Gemeente - VNG · 2019-10-14 · MILIEU IN RUIMTELIJKE PLANNEN GEMEENTE 1.1 Inleiding Kwaliteit is...

Milieu in ruimtelijke plannenGemeenteJuridische mogelijkheden onder de Wet ruimtelijke ordening

Instrument

Thema

2.2 Structuurvisie

2.3 Overleg / bestuursakkoord

2.4 PlanMER

3.1 Bestemmingsplan

3.2 Beheersverordening

3.3 Aanvullende verordenen-de bevoegdheid

3.4 Voorbereidingsbesluit

3.5 Stad-en-milieubenadering

4.1 Projectbesluit

4.2 Coördinatieregeling

4.3 Exploitatieplan

4.4 BesluitMER

5.1 PPS en Overeenkomst

5.2 Gronduitgifte

Verwijsschema opgenomen voorbeelden, naar milieuthema en instrumentMilieu in ruimtelijke plannen Gemeente

waterfauna

bodem verkeer energie ruimte-gebruik

bedrijvig-heid

externe veiligheid

geluid lucht

PARAGRAAF

Milieuthema staat centraal in het voorbeeld

Milieuthema komt mede aan de orde in het voorbeeld

Milieu in ruimtelijke plannen Gemeente

MILIEU IN RUIMTELIJKE PLANNEN GEMEENTE �

Inhoud

1. Introductie 3

1.1Inleiding 3

1.2Begrippenkadermilieuenplanvorming 6

1.3Instrumentenpalet 9

1.4Leeswijzer 12

2. Visie... ook op milieukwaliteit 14

2.1Meerverantwoordelijk,meermogelijk 16

2.2Beleidsinstrumentstructuurvisie 20

2.3Overleg/bestuursakkoordruimtelijkeplannen 26

2.4PlanMER 29

3. Instrumenten voor ruimtelijke normstelling 34

3.1Bestemmingsplan 36

3.2Beheersverordening 44

3.3Aanvullendeverordenendebevoegdheid 48

3.4Voorbereidingsbesluit 53

3.5Stad-en-milieubenadering 56

4 Publieke instrumenten voor ruimtelijke uitvoering 60

4.1Projectbesluit 62

4.2Coördinatieregeling 66

4.3Exploitatieplan 70

4.4BesluitMER 76

5 Private instrumenten voor ruimtelijke uitvoering 80

5.1PPSenovereenkomst 82

5.2Gronduitgifte 87

Bijlage1:Bronnen 92

Bijlage2:Afkortingen 93

Milieu in ruimtelijke plannen Gemeente


1.1 Inleiding

Kwaliteit is belangrijk bij de vormgeving van onze omgeving. De ruimte is schaars, en de investeringen daarin dienen toekomstwaarde te hebben. De ruimtelijke behoeften van wonen, werken, recreëren, mobiliteit, water en natuur verdienen een samenhangende benadering. De overheid moet in de ruimtelijke besluitvorming nota nemen van de ruimtelijke draagkracht, de gevolgen voor het leefmilieu en economische, culturele en sociale gevolgen. Het Rijk wil een ruimtelijk beleid dat niet alleen ordent, maar ook richting geeft aan de ruimtelijke dynamiek van ons land. Duurzame ruimtelijke ontwikkelingen moeten daarmee worden bevorderd. De Wet ruimtelijke ordening kiest daarom voor plannen en besluiten op het bestuurlijk niveau dat het dichtst bij mensen en hun leefomgeving staat.

Metdevernieuwingvanhetruimtelijkeinstrumen-

tariumvandeWetruimtelijkeordening(Wro,vanaf

1juli2008inwerking)krijgtdenieuwerolverdeling

tussendegemeenteendeprovinciegestalte.Inhet

nieuwestelselneemtelkeoverheidslaagnadrukkelijk

deverantwoordelijkheidvoorhaareigenbeleid.De

integralegebiedsontwikkelingwordtversterktdoor

ontwikkelings-enuitvoeringsgerichteinstrumenten.

Ditbiedtmeermogelijkhedenvoorderelatietussen

ruimtelijkeordeningenmilieu.

Deruimtelijkeordeningvanvoorheenheeftdemi-

lieudruknietdoenafnemen.Inhetnieuwestelsel

komenderuimtelijkemilieudoelen,demilieuambities

endeverantwoordelijkhedendaarvoorveelduide-

lijkerteliggen.Hetafwentelenvanmilieuproblemen

doorruimtelijkeingrepennaareenlagereofhogere

overheidofbuurgemeentemoetdaarmeetothet

verledengaanbehoren.Maarookkomtmenminder

snelwegmetvrijblijvendemilieuambitiesenonrealis-

tischemilieudoelen.

Ditroeptwelmeteendevraagophoedegemeente

haarverantwoordelijkheidvoormilieukannemenin

deruimtelijkeplanvorming.Welkeinstrumentenkan

zeinzettenvoorhetborgenvanmilieudoeleninruim-

telijkeplannen?Deervaringeningemeentelijkeplan-

nenmetbestaandinstrumentariumgevendaarineen

eersteinzicht,zoalsbestemmingsplan,gemeentelijke

verordeningenovereenkomst.Devraagisdaarnaast

welkenieuwemogelijkhedendeWrodegemeente

aanreikt.Inhoeverrezijndestructuurvisie,debe-

heersverordening,hetexploitatieplanofdeovereen-

komstgeschiktomeengoedeleefomgevingskwali-

teitterealiseren?

1. Introductie


Milieukansen van de Wro

Methetverdwijnenvandeprovincialegoedkeuring

voorgemeentelijkeplanneniseenprovincialecheck

vandedoorwerkingvanprovinciale,landelijkeofEu-

ropeseregelgevingindeplanvormingweggevallen.

Voorhetmilieu,datvoordebasiskwaliteitsterkleunt

opdezeregels,lijktdatopheteersteoogeenader-

lating.Hetrealiserenvanmilieukwaliteitisechterniet

zozeergebaatbijdiecheck,alswelbijeentijdigeen

volwaardigemilieu-inbrenginruimtelijkbeleidenin

deuitvoeringervan.OnderdeWrowordtjuistdit

laatsteveeltransparanterneergezet.

DeWrobrengteenduidelijkonderscheidaantussen:

• beleid:watwildegemeentebereiken?DeWro

verlangtvaniederegemeenteenprovincieeen

structuurvisie,waarinhetruimtelijkontwikke-

lingsbeeldwordtbeschreven.Daaraanmoetmen

tevenseenuitvoeringsstrategieverbindendieaan-

geeftopwelkewijzemenhetbeleidgaatrealise-

ren;

• normstelling,dejuridischeborgingvandedoor-

werking.HoehebbenhetRijkendeprovincieer-

voorgezorgddatgemeentenaanhunbeleidsdoe-

lenmeewerkenendezenietdoorkruisen,enhoe

zorgtdegemeentedatburgerenbedrijfweten

waarzeaantoezijn?

• uitvoering:welkemiddelenzetdegemeenteinom

haarbeleidteeffectueren?

Bijdetoedelingvanderuimtelijkebevoegdheden

gaatdewetgeveruitvanhetadagium‘bevoegd-

heidvolgtverantwoordelijkheid’:eenoverheidsni-

veaudatverantwoordelijkwordtgehoudenvooreen

bepaaldruimtelijkbeleid,moetookdebevoegdhe-

denhebbenomdatwaartemaken.Ditgeldtvanzelf-

sprekendookvoormilieubelangeninderuimtelijke

planvorming.Detijdigeagenderingvanruimtelijke

milieuthema’salsklimaatbestendigheid,zorgvuldig

ruimtegebruikofenergieneutraalkanlokkendeont-

wikkelingsperspectievenbieden.Milieubelangenwor-

dendaardoorverwevenindeplanvorming.Naastde

inhoudelijkeworstelingiserookeeninstrumentele

opgave.Hoeborgtmendebeoogdemilieukwaliteit

bijdeplanvormingenrealisatie?

Degemeentekanvoorderuimtelijkemilieuaspec-

ten,naasthetmilieubeleidsspoor,ooktotopzekere

hoogtehetplanologischespoorbewandelen.Zodra

meneengemeentelijk(milieu)belangindestructuur-

visiewilopnemen,moetmenalmeteennadenken

overdewijzenvanuitvoeringenvandoorwerking

voorderuimtelijkeplanpraktijk.Dedoorwerking

looptlangstweelijnen:

1.bestuurlijk/beleidsmatig:degemeentebepaaltin

hetkadervanhetmilieubeleidsplanofinhetkader

vaneenstructuurvisiehaarruimtelijkemilieube-

langenenverantwoordelijkhedenenformuleert

daarvooreenoplossingsgerichtbeleid.Ditbe-

leidbindtalleendegemeente,zodathetverstan-

digisgoedoverlegtevoerenmetdeprovincie

enanderepartijenoverdeafstemmingvande

(milieu)beleidsdoelenendeaanpakvandeuitvoe-

ring.Hetzelfdegeldtvoordeprovinciale(enrijks)

visierichtingdegemeente;

2.dejuridischedoorwerkingvanmilieuinderuim-

telijkeuitvoering.Dezeisnormatiefvanaardwaar

hetgaatomdedoorwerkingvan(provincialeen

rijks-)milieubelangennaarhetlokaleruimtelijke

beleid.Degemeentemoetderegelsvandepro-

vincie(enhetRijk)inachtnemen.Hierbijismin-

dersprakevantweerichtingsverkeertussende

gemeenteendeprovincieofRijk,deafstemming

overdenormatieveinstrumentenisimmersalinde

bestuurlijkelijnaandeordegeweest.

Doel brochure

Dezebrochure-endezusterbrochurevoorprovin-

cies-geefteenpraktischinzichtindemogelijkheden

ommilieujuridischteborgenindegemeentelijkeen

provincialeruimtelijkeplanvorming.Hetgeeftaan

hoedegemeentehaarverantwoordelijkheidvoormi-

lieubelangenkaninvullen.Gemeentelijkemedewer-

kerskunnendebrochuregebruikenbijdekeuzevan

instrumentenvoordedoorwerkingofuitvoeringvan

haarruimtelijkemilieudoelen,zowelvoorhetherdefi-

niërenvanhetbestaandebeleidalsvoordeinrichting

vannieuwbeleid.


Centraalstaathetpaletvanjuridischeinstrumenten

indeplanvormingvoordegemeente.Debrochure

gaatnietinopdebevoegdhedenenrelatiestenop-

zichtevanhetRijk(ofregiobesturen).Perinstrument

ismetbehulpvanvoorbeeldenbeschreveninhoever-

rehetmogelijkisombepaaldemilieuaspectendaarin

optenemenenvastteleggen,endeafwegingscrite-

riadaarbij.

Provincieskrijgenmetdezebrochureinzichtinde

gemeentelijkemogelijkhedenommilieubelangente

borgen,alsspiegelvoorhaareigenruimtelijkmilieu-

beleid.

Debrochureheefteeninstrumenteelenjuridisch

karakter.Hetishetlogischevervolgopdeprocesbe-

schrijvingeneninhoudelijke,thematischehandreikin-

genvoordeinbrengvanmilieuindeplanvorming.

ZoalsMILO(milieukwaliteitindeleefomgeving),Na-

tionaalpakketduurzamestedenbouw,deWatertoets

enDuurzaamheidsprestatieoplocatie(DPL).

Debrochurespreektzichnietuitoverinhoudelijke

ruimtelijkemilieuvoorkeurenofkeuzes.Datisimmers

aandegemeente,afhankelijkvanaardenschaal

vanderuimtelijkeopgavenenontwikkelingen.Aan

dehandvaninhoudelijkevoorbeeldenwordtgeïllu-

streerdwelkejuridischeimplicatiesruimtelijkemilieu-

belangenkunnenhebben.

Eenapartebrochuregeeftpermilieuthemaeenover-

zichtvanborgingsmogelijkhedenmetbehulpvan

ruimtelijkeinstrumenten.

Algemenemaatregel van

bestuurAanwijzing

VerordeningAanwijzing

Voorbereidings-besluit

Inpassingsplan

OvereenkomstBestemmingsplan

Beheersverordening

Structuurvisie

Juridischedoorwerking

Bestuurlijkedoorwerking

Structuurvisie

Structuurvisie

Rijk

Provincie

Gemeente


1.2 Begrippenkader milieu

en planvorming

OnderdeoudeWROspeeldealgeregelddevraag

welkemilieuaspecteninderuimtelijkeordening

doorwerken.DezediscussieismetdeWronog

steedsactueel.DeconsideransvandeWrosteltdat

dewetstrekt‘terbevorderingvaneenduurzame

ruimtelijkekwaliteit’.

Deaandachtvoormilieuinderuimtelijkeordeningis

indeloopderjarensteedsverderverbreed,totwat

weleen‘duurzameruimtelijkeontwikkeling’wordt

genoemd.Bovendienishetaccentgaandewegver-

schoven,vanbouwplan(‘duurzaambouwen’)viahet

bestemmingsplan(‘duurzamestedenbouw’)naarde

structuurvisie.Detoenemendebetekenisvanmilieu

heeftgeleidtoteenwirwaraanbegrippen,dieniet

altijdeenduidigwordengebruikt.Dehieruitvolgen-

deverwarringbelemmertdeonderlingecommunica-

tie.Eenoverzichtvandebegrippenwordthieronder

weergegeven.

‘Goede ruimtelijke ordening’

Hetbegrip‘goederuimtelijkeordening’isindeWro,

netalsinzijnvoorloper,nietnaderomschreven.Uit

jurisprudentieiskortgezegdafteleidendatmenalle

relevanteaspecteninderuimtelijkeoverwegingbe-

trekt.Dewetgevergeeftindememorievantoelich-

tingopdeWroeenruimebetekenisaaneengoede

ruimtelijkeordening.Eengoederuimtelijkeontwik-

kelingstreeftnaarhetbevorderenvaneenduurzame

ruimtelijkekwaliteitineendynamischesamenleving.

Hetbiedenvanfysiekeruimteenhetrealiserenvan

eenduurzameruimtelijkekwaliteitzijnonlosmakelijk

metelkaarverbonden.Deruimtelijkebesluitvorming

dientbeideelemententewaarborgenomtevoorko-

mendatcollectievebelangentegenstellingenont-

staanenomtevoorkomendatwaardevollegebieden

verlorengaanofdattoekomstigegeneratiesworden

belastmetmoeilijkomkeerbareinbreukenophet

ecologischevenwicht.

Eengoederuimtelijkeordeningdraagtbijaande

kwaliteitvandeleefomgeving.Volgensdememo-

rievantoelichtingbetekentdatnietalleendathet

verschaffenvanvoldoenderuimtevoorwonen,wer-

ken,recreërenenverkeerindebeleidsafwegingen

moetenwordenbetrokken,maarookhetgebruikdat

daarvanwordtgemaakt.Bijdevormgevingvande

fysiekeruimtekunnen,meerdantotnutoe,vanuit

verschillendebeleidsterreineneisenwordengesteld

aanhetgebruikvanderuimte.Dieeisenkrijgeneen

wisselendenadruk,afhankelijkvandeaardofpro-

blematiekvanhetgebiedenvanmaatschappelijke

opvattingenoverdekwaliteitvandeomgeving.Het

beleidvoorderuimtelijkeinrichtingvaneenbepaald

gebiedofvoorbepaaldeaspectendaarvan,komt

derhalvetotstandnaafwegingvanalleruimtelijkre-

levantebelangen.

Welkemilieuaspectenvanuiteengoederuimtelijke

ordeningvooreenplangebiedvanbelangzijn,moet

menperplanbeoordelen.Deessentieenhetge-

wichtvanmilieuaspectenisafhankelijkvanhetge-

biedendeopgave.Hetfundamentdaarvoorisartikel

3:2vandeAlgemenewetbestuursrecht(Awb),dat

bestuursorganenverplichtombijdevoorbereiding

vaneenbesluitdenodigekennistevergarenomtrent

derelevantefeitenenbelangen.Daarenbovenver-

plichtartikel3.1.6vanhetBesluitruimtelijkeordening

(Bro)hetbestuursorgaanombijdevoorbereidingvan

hetruimtelijkplanteonderzoekenwelkewaarden

bijhetplaninhetgedingzijnenwatdegevolgen

vanhetplanzijnvoordezewaarden.Aanwijzingen

voorderelevantievanaspectenkunnenookvolgen

uitspecifiekewetgeving,zoalsdeWetmilieubeheer

(Wm).

‘Milieu’

Watkanofmoetmenbijderuimtelijkeordeningon-

der‘milieu’verstaan?DeWmschaartondermilieu

hetbelangvandebeschermingvanmensen,dieren,

plantenengoederen,vanwater,bodemenluchten

vanlandschappelijke,natuurwetenschappelijkeen

cultuurhistorischewaardenenvandebeheersingvan

hetklimaat.Inderuimtelijkecontextgaathetomhet

fysiekemilieu,defysiekeruimtelijkeomgeving.

Voordeinkaderingvanmilieugebruiktmendanvaak

debegrippen:


PLAN-VORMING

SOCIAAL CULTURELE KWALITEITE

CO

NO

MISC

HE

KW

ALITEITECOLO

GISCH

EK

WA

LIE

TIT

GELUID

BODEM

ENERGIE

WAT

ER, E

TC.

• ‘milieuhygiëne’:gerichtophetbestrijdenvanmi-

lieuhindervangeluid,geur,stank,lucht,bodem-

verontreinigingenveiligheidsrisico’s;

• ‘ecologischeduurzaamheid’:bestaatnaastmilieu-

hygiëneuitaspectenvanaardkunde,hydrologie,

cultuurhistorie,natuurenklimaatenenergie,die

bijaantastingnietofzeermoeilijkteherstellenzijn

(irreversibel);

• ‘duurzaamheid’vanuittripleP:hetstrevenomde

driepijlersvanduurzameontwikkelingPeople

(socialecomponent),Planet(ecologieenmilieu)

enProfit/Prosperity(economie,winst,werken

welvaart)metelkaarinbalanstebrengenente

houden.Debasishiervoorishetbegrip‘duurzame

ontwikkeling’.Bijdeplanontwikkelingisreken-

schaptenemenvandeeffectenvanvoorgestane

ingrepeninhetplangebied:

- inrelatietotzijnomgeving,doorproblemenniet

doorteschuivennaarandereschaalniveaus;

- naardetoekomst,doorzominmogelijkmilieupro-

blementescheppenvoorkomendegeneraties.

Deeerste2puntenbiedendeingrediëntenvooreen

milieuagendabijderuimtelijkeplanvorming.Het3e

begripoverlaptdeintegraleruimtelijkeafweging.

Dezebrochurerichtzichopéénvandepijlersvoor

eenduurzameruimtelijkeontwikkeling:demilieu-

agenda.Aandeordekomen:bodem,water,floraen

fauna,verkeerenvervoer,energie,geluid,lucht,ex-

terneveiligheid,bedrijvigheidenzorgvuldigruimte-

gebruik.


‘Kwaliteitseis’

DememorievantoelichtingvandeWroomschrijft

hetbegripkwaliteitseisalsvolgt:‘wettelijkeeisdie

zichprimairrichttotdeoverheidenwaarinmetbe-

hulpvaneenkwaliteitswaardewordtvoorgeschreven

aanwelkekwaliteiteenonderdeelvandeomgeving

opeenbepaaldmomentmoetvoldoen’.

HetRijkendeprovinciekunnenmilieukwaliteitseisen

stellenineenAMvBrespectievelijkmilieuverorde-

ning(opgrondvanhoofdstuk5Wm).DeWrobiedt

hetRijkendeprovinciedemogelijkheidbijAMvB

c.q.verordeningruimtelijkrelevantekwaliteitseisen

testellenvoorbestemmingsplannen,inpassingsplan-

nen,beheersverordeningenenprojectbesluiten(ar-

tikelen3.37,4.1en4.3).Dememorievantoelichting

refereertaankwaliteitseisenmetruimtelijkegevolgen

ophetvlakvanwaterbeheerenexterneveiligheid

enaandeeiseninzakedeWetgeluidhinder(exarti-

kel3.3.1,lid2Bro).Dangaathetbijvoorbeeldover

detenhoogstetoelaatbaregeluidsbelastingdiebij

deuitwerkingofwijzigingvaneenbestemmingsplan

inachtmoetwordengenomen.Degemeente(of

provincie)moetdergelijkeeisenbijdeplanvorming

inachtnemen(norm)ofhiermeerekeninghouden

(streefwaardeof-kwaliteit).

‘Wettelijke basiskwaliteit’

Voorverschillendebeleidsterreinenzijnkwaliteitsnor-

mengeformuleerddiedirectvaninvloedzijnopde

ruimtelijkebesluitvorming.Eenwettelijkebasiskwali-

teitbetekentdatersprakeisvaneenwettelijkenorm

waaraaneenbepaaldgebiedopeenbepaaldmo-

mentmoetvoldoen.Bedoeldwordteenwetinmate-

riëlezin,deregelgevingkanvanhetRijk,provincieof

gemeentezijn.

Meestalgaathetomeenminimaaltebehalenkwali-

teitvoorgezondheid,milieuennatuur,zoalsgeluid,

stank,externeveiligheid,verontreinigingvanop-

pervlaktewater,bodemennatuurbescherming.De

grenswaardenuitdeWetgeluidhinderzijneenin-

houdelijkvoorbeeld.Inderuimtelijkebesluitvorming

moetendezeinachtwordengenomendanwelmoet

daarmeerekeningwordengehouden.

‘Beleidsmatige, niet-wettelijke, basiskwaliteit’

Steedsmeergemeentenendiverseprovincies,zoals

Utrecht,werkenmetmilieukwaliteitsprofielenvoor

gebieden.Erisdansprakevaneenbeleidsmatigeset

kwantitatieveofkwalitatievewaardendiedekwa-

liteituitdruktwaaraaneenbepaaldgebiedopeen

bepaaldmomentmoetvoldoen(denkaanMILO).De

procedurevandewatertoetsiseenprocesmatigeba-

siskwaliteit.

Metdezewaardengeeftdegemeenteofprovincie

eenconcreteondergrensaandievooreenbepaald

gebiedtoepasselijkis.Bijvoorbeelddewoningdicht-

heid,dehoeveelheidoppervlakteaangroenofwater,

deinfiltratievoorzieningofdegemiddeldeafstand

tenopzichtevaneenbushalte.Meestalisdatgeba-

seerdopdeaanwezige,bestaandekwaliteitinhet

gebied.Ditistebeschouwenalseenuitwerkingvan

hetalgemene‘standstill’beginsel,danwelhet‘ver-

oorzakersbeginsel’(geenafwenteling).Vaneenám-

bitieisdaneigenlijknoggeensprake.(Inde‘enge’

plankwaliteitsopvattingiselkekwaliteitdienietbij

wetisbepaaldeenambitie).

Wanneerdergelijkekwaliteitscriteriadoordege-

meenteofprovinciewordenneergelegdineenstruc-

tuurvisievoorhetbetrokkengebied,biedenzeeen

duidelijkbeoordelingskadervoorruimtelijkebeslui-

ten,zoalsbestemmingsplanofprojectbesluit.Inhet

planmoetdebasiskwaliteitwordenmeegenomen.

Uitdetoelichtingofruimtelijkeonderbouwingmoet

sprekenhoedaarmeerekeningisgehouden.

Zodradewaardenwordenopgenomeninalgemene

regels,issprakevaneenwettelijkebasiskwaliteit.

‘Milieuambitie’

Hetbegripmilieuambitiereserverenwijvoordie

kwaliteitsniveausvooreenbepaaldgebiedwaaruit

eenzekereuitdagingspreekt.Nieuwteontwikkelen

woon-enwerkgebiedenbiedenvaakmogelijkheden

voorhogerekwaliteitsniveaus.Ookbijdeherstruc-

tureringvaneengebiedzijnergelegenhedenomde

milieukwaliteittotbovenhetbasisniveauteverbete-

ren.Tedenkenisaaneenenergieprestatieoplocatie

(EPL)van7ofhoger.AlsmenvoldoetaanhetBouw-

besluitlevertdateenlagereenergieprestatieop.


DeNotaruimtedaagtgemeentenenprovinciesuit

waarmogelijkeenhogereambitietestellen.Delat

voorhetmilieuaspectligtdanbovendebasiskwaliteit

voorhetbetreffendegebied.Hoehoogisafhankelijk

vandeprioriteitdiedegemeenteenontwikkelende

partijendaaraantoedichten.Envandebeschikbare

middelenentechnieken.

Wanneereengemeenteofprovinciedezecriteria

neerlegtineenstructuurvisievoorhetbetrokkenge-

bied,biedenzeeenbeoordelingskadervoorruimte-

lijkebesluiten,zoalsbestemmingsplanofprojectbe-

sluit.Uitdetoelichtingofruimtelijkeonderbouwing

vanhetplanmoetsprekenhoedaarmeeindeafwe-

gingrekeningisgehouden.

Deuitkomstenzijnvaaktotaanhetuitvoeringsge-

reedmakenvaneenprojectongewis.Ambitieuzeuit-

komstenlenenzichdaarommindervooreen(alge-

mene)afdwingbareregeling.Overdegezamenlijke

wegernaartoekunnennatuurlijkwelprocesafspraken

wordengemaakt,zoalshetlatenopstellenvaneen

energievisie.

Realisatievaneenhogeredandebasiskwaliteitispas

goedmogelijkwanneerbijdeontwikkelingvanruim-

telijkeplannenmilieubelangentijdigwordenbetrok-

ken.Verschillendegemeentengebruikendaarbijhet

milieukwaliteitsprofielalshulpmiddel.

1.3 Instrumentenpalet

De‘borging’vaneenmilieuaspectinderuimte-

lijkeplanvormingkanopdiversemanierengestalte

krijgen.Degemeentestaatverschillendesoorten

beleidsinstrumententerbeschikking:

sociaal(overreding)

economisch(beloning)

juridisch(dwang)

Voorkwaliteitsambitieszijnallereerstsocialeinstru-

mentenvanbelang.Communicatieenoverlegzul-

lenmensenoverdestreepmoetentrekken.HetRijk

spreektvanhetverleidenvanpartijentothogere

kwaliteitsniveaus.Eenvoorwaardedaarvoorisdat

ambitiestijdigenduidelijkwordengeformuleerd.

Ookisoverlegnodigtussenbetrokkenpartijenover

derealisatievandieambitie.Draagvlakbijdepartijen

diedeambitiemoetenvormgevenofopbrengenis

immersvancruciaalbelang.Financiëleprikkelskun-

nendaarbijvandienstzijn.Hetopvoorhandafdwin-

genvaneenambitieisnietdemeestsuccesvolleweg.

Zodrapartijenzichkunnenvindenineenambitie,

iseenafgeleideopgavedejuridischeborgingvan

deambitieinhettrajectvanonderzoek,uitwerking

enrealisatie.Juridischeborgingisvanbelangom

ontwikkelendepartijenaandeafsprakentekunnen

houden,duidelijkheidtescheppennaarbetrokkenen

/belanghebbendenenomdebeheersituatiegoed

tekunnenvastleggen.Dejuridischeborgingbiedt

uiteindelijkdemogelijkheidintegrijpenalsmende

beoogdekwaliteitniet(dreigt)waartemaken.

Dezebrochurerichtzichmetnameopdejuridi-

scheborgingsmogelijkhedenvoormilieubinnen

deruimtelijkeinstrumenten.Daarbijmoetrekening

wordengehoudenmetdejuridischekenmerkenvan

deverschillendeinstrumenten.Nietalleskanineen

bestemmingsplan,overeenkomstofexploitatieplan

wordenvastgelegd.Ditisbovendienooknietaltijd

wenselijk,flexibiliteitnaardetoekomstisookeen

duurzameplankwaliteit.

Eenmilieuambitiekanmenvaakopuiteenlopende

manierenverankerengedurendeeenplanproces.Bij-

1.

2.

3.

streefwaarde

lokale ambitieenbasiskwaliteit

stad en milieu

bodem water geluid

grenswaarde, MTR

Gebiedskwaliteit

MILIEU IN RUIMTELIJKE PLANNEN GEMEENTE 10

voorbeeldeenbepaaldemaximalegeluidbelasting

opdegevelvanwoningenkanzijnvertalingkrijgenin

eenkwaliteitseisdieinhetbestemmingsplankanwor-

denopgenomen.Diezelfdeambitiekanéérderinhet

ontwerptrajectookeenrolspelenindeinvullingof

vormgevingvanhetplangebied.Tedenkenisaande

omleggingvaneenweg,afschermendebebouwing

ensitueringvangevoeligefuncties.Demilieukwaliteit

ligtdanuiteindelijkstevigverankerdindeplankaart,

functietoedelingindedoeleindenofprogrammati-

scheafspraken.Denormzelfisbijdeborgingvande

milieukwaliteitdanminderrelevant.

Ruimtelijke instrumenten

Degemeenteheeft,netalsRijkenprovincie,debe-

schikkingovereenvollediginstrumentenpakketom

haarruimtelijkbeleidtotuitvoeringtebrengen.Bij

debevoegdheidstoedelingindeWromaakthetin

principenietuitopwelkschaalniveauderuimtelijke

vraagstukkenzichafspelen.Alshetgaatomgemeen-

telijkebelangen,zoalsdekwaliteitvanwoongebie-

denofhetlokalevoorzieningenaanbod,hoortdepla-

nologischeverantwoordelijkheidookopdatniveau

teliggen.Alserprovincialebelangeninhetgeding

zijn,zoalsgroteinfrastructurelelijnenofwaterber-

gingsgebieden,ligtdeverantwoordelijkheidvoorde

planologischeinbeddingopdatniveau.Degemeen-

tenenprovincieshebbendaarominbeginselhetzelf-

debeleids-enjuridischinstrumentenpaletvoorde

ruimtelijkeplanvorming.

OnderdeoudeWROliepenbeleidsdoelenenin-

strumentendoorelkaar.DeWrobrengteenonder-

scheidaantussenenerzijdshetbeleidsdocument,de

structuurvisie,enanderzijdsdeinstrumentenvoor

hetvastleggenvanjuridischbindenderegels.DeWro

sluitdaarmeeaanbijhethuidigestelselvandeWm:

hetmilieubeleidsplanbevathetindicatievebeleiden

deverordeningishetregelinstrument.

DeWrodwingtdegemeente(maarookdeprovincie)

onderscheidtemakeninbeleidenjuridischeinstru-

menten.Degemeentemoet,bijhetbepalenvanhaar

ruimtelijke(milieu)belangenindestructuurvisie,wel

aangevenmetbehulpvanwelkeinstrumentenzijhaar

ruimtelijkebeleidsdoelenvervolgensdenkttegaan

verwezenlijken.

HetbestemmingsplanheeftindeWrodecentrale

plaatsalsruimtelijkinstrumentmeteenrechtstreeks

bindendewerkingnaarburgersbehoudenenisop

onderdelenversterkttenopzichtevanhetverleden.

Rigoureusveranderdzijndepositieenrolvande

provinciebijhetgemeentelijkebestemmingsplan.De

provincieheeftmethetinpassingsplaneengelijk-

soortiginstrumentterbeschikkinggekregenomhaar

ruimtelijkebelangenzelfplanologisch-juridischinte

kunnenpassen.

Kenmerkendvoorhetbestemmingsplaneninpas-

singsplanisdatzezoweleennormstellendkarakter

alseenuitvoeringskarakterhebben.

Behalvehetbestemmingsplanstaatdegemeentebij

deruimtelijkeplanvormingdiverseanderejuridische

instrumententerbeschikking-aldannietgebaseerd

opdeWro-,diegeschiktzijnvoorhetrealiserenvan

ondermeermilieubelangen:

• voordevastleggingvanhetbeleid:hetmilieube-

leidsplan,eventueelgecombineerdmeteenas-

pectenvisievoorhetruimtelijkmilieubeleid,ende

verplichtestructuurvisie.Ondersteunendeinstru-

mentenzijnhetoverleg,debestuursovereenkomst

eninvoorkomendegevallendestrategischemi-

lieubeoordelinginhetplanMER;

• normstelling:voorhetvastleggenvanhetgrond-

gebruik(bestemmingsplan).Ookkunnen-totop

zekerehoogte-viaeengemeentelijkeverordening

regelswordengesteld.ViadeStad-en-milieube-

naderingkandegemeenteeenafwijkendenorm

vastleggen,mitsdeprovinciehieraangoedkeuring

geeft;

• publiekrechtelijkeinstrumentenvoordeuitvoering:

bestemmingsplan,projectbesluit,coördinatiebe-

voegdheidenhetexploitatieplan.Indevoorko-

mendegevallenishetbesluitMERhetinstrument

bijuitstekommilieuaspectenteonderzoekenen

teagenderenindeconcretebesluitvorming;

• privaatrechtelijkeinstrumentenvoordeuitvoering

inderuimtelijkeplanvormingzijnovereenkomsten

enuiteenlopendeverschijningsvormenvanpu-

bliek-privatesamenwerking.Ookzijnonroerend

goedtransactiestotopzekerehoogteintezetten

voormilieubelangen.

MILIEU IN RUIMTELIJKE PLANNEN GEMEENTE 11

Niet-juridische instrumenten

Bestuursakkoord

STRUCTUURVISIE(Beleidsuitgangspunten,

zonder juridische doorwerking)

PlanMER

Overleg Beheersverordening Bestem-mings-

plan

Projectbesluit

Aanvullendeverordenende

bevoegdheid

Coördinatieregeling PPS en overeenkomst


Exploitatieplan Gronduitgifte

BesluitMER

Stad-en-milieubenadering

Publiekrechtelijk Privaatrechtelijk

Normstelling Uitvoering

Instrumenten inzet

Digitale verankering

DeWroverplichtoverhedenomhunruimtelijkevi-

sies,plannenengebiedsgerichtebesluitenindigi-

talevormoptestellenenbeschikbaartestellen.

Daarnaastdienendeplannenvoordeburgerraad-

pleegbaartezijn(verplichtvanaf1juli2009).Dewijze

waaropoverhedenplannenmaken,publicerenenge-

bruikenverandertdaardoor.Elektronischebestanden

komencentraaltestaanenpapierverdwijntnaarde

achtergrond.Ditdraagtbijaandeefficiencyvande

planvorming.

Deintegratievanmilieubelangenkandaarmeeeen

stukeenvoudigerworden,mitshetmilieuvelderin

slaagthaarbedoelingentekoppelenaanplange-

bieden.Eendigitaleweergavevangebiedsgerichte

milieukwaliteitsaspectenmaaktverbandenmetruim-

telijkeontwikkelingenzichtbaar,ofhetnuinventarisa-

tiegegevens,kwaliteitseisenofambitiesbetreft.

MILIEU IN RUIMTELIJKE PLANNEN GEMEENTE 1�

1.4 Leeswijzer

Debrochureisopgebouwdvanuit4categorieëninstrumentenvoorhetborgenvanmilieuinderuimtelijke

planvorming:instrumentenronddebeleidsvisie,normatieveinstrumenten,publiekeuitvoeringsinstrumenten

enprivateuitvoeringsinstrumenten.Iederecategoriewordtineenafzonderlijkhoofdstukbehandeld.

Debrochurerichtzichinhoudelijkopdemilieuagendavooreenduurzameruimtelijkeontwikkeling:bodem,

water,floraenfauna,verkeer,energie,geluid,lucht,externeveiligheid,bedrijvigheidenruimtegebruik.

Bepalen provinciale milieubelangen

Structuurvisie

Overleg / bestuurs-akkoord

PlanMER

PROVINCIE PPS en overeen-komst

Gronduitgifte

Verordening

Proactieve aanwij-zing


Zienswijze en reactieve aanwijzing


Bestemmingsplan

Projectbesluit

Coördinatie-regeling

Exploitatieplan

BesluitMER

2.1 Meer verant-woordelijk, meer

mogelijk

2.2 Structuurvisie

2.3 Overleg / bestuursakkoord

2.4 PlanMER

GEMEENTE 5.1 PPS en overeenkomst

5.2 Gronduitgifte

3.2 Beheersverorde-ning

3.3 Aanvullende verordende

bevoegdheid

3.4 Voorbereidings-besluit


3. Normstelling 4. Uitvoering publiek 5. Uitvoering privaat2. Visie

3.1 Bestemmingsplan

4.1 Projectbesluit

4.2 Coördinatiere-geling

4.3 Exploitatieplan

4.4 BesluitMER


Beschrijving instrumenten

Detoepassingsmogelijkhedenvanhetinstrument

voorhetborgenvanmilieustaattelkensalsvolgtom-

schreven.

• Weergavevandekenmerkenvanhetinstrument:

strekking,bevoegdgezag,juridischebasis,proce-

dure,beroep.

• Beschrijvingvandebetekenisvoormilieuaande

handvandekarakteristieken:

- hetbereikvanhetinstrument,geografisch,in-

houdelijken/ofjuridisch;

- dewijzevanjuridischedoorwerking;

- derolvandegemeentebijdetotstandkoming

enhetgebruikvanhetinstrument;

- demogelijkerolvandeprovinciebijdetot-

standkomingenhetgebruikvanhetinstrument.

• Tipsoverdetoepassingsmogelijkheden,criteriaen

conditiesvoordeborgingvanmilieuenillustratie-

vevoorbeelden.



Structuurvisie

Structuurvisie

Structuurvisie

Rijk

Provincie

Gemeente

2. Visie... ook op milieukwaliteit



Structuurvisie

Structuurvisie

Structuurvisie

Rijk

Provincie

Gemeente

De gemeentelijke visie op de kwaliteit van het milieu heeft verschillende verschijningsvormen. Naast thema’s en doelgroepen nemen gebiedsgerichte ambities een belangrijke plaats in. Deze zijn vaak uitgewerkt in gemeentelijk milieubeleid, op enige afstand van de ruimtelijke praktijk. Het is mogelijk deze ruimtelijke milieudoelen en milieuambities een plek te geven in een integrale structuurvisie. Ook opname in een aspectenstructuurvisie voor het ruimtelijk milieubeleid behoort tot de mogelijkheden.De structuurvisie voor het ruimtelijk milieubeleid maakt strikt genomen geen deel uit van het juridisch instrumentarium van de Wro. Beschrijving van dit beleidsstuk is echter onmisbaar, juist ook vanuit milieuoptiek. De betekenis van de structuurvisie ligt in het aanwijzen van de belangen en verantwoordelijkheden - uit milieuoptiek of met een milieu-impact - en de wijze waarop het vaststellende orgaan de beschreven ontwikkelingen tot uitvoering wil laten komen (uitvoeringsparagraaf). Het gemeentelijk beleid is in beginsel alleen bindend voor het eigen bestuur, zodat een goede afstemming met de provincie en buurgemeenten nodig is.


2.1 Meer verantwoordelijk,

meer mogelijk

MetdeWroisderolverdelingtussendegemeen-

teendeprovinciebijderuimtelijkeplanvorming

aanzienlijkveranderd.Elkeoverheidslaagneemtde

verantwoordelijkheidvoorhaareigenruimtelijkbe-

leid.Degemeentekrijgthiermeebeduidendmeer

inhoudelijkeverantwoordelijkheidvoorderuimte-

lijkeordeningbinnendegemeentegrenzen.Omdie

verantwoordelijkheidwaartekunnenmaken,zalde

gemeentezelfooknadrukkelijkhaarmilieubelangen

–naastdievandeprovincieenhetRijk–eenplek

moetengeveninderuimtelijkeplanvorming.Immers,

deprovincieheeftalleennogeentaakaangaandede

inhoudelijkebeoordelingvaneenbestemmingsplan

ofprojectbesluitwanneererprovincialebelangenin

hetgedingzijn.Degemeentelijkeplannenworden

doordeprovincie(enhetRijk)beduidendminderop

wet-enregelgevingbeoordeeld.Eentekortschieten-

dekwaliteitkandanpasbijdeRaadvanStatewor-

dengesignaleerd,metallegevolgenvandien.

Milieubelangen in structuurvisie

Hetgemeentelijkmilieubeleidsplangeeftrichtingaan

deverbeteringvandemilieukwaliteitbinnendege-

meente.Destructuurvisieishetinhoudelijkrichting-

gevendedocumentvoorderuimtelijkeontwikkeling

binnendegemeente.Doormilieubelangenmeteen

ruimtelijkecomponentdaarineenplaatstegeven,

wordtmilieuvolwaardigonderdeelvanderuimtelij-

keweging.Alsdegemeentegeenmilieubeleidsplan

heeft,iserredentemeeromhetmilieueenvol-

waardigeplaatstegevenineenintegraleruimtelijke

structuurvisieofaspectenstructuurvisie.

Hetkaraktervandemilieu-inbrengkanvariërenvan

-duurzame-locatiekeuzentotkwaliteitscriteriavoor

gebiedenbinnendegemeente.Hiermeelegtdege-

meenteeenduurzaamruimtelijkfundamentvoorde

borgingvanmilieukwaliteit.Devisiewerktimmers

doornaarprojectenenandereuitvoeringstrajecten,

Derolvandeprovincie(enrijk)bijeengemeentelijkbestemmingsplan

Deveranderderolvandeprovinciebijhetgemeentelijkbestemmingsplanisinonderstaandschemasamengevatweergegeven.

HetStreekplanendedaaraangekoppeldegoedkeuringsbevoegdheidvangemeentelijkeruimtelijkeplannenisvervallen.Depro-

vincielegthaarbeleidvastinstructuurvisies(indicatief)en/ofjuridischeregels,zoalseenverordening.Overleginhetvoortraject

vanruimtelijkeplannen–structuurvisiesenbestemmingsplannen-isdaarmeebelangrijkergeworden.Deprovinciebeoordeelt

ofhetgemeentelijkeontwerpbestemmingsplanovereenstemtmethetprovincialebeleidenregelgeving.Deprovincie(maarook

hetRijk)kaneventueelzienswijzenindienen,alservanuithaarprovinciale(ofrijks-)belangenaanleidingtoeis.

Degemeentemoetbijdevaststellingvanhetplanrekeninghoudenmetdezezienswijze,wantlooptandershetrisicovaneen

reactieveaanwijzingdoordepro-

vincie(ofRijk).Dezebeoordeling

vindtplaatsnavaststellingenvoor

deterinzageleggingvanhetvast-

gesteldeplan.Vervolgenslegtde

gemeentehetvastgesteldeplan

terinzage.Alsereenreactieve

aanwijzingisgedaan,dantreedt

datonderdeelvanhetplannietin

werking.Deprovincieheeftook

demogelijkheidomberoepinte

stellentegenhetbestemmings-

plan(ditgeldtookvoorhetRijk).


HoofdbelangprovincieNoord-Brabant:zorgvuldigruimte-gebruik

Inwezengaathetertelkensommethetprovinciaalruimtelijkbeleidbij

tedragenaandebalanstussenheteconomische,hetecologischeen

sociaal-culturelekapitaalvanNoord-Brabant.Wijwillennieuweruimte-

lijkeontwikkelingenfaciliterendiebijdragenaanhetopprovincialeschaal

behoudenenverkrijgenvansamenhangenbalanstusseneconomische,

ecologischeensociaal-culturelekwaliteiten.Hierbijzullenwebijnieuwe

ontwikkelingenmeeraandachtschenkenaanecologischeensociaal-cul-

tureleaspectendanindeafgelopendecenniaisgebeurd.Metandere

woorden:wewillenonzeruimtezorgvuldigergaangebruiken.

Bron:interimstructuurvisieprovincieNoord-Brabant,2008

viabestemmingsplanofprojectbesluit.

Alsruimtelijkemilieubelangenachterwegeblijven

indevisievorming,krijgtdegemeentedaarvanzelf

laterderekeninggepresenteerdbijdeconcreteplan-

vorming.Bijsturinginlocatiekeuzeofkwaliteitsambi-

tieisdanaanzienlijkmoeilijker.

Hetisverstandigbijdeopstellingvaneengemeente-

lijkestructuurvisietijdigkennistenemenvanderijks-

enprovincialestructuurvisiesendewijzewaaropzij

hunbeleidwillenlatendoorwerkenindegemeente-

lijkeplannen.

Provinciale en nationale milieubelangen

DeWrogaatervanuitdatdeprovincieenhetRijk

zichalleenrichtenopdeeigennationaleenprovinci-

alebelangen,maarregeltbewustnietinwelkgeval

sprakeisvaneennationaal,provinciaalofgemeente-

lijkbelang.Iederorgaangeeftinhaarstructuurvisie

zelfaanwatzijtothaarbelangenverantwoordelijk-

heidrekent.

Inhoudelijkefactorenvoorhetbepalenvaneenpro-

vinciaalmilieubelangzijn:

allereerstdienthetmilieuvraagstukeenduidelijke

ruimtelijkeimpacttehebbenopdefysiekeomge-

vingineen(groot)gebied.Eencriteriumdaarvoor

isdatereenlogischerelatiekanwordengelegd

metdeprovincialestructuurvisie.Dezevisiezal,

inhetverlengdevandeconsideransvandeWro,

gerichtzijnophetbevorderenvaneenduurzame

ruimtelijkekwaliteit;

•

bovendienmoetersprakezijnvaneendege-

meenteoverstijgendedimensie,zoals:

- locatie-afwegingenvoorbepaaldefuncties,bij-

voorbeeldvoormilieuhinderlijkebedrijvigheid,

dienaarhuneffectendeschaalvandegemeen-

teoverstijgen.Hetbedrijventerreinenvraag-

stukkenteconomischeenmilieueffectendiebij

voorkeuropeenhogereschaalwordenafgewo-

gen;

- infrastructureleverbindingenofdoorsnijdingen,

zoalsspoorlijnenofecologischeverbindingen;

- maatschappelijkeeffectenofgevolgenvoor

marktverhoudingendiedegemeenteovervleu-

gelen,waarbijgedachtkanwordenaandeener-

gievoorzieningofgrootschaligedetailhandel;

decomplexiteitvandeopgave.Bijvoorbeeldals

ersprakeisvaneengrotediversiteitin(tegenstrij-

dige)belangenbinneneengebiedwaarinmeer-

deregemeentenzijngelegen,tedenkenisaande

reconstructievanhetbuitengebied;

hetjuridischbevoegdgezag,zoalsbijprovinciale

wegenofprovincialeinrichtingenindezinvande

Wm.Hetisdanbijvoorbeeldinhetbelangvande

provincieombepaaldezones-vanuitdeoptiek

vangeluid,externeveiligheidendergelijke-te

vrijwarenvannieuwegevoeligefuncties.

•

•

•


Daarbijbepaaltdeprovinciepermilieubelanghaar

rolendebijbehorendeinstrumentenvoordeuitvoe-

ringervan,ziekadertje.

HetRijkheefthaarnationalebelangenverwoordin

de‘Realisatieparagraafnationaalruimtelijkbeleid’.

Dezebevateenbeleidsneutraleomzettingvande

NotaRuimteenanderePKB’s:decentraleoverheid

isverantwoordelijkvoordenationaleRuimtelijke

Hoofdstructuurenvoorderuimtelijkebasiskwaliteit

vanNederland,deandereoverhedendragenverant-

woordelijkheidvoorhuneigenruimtelijkebelangen.

Decirca100PKB-uitsprakenvandeNotaRuimtezijn

gecomprimeerdtot33nationalebelangen.Toege-

voegdishetnationalebelangklimaatadaptatie.

Denationaleruimtelijkebelangenrichtenzichvooral

opdewijzewaaropdezedoorwerkentotoplokaal

niveau.Inhoudelijkgaathetomnationalebelangen

diesamenhangenmet:

• hetbeschermenvanruimtelijkefuncties,zoalsna-

tuurindeecologischehoofdstructuur(EHS);

• hetvrijwarenvanfuncties,bijvoorbeeldkapitaalin-

tensievefunctiesingebiedenwaarrivierverruiming

noodzakelijkis.

Nationalebelangenkunnenookprocesvereistenof

spelregelsmetzichmeebrengen,zoalshetuitvoeren

vaneenwatertoetsbijbestemmingsplannen.

Rol gemeente

Degemeentebepaaltbijhaarbeleidskeuzeninde

structuurvisiedirecthaarrol(len)endeinstrumenten

waarmeezijderuimtelijke(milieu)doelenwilgaan

realiseren.Ineenuitvoeringsstrategielegtdege-

meentevasthoehaarvisieendoelenteverwezenlij-

ken.Daarmeeontstaatvoorafduidelijkheidvoorde

eigenorganisatie,debevolkingenmarktpartijenover

de(milieu)belangenendewijzewaaropdezeworden

opgepakt.Hetspreektvoorzichdatditbijvoorkeur

gebeurtinsamenhangmetandereruimtelijkedoelen

(gebiedsgericht)eninafstemmingmetuitvoerings-

trajectenvanandereoverheden,zoalsprovincieen

waterbeheerder.

Derolvandegemeenteisallereerstafhankelijkvan

de(beoogde)dynamiekindeverschillendegebie-

den:gaathetomontwikkelingofeenbeheergebied?

Ookinhetlaatstegevalkunnenergroteruimtelijke

Onderscheidenrolleneninstrumentarium:

Beleidsbepaler >structuurvisie

Regisseur >structuurvisie,afspraken,

bestuursovereenkomsten,

eventueelproactieveaanwijzing

Ontwikkelaar > inpassingsplan,projectbesluit,

faciliteren,proactieveaanwijzing

Beschermer >verordening,zienswijzen,

proactieveenreactieve

aanwijzing

Nationalemilieugerelateerdebelangen

NationalemilieugerelateerdebelangenindeRealisatiepa-

ragraafnationaalruimtelijkbeleid(juni2008)zijn:

• Borgingvanmilieukwaliteitenexterneveiligheid.

• Hetopordebrengenenhoudenvanhethoofdwatersy-

steemterbeschermingvanhetlandtegenoverstromin-

gen,veiligstellingvandezoetwatervoorraden,voorko-

mingvanwatertekortenenverzilting,verbeteringvan

dekwaliteitvanhetoppervlaktewater,dezorgvooreen

goedeecologischewaterkwaliteitendeversterkingvan

deruimtelijkekwaliteit.

• Realisatie,bescherming, instandhoudingenontwikke-

lingvanbijzonderewaardenvandeVHR-enNB-gebie-

den,EHSenrobuusteecologischeverbindingen.

• Behoud,beheerenversterkingvandelandschappelij-

ke,cultuurhistorischeenrecreatievekwaliteitenvande

nationalelandschappenenhetdaarbinnentegengaan

van grootschalige verstedelijking, bedrijventerreinen,

glastuinbouwlocatieseninfrastructuurprojecten.

• Behoudenversterkingvandekernkwaliteitenvanna-

tuur, architectuur, cultuurhistorie, gebruikswaarde en

belevingswaardevanhetlandschap.

• Bestemmingennadereontwikkelingleefgebiedenvan

(inter)nationaalbeschermdesoorten.

• Beschikbaarstellenvanvoldoenderuimtevoordeop-

wekking en distributie van elektriciteit en stimulering

vanvoldoenderuimtevoorwindenergie.

• Ruimtelijkeaanpassingaandegevolgenvanklimatolo-

gischeontwikkelingen(adaptatieRuimteenKlimaat).


milieubelangenzijn,zoalshetbehoudvandebe-

staandeecologischewaardenofdeleefkwaliteit.Rol

eninstrumentariumwordendanafgestemdopdit

beheer,zoalsdeinzetvaneenbeheersverordening.

Degemeentelijkerolineenplanontwikkelingisaf-

hankelijkvandegrondpositieenhetgrondbeleidvan

degemeente:heeftdegemeentegrondeninei-

gendomenneemtzijzelfhetinitiatiefenontwikkelt

plannen(actiefgrondbeleid)ofhanteertzijfacilitair

grondbeleidwaarbijanderendegrondenineigen-

domhebbenenontwikkelen?

Teonderscheidenrollendiedegemeentekaninne-

men(ook)voormilieu:

• beleidsbepaler:degemeentetreedtopalsinitia-

tiefnemerenontwerpervanruimtelijkbeleid.Dan

staatdestructuurvisiealsbeleidsinstrumentcen-

traal.HulpmiddelenzijndaarnaasthetplanMER

vooreeninzichtindemilieueffecten,enoverleg

alsprocesinstrument;

• regisseur:degemeenteregisseertdoordejuiste

partijenbijelkaartebrengenentezorgenvoor

eengoedeagendaindeoverlegstructuren.Zij

verduidelijkthetgemeentelijkruimtelijkbeleiden

geeftaanhoemarktpartijendaaraaninvullingkun-

nengeven;

• ontwikkelaar:degemeentetreedtopalsinitiator

ofpartnerinontwikkelingstrajecten,zowelinplan-

vormendezinalsinfinanciëlezin.Zijmaaktontwik-

kelingenplanologischmogelijkviaeenbestem-

mingsplanofprojectbesluit;

• beschermer:degemeentehandeltalsbeschermer

vanwaardenenlokalekwaliteiten.Hiervoorkan

mengebruikmakenvandebeheersverordeningen

algemeneverordenendebevoegdheid.

Samenwerking en overleg

Defocusopheteigenruimtelijkbelangbetekent

overigensnietdatrelatiestussenoverhedenerniet

meertoedoen.Dewetgevermeentdatdoordiefo-

cuszinvolleroverlegplaatsvindt.Overlegtussende

gemeenteenprovincieisgewenstoveriedersrolbij

hetbepalenenuitvoerenvanhetruimtelijkbeleid.

Vandegemeentemagwordenverwachtdatzijop

basisvandeeigenverantwoordelijkheidvooreen

goederuimtelijkeordeningrekeninghoudtmetde

provincialeenrijksbelangenenmetdewijzewaarop

zijhunbeleidwillenlatendoorwerkenindegemeen-

telijkeplannen.

Gemeenteenprovinciekunnennietzonderelkaarbij

hetwerkelijkduurzaamvormgevenvanbijvoorbeeld

mobiliteit,zoalsregiorail,eenklimaatbestendige

omgevingofdeecologischestructuur.Deprovincie

heeftgemeentenintoekomsthardnodigvoorde

daadwerkelijkerealisatievan(haar)milieubelangen.

Desleutelligtindeschaalwaaropmilieuproblemen

hetmeestgeslaagdaangestuurdenopgepaktkun-

nenworden.Binnendezecontextmoetendege-

meenteendeprovincieiederhuneigenrolnemen.

Dezorgvooreenduurzameruimtelijkeontwikkeling

isindiezineengezamenlijkeopdrachtvoordege-

meenteendeprovincie.

Tijdigeafstemmingtussendegemeenteendepro-

vincieisessentieel.Hetbewegenenzoekenvange-

meentenenprovincienaariedersspecifiekebelan-

genenrollenkan-zekerinhetbegin-ookstofvoor

conflictopleveren.Juistvoorruimtelijkemilieuaspec-

tenenanderekwalitatievewaardenissamenwerking

noodzakelijkomtevoorkomendatdezeaspecten

tussendewalenhetschipterechtkomen.

Duidelijkheidvoorafisnodigoverdeprovincialemi-

lieubelangenvoorhetgemeentelijkegrondgebieden

overdewijzewaaropdeprovinciedezewiluitvoeren

danwelwillatendoorwerkennaargemeenten,via

bijvoorbeeldgemeentelijkeplanvorming.

Detoegevoegdewaardevandeprovincievoorde

gemeenteligtinalgemenezinmeerineenbegelei-

dende,adviserenderolineenvroegstadiumvanhet

planproces.Deprovinciekanfaciliterendoptreden

doorhetbeschikbaarstellenvankennis,informatie

enhulpmiddelen.Eenvoorbeeldhiervanisdelei-

draadWaterenMilieuinruimtelijkeplannenvande

provincieUtrecht(2006).

MILIEU IN RUIMTELIJKE PLANNEN GEMEENTE �0

Algemene kenmerken Strekking De structuurvisie is een inhoudelijk richtinggevend document voor de ruimtelijke ontwikke-

ling binnen de gemeente. Het bevat de hoofdlijnen van het ruimtelijk beleid voor het gemeentelijke

grondgebied. Ook is een structuurvisie mogelijk voor aspecten van het ruimtelijk beleid. De struc-

tuurvisie geeft tevens aan hoe men verwacht dat beleid uit te voeren.

Bevoegd gezag De gemeenteraad stelt de structuurvisie vast.

Juridische basis Artikel 2.1 Wro verplicht de gemeente om een structuurvisie vast te stellen voor haar

grondgebied.

Procedure De Wro en het Bro geven geen procedurevoorschriften voor de totstandkoming van een

structuurvisie. Dit betekent dat geen procedure hoeft te worden gevolgd, tenzij de gemeentelijke

inspraakverordening daarvoor regels heeft gesteld. Dit volgt uit afdeling 3.4 Awb. Artikel 2.1.1 Bro

bevat wel een indirecte participatieverplichting, in die zin dat bij de structuurvisie moet worden aan-

gegeven op welke wijze burgers en maatschappelijke organisaties bij de voorbereiding ervan zijn be-

trokken. Daarnaast bevat artikel 1.3.1 Bro een meldingsplicht wanneer de gemeente voornemens is

een structuurvisie voor te bereiden waarbij sprake is van ruimtelijke ontwikkelingen.

Beroep Bezwaar en beroep tegen de structuurvisie zijn niet mogelijk.

2.2 Beleidsinstrument structuurvisie

Karakter en betekenis voor milieu

Bereik

Destructuurvisieishetmediumominvullingtegeven

aandeverantwoordelijkheidvandegemeenteraad:

‘watwilikdekomendejarenruimtelijkbereiken,en

hoedoeikdat?’Destructuurvisieisbedoeldomde

gewensteruimtelijkeontwikkelingenvooreenbe-

paaldgebiedophoofdlijnenteschetsenenomrich-

tingtegevenaanhetruimtelijkrelevantebeleidvoor

deleefomgeving.Dievisiekanhetgehelegrondge-

biedvandegemeentebetreffen,maarkanookon-

derdelendaarvanomvatten.

Dereikwijdtevanoptenemenonderwerpeninde

structuurvisiewordtbepaalddoordecontextvan

defysiekeruimtelijkeomgeving.Milieuaspectenmet

eenfysiekecomponentkunneneenplekkrijgenin

eenstructuurvisie.Maarhetgaatverderdandat.

VolgenshetRijkzijnhetbiedenvanfysiekeruimteen

hetrealiserenvanduurzamekwaliteitonlosmakelijk

metelkaarverbonden.Eenduurzaamruimtegebruik

verlangtdatderuimtelijkeordeningalindefasevan

visievormingwordtafgestemdopmilieu-,water-en

natuurdoelen.Eengemeentelijkestructuurvisiebiedt

daarmeeprimamogelijkhedenomeenlokaalleefom-

gevingbeleidteontwikkelen,waarindesamenhang

metander,aanverwantbeleidvanmilieu,waterhuis-

houding,verkeerenvervoerzichtbaarwordtge-

maakt.

Daarnaastkandegemeentevooraspectenvanhet

ruimtelijkbeleideenapartestructuurvisieopstel-

len,bijvoorbeeldvoorenergie,verkeerenvervoerof

water.Zo’nthematischestructuurvisiekandienenals

onderleggervoordeintegralestructuurvisieofjuist

alsnadereuitwerkingvaneenintegralestructuurvi-

sie,bijvoorbeeldeenwaterplanofverkeers-enver-

voersplan.

Destructuurvisiewordtobjectgerichtgeformuleerd

enbetreftaltijdeenafgebakendgebied.Hetmoet

eengeometrischeplaatsbepalingdaarvanbevatten

(conformlandelijkestandaard).

Destructuurvisiebiedtalsstrategischbeleidsdocu-

mentdemogelijkheidtoteenflexibele,interactieve

enontwikkelingsgerichteplanvormingmetallebij


hetgebiedbetrokkenpartijen.Degemeentekande

inhoudelijkeintegratievanbeleidsplannenoverde

leefomgevingeenvoudigtotstandtebrengen,om-

dataandeinhoudentotstandkomingvandestruc-

tuurvisieampereisengesteldzijn.Degemeenteraad

bepaaltbovendienzelfwatdelooptijdvandestruc-

tuurvisieis.

Wijze van doorwerking

Degemeenteiszelfverantwoordelijkvoordeuitvoe-

ringendoorwerkingvanhaarruimtelijkebeleid.De

structuurvisieisookeenschakelomdenationaleen

provincialeruimtelijkebelangengestaltetegevenop

gemeentelijkniveau.Degemeentelegtindevisie

haaroverwegingenenafwegingenvastoverhette

voerenruimtelijkebeleidendoetuitsprakenoverhoe

zedatgaatdoen(verbieden,stimulerenofrealiseren)

enwelkerolzijdaarbijvoorzichzelfziet(ontwikkelaar,

regisseur,beschermer).

Destructuurvisievormthetkadervoorbestemmings-

plannen,datwilzeggenhettoekennenvanbestem-

mingen,endaarmeevoorhetstellenvanregelsvoor

gebruikvangrondenbebouwing.Daarbijkanin

relatietotdebeoogdefunctiesrekeningwordenge-

houdenmetdemilieubelastingervan.Opdezewijze

biedteenstructuurvisietevenseeninvullingvanhet

gemeentelijkmilieubeleid.

Destructuurvisieheeftvooraleeninternstructu-

rerendefunctie.Ookisergeenhiërarchischever-

houdingtussenstructuurvisiesvanrijk,provincie

engemeente.Burgersnochandereoverhedenzijn

eraangebonden.Zelegtgeenverplichtingenop.

Destructuurvisieiseenbeleids-enontwikkelingska-

der,geentoetsingskader.Degemeentekanineen

bestemmingsplanafwijkenvandeeigenstructuurvi-

sie,mitsgemotiveerd.Destructuurvisie(ookvanRijk

ofprovincie)kanweleenrolspelenbijeenberoep

tegeneenbestemmingsplan.Derechterkandevisie

bijvoorbeeldbetrekkeninzijnoordeelsvormingover

eengoederuimtelijkeonderbouwing(marginaletoet-

sing).

Degemeentebeschrijftineenuitvoeringsparagraaf

dewijzewaaropmenhetruimtelijkeontwikkelings-

beeldindestructuurvisiewilverwezenlijken.Deze

uitvoeringsstrategieofuitvoeringsagendageeftop

hoofdlijnenaanwelkeroleninstrumentendege-

meentegaatinzettenenwelkebijdragemenver-

wachtvananderepartijen.Hetbeschrijftdeuitvoe-

ringshandelingen,toekomstigebesluitenofandere

bevoegdhedenomdegeformuleerdedoelentebe-

reiken.Hetbetreftactiesenverantwoordelijkheden

vanzowelhetcollegevanB&Walsdegemeenteraad.

Andereoverheden,maatschappelijkeorganisaties,

burgersenbedrijvenkrijgenviadestructuurvisie

inzichtindegedragslijnendiezijvandegemeente

kunnenverwachten.Datwordtvergemakkelijktalsde

structuurvisieookopelektronischewijzeverschijnt.

Overgangsperiode

HoewelhetstructuurplanonderdeWroisverval-

len,isdebetekeniservannietmeteenverloren.Een

structuurplandatvóórdeinwerkingtredingvande

Wroisvastgesteldofinontwerpterinzageisgelegd

(endaarnawordtvastgesteld)isgelijkgesteldmet

eenstructuurvisie.Ditblijftzototdatdetermijnvoor

hetstructuurplanisverstreken.Daarbijmoetwelwor-

denbedachtdatdeverplichteuitvoeringsparagraaf

indestructuurvisievaakontbreektinhetstructuur-

planofnietisafgestemdopdevereistenvandeWro.

Rol gemeente

Afhankelijkvanderoldiedegemeentewilspelenkan

destructuurvisiestrategischvanaardzijn,agendazet-

tendenookontwikkelingsgericht.Destructuurvisie

kanderhalvevooruiteenlopendeoogmerkenworden

gebruikt,ziedevoorbeeldeninhetkadertjeopde

volgendepagina.

Hoeweldefocusligtopheteigenruimtelijk(milieu)

belang,heefthetoverlegmetdeprovincieenan-

dereorganisaties(zoalshetwaterschap)eenbelang-

rijkefunctieindeplanvorming.Eenvandeweinige

verplichtingeninhetBro(art.2.1.1)isdatdestruc-

tuurvisieinzichtbiedtoverdewijzewaaropburgers

enmaatschappelijkeorganisatiesenoverhedenbijde

totstandkomingervanzijnbetrokken.

Hetspreektvoorzichdatoverdeinvullingvanhet

ruimtelijkbeleidoverlegplaatsvindtmetdebetrokken

overhedenenpartijen,waarbijookdegevolgenvoor

MILIEU IN RUIMTELIJKE PLANNEN GEMEENTE ��

milieuenleefbaarheidaandeordekunnenkomen.

Deproceduretotvaststellingvandestructuurvisie

moetvoldoenaandeeisenvanhoofdstuk7Wm,als

zijkaderstellendisofrandvoorwaardensteltvooreen

ofmeermer-plichtigeactiviteitenofalserontwikke-

lingenwordenvoorzienwaarvooreenpassendebe-

oordelingopgrondvandeNatuurbeschermingswet

nodigis.Degemeentemoetdanvoorafhetvoorne-

menomeenplanMERoptestellenbekendmaken,

bestuursorganenraadplegeneneeninspraakmo-

gelijkheidbieden.Bijdeterinzageleggingvanhet

(voor)ontwerpvandestructuurvisiemoethetmilieu-

effectrapportgereedzijn.

Rol provincie

Deprovincialebetrokkenheidbijdetotstandkoming

vandegemeentelijkestructuurvisieisbeperkt.Zodra

er(milieu)kwestiesaandeordekunnengaankomen

dieeenprovinciaalbelangrakeniswelmeteenat-

tentievereist.Deprovinciekandegemeenteinfor-

merenoverhaarbeleidsdoelen.Deafstemmingvan

doelen,aanpakenuitvoering(rolverdeling)kunnen

inhetvoorbereidendoverlegaandeordekomen.Zo

ookdedoorwerkingvandeprovincialestructuurvisie

naarhetlokalebeleidvangemeenten.

Voorruimtelijkevraagstukkendielokaleofgemeen-

telijkegrenzenoverschrijdenligteenregionaleori-

entatieenaanpakvoordehand.Artikel2.1,lid3Wro

biedtindezegevallendemogelijkheidominsamen-

werkingmetanderegemeenteneenbovenlokale

strategischevisie(structuurvisie)vasttestellen.Het

initiatiefdaartoekanzowelvandeprovinciealsvan

éénofmeergemeentenkomen.

Tips voor doorwerking milieubeleid

Duurzame ruimtelijke ordening

Eengemeentekanmeteenstructuurvisiedebeleids-

terreinendievoordekwaliteitvanderuimtevanbe-

langzijndirectgebiedsgerichtopelkaarafstemmen.

Destructuurvisieisbijuitstekgeschiktomafwegin-

gentemakentussenenerzijdsderuimtevoorwonen

enwerkenenanderzijdshetbehoudofdeverbete-

ringvanhetruimtegebruikintermenvanbelevings-

waardeenduurzaamheidendezorgvoorkwets-

barewaarden.Juistineenstructuurvisiekunnenalle

maatschappelijkeactiviteitenenwaardendieruim-

telijkeconsequentieshebbeninéénafwegingskader

bijeenwordengebracht,zoalsbijvoorbeeldmilieu-

kwaliteitsdoelstellingen,waterdoelstellingen,behoud

vancultureelerfgoedenvoorzieningenvoorverkeer

envervoer.Eendergelijkeintegralebenaderingvan

ruimtelijkekwaliteitvereistdatderuimtelijkeorde-

ningalindefasevanvisievormingwordtafgestemd

opmilieu-,water-ennatuurdoelen.

Verschillendeoogmerkenvaneenstructuurvisie

• Degewensteruimtelijkeontwikkelingenvooreenbepaaldgebiedophoofdlijnenschetsenenrichtinggevenaanhet

ruimtelijkrelevantebeleidvoordeleefomgeving(deintegralestructuurvisie).

• Alseen‘agendazettend’strategischbeleidsdocumentdeuitgangspuntenvanhetruimtelijkbeleidformulerenenaange-

venhoemenzichvoorsteltditbeleiduittevoeren.Hetisdannietdebedoelingdeuitkomstenindestructuurvisievast

teleggen.Destructuurvisieisglobaalenlaataandeuitvoerendeorganendenodigeruimte.

• Alsbasisvoorhetgrondbeleidendetoepassingvankostenverhaal.Bijvoorbeeldomeenfondsbijdragetevragenin

bovenplansekosten,ofomineenovereenkomsteenfinanciëlebijdragetevragenaanruimtelijkeontwikkelingen,zoals

compensatievannatuurwaarden,groen-enwatervoorzieningen,envoordevestigingvanhetvoorkeursrecht.

• Alscommunicatie-instrument:viahetintegraleruimtelijkebeleidvoorandereoverhedenenpartijenduidelijkmakenop

welkewijzeenvoorwelkeonderdelendegemeentedekomendejareneenrolzalvervullenbinnenderuimtelijkeorde-

ningenhetmilieubeleid.

• Alspolitiek-bestuurlijkdocument:degemeentekandeuitvoeringsagendakoppelenaanhaar collegeprogrammaof

raadsprogrammaenalsvertalingvanmaatschappelijkeopgaven.Indiengewenstkanzewordenbijgesteld.Ditkanelke

vierjaar,omdetweejaar,ofzelfsbijdebehandelingvandekadernotaofvaststellingvandebegroting.


Hetismogelijkomvoordezedoeleneenstapverder

tegaan(ambities)danwettelijkenormen.Dege-

meentekanvoorgebiedenspecifiekekwalitatieve

ruimtelijkeambitiesvastleggendieeenkadervormen

voorruimtelijkebesluitenvandegemeentezelf.

Voordekwalitatieveruimtelijkeambitieskanmen

aansluitenbijhetbegrip‘goederuimtelijkeordening’.

Bijdeconcreteinvullingervanisdegemeenteoveri-

gensnietgehoudenaandejuridischeinkaderingvan

hetbegrip,zoalsbijhetbestemmingsplan.Hoewel

destructuurvisiemoetgaanoverruimtelijkrelevante

zaken,kandedoorwerkingeenbrederefocusheb-

ben.Bijvoorbeeldbijdesitueringvaneenwegiser

denoodzaakvaneenintegraleafweging,inclusiefde

milieueffectenopdewijdereomgevingvanhettracé.

LagenbenaderingStructuurvisieNederlek

DegemeenteNederlekkreegin2003bijdeopstellingvaneenWoonvisiebehoefteaaneenintegraler,diepgaanderaanpakvande

lokaleruimtelijkeopgaven.Degemeentesteldedaaropeenstructuurvisie2015op,dieuitgaatvanintegralesturingopruimtelijke

kwaliteit.Omdekwaliteitenindegemeentemetelkaarinverbandtebrengenpastedegemeentedelagenbenaderingtoe.Deze

gaatuitvaneenonderverdelingvaneengebiedindrie‘lagen’:deondergrond,deinfrastructuurendeoccupatielaag.

Deonderstelaagwordtgevormddoordebodemopbouw,hetwatersysteemendedaarmeesamenhangendenatuurlijke,land-

schappelijkeencultuurhistorischewaarden,zoalshetslagenlandschap.Hetgrotebelangvandeonderste laagligt inde lange

reproductietijdendaarmeedeonvervangbaarheidvandezewaardenensystemen.

Deinfrastructurelelaagbestaatuitauto-,spoor-enwaterverbindingen.Ookdezelaagdientmeersturendtewordenvoorruim-

telijkeontwikkelingendanvoorheen.Deefficiencyenkwaliteitvandezevoorzieningenisgebaatbijeenzoeffectiefmogelijke

koppelingmetwonen,werkenenrecreëren,enviceversa.

Deoccupatielaagbetrefthetruimtegebruikvoorbijvoorbeeldwonen,werken, landbouwenrecreatie.Dit ruimtegebruikmoet

meerdanvoorheenwordenafgestemdopdeondergrondendeinfrastructuur.

Delagenzijnoverelkaargelegdinbasiskaartenvoordedorpenenhetlandelijkgebied.Hieruitisineenontwerpslaghetduurzaam

ruimtelijkstructuurbeeldvoorNederlekafgeleid.Elkaarversterkendekwaliteitenwordensamengebrachtenontbrekendekwa-

liteiten waar mogelijk ingepast. Het structuur-

beeldisgeconfronteerdmethetprogramma.Het

programmaisopzodanigewijzeinhetstructuur-

beeldgepositioneerd,datdekwaliteitenidenti-

teitvanhetgebiedwordtversterkt.Hetcentrale

themavandestructuurvisieisgetypeerdalshet

strevennaarbehoudenversterkingvanhetbe-

staande karakter van de gemeente, waarbij op

sommigeplaatsenwordtingezetopingrijpende

herstructurering met ruimte voor aanpassende

vormenvanwonen,werkenenvoorzieningen.De

analyse op basis van de lagenbenadering geeft

hieraan houvast en richting. Het structuurbeeld

heefteenblijvendsturenderolbijdetoekomsti-

geruimtelijkeontwikkelingenbinnendegemeen-

te.Alserwijzigingeninhetprogrammaofnieuwe

ruimteclaimsvoordoen,ishetstructuurbeeldhet

kaderwaarbinnendeontwikkelingenwordenaf-

gewogen.


Aspecten van ruimtelijk beleid

Eenstructuurvisiekaneenbepaaldruimtelijkmilieu-

aspectspecifiekbelichten,zoalsenergiedoelstellin-

gen.Dekrachtvaneendergelijkevisiekanliggenin

dedirectevormgevingvanderuimtelijkedimensies

vandemilieuopgave(hogedichtheden,mogelijkezo-

nesvoorkoude-warmteopslag,geothermie)eninhet

vroegtijdigeoverlegdaarover,zowelinternalsextern

metdebetrokkengemeentenenpartijen.Ookkan

milieuintegraalonderdeelzijnvaneenaspecten-

structuurvisie,zoalsvoorhoreca.

Aspectenstructuurvisie:HorecaUtrecht,Visieenbeleid

Utrechtheefteenintegralevisieopdehorecaopgesteldin‘HorecaUtrecht,visieenbeleid’.Hetbetrefteenhorecastruc-

tuurvisie,dievertaaldisnaareenhorecabeleidsplaneneenruimtelijktoetsingskader.Visie,beleidentoetsingskadervor-

mendaarmeeéénintegraalbeleidsstukvoordehoreca.Hoewelnietalszodanigvastgesteld,kandezeintegralebenade-

ringvanvisie,beleidentoetsingskaderalseenillustratiefvoorbeeldvaneenaspectenstructuurvisiewordenbeschouwd.

Dehorecastructuurvisieendebijbehorendeverantwoordinggeven invullingaandedoelstelling inzicht tegeven inde

(toekomstige) ontwikkelingsmogelijkheden voor de horeca in Utrecht op het gebied van programma (massa en sec-

tor) en locaties, rekening houdend met aspecten als verkeersbewegingen, parkeren, bereikbaarheid, bevoorrading en

(geluids)overlast.Uiteenoogpuntvan(geluids)overlastenopenbareordezijnspecifiekegebiedenaangewezenvooruit-

gaanshoreca(horecaconcentratiegebieden).Bijdevertalingvandevisieinhetbeleidsplanisaandachtbesteedaanregel-

gevingenis invullinggegevenaandetweededoelstelling:hetwegnemen,oftoteennoodzakelijkminimumbeperken,

van de bureaucratische belemmeringen voor ondernemers of

initiatiefnemersindehoreca.

Ditisvervolgensvertaaldnaareenruimtelijktoetsingskaderper

deelgebied.Voordeverschillendedeelgebiedenzijn,opstraat-

niveau,aandehandvaneenprofielschetsdeontwikkelingsmo-

gelijkheden van de verschillende typen horeca aangegeven.

Dezeontwikkelingsrichtingisvoorvijftypenhorecauitgewerkt.

Hieraanzoudenookcriteriaophetvlakvanparkeren,bereik-

baarheid,bevoorradingenbijvoorbeeldafvalenzwerfvuilkun-

nenwordenverbonden.


Uitvoeringsstrategie

Degemeentedientinhaarstructuurvisieookdewij-

zevanrealisatievandemilieubelangenaantegeven.

Zodraineenstructuurvisiealgemenekwaliteitscri-

teriavoorgebiedenzijnbenoemd,zaldegemeente

ookduidelijkmoetenmakenhoedezecriteriadoor-

werkenindeuitvoering.Ditismindervrijblijvend,

zekervoordekwaliteitvandeleefomgeving.Af-

wentelingvanmilieuproblemenvanheteneophet

anderegebiedkandaarmeedeelswordenondervan-

gen.Hetvraagtvanhetmilieuvelddatzijduidelijk

maaktwatdefysiekeruimtelijkeimpactisvanhaar

milieubeleidsdoelen.Hetgemeentelijkwaterplanof

ecologischplanzalbijvoorbeeldevidenteruimtelijke

componentenhebben.Dezemoetenoperationeel

wordengemaakt.

Aandachtspuntendaarbijzijndehardheidvanhet

beleid,derollenendeinstrumentenmix.Kiestmen

vooroverleg,uitvoeringvanbeleidofopnameineen

bestemmingsplan?Hetkangaanomeensamenhan-

gendpakketvanfinanciële,technische,bestuurlijke

enjuridischemaatregelen.

UitvoeringsparagraafBredeStructuurvisieKatwijk

DegemeenteKatwijkheeftop29maart2007deBredeStructuurvisie2007–2020‘Katwijk,eenzeeaanmogelijkheden’

vastgesteld.Dezestructuurvisieiszowelgerichtopherstructureringenkwaliteitsverbeteringvano.a.deopenbareruimte

vanbestaandegebieden,alsopnieuweontwikkelingen.Erzijnzessleutelprojectengeformuleerd:projectenclusters,ge-

koppeldaaneengebiedofthema.Binnendesleutelprojectenvormenruimtelijkeensocialeaspecteneeneenheid,milieu

isdaarvaneenonderdeel.DesleutelprojectensamendekkendemaatregelenvoorhetgehelegrondgebiedvanKatwijkaf.

Dezeprojectenwordenindestructuurvisie‘actiegebieden’genoemd,intotaalzijner29projecten.

Onderdeelvandestructuurvisieiseen(indicatief)uitvoeringsplan,waarindefinanciëlehaalbaarheidophoofdlijnenende

prioriteringindetijdvandeprojectenaandeordekomt.Deprojectenzijnbeoordeeldopdebenodigdegemeentelijke

inspanningen,dedekkingsmogelijkhedenendestreefopbrengsten.Alleprojectenzijnsamenineenfinancieeltotaalover-

zichtbijeengebracht.

Alseenspoorboekjeophoofdlijnenrichtingrealisatie,isperproject(actiegebied)eenactielijstopgenomenmeto.a.de

onderzoekenenplanuitwerkingendienogdienentegeschiedenomhetprojectverdertebrengen.Destructuurvisieisnog

geheelactueelenvormthetreferentiekadervooroverheidshandelen,toetsenenstimulerenvanparticuliereinitiatieven.

Tochiseraanleidingomdestructuurvisieopnieuw,maardan

aangevuldvasttestellen.DatheeftallestemakenmetdeWro.

OpdeeersteplaatsisdestructuurvisienietalsStructuurplan

vastgesteld,hetplanheeftnietdewettelijkverplichteproce-

duredoorlopen.Opdetweedeplaatsisdestructuurvisieniet

opgesteldonderdevigeurvandeWro,waarbijdestructuurvi-

sieeenbelangrijkeensomsonmisbareplaatsinneemtinrela-

tietothetkostenverhaalvandegemeente.Katwijkheeftdaar

aanleidingingezienommetnamedeuitvoeringsparagraafte

herzien, waarbij voldaan wordt aan de vereisten van de Wro

(Grexproof). Ook zouden ruimtelijke milieudoelen, zoals kli-

maatbestendigheid, kunnenwordenaangescherpt indepro-

jecten.


Algemene kenmerken Strekking Het bestuurlijk overleg is bedoeld om te zorgen dat gemeentelijke belangen worden afge-

stemd met de provincie en buurgemeenten. In een bestuursakkoord worden afspraken gemaakt over

de invulling van ieders verantwoordelijkheid dienaangaande, vertaald in bestuurlijke afspraken.

Bevoegd gezag College van B&W.

Juridische basis De bevoegdheid om bestuurlijke afspraken te maken met de provincie en gemeenten

over ruimtelijke plannen volgt uit de algemene bestuursbevoegdheid van het college van B&W, artikel

160 Gemeentewet.

Procedure Vormvrij.

Beroep Niet mogelijk.

2.3 Overleg / bestuursakkoord ruimtelijke plannen


Bereik

Hetbestuurlijkoverlegspeeltbijdebeleidsafstem-

mingvooraf.Hetkandaarbijgaanomstrategischbe-

stuurlijkoverleg,omoverlegoverdevraagopwelke

wijzedeprovinciehaarWro-bevoegdhedenzalinzet-

tenofoverlegoverdewijzewaaropdeprovinciein-

vullingwensttegevenaanhetwettelijkvooroverleg

bij(concrete)ruimtelijkeplannen.

Hetstrategischbestuurlijkoverlegvindtvooralplaats

bijhetopstellenvaneenstructuurvisie,bijrelevante

ruimtelijkekeuzenenbijgebiedsopgavenwaarbij

bovengemeentelijkeofprovinciale(milieu)belangen

inhetgedingkunnenzijn.Inhetperiodiekeoverleg

ofoverlegaangaandespecifiekegebieds-ofbeleids-

ontwikkelingenmetandereoverheden,staatwelis-

waarderuimtelijkecomponentcentraal,maardeze

kannietloswordengezienvandebredemaatschap-

pelijkeenmilieucontext.Menkanderhalveallemi-

lieuaspectenmeteenzekereruimtelijkecomponent

aandeordestellen.Zodraeenstructuurvisiemer-

plichtigisgeldteenmeerverplichtendeinbrengvan

milieuaspectenenmoetendebetrokkenbestuuror-

ganenwordengeraadpleegd.

Hetbestuurlijkoverlegkanookwordenaangewend

voordeprovincieomaantegevenhoemetdever-

schillendeprovincialeinstrumentenzalwordenom-

gegaan(verordening,inpassingsplan,projectbesluit,

deaanwijzing).

DeWrobiedtdemogelijkheidomafsprakentema-

kenoverdegevallenwaaroverdeprovincieoverleg

wilinhetkadervanbestemmingsplannenenpro-

jectbesluitenenoverdewijzewaarophet(wettelijk)

overlegwordtgevoerd.Daarbijkanmenookafzien

vanhet(wettelijk)overleg,bijvoorbeeldalsergeen

provinciaalbelangis(artikel3.1.1,lid2Bro).

Overdeinhoudvanhet(bestuurlijk)overlegbevat-

tendeWroenhetBrogeenregels.Welgeldtonder

anderedeverplichtingvoordegemeenteomineen

structuurvisieaantegevenopwelkewijzeburgersen

maatschappelijkeorganisatiesbijdetotstandkoming

daarvanzijnbetrokken(artikel2.1.1Bro).Hetstaat

partijenvrijomdaarafsprakenovertemaken.Daar-

naastbevatartikel1.3.1Broeenmeldingsplichtwan-

neerdegemeentevoornemensiseenstructuurvisie

ofbestemmingsplanofanderplanvoortebereiden,

waarbijsprakeisvanruimtelijkeontwikkelingen.

Eenbestuursakkoordbevatafspraken(convenan-

ten,gebiedscontracten)oversamenwerking,onder-

steuning,stimulerendeenfaciliterendemaatregelen

(subsidiese.d.).Ditgaatverderdanhetbestuurlijk

overleg,omdaterafsprakenwordengemaaktover

structurelevormenvansamenwerkingenconcrete

resultaten,tijdsafsprakenenfinanciëlemiddelen.


Ineenbestuursakkoordofbestuursovereenkomst

onderschrijvendegemeenteenbuurgemeenten,

provincie,Rijkofwaterschaphunmedewerkingaan

derealiseringvanruimtelijkeontwikkelingenineen

bepaaldgebied.Onderlingeafsprakenofeenbe-

stuursovereenkomsttussendebetrokkenoverheids-

organenkunneneenbeterresultaatopleverendan

wanneerzakendwingendwordtopgelegddoorde

provincie.


Derealisatievangemeentelijkemilieudoelenzalvaak

medeafhankelijkzijnvaneen(actieve)bijdragevan

andereoverheden(provincie,waterbeheerder)of

maatschappelijkepartijen.Hetisdaaromvangroot

belangdatdepartijentijdigmetelkaarcommunice-

ren.Overlegovermilieubelangenenderuimtelijke

implicatieservankunnenopverschillendemomenten

indebeleidscyclusaandeordekomen.Hoeeerder

deafstemming,destegroterderuimtelijkeenbe-

stuurlijkemargeszijn.

Viabestuurlijkoverlegkandegemeenteervoorzor-

gendathetgemeentelijkmilieubelangwordtafge-

stemdmetdeprovincieenomliggendegemeenten

(enuiteraardookmethetRijk).Ditkanleidentotbe-

stuurlijkeafsprakenmetgemeentenoverderuimte-

lijkegevolgenervanenoverdeinvullingvanieders

rolenverantwoordelijkheid.Dezeafsprakenkunnen

wordenopgenomeninbestuursovereenkomsten,

bestuursakkoordenofminderformeel,inbriefwisse-

lingenofgenotuleerdeafspraken.Zodraafsprakenin

hetvooroverlegmetgemeentenineenbestuursover-

eenkomstwordenvastgelegdkandatleidentoteen

terugtredendeprovincialeinbreng.Deafdwingbaar-

heidhiervanisvooraleenpolitiekeaangelegenheid.

Rol gemeente

Vandegemeentemagwordenverwachtdatzijbuur-

gemeenten,provincieofwaterbeheerderinformeren

overdevoorbereidingvanplannenenprojecten,die

vaninvloedzijnophun(milieu)belangen.Degemeen-

teraadspeelthierbijookeenrol.Zijstellenimmers

de(ruimtelijke)kadersvastwaaraanhetcollegezich

moetenhouden.

Degemeentemaaktmetbetrokkenoverhedenen

partijenafsprakenoverdewijzewaarophetruimtelijk

beleidindegemeentelijkeruimtelijkeplannenwordt

meegenomen.Eventueleruimtelijkemilieudoelen,

uithetmilieubeleidsplanofdestructuurvisie,dievan

toepassingzijnophetbetreffendegebiedworden

daarbijingebracht.Eengoedeafstemmingvooraf

kanveelonduidelijkheidwegnemenenverrassingen

voorkomen.

Rol provincie

Hetbestuurlijkoverlegiseenonontbeerlijkinstru-

mentvoorhetuitdragenvanhetprovincialebeleid.

Hetgewichtendevormvanhetoverlegworden

sterkbepaalddoorderolvandeprovinciebijhet

waarborgenvanhaarprovinciaalruimtelijkmilieube-

lang.Vandeprovinciemagwordenverwachtdatzij

degemeenteinformerenoverdevoorbereidingvan

plannenenprojecten,dievaninvloedzijnopdeleef-

kwaliteitinhetgemeentelijkegrondgebied.Daar-

meewordtzowelinhoudelijkalsbestuurlijkdraag-

vlakgecreëerdenwordttevensduidelijkwelketaken

Illustratieoverlegmomenten,aandehandvangebiedsgerichtbeleidvoorexterneveiligheid

• bij hetopstellen vaneen - sectorale -provincialebe-

leidsvisie of provinciale structuurvisie externe veilig-

heid

• bij het opstellen van een - sectorale gebiedsgerichte

- gemeentelijke beleidsvisie of structuurvisie externe

veiligheid: op gebiedsniveau worden problemen en

kansenduidelijkenkunnenvraagenaanbodopelkaar

worden afgestemd binnen de wettelijke kaders. Met

de visie wordt naar partijen een duidelijk standpunt

gegeven over de wijze waarop wordt omgegaan met

deverantwoordingvanhetgroepsrisicobijruimtelijke

ontwikkelingen

• inhetkadervanderuimtelijkestructuurvisie,waarinde

integrale afweging wordt gemaakt van het risico van

activiteitenmetgevaarlijkestoffen,haalbareveiligheid

eneconomischeenmaatschappelijkebelangen

• bij het opstellen van een bestemmingsplan, met een

vertaling van de uitgangspunten voor nieuwe ruimte-

lijke plannen en de gevolgen voor aan te pakken be-

staandesituaties(saneringen)


partijenhebben.Vandegemeentemagomgekeerd

wordenverwachtdatzijdeprovincieinformerenover

devoorbereidingvanplannenenprojecten,dievan

invloedzijnopdeprovincialemilieubelangen.


Inzet overleginstrument aangeven

Hetoverlegtussendegemeenteenandereoverhe-

denoverderuimtelijke(milieu)belangenkanopver-

schillendemanierenwordenvormgeven.Destruc-

tuurvisieisbijuitstekgeschiktvoordegemeenteom

aantegevenopwelkewijzeuitvoeringwordtgege-

venaanhetbestuurlijkoverlegenbestuursakkoor-

den.Bijvoorbeeldafstemmingsvraagstukkentussen

gemeentenkunnendaaringoedeenplekhebben,

zoalsdesitueringvaneenwaterberging,windmo-

lensofecologischezones.Daarbijkanaangesloten

wordenbijalbestaandeoverlegstructuren.Hetover-

legoverbestemmingsplannenenprojectbesluitenis

bijvoorbeeldhetgeschiktekaderominvullingaante

gevenaanmeeruitvoeringsgerichteopgaven.

WaterfrontHarderwijk:bestuurlijkeafsprakenbijwatercompensatie

MethetWaterfrontHarderwijkzoektdegemeenteHarderwijknaaroplossingenvooreenaantalruimtelijke,economische

enmilieukundigeproblemendiezijnontstaanalsgevolgvantoenemenderuimtelijkedruk.Deruimteisbeperktomdat

Harderwijkis‘ingesloten’tussendeecologischwaardevollegebiedendeVeluweendeVeluwerandmeren.

Deplanvorminglooptsinds1996.Hetbetreftdeuitbreidingvaneenindustrieterreinvoorwatergebondenbedrijvigheid,

deaanlegvaneenoverloopparkeerterrein(alleeninzetbaaropzeerdrukkedagen)endeuitbreidingvandewoonfunctiein

derichtingvanhetwater.Bestuurlijkeafsprakenzijngemaaktoverhetgrootstedeelvandezebuitendijkseontwikkelingen,

waaronderdevoorwaardevanvolledigecompensatievanhetverliesaannattenatuurendevolledigecompensatievanhet

verliesaanwaterbergendvermogenindeVeluwerandmeren.

Begin2002zijntussenRijkswaterstaatendegemeenteHarderwijkprincipeafsprakengemaaktoverdevormwaarincom-

pensatieplaatskanvinden.NaaraanleidingvandezeafspraakzijnvoordegemeenteHarderwijk, inoverlegmetRijks-

waterstaaten laterookWaterschapVeluwe,demogelijkhedenvoordecompensatievanhetverliesaanwaterbergend

vermogengeïnventariseerd.Dezemogelijkhedenwordenmomenteel inhetprocesvandewatertoetsvoordeverschil-

lende benodigde ruimtelijke plannen bekeken op bestuurlijke, maatschappelijke en financiële haalbaarheid. De ruimte

voorcompensatieisgereserveerdinhetbestemmingsplan,maar

ditbiedtnoggeengarantievoorhetdaadwerkelijk,binneneen

gezamenlijkbepaaldetermijn,realiserenvandezecompensatie.

Gezochtwordtnaarmogelijkhedenvoordezegarantie.Momen-

teelwordtgedachtaaneenbestuurlijkeovereenkomst.

Bronfoto:www.harderwijkonline.nl


2.4 PlanMER

Algemene kenmerken Strekking Doel van de milieueffectrapportage voor plannen (planmer) is om bij de besluitvorming

over plannen het milieu een volwaardige plaats te geven met het oog op een duurzame ontwikkeling.

Bevoegd gezag De gemeenteraad is bevoegd gezag zodra zij eindverantwoordelijk is voor de vast-

stelling van een planmer-plichtig plan, zoals een structuurvisie. De gemeenteraad kan daarnaast de

initiatiefnemer voor de planmer-plichtige activiteit zijn.

Juridische basis Artikel 7.2 Wm en Besluit m.e.r., met als grondslag de Europese Strategische milieu-

beoordelingsrichtlijn (nr. 2001/42/EG).

Procedure De planmer-procedure uit de Wm omvat zeven stappen, zie illustratie. De planmerprocedu-

re is gekoppeld aan de procedure inzake het planmer-plichtige besluit.

Beroep Er staat geen beroep open tegen het planMER, maar het is wel mogelijk de rechter de kwali-

teit ervan te laten toetsen in een voor beroep vatbaar besluit, zoals het bestemmingsplan.

Illustratie Procedure planmer (en vergelijking met besluitmer)

Stappen en kenmerken van de mer1. Startprocedure - Inzage/inspraak;begin2. (Onafhankelijk)advies:begin

3. Opstellenrapport

- Beschrijvingeffecten - Redelijkealternatieven?

- Tebeschouwengevolgen - Milieugevolgen4. Terinzagelegging5. Inspraak;eind - (Onafhankelijk)advies:eind

6. Motiveringinbesluit

7. Bekendmaking

- Monitoringenevaluatie

Besluitmer-procedureStartnotitieInspraakopdestartnotitieAdviesWettelijkeAdviseursAdviesCommissiem.e.r.RichtlijnenbevoegdgezagOpstellenbesluitMER

AfstemmenopdetailniveauprojectJa.MeestmilieuvriendelijkalternatiefverplichtBiodiversiteitengezondheidnietverplichtVanmer-plichtigeactiviteitTerinzageleggingbesluitMERenbesluitInspraakopbesluitMERenontwerpbesluitAdviesvanWettelijkadviseursAdviesvanCommissiem.e.r.MotiverengevolgenvanbesluitmereninspraakindefinitiefplanBekendmakingenmededelingvastgesteldplanMonitoringenevaluatiemilieueffectennauitvoering

Planmer-procedureOpenbarekennisgevingNeeRaadplegenbetrokkenbestuursorganenoverreikwijdteendetailniveauplanmer

OpstellenplanMER,alsafzonderlijkrap-portofindetoelichtingvanhetontwerp-planGlobaal,afgestemdopdetailniveauplanJa,echtermeestmilieuvriendelijkalterna-tiefnietverplichtOokbiodiversiteitenvolksgezondheidVanplanenalternatievenTerinzageleggingplanMERenontwerpplanInspraakAdviesvanCommissiem.e.r.,alleenvoornatuuraspecten(Natura2000ofEHS)MotiverengevolgenvanplanmereninspraakindefinitiefplanBekendmakingenmededelingvastgesteldplanMonitoringenevaluatiemilieueffectennauitvoering


Bereik

Demilieueffectrapportagevoorplannen(kortweg

«planmer»voordeprocedureen«planMER»voorhet

milieueffectrapport)staatnietopzichzelf,maariseen

hulpmiddelbijdebesluitvormingoverplannendie

kunnenleidentotprojectenofactiviteitenmetmoge-

lijkbelangrijkenadeligegevolgenvoorhetmilieu.

Aanleidingvoordeplanmer,ookwelStrategische

Milieubeoordeling(SMB)genoemd,vormendeprak-

tijkervaringenmetdeEuropeserichtlijninzakede

milieueffectrapportage.Bijmer’svoorprojectenis

geblekendatvoorhetmilieubelangrijkekeuzesvaak

alineeneerderstadiumzijngemaakt.Juistinde

voorafgaandeplannendiedebetreffendeprojecten


Dan is er sprake vanbeoordelingsplicht: wel ofgeen besluitmer volgen

Dan is er sprake vanbesluitmer-plicht

KADERSTELLEND PLANOVERHEIDSBESLUIT

ACTIVITEIT

CONCREET BESLUIT

In lijst C mer-plicht

In lijst D mer-beoordelingsplicht

Natuurbeschermingswet

√

√

Passende beoordelingnodig

Dan is er sprake vanplanmer-plicht

- √

√ -

➜➜ ➜

Formele mer-plicht in schema

mogelijkmaken,kandespeelruimteommilieuwinst

teboekengrootzijn.Zoalsineenstructuurvisie,wa-

terplanofandereaspectuitwerkingvanhetruimtelijk

beleid.

HetBesluitm.e.r.bepaalthetbereikvandemerplicht.

HetbesluitgeeftindebijlagenCenDallereerstli-

mitatiefaanwelkeactiviteitenvanafwelkeomvang

mer-(beoordelings)plichtigzijn.Bijvoorbeelddeaan-

legvanautowegen,woningbouw,dijkenofindustrie.

PeractiviteitindebijlagenCenDstaanvervolgens

dewettelijkeenbestuursrechtelijkverplichteplan-

nenvermelddieplanmer-plichtigkunnenzijn(kolom

3).Bijvoorbeeldeenstructuurvisieofglobaalbestem-

mingsplanmetuitwerkingsverplichting.

Deprovinciekaninhaarprovincialemilieuverorde-

ningextramer-plichtigeactiviteitenaanwijzen.

Deplanmer-plichtontstaatzodraplandelen:

• eenkadervormenvoortoekomstigemer-

(beoordelings)plichtigebesluiten.Voldoendeisdat

hetplan‘detoonzet’voordieactiviteit,bijvoor-

beelddoorlocatie-oftracékeuzen,randvoorwaar-

denofoverwegingendaaromtrent.Bindendeuit-

sprakenzijnnietnodig;

• kunnenleidentotsignificanteeffectenopNatura

2000-gebiedenenhetplaneen‘passendebeoor-

deling’moetondergaanopgrondvandeNatuur-

beschermingswet1998.

Bijbesluitmer-plichtigeactiviteitenzalervaaksprake

zijnvaneen‘tweetrapsraket’:nadeplanmervoorhet

kaderstellendbesluitvolgtereenbesluitmervoorde

concreteplanuitwerkingofvergunningverlening.

Voorbeeldplanmer-plichtigestructuurvisie

Ineengemeentelijkestructuurvisiealsbedoelinartikel2.1

Wrowordenbinnendebebouwdekom locatiesoverwo-

genvooreenprojectvan ruim2.000woningenmeteen

jachthavenvoor200boten.Degemeentezaltezijnertijd

eenbestemmingsplanvaststellen,waarindebestemming

‘Woongebied’(aldannietmetuitwerkingsverplichting)zal

wordenopgenomen.

De activiteit bouw van woningen valt onder categorie

D11.1 en de jachthaven onder D10.3 van de bijlage van

hetBesluitm.e.r.Devaststellingvande structuurvisie is

opgenomen inkolom3.Alsde structuurvisievoldoende

houvastgeeftindezinvanoverwegingentussendiverse

locaties voor het latere mer-(beoordelings)plichtige pro-

jecten,dan isdestructuurvisievolgenshetBesluitm.e.r.

planmer-plichtig.Destructuurvisievormtdannamelijkhet

kader voor het vaststellen van het latere mer-beoorde-

lingsplichtige vaststellingsbesluit van het bestemmings-

plan(opgrondvanD11.1enD10.3vanhetBesluitm.e.r.).



Hetoogmerkvandemerisdepositievanmilieuin

debesluitvormingteversterken,doordeeffecten

voorhetmilieuineenzovroegmogelijkstadiumte

beoordelen.Hetheleplanisdaarbijplanmer-plichtig,

nietalleendekaderstellendedelen.Deplanmer-pro-

cedureisdaaromdirectgekoppeldaandeprocedure

dievoorhetkaderstellendeplanmoetwordendoor-

lopen.Deplanmerisnietalleenvaninvloedopde

procedure,maarjuistookopdeplaninhoudenhet

planproces.Degemeentedientinhetuiteindelijke

plantemotiverenhoeprocesmatigmetderesulta-

tenvanhetPlanMERendeinspraakisomgegaan.

Deplanmerkanbehulpzaamzijnbijeenvroegtijdige,

zorgvuldigeafwegingvanontwikkelingen.

Rol gemeente

Degemeentekan,afhankelijkvanhettenemenbe-

sluit,deinitiatiefnemervanhetmer-plichtigeplanzijn

enookhetbevoegdgezagvoordeplanmer.Hetver-

dientaanbevelingdezeverantwoordelijkhedenbin-

nendeorganisatiegescheidentehouden.Datvereist

eengoedeprocesvoeringvoordeopstellingvanhet

MERenhetkaderstellendeplan.

Degemeentemoetvoorafgaandaandeopstelling

vanhetrapportdebetrokkenbestuursorganenraad-

plegenoverdereikwijdteenhetdetailniveauvande

informatieinhetplanMER.Hetontwerpplanenhet

planMERwordengelijktijdigvoorinspraakterinzage

gelegd.

Alsvervolgzalvoordeconcreteplanuitwerkingveel-

aleenbesluitmer-beoordelingen/ofbesluitmerdoor-

lopenmoetenworden.

Rol provincie

Uitgaandevaneengemeentelijkemer-plicht,zalde

provinciealsbetrokkenbestuursorgaanwordenge-

raadpleegdoverdereikwijdteenhetdetailniveau

vanhetplanMER.Vanuitprovincialeoptiekishet

zaakderuimtelijkemilieubelangenvroegtijdigmet

degemeentetebespreken.Daaropvolgendheeftde

provincieinspraakmogelijkheidophetontwerpplan

enhetplanMER.


Doel

Degemeentekandeplanmervanuituiteenlopende

drijfvereninzetten.Eenbeperktebenaderingisals

verantwoordingvanalgedanekeuzenofalsmid-

delomtevoldoenaandewettelijkeverplichtingen.

Meestwaardevolisdeplanmeralsbijdrageaaneen

evenwichtigerplanvorming,gerichtophetvergroten

vandeduurzaamheid,hetdraagvlakendeontwik-

kelkrachtvanhetkaderstellendeplan.Detoegevoeg-

dewaardevanhetinstrumentvoordeplanvorming

vraagtomeencreatieveendoelgerichteinvullingvan

deonderzoeksaanpak:opwelkeplanaspectenkan

hetplanmerhetverschilmaken?

Vroegtijdig

Demeerwaardevandeplanmerligtindevroegtijdi-

gebeoordelingvanmilieueffectenvanmogelijkeont-

wikkelingenendevariantendaarvoor.Hetmilieu-en

duurzaamheidsbelangkandaardoorbeterinspelen

ophetstrategischestadiumvanplanontwikkeling.

Ditvraagtvanmilieueentijdigefocusopalternatie-

veneneffectendieeenimpacthebbenopditbe-

sluitvormingsniveau.

Flexibel

Deplanmerbiedteenaanpakdatrekeninghoudt

methetstrategischeplankarakterenkentdaardoor

minderafbreukrisico.Erzijnweinigprocedurelever-

eisten,zodatflexibelopwijzigingenkanwordeninge-

speeld.Erhoeftbijvoorbeeldgeennieuwestartnoti-

tietewordenopgesteldalszichnieuwealternatieven

voordoen.

Detailniveau

Deplanmeriseenhulpmiddelbijdebesluitvorming

voorvaakcomplexeruimtelijkeplannen.Hetisde

kunstdehoofdlijnendaarintepakkenenniettever-

liezenindetails.Maakbijvoorbeeldvooralgebruik

vankwalitatieveoordelenvandeskundigenenslechts

vankwantitatieveanalysewaardateenvoudigis.


Advies

DegangnaardeCommissiem.e.r.isvoordeplanmer

alleenverplichtalsersprakeisvanactiviteiteninde

ecologischehoofdstructuurofbijeenpassendebe-

oordeling.BijdecomplexereopgavenkandeCom-

missiem.e.r.vrijwilligwordenbenaderdvoor(extra)

toetsingsmomentenenadvies.

Verantwoording

Inhetplanofbesluitdientdegemeenteaantege-

venopwelkewijzerekeningisgehoudenmetde

uitkomstenvanhetplanMER.Daarbijkunnenzowel

inhoudelijke,procedurelealsprocesaspectenwor-

dentoegelicht.Hetisaltijdvanbelangvastteleggen

waaromenwelkealternatievengaandehetproces

zijnafgevallenoftoegevoegd.


PlanmerStructuurvisieDordrecht

DegemeenteDordrechtheeftbehoefteaaneenrichtinggevendbeleidskadervoorderuimtelijkeontwikkelingvandestad

voordekomende15jaar:deconceptStructuurvisieDordrecht2020.DeconceptstructuurvisieDordrecht2020wijstonder

anderelocatiesaanvoormogelijkbesluitmer-(beoordelings)plichtigeactiviteiten.Destructuurvisieisdaarmeekaderstel-

lendvoormetnamedelocatiekeuzevandezeprojecten.VoordestructuurvisieisdaaromeenplanMERvereist.

Dordrechtstaatvooreengroteruimtelijkeopgave.Opbasisvanhetmeerjarenbeleidsprogramma(MJP)2006-2010zijn

deambities“AantrekkelijkDordrecht”,“SociaalDordrecht”,“LeefbaarDordrecht”en“EuropeseStadDordrecht”gefor-

muleerd.Omdezevierambitiesterealiseren,werktDordrechtvanuitdestrategieomenerzijdsduurzaamenzorgvuldig

omtegaanmetdekernkwaliteitenvandebestaandestadenanderzijdskwaliteittoetevoegenopalleniveaus.Belangrijk

uitgangspuntvoorhetplanMERisdekeuzeomdestadteontwikkelenbinnendeverstedelijkingscontourvanhetstreek-

plan.Ditbetekentdatdefocusligtophetvormgevenaangroteveranderingenindebestaandestad:herstructurering,

transformatieenverdichting.Destrategiedaarbijisomenerzijdsduurzaamenzorgvuldigomtegaanmetdekernkwali-

teitenvandebestaandestadenanderzijdskwaliteittoetevoegenopalleniveaus.Ditleidtineenaantalgevallentoteen

spanningsveldmetdehogemilieubelastingdoorinfrastructuurenindustrie(geluid,externeveiligheidenluchtkwaliteit).

DestructuurvisieDordrecht2020beschrijftophoofdlijnenderuimtelijkeontwikkelingvandestad.Programma’sencon-

creteruimtelijkeuitgangspuntenontbrekenindezefasevandeplanvormingveelalnog.Daaromzijndeuitsprakeninhet

planMERoverdehaalbaarheidenteverwachtenmilieueffecteninhetalgemeenookglobaalenkwalitatief:ophetniveau

vandestadinplaatsvanplan-c.q.programmaniveau.

DerelevantenieuwebeleidsvoornemensuitdestructuurvisiezijninhetplanMERkwalitatiefenwaarmogelijkkwantitatief

beoordeeldopdeteverwachtenmilieueffecten.Hetbetreftconclusiesoverdelocatieafwegingindestructuurvisie.Daar-

naastzijnaanbevelingengedaanvoornaderonderzoekinhetvervolgvandeplanvorming.Bijdebeoordelingvandeloca-

tieafwegingenisrekeninggehoudenmetdespecifiekeDordtsesituatie:deruimteindebestaandestadisbeperkt.Denog

resterende‘open’gebiedenzijnbovendienbeleidsmatigalgrotendeelsingevuld.Voordelocatiesbinnendebestaande

staddiezichlenenvoorherstructureringoftransformatie(zoalsOostpoort)isindestructuurvisiegezochtnaareeninvulling

met-vanuitruimtelijkeenmilieuoverwegingen-geschiktefuncties.Ditbetekentdatbijdemeestevandebeoordeeldelo-

catiesgeensprakeisvaneen

volwaardige afweging van

alternatievelocaties.Watbe-

treft de milieuaspecten zijn

alleen de randvoorwaarden

ophoofdlijnenbenoemd,die

men in het vervolg van de

planvormingnadermoetcon-

cretiseren.

Concept Visiekaart




bestuurAanwijzing

InpassingsplanVerordening

AanwijzingVoorbereidings-

besluitStad-en-milieu-

benadering

Rijk

Provincie

GemeenteBestemmingsplan

BeheersverordeningVerordening

Voorbereidingsbesluit Stad-en-

milieubenadering

3. Instrumenten voor ruimtelijke normstelling


De gemeente kan voor de juridische doorwerking van haar milieubelangen gebruik maken van diverse instrumenten. Zij kan tot op zekere hoogte algemene regels stellen in een verordening en regels verbinden aan specifieke gebieden of concrete projecten via het bestemmingsplan. Het laatstgenoemde instrument is zowel normstellend voor het gebied als een instrument voor de uitvoering. Een onderscheid is aan de orde tussen de planontwikkeling, waarbij de nadruk ligt op randvoorwaardenscheppende (gebruiks)regels, en de beheerfase, waarbij (gebruiks)regels ongewenste ontwikkelingen of activiteiten tegengaan. Het bestemmingsplan kan voor beide situaties van dienst zijn, de beheersverordening is vooral voor laatstgenoemde situatie bedoeld. Voor milieuregels staat de gemeente naast de ruimtelijke instrumenten nog ook de aanvullende verordenende bevoegdheid op grond van de Gemeentewet (en sectorwetgeving) en in zekere mate de bouwverordening ter beschikking. Dit voor zover het gaat om zaken die tot de huishouding van de gemeente behoren. De gemeente dient bij dit alles de regels van de provincie en het Rijk in acht te nemen, zij mag deze niet doorkruisen.



Bereik

Degemeenteraadmoetvoorhetgehelegrondge-

biedvandegemeentebestemmingsplannenvast-

stellen.Praktijkisdathetgemeentelijkgrondgebied

doormeerderebestemmingsplannenwordtbedekt.

Ditislogischomdatiederplangebiedopzichzelf

staat:denkdaarbijaandediversiteitaanfuncties,de

complexiteitvaneenbepaaldgebied,aanontwik-

kelingofbeheer,enzovoorts.DeuitdeWROstam-

mendebepalingdatondergrondookwaterwordt

begrepen,isindeWrogehandhaafd.

Hetbegrip‘grond’omvatzoweldebovengrondseals

deondergrondselagen.Ditpastbijhetbelangvan

deondergrondinderuimtelijkeordeningvolgensde

Beleidsbriefruimtelijkeordeningondergrond(de-

cember2003)voordetransportfunctie,dedraag-en

verblijfsfunctie,debergingsfunctie,deproductie-

functieendearchieffunctie.Aldezefunctiesmoe-

teninhetvoordeondergrondteformulerenbeleid

tegenelkaarwordenafgewogenenrechtaanelkaar

doen.Doordeondergrondnaastdebovengrondeen

volwaardigeplaatstegeveninhetbestemmingsplan

wordtzekergestelddatbestemmingenopverschil-

lendeniveausopeenbepaaldstukgrondkunnen

wordengelegd.Denkdaarbijaanarcheologische

vindplaatsen,waterberging,zoutwinning,tunnels,

buisleidingen,hoogspanningsleidingenendedaarbij

behorenderuimtelijkezones.Dedriedimensiesvan

dezefunctieswordendaarmeeinhetbestemmings-

planherkenbaargemaaktenkunneneentoegespits-

tebestemmingkrijgen.

Algemene kenmerken Strekking Met een bestemmingsplan legt de gemeente direct en juridisch bindend de bestemming

van een concreet gebied vast. De gemeenteraad is verplicht voor het gehele grondgebied van de ge-

meente een of meer bestemmingsplannen vast te stellen.

Bevoegd gezag Gemeenteraad.

Juridische basis Artikel 3.1 Wro.

Procedure Op de voorbereiding van het bestemmingsplan is afdeling 3.4 van de Awb van toepassing,

met dien verstande dat deze afdeling is aangevuld met de bepalingen van artikel 3.8 Wro. Het be-

stemmingsplan wordt vastgesteld door de gemeenteraad en is daarna onherroepelijk, tenzij beroep

wordt ingesteld en tenzij de provincie of het Rijk gebruik maken van hun bevoegdheid om een reac-

tieve aanwijzing te geven.

Beroep Tegen het besluit tot vaststelling van een bestemmingsplan is rechtstreeks beroep mogelijk

bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS).

Procedure voor het bestemmingsplan • Voorbereidingenonderzoek• Inspraak(beschrijvingvandewijzewaaropburgersenmaatschappelijkeorganisatiesbij

devoorbereidingvanhetbestemmingsplanzijnbetrokken(artikel3.1.6,subeBro))• Terinzagelegging+zienswijzendooreenieder• Vaststellingplandoordegemeenteraad• Bekendmaking (behoudenseventuelereactieveaanwijzingvoorbereidendoorGSofdeministervan

VROM)• Terinzageleggingvastgesteldplan• Inwerkingtreding (tenzijreactieveaanwijzingGSofdeMinistervanVROM)• MogelijkheidberoepbijdeABRvS

Termijn

Inspraakverordeninggemeente

6weken<12wekenbinnen2weken(of7weken(6+1))

6wekenMaximaalna26weken

3.1 Bestemmingsplan


Deinhoudelijkereikwijdtevaneenbestemmings-

planwordtbepaalddoorhetbegrip‘goederuimte-

lijkeordening’.Allerelevanteaspectenmoeteninde

ruimtelijkeoverwegingvooreenplangebiedworden

betrokken.Hetvaststellenofwijzigenvaneenbe-

stemmingsplanheeftvaakgevolgenvoordebelan-

genvannatuurenmilieu,voorcultuurhistorische,

landschappelijkeenarcheologischewaarden,de

waterhuishoudingenanderewaarden.Degemeente-

lijkestructuurvisiegeeftinbelangrijkematerichting

aanhetbestemmingsplan.Afwijkingvandestruc-

tuurvisieismogelijk,mitsgoedonderbouwd.

Bijdevoorbereidingvanhetbestemmingsplanmoet

onderzoekwordengedaannaardewaardendiein

hetgedingzijnendegevolgenvanhetplanvoor

dezewaarden(artikel3.1.6Bro).Denotavanuit-

gangspuntenendeintegraleruimtelijkevisiedienen

alsbasisvoordejuridischeplanvorming.

Keuzenwordengemaaktvoordeplanvormensyste-

matiek:globaal(metuitwerking)ofgedetailleerd.Be-

palendefactorendaarbijzijn:deeigendomssituatie

vandegronden,deuitvoeringsorganisatie(particu-

lier,gemeenteofinsamenwerking),enandereinte

zetteninstrumentenzoalsovereenkomsten.

Meteenbestemmingsplanlegtdegemeentedirect

enjuridischbindenddebestemmingvaneencon-

creetgebiedvast.Hetkangaanomhetvastleggen

vaneenlocatievooreenbepaalderuimtelijkeactivi-

teit,zoalswoningbouw,hetvastleggenvaneisendie

aanhetgebruikvangrondenenbouwwerkenineen

specifiekgebiedmoetenwordengesteld,ofhetwe-

renvanongewenstefunctiesofongewenstgebruik

vangrondenofbouwwerkenindiegebieden,denk

aanwaterofdeecologischehoofdstructuur.

Voorhetopnemenvaneen(milieu)regelingineenbe-

stemmingsplangeldeninalgemenezindevolgende

criteria:

• ruimtelijkerelevantie:deregelsmoetendirect

verbandhoudenmetdebestemmingdieaande

grondenwordentoegekend.Deregelsmoeten

rechtstreeksbetrekkinghebbenophetruimtebe-

slagvandegrondenzelfofeffecthebbenophet

ruimtebeslagvannabijgelegengronden.Kwali-

teitseisenvoorgebouwenzijndaarmeenietof

nauwelijksbindendinhetbestemmingsplanopte

nemen;

• objectiviteit:deregelsinhetbestemmingsplan

moetenvoldoende,kwantitatiefenkwalitatief,be-

paalbaarzijn;

• deinhoudvanderegels(endetoelichtingenver-

beelding)moetvoldoenaandeAmvB’senprovin-

cialeverordeningen.

Demogelijkhedenvoorhetregelenvanmilieudoel-

stellingeninhetbestemmingsplanzijnuitgebreidin

verbandmetdeintegratievandeleefmilieuveror-

deningenhetstadvernieuwingsplaninhetbestem-

mingsplan.Artikel3.1.Wrobepaaltdaartoedatdein

hetbestemmingsplangegevenregels,methetoog

opdebestemming,tevenskunnenstrekkentenbe-

hoevevandeuitvoerbaarheidvandebestemmingen.

Genoemdwordeneisentenaanzienvanwoning-

bouwcategorieënenbrancheringvandetailhandel

enhoreca.DitisverderuitgewerktinhetBro(onder

andereartikel3.1.2,lid2).Bijvoorbeelddeoverlast

vanhorecakanineenbestemmingsplanwordenge-

regeldviaeffectgerichtemaatregelen(bijvoorbeeld

eengebiedsgerichtegeluidsnorm)ofdoordifferen-

tiatievanhorecanaarruimtelijkrelevantecriteria

(branchebeperkenderegels).


Hetbestemmingsplanishetdirectetoetsingskader

voorbouw-,sloop-enaanlegvergunningenen,via

degebruiksvoorschriften,voorbepaaldeactiviteiten

vanburgersenbedrijveninhetbetreffendeplange-

bied.Hetbestemmingsplanisbindendvoorburgers

enoverheid.Hetplanheeftzoweleennormatieve

functie(toetsingskader)alseenuitvoerendefunctie

(richtinggevend).

Hetbestemmingsplanregeltwatmagofnietmag

opeenbepaaldeplekenkandaarmeeongewenste

ontwikkelingentegenhoudenofsturen.Hetbestem-

mingsplanregeltzelfnietwatmoet,eenverplichting

totuitvoeringkannietwordenopgenomen.Daarvoor

zijnandereinstrumentenmeergeschikt.Tenslotteis

hetstrakregelenvanambitiesooknietaltijdwense-

lijk,omflexibiliteitvoordetoekomsttebehouden.


Eenbestemmingsplangeldtvoormaximaal10jaar.

Eenverlengingsbesluitismogelijk,mitsdeactuali-

teitwordtaangetoond.Alshetbestemmingsplanniet

wordtverlengdoftijdigherzien,dankandegemeen-

tegeenlegesmeerheffenvoorbouwvergunningen

endergelijke.Debevoegdheidtothetinvorderenvan

rechtenvoorverleendedienstenvervaltdaarmee.

DeWrobrengtgeensubstantiëlewijzigingindein-

houdvanhetbestemmingsplan:hetbestemmings-

planbevatvooreengoederuimtelijkeordening:

• eengeometrischeplaatsbepalingvanhetplange-

biedenvandedaarinaangewezenbestemmingen;

• eenbeschrijvingvandebestemmingen(bestem-

mingsomschrijving),metperbestemminghetdoel

ofdedoeleinden;

• regelsmethetoogopdiebestemmingen;

• eentoelichtingdaarop.Hierinzijntenminsteop-

genomen:degevolgenvoordewaterhuishouding,

hoerekeningisgehoudenmetoverigewaarden

inenomhetgebied,dewijzewaaroprekeningis

gehoudenmetmilieukwaliteitseisenuitdeWm

(externeveiligheid,geluide.d.)endeeventuelere-

latiemeteenMER(zieartikel3.1.6Bro).

Hetvervaardigenvanhetbestemmingsplanmoetvol-

genslandelijkestandaarden,samengebundeldinde

Ministerieleregelingenstandaardenruimtelijkeorde-

ning2008(ROstandaarden2008).Ditbetekentdat

allebestemmingsplanneninheelNederlandinprin-

cipeopdezelfdewijzeenmetdezelfdestandaarden

wordenweergegeven(metnamedeplankaartende

regels).Eenvoorbeeldverbeeldingvaneenanaloge

plankaartishiernaastweergegeven.

Rol gemeente

Bijdetotstandkomingvaneenbestemmingsplan

staatdestedenbouwkundigeplanvormingcentraal,

metalsstappen:uitgangspuntennota,programma

vaneisen,onderzoekenonderbouwing,steden-

bouwkundigontwerp,ontwikkelingsplanenplanvor-

ming,inspraakenbesluitvorming.Vanuiteengoede

ruimtelijkeordeningiseenabsolutevoorwaardedat

ersprakeisvaneenintegraalplanproces,waarbijalle

relevantesectoren,dusookmilieu,vertegenwoor-

digdzijnenhuninbrengkunnenleveren.Langsdeze

wegwordtorganisatorischgeborgddatmilieukwali-

teitseisenenambitieseenvolwaardigeplaatshebben

inhetplanproces.

Tenbehoevevandatintegraleplanprocesworden

tijdigalleonderzoekengedaandienodigzijnomde

ambitiesendegewensteontwikkelingteonderbou-

wen.Dezedienenalsbouwsteenvoorhetsteden-

bouwkundigontwerp.Ditbetekentallereerstaan-

dachtvoorstructurerendeaspecten,zoalsbodem,

water,landschappelijkeenecologischestructuur,

verkeers-enenergienetwerken.Tevensdientkennis

tewordengenomenvandebeleidslijnenvanhetRijk

endeprovincie.

Vervolgstapishetformulerenvaneensamenhangen-

devisieophetplangebied.Deruimtelijkemilieuas-

pectenwordendaarbijgeïntegreerdmetdeande-

reruimtelijkeafwegingen.Allerelevanteaspecten

wordenzoconcreetmogelijkopgenomenindenota

vanuitgangspunten,hetprogrammavaneisenende

visie.

Bijdevertalingvandevisieinderegelsenverbeel-

ding/plankaartvanhetbestemmingsplanzalmende

milieuaspectenvervolgensmeestalslechtsindirect

ofimplicietterugvinden.Diverseaspectenzullenbo-

vendienlangsandereweggeregeldzijnofgeregeld

gaanworden,zoalsinovereenkomsten.

Voorbeeld verbeelding van een plankaart met een

ecologische verbindingszone, water, bedrijven en

woongebied volgens de landelijke standaarden


Vanbelangisdatdegemeentedeburgersenrele-

vanteorganisatiesvroegtijdigbetrektindeplanvor-

ming,bijvoorbeeldopbasisvandenotavanuit-

gangspuntenofeenruimtelijkevisie.Wachtnietaltijd

tothet(voor)ontwerpbestemmingsplan.Erisuitdit

oogpunteenverantwoordingsplichtopgenomen:

artikel3.1.6,subeBrobepaaltdatindetoelichting

bijhetbestemmingsplanmoetwordenaangegeven

opwelkewijzeburgersenmaatschappelijkeorgani-

satiesbijdevoorbereidingvanhetplanzijnbetrok-

ken.Betrokkenheidlevertinzichtenenkennisover

hetgebiedendraagtbijaanhetdraagvlakvoorhet

toekomstigeplan.

Rol provincie

MetdekomstvandeWroisdebevoegdheidvange-

deputeerdestatenvervallenombestemmingsplan-

nengoedtekeuren.Deprovincialepositieisnuveel

meereropgerichttebewerkstelligendatbestem-

mingsplanneninovereenstemmingzijnmethaar

eigenbeleidenregelgeving.Zijkanbijdetotstand-

komingvaneenbestemmingsplannenverschillende

rollenvervullen,afhankelijkvandewijzewaaropzij

haareigenbelangenwenstvormtegeven.Over-

legneemtdaarbijeenbelangrijkeplaatsin.Zijheeft

daarbijverschillendeinstrumententerbeschikking:

deprovincialeplanologischeverordening,depro-

vincialemilieuverordeningen-netalsiedereburger

-demogelijkheidomeenzienswijzeintedienen.Zij

kandaarnaovergaantoteenreactieveaanwijzingof

beroepbijdeABRvS,wanneerhaarbelangeninhet

gedingzijn.

Deprovincialebelangen,rolleneninstrumentenzijn

bijvoorkeurvastgelegdineenstructuurvisieende

uitvoeringsparagraafdaarbij.

Hoeweldeprovinciezichnietmeerhoefttebemoei-

enmetdenalevingdoorgemeentenvansectorale

wetten,Rijksbeleidofdegemeentelijkeruimtelijke

aspecten,kanzijweleentoegevoegdewaardeheb-

benbijdeintegraletotstandkomingvaneenbestem-

mingsplan.Bijvoorbeeldvoorcomplexeontwikke-

lingenmetmilieuvraagstukkenkandeprovincieeen

begeleidende,adviserendeoffaciliterenderolvervul-

len.


Onderzoek en milieuparagraaf

Voorgeschrevenisdatdegemeentebijdevoorbe-

reidingvaneenbestemmingsplanonderzoektwelke

waardeninhetgedingzijnenwatdegevolgenvan

hetplanzijnvoordezewaarden.Debasishiervoor

zijndeartikelen3:2Awben3.1.6Bro.Deresultaten

vandezeonderzoekenmoetenwordenbeschreven

indetoelichtingbijhetbestemmingsplan.Ditkan

ineenapartemilieuparagraafofgeïntegreerdinde

overigeonderdelenvandetoelichting.

Dematewaarinvoordediverseaspectenaandacht

nodigis,verschiltperplan.Somsisditinspecifieke

wetgevingvoorgeschreven(habitattoets,mer,ex-

terneveiligheid).

Hetbestemmingsplanmoetgebaseerdzijnopde

meestactueletoepasselijkemilieuregelgevingen

richtlijnen,zoalsbepalingenuitdeprovincialeplano-

logischeverordeningendeprovincialemilieuveror-

dening.Bovendienkunnenlandelijkeregelszoalshet

BesluitExterneVeiligheidvoorInrichtingen(BEVI)en

deWetgeluidhinderinhetplandoorwerken.Ookde

VNG-uitgave‘Bedrijvenenmilieuzonering’werktvol-

gensbestendigejurisprudentiedoorinderuimtelijke

inrichting,mitsgemotiveerdtoegepast.

Verplichte milieuthema’s in bestemmingsplan (niet uit-

puttend, en wanneer relevant)

Wettelijkegrondslag,zoals:

- Externeveiligheid(Bevi)

- Luchtkwaliteit(Wetluchtkwaliteit,Nationaal

SamenwerkingsprogrammaLuchtkwaliteit,NSL)

- Geluid(Wetgeluidhinder)

- Watertoets(Bro)

- Natuurtoets(Natuurbeschermingswet)

- Archeologie(Monumentenwet-Wetopde

archeologischemonumentenzorg)

- Bodem(Bro)

Geurhinder

Ammoniak

Lichthinder

Windhinder

Afval

Mobiliteit

Somsverplicht:planMER,besluitMER

Bedrijvenenmilieuzonering(richtlijn,jurisprudentie)

BeleidRijk,provincie,gemeente

Eventuelerelevantejurisprudentie

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•


Demilieuparagraafbevateenbeschrijvingvandemi-

lieuaspectendieeenrolspeleninhetbestemmings-

plan.Hetgeeftderesultatenweervanhetmilieukun-

digenwateronderzoekdatheeftplaatsgevonden.

Watindezeparagraafisopgenomen,dientertoehet

bestemmingsplanteonderbouwen.Hetgeeftaan

welkemilieuaspectenindeafwegingbijhetleggen

vanbestemmingenenhetbepalenvandebouw-en

gebruiksmogelijkhedeneenrolhebbengespeeld.

Wanneerzichineengebiedmilieuknelpuntenvoor-

doen,ishetzaakdieknelpuntenentevensdeoplos-

singenaantegeven.Hetisvooreengemeentevaak

nietdirectmogelijkomdatknelpuntmeteenopte

lossen,bijvoorbeeldvanwegehetontbekenvanfi-

nanciëlemiddelen.Dergelijkebeperkingenmaken

hetrechtstreekswegbestemmenvanhetknelpunt

onmogelijk.Eenanderebestemmingsmogelijkheid

ligtdanmeerinderede,doorbijvoorbeelddebe-

staandesituatiepositieftebestemmenenviaeen

wijzigingsbevoegdheideenandereontwikkeling(bij-

voorbeelddeopheffingvanhetmilieuknelpunt)mo-

gelijkmaken.

Milieukwaliteitseisen in het bestemmingsplan?

Hetbestemmingsplanishetresultaatvaneeninte-

graleruimtelijkeafweging,waarbijallemilieuaspec-

tenwordenmeegewogen.Inhetbestemmingsplan

kunnenkwaliteitsaspectenwordenopgenomen,

voorzoverzijrelevantzijnvoordefysiekeleefom-

geving,duseen‘fysiekelement’bevatten(artikel

3.1junctoartikel3.26Wro).Voorwaardeisdatde

(milieu)kwaliteitseiszichrichttothetbevoegdgezag

(degemeenteraadofhetcollegevanburgemeester

enwethouders).Datbetekentdatdergelijkeeisenin

principealleengeregeldkunnenwordenineenvoor-

waardelijkebestemming(zoalsuitwerkingsverplich-

ting,wijzigingsbevoegdheid,nadereeisen,onthef-

fingsbevoegdheid).Daarbijkanwordengedachtaan

bepalingengerichtophetrealiserenvaneenbepaald

typewoonmilieu,socialeveiligheidofbeeldkwaliteit.

Deregelsinhetbestemmingsplanmoetenrecht-

streeksbetrekkinghebbenophetruimtebeslagvan

degrondenzelfofeffecthebbenophetgrondge-

bruikvannabijgelegengronden.

Wat kan:

• Ruimtelijkstructurerendeaspecten,zoalsecologi-

schestructuur,water-verkeersofenergiesysteem,

kunnengeregeldwordeninhetbestemmingsplan.

Zowelwaarhetgaatomderealisatiemogelijkheid

alsomdebeschermingervan.

• Inhetbestemmingsplankunnenmilieubelasting-

normen(milieukwaliteitseisen)opgenomenworden

dieopgrondvandewetofjurisprudentie(vrijwel)

volledigbindendzijn.

• Opnamevanmilieukwaliteitseisenwaarbijeenef-

fectgerichtekwaliteitsnormstellingwordtgesteld,

lijktmogelijk:

- alskadervoorwijzigingofuitwerkingvanhet

bestemmingsplanofhetverlenenofbinnenplan-

seontheffingenhetstellenvannadereeisenof

vergunningverlening,indienbijdeuitoefening

vandezebevoegdhedendebepalingenvanhet

bestemmingsplanals(mede)-toetsingskaderbe-

trokkenkunnenworden;én

- bijeffectenvanactiviteitenofbronnenbinnen

hetbestemmingsplangebiedopdeomgevings-

kwaliteitvandatgebied,waarbijdieeffecten

uitsluitendtoegeschrevenmoetenkunnenwor-

denaanbronnenbinnenhetbestemmingsplan-

gebied;én

- dieactiviteitenofbronnenbeïnvloedbaarof

beheersbaarzijndoorhettreffenvanbron-of

effectgerichtemaatregelendoordebestem-

mingsplanautoriteit.

Wat kan niet:

• Normendienietpassendzijnoptenemeninbe-

stemmingsplannenzijn:normendiebetrekking

hebbenopnietconcreetindividualiseerbare,lo-

kaliseerbareofmobieleoorzaken,ofactiviteiten

ofbronnendie(milieu-)effectenhebbenopeen

grotereschaalniveaudanhetbetreffendebestem-

mingsplangebied.Indiegevallenisnormstelling

viaanderekadersaangewezen,zoalsdemilieuwet-

gevingenmetnamehoofdstuk5vandeWm.


Voorbeeldkwaliteitsnormen

Voorbeeld1:geurhinderbinneneenbepaaldgebiedvanwegeeenagrarischbedrijfwaarbijhetgemeentebestuurmaatre-

gelenkannemenomdegeurtebeperken.

Voorbeeld2:eengeluidsnormineenbepaaldgebied(lagerdandevoorkeursgrenswaarde)vanwegeéénofmeerwegen

waarbijdeverkeersintensiteitofsnelheidendaarmeedegeluidsbelastingkanwordenbeïnvloeddoordegemeente.

Eennadereuitwerkinghiervanis:ineenbestemmings-

planvooreengebieddirectnaasteendrukkeverkeers-

wegwordteengeluidskwaliteitseisvastgestelddie

beoogtdegeluidsimmissievandiewegopdatgebied

temaximeren.Ditistoelaatbaaralsdegemeenteraad

ofburgemeesterenwethouderszelfdemogelijkheid

hebbenomhetgebruikvandiewegendezichdaarop

bevindendevoertuigenendusdegeluidsemissievan

diewegteregulerenofopeenanderemanierviana-

derebesluitvormingzelf(bijvoorbeeldhetplaatsenvan

geluidsschermen)debeoogdegeluidskwaliteitkunnen

bewerkstelligen.

1.Milieukwaliteitseisengebiedstype‘Dorpswonen’Degrondenmetdegebiedsaanduiding‘Dorpswonen’binnende

bestemming‘Woongebied–uittewerken’(W-U)wordenaange-

merktalsgebiedstype‘Dorpswonen”.Hiervoorgeldtdevolgende

milieukwaliteitseisvoorgeluid:

minimaal75%vandewoningenondervindteengeluidbelasting

van46dBoflager

maximaal25%vandewoningenondervindteengeluidsbelasting

van48dBoflager

2.Woongebied,uittewerken(W-U)Burgemeesterenwethouderswerkendebestemminguitmetinacht-

nemingvandehiernatenoemenuitwerkingsregels.

a.<….>

b.voordevaststellingvanhetuitwerkingsplanmoetvaststaandat

voldaanisaandemilieukwaliteitseisenalsbedoeldonder1.

c.<….>

•

•

Lichthinder:Schouwen-Duiveland

Inhetbestemmingsplan‘BuitengebiedDuiveland’vandegemeenteSchouwen-Duivelandisdemogelijkheidopgenomen

voordeontwikkelingvaneenglastuinbouwconcentratiegebiedmeteenoppervlaktevan40hectareglas.Degemeen-

teraadheeftgestelddatSchouwen-Duivelandeeneilandismeteensterkeigenidentiteit,dieindenachtelijkeuren

wordtgekenmerktdoorgroterelatiefdonkeregebieden.Verlichtekassencomplexenzoudensterkafbreukdoenaandit

karakter.Omhetdonkerekaraktertebeschermenzijninhetplanregelsopgenomen,dieverdergaandanhetBesluit

Glastuinbouwbedrijven.

Inartikel11,eerstelid,subf,vandeplanvoorschriftenisbepaalddatterplaatsevandesubbestemming“Ag”volwaar-

digekassenbedrijvenineenglastuinbouwconcentratiegebiedzijntoegelaten,metdienverstandedatkassen(gevelsen

dak)aandebinnenzijdevolledigmoetenzijnafgeschermdtegenhorizontaleenverticalelichtuitstralingalsgevolgvan

hetgebruikvanassimilatiebelichting.Infeitekomtheteropneerdatuitsluitendgebruikmagwordengemaaktvanassimi-

latiebelichtingalsdebinnenzijdevandekassenvolledigzijnafgeschermd.

DeABRvSoverweegt‘datgebruikvanassimilatiebelichtinginhetkadervandevantoepassingzijndemilieuwetgeving

aandeordekankomen.Hetbestemmingsplanbiedthetjuridisch-planologischkader,waarinookdemogelijkegevol-

genvoorhetmilieu,waaronderaantastingvandelandschappelijkewaardevanhetaandeordezijndegebied,dienente

wordenmeegewogen.Bijafwegingvandebetrokkenbelangenhebbenverweerders(GS),innavolgingvandegemeente-

raad,aanhetbelangvanhetbehoudvanhetdonkernachtlandschapvanhetgebiedeengrotergewichttoegekend.’

Hetstellenvaneisenaandeafschermingvankassenisdaarmeeruimtelijkrelevantenhetmaaktdaarbijnietuitdatook

viademilieuwetgevingeisenkunnenwordengesteldaanhetafschermenvankassen.Hetisdusmogelijkdatbepaalde

bestemmingen,waarvanvantevorenvaststaatdatzijeengrotelichtuitstralinghebben,ineenbestemmingsplanworden

geweerdenzelfsdatvoorwaardenmogenwordengesteldaandeafschermingvankasseninhetbelangvanhetbehoud

vaneendonkernachtlandschap.

Bron:BuitengebiedSchouwen-Duiveland,24juli2002,LJN:AE5781,RaadvanState,200104384/1


DuurzameontwikkelingBedrijventerreinBoekelermeerZuid2,Alkmaar

BoekelermeerZuid2iseennieuwbedrijventerreinvan205haindegemeenteAlkmaar.Hetterreinwordtontsloten

viadeA9enhetNoord-Hollandskanaal.Doelgroepenzijngroothandel,transport,distributie,zwaardereindustriein-

clusiefwatergebondenbedrijvigheid,bouwbedrijvenenlichteindustrie.DegemeenteAlkmaarwilhetterreinduur-

zaamontwikkelen,enonderscheidt:

• milieucomponent:energiebesparing,CO2-reductie,water,ecologischeoeversetc.;

• ruimtelijkecomponent:intensiefruimtegebruik,verkavelingophetzuiden;

• economischecomponent:duurzaamheidsmaatregelensamengevatopeenduurzaamheidskaart.

Deambities vanhetproject zijngroot, vooral voorenergiegebruik:50%minderCO2-uitstooten10%duurzame

energie.

KansenindeBoekelermeerliggenophetvlakvan:plaatsingvanwindmolensaansluitendopdewindmolensaande

randvanhetplangebied,deveiligheid,multi-modaleontsluiting,deontwikkelingvangezamenlijkevoorzieningen

(parkmanagement) enduurzaamwaterbeheer: flexibelpeilbeheer, afkoppelen verhardoppervlak,onverhardeen

natuurlijkeoevers.Deruimtelijkeimplicatiesdaarvanzijnvertaaldnaarderuimtelijkestructuureninrichting.

De ambities en de borging

Deruimtelijkeaspectenvanintensiefruimtegebruikzijnjuridischvastgelegdinhetbestemmingsplan

door:

-eenminimumbebouwingspercentageperperceelvan50%

-minimalebouwhoogtenvanbedrijfsgebouwen

-demogelijkheidomaftewijkenvandeminimumkavelomvangdoor:

hetbenuttenvanrestkavelsvoorkleinebedrijven(viavrijstelling/ontheffing)

hetondergrondsparkerenendakparkerenmogelijktemaken.

Deplaatsingvanwindturbinesisplanolo-

gischmogelijkgemaaktmeteenvrijstel-

lingsbevoegdheid,waarbijvoorwaarden

kunnenwordengesteldomtrentplaatsing

enhoogtenvanwindturbines.

Deraamovereenkomsttussendegemeente

endeenergieleverancierwordtvertaaldin

eeninfrastructuurovereenkomst,energie

exploitatieovereenkomsteningemeentelijk

warmtebeleid.

Energiescan:perbedrijfiseenenergiescan

vereistbijdegronduitgifte.

Compensatie-enmitigatieplanvoor

natuurwaardeninhetgebied:ecologische

inrichtingvanleefgebiedenenverbindings-

zonesnaaromringendegebieden,eenbasis

vooreenontheffingsaanvraagFlora-en

Faunawet.

Inrichtingsplangroenezonesinsamenhang

metdelandschappelijkeinpassingvande

rijkswegA9.

Beeldkwaliteitsplan:leidraadentoetssteen

voorduurzameinrichtingenontwerpvan

deruimte.

•

•

•

•

•

•

•


Voorbeeldenergie;noord-zuidoriëntatiewoningen

Voorhetenergiesysteemkanhetbestemmingsplanalleendeopsteden-

bouwkundigniveaurelevanteaspectenvastleggen,zoals:zonneoriëntatie/

gebouworiëntatie,gebouwomvang,compactebouw/dichtheden,dakhel-

lingen,nokrichtingenenplaatsingvanafscherming(bijvoorbeeldgroen),en

ruimtereserveringenvoorbijvoorbeeldwarmtekrachtinstallaties.Dezeas-

pectenkunnenviadeverbeeldingen/ofindeplanregelswordenvastgelegd.

3D bestemmen van de ondergrond?

DeondergrondinNederlandwordtsteedsintensie-

verbenut.Naasthethistorischgebruikvoorkabels

enleidingen,rioleringenkelders,komenallerlei

nieuwevormenvangebruikvandeondergrondinde

aandacht,zoalskoude-warmteopslagengeothermie.

Daarbijkomtdatsteedsmeer(private)partijenbe-

trokkenzijnbijaanlegenbeheervandediversefunc-

tiesvandeondergrond.Detoenemendeversnip-

peringenhetsteedsintensievergebruikmakeneen

goedeplanologisch-juridischeregelgevingvoorde

ondergrondnoodzakelijk.Omdattalvanbelangenen

ontwikkelingenopverschillendedieptentenopzich-

tevanhetmaaiveldplaatsvinden,vraagteengoede

regelingvanderechtenenplichtenmetbetrekking

totdeondergrondomhetnadrukkelijkbetrekkenvan

dederdedimensieinhetbestemmingsplan.Ineen

aantalpilotsisinmiddelservaringopgedaanmethet

visualiserenvandederdedimensieineenbestem-

mingsplan,zoalsinEnschedeUsselerEsenRotter-

damStadshavens.Degrotemeerwaardevan3Dis

gelegenindevoorbereidendeinhoudelijkefasenvan

planontwikkeling.Hetverduidelijktwelkefunctiesin

deondergrondjuridischeborgingdooreenbestem-

mingsplanbehoeven.

Ondergrondsebelemmeringen

Bijhetevaluerenvaneennieuwtracévooreenmogelijkeondergrondseoeververbinding

in Rotterdam Stadshavens blijkt de gecompliceerdheid van de ondergrond. Het voor-

keurstracébovengrondsblijktondergrondsvolmetproblementezitten.Oudekademu-

ren,woudenvanheipalen,restantenvanexplosievenuithetbombardementenongunstig

verlopendedraagkrachtigelagen,makeneenanderesitueringvanhettracénoodzakelijk.

Door3Dmodelleringvandeondergrondisditpasgoedinzichtelijkgemaakt.

Opties:

Dehardstemogelijkheidisomdeoriëntatievandewoningendirectvastteleggenviadeverbeelding(plankaart),zoalsindeil-

lustratie.

Bijglobaleplannenligteenregelingvandeverkavelingsrichtingviadebouwregelsmeervoordehand.Ditkanalsvolgt:

-BouwvoorschriftenzuidoriëntatievanwoningenDewoningenenbijgebouwenmoetenwordengebouwdbinneneenhoekvan

maximaal16gradenvandeverkavelingsrichting,zoalsaangegevenmetdebouwaanduiding‘verplichteverkavelingsrichting’

(hoofdrichtingaangevenopverbeelding).Dezebepalingkanbeperkingenopleverenbijdeuitvoering.Daaromiseenontheffings-

mogelijkheidgewenst:

-OntheffingvandebouwvoorschriftenBurgemeesterenwethouderszijnbevoegdontheffingteverlenenvanhetbepaaldeten

aanzienvandeverkavelingsrichting,onderdevoorwaardedatdoorhetverlenenvandeontheffinggeenonevenredigeafbreuk

wordtgedaanaandegebruiksmogelijkhedenvandeaangrenzendegrondenenbouwwerken.

Viahetstelselvan‘nadereeisen’:Burgemeesterenwethouderskunnen,inverbandmeteenoptimaalgebruikvanpassievezonne-

energie,nadereeisenstellenaandeoriëntatievaneenwoningofandergebouw,waarbijgeëistkanwordendatdezeophet

zuidenwordengericht,meteenafwijkingvande‘zuid’geveltotmaximaalzuidzuidoostofzuidzuidwesttenopzichtevanzuiden

waarbijderuimtendieomdemeestewarmtevragen(woonkamer,slaapkamers)zoveelmogelijkaandiezijdezijngesitueerd.

•

•

•


Algemene kenmerken Strekking Voor gebieden, waarvoor geen ruimtelijke ontwikkelingen worden voorzien, kan de ge-

meenteraad in plaats van een bestemmingsplan een beheersverordening vaststellen waarin het be-

heer van het gebied overeenkomstig het bestaande gebruik wordt geregeld.



Procedure De Wro bevat geen procedurevoorschriften voor het vaststellen van de beheersverorde-

ning. De voorbereiding en totstandkoming kunnen worden gezien als een ruimtelijk beleidsvoorne-

men in de zin van artikel 150 Gemeentewet, zodat de gemeentelijke inspraakverordening van toe-

passing kan zijn. Is deze niet van toepassing verklaard voor beheersverordeningen, dan verloopt de

inspraak in beginsel met toepassing van afdeling 3.4 Awb.

Beroep Er kan geen beroep worden ingesteld tegen het besluit tot vaststelling van de beheersver-

ordening. Er kan wel beroep worden ingesteld tegen een besluit op een aanvraag voor een aanleg-,

sloop- of bouwvergunning die op grond van de beheersverordening wordt verleend of geweigerd.

Ook in het kader van een handhavingsactie van de gemeente bij vermeend strijdig gebruik met de

verordening kan de inhoud van de beheersverordening aan de orde worden gesteld.

3.2 Beheersverordening


Bereik

Debeheersverordeningisalleenbedoeldvoorlaag-

dynamischegebieden,datwilzeggen:gebieden

waaringeenruimtelijkeontwikkelingenwordenvoor-

zien.Ineengebied‘inruste’voldoeteeneenvoudig

beheersinstrument.Debeheersverordeningkanvoor

gebiedenmeteenredelijke(milieu)kwaliteitenwei-

nigdynamiekeenaantrekkelijkinstrumentzijn.Het

behoudstaatimmersvoorop.

Ingebiedenmeteenslechtemilieukwaliteitligteen

regelingviahetbestemmingsplanmeervoorde

hand.Eenbeheersverordeningbevestigtdebeperk-

tedynamiekvanhetgebiedplanologisch,enbiedt

geenoplossingenvoorstrijdigesituatiesdieeenan-

derebestemmingnoodzakelijkmakenofvoorontwik-

kelingendiebijdragenaanmilieuverbetering.

Demogelijkheidvoordegemeenteraadomeenbe-

heersverordeningvasttestellen,wordtdoordewet

optweemanierenbegrensd.Opdeeersteplaatskan

uitdewetvolgendateenbestemmingsplanmoet

wordenvastgesteld.Bijvoorbeeldvooreengebied

waarvooreenbestemmingsplangeldtdatouderis

dan1juli2003geldteenactualiseringsplichtom

eenbestemmingsplanvasttestellenvoor1juli2013

(overgangsrechtWro).Hetisookmogelijkdatvoor

hetbetreffendegebiedeenAMvBofeenprovinciale

verordeninggeldtwaarbijisbepaalddatvoorhetge-

biedeenbestemmingsplanmoetgelden.

Goedvoorstelbaaris,dateenstructuurvisieaan-

geeftinwelkegebiedenbinnendegemeentegéén

ruimtelijkeontwikkelingenwordenvoorzienofdatuit

destructuurvisieiniedergevalkanwordenafgeleid

waarzichbinnendegemeentedergelijkegebieden

bevinden.Debeslissingomaldannieteenbeheers-

verordeningvasttestellenwordtdangefundeerdop

destructuurvisie.Degemeenteraadkanoverigens

vaneenstructuurvisieafwijken,enalsnogafzienvan

ruimtelijkeontwikkelingeninhetgebiedeneenbe-

heersverordeningvaststellen.

Watbetreftdeduurvandeperiodewaarvoorgeen

ontwikkelingwordtvoorzien,ligthetvoordehand

omaantesluitenbijdelooptijdvandebeheersver-

ordening.DeWrosteltdielooptijdopmaximaaltien


jaren.Debevoegdheidomeenbeheersverordening

vasttestellenbestaatdusalsophetmomentvan

vaststellingredelijkerwijsmagwordenaangenomen

datinhetgebiedvandeverordening,gedurendede

geldigheidsduurgeenruimtelijkeontwikkelingenzul-

lenplaatsvinden.


Debeheersverordeninglegthetfeitelijkbestaande

gebruikvast.Ruimtelijkeontwikkelingenbinnenhet

gebiedvandeverordeningzijnnietmogelijk.Hier-

onderkanwordenverstaan‘geenruimtelijkrele-

vanteveranderingeninhetplanologischtoegestane

gebruikvangrondenofopstallenalsmedebouw-

kundigewijzigingenvanbouwwerken’.Bouwvergun-

ningvrijeenlichtvergunningplichtigebouwwerken

ofvormenvangebruikwordenaangemerktalsgeen

ruimtelijkrelevanteveranderingen.Hetgebruik,zo-

alstoegestaanopgrondvanhetgeldendebestem-

mingsplan,magdusonderwerpzijnvandebeheers-

verordening.Debeheersverordeningkandaarmee

welregelstreffenomdebestaande(planologische)

situatietebeschermen.Daarbijkunnenooknieuwe

bouwmogelijkhedenvankleineomvangwordenop-

genomen,doormiddelvanindeverordeningopte

nemen(binnenplanse)ontheffingsmogelijkheden.

Eenzekerematevanontwikkelinglijktderhalvetoch

tezijntoegestaan.

Omafwijkingenvandebestaandesituatiemogelijk

temakenkan,voorzoverdeverordeningdieveran-

deringniettoestaat,gebruikwordengemaaktvande

buitenplanseontheffingsmogelijkheidopgrondvan

deBro-kruimellijst(hoofdstuk4Bro),hetprojectbe-

sluitofhetbestemmingsplan.

Naastgebruiksregelskandebeheersverordening

bouwregelsbevatten.Immers,waarinartikel44lid

1Woningwethetbestemmingsplanalsweigerings-

grondwordtgenoemd,geldtdatevenzeervoorde

beheersverordening.

DeWrobiedtdemogelijkheidomeenaanleg-of

sloopvergunningenstelselindebeheersverordening

optenemen.Daarbijgeldtdatdezevergunningen

alleenkunnenstrekkenomhetbestaandegebruikte

handhavenentebeschermen.

Rol gemeente

Debeheersverordeningisvooraleeninstrumentvoor

debeschermenderolvandegemeentevoorbe-

paaldegebieden.Hetligtvoordehandomvooraf

overlegmetbewonersenbelanghebbendentevoe-

renoverdeinzetvandebeheersverordening.Dit

kanzelfsverplichtzijnopgrondvanbijvoorbeeldde

gemeentelijkeinspraakverordening.DeWroverplicht

degemeenteinhetkadervandebeheersverorde-

ningniettotoverlegmetdeprovincie.

Degemeenteverzorgtdehandhavingvandebe-

heersverordening.

Rol provincie

Deprovincieheeftgeenmogelijkhedenominhou-

delijkteinterveniërenbijdevaststellingvandebe-

heersverordening.Artikel3.38,vijfdelid,Wromaakt

hetmogelijkdatbijofkrachtensAMvBregelskunnen

wordengesteldomtrentdevormgeving,inrichting

enbeschikbaarstellingennadereregelsomtrentde

inhoudvandebeheersverordening.NochbijAMvB

nochbijprovincialeverordeningkunnennaderein-

houdelijkecriteriawordengesteldoverhetaldan

niettoepassenvaneenbeheersverordening.

HetisechterwelmogelijkdatdeprovincieofhetRijk

viaverordeningofAMvBverplichttothetopstellen

vaneenbestemmingsplan(artikel3.38,lid1Wro),

zodateenbeheersverordeningvoordatgebiedisuit-

gesloten.

Ookishetmogelijkdatdeprovinciezelfeenpro-

jectwenstteontwikkelenineengebiedwaarvoorde

Eenbeheersverordeningbestaatuit:

• hetgebiedwaaropdeverordeningbetrekkingheeft;

• eenofmeerobjectenbinnenhetgebied;

• regelsdiegekoppeldzijnaanhetgebieden/ofdeob-

jectenbinnenhetgebiedendiegerichtzijnophetbe-

heervanhetgebied;

• regelsdiegaanoverhetgebruik,bouwen,aanleggen

enslopen,ontheffingenenovergangsrechten;

eenbeheersverordeningzalnetzoalsiedereverorde-

ningookeentoelichtinghebben.Daarinwordtverslag

gedaanvandeverrichteonderzoeken.

•


beheersverordeningisvastgesteld.Bijvoorbeeldals

indebeheersverordeningeenbeheerregelingisop-

genomenvooreennatuurgebied,terwijldeprovincie

datgebiedheeftaangewezenvoornatuurontwikke-

ling.Indatgevalkanzijdebeheersverordeningbui-

tentoepassingverklarenvoordeverwezenlijkingvan

hetprojectofzelfeeninpassingsplanvaststellen.


Onderzoek en inventarisatie

Dekeuzevooreenbeheersverordeningvooreenge-

biedwordtmedegebaseerdopdemilieusituatieen

hetmilieubeleidvoorhetgebied.Voordatdekeuze

wordtgemaakttusseneenbestemmingplanofeen

beheersverordeningmoetaltijdeerstonderzoekwor-

denuitgevoerdnaarallerelevanteomgevingsaspec-

tenennaareventueleandereinhetgebiedvoorko-

mendewaardenenbelangen.Dezekunnenimmers

invloedhebbenophettoegestanegebruikende

bouwmogelijkheden.Opbasisvanhetonderzoek

moetaangetoondwordendatvoortzettingvanhet

bestaandegebruikgeenstrijdigheidoplevertmetde

sectoralewetgeving.Alsdatwelhetgevalis,endie

strijdigheidalleenmaarkanwordenopgehevenmet

eengebruiksveranderingtenopzichtevanhetvige-

rendebestemmingsplandanweldefeitelijkesituatie,

daniseenbeheersverordeningnietmogelijk.

Eenbeheersverordeningvereisteengoedeinventari-

satie.Debeheersverordeninglegtderuimtelijkesitu-

atie,zoalsdieopdatmomentis,vast.Hetgaatdaar-

bijdusomhetbestaandegebruikenhettoegestane

gebruikopgrondvanhetvoordatgebiedgeldende

bestemmingsplan.Dathoudtindatdebestaande

situatiebekendmoetzijnophetmomentdatdever-

ordeningwordtvastgesteld.Ditgeldtzowelvoorde

feitelijkbestaandesituatiealsvoordesituatiedat

gekozenwordtvooreenbeheersverordeningdieis

gebaseerdopderegelingvanhetvigerendebestem-

mingsplan.Zonderinzichtinhetbestaandegebruik

enindebestaandebebouwingkannietgekomen

wordentoteenweloverwogenengoedgemotiveer-

deregeling.

Bescherming gebiedswaarden

Eenbeheersverordeningwordtbijuitstekopgesteld

voordiegebieden,waarvoormengeenontwikkelin-

genverwacht.Datkanbijdragenaanmilieudoelen,

dievooralgebaatzijnmethetbehoudvanbestaande

waarden,zoalsnatuurwaardenofverblijfsgebieden

voorvleermuizen.Dezewaardenkunnendaarmee

eenplanologischebeschermingkrijgen.

Specifiekebeschermingvandiewaardendoorverta-

lingmilieudoelenindeverordeningistotopzekere

hoogtemogelijk,bijvoorbeelddooreenaanleg-of

sloopvergunningenstelsel.Leterdaarbijwelopdat

ergeenontwikkelingenvereistzijn,zoalseenbe-

stemmingswijzigingvanverkeersruimtenaargroen.

Daarvoorisdeverordeningnietgeschikt.

Kleinereontwikkelingenzijnwelbinneneenbe-

Voorbeeld: inventarisatie beheersverordening verge-

lijkbaar met inventarisatie leefmilieuverordening

Alsineengebiedbijvoorbeeldeenopslagvangevaarlijke

stoffentedichtbijeenkwetsbaarobjectligt,danmoet

dezemethetexterneveiligheidsbeleidstrijdigesituatie

veranderen.Eenruimtelijkeontwikkelingisdantevoor-

zien,waarvooreenbestemmingsplanmoetenworden

opgesteld.Hetzelfdegeldt,alshetwaterbeleidertoe

leidtdatineengebiedbepaaldebestemmingen,functies

ofactiviteitenmoetenwordenaangepast.


Voorbeeldbeheersverordeningenbeschermingarcheologischewaarden

Degemeenteheeft,opbasisvanonderzoekvooraf,gekozenvooreenbeheersverordeningvooreen

bestaande,ouderewoonwijk.Tijdenshetonderzoeknaararcheologie zijn inhetgebiedhogearche-

ologischewaardenaangetroffen,ookal isdebodemjarengeledenverstoordbijderealisatievande

woonwijk.Dearcheologischewaardenzijn2meteronderhetmaaiveldaangetroffen.Degemeentewil

dezewaardenbeschermenindebeheersverordening.Hetaanlegvergunningensstelselgaatervoorde

zekerheidvanuitdatdieperdan1,5metergeenwerkzaamhedenmogenwordenuitgevoerd.

1.1DoelDezeverordeningstrekttothetbeheerendebeschermingvanhetbijdezeverordeningaangewezen

gebied.

1.2VerordeningsgebiedHetgebiedwaaropdezeverordeningvantoepassingis.

Artikel2–Gebruik

Debinnenhetverordeningsgebiedgelegengrondenenbouwwerkenmogenwordengebruiktover-

eenkomstighetbouw-engebruiksschema.

Artikel3–Bouwen

Binnenhetverordeningsgebiedmogengebouwenenbouwwerken,geengebouwenzijnde,worden

gebouwdovereenkomstighetbouw-engebruiksschema.

Artikel4–Aanlegvergunning

Indieninhetbouw-engebruiksschemaisaangegevendatvoorbepaaldewerkenenwerkzaamheden

eenaanlegvergunningisvereist,ishetzonderschriftelijkevergunningvanburgemeesterenwethou-

dersverbodendevolgendewerkzaamhedenuittevoeren:

hetuitvoerenvangrondwerkzaamhedendieperdan1,5metertenopzichtevanhetmaaiveld,

waartoeookgerekendwordthetwoelen,mengen,diepploegen,aanleggenvandrainageen

ontginnen;

hetuitvoerenvanwerkzaamhedenterverlagingvandegrondwaterstand.

•

•

heersverordeningmogelijk,zoalsvergrotingen,

gebruikswijzigingenenvervangingen.Voordeze

ontwikkelingenkunneneventueelwelmilieuambities

geformuleerdzijndiegeborgdkunnenworden.De

verordeningbiedtdaarvoorbeperktdemogelijkheid

viaontheffingenenaanlegvergunningen.

Bouw- en gebruiksschema per object (hier: een woning)

• Gebruik/functie Wonen

• Gebouwentoegestaan Ja

• Maximalegoothoogtegebouwen 9meter

• Maximalebouwhoogtegebouwen 12meter

• Kapvormgebouwen Kap

• Maximumbebouwingspercentagegebouwen 100%

• Bouwwerkengeengebouwenzijnde Ja

• Maximalehoogteerfafscheidingen 2meter

• Maximalebouwhoogtebouwwerken,geengebouwenzijnde 12meter

• Ontheffing Goothoogtemaximaal10meter

• Aanlegvergunningvoorwerkzaamhedentoteenbepaaldediepte Ja

(i.v.m.archeologischewaarden)


Algemene kenmerken Strekking Met de aanvullende verordenende bevoegdheid kunnen algemene regels worden gesteld

met betrekking tot de huishouding van de gemeente. Ook de Bouwverordening op basis van de Wo-

ningwet en gemeentelijke verordeningen op basis van de Wet milieubeheer vallen onder deze veror-

denende bevoegdheid.


Juridische basis Artikel 149 Gemeentewet.

Procedure De Gemeentewet bevat geen procedurevoorschriften voor het vaststellen van de

verordening.

Beroep Geen beroep is mogelijk tegen het besluit tot vaststelling van de verordening. Er kan wel be-

roep worden ingesteld tegen een besluit op basis van de verordening. Daarbij kan de inhoud van de

verordening ook aan de orde worden gesteld.

3.3 Aanvullende verordenende bevoegdheid


Bereik

Deaanvullendeverordenendebevoegdheidmoet

zichrichtenopdatgenewattotdehuishoudingvan

degemeentebehoort.Hierondervaltderegulering

vanhetwoon-enleefklimaatendeveiligheidbinnen

degemeente.Deregelskunnengeldenvoorhethele

grondgebiedvandegemeenteofvoorspecifieke

gebiedenofactiviteiten.Bijvoorbeeldhorecaofter-

rassen.Demilieu-impacthiervan,zoalshetgeluidvan

bezoekers,kanomnadereregelingvragen.

Eenbeperkingvolgtuitartikel121vandeWoning-

wet.Degemeentemaggeenregelsstellenwaarin

deWoningwetenBouwbesluitvoorzien.Energieen

milieuzijnexplicietgenoemdalsbehorendtothet

zorggebiedvandeWoningwet.Eenzogenaamde

‘Duurzaambouwenverordening’isduseigenlijkniet

mogelijkgeletopdeformuleringvanartikel121Wo-

ningwet.Devoorschriftenkunnennietinhetkader

vandebouwvergunningverleningwordenafgedwon-

gen.Handhavingviaaanschrijvingoftoepassingbe-

stuursdwangisooklastig.Diversegemeentenheb-

bendezeweginhetverledenweluitgeprobeerd,om

vervolgensdeverordeningweerintetrekken.

Deaanvullendeverordenendebevoegdheidvande

gemeentevloeitvaakookvoortuiteenwettelijke

bevoegdheidofopdracht,zoalsopgrondvande

Wetmilieubeheer,Wetgeurhinderenveehouderijen

deWetgemeentelijkewatertaken.Dezelaatstewet

biedtdegemeentedemogelijkheid(vanaf1januari

2008)omvoordeuitvoeringvanhaarwettelijkezorg-

plichtvoorhetgemeentelijkhemelwaterbeleideen

verordeningoptestellen.Debevoegdheidisopge-

nomeninartikel10.32aWetmilieubeheer.


Dealgemeneregelsuitdeverordeninggeldenvoor

eeniederbinnenhetbetreffendegrondgebied,tenzij

bijdeverordeningeenspecifiekgebiedofspecifieke

activiteitenzijnofkunnenwordenaangewezen.

Deregelsuitdeverordeningwordenafgedwongen

viavergunningen,ontheffingen,boetes,aanschrij-

vingenofdoortoepassingvanbestuursdwangen

dwangsomopgrondvandeGemeentewet.Zijkun-

nennietviadebouwvergunningprocedureworden

afgedwongen.

Ditisandersbijdegemeentelijkebouwverordening

endedaarinopgenomenalgemeengeldendeeisen.

Debepalingenindebouwverordeningzijnnamelijk

eentoetsingsgrondvoorbouwvergunningaanvragen.

Debouwverordeningbevatondermeerbepalingen

omtrentwelstand,stedenbouwkundigevoorschrif-


Wetgemeentelijkewatertakenenverordeningsbevoegdheid

DegemeentelijkeverordeningsbevoegdheidopgrondvandeWetgemeentelijkewatertaken (wetvan28 juni2007)en

artikel10.32aWmbeperktzichtotdeomgangmetafstromendhemelwaterengrondwater.Anderesoortenafvalwaterals

huishoudelijkenbedrijfsafvalwaterkunnennietmetditinstrumentwordengeregeld.Deverordeningsbevoegdheidomvat

tweeonderdelen:

• hetstellenvanvoorwaardenaanhetlozenvanafvloeiendhemelwaterofvangrondwateropofindebodemof

ineenriool,en

• hetbeëindigenvanlozingenvanafvloeiendhemelwaterofvangrondwaterineenvuilwaterriool(afkoppelen).

Uitgangspuntvandenieuweregelingisdathethemelwaterbeleidvooraloplokaalniveauvormmoetkrijgen.Opditniveau

wordthethemelwaterbeleidvastgelegdinhetgemeentelijkrioleringsplan(GRP),datinsamenspraakmethetbetrokken

waterschapwordtopgesteld.DitGRPwordthetbeleidskadervoordeuitvoeringvandezorgplichten.Debeleidsvrijheid

voorgemeentenisgroot.Welwordtvangemeentenverwachtdaterookechtkeuzeswordengemaakt.Zomoetuiterlijk

vóór2013eenverbreedGRPwordenvastgestelddatvoldoetaandenieuweeisenenwaarindegebodenbeleidsvrijheid

isingevuld.Denkhierbijaan:

• hetbeschrijvenvansituatieswaarindeperceelseigenaarzelfhethemelwatermoetverwerken;

• wanneerenwaarisersprakevanstructurelegrondwaterproblemen;

• wanneerenwaarneemtdegemeenteeventueelmaatregelen.

Illustratie: doorwerking provinciale milieuverordening naar gemeentelijke afvalverordening

Artikel4.2.

Bijdegemeentelijkeverordeningbedoeldinartikel10.10vandewetwordenregelsgesteld

omtrentdeverwijderingvandevolgendebestanddelenvanhuishoudelijkeafvalstoffendirectna

hetontstaanervanendeafzonderlijkeinzamelingvandiebestanddelen:a)glas;b)oudpapieren

karton.

Bijdeverordeningkanvoordebestanddelenvanhuishoudelijkeafvalstoffenalsbedoeldinhet

eerstelid,inhetbelangvandedoelmatigeverwijderingvandieafvalstoffenwordenbepaald,

dat:

a)diebestanddelendienentewordengebrachtnaareensamengewerktaangewezenplaats;

b)regelsalsbedoeldinheteerstelidgeldenvoordaarbijaangewezencategorieënvanpersonen.

1.

2.

ten,bouwverbodopverontreinigdegrond,sloop-

voorschriften.

Rol gemeente

Derolvandegemeentewordtbepaalddoorhet

bereikvandeverordeningendegrenzenaande

verordenendebevoegdheidvandegemeente.Zoals

gezegdheeftdegemeentedaarbijzoweleenzelf-

standigebevoegdheid(datgenewattotdehuishou-

dingvandegemeentebehoort)alseenbevoegdheid

opgrondvanwettelijkebepalingen,zoalsdeWm.

Aanleidingvoorhetstellenvangemeentelijkeregels

ligtvaakindebeschermingvanbepaaldewaardenof

kwaliteiten.Degemeentemoetdaarbijdanookde

handhavingverzorgen.

Rol provincie

Derolvandeprovinciebijdeaanvullendegemeente-

lijkeverordenendebevoegdheidisbeperkt.Hetgaat

immersomeenautonomegemeentelijkebevoegd-

heid.

Welkandeprovinciegemeentenviadeprovinciale

milieuverordeningverplichteneenverordeningopte

stellen,bijvoorbeeldvoorhetinzamelenvanbepaal-

desoortenhuishoudelijkafval.



Bouwregels voor milieu

Debouwverordeningbiedtmogelijkhedenvoormi-

lieuregels,zijhetbeperkt.DeWoningwetkadertde

onderwerpenvoordebouwverordeningin.Teden-

kenisaanhetverbodtotbouwenopverontreinigde

grond,sloop,asbest,bodemverzetengrondstromen

enmicrostedenbouwkundigeeisen,zoalsrooilijnen

(afwijkingmogelijkviabestemmingsplan).Eenge-

meenteheeftdaarnaastslechtsbeperktemogelijk-

hedenvoorhetregelenvanmilieuaspectenrondde

bouw.

Aanvullendegemeentelijkeregels

Voorhetinvullenvandeaanvullenderegelsviagemeente-

lijkeverordeningopgrondvandeWetmilieubeheerende

Wetgemeentelijkewatertakenistedenkenaan:

- eenverbodophetgebruikvanchemischebestrijdings-

middelen;

- eenverbodophetwassenvanauto’sopstraat;

- ineengebiedwaarhetafstromendhemelwateronge-

zuiverd in het oppervlaktewater of de bodem wordt

geloosd.

Devoorgeschrevenverbodenofmaatregelenmoetenwel

handhaafbaarzijn,hetgeenbijeenverbodophetwassen

vanauto’sopstraatdiscutabelis.

Ook zou een gemeente in de verordening voorwaarden

kunnenstellenaandetoepassingvanbouwmaterialenin-

diendatvanwegelokalewaterkwaliteitnoodzakelijkis.In

gebiedenwaarbebouwingvoorzienismaarnognietgere-

aliseerdzalditgeenprobleemzijnaangezienerdiverseal-

ternatievenbeschikbaarzijnomemissiesuitbouwmateri-

alentebeperken.Ingebiedenmetbestaandebebouwing

ligtditcomplexer;danzaldeafweginggemaaktmoeten

worden of de kosten tengevolge van die regels redelijk

zijnvoordeindividuelelozergezienhetmilieuvoordeel.

Stimulering werkt soms beter

Watvaakbeterwerktisoverleg,stimulerendemaat-

regelen,zoalssubsidiesenondersteuning,enafspra-

ken,zieverderonderprivaatrechtelijkeinstrumenten.

Venlo:SubsidieverordeningDuurzaambouwen

DegemeenteVenloheefteensubsidieverordeningvast-

gesteldgerichtophetstimulerenvandetoepassingvan

duurzaamheidmaatregelen aan bestaande of nieuw te

bouwen woningen.Het oogmerk is omhet verbruik van

energie in deze woningen te verminderen en daarmee

eenreductieindeuitstootvanCO2.Desubsidieverorde-

ningbevateen lijstvanduurzaamheidsmaatregelenvoor

nieuweenbestaandewoningen.Hetmaximumsubsidie-

bedragbedraagt2.000,-europerwoning.

Mogelijkheden APV

DegemeentelijkeAlgemeenPlaatselijkeVerordening

(APV)iseengoedinstrumentomintezettenvoormi-

lieuaspectenaangaandedeopenbareorde,terrassen

enhoreca.

Eenaandachtspunthierbijisdeafstemmingmetan-

dereregelkaders.Erzijnverschillendeinstrumenten

dieoverlastvanwegehoreca-inrichtingenkunnenre-

guleren:Wetmilieubeheer,APVenDrank-enhoreca-

wet.MilieuemissieswordenviahetActiviteitenbesluit

opgrondvandeWetmilieubeheergereguleerd.De

APVregeltdeoverlastdiedeopenbareordebetreft,

maarbijvoorbeeldnietdeoverlastindeinrichting.

De(ruimtelijke)kwaliteitvanterrassenenhetwoon-

enleefklimaatindeomgevingvanterrassenwordt

ookviadegemeentelijkeverordening(APV)geregu-

leerd.Hetgaatdaarbijomdebruikbaarheidvande

openbarewegenomhetvoorkomenvanoverlast.Via

deAPVwordteenvergunningvereistvoorhetplaat-

senvaneenterrasendaarbijkunnenvoorwaarden

wordengesteldaandekwaliteiteninrichtingvanhet

terrasenaandetijden(periodenenopeningstijden

perdag)waarophetterrasmagwordenopengesteld.

Naaraanleidingvaneenverzoektoteenvergunning

voorhetplaatsenvaneenterraswordtbekekenofde

vereisteruimtebeschikbaaris:hierbijisvanbelang

datervoldoenderuimtevoordeoverigegebruikers

vandeopenbareruimteoverblijftenhetterrasgeen

obstakelvormtvoetgangersofwinkelendpubliek.


APVenexploitatievergunning:gemeenteUden

DegemeenteUdenheeftinhaarAPV(artikel2.3.1.2)een

vergunningplichtneergelegdvoorhorecabedrijven,zodat

hetwoon-enleefklimaatendeopenbareordeindeomge-

vingvanhetbedrijfpreventiefkunnenwordenbeschermd.

Dekernvanderegelingis,dathetverbodeniseenhoreca-

bedrijfterunnenzonderexploitatievergunning.Onderhet

horecabedrijfwordt inditverbandookhetbijditbedrijf

behorendterrasenandereaanhorighedenbegrepen.De

burgemeestermoetdevergunningweigerenbijstrijdmet

het vigerende bestemmingsplan. Verder kan de vergun-

ningwordengeweigerd:

- indien de horecafunctie zich niet verdraagt met het

woon-enleefklimaat;

- indiendehorecafunctiezichnietverdraagtmetopen-

bareordebelangen.

Bijdezeafwegingmoetrekeningwordengehoudenmet

hetkaraktervandestraatofdewijkwaarinhethorecabe-

drijfisgelegen,deaardvanhetbedrijfendespanningdie

alinhetgebiedaanwezigisenzalkomen.

Maatwerk in milieukwaliteit

Degemeentelijkezorginhetkadervandeverbete-

ringvandelokaleluchtkwaliteitenomgevingslawaai

isevident.Specifiekewettelijkeregelingenbieden

eengemeenteruimtevoornaderelokaleregelin-

gen.DeWetgeurhinderenveehouderijbijvoorbeeld

geeftdegemeentedemogelijkheidombijhaar

geurbeleidgebruiktemakenvanhaaraanvullende

verordenendebevoegdheid.Degemeentekande

mogelijkhedenvandeWegenverkeerswetgebruiken

omeenmilieuzoneintestellen.


Geurverordening

DeWetgeurhinderenveehouderij(Wgv,sinds1januari2007inwerking)ishetnieuwetoetsingskaderbijaanvragenom

eenmilieuvergunningvanveehouderijen.Deveehouderijenmoetenvoldoenaan individuelewettelijkenormenvoorde

geurbelastingopeengeurgevoeligobject.Dewetbiedtdegemeentedemogelijkheideeneigengeurbeleidtegaanvoe-

renendaarmeeaftewijkenvandewettelijkenormen(binneneenindewetvastgelegdebandbreedte).Daarvoormoetop

gebiedsniveauwordengezochtnaarnormendiepassenbijdegewensteruimtelijkeontwikkeling.

Het staatdegemeentevrij,binnendewettelijkevastgelegdebandbreedte,omgeurgevoeligeobjecteneenbepaalde

extrabeschermingtegevenomdekansopgeurhinderteverkleinenofomdezebeschermingteverlagenomvoldoende

ontwikkelingsmogelijkhedenvoorveehouderijentekunnenbieden.Voordeonderbouwingvanditbeleidmoetvoorde

gemeenteinkaartwordengebrachtwaaraandachtspuntenzijnenwelkeruimtelijkeontwikkelingengewenstzijn.Deafwij-

kendegeurnormenwordenvastgelegdineenverordening.Deverordeningwordtonderbouwdmeteengebiedsvisie.

VoorbeeldregelingviaWegenverkeerswet:milieuzoneDenHaag

DegemeenteDenHaagwerkthardaanhetverbeterenvandeluchtkwaliteitindestad.Hetwerenvanvervuilendvrachtverkeer

meteenmilieuzone iséénvandeplannendaarvoor.Demilieuzone iseengebiedwaaralleennieuwe,schonevrachtauto’sen

vrachtauto’smeteenroetfilterwelkomzijn.Oudeenvervuilendevrachtwagenswordengeweerd.Op16april2008isdemilieuzone

officieelingesteld.DemilieuzoneinDenHaagisaangegevenopbijgaandkaartbeeld.Dezoneligtaande“binnenkant”vande

straten,destratenzelfmakengeendeeluitvandezone.

Opgrondvanartikel2,leden2en3Wegenverkeerswet(WVW1994)isdegemeen-

teraadbevoegdomverkeersmaatregelentetreffenterbeschermingvanhetmilieu

enomhetdoelmatigofzuinigenergiegebruiktebevorderen.De milieuzonekrijgt

daarbijvormviaeenverkeersbesluit(artikel15WVW1994)endeplaatsingvanver-

keersborden(bordC7).

Eenontheffingismogelijk:allevoertuigendiewordenaangemerktalsbijzondervoer-

tuigkrijgenautomatischeenlangdurigeontheffingvoordemilieuzone.Voorbeelden

hiervanzijnverhuisauto’s,kermisauto’s,circusauto’senexceptioneeltransport.Ook

vrachtauto’swaarvoornoggeengecertificeerdroetfilterbeschikbaar is,krijgeneen

ontheffing.Daarnaastzijnerdagontheffingenmogelijk.

Indeverordeningzijndevolgendewaardenvoorde

geurbelastingvastgesteld(gemeenteLith)

Inafwijkingvanartikel3,lid1vandeWgvbedraagtde

maximalewaardevoordegeurbelastingvaneenvee-

houderijopeengeurgevoeligobjectinhetgebiedals

genoemdinartikel2lid1vandezeverordening:

ABebouwdekom2odourunits;

BBedrijventerrein3odourunits;

CRecreatieterrein3odourunits;

DPlangebieden6odourunits;

EExtensiveringsgebieden8odourunits;

FVerwevingsgebieden14odourunits;

GLandbouwontwikkelingsgebieden20odourunits.


Algemene kenmerken Strekking Een voorbereidingsbesluit bevriest de ‘status quo’ van een gebied voor één jaar. Het voor-

komt, dat een bij dat besluit aangewezen gebied minder geschikt wordt voor de verwezenlijking van

een daaraan bij een bestemmingsplan te geven bestemming.



Procedure Het voorbereidingsbesluit wordt na vaststelling bekendgemaakt en ter inzage gelegd. Het

besluit geeft aan voor welk gebied het geldt en met ingang van welke dag het in werking treedt.

Beroep Er staat geen beroep open.

3.4 Voorbereidingsbesluit


Bereik

Erligtvaakeenbepaaldetijdtussendepublicatie

vanhetstrategischbeleidendeuitwerkingineen

bestemmingsplan.Indieperiodekunnenpartijen

initiatievenontwikkelendiehetgewenstebeleidin

ernstigemategaanbemoeilijken,ofdiedebetrokken

overheidvooraanzienlijkhogerekostenkunnenstel-

len.Degemeenteheeftdebevoegdheidombepaal-

degebiedenmetbehulpvaneenvoorbereidingsbe-

sluittevrijwarenvanongewensteactiviteiten.Men

kanditbesluitnemeninhetkadervandevoorberei-

dingvaneenbestemmingsplan(artikel3.7,lid1Wro).

Degemeentekan,inhetbelangvaneengoederuim-

telijkeordening,besluitendateenconcreetomschre-

vengebiedterstondwordtgevrijwaardvanmogelijke

bouw-enaanlegactiviteitenofandereontwikkelin-

gendienietpassenbijdetoekomstigebeoogde

bestemmingoffunctievandegrondenofwateren.

Tedenkenisaannietgewenstefunctiesinwoonge-

bieden,teherstructurerenbedrijventerreinen,land-

schappelijkwaardevollegebiedenof-ruimer-inhet

buitengebied.Eenanderetoepassingishetweren

vankantorenoflichtebedrijvenopeenterreindat

gereserveerdisvoormilieuhinderlijkebedrijvigheid.

Ookhetgebruikvaltonderdevoorbereidingsbe-

scherming.Demogelijkhedendaartoezijnuitgebreid

inverbandmetdeintegratievandeleefmilieuveror-

deningenhetstadvernieuwingsplaninhetbestem-

mingsplan.Aanhetgebruikkunnenmedeinhetbe-

langvanhetmilieubeperkingenwordengesteld.Het

voorbereidingsbesluitmoetdaneenverbodbevatten

omhetbestaandegebruiktewijzigen.Eengoedein-

ventarisatievoorafisnoodzakelijkomhetbestaande

gebruikvasttekunnenleggen.


Hetvoorbereidingsbesluitbindtzoweldegemeente

zelfalsburgers.Dewerkingsduurvanhetbesluitis

aaneenmaximaletermijngebonden.Hetvoorbe-

reidingsbesluitismaximaal1jaargeldig.Deaan-

houdingsplichtleidtertoedatallebouwaanvragen

gedurendedelooptijdvanhetvoorbereidingsbesluit

wordenaangehouden.Omdeaanhoudingsplichtte

verlengenmoetbinnenéénjaareenontwerpbestem-

mingsplanterinzagewordengelegdvoorhetbetref-

fendegebied.

Aanhetvoorbereidingsbesluitkaneenaanlegvergun-

ning-en/ofsloopvergunningplichtwordenverbonden

omtevoorkomendathetdesbetreffendegebied

mindergeschiktwordtvoordeverwerkelijkingvan

debeoogdefunctieofbestemming(artikel3.7,lid3

junctoartikel3.3Wro).Denkaanvoorschriftenom-

trentongewenstebebouwing,sloopvanopstallenen

hetweghalenvangrond.

Eenverbodkanwordenopgenomenombestaand

gebruiktewijzigen(artikel3.7,lid4Wro).Bijvoor-


beeldvoorschriftenomtrentongewenstgebruik,ge-

bruiktijdensverbouwingenveranderingvangrond-

gebruik.Inhetvoorbeeldvandereserveringvan

eenterreinvoormilieuhinderlijkebedrijvenheeftde

gemeentenudemogelijkheideenvoorbereidingsbe-

sluittenemenomdaarmeetevoorkomen,datophet

terreinbedrijvenwordengevestigddienietgewenst

zijn,zodatsprakeisvaneenonomkeerbaresituatie.

Burgemeesterenwethouderskunnenontheffingver-

lenenvaneenverbod,alshetvoorbereidingsbesluit

daarvoorregelsbevat(artikel3.7,lid4Wro).

Rol gemeente

Hetvoorbereidingsbesluitzelfisvooraleeninstru-

mentmeteenbeschermendkarakter,maarwordt

overhetalgemeengenomenvanuiteenontwikke-

lenderolofuitvoerenderol.Ditheeftvooraltema-

kenmetdesamenhangdiebestondindeoudeWRO

tussenhetvoorbereidingsbesluitendetoepassing

vanartikel19WRO/zelfstandigeprojectprocedure,

omdatveelbestemmingsplannenverouderd(ouder

dan10jaar)waren.

Debevoegdheidtothetnemenvaneenvoorberei-

dingsbesluitligtbijdegemeenteraad.

Erisgeenoverlegmetdeprovincievoorgeschreven.

Welverdienthetaanbevelingomzakenonderlingop

elkaaraftestemmen,bijvoorbeeldomtevoorkomen

dateenvoorbereidingsbesluitvandegemeentede

ontwikkelingvaneenprovinciaalplandoorkruist.

Rol provincie

Deprovincieheeftgeenformelerolbijdetotstand-

komingvanhetvoorbereidingsbesluit.Erisgeen

overlegvoorgeschreven,zieechterhiervoor.


Tijdige bescherming

Hetvoorbereidingsbesluitbevriestdestatusquovan

eenbepaaldgebied,waardoorbepaaldewaardenof

toekomstigemilieubelangenvaneengebiedinstand

blijven.Hetbelangvanhetvoorbereidingbesluitligt

danooknietzozeerindemogelijkheidmilieuambi-

tiesterealiseren,maarveeleeromverdermilieuver-

valtevoorkomen.Milieudoelenkunnengediendzijn

metregels,zoalsviaeenaanlegvergunningenstelsel,

voor:

• ongewenstegebruik:voorkomenaantastingvan

ondergrondbodemopbouwofwatersysteem;

• ongewenstebebouwing:voorkomentoevoegen

verharding;

• gebruiktijdensverbouwingenveranderingvan

grondgebruik;

• sloopvanopstallen:vermijdenvanongecontro-

leerdesloop,behoudcultuurhistorischerfgoed;

• verstoringvandegrondbalans:voorkomenvan

Voorbeeld: voorbereidingsbesluit voor agrarisch gebied

(landschappelijk waardevol)

Deraadvandegemeente<….>,

Gelezenhetvoorstelvanhetcollegevanburgemeesteren

wethoudersvan7juli2008,

Geletopartikel3.7vandeWetruimtelijkeordening,

Besluit:

teverklarendateenbestemmingsplanwordtvoorbereid

voordeaangewezengebieden;

tebepalendatditbesluitinwerkingtreedtop8juli2008;

tebepalendatvoorhetaangegevengebieddevolgende

regelsgelden:

Hetisverbodenhetgebruikvangrondenenbouwwerken

indeaangewezengebiedentewijzigen.

Hetisverbodenzonderofinafwijkingvaneenschrifte-

lijkevergunningvanburgemeesterenwethoudersopof

indegrondendenavolgendewerken,geenbouwwerken

zijnde,ofwerkzaamhedenuittevoeren:

hetvellen,rooienofbeschadigenvanhoutgewas,

andersdanbijwijzevanverzorgingvandeaanwezige

houtopstand,

hetontginnen,bodemverlagen,afgraven,ophogenen

egaliserenvangronden,waaronderhetaanleggenvan

grondlichamen;

hetgraven,vergraven,verbreden,uitdiepen,dempen

en/ofverleggenvanwaterlopen;

hetaanleggenofverhardenvanwegen,paden,banen

ofparkeergelegenhedenenhetaanbrengenvanan-

dereoppervlakteverhardingen

<……>

•

•

•

1.

2.

•

•

•

•


roerenvangrondofongewenstegrondstromen

naarenuithetgebied;

• verbodombestaandgebruiktewijzigen:geen

nieuweongewenste,belastendeofgevoeligefunc-

tiestoestaan.

Gebruik aanlegvergunningstelsel

Hetvoorbereidingsbesluitkanhetmilieubelangdie-

nendoorbepaaldeongewensteontwikkelingente-

gentegaan.Degemeentekanbijvoorbeeldineen

beoogdeecologischeontwikkelingszonemethet

voorbereidingsbesluitbepaaldegebruiksactiviteiten

uitsluiteneneenaanlegvergunningenstelselopne-

men.Terillustratieiseenvoorbeeldvaneenuitge-

breidaanlegvergunningenstelselvoorwerkenen

werkzaamhedeneneensloopvergunningenstelsel

opgenomen.

Aanlegvergunningensloopvergunninginecologischeontwikkelingszonemetcultuurhistorischwaardevollebebouwing

Deambitieis:voorkomendatdeineentoekomstigbestemmings-

planbegrepengrond:eenecologischeontwikkelingszone,minder

geschiktwordtvoordeverwezenlijkingvandedaaraanbijhetplan

tegevenbestemmingenmilieuhygi-

enischehandhavingenbescherming

vandeovereenkomstighetplanver-

wezenlijktebestemming.Ditkande

gemeenteregelendooreenaanleg-

ensloopvergunningstelselteverbin-

denaanhetvoorbereidingsbesluit.

VoorbeeldbepalingenAandeinhetvoorbereidingsbesluitbegrepengrondenzalbijhetbestemmingsplan

debestemmingXXwordengegeven.Omervoortezorgendatdezegronden,gelet

ophetmilieu,mindergeschiktwordenvoordeverwezenlijkingvandezebestemming,

ishetverbodenom:

1.zonderofinafwijkingvaneenvergunningvanburgemeesterenwethouders(aan-

legvergunning)devolgendewerken,geenbouwwerkenzijnde,ofwerkzaamheden

uittevoeren:

bodemverlagenofafgraven,ophogen,egaliserendanwelanderszinsaanbren-

genvanwijzigingeninhetmaaiveld;

hetverrichtenvangraafwerkzaamhedenandersdannormaalspit-enploeg-

werk;

hetvellenenrooienvanhoutgewas;

hetuitvoerenvanheiwerkzaamhedenofhetopanderewijzeindrijvenvanvoor-

werpenindegrond;

aanbrengenvangeslotenoppervlakteverhardingen;

hetpermanentopslaanvangoederen.

2.zonderofinafwijkingvaneenvergunningvanburgemeesterenwethouders

(sloopvergunning)bouwwerkenteslopen.

Burgemeesterenwethouderskunnendezevergunningslechtsverlenen,mits

doorhetslopenvandebetreffendebouwwerkenhetzijdirect,hetzijindirectte

verwachtengevolgengeenonevenredigeaantastingvanhetmilieuontstaatofkan

ontstaan.

3.Hetverbodalsbedoeldinleden1en2isnietvantoepassingopwerkenofwerk-

zaamhedendie:

betrekkinghebbenopnormaalonderhoudenbeheer;

reedsinuitvoeringzijnophettijdstipvanhetvankrachtwordenvanhetplan;

mogenwordenuitgevoerdkrachtenseenreedsverleendevergunning.

Dewerkenofwerkzaamhedenalsbedoeldinlid1zijnslechtstoelaatbaar,mitsdoor

diewerkenofwerkzaamhedendanweldoordedaarvanhetzijdirect,hetzijindirect

teverwachtengevolgengeenonevenredigeaantastingvanhetmilieuontstaatofkan

ontstaan.

•

•

•

•

•

•

•

•

•


Algemene kenmerken Strekking Stad en Milieu staat voor een integrale benadering van milieu en ruimtelijke ordening in de

ruimtelijke planvorming, gericht op de optimalisering van de leefomgevingskwaliteit. Dit verloopt in 3

stappen: 1) bronmaatregelen, 2) maatwerk binnen de wet en 3) eventueel een afwijking van milieunor-

men. Dat laatste ‘stap 3-besluit’ kan alleen als dat bijdraagt aan een doelmatig ruimtegebruik en opti-

male leefomgevingskwaliteit.

Bevoegd gezag De gemeenteraad is bevoegd gezag voor het nemen van een stap 3-besluit.

Juridische basis Interimwet stad-en-milieubenadering.

Procedure De Interimwet koppelt de procedure van het stap 3-besluit aan de bestemmingsplanpro-

cedure. De procedure start formeel met een melding van het voornemen van een stap 3-besluit door

de gemeente bij de provincie en belanghebbenden. Het ontwerpbesluit en het besluit lopen gelijk op

met het bestemmingsplan. Alleen legt de gemeente het stap 3-besluit ter goedkeuring voor aan ge-

deputeerde staten (artikelen 12 en 13 Interimwet).

Beroep Staat open bij de ABRvS voor belanghebbenden (die eerder bedenkingen hebben ingebracht

of verschoonbaar zijn) en bestuursorganen die advies hebben uitgebracht over het besluit en die ver-

antwoordelijk zijn voor de toepassing van milieunormen waarvan wordt afgeweken (artikel 18 Inte-

rimwet). In geval van een onthouding van de goedkeuring door de provincie staat beroep open voor

eenieder, inclusief de gemeente zelf.



Bereik

StadenMilieuistoepasbaarvoorstedelijkeontwik-

kelingenmetcomplexemilieuopgavenenvoorlan-

delijkgebiedvraagstukkeninzakegeurenammoniak.

StadenMilieuisnietbedoeldvoorbuitenstedelijke

uitlegenvoorhetsituerenvanzwaarmilieubelasten-

debedrijvennabijgevoeligebestemmingen.


Hetstap3-besluitvoorhetafwijkenvaneenwette-

lijkenormstelttegelijkdaarvooreennieuwenorm

indeplaats.Denieuwenormgeldtalsuitgangspunt

vooruitvoeringenhandhaving,zoalsvooreenbouw-

vergunning.

Zodraeenstap3-besluitonherroepelijkis,kanmen

bijdeuitvoeringsbesluitennietmeeragerentegen

destrekkingvanhetstap3-besluit.

Denormwordt(veelal)ookkadastraalingeschreven,

waardoor(toekomstige)bewonersopdehoogtezijn

vandegeldendenormen.

Rol gemeente

Zodradegemeentehetplanopvatomopeenbe-

paaldelocatieeenruimtelijkeontwikkelingtegaan

realiseren,zalmenmoetenbeoordelenofmilieunor-

menhierbijindewegstaan.Alssprakeisvaneen

complexeresituatie,heefthetdevoorkeuromde

eerstetweestappenvandeStadenMilieubenade-

ringgeïntegreerdinhetruimtelijkeplanproceste

doorlopen.Veelalblijkendemilieuproblemenop-

losbaareniseenstap3-besluitnietnodigvooreen

goedeplanvorming.

Indienmeneenoverschrijdingvanmilieunormenver-

wacht,ishetraadzaameen‘vooraankondiging’te

doenbijdeprovincie.Blijktdegemeentedaadwer-

kelijkvoornemenseenstap3-besluittenemen,dan

moetmendaarvanmeldingdoenbijdeprovincie.

DezemeldingishetformelebeginpuntvanhetStad

enMilieuprojectengaatvoorafaandebesluitvor-

ming.

Degemeenteraadneemteenstap3-besluitalleen,

indienderaadtevenseenbestemmingsplanvaststelt

ofherzietvoorhetprojectgebied.


Toepassing Stad en Milieu

Afwijken vanwelke wet?

Welk toepas-singsgebied?

Wat is gevoelig/kwetsbaar? Wie is bevoegd?

Wet geluidhinderWet bodembe-

scherming(Besluit lucht-

kwaliteit

Belast gebied

Belast gebied

Mensen Gemeente

Wet geurhinderen veehouderij Mensen Gemeente

Wet ammoniaken veehouderij

Kwetsbaargebied met zone

van 250 meterdaaromheen

Natuur Gemeente

(Deel) recon-structiegebiedwaarop art. 27

reconstructiewetvan toepassing is

Natuur Provincie

Rol provincie

Deprovincieheefteenformelerolalsgoedkeurende

instantie.Zijbeoordeeltdewijzewaaropisomge-

gaanmetdebelangenvaneenzuinigendoelmatig

ruimtegebruikeneenoptimaleleefomgevingskwali-

teitbijeennormafwijking.Deprovinciehanteerteen

eigentoetsingskadervoordegoedkeuringvaneen

stap3-besluit.Dezekanvanprovincietotprovincie

verschillen.

Degoedkeuringstermijnis6wekennahetvaststel-

lingsbesluit.Degoedkeuringstermijnisfataal,daarna

wordthetbesluitgeachttezijngoedgekeurd.Alsde

provinciegoedkeuringonthoudtaanhetstap3-be-

sluitmoetzijindezelfde6wekentegelijkeenreac-

tieveaanwijzinggeventenaanzienvanhetbestem-

mingsplan.Enomgekeerddientdeprovincieingeval

vaneenreactieveaanwijzingtegeneenbestem-

mingsplandatmeteenstap3-besluitgepaardgaat,

degoedkeuringaanhetstap3-besluitteonthouden.

DeprovinciekanzelfhetinitiatiefnementoteenStad

enMilieutraject,ingevalsprakeisvaneenrecon-

structiegebiedmetammoniakproblematiek.

Vandeprovinciewordteenondersteunenderolver-

wachtbijdetoepassingvandeStadenMilieubena-

deringdooreengemeente.Bijvoorbeelddoorde

begeleidingbijdeinrichtingvanhetplanproces,de

kennisuitwisselingendecommunicatie.Deprovincie

kanbovendienalsbevoegdgezagvoorbijvoorbeeld

demilieuvergunninginhetprocesbetrokkenzijn.

Ookbinnendeprovinciezaleenafstemmingtussen

milieuenruimtelijkedisciplinesnodigzijn.


Toepassingsmogelijkheden Stad en Milieu

Eenafwijkingismogelijkvanwettelijkenormenvoor

bodem,geluid,stank,ammoniakenlucht(beperkt),

mitsdeleefkwaliteitinhetgebiederpersaldoop

vooruitgaateneeneventueelgezondheidsverliesac-

ceptabelblijft.Stedelijkkanditvooralaandeorde

zijnbijdevestigingvanmilieugevoeligefunctiesals

wonenenscholeninoudeofverpauperdestadswij-

kenofverouderdebedrijventerreinen,stations-en

havengebieden.

Inhetlandelijkgebiedgaathetvooralomhetrealise-

renvangeurgevoeligefunctiesnabij(intensieve)vee-

houderijenwaarbijeenverordeningopgrondvande

Wetgeurhinderenveehouderijdegemeentenogte

weinigspeelruimtebiedt.Eenandereomstandigheid

ishetverplaatsenofsamenvoegenvanveehouderijen

nabijvoorammoniakzeerkwetsbaregebieden.


Procedure bestemmingsplan -Voorbereiding-Opstellenconceptontwerpplan0. Inspraak(volgenduitinspraakverorde-

ning)-Vooroverleg(kangelijkmetinspraak)1. Openbarekennisgevingontwerp-be-

stemmingsplan;2. Terinzageleggingontwerp-mogelijkheidzienswijzendooreen

ieder3. Verwerkenzienswijzeneneventueel

aanpassenontwerp4. Vaststellingplandoorgemeenteraad- langselektronischewegnaarGSzen-

den- reactieveaanwijzingbijonthouden

goedkeuring5. Openbarekennisgevingbesluitvast-

stelling6. Terinzageleggingvastgesteldplan- mogelijkheidberoep/voorlopigevoor-

ziening7. Inwerkingtreding8. MogelijkheidberoepbijRaadvanState- besluittotvaststellingbestemmings-

plan- ofaanwijzingsbesluit

Termijn

4weken

circa1weekvóórstap2

6weken

daagsnaafloopstap2<12wekennaafloopstap2

<12wekennatermijnterinzageleggingdaagsnastap4

<6wekennastap4

6wekennastap4

6weken<6weken

Maximaalna26weken

Procedure stap 3-besluitMeldingstap3-besluitOpstellenconceptontwerpstap-3besluitidem

idemidemontwerpstap3-besluit

idem+mogelijkheidadviesbevoegdgezag-zienswijzenaanGSzenden

Vaststellingstap3-besluit-langselektronischewegnaarGSzenden

-GSgoedkeuringonthouden

idem

idem

idemidem-tegenbesluittotgoedkeuring

-ofbesluittotonthoudingvangoedkeuring

Stad en Milieu op de juiste schaal

Hetverdientaanbevelingbijkleinereontwikkelingen,

zoalshethergebruikvanagrarischebedrijfsbebou-

winginhetbuitengebiedofinbreidingsplannenin

kernenmetindeomgevingintensieveveehouderij,

deStadenMilieubenaderingopeengrotereschaal

tebezien.Gemeenteenprovinciekunnenhierinsa-

menoplopen.

Provincies faciliteren de gemeente

Vooreengemeenteiseencomplexprojectwaarin

StadenMilieueenbijdragekanleverenvaakeenin-

cidenteleaangelegenheid.Destapnaareenaanpak

conformdeStadenMilieubenaderingisdanookniet

vanzelfsprekend.Hetiszondealsdaardoorkansen

blijvenliggen.Goedefaciliteitenkunnendegemeen-

teopweghelpen,zoalsvoordemilieu-analyse,de

gezondheidseffectscreeningofhetopenplanpro-

ces.BehulpzaamhierbijiseenprovinciaalStaden

Milieubeleidskaderdatnietalleenhettoetsingska-

derbevat,maarookeenoverzichtvanfaciliteitenen

informatiediedegemeenteterbeschikkingkunnen

wordengesteld.

Stad en Milieu stimuleert creatieve oplossingen

DeaanpakvandeStadenMilieubenaderingstaat

vooreenintegraleinbeddingvanmilieuenandere

kwaliteitsaspecten.Incomplexesituatiesbiedensec-

toraleinstekenvaaknietdeoplossing.Destappen

1en2zorgenvooreenvroegtijdigeenafgewogen

milieu-inbrengindeplanvorming.Veelmilieuproble-

menblijkenoplosbaar,zodathetstap3-besluitzelf

uiteindelijknietofslechtsvooreenbeperktgebied

nodigis.InDenHaagervoermendatstap1,degoe-

deintegratievanmilieuinhetruimtelijkeordenings-

proces,voorwaardeisvooreensuccesvolleplanont-

wikkeling.Hetdraagvlakvooreensterkeintegratie

vanmilieuinruimtelijkeprocessenisdaardoorbinnen

degemeenteduidelijkverbeterd.


StadenMilieuScheveningen-Haven,DenHaag

Alin1993sprakeenontwikkelingsvisiezichuitvoordeversterking

vanhavengebondenbedrijvigheid,wonenentoerismeinhetge-

bied.Dewoonfunctieindehavenrandenmoestwordenversterkt,

alsovergangnaardewoonomgeving.Havenactiviteitenenverkeer

veroorzakenechtereenhogegeluidbelasting,waardoordeplan-

ontwikkelingmoeizaamverloopt.DeStadenMilieuaanpakiseen

kantelpuntgeweestvoorhetproject.StadenMilieuisingebedin

hetprocesendeprojectorganisatie.Degemeentedoorliepalsnog

stap1(bronmaatregelen)en2(optimaalbenuttenvanregelge-

ving).Gezochtisnaarhinderbeperkendemaatregelenencompen-

satie.Bijvoorbeelddemilieuvergunningenvanredersenvisverwerkingsbedrijvenzijninoverlegaangescherptenongebruikte

geluidsruimteisingenomen.Deverkeerseffectenzijnbeperktdoorwonentesituerenbovencommerciëleruimten.Voorde

geluidbelastewoningengeldenextraisolatiewaarden.

Bovendienzijnpartijenuithetgebiedbijdeplanvormingbetrokken,viaplatforms,workshopsenbijeenkomsten.Illustratiefisdat

debewonerszichuitsprakentegenasfalteringvandeDr.Lelykade(nodigomgeluidnormentehalen),omdatdatdekade-uitstra-

lingaantast.Bewonershebbenvoor4pleinenherinrichtingsvoorstellengedaan,alscompensatiemaatregel.Dezevoorstellenzijn

opgenomenindegrondexploitatie.

HetbestemmingsplanScheveningen-Havenisin1998vastgesteld,waarbijisgeanticipeerdopeennogtenemenstap3-besluit

(tegenwoordigmoetdegemeenteraaddebesluitengelijktijdignemen).DegemeenteraadvanDenHaagheeftop31mei2001,

alseerstegemeenteinNederland,eenbesluitgenomentothetafwijkenvanmilieunormen.Destap3-beslispuntenstaanhier-

ondervermeld.

InmiddelszijndiversewoningbouwplannengerealiseerdaandeDr.Lelykade.Leefbaarheidsonderzoekin2003wijstuitdatde

bewonerseenhogewoonsatisfactiehebben.Herontwikkelingvandehavenzorgtvoorhetbehoudvaneenuniekwoon-enwerk-

gebied,waarmendehavencultuurkoestert.

Besluit van de gemeenteraad van Den Haag, 31 mei 2001

a.stap3wegverkeerslawaai;voorhetgebiedoptekening1aftewijkenvanhetbepaaldeinartikel3,lid2vandeWetgeluidhinder

conformdeopdetekeningaangegevenwaarden,meteenmaximumvan66(+5)dB(A),waarbijdeaande,bijhetbestemmingsplan

verleende,ontheffingenwegverkeerslawaaiverbondenvoorwaardenonverkortvantoepassingblijven;

b.stap3industrielawaai:industrieterrein;voorhetgebiedoptekening2aftewijkenvanhetbepaaldeindeartikelen47en72Wetge-

luidhinderconformdeopdetekeningaangegevenwaarde,meteenmaximumvan65dB(A);

c.stap3industrielawaai:sportvisreders;bij2sportvisreders(AenB)gevestigdbinnenhetoptekening3aangegevengebiedaande

Dr.Lelykade,inafwijkingvanartikel8.11,lid3,junctoar-

tikel8.8Wm,voordenachtperiode(van23.00utot07.00

u)eenequivalentgeluidniveau(Leaq)vantenhoogste49

dB(A)voorsportvisrederArespectievelijk46dB(A)voor

sportvisrederBopdegevelsvanwoningentoetestaan;

d.<…>

e.<…>

f. maatregelen te treffen ter beperking en ter compensa-

tievandedoorondera,b,encgenoemdeafwijkingen,

waarondertenminstedeherinrichtingvande4 locaties

indeopenbare ruimte (…)enhetextra isolerenvande

woningscheidendeconstructies,binnenhetkadervanhet

gesteldeindehoofdstukken7,8,en9vandebijditbe-

sluitbehorenderapportage;

g. de bovengenoemde afwijkingen niet aan een termijn te

binden;

h.burgemeesterenwethoudersoptedragenbijhetnemen

vanbesluiten,zoalsbouwvergunningenenmilieuvergunningen(enhetopleggenvannadereeisenvoorbedrijvendievallenondereen

AMvBexartikel40Wm)uittegaanvandeondera,bencgenoemdeafwijkingen.


ProjectbesluitCoördinatieregeling

ExploitatieplanBesluitMER


bestuurAanwijzing



besluitStad-en-

milieubenadering

BestemmingsplanBeheersverordening






Publiekeinstrumenten

uitvoering

Rijk

Provincie

Gemeente

4. Publieke instrumenten voor ruimtelijke uitvoering





bestuurAanwijzing



besluitStad-en-

milieubenadering







Publiekeinstrumenten

uitvoering

Rijk

Provincie

Gemeente

De gemeente heeft de beschikking gekregen over een modern publiekrechtelijk instrumentenpakket om haar ruimtelijk beleid adequaat tot uitvoering te brengen. Naast de sterk verkorte bestemmingsplanprocedure, bieden het projectbesluit en de coördinatieregeling de gemeente de gelegenheid initiatieven en alle daarbij benodigde besluiten voortvarend te faciliteren. De milieuaspecten dienen daarin een integraal onderdeel te zijn. Voor plannen met grote nadelige milieugevolgen draagt de mer-procedure bij aan een volwaardige plaats van milieu in de afweging.Daarnaast is er een koppeling tussen het private onderhandelingstraject en het publieke besluitvormingstraject over locatie-eisen en kostenverhaal, met het exploitatieplan als stok achter de deur. Al deze mogelijkheden zijn van belang om haar actieve, ontwikkelende en uitvoerende rol op milieugebied in te vullen.



Bereik

Degemeenteraadkaneenprojectbesluitvaststellen

omeenprojectvangemeentelijkbelangterealise-

ren.Hetiseenalternatiefvoorhetbestemmingsplan.

Dekeuzeisondermeerafhankelijkvanhetplan,zoals

gefaseerdebesluitvorming,envandelooptijdvande

geldendebestemmingsplannen.

Destructuurvisiekandekadersbevattenwaaraan

hetprojectbesluitmoetvoldoen.Nuhetprojectbe-

sluitfungeertalseenfacultatieveeerstestapinde

bestemmingsplanprocedure,ishetbereikvanhet

projectbesluithetzelfdealsvaneenbestemmings-

plan.Deregelingvanbijvoorbeeldbeheersaspecten

vanhetbetreffendeprojectvolgtpaslaterbijdeaan-

passingvanhetbestemmingsplan.


Hetprojectbesluitmaakteenbepaaldeontwikkeling

ofprojectmogelijkvooruitlopendopdeaanpassing

vaneenbestemmingsplan.Debepalingenvanhet

geldendebestemmingsplandiederealisatievanhet

projectindewegstaan,blijvendanvoordatproject

buitentoepassing.Hetprojectbesluitwordtgezien

alseenfacultatieveeerstefaseindeproceduretot

wijzigingvanhetplanologischregime.Aanhetpro-

jectbesluitkunnenvoorschriftenenbeperkingenwor-

denverbonden.Hetprojectbesluitvormthettoet-

singskadervoordeverleningvanvergunningen,zoals

eenbouwvergunningvooreenwindturbine.

Derealisatievanhetprojectkanmethetprojectbe-

sluitvoortvarendterhandwordengenomen.Een

kanttekeninghierbijisdatdeprocedureletijdswinst

tenopzichtevaneenbestemmingsplanbeperktisen

geheeltenietgedaankanwordendoordeuitgebrei-

dereberoepsprocedure,endoorhetontbrekenvan

demaximalebesluittermijnvan1jaarvoorderech-

ter.

Alserbijderealisatievaneenbouwplanbeheersma-

tigeaspectennaarvorenkomen,kaneenregeling

vandieaspecteneerstbijdeaanpassingvanhetbe-

stemmingsplanaandeordezijn.

Rol gemeente

Hetprojectbesluitisvooraleeninstrumentvoor(snel-

le)beleidsuitvoering.Eerstevraagisofhetproject-

besluithetmeestgeëigendeinstrumentisvoorde

beoogdeontwikkeling.Omtekomentotsnellebe-

leidsuitvoeringishetaantebevelendebevoegdheid

hetprojectbesluittenementedelegerenvanderaad

aanhetcollegevanburgemeesterenwethouders.

Daarmeekansnellerwordeningespeeldopconcrete

verzoekenenheefthetnemenvaneenprojectbesluit

eenvoordeeltenopzichtevanhetbestemmingsplan.

Tijdigoverlegmetdeprovincieiswenselijk.Hetis

voorstelbaardateenprovinciaalbelanginhetgeding

is.Doortijdigteoverleggenkunnenknelpuntenlater

indeprocedurewordenvoorkomen.

Algemene kenmerken Strekking Een projectbesluit vormt de planologische basis om, vooruitlopend op een bestemmings-

plan of een beheersverordening, een project van gemeentelijk belang te realiseren.

Bevoegd gezag Gemeenteraad, delegatie is mogelijk aan burgemeester en wethouders.


ProcedureOp de voorbereiding van het projectbesluit is afdeling 3.4 van de Awb van toepassing, aan-

gevuld met de voorschriften in artikel 3.11 Wro. De gemeente moet het ontwerp van het projectbe-

sluit toezenden aan de provincie, Rijk, waterschappen en (buur)gemeenten.

Beroep Beroep kan worden ingesteld bij de rechtbank en hoger beroep bij de ABRvS.

4.1 Projectbesluit


Procedurestappen Projectbesluit1. Openbarekennisgevingontwerp-projectbesluit2. Terinzageleggingontwerp-projectbesluitenbijbehorendestukken -mogelijkheidindienenzienswijzen3. Verwerkeningediendezienswijzeneneventueelaanpassen ontwerp-projectbesluit4. Vaststellingprojectbesluitdoordegemeenteraadof, indiengedelegeerd,doorB&W5. Kennisgevingbesluittotvaststellingprojectbesluit6. Terinzageleggingvastgesteldeprojectbesluit(alszienswijzeninspecteurniet(volledig)

zijnovergenomeninprojectbesluit:6weken) -mogelijkheidinstellenvanberoep/voorlopigevoorziening6. Inwerkingtredingvanhetprojectbesluit: A Indiengeenvraagvoorlopigevoorziening:naafloopvanberoepstermijn B Indienwelvraagvoorlopigevoorziening:naafwijzingschorsingsverzoek C bijtoewijzingschorsingsverzoek:nauitspraakopberoep,voorzoverhet

beroepongegrondenmengeenhogerberoepinstelt D Bijtoewijzingschorsingsverzoekeninstellenhogerberoep, nauitspraakhogerberoep,voorzoverhogerberoepongegrond

Termijncirca1weekvóórstap2gedurende6weken

<12wekennatermijnvanterinzageleggingi.v.m.stap4binnen12wekennatermijnvanterinzageleg-gingbinnen2wekennastap4binnen2(of6)wekennavaststellingsbesluit

gedurende6weken4mogelijkheden:naafloopstap6afhankelijkvanplanningRechtbankafhankelijkvanplanningRechtbank

afhankelijkvanplanningABRvS

Hetprojectbesluitmoetaltijdwordengevolgddoor

eenherzieningvanhetonderliggenderuimtelijkplan

(bestemmingsplan).Dezeaanpassingmoetgebeu-

renbinnenéén(totvijf)jaarnadathetprojectbesluit

onherroepelijkisgeworden.Ermoetdusbinnenéén

jaareenontwerpbestemmingsplanterinzagewor-

dengelegd.Bijhetopstellenvanhetprojectbesluit

moetdegemeentevanzelfsprekendrekeninghouden

metdeAMvB’svanhetRijkendeprovincialeplano-

logischeverordening.

Ookmoetdegemeentevoldoenaaneenaantal

procedurelevereisten,zoalsbekendmakingvanhet

ontwerpprojectbesluitmetdebijbehorendestuk-

kendoorplaatsingindeStaatscourantendoorken-

nisgevinglangselektronischeweg.Tevenswordthet

ontwerpprojectbesluitmetbijbehorendestukken

langselektronischewegbeschikbaargesteld.Gelijk-

tijdigwordtdekennisgevinglangselektronischeweg

toegezondenaanRijk,provincie,waterschappenen

(buur)gemeenten.Ookgeschiedtkennisgevingaan

eigenarenenbeperktgerechtigdenvandeinhet

ontwerpbesluitbegrepengronden.

Rol provincie

Deprovincieheeftdemogelijkheidomvoorafinde

provincialeplanologischeverordeningregelstestel-

lenomtrenthetprojectbesluit.Dezeregelskunnen

bijvoorbeeldbetrekkinghebbenopdewijzevan

overlegoverhetprojectbesluit,degevallenwaarin

datwordtgevraagdenhetmomentwaarop.Ditkan

perprojectbesluitverschillen,afhankelijkvandeaard,

deinhoudendeomvangvanhetprojectbesluit.De

overlegpartnerskunnenafsprakenmakenoverdeon-

derwerpen,deintensiteitendewijzevanhetoverleg.

Overleghoeftnietplaatstevindenaandehandvan

eenconceptprojectbesluit,ditkanopelkmoment

opbasisvanelkrelevantdocumentwordengedaan.

Hetoverlegkanookmondelingplaatsvinden.Het

verdientdanwelaanbevelinghiervaneenverslagte

maken.Bijhetoverlegisdeinhoudvanhetoverleg

belangrijkerdandevormwaarinditgebeurt.Bijde

voorbereidingvaneenprojectbesluitkunnenverschil-

lendesoortenvanoverlegwordenonderscheiden:

• overlegindeonderzoeksfase,metnamegericht

opeengoedeonderlingeinformatie-uitwisseling;

• overlegoverbeleid(bijvoorbeeldopbasisvan

structuurvisies);

• overlegoverdewijzewaaropwordtomgegaan

metderelevanteomgevingsaspectenmetdaarbij

wet-enregelgeving(isbijvoorbeeldeenpassende

beoordelingnodig);

• overlegovereventueleaanwezigeprovincialever-

ordeningen,AMvB’sofaanwijzingen.

Hetismogelijkdatnietalleonderwerpennaarte-

vredenheidzijnopgenomeninhetontwerpproject-

besluit.Tijdensdeterinzageleggingbeoordelende

provincie,enookdeinspecteur,dienstenvanhet

Rijk,betrokkengemeentenendewaterschappenhet

ontwerpprojectbesluitenbesluitenzeofwelofgeen

zienswijzewordtingediend.



Goede ruimtelijke onderbouwing

Omdathetprojectnietpastinhetgeldendebestem-

mingsplan,moetdeplanafwijkinggemotiveerdwor-

den:hetbesluitmoeteengoederuimtelijkeonder-

bouwingbevatten.Aangegevenmoetwordendatde

nieuwebeoogdebestemmingruimtelijkinpasbaar

isenwaaromvanhetgeldendebestemmingsplan

wordtafgeweken.Hetspreektvoorzichdatderele-

vantemilieuaspectenhierbijaandeordekomen.In

eenprojectbesluitmoetendebelangrijksteelemen-

tenvanhetprojectwordenbeschreven.Hetbesluit

moethelderomschrevenzijn,zodatvooreenieder

demethetprojecttebereikendoelenduidelijkzijn.

Hetprojectbesluitkentnagenoegdezelfdewettelijke

vereistenalseenbestemmingsplanenbevat:

• eengeometrischeplaatsbepalingvanhetproject-

gebied;

• vooreengoederuimtelijkeordening:eenverant-

woordingvanhetbesluitendegemaaktekeuzen;

• tenminstedegevolgenvoordewaterhuishouding,

hoerekeningisgehoudenmetoverigewaarden

inenomhetgebied,dewijzewaaroprekeningis

gehoudenmetmilieukwaliteitseisenuitdeWm

(externeveiligheid,geluide.d.)ofdeuitkomsten

vaneeneventuelemilieueffectrapportage(ziear-

tikel5.1.3Bro).Daarbijmoetendusallerelevante

milieuaspectenwordenmeegewogen;

• voorschriftenenbeperkingen.

Uitgangspuntisdatmilieuambitiesineenprojectbe-

sluitopdezelfdewijzegeborgdkunnenwordenalsin

eenregulierbestemmingsplan.

Energievisie: verplicht onderdeel in ruimtelijke onderbouwing bij een projectbesluit (Tilburg)

HetgemeentebestuurvanTilburgheeftinhaarenergiebeleidsplandoelengeformuleerdvoorenergieindegebouwdeomge-

ving.Devolgendeuitgangspuntenzijnvanbelang:

voorgrotenieuwbouwlocaties(meerdan250woningenofwoonequivalenten)wordteenenergievisiegemaakt;

doelstellingdaarbijiseenEPL(EnergieprestatieopLocatie)vantenminste7,enonderzoeknaardemeestkansrijkeopties

vooreenduurzameenergievoorziening,waarbijgedachtkanwordenaankoude-warmteopslag,warmtekrachtkoppeling

enactievezonne-energie;

eenEPC(energieprestatiecoëfficiënt)van10%onderdewettelijkeeis.Dezeeisgeldtvoorallegebouwendieinhet

gebiedgebouwdworden.

Deenergievisiemoetinderuimtelijkeonderbouwingbijdeprojectprocedure(voorheenopgrondvanartikel19WRO)worden

opgenomen.Naaranalogiekanditookwordentoegepastbijeenprojectbesluit.

•

•

•

Voorbeeld projectbesluit: Ophogen en voorbelasten Winkelbuurt Abcoude, ex artikel 3.10 Wro

BurgemeesterenwethoudersvandegemeenteAbcoudemakenbekenddatvolgensafdeling3.4.Awbenartikel3.11.lid1Wro

van10oktobertotenmet20november2008vooreeniederterinzageligtinhetgemeentehuisRaadhuisplein3teAbcoudehet

ontwerpprojectbesluitvoorhetOphogenenVoor-

belastenWinkelbuurt(Abcoude-Zuid).Behoudens

hetontwerpbesluitliggenterinzagederuimtelijke

onderbouwingendekaart(tekeningophoogplan).

Tevensdientdezepublicatiegelezentewordenals

eenaankondigingconformartikel1.2.1.Bro.

Hetprojectbesluitbetrefthetophogenenvoorbe-

lastenWinkelbuurt(Abcoude-Zuid),gelegenten

zuidenvandeBurgemeesterDedelstraatenten

westenvandeBurgemeesterQuarlesvanUfford-

straatinAbcoude.Hetophogenenvoorbelasten

houdto.a.inhetopbrengenvanzandomhetmaai-

veldteverhogenenomzettingvandeondergrond

voldoendetelatenplaatsvindenenhet(tijdelijk)

aanpassenvandewaterhuishoudingmedeinrelatie

totdevoorbelasting.


Projectbesluit versnellen door delegatie

Deprocedurevanhetprojectbesluitis(grotendeels)

gelijkaandievanhetbestemmingsplan.Datbemoei-

lijktdekeuzevoorhetprojectbesluitinplaatsvanhet

bestemmingsplan.Eénvandevoordelenvanhetpro-

jectbesluitisdatdebesluitvormingervankanworden

versnelddoordebevoegdheidtothetvaststellen

ervantedelegerenvanderaadaanhetcollegevan

B&W.

Voorbeelddelegatievanbevoegdheidnemenvanprojectbesluitraadaancollege

DeRaaddergemeenteMeppel;

gelezenhetvoorstelvanburgemeesterenwethouders

d.d.13mei2008,nr.2008-9124;

overwegendedatop1juli2008denieuweWetruimte-

lijkeordeninginwerkingtreedt;

geletopartikel3.10vandenieuweWetruimtelijkeorde-

ningenafdeling10.1.2vandeAlgemenewetbestuurs-

recht;

besluit:

Idebevoegdheidtothetbesluitenoverhetnemenvan

eenprojectbesluitingevolgeartikel3.10Wetruimtelijke

ordeningtedelegerenaanhetcollegevanburgemeester

enwethouders;

IIditbesluittreedtinwerkingop1juli2008ofindiende

Wetruimtelijkeordeningopeenlatertijdstipinwerking

treedtopdedatumvaninwerkingtredingvandenieuwe

Wetruimtelijkeordening.

Aldusvastgesteldindeopenbareraadsvergaderingvan

29mei2008,

degriffier,devoorzitter,


Algemene kenmerken Strekking Het procedureel stroomlijnen van alle denkbare besluiten in een project, voor zover gericht

op de verwezenlijking van een onderdeel van het gemeentelijk ruimtelijk beleid.

Bevoegd gezag De gemeenteraad voor het coördinatiebesluit (=startmodule), burgemeester en wet-

houders voor de uitvoering van de coördinatie (=uitvoeringsmodule).

Juridische basis Artikelen 3.30 - 3.32 Wro.

Procedure Voor het nemen van een coördinatiebesluit is geen procedure voorgeschreven. Het is mo-

gelijk dat de gemeentelijke inspraakverordening (artikel 150 Gemeentewet) inspraak wel verplicht

stelt. Op de voorbereiding van de te coördineren besluiten is de uniforme openbare voorbereidings-

procedure van afdeling 3.4 Awb van toepassing. De Wro bevat aanvullende bepalingen voor de coör-

dinatieprocedure.

Beroep Tegen het besluit tot de inzet van de coördinatieregeling is geen bezwaar en beroep mo-

gelijk. Een besluit van de gemeenteraad, waarbij één of meer (categorieën van) coördinatiegeval-

len wordt c.q. worden aangewezen (het coördinatiebesluit), staat op de ‘negatieve lijst’ van artikel

8.5 Awb. Tegen gecoördineerde besluiten staat beroep open bij de rechtbank en vervolgens op de

ABRvS. Als echter een van de besluiten rechtstreeks beroep openstelt bij de ABRvS, zoals bij het be-

stemmingsplan, is er een rechtstreekse beroepsgang bij de ABRvS.

4.2 Coördinatieregeling


Bereik

Voorprojectenvanenigeomvangzijnalsnelveel

vergunningenoftoestemmingennodig,somsvan

deprovincie,zoalseenmilieuvergunning,vaakvan

degemeente(bijvoorbeeldeenbestemmingsplan,

projectbesluit,sloopvergunning,bouwvergunning,

kapvergunning),ensomsookvanandereinstanties,

zoalslozingsvergunningofmonumentenvergunning.

Metdecoördinatieregelingkandegemeenteallerlei

vergunningenenbeschikkingen,diebenodigdzijn

omeenontwikkelingsprojectterealiseren,zoveel

mogelijkgelijktijdigengecoördineerdafgeven.Vari-

antenzijn:

• decombinatievanbesluiten,zoalsvergunningen

enontheffingen;

• hetprojectbesluitmetandererelevantebesluiten

voorhetproject;

• hetbestemmingsplanmetandererelevantebeslui-

ten.

Ookmetdekomstvandeomgevingsvergunningblij-

vendelaatstetweevariantenvanbetekenis.

Decoördinatieregelingdraagtbijaandeversnelling

vandeprojectuitvoering.Allebesluitendienodigzijn

voordeuitvoeringvaneenruimtelijkprojectkunnen

wordengecoördineerd,voorzoverzijbijdragenaan

derealisatievaneenonderdeelvanhetgemeentelijk

ruimtelijkbeleid.Debesluitenzijndaarmeegericht

opactiviteitenindefysiekeleefomgeving.

Derealisatievaneenruimtelijkinitiatiefkentverschil-

lendebesluitvormingsfasenwaarinhetstroomlijnen

vanproceduresaandeordekanzijn:voorbereiding,

ontwikkeling&uitvoering,engebruik&beheer.Inie-

derefasekandecoördinatieregelingvandienstzijn.

Indevoorbereidings-enbestemmingsfaseiseen

combinatievanbesluitensamenmethetvaststellen

vaneenbestemmingsplanteoverwegen.Vooralde

grotediversiteitaanbesluitenindefasevanontwik-

kelingenuitvoeringkomenvoorcoördinatieinaan-

merking.Ookbesluitenindegebruiks-enbeheer-

fasekunnengecoördineerdworden,zolangereen

relatiemetdeuitvoeringvangemeentelijkruimtelijk

beleidbestaat.Hetcollegevanburgemeesteren


wethouderskanvooriedereplanfaseeenofmeer

‘coördinatiemandjes’samenstellen.

Mindervoordehandliggendisombesluitenuitach-

tereenvolgendeplanfasenmetelkaartecombineren.

Erzijndangroteverschillenindematevanconcreet-

heidenbetrokkenen.


Bijtoepassingvandecoördinatieregelingzijnde

normaleproceduresentermijnendiegeldenvoorde

afzonderlijkebesluitennietmeervantoepassing.Er

geldtdanéénvervangendeprocedure:deopenbare

voorbereidingsprocedurevanafdeling3.4Awb.

Indegecoördineerdeprocedurewordtdebesluitvor-

mingopgebouwdronddeinitiatiefnemerenburger:

debekendmakingen,inspraak,hoorzittingenenhet

beroepvindengecombineerdplaats.Methetbesluit

totcoördinatieschuiftdegemeenteraadalleafzon-

derlijkereguliereinspraak-,besluit-,bezwaar-enbe-

roepstermijnenterzijde.

Destroomlijningvanproceduresviadecoördinatie-

regelingkanbijdragenaan:

• eenbetereinhoudelijkeenprocedurelevoorberei-

dingvaneenruimtelijkproject;

• eenvroegtijdigeinhoudelijkeenprocedureleaf-

stemmingtussenbetrokkenbestuursorganen;

• hetvermijdenvaneenstapelingvanprocedures,

endusvanhetrisicovanfoutenenrepeterende

bezwaar-enberoepsprocedures.

Rol gemeente

Decoördinatieregelingisvooraleeninstrumentvoor

eengestroomlijndebeleidsuitvoering.Degemeente-

raadneemteersteencoördinatiebesluit,hetzoge-

naamdestartbesluit.Daarnakunnenburgemeester

enwethoudersdeuitvoeringsbesluitengecoördi-

neerdvoorbereiden,nemenenbekendmaken.Bij

hetaanwijzenvande‘gevallenofcategorieënvange-

vallen’staandegemeenteraadtweewegenopen:

• algemenecoördinatieviaeenalgemeneregeling

voorgevallenofcategorieënvangevallen,zoals

een‘coördinatieverordening’.Tedenkenisaan

veelvoorkomendecombinatiesvanbesluiten,ver-

gunningenenontheffingen.Degemeenteraadkan

dezegevallenookobjectgerichtdefiniëren(bij-

voorbeeldallebouwvergunningenvooreenplan)

ofgebiedsgerichtdefiniëren(zoalsallevergunnin-

genvoorbedrijvenopeenbedrijventerrein);

• coördinatievooréénproject(‘coördinatiebesluit

opmaat’):vooreenspecifiekruimtelijkinitiatief

wordteencoördinatiebesluitgenomen,waarinde

tecoördinerenbesluitenstaanopgesomd.Dete

coördinerenbesluitenwordenvooriederproject

opnieuwineenapartbesluitvandegemeenteraad

vastgesteld.

Alsdemedewerkingvananderebestuursorganen

noodzakelijkis,kunnenburgemeesterenwethouders

datbestuursorgaanverzoeken(‘bevorderen’)mede-

werkingteverlenenaandecoördinatie.Afdwingen

kunnenzehetniet.Ditintegenstellingtotgedepu-

teerdestaten,diedatwelkunnen.

Rol provincie

Indiengemeenteprovincieverzoektommedewer-

kingaandecoördinatie,levertdeprovinciedebe-

nodigdeinformatieaandegemeente.Overlegis

wenselijk,deprovincieisechternietverplichttotme-

dewerking.Deprovinciezendtallereersteenafschrift

vaneentecoördinerenaanvraagaanhetcollegevan

B&Wendaarnahaarontwerpbesluit.

NB:Alsdemedewerkingvananderebestuursorga-

nennoodzakelijkis,kunnengedeputeerdestatendat

bestuursorgaaneisenaaneendergelijkecoördinatie

zijnmedewerkingteverlenen.Zijkunnen–anders

danburgemeesterenwethoudersbijdegemeente

-demedewerkingvananderebestuursorganen‘vor-

deren’,tenzijheteenbestuursorgaanvanhetRijkis.


Procedurestappen inzet coördinatieregelingVoorbereidingAanvragen- B&Wmedebevoegdaanvraagintedienenbijanderbetrokkenbestuursorgaan- Anderbetrokkenbestuursorgaanzendtafschriftvantecoördinerenaanvraagaan

B&WOntvankelijkheid- B&Wbeslistovergelegenheidtotaanvullingvanaanvraag- B&WbeslistoververlengingbeslistermijnOpstellenontwerpbesluiten- BetrokkenbestuursorgaanzendthaarontwerpbesluittoeaanB&W- B&Wzendtalleontwerpbesluitenaanbelanghebbendenenaanvrager- B&Wkankennisgevingensamenvoegeninéénkennisgeving- KennisgevingookinStaatscourantenviaelektronischewegTerinzagelegging- Inbrengenzienswijzen(eenieder)- ReactieaanvragerBesluitvorming-B&Wenanderebetrokkenbestuursorganennemenhunbesluiten

- BetrokkenbestuursorgaanzendtbesluittoeaanB&WB&Wmaaktvaststellinggecoördineerdebesluitengelijktijdigbekend- B&WdoetmededelingvanbesluiteninStaatscourantenlangselektronischewegBeroep

BijrechtbankenvervolgensRvS,tenzijeenvandebesluitenrechtstreeksberoepbijdeABRvSkentGecoördineerdebesluitenzijnvoorberoepaangemerktalséénbesluit

••

•

•

•

•

•

•

Termijn

onverwijld

binnen8weken

binnen8wekentermijnstellingdoorB&Wsamenmetbetrokkenbestuursorganen

tenminste6wekentenminstetermijnterinzageleggingnadertebepalen

termijnstellingdoorB&Winoverlegmetbetrokkenbestuursorganenonverwijld

6maanden


Coördinatie ondersteunt tijdige milieu-inbreng

Decoördinatieregelingisvooralprocedureelvan

aard.Alhoewelhetgebruikvandezeregelinggeen

directeinhoudelijkegevolgenheeft,kanhetindirect

weldegelijkgoedbijdragenaaneenintegralebe-

sluitvorming.Hettijdigbestuderenenanalyserenvan

allerelevanteregelsenprocedures,inclusiefmilieu,

levertvaakalmilieuwinstop.Milieuaspectenworden

immersnogaleens(te)laatensectoraalbezienineen

project.

Overleg gebruiken voor afstemming en integratie

Inhetoverlegmetbetrokkenafdelingenenover-

hedenzullenbehalvedeproceduresookdeinhou-

delijkemilieuaspectenaandeordekomen.Daarbij

kunnenvanzelfsprekendookdemilieudoelenenam-

bitiesvanbetrokkenenaandeordekomen.Onder-

werpvangesprekkanzijnhoedezeambitiesmee-

genomendienentewordenindeontwikkelingenen

langswelkeweg(besluitvorming)demilieuambities

hetbestegeborgdkunnenworden.


DegemeenteraadvanNoordwijk,GeziendevoordrachtvanBurgemeesterenWethoudersvan3april2007,voorstelnr.41;

Besluit:hetverzoekomvrijstellingexartikel19,lid1vandeWetopdeRuimtelijkeOrdening,

debouwaanvraag1efase,deaanvraagommilieuvergunning,deaanvraagopgrondvandeWet

verontreinigingoppervlaktewaterenendebenodigdeuitwegvergunning(en)tenaanzienvan

hetprojectaandeAchterweg11,tewetendeafvalwaterzuiveringsinstallatie,gecoördineerdte

behandelenzoalsbedoeldinartikel41,ondercvandeWetopdeRuimtelijkeOrdening.

Aldusvastgesteldindeopenbareraadsvergaderingvan30mei2007

Kortetoelichting(bestuurlijkecontext):Sindsfebruari2006bestaatdemogelijkheiddatde

gemeenteraadbesluitenaanwijstdieopéénprojectbetrekkinghebbenenwaarvoordanéén

voorbereidingsproceduregeldt.Voordeherbouwvandeafvalwaterzuiveringsinstallatieishet

wenselijkdebenodigdevrijstelling,debouwaanvraag,demilieuaanvraag,deWetverontreiniging

oppervlaktewaterenendeuitwegvergunningengecoördineerdtebehandelen.

Onderbouwinggevraagdadvies:Voordezeaanvraag,waarbijverschillendevergunningenbeno-

digdzijn,ishetwenselijkdecoördinatieregelingtoetepassen.Vooraanvragerlevertdeproce-

duretijdwinstop,aangeziendebezwaarfasevervaltenrechtstreeksberoeptegenhetbesluit

openstaat.Voorbelanghebbendenleverthetmeerduidelijkheidindeprocedureop.Erwordt

éénproceduregevoerdvoorallebenodigdeaanvragenwaarbijéénbesluitonderwerpvande

zienswijze-enberoepsprocedureontstaat.

Illustratie: inhoudsopgave voor coördinatieregeling

Hoofdstuk1AlgemeenArtikel1Begripsbepalingenenafkortingen

Hoofdstuk2SoortenprojectenArtikel2AanwijzingsoortenprojectenArtikel3Beperkingsoortenprojecten

Hoofdstuk 3 Indiening en behandeling van aanvragen van besluiten en verzoeken om coördinatie• Artikel4Informerenvanmogelijkeverzoekersomcoördinatie• Artikel5Verzoekomcoördinatie• Artikel6Aanvragenvanbesluiten• Artikel7Onvolledigeaanvragen• Artikel8Reactieopnaarvorengebrachtezienswijzen• Artikel9Verzoektotbeëindigingvandecoördinatie• Artikel10Terugvalregeling

Hoofdstuk 4 Slotbepalingen• Artikel11Citeertitel• Artikel12Inwerkingtreding

•

••

CoördinatieregelingvergunningenAWZINoordwijk

Hieronderiseenvoorbeeldopgenomenvaneencoördinatiebesluitopmaatvoorhetprojectherbouwaf-

valwaterzuiveringsinstallatie.Hetcoördinatiebesluitbevatgeennadere(procedure)bepalingen,watuiter-

aardwelnodigisomdeaanvrageninbehandelingtenemenentestroomlijnen.Gebruikelijkebepalingen

zijnonderandere:welkeprojectenenbesluiten,indieningenbehandelingvanaanvragenvanbesluitenen

verzoekenomcoördinatie,besluitvorming,hoeomtegaanmetonvolledigeaanvragen,hoedezienswijzen

wordenbehandeld,beëindigingvandecoördinatie(onderandereeenterugvalregeling)enslotbepalin-

gen.VoormeerinformatiewordtverwezennaardeHandreikinggemeentelijkecoördinatieregeling(VROM,

2006)endeModelverordeningvandeVNG(augustus2007).


Algemene kenmerken Strekking Het exploitatieplan is een uitbreiding van het gemeentelijk publiekrechtelijk instrumenta-

rium voor kostenverhaal, verevening en locatie-eisen bij particuliere grondexploitatie. Het exploita-

tieplan is alleen verplicht als de ontwikkeling betrekking heeft op gronden waarop een bij algemene

maatregel van bestuur aangewezen bouwplan is voorgenomen (bouwplannen van een bepaalde in-

houd of oppervlakte).

Bevoegd gezag Gemeenteraad, delegatie aan burgemeester en wethouders is mogelijk.


Procedure Het eerste exploitatieplan voor een locatie wordt parallel met het betreffende bestem-

mingsplan of projectbesluit (en eventueel onteigeningsplan) in procedure gebracht en wordt gelijktij-

dig vastgesteld. De gemeente bereidt een exploitatieplan voor met toepassing van afdeling 3.4 Awb,

terwijl men de kennisgeving ook doet aan alle grondeigenaren in het exploitatiegebied.

Beroep Beroep staat voor belanghebbenden open bij de ABRvS. Voor de mogelijkheid van beroep

wordt het besluit omtrent vaststelling van een exploitatieplan en een gelijktijdig vastgesteld bestem-

mingsplan aangemerkt als één besluit (artikel 8.3 Wro).

4.3 Exploitatieplan


Bereik

Bijdeontwikkelingvaneenbouwlocatiekaneen

centraleregierolvandeoverheidnodigzijnvooreen

goederuimtelijkekwaliteiteneeneerlijkeverdeling

vandekostenenbaten.Ookmilieukwaliteitsaspec-

tenspelendaarbijeenrol.Afwentelingvanmilieukos-

ten,naaranderegebiedenofdoorfreeriders,moet

wordenvermeden.Vrijwilligesamenwerkingtussen

deoverheidendegrondeigenarenoverdelocatie-

ontwikkelingstaatvoorop.Onderwerpenvanrege-

lingbijdegrondexploitatievanbouwlocatieszijn:de

verwervingvangronden,dekostenverdelingenbe-

paaldekwaliteitseisen.Maaralsmenernietuitkomt,

kandeoverheidviaeenexploitatieplandekosten

verhaleneneisenstellenaandelocatieendeinrich-

ting.Degemeenteishetbevoegdegezagalszijeen

bestemmingsplanofprojectbesluitwilvaststellen.De

gemeentestaatdaneencompleetbevoegdheden-

pakketvoorhaargrondbeleidenkostenverhaalter

beschikking:

verwerving.Alsdegemeentezelfgrondenenop-

stallenwilverwerven,kanmengebruikmakenvan

1.

devestigingvanvoorkeursrechtopdegronden

waarvandetoekomstigebestemmingafwijktvan

hethuidigegrondgebruik(Wetvoorkeursrecht).

Bovendienkandegemeentetotonteigeningover-

gaaninhetalgemeenbelangenalsdeeigenaar

nietbereidofinstaatisdegewenstebestemming

terealiseren.Indergelijkesituatieszijndekosten

verdisconteerd;

kostenverhaal(binnenplansenbovenwijks).Alsde

gemeenteniet(alle)grondenwilverwervenkanze

grondexploitatieovereenkomstensluitenmetont-

wikkelaarsenanderegrondeigenaren.Hetexploi-

tatieplanfungeertalsstokachterdedeur:dege-

meenteisindatgevalverplichthetexploitatieplan

intezettenalsmenernietinslaagtmetalleeige-

narentotovereenstemmingtekomen.Kostenvan

bovenwijksevoorzieningenkunnenhierinworden

meegenomenvoorzoverdezezijntoeterekenen

aanhetprojectgebied.Tedenkenisaanookbui-

tenhetplangebiedgelegenwaterbergingscapaci-

teitoffietsontsluitingen;

bijdragenaanruimtelijkeontwikkelingen.Dege-

meentekanvoorbepaaldemaatschappelijkbe-

langrijkefunctiesofvoorzieningen,dieopzich

geenrelatiehebbenmethetplangebiedeenfinan-

2.

3.


ciëlevergoedingvragenaanontwikkelendepar-

tijen.Eenvoorbeeldisnatuurontwikkelingofregi-

onalerecreatieprojecten.Ditisalleenmogelijkop

vrijwilligebasisviaeenanterieureovereenkomst.

Degrondslagvandebijdragemoetzijnvastge-

legdineengemeentelijkestructuurvisie.Afdwin-

genviaeenexploitatieplanisnietmogelijkende

beginselenprofijt,toerekenbaarheidenproportio-

naliteit(ziehierna)geldenniet;

4.verevening.Degemeentekanbepaaldeboven-

plansekostenvoormeerderelocatiesindeex-

ploitatieopzet(enexploitatieplan)opnemeninde

vormvaneenfondsbijdrage.Debijdragefungeert

terdekkingvantekortenindegrondexploitatiein

anderegebieden.Tedenkenisaanwinstgevende

bedrijventerreinontwikkelingtenbehoevevan

deherstructureringvaneenbedrijventerrein.Dit

isalleenmogelijkalssprakeisvaneenconcrete

gebiedsontwikkeling.Ookmoetendelocatiesof

gedeeltendaarvanzijnvastgelegdineengemeen-

telijkestructuurvisieenmoetdezeaanwijzingen

gevenoverdebestedingendietenlastevanhet

fondskunnenkomen.

Eenbeperkingvoorhetgebruikvanhetexploitatie-

planis,dathetruimtelijkbesluitmoetvoorzienin

nieuwbouwofinbelangrijkeenomvangrijkever-

bouwplannenmetfunctiewijzigingen.Eenvoorbeeld

isdetransformatievaneenkantoorinwoonapparte-

menten.HetBrovermeldtdebouwplannenwaarhet

omgaatnaarinhoudenoppervlakte.

Bijeenbestemmingsplanmeteenconserverend

karakter,gerichtopdebeschermingvangebieden

nietopbouwmogelijkheden,heefthetexploitatie-

plangeenbetekenis.Hetexploitatieplanisookniet

bedoeldvoorbestaande(beheer)situaties.

Dekostensoortendiedegemeentepubliekrechte-

lijkmagverhalenzijnlimitatiefopgesomdinhetBro.

Hetgaatomdestichtingskosten(inruimezin,inclu-

siefvoorbereidingskosten)vanbijvoorbeeldwater

ofgroen,nietombeheer-ofonderhoudskosten.De

kostenvangrondexploitatievaneengebiedkomen

eerstvoorverhaalopdegrondeigenareninaanmer-

kingals:

hetgebiedprofijtheeftvandetetreffenvoorzienin-

genenmaatregelen.Vaakgaathetomeenfysiek

nutvoorhetexploitatiegebied.Bijvoorbeeldhet

opheffenvaneenstankcirkelofcompensatiebuiten

hetgebieddraagtbijaangrotereontwikkelmoge-

lijkhedeninhetgebied;dekostentoerekenbaarzijn

aanhetgebied.Dekostenwordengemaaktvoorhet

planenwordennietopanderegrondslaggefinan-

cierd.Voorbeeldvanditlaatstezijndegas,wateren

elektrakostenengebouwdeparkeervoorzieningen

dieviagebruikstarievenwordengefinancierd;

sprakeisvanproportionaliteit.Alsmeerdereloca-

tiesprofijthebbenvaneenvoorziening,zoalseen

wijkpark,wordendekostenevenredigverdeeldover

dielocaties.Alseenlocatiemeerprofijtheeft,dan

draagtdezelocatieookmeerbij.

Daarnaastkanhetexploitatieplanlocatie-eisenbe-

vattenvoordeinrichtingvandeopenbareruimte,de

nutsvoorzieningenenhetbouwrijpmaken,eneisen

voorhetwoningbouwprogramma.Menkanechter

aandegebouwenzelfgeeneisenstellen,zoalsduur-

zaambouwenofGPR-maatregelen.

Verderkanmeninhetexploitatieplanfaseringsbe-

palingenopnemen.Bijvoorbeelddateenbouwplan

nietmagaanvangenvoordathetbijbehorendege-

luidsschermisaangelegd.

Degemeenteraadmagineengrondexploitatieveror-

deningprocedureregelsvoorhetaangaanvanover-

eenkomsteneninhoudelijkeregelsopnemen,maaris

nietdaartoeverplicht.

Illustratie:exploitatieplanverplichtals:

• debouwvanéénofmeerwoningen(bouwplan)moge-

lijkwordtgemaaktineenbestemmingsplan,wijziging

vaneenbestemmingsplan,projectbesluit;

• hetkostenverhaalnietanderszinsverzekerdis,zoals

viaeenanterieureovereenkomst;

• eisenofregelsnodigzijnvoor:werkenenwerkzaam-

hedenvoorbouwrijpmaken,aanlegvannutsvoor-

zieningen,inrichtenopenbareruimteinhetgebied,

tijdvakexploitatiegronden,faseringuitvoering;

• regelsnodigzijnvoorwoningbouwcategorieën



Hetpubliekrechtelijkafdwingbaarkostenverhaalstart

methetopstellenvaneenexploitatieplan.Hetex-

ploitatieplanmoetiniedergevaleenkaartbevatten

vanhetexploitatiegebiedeneenomschrijvingvande

werkenenwerkzaamhedenvoorhetbouwrijpmaken,

deaanlegvannutsvoorzieningenenhetinrichtenvan

deopenbareruimteinhetexploitatiegebied.

Totslotmoethetexploitatieplaneenexploitatieop-

zetbevatten.Deexploitatieopzetbestaatuiteen

ramingvandekosteninverbandmetdeexploitatie,

waaronderplanschade.Indiennodig,omvatdeex-

ploitatieopzetookeenramingvandeinbrengwaar-

denvandegronden.

Nadevaststellingvanhetexploitatieplandienthet

kostenverhaaltegebeurenovereenkomstighetex-

ploitatieplan.Hetkostenverhaalvindtplaatsbijde

bouwvergunning.Deverplichtingtotbetalingvan

deexploitatiebijdragewordtopgelegdineenvoor-

schriftbijdebouwvergunning.Debouwaanvraag

moetookdelocatie-eiseninachtnemen.Strijdmet

hetexploitatieplaniseenweigeringsgrondvooreen

bouwvergunning(artikel44Woningwet).Delocatie-

eiseninhetexploitatieplanhebbenrechtstreekse

werkingengeldenvooreenieder.

Anterieurefaseenposterieurefasegrondexploitatie

DeGrondexploitatiewet(opgenomenindeWro)bestrijktniet

alleendevanuitdeWRObekendeexploitatieovereenkomsten,

maaralleovereenkomstentusseneengemeenteeneenparticu-

liereeigenaarovergrondexploitatie.DusookPPSovereenkom-

sten,samenwerkingsovereenkomsten,realisatieovereenkomsten,

overeenkomsteninhetkadervaneenbouwclaim,concessieof

jointventure(bijvoorbeeldoprichtingvaneengemeenschappelijke

exploitatiemaatschappij).Dewetkenttweetypenovereenkomsten

overgrondexploitatie:anterieureenposterieure.

Eenanterieureovereenkomstwordtgeslotenindebeginfasevan

eenproject,voordateenexploitatieplanisvastgesteld.Dittypezal

verreweghetmeestevoorkomen.Bijeenanterieureovereenkomst

hebbenpartijenveelonderhandelingsruimteenzijnzenietgebon-

denaanhetpubliekrechtelijkekaderindeGrondexploitatiewet.In

eenanterieureovereenkomstovergrondexploitatiemogenook

afsprakenwordengemaaktoverfinanciëlebijdragenaanruimte-

lijkeontwikkelingenbuitendelocatie,dusineengrotergebied.Te

denkenvaltbijvoorbeeldaanbijdragenaangroen-enrecreatie-

gebieden.Dergelijkeafsprakenwarenbinnenhetoudewettelijkekader(WRO)nietrechtsgeldendtemaken.Hiermeeisdusde

mogelijkheidvanbovenplansevereveninggeïntroduceerd.Ongeclausuleerdisdebevoegdheidniet.Deafsprakenmoetenwel

betrekkinghebbenopeenconcretegebiedsontwikkelingenpassenbinneneenstructuurvisievangemeente,provincieofRijk.

BovendiengeldendealgemeneeisenvanhetBWendealgemenebeginselenvanbehoorlijkbestuurindeAwb.

Posterieureovereenkomstenzijnovereenkomsten,geslotennadathetexploitatieplanisvastgesteld.Bijdezeovereenkomstenis

debewegingsruimtekleiner.Zemogennietafwijkenvanhetexploitatieplan.Wanneergecontracteerdisoverkostenverhaal,dan

isdaarmeevoordecontracterendeeigenaardekostenverhaalkousaf.Degemeentekangeenkostenmeerverhaleninhetkader

vaneeneventueelpubliekrechtelijkkostenverhaal,tenzijhetcontractdatmogelijkgemaakt.

Bron:HandreikingGrondexploitatiewet,VROM,VNG,VVG(Sdu,2008)


Exploitatieplanalsinstrumentvoordeuitvoering,ookvoormilieudoelen?

DeWrobiedtdemogelijkheidominhetexploitatieplaneenkaartoptenemenmethetvoorgenomengrondgebruikendegron-

dendiedegemeentebeoogtteverwerven(verkavelingskaartmetbegrenzingfunctiesbinnendebestemmingen).Debouwver-

gunningwordtookhieraangetoetst.Inhetexploitatieplankunnenvoortswordenopgenomen:

• eisenvoorwerkenenwerkzaamheden(locatie-eisen),eisenaanhetbouwrijpmaken,eisenaannutsvoorzieningen,eisenaan

deopenbareruimte;

• eenfaseringsregelingofeenkoppelingtussendeuitvoeringvanwerkenenhetbouwen;

• regelsmetbetrekkingtotwoningbouwcategorieën(mitsinhetbestemmingsplanofprojectbesluiteenpercentageregelingis

opgenomenbetreffendedewoningbouwcategorieën).

Daarbijkunnenverbodsbepalingenwordenopgenomenvoorhetuitvoerenvanwerkenenwerkzaamhedendieinstrijdzijnmet

deeiseninhetexploitatieplan.Bijeendergelijkeverbodsbepalingkanflexibiliteitnodigzijn,daaromvoorzietdeWroookinde

mogelijkheidomontheffingteverlenen(artikel6.12,lid6Wro).DitiseenbevoegdheidvanB&W.

Hetexploitatieplanbiedtdaarmeemogelijkhedengemeentelijkemilieuambitiesterealiseren:hetstellenvaneisenaandeopen-

bareruimtekanwordengebruiktomspecifiekeeisentestellenaaneenduurzaamstedelijkwaterbeheer(zoalswaterinfiltratie),

aanspecifiekegroenvoorzieningenofeiseninverbandmethetophogenvanhetplangebied.

Overtredingvaneenverbodsbepalingineenexploi-

tatieplanwordtaangemerktalseconomischdelictin

dezinvandeWetopdeeconomischedelicten.

Hetexploitatieplaniseenuitputtenderegeling,

zodatpartijendienaangaandegeenaanvullende

financiëleafsprakenkunnenmaken.Partijenkunnen

alleennadereafsprakenmakenoverzakenwaarinhet

exploitatieplannietvoorziet.Eenexploitatieovereen-

komstisdannogmogelijk,maardienthetexploita-

tieplanvollediginachttenemen.

Rol gemeente

Hetexploitatieplan,enbrederhetkostenverhaalen

verevening,zijninstrumentenbijuitstekvoorregie-

voeringbijontwikkelingenuitvoering.Dekeuzein

grondbeleidsinstrumentenisafhankelijkvandevraag

ofdegemeenteeigenaaris/wilwordenvandegron-

denofniet.Indeonderhandelingenmetmarktpar-

tijenkomenhetkostenverhaalenlocatie-eisenaan

deorde.Eengoedeonderbouwingvandekostenis

eenvereiste,zekeralsmenbovenwijkseenbuiten-

plansekostenineenexploitatieplanwilkunnenopne-

men.Eenstructuurvisiemoetdebasisvormenvoor

(boven)lokalefondsvorming.

Degemeenteraadstelttegelijkmeteenbestem-

mingsplanofprojectbesluitvooreengebiedeenex-

ploitatieplanvast,tenzijhetkostenverhaalreedsop

privaatrechtelijkewijzeisverzekerd.

Omdatgrondexploitatiesdynamischzijn,isgeregeld

eenaanpassingervannodig.Degemeentemoethet

exploitatieplandaaromjaarlijksherzien.Eennieuwe

procedureisechteralleengebodenalshetommeer

gaatdanondergeschiktepunten.

Rol provincie

Deprovinciekanpartijzijnindeonderhandelingen

metdegemeenteenmarktpartijenovereenontwik-

keling,delocatie-eisenenhetkostenverhaal.Daarbij

kandekeuzetusseninpassingsplanofbestemmings-

planendeorganisatievanuitvoeringsbevoegdheden

aandeordekomen.Ingevalvaneenprovincialeont-

wikkelingblijftdegemeentedebevoegdeinstantie

voordebouwvergunningverlening.Indiengewenst

kandeprovinciedezebevoegdheidnaarzichtoe

trekken.

Alsdeprovincieeeninpassingsplanofprojectbe-

sluitheeftvastgesteld,dangeldenvoordeprovincie

dezelfdebepalingenoverdegrondexploitatie.Indat

gevalsteltProvincialeStatenhetexploitatieplanvast.

Ookalsdeprovinciezelfwilverevenenofkostenwil

verhaleniszijaangewezenophetvaststellenvaneen

inpassingsplanofprojectbesluit.



Onderhandelen over kwaliteit

Degemeenteheeftbijeengemeentelijkeruimte-

lijkeontwikkelingeenonderhandelingspositiebijde

grondexploitatieenmetbetrekkingtotlocatie-eisen,

metofzondergrondenineigendom.Hetisvanbe-

langderuimtelijkemilieudoelenintebrengeninniet

alleenhetexploitatieplan,maarvooraldaarvoorinde

onderhandelingenmetdemarktpartijen.Kwaliteits-

ambitieshoevennietaltijdtotmeerkostenteleiden

mitszetijdiginhetplan-énonderhandelingsproces

wordenmeegenomen.

Kostensoorten

HetRijkheeftinhetBroeenlimitatievelijstmetkos-

tensoortenvastgelegddieviahetexploitatieplan

verhaalbaarzijn,zieuitsnede.Inhetexploitatieplan

moeteenomschrijvingwordenopgenomenvande

milieuvoorzieningendiedegemeentewilrealiseren.

Naastdirectemilieuvoorzieningen,zoalsmilieu-en

archeologischonderzoek,bodemsaneringennatuur-

compensatie,zijnveelvoorzieningenindirectaan

milieugelinkt.Bijvoorbeeldregelsvoorhetophogen

ofgroenkunneneengrotemilieu-impacthebben.

Diversevandeaangegeveneisenkunnen-ruimtelijk

vertaald-ookviahetbestemmingsplanzijngesteld.

Eenvoorbeelddaarvanvormendenutsvoorzienin-

gen.Daaronderkunnencollectieveenergievoorzie-

ningenvoorkoude-warmteopslagvallen.Dekosten

vanaanlegvannutsvoorzieningen,openbaarvervoer-

voorzieningenengebouwdeparkeervoorzieningen,

kunnenechteralleeninrekeningwordengebracht

voorzoverzenietviagebruikstarievenkunnenwor-

dengedekt.Degemeentemoetzichdaarvoorsterk

makeninonderhandelingenmetdebetreffende

aanbieders.Voordeonderbouwingvanhetkosten-

verhaalmoetdaarvangoedverslagwordengedaan.

Alleendeonrendabeletopisverhaalbaar.Eenwarm-

tenetwordtalviadeaansluittarievenverrekenden

komtweernietvoorkostenverhaalinaanmerking.

Verevening

Vereveningiseenfinancieelhulpmiddelomkosten

vankwaliteitsverhogendemaatregelenovereengro-

tergebiedteverrekenen.Hetisindiezineenge-

schiktinstrumentombepaaldeafwentelingseffecten

bijruimtelijkeingrepentecorrigeren.Denkaaneen

omslagoverdegehelegemeentewaardoor(boven-

matige/onrendabele)milieukostenvaneenspecifiek

projectkunnenwordengedekt.Ookistedenkenaan

eenactievererolbijdeverwervingeninrichtingvan

eenecologischeverbindingszone,bijhetverplaatsen

vanmilieuhinderlijkebedrijvigheid,bijstedelijkeont-

wikkelingen(externeveiligheid)ofontwikkelingenin

hetlandelijkgebied(intensieveveehouderij).

Uitsnede lijst van kosten en voorzieningen met milieu-link- kostenvansloop,verwijderingenverplaatsingvanopstallen,obstakels,funderingen,kabelsenleidingen;- kostenvanhetverrichtenvangrondmechanischenmilieukundigbodemonderzoek,akoestischonderzoek,andermilieukundigonderzoek

enarcheologischonderzoek;- kostenvanbodemsanering,dempenvanoppervlaktewateren,grondwerken:egaliseren,ophogenenafgraven;- kostenvandeaanlegvanvoorzieningenbinneneenexploitatiegebied;- kostenvandenoodzakelijkecompensatievaninhetexploitatiegebiedverlorengeganenatuurwaarden,groenenwatervoorzieningen;- kostenvanmaatregelen,plannen,besluitenenrechtshandelingenvoorgronden,opstallen,activiteitenenrechtenbuitenhetgebied,

waarondermedebegrepenhetbeperkenvanmilieuhygiënischeenexterneveiligheidscontouren;- kostenvanvoorbereiding,ontwikkeling,beheerentoezichtvanwegedeaanlegvandevoorzieningenenwerken;- kostenvanhetopstellenvangemeentelijkeruimtelijkeplannentenbehoevevanhetexploitatiegebied;- rioleringmetinbegripvanbijbehorendewerkenenbouwwerken;- wegen,ongebouwdeopenbareparkeergelegenheden,pleinen,trottoirs,voet-enrijwielpaden,waterpartijen,watergangen,voorzienin-

genvoordewaterhuishouding,bruggen,tunnels,duikers,kades,steigers,enandererechtstreeksmetdeaanlegvandezevoorzieningenverbandhoudendewerkenenbouwwerken;

- groenvoorzieningen:openbareparken,plantsoenen,speelplaatsen,trapvelden,speelweiden,ennatuurvoorzieningen;- openbareverlichtingenbrandkranenmetdenodigeaansluitingen;- straatmeubilair,speeltoestellen,sierendeelementenenafrasteringenindeopenbareruimte;- nutsvoorzieningenmetbijbehorendewerkenenbouwwerken;- infrastructuurvooropenbaarvervoervoorzieningenmetbijbehorendewerkenenbouwwerken;- gebouwdeparkeervoorzieningen,voorzoverdezeleidentotoptimaliseringvangrondgebruikenverbeteringvandekwaliteitvande

openbareruimte,openbaartoegankelijkzijnenvoornamelijkgebruiktdoorbewonersengebruikers;- uitmilieuhygiënisch,archeologischofvolksgezondheidsoogpuntnoodzakelijkevoorzieningen.


Daarbijmagnietwordenvergetendatvooreenbe-

paaldsoortkostenverhaaleenkoppelingmeteen

gemeentelijkestructuurvisievereistis.Dezestruc-

tuurvisiemoetdebasisvormenvoorde(boven)lokale

fondsbijdrageenvooranterieurecontracten,voor

bijdrageninruimtelijkeontwikkelingen.

Alternatieven

Degemeentekanookgebruikmakenvanstimule-

ringsinstrumentenzoalssubsidiesgekoppeldaan

energie-eisen.OokwordtweleenseenOZBopslag

toegepast,zoalsbijvoorbeeldinLeiden,Rotterdam

enLeeuwarden:analoogaandiegemeentenkan

wordengedachtaanfondsvormingviaeenextraver-

hogingvandeOZBmeteengeoormerktefondsvor-

mingdiebesteedkanwordenaanbepaaldemilieu-

doelen(ditligtvaakechterpolitiekgevoelig!).

Eenanderstimuleringsinstrumentisdekortingopde

gemeentelijkerioolheffingbijhetafkoppelenvande

hemelwaterafvoer.InDuitslandbestaateendergelij-

kestimuleringsregelingvoordaktuinengebaseerdop

kortingopderioolheffing.

Stimuleringsregeling groene daken, Rotterdam

Rotterdamwilgroenedakenbevordereninverbandmet

deopvang,bufferingengeleidelijkeafvoervanregenwater

ingebiedenmeteenhogebebouwingsdichtheid.Op8juli

2008werdeensubsidieregelingvankrachtindegemeente

Rotterdam,inhoudendedathetcollegeaandeeigenaarvan

eenpandincidentelebudgetsubsidiekanverlenentertege-

moetkomingindekostenvandeaanlegvaneengroendak.

Devoorwaardenzijn:

hetoppervlakvandeaangelegdevoorzieningenbe-

draagtminimaal40m2;

hetontwerp,deaanlegenhetonderhoudvanhetgroen-

dakmoetmendeugdelijkenzorgvuldiguitvoeren;

methettreffenvandevoorzieningenwordthetbelang

vanhetvasthoudenenvertragenvanregenwaterinvol-

doendemategediend,dooreenminimalewateropslag

van15l/m2groendak;

dekostenvandevoorzieningenstaanineenredelijke

verhoudingtothetteverkrijgenresultaat;

deuitvoeringvanwerkzaamheden,voordatopdeaan-

vraagisbeslistdoorcollege,gebeurtopeigenrisico.

•

•

•

•

•

Voorbeeld exploitatieplan met verplichte infiltratie hemelwater

Bijdeontwikkelingvaneengebiedindegemeente‘Sturingerland’willendeonderhandelingenmetdeeigenarennietvlotten.

Meteenpaareigenarenheeftzijeenanterieureovereenkomstkunnensluiten,meteenaantalniet.Daaromheeftdegemeente

samenmethetbestemmingsplaneenexploitatieplanvastgesteld.Opbasishiervanwordendeonderhandelingenvoortgezet.

HetexploitatieplanbepaaltvoordegrondenvaneigenaarXhetvolgende:

-20kavelsvoorparticulieropdrachtgeverschap,terealiserenvóór2012;

-10socialehuurwoningen,terealiserenvóór2011;

-30woningenindevrijesector,terealiserennadatdesocialehuurwoningenzijnopgeleverd;

-aanleggroenvoorzieninginhethartvankwadrantX;

-duurzameinrichtingvandeopenbareruimte,volgensderecentvastgesteldegemeentelijkekwaliteitseisen.

Verderbepaalthetexploitatieplandatdebouwwerkzaamhedenpasmogenaanvangennadatdebouwontsluitingisgereali-

seerd.Ookeisthetexploitatieplandatdebouwkavelswordenvoorzienvaneenbovengrondseafvoervanhethemelwatervan

degebouwen:afvoerviaeenstelselvangrijs-engroengotenmetuiteindelijkeinfiltratieindebodeminplaatsvanafvoerviade

riolering.Ditismogelijkopgrondvanartikel6.13Wro:degemeentekan(kwalitatieve)eisenstellenvoorwerkenenwerkzaam-

hedenvoorhetbouwrijpmakenvanhetexploitatiegebied,deaanlegvannutsvoorzieningenenhetinrichtenvandeopenbare

ruimteinhetexploitatiegebied.

Bijhetopstellenvanhetexploitatieplanheeftdegemeenterekeninggehoudenmetwatzijwilbepalenindeposterieureover-

eenkomstmetparticuliereeigenaren.Hetluktdegemeenteuiteindelijkomopbasisvanhetexploitatieplaneenposterieure

overeenkomsttesluitenmetX.DegemeenteeneigenaarXregelendaarino.a.ookeeninstandhoudingsverplichtingvande

hemelwaterafvoer.Omtevoorkomendatdetoekomstigebewonersdeaangelegdegrijs-engroengotenmogenverwijderen,

regeltdegemeenteindeposterieureovereenkomsteenverplichtingtotinstandhoudingvandeoppervlakkigehemelwater-

afvoerviaeenzogenaamdekwalitatieveverplichting(artikel6:252BW).Dezeinstandhoudingsverplichtinggeldtnatuurlijkpas

nadatdevoorzieningisaangelegd.

Ontleendaan:HandreikingGrondexploitatiewet,VROM,VNG,VVG(Sdu,2008)


Algemene kenmerken Strekking Doel van de besluitmer is om bij de besluitvorming over plannen en projecten met grote

nadelige milieugevolgen het milieu een volwaardige plaats te geven met het oog op een duurzame

ontwikkeling.

Bevoegd gezag De gemeenteraad zodra zij verantwoordelijk is voor het nemen van een besluitmer-

plichtig besluit, zoals eventueel een bestemmingsplan of milieuvergunning.

Juridische basis Artikel 7.2 Wm en Besluit m.e.r, met als grondslag de Europese mer-richtlijn.

Procedure De besluitmer-procedure uit de Wm omvat 8 stappen, zie illustratie. De mer-procedure

vormt een onderdeel van de procedure inzake het mer-plichtige besluit.

Beroep Er staat geen afzonderlijk beroep open tegen het BesluitMER. Het is mogelijk om het besluit-

MER in beroep te laten toetsen via koppeling met het bestemmingsplan, projectbesluit of de betref-

fende vergunning.

4.4 BesluitMER


Bereik

Hetideewaaropdemilieueffectrapportage(«be-

sluitmer»voordeprocedureen«besluitMER»voor

hetrapport)berust,blinktuitineenvoud:zeteerst

opeenrijwelkegevolgeneenvoorgesteldplanof

projectheeftvoorhetmilieu,ganawelkealternatie-

veninaanmerkingkomenenmilieuvriendelijkzijn,en

neempasdaarnaeenbesluit.Eenbesluitmer-plicht

geldtvoordezwaarsteingrepen,terwijlbijeenmer-

beoordelingsplichtpergevalzorgvuldigafgewogen

moetwordenofeenMERnodigis.Hetbevoegdge-

zagmoetdan,voorafgaandaandevaststellingvan

hetbestemmingsplan,beoordelenofereenmilieuef-

fectrapportmoetwordengemaakt.

HetBesluitm.e.r.geeftaanwelkeactiviteitenmer-

plichtigzijn.Hetinzichtdaaroverontstaatdoorde

volgendevragentebeantwoorden:

1.staandebeoogdeactiviteiteninbijlageC,delijst

vanmer-plichtigeactiviteiten,enwordendedrem-

pelwaardenoverschreden?

2.StaandebeoogdeactiviteiteninbijlageD,delijst

vanmer-beoordelingsplichtigeactiviteiten,en

wordendedrempelwaardenoverschreden?Het

bevoegdgezagbeoordeeltdanofersprakeisvan

bijzondereomstandighedenwaaronderdeactivi-

teitenwordenondernomendiekunnenleidentot

belangrijkenadeligegevolgen.Isdathetgeval,

danmoeteenbesluitmerwordendoorlopen.

3.Staandebeoogdeactiviteitenindeprovinciale

milieuverordeningwaarvooreenafwijkendemer-

plichtgeldt,bijvoorbeelddooreenlageredrem-

pelwaarde?Onderanderevoorhetwaddengebied

geldteenaanvullendelijstvanmer-plichtigeactivi-

teiten.

Alsgeenvandezeactiviteitenwordenvoorzieniser

geenmer-(beoordelings)plicht.

Indiendatwelhetgevalis,bepaaltvervolgensko-

lom4vanhetBesluitm.e.r.ofsprakeisvaneen

mer-(beoordelings)plichtigbesluit.Deaardvande

besluiteniszeerdivers.Demer-procedurekanbij-

voorbeeldgekoppeldzijnaanbesluitenwaaropafde-

ling3.4vandeAwbenafdeling13.2vandeWmvan

toepassingzijn(zoalsdemilieuvergunningprocedure),

ofaandevaststellingvaneenruimtelijkplandatin

demogelijkeaanleg,wijzigingofuitbreidingvoorziet

(bijvoorbeelddetotstandkomingvaneenbestem-

mingsplan).


Formele mer-plicht in schema

Dan is er sprake vanbeoordelingsplicht: wel ofgeen besluitmer volgen

Dan is er sprake vanbesluitmer-plicht

KADERSTELLEND PLANOVERHEIDSBESLUIT

ACTIVITEIT

CONCREET BESLUIT

In lijst C mer-plicht

In lijst D mer-beoordelingsplicht

Natuurbeschermingswet

√

√

Passende beoordelingnodig

Dan is er sprake vanplanmer-plicht

- √

√ -

➜➜ ➜

Stappen en kenmerken mer1. Startprocedure

-Inzage/inspraak;begin2. (Onafhankelijk)advies:begin

3. Opstellenrapport

-Beschrijvingeffecten-Redelijkealternatieven?

-Tebeschouwengevolgen-Milieugevolgen

4. Terinzagelegging5. Inspraak;eind

-(Onafhankelijk)advies:eind

6. Motiveringinbesluit

7. Bekendmaking

-Monitoringenevaluatie

Besluitmer-procedureStartnotitieInspraakopdestartnotitieAdviesWettelijkeAdviseursAdviesCommissiem.e.r.RichtlijnenbevoegdgezagOpstellenbesluitMER

AfstemmenopdetailniveauprojectJa.MeestmilieuvriendelijkealternatiefverplichtBiodiversiteitengezondheidnietverplichtVanmer-plichtigeactiviteitTerinzageleggingbesluitMERenbesluitInspraakopbesluitMERenontwerpbesluitAdviesvanWettelijkadviseursAdviesvanCommissiem.e.r.MotiverengevolgenvanmereninspraakindefinitiefplanBekendmakingenmededelingvastgesteldplanMonitoringenevaluatiemilieueffectennauitvoering

Planmer-procedureOpenbarekennisgevingNeeRaadplegenbetrokkenbestuursorganenoverreikwijdteendetailniveauplanmer

OpstellenplanMER,alsafzonderlijkrapportofindetoelichtingvanhetontwerpplanGlobaal,afgestemdopdetailniveauplanJa,echtermeestmilieuvriendelijkalternatiefnietverplichtOokbiodiversiteitenvolksgezondheidVanplanenalternatievenTerinzageleggingplanMERenontwerpplanInspraakAdviesvanCommissiem.e.r.,alleenvoornatuuraspecten(Natura2000ofEHS)MotiverengevolgenvanplanmereninspraakindefinitiefplanBekendmakingenmededelingvastgesteldplanMonitoringenevaluatiemilieueffectennauitvoering

Procedure besluitmer en besluitMER (het rapport) (en vergelijking met planmer)


Hetoogmerkvandemerisdepositievanmilieuin

debesluitvormingteversterken,doordeeffecten

voorhetmilieuineenzovroegmogelijkstadiumte

beoordelen.Demer-procedureisdaaromdirectge-

koppeldaandeproceduredievoorhetmer-plichtige

besluitmoetwordendoorlopen.Demerisnietal-

leenvaninvloedopdeprocedure,maarjuistookop

deplaninhoudenhetplanproces.Demerrichtzich

zowelopdevoorgenomenruimtelijkeontwikkeling

alsopderedelijkerwijstebeschouwenalternatieven.

Daarbijwordtookeenmeestmilieuvriendelijkealter-

natiefbezien.

Degemeentedientinhetuiteindelijkeplantemoti-

verenhoeprocesmatigmetderesultatenvanhetbe-

sluitMERendeinspraakisomgegaan


Rol gemeente

Debesluitmerpastbijeenontwikkelendeenuitvoe-

renderol.Degemeentekan,afhankelijkvanhette

nemenbesluit,deinitiatiefnemervanhetmer-plich-

tigebesluitzijn,enookhetbevoegdgezagvoorde

besluitmer.Hetverdientaanbevelingdezeverant-

woordelijkhedenbinnendeorganisatiegescheiden

tehouden.Datvereisteengoedeprocesvoeringvoor

deopstellingvanhetMERenhetbesluit.

Hetbevoegdgezag,degemeenteraad,neemtbij

eenmer-beoordelingsplichtigbesluitineenzovroeg

mogelijkstadiumeenbeslissingoverdevraagof,

vanwegebijzondereomstandighedenwaaronder

deactiviteitenwordenondernomen,eenMERmoet

wordengemaakt(artikel7.8dWm).

Rol provincie

Uitgaandevaneengemeentelijkemer-plicht,kande

betreffendeprovincieadvisereneninsprekenophet

besluitMER.Vanuitprovincialeoptiekishetzaakde

ruimtelijkemilieubelangenvroegtijdigmetdege-

meentetebespreken.Daaropvolgendheeftdepro-

vincieinspraakmogelijkheidophetontwerpbesluiten

besluitMER.


Hulpmiddel ontwerp

Deinhoudvandebesluitmerkanzeernuttigzijnvoor

deplanvorming,mitshetalseencreatiefhulpmiddel

inhetontwerpproceswordtingezet,ennietalsmi-

lieutoets.Onderhetmotto:‘dekostenwordentoch

gemaakt,waaromdannietmeteennuttigingezet’,

zijnwaardevolleonderdelenvaneenbesluitMER:

debestaandetoestandvanhetmilieuendete

verwachtenontwikkelingenalshetplanofbesluit

nietzouwordenuitgevoerd,hetnul-alternatiefof

referentieniveau;

derelevantebeleidsdoelstellingenendewijze

waarophiermeeinhetplanrekeningisgehouden;

beschrijvingvandemogelijkbelangrijkenadelige

milieugevolgenvanzowelhetplanalsvanredelijke

alternatievenvoorhetplan(scenario’s);

beschrijvingvanmogelijkegevolgenvanhetplan

opgebiedendiezijnaangewezeninhetkadervan

deEuropesevogel-en/ofhabitatrichtlijn;

eenbeschrijvingvanmaatregelendieredelijkerwijs

kunnenwordengenomenommogelijkebelang-

rijkenadeligegevolgenvoorhetmilieutevoorko-

men,danweltebeperkenofongedaantemaken;

hetmeestmilieuvriendelijkealternatief,datna-

deligegevolgenvoorkomtofzoveelalsmogelijk

beperkt.

MeteengoedMERligtallemilieu-informatievroeg-

tijdigoptafelenkomtdegemeenteinhetvervolg-

trajectnietvoorverrassingentestaan.

Verantwoording

Inhetplanofbesluitdientdegemeenteaantegeven

opwelkewijzerekeningisgehoudenmetdeuitkom-

stenvanhetMER.Alshetmeestmilieuvriendelijke

alternatiefnietwordtgekozen,dienenderedenen

daarvoorduidelijktewordengemotiveerd.Eenaan-

dachtspuntiseengoedevertalingvandeinhetMER

beschrevenverzachtendeofcompenserendemaat-

regelennaarbepalingeninhetbestemmingsplanom

deeffectendaadwerkelijkteverminderen.

•

•

•

•

•

•


MilieueffectrapportHetKloosterNieuwegein(2001)

OmdeeffectenvandeontwikkelingvanHetKloosterinNieuwegeintotduurzaambedrijvenparkopdeomgevingin

kaarttebrengen,isin2001eenMERopgesteld.Wet-enregelgevinggevenimmersaandateenbedrijvenpark(inclusief

onderzoeksgebied(milieuzones))van150hectareofmeermer-plichtigis.Demer-procedurewasprocedureelgekoppeld

aandebestemmingsplanprocedureHetKlooster2002,aangezienditheteersteruimtelijkjuridischeplanwasdatinde

mogelijkeontwikkelingvanhetbedrijvenparkvoorzag.

Aandehandvanvierscenario’szijndegevolgenvandeontwikkelingvanhetgebiedonderzocht,teweten:deautonome

ontwikkeling(nul-variant),endrieduurzaamheidsalternatieven:basiskwaliteit,kwaliteitpluseninnovatievekwaliteit.

Gekozenisvoorde‘Besthaalbareduurzameoplossing’(MeestMilieuvriendelijkAlternatief).Ditalternatiefligtquaambi-

tieniveauintussendealternatievenKwaliteit-plusenInnovatievekwaliteit:

• energie:windturbinesenkoude-warmtenet

• water:behoudgebiedseigenwater,beperkenlozingen

• grondstoffen:beperkenophogen

• verkeerenvervoer:optimaleweginfrastructuur+haven

• intensiefruimtegebruik

• natuur,landschap,cultuurhistorieenarcheologie:behoudenversterking

• leefmilieu:geluidzonerondomhetterrein

• recreatiefunctieuitgebreid

DeruimtelijkrelevanteonderdelenzijnvertaaldindebestemmingsplannenvoorHetKlooster.Sommigeaspectenzijn

randvoorwaardelijkopgenomen,zoalslocatiewindenergieendetoegelatenbedrijvigheid,anderezijnstrakgeregeld

zoalseenbouwverbodinarcheologischwaardevolgebied.

Basiskwaliteit

-basismaatregelennodigvooreenduurzameontwikkelingvanhet

terrein

-alleenoverdewegontsloten

-tweegroenzonesmetvoldoendebuffercapaciteitvooropvang

hemelwater

Kwaliteit plus

-extramaatregelen,diezichindepraktijkreedsbewezenhebben,

waardoorextrakwaliteitswinstbehaaldwordt

-vormgevingBasiskwaliteit+windturbines+deaanlegvaneen

kadelangsAmsterdam-Rijnkanaal

-groterehemelwaterbuffer

Innovatieve kwaliteit

-vergaandemaatregelendienietgangbaarzijnendeelsnogeen

experimenteelkarakterhebben

-eenhaveninplaatsvaneenkade

-nieuwetechnieken

-zeerzorgvuldigomgaanmetgrondstoffen

-uitbreidingtakenenbevoegdhedenparkmanagement



bestuurAanwijzing



besluitStad-en-

milieubenadering




PPS en overeenkomstGronduitgifte


Privateinstrumenten

uitvoering

Rijk

Provincie

Gemeente

5. Private instrumenten voor ruimtelijke uitvoering

De gemeente beschikt over een volledig instrumentenpakket om haar beleid tot uitvoe-ring te brengen. Voor de doorwerking van ruimtelijke milieuaspecten in de inrichtings- en beheersfase zal vaak een combinatie van publiek- en privaatrechtelijke instrumenten nodig zijn.



bestuurAanwijzing



besluitStad-en-

milieubenadering




PPS en overeenkomstGronduitgifte


Privateinstrumenten

uitvoering

Rijk

Provincie

Gemeente

De gemeente kan er voor kiezen om de feitelijke realisering van gewenste ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk te maken door zelf de betrokken gronden te verwerven, te ont-wikkelen en uit te geven (actief grondbeleid), door voorwaardenscheppend op te treden (passief grondbeleid) of een tussenvorm. Zij kan afspraken maken met private partijen over de ruimtelijke ontwikkelingen, de beoogde kwaliteit en grondexploitatie in PPS-con-structies, overeenkomsten en bij gronduitgifte. Daarbij heeft de gemeente een publieke ‘stok achter de deur’ met bevoegdheden als het vestigen van een voorkeursrecht, ontei-gening en het exploitatieplan. Deze mogelijkheden zijn ook van belang om haar actieve, ontwikkelende rol op milieugebied in te vullen. Bij dit alles speelt de Tweewegenleer.

Tweewegenleer

Dezogenoemde‘tweewegenleer’geeftaandatdeoverheidtotopzekerehoogtevrijistekiezentussendepubliekrech-

telijkewegenprivaatrechtelijkewegomhaarpubliekezakenteregelen.Eenbeperkingvanhetgebruikvanhetprivaat-

rechtdooreenpubliekrechtelijkorgaanzoalsdegemeente,isdatdewerkingvandeonderliggendepubliekrechtelijkere-

gelingnietmagwordendoorkruist.Deprivaatrechtelijkewegisafgeslotenalsereenbestuursrechtelijkeregelingis–met

waarborgenvoordebelangenvandebetrokkenen–waarmeedeoverheid(ongeveer)hetzelfdekanbereikenalsmethet

privaatrecht.Dezecriteriakomenindejurisprudentiesteedsterug(Windmill-arrest1990,Kunst-enAntiekstudio-arrest

1991,Goudsmid-arrest2004).Hiervanisbijvoorbeeldsprakealsdegemeenteeenmilieubelanguitsluitendviaeenover-

eenkomstregeltterwijlditookmogelijkzouzijngeweestmeteenpubliekrechtelijkinstrumentalshetbestemmingsplan.

BovendienzijnsindshetarrestIkon/Amsterdam(1987)algemenebeginselenvanbehoorlijkbestuurvantoepassingop

privaatrechtelijkhandelendoordeoverheid.DeHogeRaadsteltinhetSnoopy-arrest(1998)datdeinvullingvande

privaatrechtelijkebegrippen‘redelijkheidenbillijkheid’medewordtvormgegevendoordebestuursrechtelijkealgemene

beginselenvanbehoorlijkbestuur.Daarbijmoetenookdepubliekrechtelijkebelangeninogenschouwwordengenomen.

Publiekrechtelijkeregelingensprekenzichmeestalnietuitoverdetoelaatbaarheidvanhetprivaatrecht.Deenkelekeer

datdeformelewetgeverweleenbepalingdaaroveropneemtontstaanmeteenproblemenvoormilieubelangen.Arti-

kel122Woningwetlegteenalgemeneblokkadeopvoorhetborgenvanmilieuopbouwniveau:degemeentekangeen

rechtshandelingennaarburgerlijkrechtverrichtentenaanzienvandeonderwerpenwaarinbijofkrachtensdeWoningwet

ofBouwbesluitisvoorzien.



Bereik

PPSiseenafsprakenkaderdieligttussenactiefen

passiefgrondbeleid.Degemeentemaaktdanafspra-

kenmetmarktpartijenomgezamenlijkpubliekrechte-

lijkeencommerciëledoestellingenterealiseren.Voor

deafsprakenwordenindepraktijkverschillende

rechtsvormengebruikt:

• DePPSwordtuitsluitendcontractueelvastgelegd.

Erwordentakenenrisico’sverdeeldtussenpar-

tijen.

• Erwordenrechtspersonengecreëerd.Detakenen

risico’swordengedeeld,inbijvoorbeeldeennaam-

lozevennootschapofstichting.

PPSkanbreedwordeningezet.PPS-verbandenko-

menmetnametotstandinhetkadervande(grotere)

ontwikkelingslocaties.

Opdeovereenkomstenzijndealgemeneregelsvan

hetcontractenrechtvantoepassing.Degemeente

staathetvrijafsprakentemakenovermilieukwali-

teits-ofduurzaamheidsaspectendietothaarpublie-

ketaakhorenendienietstrijdigzijnmetdetwee-

wegenleer.Deafsprakenkunnenookmilieuambities

omvattendieniet(direct)ruimtelijkrelevantzijn.De

grotevrijheidomafsprakentemakenineenPPS-con-

structiebiedtveelspeelruimteomkwaliteitsaspecten

teborgen.

Hetisvanbelangeenonderscheidtemakennaarde

verschillendefasenbinnenPPS:

• intentieovereenkomst;inhetbeginvaneenpro-

cesmakenoverheidenpartijenafsprakenoverde

uitgangspuntenenvoorwaarden,diedoorkunnen

werkeninhetgeheleplanprocesendeuiteinde-

lijkerealisering.Indezeovereenkomstkunnenre-

latieswordengelegdmetmilieubelangen,zodat

milieuvanafhetbeginnadrukkelijkmeeweegt.

Voorhetformulerenvanconcretemilieumaatrege-

lenishetvaaknogtevroeg.Welkunnenafspraken

wordengemaaktintermenvanprestaties,zoals

energieneutraal,ofgeld.Ookishetzinvolafspra-

kenoptenemenovernoodzakelijkonderzoekom

toteeninvullingvanmilieudoelentekomen,zoals

eenenergievisie;

• indeontwikkelings-ofrealisatieovereenkomst

wordendeafsprakennogconcretergeformuleerd.

Dezeovereenkomstzalinderegelvrijduidelijkhet

terealiserenresultaatomschrijven.Hierinkunnen

partijendeconcretemilieueisenopeengedetail-

Algemene kenmerken Strekking Publiek-private samenwerking (PPS) is een samenwerkingsconstructie of -verband waarbij

overheid en bedrijfsleven, met behoud van eigen identiteit en verantwoordelijkheid, gezamenlijk een

project realiseren op basis van een heldere taak- en risicoverdeling en met gebruikmaking van ieders

expertise.

Bevoegd gezag Bij PPS en overeenkomsten is er sprake van contractspartners. Het college van B&W

is op grond van de artikelen 160 en 171 Gemeentewet bevoegd tot het sluiten van overeenkomsten.

Juridische basis Algemene regels contractenrecht volgens het Burgerlijk Wetboek.

Procedure De totstandkoming van PPS is een zaak tussen de contracterende partijen. Er geldt geen

bestuursrechtelijke procedure. Wel kan het zo zijn dat de overheid instemming moet vragen aan an-

dere organen of de verplichting tot openbaarmaking heeft.

Beroep Het bestuursrecht is niet van toepassing en dus is het niet mogelijk beroep in te stellen. Wel

kunnen partijen naar de burgerlijke rechter - of een arbiter, indien dit zo is overeengekomen - wan-

neer zij menen dat de andere partij zijn afspraken niet voldoende nakomt.

5.1 PPS en overeenkomst


leerdniveauvastleggen;

• vaakvolgtdaarnaeenexploitatieovereenkomst,

dievooralbetrekkingheeftopdegrondenen

kosten(verdeling).Aandeordekomenonderande-

rehetsoortenaantalterealiserenwoningen,aan

teleggenopenbarevoorzieningenenwiedeze

realiseert,debijdragediedeontwikkelaarbetaalt

voordoordegemeentegemaakteentemaken

kosten.Deovereenkomstkanwordengebruikt

ombepaaldekwaliteitsaspectenvandeopenbare

ruimtevastteleggen.Daaraanismendancon-

tractueelgebonden.Hoeweldeexploitatieover-

eenkomsteenprivaatrechtelijkerechtsfiguuris,is

dezedoordeoptievanhetexploitatieplansterk

publiekrechtelijkingekaderd.Alsookanderezaken

wordenafgesprokenmoeteenduidelijkonder-

scheidwordengemaakttussenhetexploitatiedeel

enhetoverigedeel.Datlaatstekanineensamen-

werkingsovereenkomstwordenopgenomen.

Dezeovereenkomstenwordenmeestalgeslotenin

defasevoordathetconcreteruimtelijkeplangereed

is,dusvoordatbijvoorbeeldhetbestemmingsplanis

vastgesteld(bijvoorkeurvoordathetbestemmings-

planinontwerpterinzagewordtgelegd).Inrelatie

tothetkostenverhaal(zieparagraaf4.3.)wordtindat

verbandgesprokenvananterieureovereenkomsten.


Partijenzijnopgrondvanhetcontractenrechtge-

bondenaandeovereenkomsten.Indeovereenkom-

stenkunnenvoorwaardenovermilieuenduurzaam-

heidafdwingbaarzijngeformuleerd.Devoorwaarden

kunnenwordengesanctioneerdmetboetebedingen.

Geletopdezeaard,dientmendevoorwaardenzo

exactmogelijkteformuleren.

Afsprakentussenoverheidenmarktpartijenineen

PPS-verbandhebbengevolgenvoordeinzetvan

publiekrechtelijkeinstrumenten.Allereersthetkos-

Deoverheidheeftalle

gronden

Grondenineigendomvan

marktpartij(en)enoverheid

Overheidheeftgeengrond-

positie

Deoverheidneemthetinitiatief,ontwikkeltplannenenselecteerteenontwikkelaar.Deover-

heidlegthetopenbaargebiedaanenverkooptbouwrijpterreinaanontwikkelaardievervol-

gensbouwt.Deontwikkelaarverkooptkavelsenwoningenaanparticulieren.

Deoverheidneemthetinitiatiefenselecteerteenontwikkelaaromsameneenplanteontwik-

kelen.Wordtvaakvastgelegdineensamenwerkingsovereenkomst.Veelalwordtdaarnaeen

realisatie-overeenkomstgesloten,metafsprakenoverdeplanrealisatieendeeigendomsover-

drachtvangronden.Deoverheidlegthetopenbaregebiedzelfaanofdraagtditopaande

ontwikkelaar.Deontwikkelaarverkooptkavelsenwoningenaanparticulieren.

Afsprakentussenpartijenoversamenwerking.Dewijzewaarophangtafvanderoldiepartijen

willenspelen,derisico’sendefinanciën.Daarbijwordteenpassendevormvansamenwerking

gezocht.Eenoptieisdatmarktpartijenhungrondeninleverenbijdeoverheid,waarvoorzij

eenbouwclaimkrijgen(bouwclaimmodel).

Andereoptieisdatdeoverheid,tegenindeovereenkomstoptenemenvoorwaarden,haar

grondenuitgeeftaanmarktpartijen.Danleggendemarktpartijenvaakhetopenbaregebied

aan,datzijweeraandeoverheidineigendomoverdragen.Somsrichtendeoverheiden

marktpartijeneenrechtspersoonopdiederealisatievandeopenbareruimteopzichneemt.

Bijeencomplexereruimtelijkeopgavemoetdeontwikkelaartochsamenwerkenmetdeover-

heid:voorhetbestemmingsplanenbijvoorbeelddeaanlegvaninfrastructuurenopenbaar

gebied.Partijensprekendaneensamenwerkingsvormafdiepastbijderoldiepartijenwillen

spelenenderisico’sdiepartijenwillenlopen.

Alsdeontwikkelingmogelijkisbinnenhetbestemmingsplanzijngeenbijzonderesamenwer-

kingsafsprakennodig.Dankaneenexploitatieovereenkomstvolstaan,enanderseenexploita-

tieplan.

Varianten van publiek - private samenwerking


tenverhaalviabijvoorbeeldexploitatieplanofbaat-

belasting.Indienhetverhaalvankostenvande

grondexploitatievaneenbepaaldprojectkanwor-

denverzekerdviadeprivaatrechtelijkeweg,iskos-

tenverhaalviadebestuursrechtelijkeweg(exploita-

tieplanexartikel6.12Wro)nietmeernodigofzelfs

nietmeermogelijk(baatbelasting).

Deprivaatrechtelijkeafsprakenkunnendoorwerken

inpubliekeinstrumenten,zoalshetbestemmings-

plan.Voordehandligtdatmenplandelenmoet

aanpassen,denkbijvoorbeeldaantecompenseren

natuurwaarden.

Rol gemeente

BijPPSwerkenpubliekeenprivatepartijensamen

omgrondtotontwikkelingtebrengen.Erzijndiverse

variantenmetverschillenderollenvoordeoverheid,

vanaanjager,regisseurtotparticipant.Inderegelzal

departiciperendeoverheidderegieovereenproject

inhandenwillenhouden.

InhetPPS-verbandvoertdegemeenteinsamen-

werkingmetprivatepartijendegrondexploitatieen

neemtdusookdeverantwoordelijkheidvoorzaken

alsdeaanlegvandeopenbareruimteenbijbehoren-

devoorzieningen.Overdeinbrengenuitwerkingvan

ditsoortaspectenzalonderhandelingnodigzijn,er

zijnimmersgrotefinanciëlebelangenmeegemoeid.

Ambitieskunnenopdiversemomentenwordeninge-

bracht,zoalsindeprojectdefinitieenhetprogramma

vaneisen.

Inveelgevallenishetbetertekiezenvooreencom-

binatievaneenpubliekrechtelijkeregelingenpri-

vaatrechtelijkeafspraken.Vaakishetopstellenvan

bijvoorbeeldeenhorecavisieenhorecanotanietge-

noegomhetgewenstehorecabeleidterealiseren.

Opdeeersteplaatsiseenregelinginhetbestem-

mingsplannodig.Denadereuitwerkingennadere

invullingkanvervolgensookviahetsluitenvanover-

eenkomsten(ofconvenanten)plaatsvinden.Bijvoor-

beelddooralsgemeenteactiefpandenaantekopen

ofstimulerendemaatregelentenemenombijstruc-

tureleleegstandtekunnensturentegenongewenste

horeca.Indatgevalkanookgedachtwordenaanpri-

vaatrechtelijkecontracten.Daarinkunnenafspraken

tusseneigenaarengemeente(metkettingbeding)

vastgelegdworden.Allesstaatofvaltechtermetde

handhavingdoordegemeentehiervan.

Rol provincie

BijPPS-verbandenwaarindegemeentebetrokkenis

zaldeprovincieoverhetalgemeengeendirectebe-

trokkenheidhebben.Behoudenswanneererprovin-

cialeruimtelijkebelangeninhetgedingzijnmetde

beoogdeontwikkeling.Tedenkenisdanaanboven-

lokalevereveningvankostenvanwegeeenecologi-

scheverbindingszone.Hetismogelijkdathetprovin-

cialebelangdermategrootisdatzijalsparticipantof

ontwikkelaaroptreedteninhetverlengdedaarvan

hetinitiatiefneemtvoorhetopstellenvaneeninpas-

singsplan.Indatgevalligthetookvoordehanddat

zijtevensdegrondexploitatiedoetencontracten

sluitmetgrondeigenarenenontwikkelaars.


Duurzaam op geld waarderen

HetdoelvanPPSishetrealiserenvanmeerwaarde:

eenkwalitatiefbetereindproductvoorhetzelfde

geld,ofdezelfdekwaliteitvoormindergeld.Ditligt

binnenbereikalsoverheidenbedrijfsleveniederdat-

genedoenwaarzehetbestinzijn;erontstaatzoeen

win-winsituatie.Brenginonderhandelingenoverde

kostenookdebatenvanmilieumaatregelenin,zoals

lageregebruiks-,onderhouds-ofbeheerkosten.Leg

afsprakenovermilieuambitiesbijgrotere,langdurige

projectenvastineengeldbedraginplaatsvancon-

cretemaatregelen.Ditvoorkomtdatdemilieumaat-

regelenworden‘ingehaald’doorbijvoorbeeldhet

Bouwbesluitendatdeambitieindetijdafneemt.

Bewezen duurzaam

Alsdegemeenteindepositieisomcontractpartners

teselecteren,dankanervaringmetmilieuvriendelijke

ofduurzameplanrealisatiealseenselectiecriterium

wordengehanteerd.Zekerwanneersprakeisvanam-

bitieuzedoelen,bijvoorbeeldophetvlakvanener-

gie,kaneerderopgedaneervaringzeerwaardevol

zijn.Hetafbreukrisicowordtdaarmeeverkleind.


Relatie overeenkomst met milieubeleid en visie

Indeintentieovereenkomstmoeteenrelatiewor-

dengelegdmetmilieuoogmerkenvandegemeente

voorhetgebied(uithetmilieubeleidsplanofuitde

structuurvisie)zodatmilieunadrukkelijkmeeweegt

indeplanvorming.Voorhetformulerenvanconcre-

temilieumaatregelenzalhetinveelgevallennogte

vroegzijn,welkunnenafsprakenwordengemaakt

intermenvanprestaties,zoalsdeEPL.Ookkanhet

zinvolzijngezamenlijkeafsprakenvastteleggenover

noodzakelijkonderzoekomtoteeninvullingvande

milieudoelentekunnenkomen.Denkbijvoorbeeld

aanhetopstellenvaneenenergievisie.

Experimenteerbepaling Woningwet

Artikel122Woningwet(metdetweewegenleer)ver-

hindertgemeentenomafdwingbareafsprakente

makenmetontwikkelendepartijenovermilieumaat-

regelenopgebouwniveau.Hetmaaktgeenverschil

inwelkkaderdeprivaatrechtelijkeafsprakenworden

gemaakt.DatgeldtookvoordeGPR!Erstaatvoor

eenbeoogdduurzaamprojecteenontsnappings-

routeopen:deexperimenteerbepalingvanartikel7a

Woningwet.

Vrijwillige afspraken in convenant

Daarwaarjuridischeenfinanciëlemogelijkhedenont-

breken,kandegemeenteopbasisvanvrijwilligheid

afsprakenmakenmetandereoverheden,semi-pu-

bliekeofprivatepartijenoverderealisatievange-

meentelijkemilieubelangen.Dezeafsprakenkunnen

devormhebbenvaneenconvenant.Hierinkanmen

inspanningsverplichtingenvoorpartijenopnemen.

EenvoorbeeldiseenDuBo-convenantwaarinpartij-

enuitsprekenzichtezulleninspannenomduurzaam

bouwenmaatregelentoetepassen.

Doorwerkingstaatofvaltechtermetdehandhaving

ervan.Indiendatnietmogelijkis,ligtdewaardevan

hetconvenantminderophetjuridischeenmeerop

hetcommunicatievevlak.Devoordelenvanhetcon-

venantliggenvooralindiecontext:

• vormvrijheid;

• onderstrepingvandeeigenverantwoordelijkheid

vandedeelnemers;

• zelfbindingencommitmentvandedeelnemers;

• verbindingvanbelangenengezamenlijkezoek-

tochtnaarwin-winsituaties;

• ondersteuningvanzoweldeexternealsdeinterne

communicatieoverdedoelen.

Vormgeving milieubijdrage in PPS

Houdterrekeningmeedatereenrijkeschakeringis

indevormgevingvanPPS-projecten,waardoorde

inhoud,destappenenderolverdelingzeerdivers

kunnenzijn:

• verschillenderechtsvormen;

• welkepartijenparticiperenindePPS;

• iseraldannietsprakevanrisicodragendepartici-

patievanpubliekepartijen;

• hetdomeinwaaropdesamenwerkingbetrekking

heeft,zoalsbijvoorbeeldeenbouwprogramma;

• defasenvanhetprojectwaaropdePPSbetrek-

kingheeft.

Indeachtereenvolgendeprojectfasenkunneneerder

vastgelegdeuitgangspuntenweerterdiscussieko-

men.Bijvoorbeeldveranderendemarktomstandighe-

denkunnenaanleidinggeventotaanpassingeninhet

programmaofinkwalitatieveuitgangspunten.Vanuit

hetmilieubelangmoetmengedurendedelooptijd

vanhetprojecthieropbedachtblijven.

Experimenteerbepalingartikel7aWoningwet

Eenuitzonderingopartikel122Woningwetisartikel7a

Woningwet.DeMinisterkanmethetoogopduurzaam

bouwenineenbijzondergevalburgemeesterenwethou-

derstoestaandoorhunvoorgesteldenaderevoorschrif-

tenopteleggentervoldoeningaandetechnischevoor-

schriften.Daarbijmagafgewekenwordenvanhetverbod

omnaderevoorschriftentegevenbuitenhetBouwbesluit

om.Tedenkenisaandetoepassingvanbepaaldemateri-

aleninhetalgemeenofbijbepaaldetoepassingen,maar

ookaanvoorschriftenoverdebouwwijze.

Degemeentemoeteenonderbouwdverzoekindienenbij

deministervanVROM.Detoestemminggeldtalleenvoor

eenbepaaldproject.Eenvereisteisdatdegemeentein-

zichtgeeftinondermeerdemilieuwinstdiemetdeeisen

wordtbehaald.Hiervoorzijnbeleidsregelsopgesteld.


OvereenkomstIJburgAmsterdam

Gemeenteenmarktpartijenhebbenalsdoelvandesamenwerkinggeformuleerdtekomentotdeontwikkelingenrealise-

ringvaneenkwalitatiefhoogwaardigwoongebiedinIJburg.Partijenhoudenzichhierbijaanderuimtelijke,kwalitatieve,

programmatischeenprocedurelevoorwaardeninhetStedenbouwkundigplanvan1999.Indeovereenkomstiseenapart

artikeloverdeuitvoeringvanmilieumaatregelenopgenomen.

NaastdemilieubepalingenmakenookdemilieuaspecteninhetStedenbouwkundigplanintegraalonderdeeluitvande

overeenkomst.Demilieumaatregelenendefinanciëleafsprakendaarovergeldeninprincipeonverkortbijdeontwikke-

lingenrealiseringvanhetproject.

TijdensderitvanontwikkelingenrealisatievanIJburgkwamenduurzamemaatregelentochterdiscussietestaan.De

bouwvertraagdedooreconomischefactorenendewoningenblekenbovendienduurderdaneerderverwacht.Duurzame

maatregelendreigdentewordengeschrapt;eenduidelijkesanctieontbrak.DitisvoorAmsterdamaanleidinggeweest

omin2003deextrakwaliteitenvasttegaanleggenviaderesiduelegrondprijsberekening.Deberekeningleidttoteen

lageregrondprijsalsduurzaamwordtgebouwd.InoverlegtussendeMilieudienst,StedelijkeWoningdienst,Grondbedrijf

enFederatievanWoningcorporatiesisde‘Basiskwaliteitwoningbouw’bepaald.HetGrondbedrijfneemtdebasiskwali-

teitopindereferentieplannenvoordebepalingvanderesiduelegrondprijs.MethetvaststellenvaneenuniformeAm-

sterdamsewoningkwaliteitslaatdegemeentetweevliegenineenklap:vereenvoudigingenversnellingvandewoning-

bouwendegarantievaneenbasisduurzamewoningkwaliteit.

Artikel11–Milieumaatregelen1. Hetprojectzalwordengerealiseerdopduurzamewijze.Degemeenteendeconsor-

tiastrevennaareencentraalsysteemvanwarmteleveringmetlageretemperatuur,eengescheidenwaterhuishoudingeneendrinkwaternetmetindividuelebemete-ringenwaterbesparendeinstallaties,eenenanderzoalsnaderomschreveninhetStedenbouwkundigplan.

2. Hetconsortiumzalzichmaximaalinspannendatdedoorhemterealiserenwonin-genzullenvoldoenaaneenbouwkundigeEnergieprestatienormvan1,0,indienhetBouwbesluitnietindezenormmochtvoorzien.

3. Hetconsortiumzalperwoningeengemiddeldbedragvanfl.1.500,-exBTWin-vesterentenbehoevevanmaatregelenalsvermeldinhetbasispakketMaatregelenDuurzaamBouwenIJburgzoalsopgenomenineenbijlagebijhetStedenbouwkun-digPlanhaveneilandenRietlandenWest.

4. Deinlid3genoemdekostenzullenkunnenwordendoorberekendindevrijopnaamprijzenendehuurprijzen,ditlaatstevoorzovertoegestaanvolgensdealsdanvige-renderegelingen,vandewoningen.

5. Hetconsortiumzalperwoningeengemiddeldbedragvanfl.1.500,-exBTWinves-terentenbehoevevandoorhemnogteselecterenmaatregelenalsvermeldinhetvoorkeurspakketMaatregelenDuurzaamBouwenIJburgzoalsopgenomenineenbijlagebijhetStedenbouwkundigPlanhaveneilandenRietlandenWest.

6. Degemeenteenhetconsortiumzullenperdeelgebiedgezamenlijkeenkeuzemakenuiteenaantaloverigeingezamenlijkoverlegvasttestellenthematischemilieumaatregelenvooreenbedragvangemiddeldfl.2.000,-exBTWperwoning.

7. Degemeentezalaandeconsortiaeenbijdrageverstrekkenindeaantoonbaargemaaktekostenvandeindeleden5en6genoemdemaatregelenvanfl.875,-exBTWperwoning.

8. IndienenvoorzoverophetmomentvanindieningvandebouwaanvraagnoggeensprakeisvaneenwettelijkebouwkundigeEPN-normalsbedoeldinlid2,zaldegemeenteperwoningeensubsidiebeschikbaarstellenvanmaximaalfl.1.000,-exBTW,wanneeraantoonbaardoorhetconsortiumwordtgeïnvesteerdboveneenbe-dragvanfl.2.000,-exBTWperwoningvoorhetvoldoenaandeeerdergenoemdenorm.Deverschuldigdesubsidieperwoningzalgelijkzijnaanhetbedragvandeoverschrijdingtoteenmaximumvanfl.1.000,-exBTWperwoning.


Algemene kenmerkenStrekking Gronduitgifte is gericht op het overdragen van de beschikkingsmacht over grond door de

gemeente aan een andere partij. Vormen van gronduitgifte zijn: eigendomsoverdracht, vestiging van

een beperkt recht (erfpacht, opstal) of verlening van een persoonlijk recht (huur, pacht, lease). Aan de

uitgifte worden voorwaarden verbonden.

Bevoegd gezag Gemeenteraad, delegatie aan het college van B&W is mogelijk.

Juridische basis Algemene regels contractenrecht volgens het Burgerlijk Wetboek.

Procedure Er geldt geen bestuursrechtelijke procedure. De totstandkoming van een onroerend goed

transactie is een zaak tussen de contracterende partijen. Wel kan het zo zijn dat de overheid instem-

ming moet vragen aan andere organen of de verplichting tot openbaarmaking heeft.

Beroep Het bestuursrecht is niet van toepassing en dus is het niet mogelijk beroep in te stellen. Wel

kunnen partijen naar de burgerlijke rechter- of een arbiter, indien dit zo is overeengekomen - wanneer

zij menen dat de andere partij zijn afspraken niet voldoende nakomt.

5.2 Gronduitgifte


Bereik

Gronduitgiftestaatinhetverlengdevanactief

grondbeleidenisaandeordeindiendegemeente

eigenaarvandegrondenis.Hetkangaanomallerlei

vormenvangrondgebruik:woongebieden,bedrijven-

terreinen,agrarischegebiedenofnatuurgebieden.

Bijdeuitgiftesteltmenalsregeluitgiftevoorwaar-

den,onderanderemetbetrekkingtotdeingebruik-

nameenhetgebruikvanhetobject.Gebruikelijke

milieubepalingenindegronduitgiftevoorwaarden

zijn:eenverbodtotgebruikinstrijdmetdebestem-

minginhetbestemmingsplan,deverplichtinggeen

milieuoverlastteveroorzakenofopheteigenterrein

eenparkeervoorzieningofbomen(groen)instandte

houden,eenbodemparagraafenasbestparagraaf.

InhetKunst-enAntiekstudio-arrestvan1991heeft

deHogeRaaduitgesprokendatdeWROnietinde

wegstaataanhetopnemenvanvoorwaardenom-

trentgrondgebruikinovereenkomsten.Ooknietals

doorofkrachtensdevoorwaardeninbepaaldegeval-

lengebruikvandegrondwordtbeperktofverboden

datvolgenshetvigerendebestemmingsplanwelis

toegestaan.

Beschikkingsmacht

(Volle)Eigendom

Mandeligheid

Erfpacht

Rechtvanopstal

Verhuur/verpachting

Omschrijving

Meestomvattenderechttenaanzienvanonroerendgoed

Gemeenschappelijkeigendomvandeeigenaarsvantweeofmeererven,diedeonroerendezaaktotge-

meenschappelijknutvandieervenbestemdhebben(mede-eigendom).Bijvoorbeeldcentralevoorzieningen

opeenbedrijventerrein,gezamenlijkeparkeerplaatsene.d.(bijparkmanagement)

Omvattendgenotsrechtvaneenonroerendezaak,echtererfpachterheeftformeelgeeneigendom,nietvan

degrondenooknietvandegebouwen

(Beperkt)gebruiksrechtopdeonroerendezaakvaneenander,menwordteigenaarvandeaangebrachte

gebouwenenwerken(opstallen).Bijvoorbeeldvoordeaanlegvanpijpleidingenofantennes,ofvoorhet(ju-

ridisch)afsplitsenvandelenvaneengebouwcomplex;zoalseenparkeergarageondereenkantoorcomplex

diedaardoorineigendomisbijdegarage-exploitant

Opstalalseenafhankelijkrecht.Degenediedegrondmaggebruikenuithoofdevaneenanderrecht,zoals

pacht,heefthetrechtvanopstalvoordeopdegepachtegrondgebouwdeopstallen.Voorbeeldiseenna-

tuurverenigingdiezoeigenaarkanzijnvanhetontmoetingscentrumophetdedoordevereniginggepachte

terrein

persoonlijkerechtvanhuurofpachtmetbetrekkingtoteengoed


Sommigezakenverdieneneenplekindeuitgifte-

voorwaardenomdatzebijvoorbeeldnietineenpla-

nologischeregelingvastgelegdkunnenworden,zoals

hetonderhoudvanbeplantingen,plaatsenvanschut-

tingenofafrastering,erfdienstbaarhedenvoorwadi’s

enafvoervanregenwater.Privaatrechtelijkeafspra-

kenkunnenookdeoplossingzijnvoorhetinperken

vandoorgroeimogelijkhedenbijhettoelatenvanbe-

drijvigheidopeenlocatie.

Degemeentestaathetvrijverdergaandeuitgifte-

voorwaardenovermilieukwaliteits-ofduurzaam-

heidsaspectenoptenemendietothaarpublieke

taak(gemeentelijkbelang)horenendienietstrijdig

zijnmetdetweewegenleerofartikel122Woningwet.

DatgeldtbijvoorbeeldookvoordeGPR(Gemeente-

lijkePraktijkRichtlijnduurzaambouwen).Dealgeme-

nevoorwaardemagookgeenonredelijkbezwarend

bedingzijn.

Inerfpachtovereenkomsteninhetstedelijkgebied

ofpachtovereenkomsteninhetbuitengebiedkun-

nenookbepaaldebeperkingenaandegebruikers

wordenopgelegd.Ditkangaanoverhetgebruikvan

materialen,degebruiksmogelijkheden,totaanbepa-

lingenoveronderhoudsverplichtingen.


Bijdegronduitgiftekandegemeentetotopzekere

hoogteafdwingbarevoorwaardentenaanzienvan

milieuenduurzaamheidstellen.Debedingenkunnen

wordengesanctioneerdmetboetebedingen.

Geletopdezeaard,dientmendevoorwaardenzo

exactmogelijkteformuleren.Hetisraadzaamde

voorwaardentetoetsenopdehandhaafbaarheid.

Daarbijmoetmenzichafvragenofzijdieinspanning

kanenwilleveren.

Beschermendebepalingenkanmenviaeenketting-

bedinglatendoorwerkennaarrechtsopvolgers(op-

volgendeeigenaren).Aaneenkettingbedingkanook

weereenboetebedingwordengekoppeld.

Indienhogereeisenwordenovereengekomendan

inhetbouwbesluitkanditalleenopbasisvanvrijwil-

ligheid.Inhetcontractdientuitdrukkelijkvermeldte

wordendatallebetrokkencontractpartnerskwali-

teitwillenbevorderen.Juridischeafdwingbaarheidis

daarbijnietaandeorde.

Rol gemeente

Bijeenactiefgrondbeleidverwerftenverkooptde

gemeentegrondenomuitvoeringtegevenaanhaar

ontwikkelenderol.Hierbijwordengegadigdengese-

lecteerd,wordenuitgiftevoorwaardenopgelegden

kunnenafsprakenwordengemaaktoverhetgebruik

vandegrond,eventueeltebouwenopstallenenkos-

tenverhaal.

Dekwaliteitseisenindegronduitgiftevoorwaarden

moetmentijdigengoedcommunicerenmetpoten-

tiëlegegadigden.Allesstaatofvaltechtermetde

handhavingsbereidheiddoordegemeente.Tijdens

deindienfaseendebouwfaseishetdegemeente

diecontroleertensignaleertalsnietaanafgespro-

kenkwaliteitseisenwordtvoldaan.Zodradeeisen

hetBouwbesluitoverstijgen,doetmenergoedaan

nadereafsprakentemakenoverdecontroleenhand-

havingervan.Tevensmoetmeneroptoeziendatde

eisenookdaadwerkelijkindeplanvormingworden

meegenomen.Daarnaastishetbelangrijkinallefa-

senmetdepartijeningesprekteblijvenoverdeam-

bities.

Voorstelbaarisdathetactiefgrondbeleidligtbij

bijvoorbeeldeenontwikkel-/beheermaatschappij,

waarindegemeenteparticipeert.Danbewaaktdeze

organisatiemedededuurzaamheidsambitiesvanhet

projectendeafsprakendienaangaande.

Voorbeeldbepalinginuitgiftevoorwaarden:handhavinggroen

Koperverklaartermeebekendtezijndathetzicheven-

tueelopdeverkochtegrondbevindendebomenbestand

zoveelmogelijkdienttewordengespaardendatdezich

opdeverkochtegrondbevindendebomenderhalveniet

mogenwordengekapt,tenzijhiervoor(doordegemeente

toestemmingisverleendof)krachtensdedaartoebestem-

debepalingenvandedesbetreffendeverordeningvande

gemeentevergunningisverleend.

Bron:Rechtrondgrondtransacties,PurpleBlue,VVG,2008


Rol provincie

Debetrokkenheidvandeprovincieisbijdegemeen-

telijkegronduitgifteoverhetalgemeenbeperkt.De

provinciekanookgrondenuitgevenvoorbijvoor-

beeldbebouwing.Ookdanligtdeverantwoorde-

lijkheidvoorhetbouwvergunningtrajectmeestalbij

debetreffendegemeente,maardathoeftniet.De

provinciekanbijdevaststellingvaneeninpassings-

planervoorkiezenomzelfdevergunningverlening

terhandtenemen.


Betrokkenheid bij inrichting en beheer

Viadegronduitgiftevoorwaardenkandegemeente

haarprivaatrechtelijkebetrokkenheidbijdegronden

versterken.Dezekunnenzichuitstrekkenoverzowel

deinrichtingsfasealsdebeheersfase.Langsdeze

wegkanzijbepaaldebeleidsdoelstellingenoplan-

geretermijnveiligstellen.Bijvoorbeeldwaarhetgaat

omonderhoudsverplichtingen(indebeheerfase)of

deinstandhoudingvaneenbepaaldewaterbergings-

capaciteit.Zokanmenbijvoorbeeldregelenbijwie

nadeoverdrachtdeverplichtingberustvoorheton-

derhoudenvaneenontwateringssyteem.

Statiegeldregeling

Diversegemeentenhantereneenzogenaamde‘sta-

tiegeldregeling’bijgronduitgiftealsprikkelompar-

tijentotduurzaambouwentebewegen.Dithoudtin

datopdeuitgifteprijseenopslagwordtgezet,die

ontwikkelendepartijenterugbetaaldkrijgen-een

kortingopdegrondprijs-,wanneerzijvoldoende

duurzamemaatregelenhebbengetroffen.Ditkan

wordenbeschouwdalseensubsidieverstrekking.Een

verordeningisnodigalseendergelijkeregelingeen

looptijdheeftvanmeerdan3jaar.

Fondsvorming

Bijdegronduitgiftewordtookvaakgebruikgemaakt

vanzogenaamdefondsbijdragen.Daarbijwordtde

berekendekostprijsvandegrondverhoogdmet

bepaaldetoeslagenperm2uittegevengrond(de

fondsbijdrage).Kostprijsentoeslagenvormendan

tezamendeminimaleuitgifteprijs.Debijdragewordt

gestortineenbepaaldfonds.Ditfondswordthoofd-

zakelijkgebruiktvoorhetrealiserenvanmaatschap-

pelijkevoorzieningendienoodzakelijkzijnineen

gemeenteenwaarvandekostenniet(uitsluitend)

tenlastevaneengrondexploitatiekunnenworden

gebracht.Tedenkenisaaneenfondsnatuurontwik-

keling,eengroenfondsofeenfondsbovenwijkse

voorzieningen.Bijgronduitgiftedoordegemeenteis

dezefondsvormingzondermeermogelijk.Ditisan-

derswanneerdegemeentedegrondennietzelfuit-

geeftenviaeenovereenkomst(bijvoorbeeldineen

exploitatieovereenkomst)eenbijdrageviastortingin

eenfondsvraagt.Danmoetdebasisvoordezevorm

vankostenverhaalzijnneergelegdineengemeente-

lijkestructuurvisieopgrondvandeWro.

Subsidieverordeningduurzaam&veiligbouwenDegemeenteEtten-Leurheefteensubsidieverordening

opgesteldomhetgebruikvanduurzamematerialenuit

het‘Nationaalpakketwoningbouw,nieuwbouw’tijdens

debouwtesimuleren.Samengevathoudtde‘Verorde-

ningstimuleringduurzaamenveiligbouwenparticuliere

bouwkavels’indatkopersvanbouwkavelseenbepaalde

bijdragemoetenbetalenendatzijdezebijdragedeels

terugkunnenontvangenindienzijbijdebouwgebruik

makenvanduurzamematerialen(‘statiegeld’).Aande

handvaneenpuntensysteemkaneenmaximumsubsidie-

bedragwordentoegekendvan2.269,-euro.


GroeifondsGroenZuidasAmsterdam

Groenenwaterbehorentotde‘zachte’functiesindeplanontwikkeling,omdatergeendirecteeconomischebelangen

achterschuilen.DeZuidas-ontwikkelingleidttoteensterkverstedelijktgebied.AlinhetmasterplanZuidasvan1997

isgekozenvoorhetborgenvandegroenkwaliteitdoordeinstellingvaneenspeciaalfonds:hetGroeifondsGroen.

Marktpartijenonderschrevendenoodzaakextraconditiestescheppenvooreenaantrekkelijkewerk-enwoonomgeving.

Indegrondprijsismetinstemmingvande

marktpartijeneenbijdragevan13,6europer

m2uitgeefbaargrondoppervlakopgenomen

voorditfonds.Naasthetcompenserenvan

hetgroendatverdwijntdoordeaanlegvan

deZuidas,wordthetfondsingezetbijde

herinrichtingvanparken.Hetgrondbedrijf

beheertditfonds,terwijldedienstRuimtelijke

Ordeningdeplannenvoorgroenontwikkeling

aandraagt.In2004iseenprijsvraagGroei-

fondsGroenonderbewonersengebruikers

uitgeschrevenombruikbare,innovatieve

ideeënteverzamelenvoorgroenenwaterin

Zuidas.Eengedeelde1eprijswasvoorhet

RAIstadsstrand.

Omgevingsparagraaf gronduitgiftevoorwaarden

Erkunnenindegronduitgiftevoorwaardenuiteen-

lopendemilieubepalingenwordenopgenomen.De

gemeentekanalseigenaarvandegronden(privaat-

rechtelijk)verdergaandevoorwaardenopnementen

aanzienvanhetmilieudaninderegelmogelijkisin

ruimtelijkeplannen.

Hetbelangvaneenduurzameomgevingskwaliteit

(alsbasisvooreenkwalitatiefgezondeleefomgeving)

kanaanleidingvormenvoordeopnamevaneenom-

gevingsparagraafindegronduitgiftevoorwaarden.

Daarinwordtaandachtgegevenaandekwaliteitvan

debodem,asbest,wateraspecten,luchtkwaliteit,

geluid,trillingen,stralingetcetera.Maarookonder-

werpenalsduurzaam(efficiënt)ruimtegebruikende

verplichtedeelnameaaneenbedrijvenverenigingen

parkmanagementkunnendaarinaandeordekomen.


GronduitgifteprotocolbedrijventerreinengemeenteOssInhetGronduitgifteprotocol(Oss,augustus2002)zijn’duurzaamheid’en’efficiëntruimtegebruik’detrefwoordenvoorhet

beheerendeuitgiftevangrondopdeOssebedrijventerreinen.Duurzaamheidisallereerstgerichtopdezorgvoorhetmilieu

enhetzorgvuldigomgaanmetbeschikbareruimte.Opdetweedeplaatsishetgerichtophetcreërenvanwaardevastheidvan

gedaneinvesteringen.Ossstaatmethetuitgifteprotocolvooreentransparanteenondernemersvriendelijkeaanpakomde

beperkteruimtevoorbedrijvenmaximaaltebenutten,deontwikkelingvanbedrijvengoedtefaciliterenenbestaandebedrij-

venterreinenniettelatenverouderen.DieaanpakgeldtzowelvoorbestaandeOssebedrijvenalsvoornieuwebedrijven.

Hoewerkthetuitgifteprotocol?

Nieuwebedrijven:voornieuwebedrijven,diezichinOsswillenvestigen,geldtdatzijmoetenvoldoenaanenkelebelangrijke

voorwaarden:hetbedrijfmoetdeeconomischeinfrastructuurvanOssversterkenéndienteengoedeaansluitingtehebben

methetonderwijsendearbeidsmarkt.Ookbijnieuwebedrijvenwordtalseerstegekekennaarhetaanbodindebestaande

markt:watstaaterleegopbestaandebedrijventerreinen.Biedtditgeenmogelijkheden,dankomtpasgrondopeennieuw

terreininbeeld.

Bestaandebedrijven:voorbestaandeOssebe-

drijvenzijnerdriepijlersommetondernemerste

kijkennaarbedrijfsontwikkeling:

• meldteenbedrijfzichvooreennieuwter-

rein,danvolgteenintakegesprek.Vervolgens

wordteenruimtescangemaaktomtebekijkenof

dehuidigelocatieoptiesbiedtvooruitbreiding.

Dezewerkwijzeheeftertoegeleiddatbedrijven

alsFysiconenDreumexzijnovergegaantotnieuw-

bouwopdebestaandelocatie;

• blijktuitbreidennietmogelijk,danwordt

opbestaandebedrijventerreinengezocht;de

gemeentemaaktdezemarkttransparantvoorde

ondernemer;

• biedtookdatgeensoelaas,pasdankomt

eennieuwterreininbeeld;debereidheidvaneen

bedrijfommeetewerkenaaninvullingvande

oudeplekheeftpositieveinvloedopdeaanvraag

vooreennieuwbouwlocatie.

Dezewerkwijzeheeftgeleidtoteengrotebesparingindeuitgifteentoteenreductievandeleegstandvanbedrijfsruimten

metmeerdan50%.HetleverteenopwaarderingopvandewaardevastheidvandevastgoedinvesteringendiebedrijveninOss

doen.Bovendienheeftheteenverbeteringvandeomgevingskwaliteittotgevolg,waardooronderandereeenprettigerwerk-

klimaatwordtgecreëerd.Bijderecentuitgegeventerreinenligtookhetgemiddeldeaantalwerknemersperhectareinmiddels

eenstukhoger.

EenconsequentetoepassingvandituitgifteprotocolheeftertoegeleiddathetnieuwteontwikkelenbedrijvenparkVorsten-

grafdonkslechtsgeleidelijkaangevuldwordtmetbedrijven.DegemeenteOsslaatruimtelijkekwaliteitechtervoorgaanop

snellewinst.Hetresultaatisdatleefbare,netteenwelvarendebedrijventerreinengerealiseerdwordenmeteengrootdraag-

vlak.Eeninnovatiedieisgeborenuitnoodzaak,maardienumodelstaatvoorrijksbeleid.Endiezorgtvooruniformiteit,een-

duidigheidenconsequentieinbeleid,waarbijnadrukkelijkdecreativiteitvanondernemerswordtaangewakkerd.


- Gebiedsgerichtbeleidvoorlozingenvanhemelwaterengrondwater,Senternovem,2008

- Handreikinggemeentelijkecoördinatieregeling,ministerievanVROM,2006

- HandreikingGrondexploitatiewet,VROM,VNG,VVG,SduUitgeversbvDenHaag,2008

- HandreikingStad&Milieubenadering,VNG,IPO,ministerievanVROM,2005

- Hetbestemmingsplanalsinstrumentvoorduurzamestedenbouw,ministerievanVROM,1999

- InterimStructuurvisieRuimtelijkeOrdening,provincieNoord-Brabant,2008

- KamerstukkenWetruimtelijkeordening28916

- KamerstukkenGrondexploitatie30218

- KamerstukkenInvoeringswetWetruimtelijkeordening30938

- LeidraadWaterenMilieuinruimtelijkeplannenvandeprovincieUtrecht,2006

- Rechtrondgrondtransacties,PurpleBlue,VVG,2008

- Realisatieparagraafnationaalruimtelijkbeleid,ministerievanVROM,2008

- SamenwerkenaanKwaliteit,WerkdocumentsturingsvariantenWro,provincieNoord-Brabant

25april2007

- InterviewNoudJanssen,ministerievanVROM

Bijlage 1: Bronnen


Bijlage 2: Afkortingen

ABRvS

AMvB

Awb

B&W

Bro

BRO

BW

DPL

EPL

EHS

GPR

GRP

Grex

IPO

mer

MER

MILO

mma

MTR

MvT

Nimby

PPS

RvS

VNG

VROM

Wm

Wro

WRO

Wvg

Ww

AfdelingBestuursrechtspraakvandeRaadvanState

AlgemeneMaatregelvanBestuur

Algemenewetbestuursrecht

Burgemeesterenwethouders,collegevan

Besluitruimtelijkeordening

Besluitopderuimtelijkeordening1985

BurgerlijkWetboek

Duurzaamheidsprofielvandelocatie

Energieprestatieoplocatie

Ecologischehoofdstructuur

Gemeentelijkepraktijkrichtlijngebouw

Gemeentelijkrioleringsplan

Grondexploitatiewet(onderdeelvandeWro)

InterprovinciaalOverleg

milieueffectrapportage,procedure

Milieueffectrapport

Milieukwaliteitindeleefomgeving

Meestmilieuvriendelijkealternatief

Maximaaltoelaatbaarrisico

MemorievanToelichting

Notinmybackyard

Publiekprivatesamenwerking

RaadvanState

VerenigingvanNederlandseGemeente

Volkshuisvesting,RuimtelijkeOrdeningenMilieubeheer

Wetmilieubeheer

Wetruimtelijkeordening,inwerkingper1juli2008

WetopdeRuimtelijkeOrdening,oudewet

Wetvoorkeursrechtgemeenten

Woningwet


©IPO,MILOenVROM2008Gebruikvantekstenistoegestaanondervermeldingvandebronendeauteurs.

Hoeweluiterstezorgisbesteedaandeinhoudvandezebrochure,aanvaardendeuitgeversendeauteursgeenaansprakelijkheidvooronvolledigheidofonjuistheidofvoorgevolgendaarvan.Aandeinhoudvandezebrochurekunnengeenrechtenwordenontleend.

COLOFON

Uitgave

ProjectbureauMILO/VNG,IPOenVROM

juli2008

Begeleidingscommissie

WimKnoppert,provincieGelderlandnamensIPO

MaartenvanHelden,projectbureauMILO

MauriceHanegraaf,projectbureauMILO

MoniqueArnolds,ministerievanVROM

MarjolijnBurggraaff,ministerievanVROM

Auteurs

RobRothengatter,RLoC,Amsterdam

RoelandMathijsen,BRO,Boxtel

Ondersteuning

EvaHaverkorn,BRO

CorianneVerberne,BRO

Vormgeving

FrancyBruschinskienMaartenPonjée,Tilburg

Drukkerij

Tielen,Boxtel

Illustraties en voorbeelden

Foto’skaft:RLoC,Amsterdam

Illustratie§2.1:BRO,Dezta,MiracleDesign,2008

Illustratie§2.1:ProvincieNoord-Brabant,Interim

structuurvisieruimtelijkeordening,2008

Illustratie§2.2:GemeenteNederlek,RDH

Illustratie§2.2:GemeenteUtrecht,BRO

Illustratie§2.2:GemeenteKatwijk,ArchitectenCie

Illustratie§2.3:GemeenteHarderwijk

Illustratie§2.4:GemeenteDordrecht,concept

structuurvisieDordrecht2020,2008

Illustratie§3.1:GemeenteValkenswaard,BRO

Illustratie§3.1:GemeenteAlkmaar,BRO

Illustratie§3.1:GemeenteTilburg

Illustratie§3.1:GemeenteRotterdam

Illustratie§3.2:GemeenteMaassluis,BRO

Illustratie§3.3:GemeenteVenlo

Illustratie§3.3:GemeenteUden

Illustratie§3.3:GemeenteLith(RMB)enVeghel

(Arcadis)

Illustratie§3.5:GemeenteDenHaag,DienstStads-

beheer,fotoRLoC

Illustratie§4.1:GemeenteTilburg

Illustratie§4.1:GemeenteAbcoude

Illustratie§4.1:GemeenteMeppel

Illustratie§4.2:GemeenteNoordwijk

Illustratie§4.4:GemeenteNieuwegein,BRO

Illustratie§5.1:GemeenteAmsterdam,IJburg

Illustratie§5.2:GemeenteEtten-Leur

Illustratie§5.2:RAIAmsterdam

Illustratie§5.2:GemeenteOss,BRO

Projectburo

MILO

Gemeente - VNG · 2019-10-14 · MILIEU IN RUIMTELIJKE PLANNEN GEMEENTE 1.1 Inleiding Kwaliteit is...

Documents

Transcript of Gemeente - VNG · 2019-10-14 · MILIEU IN RUIMTELIJKE PLANNEN GEMEENTE 1.1 Inleiding Kwaliteit is...