Geschiedenis, erfgoed en didactiek

Carla van Boxtel

2

Historische cultuur

De materiële en immateriële cultuur

waarbinnen de omgang met het verleden

gestalte krijgt (Grever, 2007)

Historisch-professionele benadering

Publieksgeschiedenis / Collectieve herinnering

(Jonker, 2008)

3

1. Nederlandse geschiedenis

2. Historische feiten leren

3. Historisch denken en redeneren

4. Onderzoek

4

Nederlandse geschiedenis

Het Verhaal van Nederland?

5

Nederlandse geschiedenis

“Nederland was nat en moerassig, het was niet aantrekkelijk om te wonen. Voor de geboorte van Christus gingen Duitse Saksen wonen in de Nederlandse leefbare gebieden (in het noorden). Rond de tijd van de Romeinen is Nederland voor het grootste deel bespaard gebleven. Alleen Noord-Brabant werd veroverd, en zo bleef Nederland Germaans. Landbouw was in die tijd een belangrijk voedselbronnen. Toen viel Spanje onder leiding van Philips III Nederland binnen, en bezette het land. In de 17e eeuw, ook wel de Gouden Eeuw genaamd, zette Nederland zich op de kaart met de goede handel en de koloniale gebieden. Rond 1910 was er de Eerste Wereldoorlog. Nederland bleef neutraal. In 1940 brak de Tweede Wereldoorlog uit en Nederland probeerde weer neutraal te blijven, maar kregen toch met veel ellende te maken zoals de Jodenvervolging en de hongerwinter.”

Antwoord van 4 havo-leerling op de vraag hoe de geschiedenis van Nederland verliep (masterthesis Heemskerk en Lentjes, in voorbereiding).

6

Nederlandse geschiedenis

500 1000

De verspreiding van het christendom tot in de Lage Landen

TIJD VAN MONNIKEN EN RIDDERS

Willibrord

7

Nederlandse geschiedenis

Een referentiekader dat toeneemt in

complexiteit:

Chronologisch geordend verhaal Coherent verhaal Multidimensioneel verhaal Polythetisch kader

(Shemilt, 2000)

8

Nederlandse geschiedenis

Europa / wereld

NederlandEigen omgeving

9

Thematisch verhaal:

de Opstand

of

de Reformatie

Beeldenstorm

Historische feiten leren

godsdienststrijd splitsing Kerk kettervervolgingen hoge graanprijzen

10

Historische feiten leren

11

Historische feiten leren

Tekening van een Havo-1 leerling over het verdwijnen van het West-Romeinse Rijk.

12

Historische feiten leren

ervaringbelangstelling

kennis opvattingen

“Entrance narratives”

(Doering & Pekarik, 1996)

13

Historisch redeneren

historische vragen stellen

gebruiken van bronnen

contextualisering

argumentatie

gebruiken van historische begrippen

gebruiken van structuurbegrippen

Verandering beschrijven

Vergelijken

Verklaren

(Van Drie & Van Boxtel, 2008)

14

Op zoek naar een goede balans…

Tussen: verschillende soorten geschiedenis

verschillende soorten kennis

conceptuele en narratieve benadering

verwerven van feitenkennis en vermogen tot historisch denken en redeneren

beleven en bestuderen

doen en denken

15

Onderzoek

NWO-project: 3 studies + synthese

Maria Grever, Carla van Boxtel, Stephan Klein, 2 promovendi (Centrum voor Historische Cultuur – EUR/FHK)

2009-2013

“Heritage education, plurality of narratives and shared historical knowledge”

16

Onderzoek

Hoe kan erfgoededucatie in de multiculturele en globaliserende maatschappij bijdragen aan

gedeelde historische kennis, waarbij recht wordt gedaan aan de pluraliteit van perspectieven op

het verleden?

17

Afronding

Geschiedenis, erfgoed en didactiek

Hartelijk dank voor uw aandacht