toepassen om decubitus te voorkomen

weet je wat de diëtist, de fysiotherapeut en de verpleegkundige kunnen betekenen in de dagelijkse zorg om decubitus te voorkomen of te behandelen.

Ziekteleer Doelgroep Tot de doelgroep behoren:

(assistent) begeleiders

zorgcoördinatoren

leerlingen en stagiair(e)s, alle opleidingsniveaus.

Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Angela Grotenhuis, diëtist bij De Trans en Erna Zinger, fysiotherapeut bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



81

Diabetes Toelichting thema In deze bijeenkomst wordt toegelicht wat diabetes is, hoe het ontstaat, welke aspecten bij diabetes van invloed zijn en welke preventieve maatregelen er zijn. Diabetes komt steeds vaker voor. Vooral type 2 diabetes, voorheen ook wel ouderdomsdiabetes genoemd. Overgewicht en weinig beweging zijn factoren die het ontstaan van type 2 diabetes bevorderen, naast erfelijke factoren. Gelukkig zijn er ook factoren bekend die preventief werken op het ontstaan van diabetes, factoren waar iedereen zelf aan kan werken. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je informatie gekregen over diabetes

kan je de verschillende types diabetes onderscheiden

kan je factoren opnoemen die preventief werken bij type 2 diabetes

heb je kennis opgedaan over bloed-glucosewaarden en het effect van voeding op deze waarden

kan je een hypo van een hyper onderscheiden

kan je aangeven welke variatiemogelijkheden er binnen het dieet zijn

kan je aangeven wat de diëtist kan bijdragen in de dagelijkse zorg met betrekking tot diabetes.

Ziekteleer Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, verwanten en vrijwilligers. Datum, tijd en locatie Woensdag 3 februari 2016 13.00 – 15.00 uur Locatie Emmen. De bijeenkomst wordt gegeven door: Angela Grotenhuis, diëtist bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



82

Gehoor en gehoorproblematiek Toelichting thema Een goed functionerend gehoor is voor ieder mens belangrijk. Goed horen draagt bij aan de spraak- en taalontwikkeling, de communicatie en het contact met de wereld om ons heen. Bij mensen met een verstandelijke beperking komt slechthorendheid veelvuldig voor. Bij mensen met het syndroom van Down en ouder wordende cliënten neemt het percentage toe tot 80%. Daarom worden vrijwel alle cliënten van De Trans die 24-uurszorg ontvangen, opgeroepen voor gehooronderzoek. In deze themabijeenkomst wordt uitleg gegeven over gehoor en gehoorproblematiek. Aan bod komt hoe het gehoor werkt, hoe je gehoorproblemen kunt signaleren, hoe gehooronderzoek bij De Trans plaatsvindt en welke mogelijkheden er zijn voor hoorrevalidatie. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

kan je vertellen hoe het menselijk gehoor werkt

heb je kennis gemaakt met verschillende mogelijkheden om gehoorproblemen te signaleren

heb je geoefend met het onderhoud van een hoortoestel

kan je verschillende mogelijkheden benoemen voor hoorrevalidatie

heb je kennisgemaakt met de werkwijze van De Trans bij het afnemen van gehooronderzoeken.

Ziekteleer Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, verwanten en vrijwilligers. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Sophia Helmhout, logopedist bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



83

Introductie Psychosen en schizofrenie Toelichting thema Mensen met een verstandelijke beperking hebben een verhoogde kwetsbaarheid voor psychiatrische ziekten als psychosen en schizofrenie. Het tijdig herkennen is noodzakelijk om een adequate behandeling zo snel mogelijk te kunnen starten. Dit om de schadelijke gevolgen van een psychose zo beperkt mogelijk te houden. Communicatieve problemen bemoeilijken vaak de diagnostiek. Mede daardoor is de signalerende en observerende taak van de hulpverlener zo belangrijk, ook om te voorkomen dat de cliënt wordt overvraagd. Tijdens deze bijeenkomst worden, aan de hand van theorie en casuïstiek, de psychiatrische ziektebeelden psychose en schizofrenie toegelicht. We onderzoeken welke ondersteuning het best aansluit bij de hulpvraag van cliënten. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je een algemene indruk van risicofactoren die kunnen leiden tot het ontstaan van een psychose of schizofrenie

weet je welke symptomen kunnen wijzen op een psychose of schizofrenie


heb je kennis gemaakt met de DSM-IV, V die in de GGZ als methode wordt gebruikt om psychiatrische problematiek te classificeren en diagnosticeren

heb je ideeën opgedaan voor bejegening van cliënten die een psychose doormaken of een vorm van schizofrenie hebben ontwikkeld.

Psychosen en schizofrenie verdiepend thema Als je het introductie thema hebt gevolgd, kun je je ook opgeven voor de verdiepende workshop. Tijdens deze workshop wordt gewerkt aan de toepassing van bovenstaande leerdoelen met behulp van een casus.

Psychopathologie Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, verwanten en vrijwilligers. Bijzonderheden Als je concrete vragen of casuïstiek hebt met betrekking tot dit onderwerp vanuit je eigen praktijk, dan kun je deze tot maximaal een week voorafgaand aan de themabijeenkomst mailen naar het Opleidingsloket. Datum, tijd en locatie Psychosen en schizofrenie Introductie Maandag 22 februari 2016 10.00 – 12.00 uur Locatie Emmen. Psychosen en schizofrenie verdiepend thema Maandag 21 maart 2016 10.00 – 12.00 uur Locatie Emmen. De bijeenkomst wordt gegeven door: Jantine van der Kooi, opleidingsadviseur bij GGZ Drenthe. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



84

Visuele beperkingen Toelichting thema Het gezichtsvermogen van mensen met een verstandelijke beperkingen is veel vaker dan gemiddeld gestoord. Een visuele beperking wordt vaak niet opgemerkt. Om die reden heeft Visio voorlichting voor begeleiders in de gehandicaptenzorg ontwikkeld. Het doel van deze bijeenkomst is het leren herkennen van slechtziendheid om hiermee adequaat te kunnen omgaan. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je kennisgemaakt met de theoretische achtergrond over de bouw van het oog

ken je veel voorkomende oogaandoeningen bij mensen met een verstandelijke beperking

weet je hoe je tekenen van slechtziendheid kunt signaleren.

Ziekteleer Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, verwanten en vrijwilligers. Datum, tijd en locatie Donderdag 24 maart 2016 10.00 – 12.00 uur Locatie Rolde. De bijeenkomst wordt gegeven door: Fenny Dekker, docent van Koninklijke Visio, expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



85

Zelfbeschadigend gedrag Toelichting thema Automutilatie, ook wel zelfverwonding, komt regelmatig voor bij mensen met een verstandelijke beperking. De ernst kan variëren van relatief onschuldig gedrag, waar de persoon zelf weinig hinder van ondervindt, tot ernstige vormen van zelfbeschadiging, die letsel kunnen veroorzaken. Zelfverwonding kan veel emoties oproepen bij de betrokkenen. Behandeling van zelfverwonding is vaak een moeizaam en ingewikkeld proces dat veel vraagt van de betrokkenen rondom de cliënt. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

heb je een beeld gekregen van de verschillende vormen van automutilatie

weet je wat mogelijke oorzaken zijn voor automutilatie

weet je welke diagnostiek en behandeling ingezet kunnen worden bij automutilatie

heb je geoefend met een casus.

Psychopathologie Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen, stagiair(e)s, vrijwilligers en verwanten die geïnteresseerd zijn in dit onderwerp of hiermee geconfronteerd worden. Datum, tijd en locatie Woensdag 25 mei 2016 16.00 – 18.00 uur Locatie Emmen. De bijeenkomst wordt gegeven door: Julia Hoogers, gedragskundige bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



86

De nieuwste spelling Toelichting thema Ook het (spelling)spoor een beetje bijster? Kijk je raar op van woorden als appèl (oproep), ideeëloos, IOP en dementieel syndroom? En vraag je je af wanneer een woord nu met een hoofdletter moet en wanneer niet? Is het nu De Trans, de trans of De trans? Behoefte aan helderheid? Schrijf je dan in voor het thema De nieuwste spelling. We gaan op een speelse en losse manier op zoek naar de nieuwste wijzigingen en we frissen de algemene spellingsregels ook meteen op. Leerdoelen Na de bijeenkomst ken je de regels van de nieuwe spelling:

samenstellingen (pannenkoek, ladekast)

allen of alle, sommige of sommigen?

meervouden (cadeau’s of cadeaus?)

c of k (kopie of copie?)

Engelse samenstellingen (gefaxt of gefaxed?)

IOP of iop?

eigen vragen.

Persoonlijke Ontwikkeling Doelgroep Tot de doelgroep behoren alle medewerkers, vrijwilligers, leerlingen en stagiair(e)s die hun spellingsvaardigheden willen bijspijkeren. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Annemiek de Kok van De Kok Advies & Training. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



87

De rol van de ondernemersraad Toelichting thema Zie jij ook wel eens de oproep langskomen om lid van de OR of van een commissie van de OR te worden? Ken jij de rol en taken van de OR of heb je hierover vragen? Tijdens deze bijeenkomst maak je op een actieve manier kennis met allerlei taken van de OR. Ondernemingsraden tref je bij bedrijven aan die meer dan 50 werknemers in dienst hebben. Bij grote industriële bedrijven, zoals Philips maar ook in kleinere bedrijven. Bij bedrijven uit de profit-sector, maar ook bij een non-profit onderneming zoals De Trans. De rol die de ondernemersraad speelt, ligt vaak gevoelig, bij zowel de bestuurder als de achterban. Enerzijds vertegenwoordigt de OR de belangen van het personeel en anderzijds dienen zij ook rekening te houden met de belangen van de organisatie als geheel. Een belangrijke taak dus, waarbij van OR leden kennis van zaken wordt gevraagd over allerlei inhoudelijke kwesties. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

ken je de rol en taken van de OR

heb je op een actieve manier kennisgemaakt over medezeggenschap bij De Trans

weet je wat de OR voor medewerkers en voor de organisatie kan betekenen

weet je of en hoe jij of je collega kan bijdragen aan het werk van de OR.

Persoonlijke Ontwikkeling Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, vrijwilligers, leerlingen, stagiair(e)s en verwanten. Datum, tijd en locatie Maandag 31 oktober 2016 10.00 – 12.00 uur Locatie Rolde. De bijeenkomst wordt gegeven door: OR leden van De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



88

Op jezelf reflecteren Toelichting thema Elke medewerker wordt geacht om kritisch naar het eigen functioneren te kijken. In de praktijk blijkt het vaak lastig te zijn om te reflecteren. Mensen vragen zich vaak af welk doel het dient om op een situatie terug te kijken. “Is het niet veel beter om het weer opnieuw te proberen of gewoon wat anders te doen?” is een vaak gestelde vraag. Soms ook zijn mensen zo kritisch op zichzelf, dat zij geen positieve dingen kunnen zien en vergelijkbare situaties voortaan uit de weg gaan. Erkenning van je kwaliteiten en een open, eerlijke en milde houding voor je minder goede eigenschappen zijn belangrijke vaardigheden om jezelf te blijven ontwikkelen. Deze themabijeenkomst geeft handvatten om te leren reflecteren, zodat je in staat bent om je persoonlijk en professioneel handelen te verbeteren. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

kan je de reflectiespiraal toepassen om je eigen reflectie te verdiepen

heb je kennis gemaakt met de kracht van overtuigingen, houdingen en opvattingen en het effect hiervan bij het reflecteren op jezelf.

Persoonlijke Ontwikkeling Doelgroep Tot de doelgroep behoren: medewerkers, vrijwilligers, leerlingen en stagiair(e)s die gemotiveerd zijn om tijdens de bijeenkomst te oefenen in zelfreflectie. Datum, tijd en locatie Donderdag 18 februari 2016 13.00 – 15.00 uur Locatie Emmen. De bijeenkomst wordt gegeven door: Monique Rhijnsburger, praktijkopleider bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



89

Hoe schrijf ik een persoonlijk ontwikkelen activiteitenplan (POP)? Toelichting Een persoonlijk ontwikkelplan helpt om gericht te werken aan je persoonlijke en professionele ontwikkeling. Werken met een POP helpt je om je ambities waar te maken en grondig te onderzoeken wat je moet of wilt leren om je werk goed te doen. Het is tevens een ontwikkelingscontract wat wordt gebruikt door leerling en werkbegeleider, studieloopbaan begeleider of praktijkopleider. Ook wordt het steeds vaker gebruikt in een werksituatie om je competenties te versterken en je te blijven ontwikkelen. Een persoonlijk activiteitenplan (PAP) is gekoppeld aan het POP. In het PAP beschrijf je welke activiteiten je gaat ondernemen en op welke wijze je aan je beroepsopdrachten of leerdoelen gaat werken. Tijdens deze bijeenkomst leer je een POP en PAP te schrijven en met deze methodiek aan de slag te gaan. Je leert hoe je leerdoelen kunt koppelen aan de competenties die je wilt versterken en doe je ideeën op over de activiteiten die je kunt inzetten om je doel (en) te bereiken. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je wat het doel is van een POP/PAP

ken je de methodische cyclus van een POP/PAP

heb je geoefend met het format

kun je een SMART leerdoel formuleren

Persoonlijke Ontwikkeling Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen en stagiair(e)s, die willen leren werken met een Persoonlijk activiteiten en ontwikkelplan. Bijzonderheden Tijdens deze bijeenkomst staat het werken aan je eigen leerdoelen centraal. Datum, tijd en locatie Donderdag 17 maart 2016 13.00 – 15.00 uur Locatie Emmen. Woensdag 12 oktober 2016 10.00 – 12.00 uur Locatie Rolde. De bijeenkomst wordt gegeven door: Een praktijkopleider van De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



90

Snellezen: verdubbel je leessnelheid! Toelichting thema Wie kent het niet: bergen mails, memo’s en allerlei ander leeswerk en natuurlijk veel te weinig tijd. Je kunt leren om veel sneller te lezen dan je altijd hebt gedacht. Met een paar simpele handreikingen en technieken kan je je gemiddelde leestempo verdubbelen! Tijdens deze bijeenkomst leer je allerlei technieken om sneller te lezen: je leest meer met je brein dan met je ogen. Je leert meer gebruik te maken van het enorme potentieel van ogen en brein. Je verbreedt je horizontaal en verticaal zicht. Je oefent in het lezen van meerdere zinnen tegelijkertijd door diagonaal te lezen. Je krijgt tips om teksten beter te verwerken en tips om je beter te kunnen concentreren. Met als resultaat dat je je leestempo uiteindelijk kunt verdubbelen. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je hoe je je leessnelheid kunt verdubbelen

heb je geoefend in het lezen van meerdere zinnen tegelijkertijd

heb je ideeën gekregen over hoe je je concentratie kunt verbeteren.

Persoonlijke Ontwikkeling Doelgroep Tot de doelgroep behoren: Medewerkers, leerlingen en stagiair(e)s die voor hun werkzaamheden in een snel tempo informatie dienen te verwerken. Datum, tijd en locatie Je kunt je opgeven voor de wachtlijst voor dit thema. Het thema wordt georganiseerd bij voldoende belangstelling. De bijeenkomst wordt gegeven door: Annemiek de Kok van De Kok Advies & Training. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



Verbeteren van de zorgen dienstverlening op de locatie Toelichting thema In deze bijeenkomst wordt uitgelegd wat kwaliteitszorg inhoudt. Er wordt toegelicht wat een kwaliteitssysteem is en hoe er, binnen De Trans, wordt gewerkt aan het verbeteren van kwaliteit. Ook de Plan Do Check Act (PDCA) cyclus en de Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorg (HKZ) systematiek komt aan de orde en de betekenis hiervan voor je eigen werk. Tevens leer je over het nut en de toepassing van protocollen. Leerdoelen Na de bijeenkomst:

weet je wat kwaliteitszorg en het werken met een kwaliteitssysteem inhoudt

heb je kennisgemaakt met de PDCA- cyclus en weet je hoe je deze kunt gebruiken om de processen in je eigen team te kunnen beïnvloeden

ken je de HKZ systematiek en de betekenis van audits hierbij.

Persoonlijke Ontwikkeling Doelgroep Tot de doelgroep behoren:

begeleiders, beroepsopleiding niveau 4

zorgcoördinatoren

stagiair(e)s en leerlingen opleidingsniveau 4 en 5, alle leerjaren

andere geïnteresseerde medewerkers, minimaal beroepsopleiding niveau 4.

Datum, tijd en locatie Maandag 11 april 2016 16.00 – 18.00 uur Locatie Rolde. De bijeenkomst wordt gegeven door: Marjan Geerts, kwaliteitsfunctionaris bij De Trans. Opgave Je kunt je per mail of telefonisch opgeven bij het Opleidingsloket. Mail: [email protected] Telefoon: (0592) 247 410.



92

Open aanbod digitaal leren Inleiding In dit hoofdstuk vind je informatie over het Open aanbod voor digitaal leren. Iedereen die bij De Trans werkt of stage loopt kan gratis van dit aanbod gebruik maken. Dat geldt ook voor vrijwilligers. Meedoen aan een e-learning module is gratis en vraagt, afhankelijk van het onderwerp, ongeveer twee tot vier uur van je eigen tijd. Je kunt de modules gewoon thuis doen, op je eigen computer of laptop. De modules zijn inspirerend, eigentijds en praktisch. Modern leren met magazines, quizjes, simulaties, video’s en tests. De onderwerpen zijn uiteenlopend en zijn zowel bedoeld ter ondersteuning van je deskundigheidsbevordering maar zal ook je persoonlijke interesse prikkelen. Het open aanbod digitaal leren wordt maandelijks aangevuld. Het Open aanbod vind je in je digitaal leerportaal. Als je op de cursuscatalogus klikt, vind je onder de grijze balk het vakje Open Aanbod. Als je daarop klikt zie je onder het kopje Omschrijving en op alfabetische volgorde, alle e-learning cursussen die onder dit aanbod vallen. Als je een module afrondt, wordt dit automatisch geregistreerd in het leermanagementsysteem (edumanager) van De Trans. Je kunt na afloop van een module een bewijs van deelname printen. Dit bewijs van deelname kun je gebruiken voor je portfolio en je ontwikkelgesprek met je leidinggevende. In de tabel op de volgende bladzijde geven we weer welke e–learning modules op het moment van opmaak van de gids in het Open Aanbod worden aangeboden.


93

Onderwerpen Algemene toelichting E – learning modules

Commercieel Wil jij je klantvriendelijkheid of presentatietalent verbeteren? Of je communicatie met anderen verbeteren? Dat kan met de volgende trainingen!

Blije klanten blijven

De elevator Pitch

Koude acquisitie voor warme mensen

Slim inkopen

Onderhandelen

Klantgericht telefoneren

Klantgerichtheid

Adviserend verkopen

Presenteren

Persoonlijke effectiviteit

In een werkomgeving is inzicht in jezelf en anderen onmisbaar om optimaal te functioneren. De online trainingen persoonlijke effectiviteit leren je veel over jezelf en anderen waardoor je beter presteert!

Stress is fijn

Test je zelf (persoonlijke effectiviteit)

Doelgericht werken

Leiderschap

Teamwork

Werkplezier

Office Ben jij een beginnende gebruiker van Microsoft office en wil je graag alles leren over Excel, Word, Powerpoint en Outlook? Of heb je al de nodige ervaring met Office en wil je graag meer en beter gebruik maken van de mogelijkheden? Met de online trainingen voor office 2007, 2010 en 2013 vind je alles wat je nodig hebt. Duidelijk, overzichtelijk en compleet!

Office 2003, 2007, 2010, 2013 (daarbinnen Excel basis, gevorderd, gegevensanalyses, Outlook, Powerpoint en Word basis en gevorderd, e.a.)

Office 365

Windows 7

Social Media We kunnen niet zonder, maar soms ook niet goed met. Als je echt alles wilt weten over Socia media, volg dan deze trainingen.

Social media voor bedrijven

LinkedIn

Twitter

Facebook

Google

Positieve psychologie

Veel mensen besteden veel aandacht aan dingen die niet goed gaan. Vaak bereik je daarmee het tegenovergestelde wat je wilt. Niet altijd effectief en ook niet prettig voor de sfeer op het werk. In de online trainingen positieve psychologie leer je hoe je met een andere, positieve insteek het verschil maakt en daardoor meer bereikt op je werk.

Doen waar je blij van wordt

Lekker in je vel

Stress is fijn

Trekhaak gezocht

Goede voornemens

Omdenken

Appreciative Inquiry

Regisseer je eigen loopbaan


94

Onderwerpen Algemene toelichting E – learning modules

Communicatie Helder en bewust communiceren is een must voor iedereen die functioneert in een professionele omgeving. Met deze online trainingen leer je bewuster communiceren zodat je altijd de juiste communicatieve vaardigheden paraat hebt.

No story no glory

Ik notuleer

Beinvloeden

Gesprekstechnieken

Zet jezelf neer

Zeggen waar het op staat (feedback geven)

Gewoon goet nederlands

Solliciteren met lef

E mails schrijven

Mindmappen

Het functioneringsgesprek

Management Het aansturen van een organisatie of een team vraagt veel verschillende kwaliteiten. Het lezen of maken van financiële verslagen, projectmatig werken, prioriteiten stellen, teams of individuen coachen. Deze praktische trainingen sluiten aan bij je dagelijkse praktijk.

Appreciative Inquiry

Coachend leidinggeven

Delegeren in één minuut

Lean

Iedereen betrokken

Spannend vergaderen

Ieder project een succes

Timemanagement

Het beoordelingsgesprek

Talent ontwikkelen

Financiële verslagen lezen

Leiderschap

Samen succesvol aan de slag

Productiviteit Met meer rust en plezier je resultaten vergroten? Doe dan de volgende online trainingen!

De I-pad op je werk

Spannend vergaderen

Timemanagement

Doelgericht werken

Veiligheid Veiligheid staat voorop! Zorg ervoor dat jij, je collega’s en je werkplek veilig zijn en blijven met deze online trainingen!

Basiskennis bhv

Informatiebeveiliging


95

Format vraag voor leren / ontwikkelen Naam leidinggevende : Unit : Datum :

Onderwerp:

Beschrijf kort en concreet de wens of behoefte

Welk team, woning of groep voor dagbesteding betreft dit? Hoeveel medewerkers precies?

Welke resultaten moeten worden bereikt?

Is er een voorkeur voor een bepaald opleidingsaanbod, methodiek of aanbieder?

Is het beoogde resultaat door een scholingsaanbod te realiseren of zijn er ook andere stappen, ideeën of mogelijkheden?

NB: per mail versturen naar Ingrid Mennegat, coördinator Opleidingen.


96

Intakeformulier aanvraag consult Bouwen aan Vertrouwen Naam leidinggevende : Datum : 1. Wat is de reden voor aanvraag van een consult? 2. Welk team, woning of groep voor dagbesteding betreft dit? Hoeveel medewerkers precies? 3. Beschikt de woning of groep voor dagbesteding over een ‘oormerk’? Is er een specifieke training afgesproken t.b.v. de woning of groep voor dagbesteding? 4. Zijn er andere mogelijkheden om de geconstateerde problemen op te lossen? Zo ja, welke?

5. Welk resultaat wordt m.b.v. een consult gewenst? 6. Binnen welke termijn moet het consult worden georganiseerd? 7. Beschrijf hieronder de risico’s die de cliënt, organisatie, het team of de medewerker loopt als deze vraag niet in behandeling wordt genomen. NB: per mail versturen naar Ingrid Mennegat, coördinator Opleidingen.


97

Planning thema’s Open Aanbod

Februari

Datum Thema Locatie Tijd Themagever

03-02-2016 Diabetes Emmen 13.00 – 15.00

Angela Grotenhuis

08-02-2016 Aantrekkelijk aanbieden van gemalen voeding en drinkvoeding

Rolde 16.00 – 18.00

Sophia Helmhout en Angela Grotenhuis

16-02-2016 Problematisch middelengebruik bij mensen met een lichte verstandelijke beperking

Rolde 10.00 – 12.00

Baukje Bijma en Marcel Seuninga

18-02-2016 Op jezelf reflecteren Emmen 13.00-15.00

Monique Rhijnsburger

22-02-2016 Psychosen en schizofrenie, introductiethema

Emmen 10.00-12.00

Jantine van der Kooij

Maart


16-03-2016 Introductie Autisme Stoornis

Rolde 10.00 – 12.00

Julia Hoogers

17-03-2016 Persoonlijk ontwikkelen activiteitenplan (POP en PAP)

Emmen 13.00-15.00

Een praktijkopleider

21-03-2016 Psychosen en schizofrenie, verdiepend thema

Emmen 10.00-12.00


24-03-2016 Visuele beperkingen Rolde 10.00-12.00

Fenny Dekker

April


05-04-2016 Aansluiten bij de emotionele ontwikkelingsleeftijd

Emmen 16.00 – 18.00

Heleen Mulderij

11-04-2016 Verbeteren van de zorgen dienstverlening op de locatie

Rolde 16.00-18.00

Marjan Geerts

14-04-2016 Ethiek en dilemma’s op de werkvloer

Emmen 10.00 – 12.00

Bernadette Beunders

19-04-2016 Sensorische informatieverwerking

Rolde 13.00 – 15.00

Ilse Stiemer en Gretha Meindertsma

25-04-2016 Borderline Introductie thema

Rolde 10.00-12.00


Mei


12-05-2016 Borderline verdiepend thema

Rolde 10.00 – 12.00


19-05-2016 Massage bij mensen met een verstandelijke beperking

Rolde 16.00-18.00

Een fysiotherapeut van De Trans

25-05-2016 Zelfbeschadigend gedrag Emmen 16.00-18.00

Julia Hoogers


98

Juni


07-06-2016 Verstandelijk beperkt en een goede oude dag

Rolde 10.00 – 12.00

Annette Keizer

Oktober


12-10-2016 Persoonlijk Ontwikkel- en activiteitenplan (POP en PAP)

Rolde 10.00-12.00

Een praktijkopleider

24-10-2016 Verstaanbaar maken: communiceren met en voor mensen met een verstandelijke beperking

Rolde 13.00 – 15.00 uur

Sophia Helmhout

25-10-2016 Introductie Autisme Spectrum Stoornis

Emmen 10.00 – 12.00

Julia Hoogers

31-10-2016 De rol van de ondernemingsraad

Rolde 10.00-12.00

OR leden

November


08-11-2016 Methode Heijkoop Emmen 13.00 – 15.00

Alie Visser

10-11-2016 Verstandelijk beperkt en een goede oude dag

Emmen 14.00 – 16.00

Annette Keizer

22-11-2016 Communiceren met mensen die een stoornis hebben in het Autisme Spectrum

Emmen 13.30-15.30

Julia Hoogers

24-11-2016 Doelgroep LVB+ Emmen 10.00 – 12.00

Aline Rozema-Meijer


99

Voor de volgende thema’s geldt een wachtlijst. Het thema wordt georganiseerd als er voldoende belangstellenden op de wachtlijst staan. Onderwerpen

Onderwerp De bijeenkomst wordt gegeven door:

Clienten met een kinderwens Carla Benjamins

Communiceren met gebaren Een logopedist van De Trans

Decubitus Angela Grotenhuis en Erna Zinger

De nieuwste spelling Annemiek de Kok

Depressie, introductie thema Jantine van der Kooij

Depressie, verdiepend thema Jantine van der Kooij

Een ernstige meervoudige beperking, wat betekent dat precies?

Alie Visser

Een verstandelijke beperking, wat betekent dat precies?

Aline Rozema-Meijer

Gehoor en gehoorproblematiek Sophia Helmhout

Hechting en de invloed hiervan op het leven van de cliënt

Alie Visser

Leven met Autisme Judith Ros

Ondersteunen bij een gezonde leefstijl Angela Grotenhuis en Gretha Meindertsma

Oplossingsgericht werken Aline Rozema-Meijer of Julia Hoogers

Ontwikkelingsfasen kind Alie Visser of Carla Benjamins

Roos van Leary Julia Hoogers

Slikken en verslikken Angela Grotenhuis en Sophia Helmhout

Samenwerken in de driehoek cliënt, verwant en begeleider

Aline Rozema-Meijer, Lidy Benning en Wil de Vries

Totale communicatie gericht op het communiceren met mensen met een autisme spectrum stoornis

Sophia Helmhout, Julia Hoogers

Versterken van het sociaal netwerk Alie Rozema-Meijer en Karina van Klinken

Wie ben ik en wat wil ik? Elly Lutgert

Zingeving Bernadette Beunders

Snellezen: verdubbel je leessnelheid Annemiek de Kok

Gids Leren en Ontwikkelen

Documents

Transcript of Gids Leren en Ontwikkelen