Jurisprudentie Crisis- enherstelwet en plaatsingin komend recht

Gemeentedag 6 maart 2012Rotterdam

G.A. van der VeenAdvocaat/PartnerOverheid en Onderneming

2

Agenda

• Opening en inleiding

• Jurisprudentie Crisis- en herstelwet

• Plaatsing in voorstel tot verlenging Crisis- en herstelwet en aanpassingen bestuursprocesrecht

• Programma Gemeentedag en afronding

3

Inleiding1. Crisis- en herstelwet bestaat nu bijna twee jaar

2. Inmiddels vooral veel procesrechtelijke Afdelingsjurisprudentie

1. 1.4 Beperking beroepsrecht lagere overheden2. 1.5 Passeren gebreken3. 1.6 Direct alle beroepsgronden in

(hoger)beroepschrift4. 1.9 Relativiteitsvereiste in (hoger) beroep

4

Beperking beroepsrechtlagere overheden (1)

1. Artikel 1.4: Een niet tot de centrale overheid behorend(e) rechtspersoon krachtens publiekrecht ingesteld en/of bestuursorgaan kan geen beroep instellen tegen besluit dat niet is gericht tot die rechtspersoon en/of orgaan daarvan.

2. ABRvS 29 juli 2011, AB 2011, 281: Bepaling is niet in strijd met Europeesrechtelijke verplichtingen

3. ABRvS 8 februari 2012, LJN: BV3215: Geen creatieve acties van lagere overheden om toch te mogen procederen

5

Beperking beroepsrecht lagere overheden (2)

1. ABRvS 22 februari 2012, LJN: BV6554: Ook niet invloed op proces mogelijk via partijstelling conform artikel 8:26 Awb, want dat zou in strijd zijn met de bedoeling van de wetgever

2. Wetsvoorstel 33135 tot verlenging van de Chw: uitsluiting beperkt tot besluiten van de centrale overheden; lagere overheden mogen onderling wel procederen

3. Ratio vooral herstel van beroepsrecht waterschap tegen besluiten van provincie of gemeente, ter behartiging van functionele belangen (van waterschap) bij integrale belangenafwegingen

6

Passeren gebreken (1)1. Artikel 1.5: Een besluit waartegen bezwaar is

gemaakt of beroep is ingesteld, kan ondanks schending van een geschreven of ongeschreven rechtsregel of algemeen rechtsbeginsel in stand worden gelaten indien aannemelijk is dat de belanghebbenden daardoor niet zijn benadeeld

2. Gaat niet meer alleen om formele gebreken, maar kent breder bereik

3. ABRvS 28 december 2011, LJN: BU9461: taxatierapporten ten onrechte niet ter inzage gelegd

7

Passeren gebreken (2)

1. ABRvS 7 december 2011,LJN: BU7002: aanname dat onbekende belanghebbenden niet waren geschaad door beperkte ter inzage legging

2. ABRvS 20 april 2011, LJN: BQ1875: Het is uiteraard niet mogelijk om de Chw van toepassing te verklaren, als die wet niet van toepassing is, en dan te proberen om dat gebrek te passeren met artikel 1.5

8

Direct alle beroepsgronden in (hoger)beroepschrift (1)

1. Artikel 1.6 lid 2: In afwijking van artikel 6:6 is het beroep niet-ontvankelijk indien niet is voldaan aan artikel 6:5, eerste lid,onderdeel d.

2. Artikel 1.6a: Na afloop van de termijn voor het instellen van beroep kunnen geen beroepsgronden meer worden aangevoerd.

9

Direct alle beroepsgronden in (hoger)beroepschrift (2)

1. Maak onderscheid tussen de situatie waarin appellanten tijdig op de hoogte zijn geraakt van de toepasselijkheid van de Chw, en het vereiste van direct noemen van alle gronden in het beroepschrift, en de situatie waarin dat niet is gebeurd

2. Zijn de appellanten tijdig op de hoogte geraakt, dan zijn omissies in de rechtsmiddelenclausule niet relevant

3. Indien appellanten niet tijdig op de hoogte zijn geraakt, dan pardonneert de Afdeling

10

Direct alle beroepsgronden in (hoger)beroepschrift (3)

1. ABRvS 6 juli 2011, LJN: BR0561 en vele anderen: Het ligt op de weg van het bestuursorgaan om duidelijkheid te verschaffen over de toepasselijkheid van de Chw. Heeft het bestuursorgaan dat, en het gevolg, niet tijdig bericht, dan wordt een pro-forma beroep gepardonneerd

2. ABRvS 23 februari 2011, LJN: BP5483: bij onbekendheid met de Chw moet alsnog een termijn worden gegeven om beroepsgronden te formuleren of aan te vullen

11

Relativiteitsvereiste (1)

1. Artikel 1.9: De administratieve rechter vernietigt een besluit niet op de grond, dat het in strijd is met een geschreven of ongeschreven rechtsregel of een algemeen rechtsbeginsel, indien deze regel of dit beginsel kennelijk niet strekt tot bescherming van de belangen van degene die zich daarop beroept

2. Gaat om het doel van de ingeroepen rechtsregel: besluit mag alleen getoetst worden aan rechtsregels die strekken tot bescherming van de belangen van appellant

3. Geldt alleen in (hoger) beroep

12

Relativiteitsvereiste (2)

1. Meeste jurisprudentie ziet op belangen van direct belanghebbenden in de zin van artikel 1:2 lid 1 Awb

2. Belang (in het omgevingsrecht) primair gerelateerd aan de eigen belangen ten aanzien van eigen gronden en gebruiksmogelijkheden

3. ABRvS 18 januari 2012, LJN: BV1190: zakelijke belangen van continuïteit in bedrijfsuitoefening en dergelijke

4. ABRvS 13 juli 2011, M en R 2011, 189: individuele belangen die parallel lopen met algemene belangen (onder de Natuurbeschermingswet 1998)

13

Relativiteitsvereiste (3)

1. ABRvS 14 september 2011, LJN: BS8857: Bij algemeen belangenbehartigers kijken naar statutaire belangen en feitelijke werkzaamheden

2. ABRvS 31 augustus 2011, LJN: BR6316: Collectieve belangenbehartigers mogen opkomen voor belangen van de leden, als dat “eigen belangen” van de leden zijn; dus geen NIMBY-acties met “oneigenlijke argumenten” toegestaan

14

Relativiteitsvereiste (4)

1. Geen afzonderlijke relevantie van “de rechtszekerheid”. ABRvS 24 december 2008, AB 2009, 213 (Amelandse benzinepomp) dus niet van toepassing. Waarom niet?

2. “Kennelijk” doet vermoeden dat bij twijfel aan het beginsel voldaan zou moeten zijn, doch dat kennelijkheidsvereiste speelt niet zo’n grote rol

3. Zie ook JBPlus 2012, p. 3 tot en met 17 (te verschijnen eind maart)

15

Inpassing in komend recht (1, Chw)

Wetsvoorstel 33135 tot verlenging van de Chw

1. Artikel 1.4 (nieuw) beperkt de uitsluiting van het beroepsrecht van lagere overheden tot besluiten van de centrale overheden

2. De artikelen 1.6 en 1.6a met het verbod van pro-forma beroepen blijven bestaan

16

Inpassing in komend recht (2, Awb)

Wetsvoorstel aanpassing bestuursprocesrecht (Kamerstuk 32 450)1. Kent onder meer inhoudelijke wijzigingen, gericht

op stroomlijning van procedures en bevordering van effectieve en definitieve geschillenbeslechting en technische wijzigingen gericht op de verbetering van de toegankelijkheid van het bestuursprocesrecht

2. Artikel 1.5 Chw wordt artikel 6:22 (nieuw) Awb

3. Artikel 1.9 Chw wordt artikel 8:69a Awb

17

Programma vanmiddagTijdstip Onderwerp Zaal14.00 uur Ronde I

• De Omgevingswet• Bent u klaar voor de nieuwe aanbestedings- regels?• Handhaving onder de Wabo• Actualia Wet maatschappelijke ondersteuning & wijziging van (langdurige) subsidierelaties• Natuurbescherming en wet(svoorstel) Natuur

29.1913.35

13.3829.22

44

15.10 uur Ronde II• De omgevingswet • Bent u klaar voor de nieuwe aanbestedings- regels?• Handhaving onder de Wabo• Actualia nadeelcompensatie in de gemeentelijke praktijk

29.1913.35

13.3829.22

16.15 uur Borrel

18

Afronding

• Heeft u nog vragen?• Veel dank voor aandacht• Een goede middag bij de workshops!• Denkt u aan onze evaluatieformulieren?

G.A. van der Veen AKD Overheid en

onderneming

Wilhelminakade 1Postbus 4302, 3006 AH

Rotterdam Tel.:  +31 (0)  88 253 55 56 Fax: +31 (0) 88 253 54 47 Mobiel: +31 (0)6 47 67 07 77 E-mail : gvanderveen@akd.nlWebsite : www.akd.nl