Gezondheids- bevordering op de werkplek Wat werkt?€¦ · Wat werkt? Karin Proper...

Gezondheids-bevordering op de werkplek –Wat werkt?

Karin Proper

[email protected]

Onderwerpen

1. Wat?

– Type interventies/ strategieen gezondheidsbevordering op de werkplek

2. Zijn deze effectief?

– Effectiviteit van gezondheidsbevordering op de werkplek

– Wat zegt de literatuur?

– Een paar voorbeelden van onderzoeken

3. Take home messages

– Wat werkt?

Symposium Gezond Werken| 18 oktober , 2018

Een gezonde werknemer,

Op een gezonde werkplek,

Een leven lang,

Tijdens het werkzame leven,

Ook na het pensioenSymposium Gezond Werken| 18 oktober , 2018

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat mensen gezond en productief blijven

tot op hogere leeftijd?

Is dit voor iedereen mogelijk?


We bewegen minder, en zitten meer


Problem #2


Impact op ‘productiviteit’?



Obese werknemers verzuimen vaker, en hebben vooral langdurig ziekteverzuim

Obese werknemers hebben een grotere kans op arbeidsongeschiktheid

Gezondheidsbevordering op de werkplekis nodig!


Strategieen gezondheidsbevordering op werkplek

•10

https://www.gezondleven.be/sectoren/gezond-werken/gezondheidsbeleid-werk/wat-is-een-gezondheidsbeleid-werk



Zijn deze strategieën effectief???

Verweij et al.’10

Lichaamsgewicht (kg): -1.17 (-1.54; -0.80)


Groter effect van interventies met een omgevingscomponent

Significant effect op lichaamsgewicht

Interventies gericht op minder zitten op het werk


Zit-sta bureaus versus zit-bureaus

•Shrestha N et al., 2018


Zit-sta bureaus leidden tot minder zitten op het werk tov zit-bureaus:

100 min/dag minder zitten op het werk!

Een paar voorbeelden


JOEM, 2011


Doel: bepalen effect van een leefstijlinterventie bij

werknemers in de bouw met een verhoogd HVZ risico

Interventie: counselling

● 7 gesprekken: 3x op de arbodienst en 4x telefonisch

● met een bedrijfsarts of arboverpleegkundige

● gericht op veranderen van leefstijlgedrag (bewegen, voeding, roken)

● met behulp van ‘motiverende gespreksvoering’


Effect op gedrag

● Significant gunstig effect op snack en fruit consumptie

● Significant gunstig effect op roken

Groeneveld et al., 2011


Effect op bewegen

Positieve trend, maar geen significant effect

300

350

400

450

500

550

600

650

t0 t1 t2

Min/wkInterventie groep

Controle groep

Groeneveld et al., 2011


Effect op lichaamsgewicht

91,5

92

92,5

93

93,5

94

94,5

95

1 2 3

interventie controle

Gew

icht

(kg)

**

6 mnd: β-1.9 (-2.6; -1.2) kg

12 mnd: β-1.8 (-2.6; -1.1) kg



Doel: bepalen effect van een leefstijlinterventie op afstand bij (kantoor)werknemers met overgewicht

Alife@Work

● Indeling in 3 groepen:

– Controlegroep

– Interventiegroep 1: counseling via telefoon

– Interventiegroep 2: counseling via internet

● Counselling gericht op:– Toename lichamelijke activiteit– Verbeteren gezonde voeding

● Op basis van cognitieve gedragsverandering

•Van Wier et al., 2004, 2009


Effect op lichaamsgewicht

Weight reduction (versus control)

0

0,2

0,4

0,6

0,8

1

1,2

1,4

1,6

1,8

6 24

Months

KgTelefoon

Internet

*

* *

•Van Wier et al., 2009


•25 Symposium Gezond Werken| 18 oktober , 2018

Doel: bepalen effect van een programma bijoudere werknemers ter bevordering van vitaliteit

Vital@Work: Vitality Exercise Programme (VEP)

Mentaal: Yoga (45 min, 1 x p.w.)

• Fysiek: Workout (45 min, 2 x p.w.)

• 1x onder begeleiding van instructeur, 1x zonder begeleiding


Fruit

● Gratis fruit bij de yoga en workout sessies

• Personal Vitality Coach

• 3 gesprekken gericht op:

• 1) Stellen van doelen

• 2) Feedback op gestelde doelen

• 3) Probleem oplossend


Vital@Work: effect op leefstijl

Sport I: 283 132.2 (137.5) 209.0 (191.0)40.4 min/week

(13.0 - 67.7)C:269 125.1 (136.0) 166.6 (177.0)

Fruit I: 291 24.8 (14.9) 31.1 (14.6)2.7 stuks/week

(0.06 - 4.7)C:280 25.4 (13.5) 28.7 (14.8)

Strijk et al., JECH 2012 Jan 20


De Beweegloterij

Drs. K. van der Swaluw, Dr. M.S. Lambooij, Dr. J.J.P. Mathijssen, Dr. Maarten Schipper, Prof. dr. M. Zeelenberg, Drs. S. Berkhout, Prof. dr. J.J Polder, Prof. dr. H.M. Prast


Contact: [email protected]

Psychologie achter de beweegloterij

• Nu sporten voor latere gezondheid is moeilijk

• Wekelijkse loterijen zijn actueel en maken de keuze om te dus sporten makkelijker

• Er zitten geen onmiddellijke gevolgen aan niet-sporten

• Loterijwinnaars kúnnen te horen krijgen dat ze hun prijs niet krijgen.

• Deelnemers willen deze spijt voorkomen

• Alle voor- en nadelen van sporten verzamelen, afwegen en rationeel verwerken is cognitief complex

• De verwerking van emoties kost aanzienlijk minder cognitieve capaciteit dan bewuste calculatie. Spijt is een short cut naar een goede beslissing


• Doel: 2 x per week sporten

• Kostbare deadline: Loterij

• Er wordt uit alle loten getrokken

• Winnaar aan iedereen bekend gemaakt

• Alleen als de winnaar het doel heeft gehaald wordt de prijs uitgekeerd.


• Indeling in 3 groepen:

1. Controle groep

2. Korte termijn groep: wekelijkse loterij gedurende 13 weken

(prijs: 100 Euro)

3. Lange termijn groep: idem groep 2 +loterij na 26 weken(gezinsvakantie)

Opzet onderzoek


Resultaat

•33

25%23%

15%

57%

23%

16%

66%

51%

24%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

weeks 1-13 weeks 14-26 weeks 27-52

% d

at d

oel van 2

x p

er

week

sport

en h

eeft g

ehaald

control arm

short-term lotteries

long-term lottery


Resultaat

•34

25%23%

15%

57%

23%

16%

66%

51%

24%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%


% d

at d

oel van 2

x p

er

week

sport

en h

eeft g

ehaald

control arm


long-term lottery


Resultaat

•35

25%23%

15%

57%

23%

16%

66%

51%

24%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%


% d

at d

oel van 2

x p

er

week

sport

en h

eeft g

ehaald

control arm


long-term lottery


Foodsteps

Slogans in staircase Route to stairs


0

5

10

15

20

25

baseline 3 months 12 months

intervention

control

self reported stair use

me

dia

n n

um

be

r sta

irs / w

ee

k

Foodsteps: Effect on stair use

Engbers et al. 2006


Take home messages

● Gezondheidsbevordering is nodig!

● Verschillende strategieen zijn mogelijk en effectief!

● Houd rekening met de (behoeften, mogelijkheden, ed van de) doelgroep

● Interventies met een omgevingscomponent zijn aan te bevelen

● Multistrategie interventies zijn i.h.a. effectiever dan toepassing van een enkele strategie


Gezondheids- bevordering op de werkplek Wat werkt?€¦ · Wat werkt? Karin Proper...

Documents

Transcript of Gezondheids- bevordering op de werkplek Wat werkt?€¦ · Wat werkt? Karin Proper...