Gemeente Groningen

22 September 2011

Waar gaan we het over hebben?Over mensen

Over feest

Over veiligheid

Over milieu

Over beleid

Over escalatie

Over procedures

Over gewoonten

Over arousal

Over oplossingen

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

INHOUD

1. EEN BEETJE THEORIE

2. EEN SNUIFJE ANALYSE

3. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN

Verbetering vraagt veel tijdOns model bestaat nu zo’n 200.000 jaarVan die jaren waren er 198.000 voor ChristusAl die tijd bouwden we aan onze beschavingNa 199.900 jaar vonden enkele verbazende ontwikkelingen

plaatsWe ontwikkelden de technische middelen om al het fossiele

materiaal uit te putten dat de laatste 3 miljard jaar was opgebouwd

We ontwikkelden de technische middelen om de gemiddelde leeftijd met ongeveer 50% te verhogen

We ontwikkelden de technische middelen om haast elk type ramp effectief te bestrijden

We ontwikkelden de technische middelen om op een ongehoorde schaal rampen teweeg te brengen

Deze middelen werden vervolgens gebruikt door individuen met de wenswereld en reflexen van de holenmens

Hest doe dien lawinepijlen aal

besteld?

Hest doe dien lawinepijlen aal

besteld?Aaah,

fuck offAaah,

fuck off

Wat moeten we daarmee?• Het is niet onverstandig de soms raadselachtige drijfveren

van de mens eens te bekijken

• Die drijfveren zijn van tweeërlei aard

– Verankerd in onze dierlijke natuur en simpel

– Ontwikkeld door de cultuur en complex• Voorbeelden:

– Het huwelijk bevredigt de wens tot voortplanting (het sexuele), tot kinderzorg en tot ergens bijhoren

– Rijk zijn is aantrekkelijk omdat het verzamelen, territorium en status inhoudt

– Vacantie is prettig omdat het de lust tot reizen, ontdekken en luieren tegelijk bevredigt

• Maar hoe zit het dan met het vieren van Oud en Nieuw?

© 2011 JP van de Sande RuGDe mens reist langs twee sporenNATUUR

Voortplanting Kinderzorg Erbij horen Verkennen Status Agressie Communicatie Eten/Drinken Voorraad maken Territorium makenJagen

BouwenRuilen

Lichaamsverzorging

Uitrusten Migratie Spel

CULTUURRELATIES EN OPVOEDING MANIEREN VAN SAMENLEVEN (bv.

Organisatietypen of Stad vs platteland)

IDEALEN, WAARDEN, WAARDERINGENHELDEN, VERHALEN, SPROOKJESREGERING, POLITIEK SYSTEEM,

RECHTSPRAAKREGELS, NORMEN, GEWOONTES,

FOLKLORE WETENSCHAP, GODSDIENST, FILOSOFIE OORLOGVOERING, VESTINGBOUWTAAL, POËZIE, ROMANS ETEN, DRINKEN, GENIETEN, FESTIVALSTECHNIEK, GENEESMIDDELEN,

APPARATEN, WAPENSKUNST, GEBOUWEN, SIERADENHANDEL, BANKWEZENKLEDING, COSMETICA, BADENVERHOUDINGEN MET ANDERE

GROEPEN MENSEN, VACANTIESPELLETJES,SCHAKEN, GAMING, SPORT

Wat wil de mens met oudjaar?ETEN, DRANK, NOG WAT, TV, GEOUWEHOER,

AGRESSIE & OLIEBOLLEN, NOG MEER DRANK, DAT ANDERE HOEFT NIET MEER ZO, maar VUURPIJLEN DOEN HET ALTIJD

HET ZOEKEN NAAR OPWINDING IN EEN NIET ERG OPWINDENDE WERELD

• Waarom wil de mens dat?• Allereerst omdat het lekker is, maar tevens:• Omdat het altijd zo geweest is• Omdat het vergaan van de tijd aandacht vraagt• Omdat het lekker is eens goed uit je bol te gaan• Omdat het gewone leven zo ondragelijk gereguleerd is• Omdat familie en vrienden spektakel verwachten• Omdat je je verveelt na al dat TV kijken• Omdat je zoveel in vuurwerk heeft geïnvesteerd• Maar vooral omdat je al een mooie slok op hebt

© 2011 JP van de Sande RuGDe samenleving kent ook twee sporenNATUUR

Niets dierlijks is ons vreemdInstincten en emotiesHedonisme Langzame ontwikkeling

Samenleving: GemeinschaftBehoefte aan erbij horenGroepsdoelen Plicht; Eer; TraditieConservatief; StabiliteitReligie; MagieStrong ties

Specifieke reacties op onvredeSociale steun zoeken/gevenToename cohesie: WIJStrijd zoeken met vijandAcceptatie van lot

CULTUURRatio beïnvloedt gedrag

Normen & WaardenKosten-Baten analyseSnelle planning

Samenleving: GesellschaftBehoefte aan vrijheidIndividualistische doelenVrijheid; Geld; VernieuwingProgressief; SchijnveranderingIdeologie; TechniekWeak ties

Specifieke reacties op onvredeSteun professional zoekenToename isolement: Wij/ZijZoeken rationele oplossingVerzet tegen lot

De ‘Bible belt’ brengt veel kinderen voort• Die gebieden hebben nog sterk een ‘Gemeinschaft’ karakter• Wij in de stad Groningen ontsnappen daar wat aan• Toch: in onze ‘volksbuurten’ vinden we de Gemeinschaft

soms nog terug• Dus in de Groningse ‘volksbuurten’ moet het verloop

heftiger zijn• Dat klopt wel zo ongeveer• Een Gemeinschaft heeft als nadeel dat ze geneigd is haar

eigen wetten te stellen• Maar ze heeft het voordeel dat ze als geheel kan worden

aangesproken• Daartoe moeten ze vertrouwen in je hebben• Om dat te krijgen moet je tonen dat je “er belang bij hebt”

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

Goed Bezig

ANALYSE

Wat is Normaal?• Aansporingen en verboden als norm?

• Gedrag van anderen als norm?

• Eigen ideeën over hoe het moet?

GEWOONTEGEDRAGElke streek en elke buurt heeft zijn eigen traditiesDie zijn zeer hardnekkigAls men eenmaal bushokjes opblaast, dan blijft dat zoMen kan wel van anderen bijleren (bijv. autobranden)Ook de overheid heeft gewoontegedrag:

Als het niet lukt, dan meer van hetzelfdeWat er maar gebeurd is, altijd spreekt men van een rustige

jaarwisseling

De gewoonte doorbreken• Rotterdams verhaal over straatbrand

• NYPD agent wordt belegerd na uitschrijven bon

• Scholen gebruiken als ontmoetingsplek om 0:00• Humor in het algemeen (ADO in bus)

• Een relatie aangaan met de jongelui (denk aan Cassius Clay)

• Normaal is dat men weinig contact met potentiële overtreders heeft, dit moet veranderen

• Hierdoor wordt Wij/Zij tegenstelling doorbroken

• In het algemeen: een kleine verandering in gedrag kan grote effecten hebben

© 2006 JP van de Sande RuGReversal Theory (Apter, 1980)

telisch

paratelisch

rustig sensatie

onaangenaam

aangenaam

Een belangrijk verschil• Of geweld zal plaatsvinden hangt sterk af van

omslagen in emoties

• Emoties worden bepaald door hoe men de situatie waarneemt

• Een belangrijke dimensie die men gebruikt is die van WIJ – Wij/Zij

• Bestaat de situatie alleen uit Ons, dan is geweld niet aan de orde

• Is er echter een andere partij, die we als ‘Zij’ waarnemen, dan is geweld goed mogelijk, maar alleen na escalatie

© 2006 JP van de Sande RuGWIJ – ZIJ conflict

COMPETITIE

MACHTSTACTIEKEN

CATEGORISATIE

C

O

N

F

L

I

C

T

EXT.ATTRIBUTIE

MISPERCEPTIE

INGr- OUTGr BIASSTEREOTYPEN MOREEL (DIABOLISERING)

VIRIEL

COMMITMENT

RECIPROCITEIT

AROUSAL

C

O

N

F

L

I

C

TCOHESIE

INGr-COOPERATIE

GEBEURTENISSEN

Schade aan zaken en personen

• Openbare orde problemen: confrontatie politie-publiek

• Gewonden bij gevechten

• Ongelukken met persoonsletsel

• Aanvallen op hulpdiensten

• Vernieling van gebouwen, objecten en wegen door vandalisme of brand

• Milieuschade inclusief geluid

• Buitengewoon veel rommel

• “Schade aan beleid”

Schade aan reputaties en carrières

• Kritiek op overheid en organisatoren

• Reputatie stadsbestuur

• Carrières verantwoordelijken als burgemeesters en commissarissen

• Kritiek op hulpdiensten

• Reputatie politie en brandweer

• Carrières hulpverleningscommandanten

De wet van Pleuris

P = VRM²

P= pleuris-sterkteV= verwijtbaarheidR= relevantieM= mediageniekheid

Het maken van een crisisplan

CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN

De voorbereidingen in Groningen• In wezen ‘Goed Bezig’. • Shock door Oosterpark-Pleuris ’97• In de risico-inventarisatie ‘2010-2010’:– Worden 80 locaties onderscheiden– Waarvan 17 gedoogplekken zijn

– laag risico 23 – middel 6 – hoog 6 – verw?? 6

• Ruwweg de helft heeft dus geen risico?• Opvallend is dat er weinig contact is en bekend is

over de groepen waar het om gaat• Zodra een plek waar het “leuk” is, goed

gecontroleerd wordt, wijkt men naar een nieuwe uit

Lees deze boeken

Wat te doen?Een ordelijk verloop als norm: de toon is belangrijk Autoriteiten dienen vertrouwenwekkend en helder te zijn: Vooraf contact hebben (denk aan verkiezing), ietwat empathisch,

prestaties geleverd hebben

Tussen toon en realiteit: echte prioriteiten stellen Openbare orde? Geweld tegen hulpdiensten? Publieke en individuele Veiligheid? Behouden van controle? Verdediging

‘slachtoffers’? Tegengaan zaakschade? De hand in eigen boezem? Communicatie via media of direct contact?

Beleid en aanpak zijn gediend met een meerjarenperspectief Omdat veel gewoontegedrag is, wordt de zaak door plotselinge koerswisselingen instabiel. Effect persoonswisselingen

Gelegenheidsbeperkende maatregelen: grote variëteit en hoge prioriteit Morele vacantie. Bescherming en cameratoezicht

Reguliere vooruitgang gaat vooraf aan een rustiger verloop van de jaarwisseling Opbouw netwerken kost tijd. Na 1 Januari zakt aandacht in

Samenwerking: een ‘klik’ met bewoners Beleid moet door allen gedragen worden

Samenwerking: multidisciplinair zonder te forceren Gaat langzaam maar zeker vooruit

Strafrechtelijke handhaving – ook bij handhaving van de openbare orde Arrestaties kan escalerend werken, maar niet arresteren is erger

Centraal of decentraal? Tenzij er erg grote problemen zijn: Centraal strategie. Decentraal de uitvoering.

En tenslotteAls alles faalt, kunt U altijd nog iets nemen