Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw,...

31
VIGeZ vzw, ©2017 1 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal welbevinden Eline De Decker – Saidja Steenhuyzen – Tineke Vansteenkiste Seminarie welbevinden – Vlor - 22 februari 2017

Transcript of Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw,...

Page 1: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

VIGeZ vzw, ©20171

Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht

Stand van zaken beleid mentaal welbevinden

Eline De Decker – Saidja Steenhuyzen – Tineke Vansteenkiste

Seminarie welbevinden – Vlor - 22 februari 2017

Page 2: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Indicatorenmeting

Hoe de voorbije 3 schooljaren gezondheidsbeleid

ingevuld?

Driejaarlijks: 2003 – 2006 – 2009 – 2012 – 2015

Thema’s:

voeding – beweging - sedentair gedrag - sociale

vaardigheden – tabak – alcohol en drugs – mentaal

welbevinden + algemeen, thema-overstijgend

Page 3: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Wat wordt bevraagd?

Algemeen (procescomponenten)

Beleidsmatige aanpak

Betrokkenheid

Deskundigheid

Evidence-based

Thematisch (beleidscomponenten)

Educatie

Omgevingsinterventies

Reglementering

Zorg en begeleiding

Page 4: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Methodologie

Alle Vlaamse en Nederlandstalige Brusselse basis- en

secundaire scholen aangeschreven

Respons: 733 BO (28%); 249 SO (24%)

Representatief voor Vlaamse onderwijslandschap

Page 5: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Gemiddelde totaalscores 2015

BaO SO

- Algemeen gezondheidsbeleid

- Voedingsbeleid

- Bewegingsbeleid

- Sedentair gedrag

- Rookbeleid

- Alcohol- (en drug)beleid

- Mentaal welbevinden (incl. SV)

45

56

58

16

43

52

61

50

40

50

15

41

71

54

Page 6: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Basisonderwijs: invloed schoolkenmerken

Totaalscore

Onderwijsniveau: Lager > kleuter

Educatie

Onderwijstype: BuBaO > gewoon onderwijs

Beleid, afspraken en regelgeving

Onderwijsniveau: lager > kleuter

Omgevingsinterventies

Aandeel indicatorlln: meer < minder

Zorg en begeleiding

Page 7: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Secundair onderwijs: invloed schoolkenmerken

Totaalscore

Onderwijsgraad: 1ste graad > alle graden

Educatie

Beleid, afspraken en regelgeving

Ligging: centrumstad > niet centrumstad

Omgevingsinterventies

Onderwijstype: gewoon > Buso

Onderwijsgraad: 1ste graad > alle graden

Page 8: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

VIGeZ vzw, ©20178

Enkele cijfers

Algemeen gezondheidsbeleid – procescomponenten

Page 9: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Gebruik kadermethodiek Gezonde School

1 op 4 basisscholen gebruikt kadermethodiek Gezonde School om GzB uit te bouwen.

38% daarvan gebruikt kadermethodiek Gezonde

School om beleid rond mentaal welbevinden uit te bouwen.

1 op 5 secundaire scholen gebruikt kadermethodiek Gezonde School om GzB uit te bouwen.

54% daarvan gebruikt kadermethodiek Gezonde

School om beleid rond mentaal welbevinden uit te bouwen.

Page 10: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Verankering MW in beleidsdocumenten

BaO SO

schoolreglement 52% 64%

Schoolvisie/pedagogisch project

71% 73%

Schoolwerkplan 69% 58%

informatiebrochure

38% 45%

Documenten IKZ 42% 36%

Nascholingsplan 42% 39%

Zorgplan/GOK-plan

61 42%

Contract met CLB 67% 63%

Page 11: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Budget

BaO SO

Ondersteuning externen/consultancy

30% 44%

Nascholing/vorming 45% 62%

Materialen en acties 33% 41%

Infrastructuur 16% 23%

84% van de basisscholen en 86% van de

secundaire scholen heeft de voorbije drie jaar geld

gespendeerd aan de werking rond gezondheid.

Page 12: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Coördinator/werkgroep

Coördinator BaO SO

Mentaal welbevinden

56% 62%

Werkgroep BaO SO

Mentaal welbevinden

46% 68%

51% van de basisscholen en 62% van de

secundaire scholen beschikt over een coördinator.

70% van de basisscholen en 86% van de secundaire

scholen beschikt over werkgroep.

Page 13: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Samenwerking met partners

Mentaal welbevinden

BaO SO

CLB 68% 75%

PBD 19% 20%

preventiewerkers 29% 44%

Gemeente/stad 7% 8%

Page 14: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Nascholingen mentaal welbevinden

Mentaal welbevinden

BaO SO

(adjunct-)directeur 41% 44%

Schoolteam 26% 37%

Zorgcoördinator/llnbeg

56% 63%

1 leraar 16% 20%

Meerdere lraren 23% 34%

In 55% van de basisscholen en 73% van de

secundaire scholen volgde het personeel een

nascholing rond gezondheid.

Page 15: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

VIGeZ vzw, ©201715

Enkele cijfers

Beleid mentaal welbevinden – beleidscomponenten

Page 16: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Welke beschermende en risicofactoren?

BaO SO

Probleemoplossende vaardigheden

79% 67%

Veerkracht 31% 42%

Autonomie 33% 32%

Sociale steun en erbij horen 50% 52%

Zelfwaardering 59% 64%

Sociale vaardigheden 92% 90%

copingvaardigheden 11% 16%

Communicatievaardigheden 69% 72%

Zelfbeeld 73% 66%

Stressmanagement 14% 25%

Pesten 90% 88%

Aanbod hulpverlening 11% 40%

Page 17: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Beschermende en risicofactoren

BaO SO

Suïcidepreventie / 27%

Zelfbeschadigendgedrag

/ 32%

Page 18: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Mentaal welbevinden in de leerjaren

BaO SO

Ja, in elk leerjaar 73% 46%

Ja, in verschillende leerjaren

19% 45%

Ja, in één leerjaar 0% 1%

Neen 3% 3%

Page 19: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Mentaal welbevinden in de lessen

BaO SO

In meerdere lessen 95% 87%

In één les/vak 0% 3%

In geen enkele les/vak

1% 2%

Page 20: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Gezamenlijke activiteiten

BaO SO

Ja, meerdere per schooljaar

47% 38%

Ja, één per schooljaar 10% 15%

Ja, maar niet elk schooljaar

20% 23%

neen 18% 20%

Page 21: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Afstemming in het team

BaO SO

Nee, individuele verantwoordelijkheid leraar

30% 21%

Page 22: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Hoe voerde uw school een beleid?

BaO SO

Informatie op bijeenkomst

18% 21%

Organiseren infosessie

10% 18%

Informatie intranet 6% 15%

Info via digitale communicatiekanalen

9% 18%

Individueel gesprek 78% 82%

Affiches, folders, … 36% 58%

Educatief theater 32% 46%

Page 23: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Hoe voerde uw school een beleid?

BaO SO

Draaiboek of plan rond suïcidebeleid

1% 30%

pestactieplan 64% 70%

Inspraak taken en toetsen

24% 54%

Schoolpersoneel draagt waarden van de school uit

81% 64%

Toezicht op de speelplaats alert voor conflictsituaties

92% 84%

Page 24: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Afspraken mentaal welbevinden

BaO SO

Ja, opgenomen in het schoolreglement

43% 55%

Ja, enkel mondelinge of impliciete afspraken

23% 17%

Page 25: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Toegang voorzieningen

BaO SO

Aangename en verzorgde klassen

98% 90%

Aangename en verzorgde eetzaal

80% 77%

Verzorgd sanitair 91% 81%

Speelplaats die aanmoedigt tot bewegen

83% 55%

Gevarieerde speelplaats

61% 37%

Groen ruimte 58% 51%

Stille ruimte of snoezelruimte

23% 34%

Page 26: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Hulpvragen

BaO SO

Van een medeleerling 27% 65%

Van de ouders 77% 83%

Van de leerling zelf 68% 87%

Niet éénmalig, maar meermaals.

Page 27: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Begeleiding

BaO SO

Ja, interne begeleiding 27% 19%

Ja, externe begeleiding 4% 3%

Ja, interne en externe begeleiding

67% 76%

neen 2% 1%

Page 28: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Betrokken bij begeleiding

BaO SO

(adjunct-)directie 81% 87%

Leerling zelf 84% 89%

Leerkracht(en) 93% 75%

Ouders/voogd 87% 73%

Leerlingenbegeleidng, vertrouwensleerkracht, …

65% 95%

CLB 97% 92%

Page 29: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Volledig rapport lezen?

http://www.vigez.be/themas/algemene-gezondheidsbevordering/cijfers

Page 30: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Meer info? www.gezondeschool.be

Page 31: Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van ... van zaken belei… · 1 VIGeZ vzw, ©2017 Gezondheidsbeleid in scholen in kaart gebracht Stand van zaken beleid mentaal

Vragen nu of later?

Tineke Vansteenkiste

Stafmedewerker Gezonde School

[email protected]

02/422 49 39