GemeenteBoutersem RUP Valkenberg · gedeelte van het woonuitbreidingsgebied begrensd door de...

17
288036_06_screening-addendum, revisie a Gemeente Boutersem RUP Valkenberg Mer-screening Addendum Gemeente Boutersem Neervelpsestraat 11 3370 Boutersem Grontmij Belgium nv Brussel, oktober 2013

Transcript of GemeenteBoutersem RUP Valkenberg · gedeelte van het woonuitbreidingsgebied begrensd door de...

288036_06_screening-addendum, revisie a

Gemeente BoutersemRUP ValkenbergMer-screeningAddendum

Gemeente BoutersemNeervelpsestraat 113370 Boutersem

Grontmij Belgium nvBrussel, oktober 2013

288036_06_screening-addendum, revisie a

Verantwoording

Titel : RUP Valkenberg

Subtitel : Mer screening - addendum

Projectnummer : 288036

Referentienummer : 288036_06_screening-addendum

Revisie : a

Datum : Oktober 2013

Auteur(s) : Patrick RoothaerE-mail adres : [email protected]

Gecontroleerd door :

Paraaf gecontroleerd :

Goedgekeurd door :

Paraaf goedgekeurd :

Contact : Arenbergstraat 13 bus 1B-1000 BrusselT +32 2 383 06 40F +32 2 380 36 [email protected]

288036_06_screening-addendum, revisie a

Inhoudsopgave

1 Aanleiding tot het addendum ................................................................................................................................................................................. 51.1 Aanleiding tot de opmaak van het RUP .................................................................................................................................................................... 51.2 Overzicht van het planningsproces ........................................................................................................................................................................... 5

2 Wijziging en uitbreiding van het plangebied ......................................................................................................................................................... 62.1 Wijziging plangebied 1 ............................................................................................................................................................................................ 62.2 Toevoeging plangebied 2: compensatiegebied Roosbeek .......................................................................................................................................... 72.3 Toevoeging plangebied 3: compensatiegebied Butsel ............................................................................................................................................. 11

3 Impact op de mogelijke milieueffecten ................................................................................................................................................................ 143.1 Wijziging plangebied 1 .......................................................................................................................................................................................... 143.2 Toevoeging van de compensatiegebieden 2 en 3 ..................................................................................................................................................... 15

4 Algemene conclusie .............................................................................................................................................................................................. 17

Inhoudsopgave (vervolg)

288036_06_screening-addendum, revisie aPagina 4 van 17

Lijst van de afbeeldingenfiguur 1: wijziging plangebied 1 ............................................................................................................................................................................................... 6figuur 2: situering compensatiegebied Roosbeek op topokaart .................................................................................................................................................. 7figuur 3: situering compensatiegebied Roosbeek op gewestplan ............................................................................................................................................... 7figuur 4: grondplan pastorietuin Roosbeek ............................................................................................................................................................................... 8figuur 5: situering compensatiegebied Butsel op topokaart ..................................................................................................................................................... 11figuur 6: situering compensatiegebied Butsel op gewestplan ................................................................................................................................................... 11

288036_06_screening-addendum, revisie aPagina 5 van 17

1 Aanleiding tot het addendum

1.1 Aanleiding tot de opmaak van het RUP

Het plan kadert binnen de uitvoering van het gemeentelijk ruimtelijkstructuurplan van Boutersem. In het GRS is richtinggevend vastgelegd datde gemeente actief de invulling van het centrale gebied achter de wijkValkenberg zal ondersteunen. Om een kwalitatieve en duurzame (al danniet gefaseerde) invulling van het binnengebied mogelijk te maken, wordtdoor middel van het RUP het woonuitbreidingsgebied herbestemd naarwoongebied. Een specifieke doelstelling is het realiseren van een mix aanwoningen met een voldoende aanbod aan doelgroep- en sociale woningen.Vermits het bindend sociaal objectief van de gemeente Boutersem nog nietis gehaald, moeten volgens artikel 4.1.13 van het decreet op het grond- enpandenbeleid, in het RUP eigenstandige normen voor sociale enbescheiden woningen worden vastgelegd.

1.2 Overzicht van het planningsproces

In januari 2010 werd gestart met de opmaak van het RUP. Conform devigerende wetgeving werd een screening opgemaakt waarin aangetoondwordt dat het RUP geen aanleiding zal geven tot significantemilieueffecten.1 Op 2 mei 2011 besliste de Dienst

1 Dossiernummer Dienst Milieueffectenrapportagebeheer: OHPL0866

Milieueffectenrapportagebeheer dat de opmaak van een plan-MER nietnodig is.

Het voorontwerp RUP werd op 6 november 2012 voorgelegd aan deplenaire vergadering. De adviserende instanties oordeelden dat het RUP inhaar toenmalige vorm niet in overeenstemming was het beleidskader oplokaal en bovenlokaal niveau. Omdat de aansnijding van hetwoonuitbreidingsgebied niet onderbouwd is door de woonbehoefte, moeter een compensatie voorzien worden door op (een) andere plaats(en) in degemeente woongebied om te zetten naar open ruimte.

Rekening houdend met de adviezen heeft de gemeente een aangepastvoorontwerp gemaakt. Het woonuitbreidingsgebied dat wordt omgezetnaar woongebied werd ingeperkt. Er wordt een compensatie voorzien doorop twee andere plaatsen in de gemeente woongebied om te zetten naaropen ruimte. De compensatie gebeurt deels in Roosbeek en deels in Butsel.Er werd een tweede plenaire vergadering georganiseerd op 25 september2013.

In dit addendum wordt aangetoond dat er ook met de wijziging enuitbreiding van het plangebied geen aanzienlijke milieueffecten teverwachten vallen. Hierdoor kan de ontheffing van beslissing tot plan-MER plicht van 2 mei 2011 behouden blijven.

288036_06_screening-addendum, revisie aPagina 6 van 17

2 Wijziging en uitbreiding van het plangebied

Het tweede voorontwerp bevat twee fundamentele wijzigingen ten opzichtevan het eerste voorontwerp dat aan de mer screening werd onderworpen.Enerzijds is het gedeelte woonuitbreidingsgebied dat wordt omgezet naarwoongebied kleiner. Anderzijds worden twee compensatiegebiedentoegevoegd waar woongebied wordt omgezet naar open ruimte gebied.

Hierdoor heeft het RUP in zijn huidige vorm betrekking op 3deelgebieden:

Plangebied 1: het woongebied ValkenbergPlangebied 2: compensatiegebied RoosbeekPlangebied 3: compensatiegebied Butsel

2.1 Wijziging plangebied 1

Plangebied 1 ligt in de kern van Roosbeek. Het plangebied betreft eengedeelte van het woonuitbreidingsgebied begrensd door deLeuvensesteenweg N3, de Groenstraat en bestaande wijk Valkenberg. Tenopzichte van het plan dat aan de mer-screening werd onderworpen, is ditplangebied verkleind.

figuur 1: wijziging plangebied 1

Afbakening woonuitbreidingsgebiedvoorontwerp RUP versie 2012

Afbakening woonuitbreidingsgebiedvoorontwerp RUP versie 2013

Wijziging en uitbreiding van het plangebied

288036_06_screening-addendum, revisie aPagina 7 van 17

2.2 Toevoeging plangebied 2: compensatiegebied Roosbeek

figuur 2: situering compensatiegebied Roosbeek op topokaart figuur 3: situering compensatiegebied Roosbeek op gewestplan

Wijziging en uitbreiding van het plangebied

288036_06_screening-addendum, revisie aPagina 8 van 17

Het eerste compensatiegebied ligt nabij het centrum van Roosbeek, tussende Leuvensesteenweg, de Lubbeeksestraat, de Oude Baan en de Zavelweg.

Centraal in het binnengebied van dit bouwblok stroomt de Moergracht, eenwaterloop van tweede categorie. De waterloop is niet overwelfd. Een bredestrook langsheen de waterloop is niet bebouwd en bestaat uit weiland.

Deze onbebouwde strook grenst aan de zuidzijde aan deLeuvensesteenweg. Aan de kant van de Oude Baan is de valleistructuurdoorbroken door de bebouwing aan weerszijden van de straat. De beekstroomt in een smalle corridor tussen de huizen. Verder noordwaarts looptde beekvallei door en sluit ze aan bij het vijverrijke gebied rondom hetkasteel van Roosbeek. Doorheen dit gebied stroomt de Velpe. Ten oostenvan de beek werd het binnengebied gedeeltelijk verkaveld.

Aan de kant van de straat worden de voormalige pastorie en de kerk enomgeving opgenomen in het plangebied. De kerk en de pastorij vormensamen met het naastgelegen gebouw (het ‘goed van Peten’) eenbeeldbepalend geheel langs de straat. Zowel de kerk als pastorij staanongeveer 20 meter achter de rand van de straat, waardoor een dorpspleinontstaat. Dit is momenteel verhard en ingericht als parking.

Open ruimte rondom de beekvallei met zicht op centrum Roosbeek

figuur 4: grondplan pastorietuin Roosbeek

Bron: www.pastorietuinroosbeek.be

Wijziging en uitbreiding van het plangebied

288036_06_screening-addendum, revisie aPagina 9 van 17

De Pastorie is gelegen tussen de kerk en het “goed van Peten”, met nog hetkerkhof tussen de kerk en de pastorie. Het is een statig huis met L-vormiggrondplan en twee bouwlagen onder dak.

Het oorspronkelijke gebouw dateert uit het midden van de 18de eeuw. In1877 – 1878 werden de gevels aan de tuin- en de straatzijde van de pastorijgrondig verbouwd en werd ook het korte been van het huidige L-vormigegrondplan toegevoegd. In de pastorie is een artsenpraktijk gevestigd.

De bij de pastorie aansluitende tuin bestond oorspronkelijk uit drie delen:de moestuin, de boomgaard en, aan de overkant van de beek, een lusttuin.In dit achterste deel werd ringgracht rond een eilandje gegraven, die viaeen afleidingskanaaltje van water uit de beek werd voorzien; het waterwerd via een tweede kanaaltje enkele tientallen meters stroomafwaartsopnieuw in de beek geloosd. Deze structuur bestaat nog steeds.

Voormalige pastorie, kerk van Roosbeek en toegangspoort tot depastorietuin

Pastorietuin van Roosbeek

Wijziging en uitbreiding van het plangebied

288036_06_screening-addendum, revisie aPagina 10 van 17

Vandaag is de groenzone achter de pastorie publiek toegankelijk, zowel hettuingedeelte als het achterliggende sterk beboste gedeelte. Een poort op hetdorpsplein, naast de pastorie, geeft toegang tot het tuingedeelte, daarachterstaat de boomgaard. Via een brugje vanuit de oude tuin over de beek is hetachterliggende deel toegankelijk.

Hierdoor beschikt Roosbeek over een publieke groenzone van ongeveer6.500 m². Naast de recreatieve en sociale functie heeft het park ook eeneducatief en erfgoedkundig aspect. Het park heeft een grote diversiteit aanboomsoorten de met naambordjes aangegeven zijn. In de boomgaard staandiverse fruitbomen. De moes- en kruidentuin wordt bewerkt door deleerlingen van de vrije basisschool van Roosbeek. Er zijn ook een insecten-en een bijenhotel in het park. De voortuin (gedeelte tussen de pastorie ende schuur) en de boomgaard moeten volgens het beheersplan beschikbaarzijn voor kleinschalige activiteiten van Boutersemse verenigingen enscholen. De pastorietuin heeft zowel op vlak van indeling als wat betreft deaanwezige beplanting een historische waarde.

Rondom de kerk ligt het kerkhof. Er is een verbinding tussen deLubbeeksestraat en de Oude Baan via een smalle doorsteek tussen hetkerkhof en de Oude Baan.

Bebost gedeelte met ringgracht en eilandje

Boomgaard

Wijziging en uitbreiding van het plangebied

288036_06_screening-addendum, revisie aPagina 11 van 17

2.3 Toevoeging plangebied 3: compensatiegebied Butsel

figuur 5: situering compensatiegebied Butsel op topokaart figuur 6: situering compensatiegebied Butsel op gewestplan

Wijziging en uitbreiding van het plangebied

288036_06_screening-addendum, revisie aPagina 12 van 17

Het tweede compensatiegebied ligt in Butsel, aan weerszijden van dePastoriestraat. Aan de noordzijde ligt de voormalige pastorie, ten zuidenvan de straat staat de kerk. Het compensatiegebied bestaat uit devoormalige pastorie en pastorietuin, de kerk en het kerkhof er rond en deaangrenzende akker.

De voormalige pastorie is een classicistisch getint gebouw uit einde 18de

eeuw. Het is een dubbelhuis met gevels uit bak- en zandstenen. Debedaking werd later gewijzigd. Links is er een kleine aanbouw met garageen berging erboven. Schuin links voor het gebouw staat nog een kleinberghok.

Zowel voor als achter het gebouw ligt een tuin. De voortuin is volledigommuurd en aangelegd als grasveld. De open ruimte achter het gebouwwordt momenteel gebruikt als paardenweide.

Links van het gebouw zijn er een klein verenigingslokaal en 3petanquebanen. De vroegere pastorie staat leeg. Zowel het gebouw als devoortuin maken een verloederde indruk.

Pastorie van Butsel

Ommuurde binnentuin van de pastorie

Wijziging en uitbreiding van het plangebied

288036_06_screening-addendum, revisie aPagina 13 van 17

De ruimte tussen de voortuinmuur en de straat is verhard. Buiten hettoegangspad tot de pastorij, dat is aangeleld in kasseien, is deze ruimtegeasfalteerd. Er zijn 19 parkeerplaatsen.

Aan de overzijde van de straat staat de Sint-Michielskerk van Butsel.Rondom de kerk ligt het kerkhof. Tussen de kerk en de straat staan tweewoningen. Deze huiskavels vallen buiten het plangebied van het RUP.

Ten westen van de kerk ligt een ligt een open gebied, grotendeel in gebruikals akker en deels als moestuin. Deze plaats biedt een mooi uitzicht op delager gelegen vallei. Ter hoogte van de kerk vertrekt een wandelpad datdoorloopt tot in Roosbeek.

Kerk van Butsel

Open ruimte met uitzicht op lager gelegen vallei

288036_06_screening-addendum, revisie aPagina 14 van 17

3 Impact op de mogelijke milieueffecten

In dit addendum op de screening wordt aangetoond dat de wijzigingen enuitbreidingen van het plangebied geen impact hebben op de in de screeningbeschreven mogelijke milieueffecten en dat de conclusie van de screening,dat de opmaak van een plan-MER niet nodig is, behouden kan worden.

3.1 Wijziging plangebied 1

Het plangebied wordt verkleind naar 4,99 ha. De oppervlaktewoonuitbreidingsgebied dat wordt omgezet naar woongebied daalt van6,63 ha naar 4,61 ha. Omdat de maximale dichtheid behouden wordt, daalthiermee ook het maximaal aantal woongelegenheden dat in hetbinnengebied gerealiseerd kan worden. In het eerste voorontwerp bedroeghet 93, in het huidige voorontwerp 69. In de screening werd uitgegaan van55 à 90 woningen en bijkomend 0,5 ha te ontwikkelen voorgemeenschapvoorzieningen.

De beschrijving van de mogelijke milieueffecten gebeurde op basis van demaximale invulling, zijnde 90 bijkomende woningen en bijkomend 0,5 hate ontwikkelen voor gemeenschapvoorzieningen.

Ten opzichte van de screening is het programma dus gereduceerd. Daarwaar het onderzoek tot mer gebeurde voor maximaal 90 bijkomendewoningen, worden er in het huidige RUP nog maximaal 69 voorzien.

Daarnaast worden geen bijkomende gemeenschapsvoorzieningen meergepland. Als gevolg daarvan zullen ook de mogelijke negatieve effecten ophet gebied van verharding en bebouwing van de grond, verkeersgeneratie,verdwijnen van bestaande open ruimte en groen en impact op hetlandschap minder significant zijn dan in de screening ingeschat.

Als algemene conclusie kan dus gesteld worden dat het programmagereduceerd is ten opzichte van het programma zoals opgenomen in demer-screening.

Naast dit kwantitatief aspect, zijn er ook de kwalitatieve aspecten. Dezehebben betrekking op de ruimtelijke en stedenbouwkundige principes vande inrichting van het gebied en de bereikbaarheid en ontsluiting. Ze hebbenbetrekking op de (mogelijke) inplanting van de woningen, de toegelatenmaximale gabarieten, de ontsluiting van het gebied voor gemotoriseerd enlangzaam verkeer. Hierin zijn er geen fundamentele wijzigingenaangebracht. Dit betekent dat de algemene inrichtingsprincipes zoalsomschreven in de mer-screening nog steeds van toepassing zijn en daaromdus ook de conclusies uit de screening behouden kunnen worden.

Impact op de mogelijke milieueffecten

288036_06_screening-addendum, revisie aPagina 15 van 17

3.2 Toevoeging van de compensatiegebieden 2 en 3

In de compensatiegebieden wordt woongebied omgezet naar openruimtegebied

3.2.1 Compensatiegebied Roosbeek

Het oostelijke deel ligt langsheen de Moergracht, een waterloop vantweede categorie. Het betreft grotendeels effectief overstromingsgevoeliggebied, waardoor het vanuit integraal waterbeleid aangewezen is om hetgebied niet te bebouwen. Ook landschappelijk en ecologisch zijn erverschillende argumenten om de woonbestemming te vervangen door eenopen ruimte bestemming. Het vrijwaren van beek- en riviervalleien is eenmeerwaarde voor de natuurlijke en ecologische structuur. Daarnaast wordteen bestaande open ruimte corridor van verdere bebouwing gevrijwaard.De open corridor is een van de weinige plaatsen langs de N3 waar nogopen vergezichten zijn. Bovendien heeft men van op de N3 uitzicht op dehistorische dorpskern van Roosbeek. De toren van de kerk en het Goed vanPeten zijn van ver zichtbaar.

Het tweede gedeelte bestaat uit de omgeving van de kerk en de pastorie.Achter de pastorie ligt de pastorietuin, die publiek toegankelijk is. Dezeomgeving wordt in het structuurplan van Boutersem omschreven als hethistorische hart van het dorp. Het behoud van de bestaande structuur iswenselijk. Het gebied heeft een hoge landschappelijke waarde. Dit volgtzowel uit de erfgoedwaarde van de gebouwen op zich als uit de ruimtelijkesamenhang tussen de verschillende gebouwen en de relatie met de groeneruimte van de pastorietuin. De kerk is beschermd als monument. Depastorie staat op de inventaris van het bouwkundig erfgoed. Het behoudvan deze historische structuur staat voorop. Het vermijden van verderebebouwing is wenselijk. De pastorietuin heeft een belangrijke historische,sociale, zacht-recreatieve, ecologische, landschappelijke, educatieve en

horticulturele waarde. Een aangepaste open ruimte bestemming is beter inovereenstemming met de huidige functies van het gebied en met dedoelstellingen tot het behoud ervan op lange termijn.

Binnen de open ruimte wordt een onderscheid gemaakt tussen hetvalleigebied en de parkzone. In het valleigebied zijn natuur enwaterhuishouding de hoofddoelstellingen. Recreatief medegebruik kanmaar is beperkt tot zachte recreatie onder de vorm van een wandelpaddoorheen de vallei. Omdat er inde vallei voldoende ruimte is, kunneninfrastructuren ten behoeve van waterbeheer of –zuivering in de openruimte geïntegreerd worden. De pastorietuin is ook een te vrijwarengroenzone doch met een meer multifunctioneel karakter. Ze heeft ook eenbelangrijke landschappelijke en historische waarde. Daarom is eenbestemming als parkgebied meer aangewezen. De bestaande sociale enzacht-recreatieve functie is en blijft belangrijk.

3.2.2 Compensatiegebied Butsel

Het tweede compensatiegebied ligt in de Pastoriestraat in Butsel. Hetbetreft de omgeving van de Sint-Michielskerk en de pastorie. Zowel dekerk, met inbegrip van het kerkhof, als de voormalige pastorie, metinbegrip van de ommuurde tuin, zijn beschermd als monument.

Het compensatiegebied B1a bestaat uit de percelen van de kerk en hetkerkhof en het perceel ten westen, momenteel weide. Vooral het bouwvrijhouden van het perceel ten westen van de kerk is waardevol voor hetbehoud van de landschappelijke context van de kerk en het kerkhof.Tevens wordt het doorzicht naar de vallei ten zuiden gevrijwaard. Depercelen van de twee woningen voor de kerk blijven behouden alswoongebied.

Impact op de mogelijke milieueffecten

288036_06_screening-addendum, revisie aPagina 16 van 17

Het compensatiegebied B1b betreft de site van de vroegere pastorie en deommuurde pastorietuin, met inbegrip van het perceel tussen de vroegerepastorie en de straat, momenteel ingericht als parking. Ook hier worden debeschermde elementen beter gevrijwaard door de onmiddellijke omgevingbouwvrij te houden. De omgeving van de pastorie wordt herbestemd naarparkgebied, met het volledig of gedeeltelijk behoud van de parking langsde straat. Hierdoor wordt, aansluitend bij de open ruimte rondom de kerk,de open ruimte rondom de pastorie planologisch verankerd. De beidetuinen, zowel voor als achter de pastorie, vormen een kleinschaliggroenelement in het centrum van Butsel. Het groen vervult een sociale enrecreatieve functie binnen de dorpsstructuur. Bij een eventuele bebouwingvan het huidige speelpleintje ten westen van de kerk kunnen despeelvoorzieningen in de pastorietuin worden geïntegreerd.

3.2.3 Bestaande gebouwen in de compensatiegebieden

Voor de kerken en de pastorieën staat een duurzaam behoud van degebouwen op lange termijn voorop. De bestaande bebouwing wordt nietbestemd als een specifieke zone maar beschouwd als bestaande gebouwenin open ruimte gebied waaraan specifieke rechten en mogelijkhedenworden toegekend.

Zowel in Roosbeek als in Butsel worden de kerk en de pastorie beschouwdals waardevol erfgoed. Daarom worden voorwaarden opgelegd aan hetverbouwen of eventueel herbouwen. De voorwaarden moeten er voorzorgen dat bouwwerken steeds resulteren in het behoud of zelfs hetversterken van de erfgoedwaarde van het gebouw. De voorwaarden die zijnopgenomen in het verordenend deel van de voorschriften moeten wordengehanteerd als afwegingcriteria bij het beoordelen van een aanvraag totstedenbouwkundige vergunning.

De instandhouding van waardevol erfgoed op lange termijn kan maarverzekerd worden als de gebouwen ook nuttig gebruikt kunnen worden.Daarom worden ruime bestemmingsmogelijkheden toegelaten. Omdat degebouwen in het centrum van een dorp liggen, kunnen deze functies ookkernversterkend zijn. In de voormalige pastorieën zijn ook woningentoegelaten. Het aantal woongelegenheden wordt beperkt via devoorschriften.

288036_06_screening-addendum, revisie aPagina 17 van 17

4 Algemene conclusie

Uit bovenstaande beschouwingen blijkt dat ten opzichte van dedoelstellingen van het plan zoals omschreven en beoordeeld in descreening:A. Het binnengebied, waar bijkomende ontwikkelingen worden voorzien,

ingeperkt is en het aantal bijkomende woningen daardoor gereduceerdwordt.

B. De compensatiegebieden weliswaar niet onderworpen werden aan descreening maar dat het plan tot gevolg heeft dat in deze gebieden debestaande toestand wordt bestendigd en de open ruimte gevrijwaardwordt.

Hieruit kan in alle redelijkheid worden geconcludeerd dat de wijzigingenaan het plan niet zullen leiden tot bijkomende of aanzienlijkermilieueffecten. Integendeel, ten opzichte van het plan dat onderworpenwerd aan de mer-screening, zullen de (potentiële) effecten beperkter zijn.Er kan daarom worden besloten dat de conclusie dat het plan geenaanzienlijke milieueffecten genereert, kan behouden blijven.

Dit motiveert tevens waarom de wijzigingen aan het plan geen nieuwescreeningsprocedure vereisen en de beslissing tot ontheffing van plan-MER plicht ook van toepassing is op het gewijzigde RUP.