Handleiding Database Risico-Inventarisatie Gevaarlijke Stoffen ...
Gevaarlijke producten
description
Transcript of Gevaarlijke producten
Gevaarlijke producten
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
gevaarlijke producten
producten die letsel, schade of hinder kunnen teweegbrengen aan personen, materialen,
installaties, gebouwen en milieu
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
Gevaarlijke producten
komen voor in de meest diverse vormen• vaste producten (poeder, korrels)
• vloeistoffen of oplossingen van vaste stoffen in een oplosmiddel
• gassen of dampen, samengeperste, vloeibaar gemaakte of in oplossing gehouden gassen onder druk
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
De risico’s van een product
zijn afhankelijk van• aard
• aggregatietoestand en, voor vaste stoffen, de verdelingstoestand
• fysisch-chemische eigenschappen
• concentratie
• gebruiksomstandigheden
• toepassingen
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
Opnamewegen
* ademhaling
* spijsvertering
* huid
longblaasjes
longen
luchtpijp slokdarm
neus
mond
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
Gevaarscategorieëneen stof is gevaarlijk als ze behoort tot één (of meerdere)
van de 15 gevaarscategorieën, verdeeld in 3 groepen
FYSICO- CHEMISCHE GEVAREN
explosief ontvlambaar licht
ontvlambaar zeer licht
ontvlambaar oxiderend
GEZONDHEIDS- GEVAREN
schadelijk giftig zeer giftig corrosief irriterend kankerverwekkend reprotoxisch mutageen sensibiliserend
GEVAREN VOOR HET MILIEU
milieugevaarlijk
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
ontplofbaar
Ontplofbare producten zijn stoffen die omwille van hun aard tot ontploffing komen (zeer vlugge verbranding) of in bepaalde mengsels, bij bepaalde temperaturen en concentraties, bij schokken of wrijving (statische elektriciteit) explosief kunnen reageren
Eexplosief
(of ontplofbaar)
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
ontvlambaar
Stoffen en preparaten die in vloeibare toestand een vlampunt hebben tussen 21°C en 55°C.
Het vlampunt is de minimum temperatuur van de desbetreffende stof waarbij er voldoende damp wordt afgegeven om gemengd met de omgevingslucht een brandbaar mengsel te vormen.
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
licht ontvlambaar
Stoffen en preparaten die in vloeibare toestand een vlampunt hebben
tussen 0 en 21°CF
licht ontvlambaar
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
zeer licht ontvlambaar
Stoffen en preparaten die in vloeibare toestand een vlampunt hebben < 0°C en een kookpunt kleiner of gelijk aan 35 °C.F+
zeer licht ontvlambaar
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
oxiderend
Stoffen en preparaten die
verbranding (oxidatie) van een brandbare stof kunnen onderhouden door (of via) aanbrengen van zuurstof.
Ooxiderend
(of brandbevorderend)
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
schadelijk
Een stof is schadelijk wanneer deze in een vrij hoge dosis opgenomen door inademing, oraal of langs de huid, effecten voor de gezondheid inhoudt.Xn
schadelijk
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
schadelijk
• LD50 bij opname langs de mond bij de rat, tussen 200 ppm en 2000 ppm
• LD50 bij opname langs de huid bij de rat of het konijn, tussen 400 ppm en 2000 ppm
• LC50 bij inademing bij de rat, - tussen 2 mg en 20 mg per liter lucht gedurende 4 uur voor gassen of dampen - tussen 1 mg en 5 mg per liter lucht gedurende 4 uur voor aërosols of stofdeeltjes
LD50 :is de dosis waarbij 50% van de blootgestelde dieren sterft.
LC50 :is de concentratie in de lucht waarbij 50% van de blootgestelde dieren sterft.
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
giftig
Stoffen en preparaten die, door inademing of door opname langs de mond of de huid van een beperkte dosis, ernstige acute of chronische gezondheidseffecten en zelfs de dood kunnen veroorzaken.
Tgiftig
(of toxisch)
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
giftig
• LD50 bij opname langs de mond bij de rat, tussen 25 ppm en 200 ppm
• LD50 bij opname langs de huid bij de rat of het konijn, tussen 50 ppm en 400 ppm
• LC50 bij inademing bij de rat, - tussen 0,5 mg en 2 mg per liter lucht gedurende 4 uur voor gas of damp - tussen 0,25 mg en 1 mg per liter lucht gedurende 4 uur voor aërosols of stofdeeltjes
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
zeer giftig
Stoffen en preparaten die,door inademing of dooropname langs de mond of de huid van een zeer beperkte dosis buitengewone ernstigeacute of chronische gezond-heidseffecten en zelfs de dood kunnen veroorzaken.
T+zeer giftig
(of zeer toxisch)
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
zeer giftig
• LD50 bij opname langs de mond bij de rat < 25 ppm
• LD50 bij opname langs de huid bij de rat of het konijn < 50 ppm
• LC50 bij inademing bij de rat < 0,5 mg per liter lucht gedurende 4 uur voor gas of damp < 0,25 mg per liter lucht gedurende 4 uur voor aërosols of stofdeeltjes
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
corrosief
Stoffen en preparaten die bij aanraking met levende
weefsels en andere stoffen
een vernietigende werking
(brandwonden) erop kunnen uitoefenen.
Ccorrosief
(of bijtend)
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
irriterend
Een irriterende stof of preparaat is een “minder” corrosieve stof of preparaat die door onmiddellijk, verlengd, of herhaald contact met de huid of slijmvliezen (ogen, ademhalingswegen) tot ontsteking of letsel kan
leiden.
Xi
irriterend
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
kankerverwekkend(R45 of R49, R40)
Kankerverwekkende producten zijn stoffen en preparaten die door opname langs de mond, de ademhalingswegen (R49) of de huid, kanker kunnen veroorzaken of de frequentie van kanker kunnen doen toenemen.
Tgiftig
(of toxisch)
OfXn
schadelijk
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
reprotoxisch(R60, R61, R62, R63)
Stoffen en preparaten die leiden tot structurele of functionele afwijkingen of anomalieën van de vruchtbaarheid of van de prenatale ontwikkeling, die aanwezig zijn maar niet noodzakelijker wijze aan het licht komen bij de geboorte.
Tgiftig
(of toxisch)
OfXn
Schadelijk
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
mutageen(R46, R40)
Stoffen en preparaten die een blijvende en overdraagbare verandering op het niveau van het genetisch materiaal kunnen veroorzaken
Tgiftig
(of toxisch)of Xn
schadelijk
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
sensibiliserend(R42, R43)
Stoffen en preparaten die door inademing of door opname via de huid een reactie van het
immuniteitsysteem verwekken (overgevoeligheidsreacties) zodat bij latere blootstelling aan de stof kenmerkende schadelijke effecten optreden
Tgiftig
(of toxisch)of Xn
schadelijk
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
milieugevaarlijk
Stoffen en preparaten
waarvan het gebruik
onmiddellijk of na verloop van tijd gevaar voor het milieu oplevert of kan
opleveren
N milieugevaarlijk(of ecotoxisch)
EtiketGevaarsymbolennaam van het product(zuiver product of preparaat)
Naam en adres van de fabrikantof verdeler
Gevaarszinnenof R-zinnen
Veiligheidsaanbe-velingen of S-zinnen
ACETON
Licht ontvlambaar. Irriterend voor de ogen. Herhaalde blootstelling kan een droge of een gebarsten huid veroorzaken Dampen kunnen slaperigheid en duizeligheid veroorzaken.
Buiten bereik van kinderen bewaren. Op een goed geventileerde plaats bewaren.Verwijderd houden van ontstekingsbronnen – Niet roken. Dampen niet inademen.Bij aanraking met de ogen onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en deskundig medisch advies inwinnen. Maatregelen treffen tegen ontladingen van statische elektriciteit.
Merck - Brusselsesteenweg 2883090 OVERIJSE België
F Xi
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
Begrippen en definities
Vlampunt (flashpoint)
Het vlampunt (flashpoint) is de minimumtemperatuur van de desbetreffende stof waarbij er voldoende damp wordt afgegeven om gemengd met de omgevingslucht een brandbaar mengsel te vormen.
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
Begrippen en definities
Zelfontbrandingstemperatuur
De minimumtemperatuur waarbij de stof vanzelf ontsteekt, zonder enig contact met vlam, vonk, .... Uiteraard kan deze temperatuur aanzienlijk verlagen wanneer er zuurstof in verhoogde concentratie aanwezig is (oxiderende stof).
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
Begrippen en definities
Relatieve dichtheid van een vloeistof Dit is de dichtheid t.o.v. water, waarbij de dichtheid van water = 1. M.a.w. wanneer de relatieve dichtheid van een product <1, drijft dit product op het water. Is deze waarde >1 zinkt het product.
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
Begrippen en definities
Relatieve dichtheid bij 20 °C van verzadigd damp/luchtmengselDit getal geeft de dichtheid weer van de damp ten opzichte van de lucht waarbij de dichtheid van de lucht = 1. Het gaat over de damp die boven een vloeistof ontstaat onder normale omgevingstemperatuur en druk.
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
te armmengsel
niet brandbaar/ontplofbaar
ontploffingsgebied te rijk
mengselniet brandbaar/
ontplofbaar
X Y
0 % gas100 % lucht
100 % gas0% lucht
X = onderste explosiegrensY = bovenste explosiegrens
Gevaar bijventileren van
de ruimte
Explosiegrenzen (volume% in lucht)
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
grenswaarde
De grenswaarde voor beroepsmatige blootstelling is de maximale concentratie van een chemisch agens, als tijdgewogen gemiddelde over een referentieperiode, waarboven geen enkele werknemer mag worden blootgesteld.
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
R- en S-zinnen
De R- en S-zinnen zijn gestandaardiseerde zinnen op het etiket van een gevaarlijk product die een korte omschrijving geven van de gevaren (R) (risico’s, ‘risks’) en de veiligheidsaanbevelingen (S) (‘safety’).
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
MSDS 1. chemische product-en
bedrijfsinformatie 2. samenstelling/informatie over
bestanddelen 3. gevaren 4. EHBO-maatregelen 5. brandbestrijding 6. lekmaatregelen 7. behandeling en opslag 8. blootstelling/persoonlijke
bescherming
9. fysische en chemische eigenschappen
10. stabiliteit en reactiviteit11. toxicologische informatie12. ecologische informatie13. verwijdering14. transport informatie15. reglementaire informatie16. andere informatie
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
preventie- en beschermingsmaatregelen
• collectieve en technische maatregelen
• persoonlijke beschermingsmiddelen
• persoonlijke hygiëne
• EHBO
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
collectieve en technische maatregelen
• uitschakelen van het risico (bv. vervanging)
• gesloten circuit of inkapselen
• afzuiging en ventilatie
• opslag (beperking, veiligheidskannen, -kasten)
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
PBM’s
• handschoenen
• bril, gelaatscherm
• ademhalingsbescherming
• beschermkledij
keuze, pbm’s aangepast aan risico’s, omstandigheden, gebruikers
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
persoonlijke hygiëne
• wassen van handen
• strikte scheiding werkkledij en stadskledij
• niet eten of roken op de werkplaats
• zich ontdoen van besmeurde kledij voor het betreden van de refter
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
EHBO
• arts of nijverheidshelper verwittigen; antigifcentrum (070/245.245)
• zorg dat u zelf niet met de stof in aanraking komt
• maak de luchtwegen van het slachtoffer vrij
• bij brandwonden: koelen met zachte waterstraal, min. 15 min.
• bij inslikken: mond spoelen, kleine slokjes water geven, voorkomen dat het slachtoffer gaat braken
• op huid of in de ogen: besmeurde kledij uittrekken, afspoelen met veel water, min. 15 min., oogarts raadplegen
• bij inademing: ramen en deuren openen voor frisse lucht, zonodig het slachtoffer naar buiten brengen en/of kunstmatg beademen
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
algemene richtlijnen
• gebruik nooit een product uit een niet geëtiketteerd recipiënt;
• lees steeds aandachtig de aanduidingen op de verpakking
• meng nooit 2 of meerdere producten;
• giet nooit gevaarlijke stoffen over in recipiënten bestemd voor levensmiddelen;
• kleef op elk recipiënt een etiket (ook na het overgieten);
• gebruik geschikte collectieve- en persoonlijke beschermingsmiddelen;
• bij in gebruikname van een nieuw product, vergewis je van de veiligheidsmaatregelen;
• lees aandachtig de veiligheidsinstructies en pas ze toe.
01/08/2002Cursus Gevaarlijke producten
TEST
Gevaarssymbolen
FF Licht ontvlambaarLicht ontvlambaar
F+F+ Zeer licht Zeer licht ontvlambaarontvlambaar
TT GiftigGiftig
T+T+ Zeer giftigZeer giftig
CC CorrosiefCorrosief
OO OxiderendOxiderend
EE ExplosiefExplosief
XnXn SchadelijkSchadelijk
XiXiIrriterendIrriterend
NNMilieugevaarlijkMilieugevaarlijk