Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025
12
Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025 - Tympaan Instituut - [email protected] Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 1 2013-2025 Inleiding Als we nu al weten hoeveel ouderen in 2025 in een verzorgingshuis wonen, is het mogelijk om hierop te anticiperen. Voor beleidsmakers zou het heel handig zijn om eens een kijkje in de toekomst te kunnen nemen. Dit behoort helaas niet tot de mogelijkheden. Wat wel mo- gelijk is, is op basis van de huidige gegevens een indicatie van de vraag naar wonen met zorg in 2025 en tussenliggende jaren te maken. De basis voor het berekenen van de cijfers is het Ramingsmodel wonen met zorg (Ramingsmodel) van het Tympaan Instituut. Het be- leid rondom scheiden van wonen en zorg is een onderdeel van het Ramingsmodel. Hierdoor kan een indicatie worden gegeven van wat de gevolgen van scheiden van wonen en zorg zijn voor de vraag naar verschillende woonvormen, zorg en ondersteuning. Uitgangspunten in Ramingsmodel De raming in deze factsheet is gebaseerd op: de huidige vraag (CIZ-gegevens over zorggebruik 2013 en WoonOnderzoek Nederland 2012); de bevolkingsontwikkeling (ABF Primos-prognoses); voorgestelde beleidsveranderingen: minder mensen komen in aanmerking voor verblijf in een instelling (Ministerie VWS 2013). Deze drie indicatoren veranderen ieder jaar, soms weinig, soms iets meer. Het Ramings- model Wonen met Zorg wordt daarom regelmatig door het Tympaan Instituut bijgesteld. Hierdoor wijken huidige verwachtingen wellicht af van de ramingen uit oudere publicaties. Het is ook belangrijk te realiseren dat de indicatoren afgeleid zijn van de gegevens van heel Zuid-Holland. Als de lokale situatie veel afwijkt van het gemiddelde van de provincie, kun- nen de ramingen te hoog of te laag uitvallen. In deze factsheet wordt hier ook aandacht aan besteed. De gegevens uit deze factsheet kunt u gebruiken bij het opstellen of bijstellen van beleid rond wonen met zorg en de Wmo. Mocht u behoefte hebben aan precieze uitleg over de berekeningen van het ramingsmodel, kunt u die vinden in de publicatie Toelichting bereke- ning kengetallen Ramingsmodel Wonen met Zorg . In het Regionaal Informatiesysteem Samenleving (RIS) vindt u gegevens op gemeenteni- veau van een aantal gegevens uit deze factsheet. 1 Er is in deze factsheet nog geen rekening gehouden met de fusie van Boskoop met Alphen aan den Rijn en Rijnwoude.
Transcript of Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025
Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025 - Tympaan Instituut - [email protected]
Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland1 2013-2025
Inleiding
Als we nu al weten hoeveel ouderen in 2025 in een verzorgingshuis wonen, is het mogelijk om hierop te anticiperen. Voor beleidsmakers zou het heel handig zijn om eens een kijkje in de toekomst te kunnen nemen. Dit behoort helaas niet tot de mogelijkheden. Wat wel mo-gelijk is, is op basis van de huidige gegevens een indicatie van de vraag naar wonen met zorg in 2025 en tussenliggende jaren te maken. De basis voor het berekenen van de cijfers is het Ramingsmodel wonen met zorg (Ramingsmodel) van het Tympaan Instituut. Het be-leid rondom scheiden van wonen en zorg is een onderdeel van het Ramingsmodel. Hierdoor kan een indicatie worden gegeven van wat de gevolgen van scheiden van wonen en zorg zijn voor de vraag naar verschillende woonvormen, zorg en ondersteuning.
Uitgangspunten in Ramingsmodel
De raming in deze factsheet is gebaseerd op: de huidige vraag (CIZ-gegevens over zorggebruik 2013 en WoonOnderzoek Nederland
2012); de bevolkingsontwikkeling (ABF Primos-prognoses); voorgestelde beleidsveranderingen: minder mensen komen in aanmerking voor verblijf
in een instelling (Ministerie VWS 2013).
Deze drie indicatoren veranderen ieder jaar, soms weinig, soms iets meer. Het Ramings-model Wonen met Zorg wordt daarom regelmatig door het Tympaan Instituut bijgesteld. Hierdoor wijken huidige verwachtingen wellicht af van de ramingen uit oudere publicaties. Het is ook belangrijk te realiseren dat de indicatoren afgeleid zijn van de gegevens van heel Zuid-Holland. Als de lokale situatie veel afwijkt van het gemiddelde van de provincie, kun-nen de ramingen te hoog of te laag uitvallen. In deze factsheet wordt hier ook aandacht aan besteed.
De gegevens uit deze factsheet kunt u gebruiken bij het opstellen of bijstellen van beleid rond wonen met zorg en de Wmo. Mocht u behoefte hebben aan precieze uitleg over de berekeningen van het ramingsmodel, kunt u die vinden in de publicatie Toelichting bereke-ning kengetallen Ramingsmodel Wonen met Zorg. In het Regionaal Informatiesysteem Samenleving (RIS) vindt u gegevens op gemeenteni-veau van een aantal gegevens uit deze factsheet.
1 Er is in deze factsheet nog geen rekening gehouden met de fusie van Boskoop met Alphen aan den Rijn en Rijnwoude.
2
Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025 - Tympaan Instituut - [email protected]
Demografische ontwikkelingen
0
20.000
40.000
60.000
80.000
100.000
120.000
140.000
160.000
2010 2015 2020 2025
Figuur 1 Bevolkingsontwikkeling Midden-Holland 2010-2025
65+ 0-17 18-64
bron: CBS 2013, ABF Research 2013
De bevolkingssamenstelling van Midden-Holland verandert. Met name het aantal ouderen neemt toe en de overige leeftijdsgroepen nemen af. De totale bevolking groeit met zo´n 4%. De afzonderlijke gemeenten laten een ander patroon zien. In alle gemeenten, met uit-zondering van Zuidplas, neemt de bevolking jonger dan 64 jaar naar verwachting af (tabel 1).
Tabel 1 Prognose van de bevolkingsontwikkeling in de afzonderlijke gemeenten in Midden-Holland 2010-2025, in percentages
totale bevolking 0-17 jaar 18-64 jaar 65+
bergambacht 3 -5 -9 62
bodegraven-reeuwijk 0 -11 -9 55
boskoop -1 -23 -7 60
gouda 1 -10 -6 50
nederlek -5 -24 -13 45
ouderkerk -3 -14 -11 46
schoonhoven -6 -24 -13 45
vlist -6 -29 -16 63
waddinxveen 2 -11 -7 55
zuidplas 27 13 19 87
bron: CBS 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013
Bevolkingsprognoses bepalen voor een belangrijk deel de ramingen van de vraag naar wonen met zorg. Ouderen hebben de grootste vraag naar zorg. Kaart 1 geeft een prognose van het aantal ouderen per wijk of kern in 2025. Helaas zijn er geen cijfers over afzonderlijke wijken beschikbaar in Waddinxveen. Uit kaart 1 is af te leiden dat ouderen in Gouda met name wo-nen in Plaswijck en Bloemendaal. In de gemeente Zuidplas wonen de meeste ouderen in Nieuwerkerk aan den IJssel.
3
Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025 - Tympaan Instituut - [email protected]
Kaart 1 Prognose aantal 65-plussers per wijk in Midden-Holland in 2025
Bergambacht: Bergambacht (kern) (00), Bergstoep (01), Ammerstol (02), Berkenwoude (03) Bodegraven-Reeuwijk: Bodegraven-Noord (01), Bodegraven-Centrum (02), Bodegraven-Zuid (03), Nieuwerbrug-Noord (04), Nieuwerbrug-Zuid (05), Reeuwijk-Dorp (06), Reeuwijk-Brug (07), Driebruggen (08), Waarder (09) Gouda: Binnenstad (01), De Korte Akkeren (02), Bloemendaal (03), Plaswijck (04), Noord (05), Kort Haarlem (06), Goverwelle (07), Stolwijkersluis (08), Oostpolder in Schieland (09) Nederlek: Lekkerkerk (00), Krimpen aan den Lek (01) Ouderkerk: Ouderkerk aan den IJssel (00), Gouderak (01) Vlist: Haastrecht (00), Bergvliet (01), Stolwijk (02), Vlist (03) Zuidplas: Moerkapelle (01), Zevenhuizen (02), Moordrecht (03), Nieuwerkerk aan den IJssel (04) bron: CBS 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013
In 2012 loopt het aandeel ouderen tussen de wijken in Midden-Holland nogal uiteen. Er zijn twee wijken waar het aandeel ouderen hoger dan 22% is: Bodegraven-Noord en Bloemen-daal (Gouda). Tussen 2012 en 2025 neemt het aandeel ouderen in nagenoeg alle wijken toe. Uitzondering is Oostpolder in Schieland (Gouda) dat zeer weinig inwoners heeft. Wij-ken met relatief weinig ouderen in 2025 zijn Moerkapelle, Bodegraven-Centrum, Bergvliet en Korte Akkeren.
4
Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025 - Tympaan Instituut - [email protected]
Kaart 2 Aandeel ouderen in de wijk in 2012 Kaart 3 Aandeel ouderen in de wijk in 2025
bron: CBS 2013, ABF Research 2013; bron: CBS 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013 bewerking Tympaan Instituut 2013
Vraag naar wonen met zorg
Wonen met zorg voor ouderen
Wonen met zorg kan worden uitgesplitst in drie verschillende vormen. Beschermd wonen is wonen in een verzorgings- of verpleeghuis of een andere instelling waar 24 uurszorg gege-ven wordt, verzorgd wonen is wonen in een zelfstandige woning met geplande zorg aan huis en geschikt wonen zijn woningen die geschikt zijn voor ouderen met beperkingen.
000
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
7.000
8.000
2013 2015 2020 2025
Figuur 2 Raming van de vraag naar beschermd en verzorgd wonen van 65-plussers in Midden Holland
beschermd verzorgd
bron: CIZ 2013, BZK/CBS, WoON 2012, DANS, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013
Figuur 2 laat zien dat de vraag naar verzorgd wonen toeneemt tot 2025 in Midden-Holland. De vraag naar beschermd wonen neemt door de beperktere toegang tot 2020 af en neemt
5
Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025 - Tympaan Instituut - [email protected]
daarna weer licht toe door de bevolkingstoename. De toename van verzorgd wonen is een combinatie van de bevolkingsgroei en het feit dat de toegang tot het verzorgingshuis voor ouderen met weinig beperkingen (nu geïndiceerd in ZZP 1-3) wordt beperkt in het huidige beleid.
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
2013 2025 2013 2025 2013 2025 2013 2025 2013 2025 2013 2025 2013 2025 2013 2025 2013 2025 2013 2025
bergambacht bodegraven-reeuwijk
boskoop gouda nederlek ouderkerk schoonhoven vlist waddinxveen zuidplas
Figuur 3 Verhouding beschermd en verzorgd wonen in Midden-Hollandin 2013 en 2025
beschermd verzorgd
bron: CIZ 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013
Figuur 3 laat de situatie in 2013 zien op basis van de gemeentelijke CIZ-gegevens en de ge-raamde situatie in 2025. Er is in 2025 meer vraag naar verzorgd wonen. In de meeste ge-meenten neemt de behoefte naar beschermd wonen voor ouderen toe. In drie gemeenten is dit niet het geval. Dit komt zeer waarschijnlijk omdat er op dit moment relatief veel oude-ren (uit de regio) beschermd wonen in Gouda, Schoonhoven en Nederlek.
Wonen met zorg voor mensen met een verstandelijke beperking
0
200
400
600
800
1.000
1.200
1.400
1.600
2013 2015 2020 2025
Figuur 4 Raming van de vraag naar wonen met zorg voor mensen met een verstandelijke beperking in Midden-Holland
beschermd begeleid zelfstandig
bron: CIZ 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013
6
Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025 - Tympaan Instituut - [email protected]
Het totaal aantal volwassenen dat hulp nodig heeft vanwege een verstandelijke beperking, blijft ongeveer gelijk in Midden-Holland (figuur 4). De verhouding tussen de mensen die hulp krijgen in een beschermde woonvorm en die begeleid zelfstandig in de buurt wonen, zal veranderen. Dit komt door het beleid om mensen pas bij ernstige beperkingen te laten instromen in een beschermde woonvorm. De vraag naar beschermde woonvormen neemt hierdoor naar verwachting met 20% af. De grootste daling vindt plaats tussen 2015 en 2020.
Op dit moment is de vraag naar begeleid zelfstandig wonen in Midden-Holland vergelijk-baar met de provincie. Het betreft in 2013 ongeveer 0,2% van de bevolking in deze ge-meenten. Het aandeel is het hoogst in Gouda (0,3%), waar ook een ruime meerderheid van het totaal aantal mensen dat begeleid zelfstandig woont, woont. In veel andere regio’s is te zien dat mensen met een verstandelijke beperking vaker in de centrumgemeenten wonen, dan in de plattelandsgemeenten. Uit eerder onderzoek kwam naar voren dat mensen met een verstandelijke beperking vaker wonen in kwalitatief slechtere woningen en in achter-standswijken (Kwekkeboom, Van Weert 2008).
Beschermd wonen met matige beperkingen komt het meest voor in Gouda. Relatief gezien wonen de meeste mensen met ernstige beperkingen in Waddinxveen. Dit kan worden ver-klaard uit het feit dat Ipse de Bruggen hier vrij veel woonvoorzieningen heeft.
Wonen met zorg voor mensen met psychiatrische problematiek
200
400
600
800
1.000
1.200
1.400
1.600
1.800
2013 2015 2020 2025
Figuur 5 Raming van de vraag naar wonen met zorg voorGGZ-cliënten in Midden-Holland
beschermd begeleid zelfstandig
bron: CIZ 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013
De groep mensen met psychiatrische problematiek is in absolute aantallen groter dan het aantal mensen met een verstandelijke beperking en anders verdeeld over de woonvormen beschermd wonen en begeleid zelfstandig. Het aandeel cliënten beschermd wonen is in de GGZ namelijk veel kleiner dan in de verstandelijk gehandicaptenzorg.
Door de beleidsvoornemens zal een kleinere groep aanspraak kunnen maken op een be-schermde woonvorm. Dit is ook te zien in figuur 5. De daling vindt plaats vanaf 2015. De vraag naar beschermd wonen neemt in de raming met 48% af. De groep mensen met psy-chiatrische problematiek die ondersteuning nodig heeft, stijgt licht.
GGZ-cliënten met een beschermde woonvorm wonen in grote meerderheid in Gouda. Dit geldt nog sterker voor mensen met ernstige problematiek. Begeleid zelfstandig wonen
7
Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025 - Tympaan Instituut - [email protected]
komt voor in de hele regio. Relatief gezien wonen de meeste GGZ-cliënten in Gouda (0,6% van de bevolking. Dit is ook hoger dan het gemiddelde van Zuid-Holland (0,4%). Uit eerder onderzoek is bekend dat het GGZ-gebruik hoger is in stedelijke gemeenten. Met name in achterstandswijken is er een hogere vraag (Peen 2009). Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) bleek ook dat veel mensen met een psychiatrische beperking vaker wonen in achterstandswijken (Kwekkeboom, Van Weert 2008).
Vraag naar zorg en ondersteuning
Naast de veranderingen rond scheiden van wonen en zorg is er een aantal andere beleids-ontwikkelingen. Een daarvan is de decentralisatie van de AWBZ en de herinrichting van de Wmo. Onder meer begeleiding en een klein gedeelte van de persoonlijke verzorging gaan over naar gemeenten. Het gaat dan om mensen die om cognitieve redenen hulp nodig hebben. Voor de doelgroepen die te maken gaan krijgen met scheiden van wonen en zorg hebben we ook geraamd in hoeverre behoefte is aan persoonlijke verzorging (pv), individu-ele begeleiding (bgi) en groepsbegeleiding (bgg). Dit is gedaan op basis van de inhoud van de huidige zorgzwaartepakketten.
0
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
pv bgi bgg pv bgi bgg pv bgi bgg pv bgi bgg
2013 2015 2020 2025
Figuur 6 Raming van vraag naar pv, bgi en bgg in Midden-Holland voor ouderen metlichamelijke beperkingen of dementie
huidige vraag extra vraag door extramuralisatie
bron: CIZ 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013
Figuur 6 laat zien dat de vraag naar extramurale zorg en ondersteuning zal toenemen in Midden-Holland. Met name na 2015 zal de vraag naar persoonlijke verzorging2 en indivi-duele begeleiding in gemeenten toenemen doordat ouderen met matige beperkingen (ZZP 3) niet langer in aanmerking komen voor een beschermde woonvorm. Op basis van het huidige pakket dat wordt verstrekt in instellingen, valt op te maken dat ze aan deze vormen van ondersteuning behoefte hebben. Er komen dan ook meer ouderen die deze twee vor-men van ondersteuning combineren in de thuissituatie.
2 Het valt op basis van de huidige informatie niet te bepalen welk gedeelte van de persoonlijke verzorging voor rekening komt
van gemeenten en welk gedeelte voor de Zorgverzekeringswet.
8
Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025 - Tympaan Instituut - [email protected]
200
400
600
800
1.000
1.200
pv bgi bgg pv bgi bgg pv bgi bgg pv bgi bgg
2013 2015 2020 2025
Figuur 7 Raming van de vraag naar persoonlijke verzorging, begeleiding en dagbesteding voor GGZ-cliënten in Midden-Holland
huidige vraag extra vraag door extramuralisatie
bron: CIZ 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013
Bij de GGZ-cliënten neemt met name de vraag naar individuele begeleiding en persoonlijke verzorging toe na 2015. De vraag naar groepsbegeleiding lijkt slechts licht toe te nemen. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat dit geraamd is op basis van cliënten die nu een aparte indicatie hiervoor hadden binnen hun intramurale indicatieverblijf. Doordat de vaste dagstructurering in een beschermde woonvorm wegvalt als mensen begeleid zelfstandig gaan wonen, is de vraag naar groepsbegeleiding zoals dagbesteding wellicht groter. Nu is dat in veel gevallen een integraal onderdeel van het pakket.
0
100
200
300
400
500
600
700
800
pv bgi bgg pv bgi bgg pv bgi bgg pv bgi bgg
2013 2015 2020 2025
Figuur 8 Raming van de vraag naar persoonlijke verzorging, individuele begeleiding en groepsbegeleiding voor mensen met een verstandelijke beperking in Midden-Holland
huidige vraag extra vraag door extramuralisatie
bron: CIZ 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013
De huidige groep zelfstandig wonende personen met een verstandelijke beperking heeft bijna uitsluitend een begeleidingsvraag. Door de extramuralisatie komt er na 2015 een
9
Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025 - Tympaan Instituut - [email protected]
groep cliënten bij die ook behoefte heeft aan persoonlijke verzorging. Ten opzichte van de andere doelgroepen zorgt de extramuralisering van mensen met een matige verstandelijke beperking tot een sterkere groei van de vraag naar zorg en ondersteuning dan bij de andere twee doelgroepen. Wel is het in absolute aantallen de kleinste groep.
Omdat het niet bekend is wat de leeftijdsverdeling is van GGZ-cliënten en mensen met een verstandelijke beperking, is de raming gemaakt op alle inwoners van 18 jaar en ouder. Dit zorgt ervoor dat de groei van de vraag wellicht is overschat. De bevolkingsgroei zit met na-me bij de 65-plussers. Van mensen met een verstandelijke beperking is bekend dat zij een lagere leeftijdsverwachting hebben dan gemiddeld, hoewel deze wel toeneemt (Ras et al 2010).
Geschikt wonen
Vraag naar geschikte woningen
De vraag naar geschikt wonen kan op twee manieren worden geraamd: op basis van de zorgbehoefte en op basis van persoonlijke voorkeuren. De eerste methode gaat ervan uit dat alle zelfstandig wonende inwoners met matige of ernstige lichamelijke beperkingen be-hoefte hebben aan een geschikte woning. Bij de tweede methode wordt, uitgesplitst naar huur- en koopwoningen, op basis van het WoonOnderzoek Nederland bepaald hoeveel 55-plussers3 nu geschikt wonen en wat hun eventuele verhuisbehoefte is en hoeveel 55-plussers die ongeschikt wonen willen verhuizen naar een geschikte woning, ongeacht hun beperkingen.
Tabel 2 Raming van het aantal personen met behoefte aan een geschikte woning in Midden-Holland
2015 2020 2025
zorgbehoefte (65-plussers) 11.896 14.528 16.376
zorgbehoefte (18-64-jarigen) 6.865 6.834 6.794
persoonlijke voorkeur (huur) 55-plussers 12.345 13.672 14.853
persoonlijke voorkeur (koop) 55-plusser 8.505 9.420 10.233
bron: BZK/CBS, WoON 2012, CIZ 2013, ABF Research 2013; bewerking Tympaan Instituut 2013
Op basis van zorgbehoefte kan worden geraamd dat ongeveer 28% van de 65-plussers be-hoefte heeft aan een geschikte woning (inclusief de mensen die behoefte hebben aan een verzorgde woonvorm). Het aantal loopt op omdat er rekening gehouden wordt met oude-ren die niet meer in aanmerking komen voor een beschermde woonvorm. Op basis van de tweede manier van ramen heeft 19% van de 55-plussers behoefte aan een geschikte koop-woning en 18% behoefte aan een geschikte huurwoning (bron: BZK/CBS, WoON 2012)4. Op dit moment woont naar schatting 16% van de 55-plussers in een geschikte koopwoning en 11% in een geschikte huurwoning.
Voor ouderen die in een ongeschikte woning wonen, kan de gemeente een belangrijke rol spelen bij het opplussen van deze woningen. Het Kenniscentrum Wonen-Zorg (KCWZ) heeft hier goede tips en praktische handvatten voor.
3 Hoewel er veel respondenten in het WoON zitten, is het aantal respondenten te klein om deze raming te maken voor
Midden-Holland voor de leeftijdscategorie 65-plussers. 4 Dit is geraamd op basis van de respondenten uit de regio’s Alblasserwaard-Vijfheerenlanden, Goeree-Overflakkee en de
Hoeksche Waard.
10
Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025 - Tympaan Instituut - [email protected]
Woningvoorraad
Er zijn geen gegevens beschikbaar over het aantal geschikte woningen. Aedes heeft op basis van gegevens van het Centraal Fonds Volkshuisvesting per woningmarktregio cijfers be-schikbaar over corporatiewoningen. Hieruit blijkt dat er zo’n 16.900 nultredenwoningen be-schikbaar zijn in de regio Rijnstreek/Midden-Holland/Alblasserwaard. Er is echter geen goe-de inschatting te maken aan het tekort aan geschikte woningen in Midden-Holland. Wat opvalt is dat, in vergelijking met de provincie Zuid-Holland, de Hoeksche Waard relatief weinig appartementen heeft in de woningvoorraad en veel koopwoningen (figuur 9 en ta-bel 3). Appartementen zijn zeer waarschijnlijk eerder geschikt (te maken) dan eengezins-woningen, omdat ze vaker volledig gelijkvloers zijn. Welk deel van de appartementen be-stemd is voor de sociale huur, verschilt per gemeente (tabel 3).
0
20
40
60
80
100
120
Figuur 9 Woningvoorraad naar type in Midden-Hollandin 2010
particuliere huur sociale huur koop
bron: Cijferwijzer bevolking en wonen, http://www.ris-zh.nl: Koopwoningen (aantal en % van de woningvoorraad) in Zuid-Holland in 2006-2010, Particuliere huurwoningen (aantal en % van de woningvoorraad) in Zuid-Holland in 2006-2010, Sociale huurwoningen (aantal en % van de woningvoorraad) in Zuid-Holland in 2006-2010
11
Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025 - Tympaan Instituut - [email protected]
Tabel 3 Verdeling appartementen over huur en koop in 2010 in Midden-Holland, in aantallen en percentages
gemeenten totaal aantal appartementen
als deel woon-voorraad %
sociale huur-woningen %
particuliere huurwoningen %
koopwoningen %
bergambacht 586 15 48 5 47
bodegraven-reeuwijk
1.318 10 39 21 39
boskoop 1.406 23 69 10 22
gouda 11.015 36 50 20 30
nederlek 986 17 58 22 19
ouderkerk 311 10 38 22 40
schoonhoven 693 14 65 9 26
vlist 166 4 54 10 36
waddinxveen 3.094 30 59 17 23
zuid-holland 1.460.664 47 50 17 33
bron: Cijferwijzer bevolking en wonen
Conclusie
Op dit moment loopt het aandeel 65-plussers tussen wijken nogal uiteen. Nagenoeg alle wijken in Midden-Holland vergrijzen. Al deze kernen krijgen te maken met een hogere vraag naar verzorgd en geschikt wonen voor ouderen.
De vraag naar beschermd wonen voor ouderen neemt tot 2020 af en zal na 2025 weer toenemen als gevolg van de toename van 65-plussers in de bevolking.
De vraag naar beschermd wonen voor GGZ-cliënten neemt met 48% af. Op dit moment wonen al veel GGZ-cliënten begeleid zelfstandig. Deze groep neemt toe.
Veel cliënten wonen in Gouda. Relatief veel mensen met een verstandelijke beperking wonen beschermd. Deze groep
zal afnemen. Een meerderheid van de mensen die nu begeleid zelfstandig wonen of ex-tramuraliseren, woont in Gouda.
De zorg- en hulpbehoefte van de groepen die extramuraliseren verschilt van de huidige cliënten die verzorgd of begeleid zelfstandig wonen. Bij ouderen is er bijvoorbeeld een toename van de vraag naar begeleiding. Bij GGZ-cliënten en, in beperkte mate, mensen met een verstandelijke beperking neemt de behoefte naar persoonlijke verzorging toe. Deze vormen van ondersteuning zullen daarom vaker gecombineerd worden in de thuis-situatie.
In Midden-Holland woont naar verwachting een laag percentage ouderen in een ge-schikte huurwoning. Er lijkt vooral vraag naar geschikte huurwoningen. De vraag naar geschikte huur- en koopwoningen lijkt nagenoeg gelijk.
Het is niet bekend hoe groot de voorraad geschikte woningen is in Midden-Holland, waardoor het moeilijk is te bepalen in hoeverre vraag en aanbod op elkaar zijn afge-stemd.
12
Gevolgen scheiden van wonen en zorg Midden-Holland 2013-2025 - Tympaan Instituut - [email protected]
Literatuur
Schriftelijke documentatie Kwekkeboom MH, Weert CMC van. Meedoen en gelukkig zijn. Een verkennend onderzoek naar de participatie van mensen met een verstandelijke beperking of chronisch psychiatrische problemen. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, 2008.
Ministerie Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Brief aan de Tweede Kamer: Hervorming langdurige zorg. Den Haag: Ministerie van VWS, 2013.
Peen J. Mental health and urbanization. An investigation of urban-rural and inner-city differences in psychiatric morbidity. Amsterdam: Vrije Universiteit, 2009.
Ras M, Woittiez I, Kempen H van, Sadiraj K. Steeds meer verstandelijk gehandicapten? Ontwikkelingen in vraag en gebruik van zorg voor verstandelijk gehandicapten 1998-2008. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, 2010.
Colofon
januari 2014 - A.M. van Essen, M.G.A. Ligtvoet-Janssen © Tympaan Instituut
Dit is een gratis uitgave van het Tympaan Instituut en is onder vermelding van 0598 te bestellen bij het Tympaan Instituut.
