Gemeentelijke geo informatie infrastructuur

12
ALTIJD GEO 1 De gemeentelijke Geo-informatie Infrastructuur (GII) Bijlage bij het strategisch geo-informatieplan

Transcript of Gemeentelijke geo informatie infrastructuur

Page 1: Gemeentelijke geo informatie infrastructuur

ALTIJDGEO

1

De gemeentelijke Geo-informatie Infrastructuur (GII)

Bijlage bij het strategisch geo-informatieplan

ALTIJDGEO

2

Wat is een Geo-Informatie Infrastructuur (Spatial Data Infrastructure SDI)

A spatial data infrastructure (SDI) is a framework of spatial data metadata users and tools that are interactively connected in order to use spatial data in an efficient and flexible way

ldquoAn SDI is a coordinated series of agreements on technology standards institutional arrangements and policies that enable the discovery and use of geospatial information by users and for purposes other than those it was created for ldquo

A SDI should enable the discovery and delivery of spatial data from a data repository via a spatial service provider to a user As mentioned earlier it is often wished that the data provider is able to update spatial data stored in a repository Hence the basic software components of an SDI are

a software client - to display query and analyse spatial data (this could be a browser or a Desktop GIS) a catalogue service - for the discovery browsing and querying of metadata or spatial services spatial

datasets and other resources a spatial data service - allowing the delivery of the data via the Internet processing services - such as datum and projection transformations a (spatial) data repository - to store data eg a Spatial database GIS software (client or desktop) - to create and update spatial dataBesides these software components a range of (international) technical standards are necessary that allow

interaction between the different software components Among those are geospatial standards defined by the Open Geospatial Consortium (eg OGC WMS WFS GML etc) and ISO (eg ISO 19115) for the delivery of maps vector and raster data but also data format and internet transfer standards by W3c consortium

ALTIJDGEO

3

Inrichtingsprincipes van een GII

Informatie wordt in principe via open standaarden via services uitgewisseld Er wordt dus niet rechtstreeks op de database geraadpleegdEen GII gaat uit van ldquopublish find bindrdquo Dit houdt in dat geo-informatie ter beschikking wordt gesteld door het aanbieden van metadata over de gegevensset aan de catalogus De gebruiker kan in deze catalogus zoeken en vervolgens zijn gegevenssets combineren in een kaart of tabel De verantwoordelijkheid van de kwaliteit van de gegevensset is voor de bronhouder De gegevensbeheerder is verantwoordelijk voor de beschikbaarheid van de gegevensHet te gebruiken Cooumlrdinaat Referentie Systeem bij de geografische gegevens is het Rijksdriehoekstelsel (met EPSG code 28992)De GII maakt gebruik van de standaard authenticatie services binnen de overheid Middels een beheeromgeving wordt de GII gemanaged door de beheerders Er vindt configuratie plaats voor het toegang geven op services aan personen en toepassingen

Service register

Leveran- cier

publishfind

bindklant

ALTIJDGEO

4

frontoffice midoffice backoffice

Mobiel

Export Luchtfotorsquos

Internet

Intranet

Presenteren

Zoeken

Toepassing Componenten

WMSSLD WFSTWMC

WMTS FES

OGC services

ADA

Geotag Georss

STUFVA

Geocodeer

Gegevensmagazijn

Communicat

orETL

Metadata

Basis en Kernregistr

aties

DIGI

Basis registratiesWMS WFS

Serviceregiste

r

Overheidnl

Cyclomedia

Geolocation

NGR

GSB

POI

GISGISCMSCMS

GISWFMCMSCAD

ALTIJDGEO

5

MobielVia browserapplicaties kan geo-informatie gedeeld worden Vaak in een thematische site Niet elke soort van informatie leent zich hiervoor Daarnaast zal informatie bv via Layar ontsloten worden Gemeente Nijmegen gaat geen eigen applicaties ontwikkelen anders dan op het browserplatform Met de integratrie van het getgeolocation protocol is het mogelijk locatiegebonden informatie aan te bieden

InternetDe traditionele internetgebruiker die met een browser informatie van de gemeentelijke website raadpleegt of zich abboneert op een (geo)rss feed Alle soorten van applicaties vallen hieronder Middels configuratie wordt zowel de interface voor de gebruiker ( functies) als informatiebronnen geselecteerd Dit varieert van een minimale website met hierop de locatie van het stadhuis tot een complete digitale atlas over de historie van Nijmegen tot een integratie met een WOZ applicatie

IntranetDe huidige Atlaz raadpleegomgeving aangevuld met een data-entry module Een uitgebreide raadpleegomgeving met beperkte GIS-functionaliteit en met de mogelijkheid om een eigen thema aan te maken en bij te houden Bv wegopbrekingen of geschikte woningbouwlocatiesIn principe is dit dezelfde applicatie als voor de internetgebruiker maar voor de logica wordt hij apart genoemd

ComponentenVoor het gebruik van geo-informatie in een front-office applicatie worden twee componenten aangeboden Een presentatie component en een zoek component Deze componenten worden geintegreerd in de toepassingen Dit kan zijn als los kaartje met de locatie van het stadhuis in de PDC maar ook in de vorm van een kaart met alle lopende vergunningsaanvragen binnen een geografisch gebied Er wordt gekozen om geen gebruik te maken van de google maps of bing maps componenten vanwege de gekozen projectie en de daardoor ontstane aansluitingen en de kwalitiet van de ondergrondkaartDe zoekcomponent biedt een zoekfuntie een thesaurusfunctie en maakt gebruik van de geocodeerfunctie om het zoekresultaat af te beelden

Frontoffice

ALTIJDGEO

6

ExportserviceDe gebruiker kan een kaartbeeld downloaden in een voor hem valide formaat dan wordt deze exportservice aangeroepen Ondersteunde exporformaten dienen minimaal shp pdf dgn en jpg te zijn Daarnaast kan deze export service aangeroepen worden om bestanden klaar te zetten Bij voorkeur roept de exportservice FME aan

GeorssAlle geografsiche informatie moet via configuratie als Georss gepubliceerd kunnen worden Niet alle geografische themarsquos lenen zich hiervoor Vooral puntobjecten lenen zich hiervoor Denk hierbij aan bv WABO-vergunningen en evenementen Georss gebeurt in het coordinaatstelsel WGS84

ADAOm tabular data uit de ODS of uit andere databasebronnen op te vragen gebruikt gemeente Nijmegen ADA Een generieke component in de servicearchitectuur Eenvoudige sql statements kunnen hiermee worden uitgevoerd Ruimtelijke vragen lopen via de WFS service en worden bij voorkeur door de database afgehandeld Als deze vooraf zijn klaargezet in de ODS kan ADA ze weer opvragen dit zorgt ervoor dat bronsystemen niet onnodig zwaar belast worden

Geotag serviceDeze service indexeert nieuwsfeeds en de achterliggende berichtendocumenten en verrijkt deze met geografische tags De geotagservice publiceert in GeoRSS Gemeente Nijmegen heeft in samenwerking met Geodan een prototype ontwikkeld

Stuf vraag antwoord berichtenEen module om STUF vraag antwoord berichten volgens deze standaard te kunnen verwerken

Midoffice

ALTIJDGEO

7

Midoffice

GeocoderenDeze geocodeerservice geeft als uitvoer ruimtelijke cooumlrdinaten (in RD) terugwaarbij de invoer een of meerdere van de volgende parameters kan zijnbull1048695 postcode 6ppc al dan niet met huisnummerbull1048695 postcode 4ppcbull1048695 straatnaam al dan niet met huisnummerbull1048695 (woon)plaatsnaam

POIEen service net als de geocodeerservice die allerlei objecten voorziet van een xy coordinaat Dit zijn bv alle BAG objecten aangevuld met toponiemen scholen gebouwnamen etc Middels deze service kan gezocht worden naar een locatie

GegevensmagazijnEen centrale database met hierin kopieumln van de basis en kernregistraties die primair is ingericht voor raadplegen Het gegevensmagazijn heeft een hoge beschikbaarheid De actualiteit wordt in overleg met de bronhouder afgestemdGegevens voor de frontoffice worden alleen via services ontsloten

MetadataDeze database bevat de metadata conform het Nederlands profiel voor Metadata van de gegevenssets die in het gegevensmagazijn staan opgeslagen De metadata zorgt samen met de catalogus functie voor de vindbaarheid van gegevens Daarnaast beschrijft het om de kwaliteit

ALTIJDGEO

8

OGC services

WMTSWeb Map Tiling Service De WMS standaard zorgt ervoor dat clients kaarten dynamisch kunnen bevragen Een WMS is niet goed schaalbaar en levert daardoor onvoldoende performance bij hoge volumes van parallelle requesten De aanpak hierbij is tiling toe te passen waarbij de ruimte wordt ingedeeld in een matrix en een aantal zoomniveaus resoluties Bij tiling worden opgeknipte kaarten (tiles) vooraf geprepareerd (precached of het zogenaamde vullen van de cache) en op de webserver geplaatst

WMCMet Catalogue services kan in de gepubliceerde metadata van aangeboden geo-informatie (data enservices) gezocht worden Clients kunnen in een of meerdere catalogues zoeken

WFS(T)Web Feature Service (WFS) is een protocol voor het opvragen aanleveren bewerken en analyseren van geografische vector data Het maakt gebruik van Geography Markup Language (GML) voor dataoverdracht Het resultaat van een vraag zijn de objecten die aan de vraagstelling voldoen in GML dit in tegenstelling tot WMS waarbij een image (plaatje) wordt teruggestuurd

WMSEen Web Map Service (WMS) is een webgebaseerde kaart-service Het genereert een kaartuitsnede van geo-informatie en stelt dat via het web beschikbaar De ge-georefereerde geo-informatie wordt in een raster formaat beschikbaar gesteld zoals PNG GIF of JPEG en daarmee is het hanteerbaar in de gangbare browsers Indien gewenst kunnen de kaartenlsquo ook in een vectorformaat zoals SVG beschikbaar worden gesteld De WMS specificatie is een eenvoudige specificatie en daardoor ook zeer veel gebruikt Styled Layer Descriptor (SLD) is een extensie op de WMS-standaard SLD verzorgt gecontroleerde cartografie in een WMS request

FESMet de filter Encoding Service kan binnen een WFS WMS service een filter worden aangebracht ( Bomen van het type ldquoeikrdquo)

ALTIJDGEO

9

Basis- en KernregistratiesBinnen de gemeente worden op verschillende plekken basis en kernregistraties bijgehouden Deze gegevenssets bieden input aan het gegevensmagazijn

Luchtfotorsquos ( en andere rasterbestanden)Grote hoeveelheden raster dat Dit zijn geometrisch correcte luchtfotorsquos van een hoog detailniveau en gescande kaarten

Backoffice

WFMSteeds meer processystemen of WFM tools kunnen services aanroepen als stap in een proces Als voorbeeld tijdens het WABo proces kan de applicatie een service aanroepen of een adres een monumentbescherming heeft Het resultaat kan dan worden overgenomen in de applicatie zonder dat hier een persoonlijke handeling heeft plaatsgevonden

CADBinnen de gemeente zijn er veel CAD tekenaars die gebruik maken van ondergrondkaarten om hierop hun plannen of beheerobjecten in te tekenen

CMSOngestructureerde informatie wordt door de gemeente via het CMS gepubliceerd op Internet Middels het geotaggen van de RSS feeds is deze content geografisch doorzoekbaar geworden en te publiceren

GISVerschillende GIS-toepassingen maken gebruik van gegevens uit kern en basisregistraties om hierop eigen objecten te beheren dan wel hierop analyses los te laten

ALTIJDGEO

10

Backoffice

ETLExtract Transform and Load Deze sevice wordt gebruikt om grote hoeveelheden data uit de kern en basisregistraties te verzamelen hierop een bewerking los te laten en vervolgens in een andere database ( meestal het gegevensmagazijn) weg te schrijven ETL services worden dagelijks wekelijks om maandelijks gestart afhankelijk van de gevraagde actualiteit

CommunicatorEen service die zorgt voor het binnengemeetelijk berichtenverkeer van oa BAG mutaties Deze communicator regsitreert welke afnemers op welke wijze berichten willen ontvangen van mutaties in oa de BAG De functie lijkt veel op de Key2dataDaarnaast kan de communicator service gebruikt worden om naast de ETL service het gegevensmagazijn bij te werken Dit kan handig zijn voor data die een hoge actualiteit vraagt De communicator kan via verschillende standaarden communiceren STUFx en GML

ALTIJDGEO

11

Verbinden

Digi Hiermee worden de voorzieningen als Digikoppeling DigiD en Digimelding bedoeld Standaard volgens GEMMA

WMS WFSIn de gemeentelijke frontoffice applicatiekunnen ook gegevensbronnen van derden worden getoond als zij deze volgende de OGC standaarden ter beschikking stellen Via de catalogus van het nationaal georegister (NGR) kunnen deze service gevonden en verbonden worden

Serviceregister Overheidnl levert een serviceregister en gegevensdiensten om landelijke voorziening als de basisregistraties te ontsluiten voor oa gemeenten

Overheidnl en NGR portalen waar we als gemeente onze (meta) data kunnen aanbieden voor gebruik binnen de overheid en waarmee deze ter beschikking komt van burgers bedrijven en instellingen

ALTIJDGEO

12

WMS Configuratie nieuwWijzigingen tov bestaande situatiebullGeen reverse proxy meerbullWMS productieserver verplaatsen van LAN naar DMZbullWMS productieserver dichtzetten via firewall alleen verkeer toestaan afkomstig van externe webappserver (evt beperken tot alleen WMS protocol)bullWMS productieserver alleen toegang tot interne DB-server via SQL-netbullBeheerder toegang WMS server via ftp voor configuratiefilesbullExterne users hebben geen toegang tot DMZ of LAN

Hiernaast een vereenvoudigd plaatje de groene lijn geeft het toegangspad tot interne data aan

Serverarchitectuur

Page 2: Gemeentelijke geo informatie infrastructuur

ALTIJDGEO

2

Wat is een Geo-Informatie Infrastructuur (Spatial Data Infrastructure SDI)

A spatial data infrastructure (SDI) is a framework of spatial data metadata users and tools that are interactively connected in order to use spatial data in an efficient and flexible way

ldquoAn SDI is a coordinated series of agreements on technology standards institutional arrangements and policies that enable the discovery and use of geospatial information by users and for purposes other than those it was created for ldquo

A SDI should enable the discovery and delivery of spatial data from a data repository via a spatial service provider to a user As mentioned earlier it is often wished that the data provider is able to update spatial data stored in a repository Hence the basic software components of an SDI are

a software client - to display query and analyse spatial data (this could be a browser or a Desktop GIS) a catalogue service - for the discovery browsing and querying of metadata or spatial services spatial

datasets and other resources a spatial data service - allowing the delivery of the data via the Internet processing services - such as datum and projection transformations a (spatial) data repository - to store data eg a Spatial database GIS software (client or desktop) - to create and update spatial dataBesides these software components a range of (international) technical standards are necessary that allow

interaction between the different software components Among those are geospatial standards defined by the Open Geospatial Consortium (eg OGC WMS WFS GML etc) and ISO (eg ISO 19115) for the delivery of maps vector and raster data but also data format and internet transfer standards by W3c consortium

ALTIJDGEO

3

Inrichtingsprincipes van een GII

Informatie wordt in principe via open standaarden via services uitgewisseld Er wordt dus niet rechtstreeks op de database geraadpleegdEen GII gaat uit van ldquopublish find bindrdquo Dit houdt in dat geo-informatie ter beschikking wordt gesteld door het aanbieden van metadata over de gegevensset aan de catalogus De gebruiker kan in deze catalogus zoeken en vervolgens zijn gegevenssets combineren in een kaart of tabel De verantwoordelijkheid van de kwaliteit van de gegevensset is voor de bronhouder De gegevensbeheerder is verantwoordelijk voor de beschikbaarheid van de gegevensHet te gebruiken Cooumlrdinaat Referentie Systeem bij de geografische gegevens is het Rijksdriehoekstelsel (met EPSG code 28992)De GII maakt gebruik van de standaard authenticatie services binnen de overheid Middels een beheeromgeving wordt de GII gemanaged door de beheerders Er vindt configuratie plaats voor het toegang geven op services aan personen en toepassingen

Service register

Leveran- cier

publishfind

bindklant

ALTIJDGEO

4

frontoffice midoffice backoffice

Mobiel

Export Luchtfotorsquos

Internet

Intranet

Presenteren

Zoeken

Toepassing Componenten

WMSSLD WFSTWMC

WMTS FES

OGC services

ADA

Geotag Georss

STUFVA

Geocodeer

Gegevensmagazijn

Communicat

orETL

Metadata

Basis en Kernregistr

aties

DIGI

Basis registratiesWMS WFS

Serviceregiste

r

Overheidnl

Cyclomedia

Geolocation

NGR

GSB

POI

GISGISCMSCMS

GISWFMCMSCAD

ALTIJDGEO

5

MobielVia browserapplicaties kan geo-informatie gedeeld worden Vaak in een thematische site Niet elke soort van informatie leent zich hiervoor Daarnaast zal informatie bv via Layar ontsloten worden Gemeente Nijmegen gaat geen eigen applicaties ontwikkelen anders dan op het browserplatform Met de integratrie van het getgeolocation protocol is het mogelijk locatiegebonden informatie aan te bieden

InternetDe traditionele internetgebruiker die met een browser informatie van de gemeentelijke website raadpleegt of zich abboneert op een (geo)rss feed Alle soorten van applicaties vallen hieronder Middels configuratie wordt zowel de interface voor de gebruiker ( functies) als informatiebronnen geselecteerd Dit varieert van een minimale website met hierop de locatie van het stadhuis tot een complete digitale atlas over de historie van Nijmegen tot een integratie met een WOZ applicatie

IntranetDe huidige Atlaz raadpleegomgeving aangevuld met een data-entry module Een uitgebreide raadpleegomgeving met beperkte GIS-functionaliteit en met de mogelijkheid om een eigen thema aan te maken en bij te houden Bv wegopbrekingen of geschikte woningbouwlocatiesIn principe is dit dezelfde applicatie als voor de internetgebruiker maar voor de logica wordt hij apart genoemd

ComponentenVoor het gebruik van geo-informatie in een front-office applicatie worden twee componenten aangeboden Een presentatie component en een zoek component Deze componenten worden geintegreerd in de toepassingen Dit kan zijn als los kaartje met de locatie van het stadhuis in de PDC maar ook in de vorm van een kaart met alle lopende vergunningsaanvragen binnen een geografisch gebied Er wordt gekozen om geen gebruik te maken van de google maps of bing maps componenten vanwege de gekozen projectie en de daardoor ontstane aansluitingen en de kwalitiet van de ondergrondkaartDe zoekcomponent biedt een zoekfuntie een thesaurusfunctie en maakt gebruik van de geocodeerfunctie om het zoekresultaat af te beelden

Frontoffice

ALTIJDGEO

6

ExportserviceDe gebruiker kan een kaartbeeld downloaden in een voor hem valide formaat dan wordt deze exportservice aangeroepen Ondersteunde exporformaten dienen minimaal shp pdf dgn en jpg te zijn Daarnaast kan deze export service aangeroepen worden om bestanden klaar te zetten Bij voorkeur roept de exportservice FME aan

GeorssAlle geografsiche informatie moet via configuratie als Georss gepubliceerd kunnen worden Niet alle geografische themarsquos lenen zich hiervoor Vooral puntobjecten lenen zich hiervoor Denk hierbij aan bv WABO-vergunningen en evenementen Georss gebeurt in het coordinaatstelsel WGS84

ADAOm tabular data uit de ODS of uit andere databasebronnen op te vragen gebruikt gemeente Nijmegen ADA Een generieke component in de servicearchitectuur Eenvoudige sql statements kunnen hiermee worden uitgevoerd Ruimtelijke vragen lopen via de WFS service en worden bij voorkeur door de database afgehandeld Als deze vooraf zijn klaargezet in de ODS kan ADA ze weer opvragen dit zorgt ervoor dat bronsystemen niet onnodig zwaar belast worden

Geotag serviceDeze service indexeert nieuwsfeeds en de achterliggende berichtendocumenten en verrijkt deze met geografische tags De geotagservice publiceert in GeoRSS Gemeente Nijmegen heeft in samenwerking met Geodan een prototype ontwikkeld

Stuf vraag antwoord berichtenEen module om STUF vraag antwoord berichten volgens deze standaard te kunnen verwerken

Midoffice

ALTIJDGEO

7

Midoffice

GeocoderenDeze geocodeerservice geeft als uitvoer ruimtelijke cooumlrdinaten (in RD) terugwaarbij de invoer een of meerdere van de volgende parameters kan zijnbull1048695 postcode 6ppc al dan niet met huisnummerbull1048695 postcode 4ppcbull1048695 straatnaam al dan niet met huisnummerbull1048695 (woon)plaatsnaam

POIEen service net als de geocodeerservice die allerlei objecten voorziet van een xy coordinaat Dit zijn bv alle BAG objecten aangevuld met toponiemen scholen gebouwnamen etc Middels deze service kan gezocht worden naar een locatie

GegevensmagazijnEen centrale database met hierin kopieumln van de basis en kernregistraties die primair is ingericht voor raadplegen Het gegevensmagazijn heeft een hoge beschikbaarheid De actualiteit wordt in overleg met de bronhouder afgestemdGegevens voor de frontoffice worden alleen via services ontsloten

MetadataDeze database bevat de metadata conform het Nederlands profiel voor Metadata van de gegevenssets die in het gegevensmagazijn staan opgeslagen De metadata zorgt samen met de catalogus functie voor de vindbaarheid van gegevens Daarnaast beschrijft het om de kwaliteit

ALTIJDGEO

8

OGC services

WMTSWeb Map Tiling Service De WMS standaard zorgt ervoor dat clients kaarten dynamisch kunnen bevragen Een WMS is niet goed schaalbaar en levert daardoor onvoldoende performance bij hoge volumes van parallelle requesten De aanpak hierbij is tiling toe te passen waarbij de ruimte wordt ingedeeld in een matrix en een aantal zoomniveaus resoluties Bij tiling worden opgeknipte kaarten (tiles) vooraf geprepareerd (precached of het zogenaamde vullen van de cache) en op de webserver geplaatst

WMCMet Catalogue services kan in de gepubliceerde metadata van aangeboden geo-informatie (data enservices) gezocht worden Clients kunnen in een of meerdere catalogues zoeken

WFS(T)Web Feature Service (WFS) is een protocol voor het opvragen aanleveren bewerken en analyseren van geografische vector data Het maakt gebruik van Geography Markup Language (GML) voor dataoverdracht Het resultaat van een vraag zijn de objecten die aan de vraagstelling voldoen in GML dit in tegenstelling tot WMS waarbij een image (plaatje) wordt teruggestuurd

WMSEen Web Map Service (WMS) is een webgebaseerde kaart-service Het genereert een kaartuitsnede van geo-informatie en stelt dat via het web beschikbaar De ge-georefereerde geo-informatie wordt in een raster formaat beschikbaar gesteld zoals PNG GIF of JPEG en daarmee is het hanteerbaar in de gangbare browsers Indien gewenst kunnen de kaartenlsquo ook in een vectorformaat zoals SVG beschikbaar worden gesteld De WMS specificatie is een eenvoudige specificatie en daardoor ook zeer veel gebruikt Styled Layer Descriptor (SLD) is een extensie op de WMS-standaard SLD verzorgt gecontroleerde cartografie in een WMS request

FESMet de filter Encoding Service kan binnen een WFS WMS service een filter worden aangebracht ( Bomen van het type ldquoeikrdquo)

ALTIJDGEO

9

Basis- en KernregistratiesBinnen de gemeente worden op verschillende plekken basis en kernregistraties bijgehouden Deze gegevenssets bieden input aan het gegevensmagazijn

Luchtfotorsquos ( en andere rasterbestanden)Grote hoeveelheden raster dat Dit zijn geometrisch correcte luchtfotorsquos van een hoog detailniveau en gescande kaarten

Backoffice

WFMSteeds meer processystemen of WFM tools kunnen services aanroepen als stap in een proces Als voorbeeld tijdens het WABo proces kan de applicatie een service aanroepen of een adres een monumentbescherming heeft Het resultaat kan dan worden overgenomen in de applicatie zonder dat hier een persoonlijke handeling heeft plaatsgevonden

CADBinnen de gemeente zijn er veel CAD tekenaars die gebruik maken van ondergrondkaarten om hierop hun plannen of beheerobjecten in te tekenen

CMSOngestructureerde informatie wordt door de gemeente via het CMS gepubliceerd op Internet Middels het geotaggen van de RSS feeds is deze content geografisch doorzoekbaar geworden en te publiceren

GISVerschillende GIS-toepassingen maken gebruik van gegevens uit kern en basisregistraties om hierop eigen objecten te beheren dan wel hierop analyses los te laten

ALTIJDGEO

10

Backoffice

ETLExtract Transform and Load Deze sevice wordt gebruikt om grote hoeveelheden data uit de kern en basisregistraties te verzamelen hierop een bewerking los te laten en vervolgens in een andere database ( meestal het gegevensmagazijn) weg te schrijven ETL services worden dagelijks wekelijks om maandelijks gestart afhankelijk van de gevraagde actualiteit

CommunicatorEen service die zorgt voor het binnengemeetelijk berichtenverkeer van oa BAG mutaties Deze communicator regsitreert welke afnemers op welke wijze berichten willen ontvangen van mutaties in oa de BAG De functie lijkt veel op de Key2dataDaarnaast kan de communicator service gebruikt worden om naast de ETL service het gegevensmagazijn bij te werken Dit kan handig zijn voor data die een hoge actualiteit vraagt De communicator kan via verschillende standaarden communiceren STUFx en GML

ALTIJDGEO

11

Verbinden

Digi Hiermee worden de voorzieningen als Digikoppeling DigiD en Digimelding bedoeld Standaard volgens GEMMA

WMS WFSIn de gemeentelijke frontoffice applicatiekunnen ook gegevensbronnen van derden worden getoond als zij deze volgende de OGC standaarden ter beschikking stellen Via de catalogus van het nationaal georegister (NGR) kunnen deze service gevonden en verbonden worden

Serviceregister Overheidnl levert een serviceregister en gegevensdiensten om landelijke voorziening als de basisregistraties te ontsluiten voor oa gemeenten

Overheidnl en NGR portalen waar we als gemeente onze (meta) data kunnen aanbieden voor gebruik binnen de overheid en waarmee deze ter beschikking komt van burgers bedrijven en instellingen

ALTIJDGEO

12

WMS Configuratie nieuwWijzigingen tov bestaande situatiebullGeen reverse proxy meerbullWMS productieserver verplaatsen van LAN naar DMZbullWMS productieserver dichtzetten via firewall alleen verkeer toestaan afkomstig van externe webappserver (evt beperken tot alleen WMS protocol)bullWMS productieserver alleen toegang tot interne DB-server via SQL-netbullBeheerder toegang WMS server via ftp voor configuratiefilesbullExterne users hebben geen toegang tot DMZ of LAN

Hiernaast een vereenvoudigd plaatje de groene lijn geeft het toegangspad tot interne data aan

Serverarchitectuur

Page 3: Gemeentelijke geo informatie infrastructuur

ALTIJDGEO

3

Inrichtingsprincipes van een GII

Informatie wordt in principe via open standaarden via services uitgewisseld Er wordt dus niet rechtstreeks op de database geraadpleegdEen GII gaat uit van ldquopublish find bindrdquo Dit houdt in dat geo-informatie ter beschikking wordt gesteld door het aanbieden van metadata over de gegevensset aan de catalogus De gebruiker kan in deze catalogus zoeken en vervolgens zijn gegevenssets combineren in een kaart of tabel De verantwoordelijkheid van de kwaliteit van de gegevensset is voor de bronhouder De gegevensbeheerder is verantwoordelijk voor de beschikbaarheid van de gegevensHet te gebruiken Cooumlrdinaat Referentie Systeem bij de geografische gegevens is het Rijksdriehoekstelsel (met EPSG code 28992)De GII maakt gebruik van de standaard authenticatie services binnen de overheid Middels een beheeromgeving wordt de GII gemanaged door de beheerders Er vindt configuratie plaats voor het toegang geven op services aan personen en toepassingen

Service register

Leveran- cier

publishfind

bindklant

ALTIJDGEO

4

frontoffice midoffice backoffice

Mobiel

Export Luchtfotorsquos

Internet

Intranet

Presenteren

Zoeken

Toepassing Componenten

WMSSLD WFSTWMC

WMTS FES

OGC services

ADA

Geotag Georss

STUFVA

Geocodeer

Gegevensmagazijn

Communicat

orETL

Metadata

Basis en Kernregistr

aties

DIGI

Basis registratiesWMS WFS

Serviceregiste

r

Overheidnl

Cyclomedia

Geolocation

NGR

GSB

POI

GISGISCMSCMS

GISWFMCMSCAD

ALTIJDGEO

5

MobielVia browserapplicaties kan geo-informatie gedeeld worden Vaak in een thematische site Niet elke soort van informatie leent zich hiervoor Daarnaast zal informatie bv via Layar ontsloten worden Gemeente Nijmegen gaat geen eigen applicaties ontwikkelen anders dan op het browserplatform Met de integratrie van het getgeolocation protocol is het mogelijk locatiegebonden informatie aan te bieden

InternetDe traditionele internetgebruiker die met een browser informatie van de gemeentelijke website raadpleegt of zich abboneert op een (geo)rss feed Alle soorten van applicaties vallen hieronder Middels configuratie wordt zowel de interface voor de gebruiker ( functies) als informatiebronnen geselecteerd Dit varieert van een minimale website met hierop de locatie van het stadhuis tot een complete digitale atlas over de historie van Nijmegen tot een integratie met een WOZ applicatie

IntranetDe huidige Atlaz raadpleegomgeving aangevuld met een data-entry module Een uitgebreide raadpleegomgeving met beperkte GIS-functionaliteit en met de mogelijkheid om een eigen thema aan te maken en bij te houden Bv wegopbrekingen of geschikte woningbouwlocatiesIn principe is dit dezelfde applicatie als voor de internetgebruiker maar voor de logica wordt hij apart genoemd

ComponentenVoor het gebruik van geo-informatie in een front-office applicatie worden twee componenten aangeboden Een presentatie component en een zoek component Deze componenten worden geintegreerd in de toepassingen Dit kan zijn als los kaartje met de locatie van het stadhuis in de PDC maar ook in de vorm van een kaart met alle lopende vergunningsaanvragen binnen een geografisch gebied Er wordt gekozen om geen gebruik te maken van de google maps of bing maps componenten vanwege de gekozen projectie en de daardoor ontstane aansluitingen en de kwalitiet van de ondergrondkaartDe zoekcomponent biedt een zoekfuntie een thesaurusfunctie en maakt gebruik van de geocodeerfunctie om het zoekresultaat af te beelden

Frontoffice

ALTIJDGEO

6

ExportserviceDe gebruiker kan een kaartbeeld downloaden in een voor hem valide formaat dan wordt deze exportservice aangeroepen Ondersteunde exporformaten dienen minimaal shp pdf dgn en jpg te zijn Daarnaast kan deze export service aangeroepen worden om bestanden klaar te zetten Bij voorkeur roept de exportservice FME aan

GeorssAlle geografsiche informatie moet via configuratie als Georss gepubliceerd kunnen worden Niet alle geografische themarsquos lenen zich hiervoor Vooral puntobjecten lenen zich hiervoor Denk hierbij aan bv WABO-vergunningen en evenementen Georss gebeurt in het coordinaatstelsel WGS84

ADAOm tabular data uit de ODS of uit andere databasebronnen op te vragen gebruikt gemeente Nijmegen ADA Een generieke component in de servicearchitectuur Eenvoudige sql statements kunnen hiermee worden uitgevoerd Ruimtelijke vragen lopen via de WFS service en worden bij voorkeur door de database afgehandeld Als deze vooraf zijn klaargezet in de ODS kan ADA ze weer opvragen dit zorgt ervoor dat bronsystemen niet onnodig zwaar belast worden

Geotag serviceDeze service indexeert nieuwsfeeds en de achterliggende berichtendocumenten en verrijkt deze met geografische tags De geotagservice publiceert in GeoRSS Gemeente Nijmegen heeft in samenwerking met Geodan een prototype ontwikkeld

Stuf vraag antwoord berichtenEen module om STUF vraag antwoord berichten volgens deze standaard te kunnen verwerken

Midoffice

ALTIJDGEO

7

Midoffice

GeocoderenDeze geocodeerservice geeft als uitvoer ruimtelijke cooumlrdinaten (in RD) terugwaarbij de invoer een of meerdere van de volgende parameters kan zijnbull1048695 postcode 6ppc al dan niet met huisnummerbull1048695 postcode 4ppcbull1048695 straatnaam al dan niet met huisnummerbull1048695 (woon)plaatsnaam

POIEen service net als de geocodeerservice die allerlei objecten voorziet van een xy coordinaat Dit zijn bv alle BAG objecten aangevuld met toponiemen scholen gebouwnamen etc Middels deze service kan gezocht worden naar een locatie

GegevensmagazijnEen centrale database met hierin kopieumln van de basis en kernregistraties die primair is ingericht voor raadplegen Het gegevensmagazijn heeft een hoge beschikbaarheid De actualiteit wordt in overleg met de bronhouder afgestemdGegevens voor de frontoffice worden alleen via services ontsloten

MetadataDeze database bevat de metadata conform het Nederlands profiel voor Metadata van de gegevenssets die in het gegevensmagazijn staan opgeslagen De metadata zorgt samen met de catalogus functie voor de vindbaarheid van gegevens Daarnaast beschrijft het om de kwaliteit

ALTIJDGEO

8

OGC services

WMTSWeb Map Tiling Service De WMS standaard zorgt ervoor dat clients kaarten dynamisch kunnen bevragen Een WMS is niet goed schaalbaar en levert daardoor onvoldoende performance bij hoge volumes van parallelle requesten De aanpak hierbij is tiling toe te passen waarbij de ruimte wordt ingedeeld in een matrix en een aantal zoomniveaus resoluties Bij tiling worden opgeknipte kaarten (tiles) vooraf geprepareerd (precached of het zogenaamde vullen van de cache) en op de webserver geplaatst

WMCMet Catalogue services kan in de gepubliceerde metadata van aangeboden geo-informatie (data enservices) gezocht worden Clients kunnen in een of meerdere catalogues zoeken

WFS(T)Web Feature Service (WFS) is een protocol voor het opvragen aanleveren bewerken en analyseren van geografische vector data Het maakt gebruik van Geography Markup Language (GML) voor dataoverdracht Het resultaat van een vraag zijn de objecten die aan de vraagstelling voldoen in GML dit in tegenstelling tot WMS waarbij een image (plaatje) wordt teruggestuurd

WMSEen Web Map Service (WMS) is een webgebaseerde kaart-service Het genereert een kaartuitsnede van geo-informatie en stelt dat via het web beschikbaar De ge-georefereerde geo-informatie wordt in een raster formaat beschikbaar gesteld zoals PNG GIF of JPEG en daarmee is het hanteerbaar in de gangbare browsers Indien gewenst kunnen de kaartenlsquo ook in een vectorformaat zoals SVG beschikbaar worden gesteld De WMS specificatie is een eenvoudige specificatie en daardoor ook zeer veel gebruikt Styled Layer Descriptor (SLD) is een extensie op de WMS-standaard SLD verzorgt gecontroleerde cartografie in een WMS request

FESMet de filter Encoding Service kan binnen een WFS WMS service een filter worden aangebracht ( Bomen van het type ldquoeikrdquo)

ALTIJDGEO

9

Basis- en KernregistratiesBinnen de gemeente worden op verschillende plekken basis en kernregistraties bijgehouden Deze gegevenssets bieden input aan het gegevensmagazijn

Luchtfotorsquos ( en andere rasterbestanden)Grote hoeveelheden raster dat Dit zijn geometrisch correcte luchtfotorsquos van een hoog detailniveau en gescande kaarten

Backoffice

WFMSteeds meer processystemen of WFM tools kunnen services aanroepen als stap in een proces Als voorbeeld tijdens het WABo proces kan de applicatie een service aanroepen of een adres een monumentbescherming heeft Het resultaat kan dan worden overgenomen in de applicatie zonder dat hier een persoonlijke handeling heeft plaatsgevonden

CADBinnen de gemeente zijn er veel CAD tekenaars die gebruik maken van ondergrondkaarten om hierop hun plannen of beheerobjecten in te tekenen

CMSOngestructureerde informatie wordt door de gemeente via het CMS gepubliceerd op Internet Middels het geotaggen van de RSS feeds is deze content geografisch doorzoekbaar geworden en te publiceren

GISVerschillende GIS-toepassingen maken gebruik van gegevens uit kern en basisregistraties om hierop eigen objecten te beheren dan wel hierop analyses los te laten

ALTIJDGEO

10

Backoffice

ETLExtract Transform and Load Deze sevice wordt gebruikt om grote hoeveelheden data uit de kern en basisregistraties te verzamelen hierop een bewerking los te laten en vervolgens in een andere database ( meestal het gegevensmagazijn) weg te schrijven ETL services worden dagelijks wekelijks om maandelijks gestart afhankelijk van de gevraagde actualiteit

CommunicatorEen service die zorgt voor het binnengemeetelijk berichtenverkeer van oa BAG mutaties Deze communicator regsitreert welke afnemers op welke wijze berichten willen ontvangen van mutaties in oa de BAG De functie lijkt veel op de Key2dataDaarnaast kan de communicator service gebruikt worden om naast de ETL service het gegevensmagazijn bij te werken Dit kan handig zijn voor data die een hoge actualiteit vraagt De communicator kan via verschillende standaarden communiceren STUFx en GML

ALTIJDGEO

11

Verbinden

Digi Hiermee worden de voorzieningen als Digikoppeling DigiD en Digimelding bedoeld Standaard volgens GEMMA

WMS WFSIn de gemeentelijke frontoffice applicatiekunnen ook gegevensbronnen van derden worden getoond als zij deze volgende de OGC standaarden ter beschikking stellen Via de catalogus van het nationaal georegister (NGR) kunnen deze service gevonden en verbonden worden

Serviceregister Overheidnl levert een serviceregister en gegevensdiensten om landelijke voorziening als de basisregistraties te ontsluiten voor oa gemeenten

Overheidnl en NGR portalen waar we als gemeente onze (meta) data kunnen aanbieden voor gebruik binnen de overheid en waarmee deze ter beschikking komt van burgers bedrijven en instellingen

ALTIJDGEO

12

WMS Configuratie nieuwWijzigingen tov bestaande situatiebullGeen reverse proxy meerbullWMS productieserver verplaatsen van LAN naar DMZbullWMS productieserver dichtzetten via firewall alleen verkeer toestaan afkomstig van externe webappserver (evt beperken tot alleen WMS protocol)bullWMS productieserver alleen toegang tot interne DB-server via SQL-netbullBeheerder toegang WMS server via ftp voor configuratiefilesbullExterne users hebben geen toegang tot DMZ of LAN

Hiernaast een vereenvoudigd plaatje de groene lijn geeft het toegangspad tot interne data aan

Serverarchitectuur

Page 4: Gemeentelijke geo informatie infrastructuur

ALTIJDGEO

4

frontoffice midoffice backoffice

Mobiel

Export Luchtfotorsquos

Internet

Intranet

Presenteren

Zoeken

Toepassing Componenten

WMSSLD WFSTWMC

WMTS FES

OGC services

ADA

Geotag Georss

STUFVA

Geocodeer

Gegevensmagazijn

Communicat

orETL

Metadata

Basis en Kernregistr

aties

DIGI

Basis registratiesWMS WFS

Serviceregiste

r

Overheidnl

Cyclomedia

Geolocation

NGR

GSB

POI

GISGISCMSCMS

GISWFMCMSCAD

ALTIJDGEO

5

MobielVia browserapplicaties kan geo-informatie gedeeld worden Vaak in een thematische site Niet elke soort van informatie leent zich hiervoor Daarnaast zal informatie bv via Layar ontsloten worden Gemeente Nijmegen gaat geen eigen applicaties ontwikkelen anders dan op het browserplatform Met de integratrie van het getgeolocation protocol is het mogelijk locatiegebonden informatie aan te bieden

InternetDe traditionele internetgebruiker die met een browser informatie van de gemeentelijke website raadpleegt of zich abboneert op een (geo)rss feed Alle soorten van applicaties vallen hieronder Middels configuratie wordt zowel de interface voor de gebruiker ( functies) als informatiebronnen geselecteerd Dit varieert van een minimale website met hierop de locatie van het stadhuis tot een complete digitale atlas over de historie van Nijmegen tot een integratie met een WOZ applicatie

IntranetDe huidige Atlaz raadpleegomgeving aangevuld met een data-entry module Een uitgebreide raadpleegomgeving met beperkte GIS-functionaliteit en met de mogelijkheid om een eigen thema aan te maken en bij te houden Bv wegopbrekingen of geschikte woningbouwlocatiesIn principe is dit dezelfde applicatie als voor de internetgebruiker maar voor de logica wordt hij apart genoemd

ComponentenVoor het gebruik van geo-informatie in een front-office applicatie worden twee componenten aangeboden Een presentatie component en een zoek component Deze componenten worden geintegreerd in de toepassingen Dit kan zijn als los kaartje met de locatie van het stadhuis in de PDC maar ook in de vorm van een kaart met alle lopende vergunningsaanvragen binnen een geografisch gebied Er wordt gekozen om geen gebruik te maken van de google maps of bing maps componenten vanwege de gekozen projectie en de daardoor ontstane aansluitingen en de kwalitiet van de ondergrondkaartDe zoekcomponent biedt een zoekfuntie een thesaurusfunctie en maakt gebruik van de geocodeerfunctie om het zoekresultaat af te beelden

Frontoffice

ALTIJDGEO

6

ExportserviceDe gebruiker kan een kaartbeeld downloaden in een voor hem valide formaat dan wordt deze exportservice aangeroepen Ondersteunde exporformaten dienen minimaal shp pdf dgn en jpg te zijn Daarnaast kan deze export service aangeroepen worden om bestanden klaar te zetten Bij voorkeur roept de exportservice FME aan

GeorssAlle geografsiche informatie moet via configuratie als Georss gepubliceerd kunnen worden Niet alle geografische themarsquos lenen zich hiervoor Vooral puntobjecten lenen zich hiervoor Denk hierbij aan bv WABO-vergunningen en evenementen Georss gebeurt in het coordinaatstelsel WGS84

ADAOm tabular data uit de ODS of uit andere databasebronnen op te vragen gebruikt gemeente Nijmegen ADA Een generieke component in de servicearchitectuur Eenvoudige sql statements kunnen hiermee worden uitgevoerd Ruimtelijke vragen lopen via de WFS service en worden bij voorkeur door de database afgehandeld Als deze vooraf zijn klaargezet in de ODS kan ADA ze weer opvragen dit zorgt ervoor dat bronsystemen niet onnodig zwaar belast worden

Geotag serviceDeze service indexeert nieuwsfeeds en de achterliggende berichtendocumenten en verrijkt deze met geografische tags De geotagservice publiceert in GeoRSS Gemeente Nijmegen heeft in samenwerking met Geodan een prototype ontwikkeld

Stuf vraag antwoord berichtenEen module om STUF vraag antwoord berichten volgens deze standaard te kunnen verwerken

Midoffice

ALTIJDGEO

7

Midoffice

GeocoderenDeze geocodeerservice geeft als uitvoer ruimtelijke cooumlrdinaten (in RD) terugwaarbij de invoer een of meerdere van de volgende parameters kan zijnbull1048695 postcode 6ppc al dan niet met huisnummerbull1048695 postcode 4ppcbull1048695 straatnaam al dan niet met huisnummerbull1048695 (woon)plaatsnaam

POIEen service net als de geocodeerservice die allerlei objecten voorziet van een xy coordinaat Dit zijn bv alle BAG objecten aangevuld met toponiemen scholen gebouwnamen etc Middels deze service kan gezocht worden naar een locatie

GegevensmagazijnEen centrale database met hierin kopieumln van de basis en kernregistraties die primair is ingericht voor raadplegen Het gegevensmagazijn heeft een hoge beschikbaarheid De actualiteit wordt in overleg met de bronhouder afgestemdGegevens voor de frontoffice worden alleen via services ontsloten

MetadataDeze database bevat de metadata conform het Nederlands profiel voor Metadata van de gegevenssets die in het gegevensmagazijn staan opgeslagen De metadata zorgt samen met de catalogus functie voor de vindbaarheid van gegevens Daarnaast beschrijft het om de kwaliteit

ALTIJDGEO

8

OGC services

WMTSWeb Map Tiling Service De WMS standaard zorgt ervoor dat clients kaarten dynamisch kunnen bevragen Een WMS is niet goed schaalbaar en levert daardoor onvoldoende performance bij hoge volumes van parallelle requesten De aanpak hierbij is tiling toe te passen waarbij de ruimte wordt ingedeeld in een matrix en een aantal zoomniveaus resoluties Bij tiling worden opgeknipte kaarten (tiles) vooraf geprepareerd (precached of het zogenaamde vullen van de cache) en op de webserver geplaatst

WMCMet Catalogue services kan in de gepubliceerde metadata van aangeboden geo-informatie (data enservices) gezocht worden Clients kunnen in een of meerdere catalogues zoeken

WFS(T)Web Feature Service (WFS) is een protocol voor het opvragen aanleveren bewerken en analyseren van geografische vector data Het maakt gebruik van Geography Markup Language (GML) voor dataoverdracht Het resultaat van een vraag zijn de objecten die aan de vraagstelling voldoen in GML dit in tegenstelling tot WMS waarbij een image (plaatje) wordt teruggestuurd

WMSEen Web Map Service (WMS) is een webgebaseerde kaart-service Het genereert een kaartuitsnede van geo-informatie en stelt dat via het web beschikbaar De ge-georefereerde geo-informatie wordt in een raster formaat beschikbaar gesteld zoals PNG GIF of JPEG en daarmee is het hanteerbaar in de gangbare browsers Indien gewenst kunnen de kaartenlsquo ook in een vectorformaat zoals SVG beschikbaar worden gesteld De WMS specificatie is een eenvoudige specificatie en daardoor ook zeer veel gebruikt Styled Layer Descriptor (SLD) is een extensie op de WMS-standaard SLD verzorgt gecontroleerde cartografie in een WMS request

FESMet de filter Encoding Service kan binnen een WFS WMS service een filter worden aangebracht ( Bomen van het type ldquoeikrdquo)

ALTIJDGEO

9

Basis- en KernregistratiesBinnen de gemeente worden op verschillende plekken basis en kernregistraties bijgehouden Deze gegevenssets bieden input aan het gegevensmagazijn

Luchtfotorsquos ( en andere rasterbestanden)Grote hoeveelheden raster dat Dit zijn geometrisch correcte luchtfotorsquos van een hoog detailniveau en gescande kaarten

Backoffice

WFMSteeds meer processystemen of WFM tools kunnen services aanroepen als stap in een proces Als voorbeeld tijdens het WABo proces kan de applicatie een service aanroepen of een adres een monumentbescherming heeft Het resultaat kan dan worden overgenomen in de applicatie zonder dat hier een persoonlijke handeling heeft plaatsgevonden

CADBinnen de gemeente zijn er veel CAD tekenaars die gebruik maken van ondergrondkaarten om hierop hun plannen of beheerobjecten in te tekenen

CMSOngestructureerde informatie wordt door de gemeente via het CMS gepubliceerd op Internet Middels het geotaggen van de RSS feeds is deze content geografisch doorzoekbaar geworden en te publiceren

GISVerschillende GIS-toepassingen maken gebruik van gegevens uit kern en basisregistraties om hierop eigen objecten te beheren dan wel hierop analyses los te laten

ALTIJDGEO

10

Backoffice

ETLExtract Transform and Load Deze sevice wordt gebruikt om grote hoeveelheden data uit de kern en basisregistraties te verzamelen hierop een bewerking los te laten en vervolgens in een andere database ( meestal het gegevensmagazijn) weg te schrijven ETL services worden dagelijks wekelijks om maandelijks gestart afhankelijk van de gevraagde actualiteit

CommunicatorEen service die zorgt voor het binnengemeetelijk berichtenverkeer van oa BAG mutaties Deze communicator regsitreert welke afnemers op welke wijze berichten willen ontvangen van mutaties in oa de BAG De functie lijkt veel op de Key2dataDaarnaast kan de communicator service gebruikt worden om naast de ETL service het gegevensmagazijn bij te werken Dit kan handig zijn voor data die een hoge actualiteit vraagt De communicator kan via verschillende standaarden communiceren STUFx en GML

ALTIJDGEO

11

Verbinden

Digi Hiermee worden de voorzieningen als Digikoppeling DigiD en Digimelding bedoeld Standaard volgens GEMMA

WMS WFSIn de gemeentelijke frontoffice applicatiekunnen ook gegevensbronnen van derden worden getoond als zij deze volgende de OGC standaarden ter beschikking stellen Via de catalogus van het nationaal georegister (NGR) kunnen deze service gevonden en verbonden worden

Serviceregister Overheidnl levert een serviceregister en gegevensdiensten om landelijke voorziening als de basisregistraties te ontsluiten voor oa gemeenten

Overheidnl en NGR portalen waar we als gemeente onze (meta) data kunnen aanbieden voor gebruik binnen de overheid en waarmee deze ter beschikking komt van burgers bedrijven en instellingen

ALTIJDGEO

12

WMS Configuratie nieuwWijzigingen tov bestaande situatiebullGeen reverse proxy meerbullWMS productieserver verplaatsen van LAN naar DMZbullWMS productieserver dichtzetten via firewall alleen verkeer toestaan afkomstig van externe webappserver (evt beperken tot alleen WMS protocol)bullWMS productieserver alleen toegang tot interne DB-server via SQL-netbullBeheerder toegang WMS server via ftp voor configuratiefilesbullExterne users hebben geen toegang tot DMZ of LAN

Hiernaast een vereenvoudigd plaatje de groene lijn geeft het toegangspad tot interne data aan

Serverarchitectuur

Page 5: Gemeentelijke geo informatie infrastructuur

ALTIJDGEO

5

MobielVia browserapplicaties kan geo-informatie gedeeld worden Vaak in een thematische site Niet elke soort van informatie leent zich hiervoor Daarnaast zal informatie bv via Layar ontsloten worden Gemeente Nijmegen gaat geen eigen applicaties ontwikkelen anders dan op het browserplatform Met de integratrie van het getgeolocation protocol is het mogelijk locatiegebonden informatie aan te bieden

InternetDe traditionele internetgebruiker die met een browser informatie van de gemeentelijke website raadpleegt of zich abboneert op een (geo)rss feed Alle soorten van applicaties vallen hieronder Middels configuratie wordt zowel de interface voor de gebruiker ( functies) als informatiebronnen geselecteerd Dit varieert van een minimale website met hierop de locatie van het stadhuis tot een complete digitale atlas over de historie van Nijmegen tot een integratie met een WOZ applicatie

IntranetDe huidige Atlaz raadpleegomgeving aangevuld met een data-entry module Een uitgebreide raadpleegomgeving met beperkte GIS-functionaliteit en met de mogelijkheid om een eigen thema aan te maken en bij te houden Bv wegopbrekingen of geschikte woningbouwlocatiesIn principe is dit dezelfde applicatie als voor de internetgebruiker maar voor de logica wordt hij apart genoemd

ComponentenVoor het gebruik van geo-informatie in een front-office applicatie worden twee componenten aangeboden Een presentatie component en een zoek component Deze componenten worden geintegreerd in de toepassingen Dit kan zijn als los kaartje met de locatie van het stadhuis in de PDC maar ook in de vorm van een kaart met alle lopende vergunningsaanvragen binnen een geografisch gebied Er wordt gekozen om geen gebruik te maken van de google maps of bing maps componenten vanwege de gekozen projectie en de daardoor ontstane aansluitingen en de kwalitiet van de ondergrondkaartDe zoekcomponent biedt een zoekfuntie een thesaurusfunctie en maakt gebruik van de geocodeerfunctie om het zoekresultaat af te beelden

Frontoffice

ALTIJDGEO

6

ExportserviceDe gebruiker kan een kaartbeeld downloaden in een voor hem valide formaat dan wordt deze exportservice aangeroepen Ondersteunde exporformaten dienen minimaal shp pdf dgn en jpg te zijn Daarnaast kan deze export service aangeroepen worden om bestanden klaar te zetten Bij voorkeur roept de exportservice FME aan

GeorssAlle geografsiche informatie moet via configuratie als Georss gepubliceerd kunnen worden Niet alle geografische themarsquos lenen zich hiervoor Vooral puntobjecten lenen zich hiervoor Denk hierbij aan bv WABO-vergunningen en evenementen Georss gebeurt in het coordinaatstelsel WGS84

ADAOm tabular data uit de ODS of uit andere databasebronnen op te vragen gebruikt gemeente Nijmegen ADA Een generieke component in de servicearchitectuur Eenvoudige sql statements kunnen hiermee worden uitgevoerd Ruimtelijke vragen lopen via de WFS service en worden bij voorkeur door de database afgehandeld Als deze vooraf zijn klaargezet in de ODS kan ADA ze weer opvragen dit zorgt ervoor dat bronsystemen niet onnodig zwaar belast worden

Geotag serviceDeze service indexeert nieuwsfeeds en de achterliggende berichtendocumenten en verrijkt deze met geografische tags De geotagservice publiceert in GeoRSS Gemeente Nijmegen heeft in samenwerking met Geodan een prototype ontwikkeld

Stuf vraag antwoord berichtenEen module om STUF vraag antwoord berichten volgens deze standaard te kunnen verwerken

Midoffice

ALTIJDGEO

7

Midoffice

GeocoderenDeze geocodeerservice geeft als uitvoer ruimtelijke cooumlrdinaten (in RD) terugwaarbij de invoer een of meerdere van de volgende parameters kan zijnbull1048695 postcode 6ppc al dan niet met huisnummerbull1048695 postcode 4ppcbull1048695 straatnaam al dan niet met huisnummerbull1048695 (woon)plaatsnaam

POIEen service net als de geocodeerservice die allerlei objecten voorziet van een xy coordinaat Dit zijn bv alle BAG objecten aangevuld met toponiemen scholen gebouwnamen etc Middels deze service kan gezocht worden naar een locatie

GegevensmagazijnEen centrale database met hierin kopieumln van de basis en kernregistraties die primair is ingericht voor raadplegen Het gegevensmagazijn heeft een hoge beschikbaarheid De actualiteit wordt in overleg met de bronhouder afgestemdGegevens voor de frontoffice worden alleen via services ontsloten

MetadataDeze database bevat de metadata conform het Nederlands profiel voor Metadata van de gegevenssets die in het gegevensmagazijn staan opgeslagen De metadata zorgt samen met de catalogus functie voor de vindbaarheid van gegevens Daarnaast beschrijft het om de kwaliteit

ALTIJDGEO

8

OGC services

WMTSWeb Map Tiling Service De WMS standaard zorgt ervoor dat clients kaarten dynamisch kunnen bevragen Een WMS is niet goed schaalbaar en levert daardoor onvoldoende performance bij hoge volumes van parallelle requesten De aanpak hierbij is tiling toe te passen waarbij de ruimte wordt ingedeeld in een matrix en een aantal zoomniveaus resoluties Bij tiling worden opgeknipte kaarten (tiles) vooraf geprepareerd (precached of het zogenaamde vullen van de cache) en op de webserver geplaatst

WMCMet Catalogue services kan in de gepubliceerde metadata van aangeboden geo-informatie (data enservices) gezocht worden Clients kunnen in een of meerdere catalogues zoeken

WFS(T)Web Feature Service (WFS) is een protocol voor het opvragen aanleveren bewerken en analyseren van geografische vector data Het maakt gebruik van Geography Markup Language (GML) voor dataoverdracht Het resultaat van een vraag zijn de objecten die aan de vraagstelling voldoen in GML dit in tegenstelling tot WMS waarbij een image (plaatje) wordt teruggestuurd

WMSEen Web Map Service (WMS) is een webgebaseerde kaart-service Het genereert een kaartuitsnede van geo-informatie en stelt dat via het web beschikbaar De ge-georefereerde geo-informatie wordt in een raster formaat beschikbaar gesteld zoals PNG GIF of JPEG en daarmee is het hanteerbaar in de gangbare browsers Indien gewenst kunnen de kaartenlsquo ook in een vectorformaat zoals SVG beschikbaar worden gesteld De WMS specificatie is een eenvoudige specificatie en daardoor ook zeer veel gebruikt Styled Layer Descriptor (SLD) is een extensie op de WMS-standaard SLD verzorgt gecontroleerde cartografie in een WMS request

FESMet de filter Encoding Service kan binnen een WFS WMS service een filter worden aangebracht ( Bomen van het type ldquoeikrdquo)

ALTIJDGEO

9

Basis- en KernregistratiesBinnen de gemeente worden op verschillende plekken basis en kernregistraties bijgehouden Deze gegevenssets bieden input aan het gegevensmagazijn

Luchtfotorsquos ( en andere rasterbestanden)Grote hoeveelheden raster dat Dit zijn geometrisch correcte luchtfotorsquos van een hoog detailniveau en gescande kaarten

Backoffice

WFMSteeds meer processystemen of WFM tools kunnen services aanroepen als stap in een proces Als voorbeeld tijdens het WABo proces kan de applicatie een service aanroepen of een adres een monumentbescherming heeft Het resultaat kan dan worden overgenomen in de applicatie zonder dat hier een persoonlijke handeling heeft plaatsgevonden

CADBinnen de gemeente zijn er veel CAD tekenaars die gebruik maken van ondergrondkaarten om hierop hun plannen of beheerobjecten in te tekenen

CMSOngestructureerde informatie wordt door de gemeente via het CMS gepubliceerd op Internet Middels het geotaggen van de RSS feeds is deze content geografisch doorzoekbaar geworden en te publiceren

GISVerschillende GIS-toepassingen maken gebruik van gegevens uit kern en basisregistraties om hierop eigen objecten te beheren dan wel hierop analyses los te laten

ALTIJDGEO

10

Backoffice

ETLExtract Transform and Load Deze sevice wordt gebruikt om grote hoeveelheden data uit de kern en basisregistraties te verzamelen hierop een bewerking los te laten en vervolgens in een andere database ( meestal het gegevensmagazijn) weg te schrijven ETL services worden dagelijks wekelijks om maandelijks gestart afhankelijk van de gevraagde actualiteit

CommunicatorEen service die zorgt voor het binnengemeetelijk berichtenverkeer van oa BAG mutaties Deze communicator regsitreert welke afnemers op welke wijze berichten willen ontvangen van mutaties in oa de BAG De functie lijkt veel op de Key2dataDaarnaast kan de communicator service gebruikt worden om naast de ETL service het gegevensmagazijn bij te werken Dit kan handig zijn voor data die een hoge actualiteit vraagt De communicator kan via verschillende standaarden communiceren STUFx en GML

ALTIJDGEO

11

Verbinden

Digi Hiermee worden de voorzieningen als Digikoppeling DigiD en Digimelding bedoeld Standaard volgens GEMMA

WMS WFSIn de gemeentelijke frontoffice applicatiekunnen ook gegevensbronnen van derden worden getoond als zij deze volgende de OGC standaarden ter beschikking stellen Via de catalogus van het nationaal georegister (NGR) kunnen deze service gevonden en verbonden worden

Serviceregister Overheidnl levert een serviceregister en gegevensdiensten om landelijke voorziening als de basisregistraties te ontsluiten voor oa gemeenten

Overheidnl en NGR portalen waar we als gemeente onze (meta) data kunnen aanbieden voor gebruik binnen de overheid en waarmee deze ter beschikking komt van burgers bedrijven en instellingen

ALTIJDGEO

12

WMS Configuratie nieuwWijzigingen tov bestaande situatiebullGeen reverse proxy meerbullWMS productieserver verplaatsen van LAN naar DMZbullWMS productieserver dichtzetten via firewall alleen verkeer toestaan afkomstig van externe webappserver (evt beperken tot alleen WMS protocol)bullWMS productieserver alleen toegang tot interne DB-server via SQL-netbullBeheerder toegang WMS server via ftp voor configuratiefilesbullExterne users hebben geen toegang tot DMZ of LAN

Hiernaast een vereenvoudigd plaatje de groene lijn geeft het toegangspad tot interne data aan

Serverarchitectuur

Page 6: Gemeentelijke geo informatie infrastructuur

ALTIJDGEO

6

ExportserviceDe gebruiker kan een kaartbeeld downloaden in een voor hem valide formaat dan wordt deze exportservice aangeroepen Ondersteunde exporformaten dienen minimaal shp pdf dgn en jpg te zijn Daarnaast kan deze export service aangeroepen worden om bestanden klaar te zetten Bij voorkeur roept de exportservice FME aan

GeorssAlle geografsiche informatie moet via configuratie als Georss gepubliceerd kunnen worden Niet alle geografische themarsquos lenen zich hiervoor Vooral puntobjecten lenen zich hiervoor Denk hierbij aan bv WABO-vergunningen en evenementen Georss gebeurt in het coordinaatstelsel WGS84

ADAOm tabular data uit de ODS of uit andere databasebronnen op te vragen gebruikt gemeente Nijmegen ADA Een generieke component in de servicearchitectuur Eenvoudige sql statements kunnen hiermee worden uitgevoerd Ruimtelijke vragen lopen via de WFS service en worden bij voorkeur door de database afgehandeld Als deze vooraf zijn klaargezet in de ODS kan ADA ze weer opvragen dit zorgt ervoor dat bronsystemen niet onnodig zwaar belast worden

Geotag serviceDeze service indexeert nieuwsfeeds en de achterliggende berichtendocumenten en verrijkt deze met geografische tags De geotagservice publiceert in GeoRSS Gemeente Nijmegen heeft in samenwerking met Geodan een prototype ontwikkeld

Stuf vraag antwoord berichtenEen module om STUF vraag antwoord berichten volgens deze standaard te kunnen verwerken

Midoffice

ALTIJDGEO

7

Midoffice

GeocoderenDeze geocodeerservice geeft als uitvoer ruimtelijke cooumlrdinaten (in RD) terugwaarbij de invoer een of meerdere van de volgende parameters kan zijnbull1048695 postcode 6ppc al dan niet met huisnummerbull1048695 postcode 4ppcbull1048695 straatnaam al dan niet met huisnummerbull1048695 (woon)plaatsnaam

POIEen service net als de geocodeerservice die allerlei objecten voorziet van een xy coordinaat Dit zijn bv alle BAG objecten aangevuld met toponiemen scholen gebouwnamen etc Middels deze service kan gezocht worden naar een locatie

GegevensmagazijnEen centrale database met hierin kopieumln van de basis en kernregistraties die primair is ingericht voor raadplegen Het gegevensmagazijn heeft een hoge beschikbaarheid De actualiteit wordt in overleg met de bronhouder afgestemdGegevens voor de frontoffice worden alleen via services ontsloten

MetadataDeze database bevat de metadata conform het Nederlands profiel voor Metadata van de gegevenssets die in het gegevensmagazijn staan opgeslagen De metadata zorgt samen met de catalogus functie voor de vindbaarheid van gegevens Daarnaast beschrijft het om de kwaliteit

ALTIJDGEO

8

OGC services

WMTSWeb Map Tiling Service De WMS standaard zorgt ervoor dat clients kaarten dynamisch kunnen bevragen Een WMS is niet goed schaalbaar en levert daardoor onvoldoende performance bij hoge volumes van parallelle requesten De aanpak hierbij is tiling toe te passen waarbij de ruimte wordt ingedeeld in een matrix en een aantal zoomniveaus resoluties Bij tiling worden opgeknipte kaarten (tiles) vooraf geprepareerd (precached of het zogenaamde vullen van de cache) en op de webserver geplaatst

WMCMet Catalogue services kan in de gepubliceerde metadata van aangeboden geo-informatie (data enservices) gezocht worden Clients kunnen in een of meerdere catalogues zoeken

WFS(T)Web Feature Service (WFS) is een protocol voor het opvragen aanleveren bewerken en analyseren van geografische vector data Het maakt gebruik van Geography Markup Language (GML) voor dataoverdracht Het resultaat van een vraag zijn de objecten die aan de vraagstelling voldoen in GML dit in tegenstelling tot WMS waarbij een image (plaatje) wordt teruggestuurd

WMSEen Web Map Service (WMS) is een webgebaseerde kaart-service Het genereert een kaartuitsnede van geo-informatie en stelt dat via het web beschikbaar De ge-georefereerde geo-informatie wordt in een raster formaat beschikbaar gesteld zoals PNG GIF of JPEG en daarmee is het hanteerbaar in de gangbare browsers Indien gewenst kunnen de kaartenlsquo ook in een vectorformaat zoals SVG beschikbaar worden gesteld De WMS specificatie is een eenvoudige specificatie en daardoor ook zeer veel gebruikt Styled Layer Descriptor (SLD) is een extensie op de WMS-standaard SLD verzorgt gecontroleerde cartografie in een WMS request

FESMet de filter Encoding Service kan binnen een WFS WMS service een filter worden aangebracht ( Bomen van het type ldquoeikrdquo)

ALTIJDGEO

9

Basis- en KernregistratiesBinnen de gemeente worden op verschillende plekken basis en kernregistraties bijgehouden Deze gegevenssets bieden input aan het gegevensmagazijn

Luchtfotorsquos ( en andere rasterbestanden)Grote hoeveelheden raster dat Dit zijn geometrisch correcte luchtfotorsquos van een hoog detailniveau en gescande kaarten

Backoffice

WFMSteeds meer processystemen of WFM tools kunnen services aanroepen als stap in een proces Als voorbeeld tijdens het WABo proces kan de applicatie een service aanroepen of een adres een monumentbescherming heeft Het resultaat kan dan worden overgenomen in de applicatie zonder dat hier een persoonlijke handeling heeft plaatsgevonden

CADBinnen de gemeente zijn er veel CAD tekenaars die gebruik maken van ondergrondkaarten om hierop hun plannen of beheerobjecten in te tekenen

CMSOngestructureerde informatie wordt door de gemeente via het CMS gepubliceerd op Internet Middels het geotaggen van de RSS feeds is deze content geografisch doorzoekbaar geworden en te publiceren

GISVerschillende GIS-toepassingen maken gebruik van gegevens uit kern en basisregistraties om hierop eigen objecten te beheren dan wel hierop analyses los te laten

ALTIJDGEO

10

Backoffice

ETLExtract Transform and Load Deze sevice wordt gebruikt om grote hoeveelheden data uit de kern en basisregistraties te verzamelen hierop een bewerking los te laten en vervolgens in een andere database ( meestal het gegevensmagazijn) weg te schrijven ETL services worden dagelijks wekelijks om maandelijks gestart afhankelijk van de gevraagde actualiteit

CommunicatorEen service die zorgt voor het binnengemeetelijk berichtenverkeer van oa BAG mutaties Deze communicator regsitreert welke afnemers op welke wijze berichten willen ontvangen van mutaties in oa de BAG De functie lijkt veel op de Key2dataDaarnaast kan de communicator service gebruikt worden om naast de ETL service het gegevensmagazijn bij te werken Dit kan handig zijn voor data die een hoge actualiteit vraagt De communicator kan via verschillende standaarden communiceren STUFx en GML

ALTIJDGEO

11

Verbinden

Digi Hiermee worden de voorzieningen als Digikoppeling DigiD en Digimelding bedoeld Standaard volgens GEMMA

WMS WFSIn de gemeentelijke frontoffice applicatiekunnen ook gegevensbronnen van derden worden getoond als zij deze volgende de OGC standaarden ter beschikking stellen Via de catalogus van het nationaal georegister (NGR) kunnen deze service gevonden en verbonden worden

Serviceregister Overheidnl levert een serviceregister en gegevensdiensten om landelijke voorziening als de basisregistraties te ontsluiten voor oa gemeenten

Overheidnl en NGR portalen waar we als gemeente onze (meta) data kunnen aanbieden voor gebruik binnen de overheid en waarmee deze ter beschikking komt van burgers bedrijven en instellingen

ALTIJDGEO

12

WMS Configuratie nieuwWijzigingen tov bestaande situatiebullGeen reverse proxy meerbullWMS productieserver verplaatsen van LAN naar DMZbullWMS productieserver dichtzetten via firewall alleen verkeer toestaan afkomstig van externe webappserver (evt beperken tot alleen WMS protocol)bullWMS productieserver alleen toegang tot interne DB-server via SQL-netbullBeheerder toegang WMS server via ftp voor configuratiefilesbullExterne users hebben geen toegang tot DMZ of LAN

Hiernaast een vereenvoudigd plaatje de groene lijn geeft het toegangspad tot interne data aan

Serverarchitectuur

Page 7: Gemeentelijke geo informatie infrastructuur

ALTIJDGEO

7

Midoffice

GeocoderenDeze geocodeerservice geeft als uitvoer ruimtelijke cooumlrdinaten (in RD) terugwaarbij de invoer een of meerdere van de volgende parameters kan zijnbull1048695 postcode 6ppc al dan niet met huisnummerbull1048695 postcode 4ppcbull1048695 straatnaam al dan niet met huisnummerbull1048695 (woon)plaatsnaam

POIEen service net als de geocodeerservice die allerlei objecten voorziet van een xy coordinaat Dit zijn bv alle BAG objecten aangevuld met toponiemen scholen gebouwnamen etc Middels deze service kan gezocht worden naar een locatie

GegevensmagazijnEen centrale database met hierin kopieumln van de basis en kernregistraties die primair is ingericht voor raadplegen Het gegevensmagazijn heeft een hoge beschikbaarheid De actualiteit wordt in overleg met de bronhouder afgestemdGegevens voor de frontoffice worden alleen via services ontsloten

MetadataDeze database bevat de metadata conform het Nederlands profiel voor Metadata van de gegevenssets die in het gegevensmagazijn staan opgeslagen De metadata zorgt samen met de catalogus functie voor de vindbaarheid van gegevens Daarnaast beschrijft het om de kwaliteit

ALTIJDGEO

8

OGC services

WMTSWeb Map Tiling Service De WMS standaard zorgt ervoor dat clients kaarten dynamisch kunnen bevragen Een WMS is niet goed schaalbaar en levert daardoor onvoldoende performance bij hoge volumes van parallelle requesten De aanpak hierbij is tiling toe te passen waarbij de ruimte wordt ingedeeld in een matrix en een aantal zoomniveaus resoluties Bij tiling worden opgeknipte kaarten (tiles) vooraf geprepareerd (precached of het zogenaamde vullen van de cache) en op de webserver geplaatst

WMCMet Catalogue services kan in de gepubliceerde metadata van aangeboden geo-informatie (data enservices) gezocht worden Clients kunnen in een of meerdere catalogues zoeken

WFS(T)Web Feature Service (WFS) is een protocol voor het opvragen aanleveren bewerken en analyseren van geografische vector data Het maakt gebruik van Geography Markup Language (GML) voor dataoverdracht Het resultaat van een vraag zijn de objecten die aan de vraagstelling voldoen in GML dit in tegenstelling tot WMS waarbij een image (plaatje) wordt teruggestuurd

WMSEen Web Map Service (WMS) is een webgebaseerde kaart-service Het genereert een kaartuitsnede van geo-informatie en stelt dat via het web beschikbaar De ge-georefereerde geo-informatie wordt in een raster formaat beschikbaar gesteld zoals PNG GIF of JPEG en daarmee is het hanteerbaar in de gangbare browsers Indien gewenst kunnen de kaartenlsquo ook in een vectorformaat zoals SVG beschikbaar worden gesteld De WMS specificatie is een eenvoudige specificatie en daardoor ook zeer veel gebruikt Styled Layer Descriptor (SLD) is een extensie op de WMS-standaard SLD verzorgt gecontroleerde cartografie in een WMS request

FESMet de filter Encoding Service kan binnen een WFS WMS service een filter worden aangebracht ( Bomen van het type ldquoeikrdquo)

ALTIJDGEO

9

Basis- en KernregistratiesBinnen de gemeente worden op verschillende plekken basis en kernregistraties bijgehouden Deze gegevenssets bieden input aan het gegevensmagazijn

Luchtfotorsquos ( en andere rasterbestanden)Grote hoeveelheden raster dat Dit zijn geometrisch correcte luchtfotorsquos van een hoog detailniveau en gescande kaarten

Backoffice

WFMSteeds meer processystemen of WFM tools kunnen services aanroepen als stap in een proces Als voorbeeld tijdens het WABo proces kan de applicatie een service aanroepen of een adres een monumentbescherming heeft Het resultaat kan dan worden overgenomen in de applicatie zonder dat hier een persoonlijke handeling heeft plaatsgevonden

CADBinnen de gemeente zijn er veel CAD tekenaars die gebruik maken van ondergrondkaarten om hierop hun plannen of beheerobjecten in te tekenen

CMSOngestructureerde informatie wordt door de gemeente via het CMS gepubliceerd op Internet Middels het geotaggen van de RSS feeds is deze content geografisch doorzoekbaar geworden en te publiceren

GISVerschillende GIS-toepassingen maken gebruik van gegevens uit kern en basisregistraties om hierop eigen objecten te beheren dan wel hierop analyses los te laten

ALTIJDGEO

10

Backoffice

ETLExtract Transform and Load Deze sevice wordt gebruikt om grote hoeveelheden data uit de kern en basisregistraties te verzamelen hierop een bewerking los te laten en vervolgens in een andere database ( meestal het gegevensmagazijn) weg te schrijven ETL services worden dagelijks wekelijks om maandelijks gestart afhankelijk van de gevraagde actualiteit

CommunicatorEen service die zorgt voor het binnengemeetelijk berichtenverkeer van oa BAG mutaties Deze communicator regsitreert welke afnemers op welke wijze berichten willen ontvangen van mutaties in oa de BAG De functie lijkt veel op de Key2dataDaarnaast kan de communicator service gebruikt worden om naast de ETL service het gegevensmagazijn bij te werken Dit kan handig zijn voor data die een hoge actualiteit vraagt De communicator kan via verschillende standaarden communiceren STUFx en GML

ALTIJDGEO

11

Verbinden

Digi Hiermee worden de voorzieningen als Digikoppeling DigiD en Digimelding bedoeld Standaard volgens GEMMA

WMS WFSIn de gemeentelijke frontoffice applicatiekunnen ook gegevensbronnen van derden worden getoond als zij deze volgende de OGC standaarden ter beschikking stellen Via de catalogus van het nationaal georegister (NGR) kunnen deze service gevonden en verbonden worden

Serviceregister Overheidnl levert een serviceregister en gegevensdiensten om landelijke voorziening als de basisregistraties te ontsluiten voor oa gemeenten

Overheidnl en NGR portalen waar we als gemeente onze (meta) data kunnen aanbieden voor gebruik binnen de overheid en waarmee deze ter beschikking komt van burgers bedrijven en instellingen

ALTIJDGEO

12

WMS Configuratie nieuwWijzigingen tov bestaande situatiebullGeen reverse proxy meerbullWMS productieserver verplaatsen van LAN naar DMZbullWMS productieserver dichtzetten via firewall alleen verkeer toestaan afkomstig van externe webappserver (evt beperken tot alleen WMS protocol)bullWMS productieserver alleen toegang tot interne DB-server via SQL-netbullBeheerder toegang WMS server via ftp voor configuratiefilesbullExterne users hebben geen toegang tot DMZ of LAN

Hiernaast een vereenvoudigd plaatje de groene lijn geeft het toegangspad tot interne data aan

Serverarchitectuur

Page 8: Gemeentelijke geo informatie infrastructuur

ALTIJDGEO

8

OGC services

WMTSWeb Map Tiling Service De WMS standaard zorgt ervoor dat clients kaarten dynamisch kunnen bevragen Een WMS is niet goed schaalbaar en levert daardoor onvoldoende performance bij hoge volumes van parallelle requesten De aanpak hierbij is tiling toe te passen waarbij de ruimte wordt ingedeeld in een matrix en een aantal zoomniveaus resoluties Bij tiling worden opgeknipte kaarten (tiles) vooraf geprepareerd (precached of het zogenaamde vullen van de cache) en op de webserver geplaatst

WMCMet Catalogue services kan in de gepubliceerde metadata van aangeboden geo-informatie (data enservices) gezocht worden Clients kunnen in een of meerdere catalogues zoeken

WFS(T)Web Feature Service (WFS) is een protocol voor het opvragen aanleveren bewerken en analyseren van geografische vector data Het maakt gebruik van Geography Markup Language (GML) voor dataoverdracht Het resultaat van een vraag zijn de objecten die aan de vraagstelling voldoen in GML dit in tegenstelling tot WMS waarbij een image (plaatje) wordt teruggestuurd

WMSEen Web Map Service (WMS) is een webgebaseerde kaart-service Het genereert een kaartuitsnede van geo-informatie en stelt dat via het web beschikbaar De ge-georefereerde geo-informatie wordt in een raster formaat beschikbaar gesteld zoals PNG GIF of JPEG en daarmee is het hanteerbaar in de gangbare browsers Indien gewenst kunnen de kaartenlsquo ook in een vectorformaat zoals SVG beschikbaar worden gesteld De WMS specificatie is een eenvoudige specificatie en daardoor ook zeer veel gebruikt Styled Layer Descriptor (SLD) is een extensie op de WMS-standaard SLD verzorgt gecontroleerde cartografie in een WMS request

FESMet de filter Encoding Service kan binnen een WFS WMS service een filter worden aangebracht ( Bomen van het type ldquoeikrdquo)

ALTIJDGEO

9

Basis- en KernregistratiesBinnen de gemeente worden op verschillende plekken basis en kernregistraties bijgehouden Deze gegevenssets bieden input aan het gegevensmagazijn

Luchtfotorsquos ( en andere rasterbestanden)Grote hoeveelheden raster dat Dit zijn geometrisch correcte luchtfotorsquos van een hoog detailniveau en gescande kaarten

Backoffice

WFMSteeds meer processystemen of WFM tools kunnen services aanroepen als stap in een proces Als voorbeeld tijdens het WABo proces kan de applicatie een service aanroepen of een adres een monumentbescherming heeft Het resultaat kan dan worden overgenomen in de applicatie zonder dat hier een persoonlijke handeling heeft plaatsgevonden

CADBinnen de gemeente zijn er veel CAD tekenaars die gebruik maken van ondergrondkaarten om hierop hun plannen of beheerobjecten in te tekenen

CMSOngestructureerde informatie wordt door de gemeente via het CMS gepubliceerd op Internet Middels het geotaggen van de RSS feeds is deze content geografisch doorzoekbaar geworden en te publiceren

GISVerschillende GIS-toepassingen maken gebruik van gegevens uit kern en basisregistraties om hierop eigen objecten te beheren dan wel hierop analyses los te laten

ALTIJDGEO

10

Backoffice

ETLExtract Transform and Load Deze sevice wordt gebruikt om grote hoeveelheden data uit de kern en basisregistraties te verzamelen hierop een bewerking los te laten en vervolgens in een andere database ( meestal het gegevensmagazijn) weg te schrijven ETL services worden dagelijks wekelijks om maandelijks gestart afhankelijk van de gevraagde actualiteit

CommunicatorEen service die zorgt voor het binnengemeetelijk berichtenverkeer van oa BAG mutaties Deze communicator regsitreert welke afnemers op welke wijze berichten willen ontvangen van mutaties in oa de BAG De functie lijkt veel op de Key2dataDaarnaast kan de communicator service gebruikt worden om naast de ETL service het gegevensmagazijn bij te werken Dit kan handig zijn voor data die een hoge actualiteit vraagt De communicator kan via verschillende standaarden communiceren STUFx en GML

ALTIJDGEO

11

Verbinden

Digi Hiermee worden de voorzieningen als Digikoppeling DigiD en Digimelding bedoeld Standaard volgens GEMMA

WMS WFSIn de gemeentelijke frontoffice applicatiekunnen ook gegevensbronnen van derden worden getoond als zij deze volgende de OGC standaarden ter beschikking stellen Via de catalogus van het nationaal georegister (NGR) kunnen deze service gevonden en verbonden worden

Serviceregister Overheidnl levert een serviceregister en gegevensdiensten om landelijke voorziening als de basisregistraties te ontsluiten voor oa gemeenten

Overheidnl en NGR portalen waar we als gemeente onze (meta) data kunnen aanbieden voor gebruik binnen de overheid en waarmee deze ter beschikking komt van burgers bedrijven en instellingen

ALTIJDGEO

12

WMS Configuratie nieuwWijzigingen tov bestaande situatiebullGeen reverse proxy meerbullWMS productieserver verplaatsen van LAN naar DMZbullWMS productieserver dichtzetten via firewall alleen verkeer toestaan afkomstig van externe webappserver (evt beperken tot alleen WMS protocol)bullWMS productieserver alleen toegang tot interne DB-server via SQL-netbullBeheerder toegang WMS server via ftp voor configuratiefilesbullExterne users hebben geen toegang tot DMZ of LAN

Hiernaast een vereenvoudigd plaatje de groene lijn geeft het toegangspad tot interne data aan

Serverarchitectuur

Page 9: Gemeentelijke geo informatie infrastructuur

ALTIJDGEO

9

Basis- en KernregistratiesBinnen de gemeente worden op verschillende plekken basis en kernregistraties bijgehouden Deze gegevenssets bieden input aan het gegevensmagazijn

Luchtfotorsquos ( en andere rasterbestanden)Grote hoeveelheden raster dat Dit zijn geometrisch correcte luchtfotorsquos van een hoog detailniveau en gescande kaarten

Backoffice

WFMSteeds meer processystemen of WFM tools kunnen services aanroepen als stap in een proces Als voorbeeld tijdens het WABo proces kan de applicatie een service aanroepen of een adres een monumentbescherming heeft Het resultaat kan dan worden overgenomen in de applicatie zonder dat hier een persoonlijke handeling heeft plaatsgevonden

CADBinnen de gemeente zijn er veel CAD tekenaars die gebruik maken van ondergrondkaarten om hierop hun plannen of beheerobjecten in te tekenen

CMSOngestructureerde informatie wordt door de gemeente via het CMS gepubliceerd op Internet Middels het geotaggen van de RSS feeds is deze content geografisch doorzoekbaar geworden en te publiceren

GISVerschillende GIS-toepassingen maken gebruik van gegevens uit kern en basisregistraties om hierop eigen objecten te beheren dan wel hierop analyses los te laten

ALTIJDGEO

10

Backoffice

ETLExtract Transform and Load Deze sevice wordt gebruikt om grote hoeveelheden data uit de kern en basisregistraties te verzamelen hierop een bewerking los te laten en vervolgens in een andere database ( meestal het gegevensmagazijn) weg te schrijven ETL services worden dagelijks wekelijks om maandelijks gestart afhankelijk van de gevraagde actualiteit

CommunicatorEen service die zorgt voor het binnengemeetelijk berichtenverkeer van oa BAG mutaties Deze communicator regsitreert welke afnemers op welke wijze berichten willen ontvangen van mutaties in oa de BAG De functie lijkt veel op de Key2dataDaarnaast kan de communicator service gebruikt worden om naast de ETL service het gegevensmagazijn bij te werken Dit kan handig zijn voor data die een hoge actualiteit vraagt De communicator kan via verschillende standaarden communiceren STUFx en GML

ALTIJDGEO

11

Verbinden

Digi Hiermee worden de voorzieningen als Digikoppeling DigiD en Digimelding bedoeld Standaard volgens GEMMA

WMS WFSIn de gemeentelijke frontoffice applicatiekunnen ook gegevensbronnen van derden worden getoond als zij deze volgende de OGC standaarden ter beschikking stellen Via de catalogus van het nationaal georegister (NGR) kunnen deze service gevonden en verbonden worden

Serviceregister Overheidnl levert een serviceregister en gegevensdiensten om landelijke voorziening als de basisregistraties te ontsluiten voor oa gemeenten

Overheidnl en NGR portalen waar we als gemeente onze (meta) data kunnen aanbieden voor gebruik binnen de overheid en waarmee deze ter beschikking komt van burgers bedrijven en instellingen

ALTIJDGEO

12

WMS Configuratie nieuwWijzigingen tov bestaande situatiebullGeen reverse proxy meerbullWMS productieserver verplaatsen van LAN naar DMZbullWMS productieserver dichtzetten via firewall alleen verkeer toestaan afkomstig van externe webappserver (evt beperken tot alleen WMS protocol)bullWMS productieserver alleen toegang tot interne DB-server via SQL-netbullBeheerder toegang WMS server via ftp voor configuratiefilesbullExterne users hebben geen toegang tot DMZ of LAN

Hiernaast een vereenvoudigd plaatje de groene lijn geeft het toegangspad tot interne data aan

Serverarchitectuur

Page 10: Gemeentelijke geo informatie infrastructuur

ALTIJDGEO

10

Backoffice

ETLExtract Transform and Load Deze sevice wordt gebruikt om grote hoeveelheden data uit de kern en basisregistraties te verzamelen hierop een bewerking los te laten en vervolgens in een andere database ( meestal het gegevensmagazijn) weg te schrijven ETL services worden dagelijks wekelijks om maandelijks gestart afhankelijk van de gevraagde actualiteit

CommunicatorEen service die zorgt voor het binnengemeetelijk berichtenverkeer van oa BAG mutaties Deze communicator regsitreert welke afnemers op welke wijze berichten willen ontvangen van mutaties in oa de BAG De functie lijkt veel op de Key2dataDaarnaast kan de communicator service gebruikt worden om naast de ETL service het gegevensmagazijn bij te werken Dit kan handig zijn voor data die een hoge actualiteit vraagt De communicator kan via verschillende standaarden communiceren STUFx en GML

ALTIJDGEO

11

Verbinden

Digi Hiermee worden de voorzieningen als Digikoppeling DigiD en Digimelding bedoeld Standaard volgens GEMMA

WMS WFSIn de gemeentelijke frontoffice applicatiekunnen ook gegevensbronnen van derden worden getoond als zij deze volgende de OGC standaarden ter beschikking stellen Via de catalogus van het nationaal georegister (NGR) kunnen deze service gevonden en verbonden worden

Serviceregister Overheidnl levert een serviceregister en gegevensdiensten om landelijke voorziening als de basisregistraties te ontsluiten voor oa gemeenten

Overheidnl en NGR portalen waar we als gemeente onze (meta) data kunnen aanbieden voor gebruik binnen de overheid en waarmee deze ter beschikking komt van burgers bedrijven en instellingen

ALTIJDGEO

12

WMS Configuratie nieuwWijzigingen tov bestaande situatiebullGeen reverse proxy meerbullWMS productieserver verplaatsen van LAN naar DMZbullWMS productieserver dichtzetten via firewall alleen verkeer toestaan afkomstig van externe webappserver (evt beperken tot alleen WMS protocol)bullWMS productieserver alleen toegang tot interne DB-server via SQL-netbullBeheerder toegang WMS server via ftp voor configuratiefilesbullExterne users hebben geen toegang tot DMZ of LAN

Hiernaast een vereenvoudigd plaatje de groene lijn geeft het toegangspad tot interne data aan

Serverarchitectuur

Page 11: Gemeentelijke geo informatie infrastructuur

ALTIJDGEO

11

Verbinden

Digi Hiermee worden de voorzieningen als Digikoppeling DigiD en Digimelding bedoeld Standaard volgens GEMMA

WMS WFSIn de gemeentelijke frontoffice applicatiekunnen ook gegevensbronnen van derden worden getoond als zij deze volgende de OGC standaarden ter beschikking stellen Via de catalogus van het nationaal georegister (NGR) kunnen deze service gevonden en verbonden worden

Serviceregister Overheidnl levert een serviceregister en gegevensdiensten om landelijke voorziening als de basisregistraties te ontsluiten voor oa gemeenten

Overheidnl en NGR portalen waar we als gemeente onze (meta) data kunnen aanbieden voor gebruik binnen de overheid en waarmee deze ter beschikking komt van burgers bedrijven en instellingen

ALTIJDGEO

12

WMS Configuratie nieuwWijzigingen tov bestaande situatiebullGeen reverse proxy meerbullWMS productieserver verplaatsen van LAN naar DMZbullWMS productieserver dichtzetten via firewall alleen verkeer toestaan afkomstig van externe webappserver (evt beperken tot alleen WMS protocol)bullWMS productieserver alleen toegang tot interne DB-server via SQL-netbullBeheerder toegang WMS server via ftp voor configuratiefilesbullExterne users hebben geen toegang tot DMZ of LAN

Hiernaast een vereenvoudigd plaatje de groene lijn geeft het toegangspad tot interne data aan

Serverarchitectuur

Page 12: Gemeentelijke geo informatie infrastructuur

ALTIJDGEO

12

WMS Configuratie nieuwWijzigingen tov bestaande situatiebullGeen reverse proxy meerbullWMS productieserver verplaatsen van LAN naar DMZbullWMS productieserver dichtzetten via firewall alleen verkeer toestaan afkomstig van externe webappserver (evt beperken tot alleen WMS protocol)bullWMS productieserver alleen toegang tot interne DB-server via SQL-netbullBeheerder toegang WMS server via ftp voor configuratiefilesbullExterne users hebben geen toegang tot DMZ of LAN

Hiernaast een vereenvoudigd plaatje de groene lijn geeft het toegangspad tot interne data aan

Serverarchitectuur