r 1 • 1

l

r

Gevangen Gedichten

) 1

[

-r [ r

[

Gevangen Gedichten

Hubert Van Eygen

NIOBA

Eerste Druk : juni 1985 Omslag: Peter De Greet D/ 1985/4406/11

CIP Koninklijke Bibliotheek Albert 1 Van Eygen, Hubert Gevangen Gedichten/Hubert Van Eygen-1ste druk­Lier : Nioba: The ldolino Project, 1985.-44 p.; 21 cm . Doelgroep: poëzie

}

, '

r

1 .., 1

[

l

l 1

Wij zijn schijngevangenen. Wij zitten gevangen in onze te hoog gespannen verwachtingen en onze gekultiveerde waanzin terwijl we onze schaamte trachten te verdoezelen en vluchten in hoogdravende taal.

Vele anderen over de hele wereld zitten echt gevangen en benijden ons ...

Hubert VAN EYGEN

De gevangenis is geen straf om wille van de dingen die deel uitmaken van de gevangenis maar wel omwille van de dingen die men in afzondering moet ontberen en die . door hun onbereikbaarheid de glans verwerven van de droom .•.

Roger VAN DE VELDE (1925-1970)

)

>

I

)

)

1

'

PIJN

Pi jn kan niet gemaakt worden, je kan wel spelen of ergens een pi jnlijke glimp stelen , je kan een pijnlijk scenario schrijven en zachtjes meedromen met tweederangsacteurs

maar pijn kan niet gemaakt worden , je moet ze hebben of men lacht je uit voor je wansmakelijk optreden,

pijn moet je vinden en weten hoe ze te verbergen.

I

Verwachting

een veel te zachte dood

VOORGEKAUWD

Vertellen zal ik het nooit, misschien even spelen en dan wachten op onverdiend applaus omdat ik waarschijnlijk woorden stal van anderen zonder te weten wat zij wilden zeggen,

woorden en spelen,

spelen met voorgekauwde waarden en dan erg onder de indruk zijn van het gewone applaus, zelfs niemand die je durft uit te fluiten, ik geloof niet meer in publiek, leer het eerst geloven in mij en leer dan fluiten .••

DEJA VU

De prijs die ik moest betalen was me net iets teveel.

Ik was getrouwd, had een kat en zelfs een fiets om mee naar mijn werk te rijden.

Ze dachten dat ik een spiegelbeeld was, ik telde enkel scherven.

l

ERFELIJKHEIDSPROBLEMEN

In een wereld waar het krioelt van onheilsprofeten

is het kind dat nog gelooft in zijn eigen vader

de eeuwige kristus.

KETTERS GELOOF

Weet je nog die keer dat ik in je kruis tastte

en jij meende dat dat iets te maken had met katholicisme?

~ '

TAAKBEWUST

Er was eens een dichter die ook glazenwasser was, hij schreef teveel om de ramen nog te wassen.

Het glas werd ondoorzicht ig, zijn gedichten werden niet verstaan.

TENZIJ

'I thought it would last my time' uit: Going, going van P. Larkin

Ooit was ik realist -een pilsje diende enkel om zat te worden.

Nu het bier over mijn voeten loopt en de gebroken glazen in mijn lief gezichtje worden gedraaid

weet ik verdomd nauwkeurig dat ik ongemerkt naturalist ben geworden.

Het bier is immers verschaald de echo's van geleerde woorden zijn verdwenen en ik die dacht te weten hoe een pilsje smaakt

zal nooit meer de wrange, bittere smaak uit zijn gespleten mond verliezen.

Tenzij er ander bier zal worden gebrouwen.

POSTUME HULDES

Nelson had het door, je kan nooit echt winnen zonder te sterven.

Waanzin

dodelijke uitdaging

BRANDEND

Ik weet dat ik zal moeten kiezen tussen waanzin en vergeten worden.

Ik weet dat vergeten worden veilig is, pijnloos leven.

Ik weet dat waanzin pijn doet, brandende ogen zullen zien en nooit vergeten.

GEK

Net op tijd hoorde ik een stem: Stop, d'r is iemand die om hulp roept.

Ik gooide mijn jas uit, sprong in de beek, trok mijn zwaard en stortte geld op mijn rekening.

Toch bleef er iemand schreeuwen en ik, ik werd gek van het lawaai.

HEEL TOEVALLIG HOU IK VAN JOU

(Wil je me dan ook uitdagen?)

Wanneer mens en medemens elkaar ontmoeten spelen goed en kwaad russische roulette.

Er is aktiviteit in welke richting speelt geen rol, als het maar beweegt en er ergens een dodelijke uitdaging blijft.

VERWARREND

(voor The Doors)

Verwarring stichten in een perfekt rollenpatroon

is stenen gooien naar jezelf

hoofden doen schudden even laten beamen

en dan angstig jezelf laten verscheuren

omdat verandering kracht kost en geld en ook wel een beetje waanzin.

NOBODY'S FOOL

{gelukkig ben ik waanzinnig)

Ik ben niemands gek, op mijn waanzin kan niemand aanspraak maken.

Hun waanzin heeft niks te maken met die van mij.

Ik ben niemands gek, niemand kan aanspraak maken op mijn geluk.

Schaamte

de kogels voor het verlate eresaluut

(

[

BESCHAMENDE DODE

'Martelen is mensenwerk, de bestrijding ervan ook!

Amnesty International

De kreet bleef ongehoord, de toeklappende deur echode net niet ver genoeg.

Later hebben we hem bijeen geraapt, vertwijfeld zoekend naar zijn schaambeen.

Zijn grafsteen hebben wij betaald, de bloemen werden geschonken door zij die zich niet durfden schamen.

De regering kocht zich de kogels voor het verlate eresaluut.

Dode door rassentwijf el Vivian Solomons, een half­

bloed televisie-prezentator in Zuid-Afrika, overleed als gevolg van een verkeersongeval op een brits nadat hij in het ziekenhuis van Klerksdorp van de ene af­deling naar de andere was ver­wezen omdat het personeel niet goed wist tot welk ras de man behoorde. Volgens getuigenis­sen uit de pers werd de man achtereenvolgens overgebracht

Uit: 'Het Nieuwsblad'

naar de afdeling voor mestie­zen. Indiërs en blanken omdat hij geen identiteitspapieren droeg waaruit bleek tot welke rassengroep hij behoorde. Vivi­an Solomons was vorig jaar de

eerste niet-blanke prezentator die aan het werk mocht op het eerste tv-net dat blanke Engels-

taligen en Afrikaners als kijkpu­bliek heeft.

( 1

r

~ 1

1 • 1

APARTE DOOD

(Voor allen die op mysterieuze wijze stierven in Zuidafrikaanse gevangenissen)

Zuid-Afrika weet je steeds te vinden wanneer slechts de helft van je bloed veredeld blijkt te zijn,

vooral na een verkeersongeval is dodelijke twijfel zaaien heel eenvoudig:

'Mesties? Nee. Sorry, verkeerde afdeling. Indiër? .•. Nee. Sorry, enkel Indiërs hier. Blanke? ••.... Nee. Sorry, niet voor jou.'

Waarschijnlijk was het dan toch een neger.

DE KORTSTE WEG VAN LANGA NAAR UITENHAGE

In welke omstandigheden zijn leden van de Zuidafrikaanse politie geautoriseerd om het vuur te openen op burgers?

Welke procedures, als die er zijn, moeten er gevolgd worden door politieofficieren vooraleer zij met scherp mogen schieten?

Er kwam geen antwoord, het schieten bleef scherp, zwart bleef zwart,

ook al mochten ze nu met andere kleuren naar bed gaan en enkele vierkante meters land kopen.

Het schieten bleef scherp, er waren geen procedures meer, enkel vuur,

vuur van pijn én bewustwording.

•

l (

•

CEL 69

(Eenzame opsluiting)

Ze zijn weer eens geweest zomaar ongevraagd even langs gekomen.

Ze sloegen hard en hadden het over gehoorzamen, zwijgen en buigen.

Het deed pijn, ik zweeg en boog maar kon niet gehoorzamen.

Volgende week komen ze weer, pijn zal gehoorzamen of eeuwig zwijgen.

VERRE VIJANDEN

(Dodelijk misverstand)

Waren we het ooit eens? Vonden we ooit vrede? Wilden we wel vrienden zijn?

Het lijk keek me aan, vragend: waarom?

Ik wist dat ik een van de moordenaars was,

enkel, d'r zat geen bloed aan mijn handen.

l

I 1

EQUILIBRIUM

(Voor alle Ronald Reagans)

Ik zou alles verklappen als ik genoeg wist.

Ik zou het tot de grond afbreken als ik wist dat wat zij spelen toneel is.

Ik zou hen schorsen van het scherm als ik zeker wist dat zij slechts derderangsacteurs zijn.

Ik zou hen een stok geven en wandelen sturen als ik zeker wist dat zij de stok niet zouden misbruiken.

Maar, ik weet niet genoeg, zij weten teveel en het vechten voor evenwicht zullen we nooit verleren.

l t

Taal

angstig wachten op de dead-line

l

i

PERS

(Waar woorden waar kunnen worden)

Nors st aren in een wereld onbegri jpel ijk onbegrijpend bang voor repress i es tuk op provokaties

angst ig wachten op de dead-line om te lezen of het echt waar is

en dan vragen: verandert er iets?

TWEE WERELDEN

Waarschijnlijk zal ik de brug nooit vinden,

de afgrond zal blijven gapen van verveling

omdat ik niet weet wanneer ik moet springen.

Ik heb het ergens gelezen en weet van toen af

dat schrijven over leven gaat en er toch buiten staat.

1

Opgedragen aan alle Initiatievelingen, AI-ers

en vooral aan Mieke ...

1 (

i

j

1

Hetgeen wij gewoonlijk waarnemen en waar­op wij reageren is een merkwaardige men­geling van onmiddellijk ervaren en kultu­reel gekonditioneerd symbool, van zintuig­lijke indrukken en vooropgezette ideeën over de aard van de dingen.

Aldous HUXLEY

INHOUD

Pijn

VERWACHTING

Voorgekauwd Déjà vu Erfelijkheidsproblemen Ketters geloof Taakbewust Tenzij Postume huldes

WAANZIN

Brandend Gek Heel toevallig hou ik van JOU

Verwarrend Nobody's fooi

SCHAAMTE

Beschamende dode Krantenartikel Aparte dood De kortste weg Cel 69 Verre Vijanden Equilibrium

TAAL

Pers Twee werelden

l l

r i

t

DE STILLEVENS VAN DE DOOD

Een jonge schrijver redt een me1s1e dat zelfmoord wil plegen en begint een zoektocht naar het hoe en waarom. In een soort logboek vertelt hij hoe tussen hen een vreemde relatie ontstond, hoe zij als het ware 'overgenomen' werd door figuren uit verleden en toekomst, de gruwelen van onze geschiedenis op­nieuw meemaakte, en hoe dit ten slotte haar onder­gang werd.

Deze gegevens in aanmerking genomen, kon DE STILLEVENS VAN DE DOOD moeilijk anders dan een 'aparte' roman worden. De lezer raakt behalve door het verhaal, ook geboeid door de tientallen pa­rapsychologische asterisken die de auteur erdoorheen weeft. Voor de liefhebbers van het fantastische genre: een fantastisch boek, dat ontspant, maar e­vengoed inzicht verschaft.

DE STILLEVENS VAN DE DOOD, Patrick Bernauw, 170 blzn., 300,- BF, ISBN 90 6945 001 1

ZWARTBOEK

Guy Didelez debuteerde vorig jaar bij Heideland Or­bis in de Alfa-serie met zijn boek 'Moordende Ver­halen'. Een debuut dat niet rimpelloos verliep. Voor NIOBA bundelde Didelez al zijn nefaste ervaringen met uitgeverijen, tot en met de publicatie bij Hei­deland Orbis zélf.

Het ZWARTBOEK is een sensationeel verslag. Fris van opzet, onthullend, zijn pleidooi stavend met tien­tallen documenten, verrast Didelez de onwetende as­pirant-schrijver, die werkelijk nog de droom bezit dat werk dat goed is 'ooit wel eens uitgegeven ge­raakt'. Toch is het ZWARTBOEK uiteindelijk geen grimmige scheldpartij, niet bitter, maar integendeel grappig en relativerend.

Uitgeverij NIOBA tenslotte, vulde deze unieke getui­genis nog aan met onmisbare tips voor jonge au­teurs. Hoe een manuscript zo standardiseren dat het de lector uitnodigt tot gemotiveerde lezing. Hoe u de aandacht van redacties blijvend op uw werk kan vestigen, etc. In laatste instantie ook nog een lijst met nuttige adressen.

ZWARTBOEK, Guy Didelez, 150 blzn., · 350,- BF, ISBN 90 6945 006 2

HIJ KWAM VAN DE WIND GEVAREN

Niettegenstaande tal van prozapublicaties, kan deze verzameling gedichten beschouwd worden als het poëziedebuut van Peter De Graef (Lier, 1963). Ge­dichten die van een innerlijke koestering tot unieke en originele verwoording kwamen. Enkele gedichten, gewijd aan Hans Lodeizen, zowat het stokpaardje van de auteur, konden natuurlijk ook hier niet ont­breken. Het soms vreemde, bewust naïeve woordge­bruik, de zinswendingen en een overvloedige zin voor detail maken elk gedicht tot een afgeronde ode aan de andere minne. Het is een bundel over tederheid geworden, over hartstochtelijke en onmogelijke lief­des. Een bundel die de weemoed zelve is!

HIJ KWAM VAN DE WIND GEVAREN, Peter De Graef, 44 blzn., 250,- BF, ISBN 90 6945 003 8

" (

THE IDOLINO PROJECT V.Z.W. is het overkoepelend orgaan dat belast is met de uitgave van het semi­literaire tijdschrift NIOBA, het internationaal ver­spreide tijdschrift voor poëzie in Engelse vertaling IDOLINO, en het publicatiefonds van de NIOBA-CA­HIERS. Wie inlichtingen wil inwinnen omtrent het fonds, kan schrijven via: Florent Van Cauwenberghstr. 17, 2500 Lier. Tel.: 03/489.10.84

ANDERE UITGA VEN:

BRIEVEN AAN SCHOONHEIDSPRINSJE B. DE JONGELING LIEDEKENSBOEK NEERGANG 1 HIJ KWAM VAN DE WIND GEVAREN DE STILLEVENS VAN DE DOOD INTERMEZZO VOOR KAALMAN MEMORANDUM VOOR KOENTJE V. ZWARTBOEK UITGEVERIJEN WITBOEK VAN HET GOEDE TE WEINIG GEVANGEN GEDICHTEN DE SPONS NEGATIEVEN

î

l 1

l i

t

\

Het mag niet de bedoeling zijn hier een pleidooi te houden voor de gedich­ten in deze bundel. Overigens, gedich­ten moeten zichzelf rechtvaardigen, en de lezer kan enkel voor zichzelf beslis­sen of hij ervan houdt of niet. Mis­schien is die bewering voor velen een reden om weinig of geen gedichten te lezen.

Toch kan het je alleen maar vernJ­ken. In voorgekauwde tijden is het nuttig ergens je licht op te steken, en in dit geval samen met de dichter op zoek te gaan naar de waarheid. Een gedicht is het resultaat van een denk­proces, en het is tevens de sleutel tot een ander. Die inspanning van het denken, en de moed die · er nodig . is om jezelf zo innig aan het publiek te geven, verdienen bewondering.

De Uitgever