GemeenschapshuizenCultuurcentra

TheatersVlaanderen - Nederland

Vlaamse Cultuurcentra en Gemeenschapshuizen

Vlaams BrabantMaandag 28 november 2011Amsterdam, De Brakke Grond

Hans Onno van den Berg

Vraagstelling…

1 Hoe zien Nederlandse Cultuurcentra en gemeenschapscentra eruit ? Bestaan ze wel ? Wat is verschil met Schouwburgen? Wat is verschil met Vlaanderen?

2 Hoe ziet het beleid eruit? Sturing, financiering?

Lelystad

Hendrik Ido Am

bacht

Chassétheater Breda

Het zijn niet allemaal theaters

Dorpshuizen (dorpen < 5.000 inwoners?? Doel: Dorpen leefbaar houden: ‘waar mensen bij elkaar

komen, gebeurt iets’Aantal: 1.300 – 1.500Omvang: 1 of 2 zaaltjes/ruimtes (100 – 30 stoelen)Activiteiten: alles voor iedereen (verenigingen/vergaderingen/spel/sport/podiumkunst)Frequentie: 2 – 4 keer per weekOrganisatie: vrijwilligersFinanciering: dorp en vrijwilligers

[w.v. 38 Kulturhus - overgenomen uit Denemarken]

Dorpshuizen in G

elderland

Buurt- en wijkcentra in grotere steden

[ook Spijkenisse – 40.000 inwoners]

Doel: Buurten en wijken leefbaar houdenAantal: 600 - 700Activiteiten Alles voor iedereen, vaak speciale

opdrachten/doelgroepen zoals ouderen, migranten, cursussen, inloopspreekuren…

Frequentie Elke dag open (ook koffie)Organisatie Betaalde coördinator, verder vrijwilligersFinanciering Gemeente, deelraden – sociale zaken

En dan….. Podia

Schouwburgen, Concertgebouwen, poppodia (gemeenten > 25.000 inwoners)Schouwburgen en concertgebouwen/theaters 150Poppodia 80Doel: podiumkunst – van alle soorten en matenOmvang: 2 – 5 zalen, grootste 600 – 2.200 zitplVoorstellingen 150 – 400 p jaarFinanciering gemeenten - kunsten

Buiten beschouwing..

Festivals…(afhankelijk van definitie) 50 – 350 Culturele centra bestaan niet meerwel: kerken, kasteeltjes, enz. 150/ 250

Centra voor de kunsten (educatie) 150Centra voor beeldende kunst 100??

TOTAAL 1.000 PODIA (> 25 uitvoeringen p/j)

Scheiding sociaal - cultureel1970 beleidsdoelen: schoonheid - kunst1975/1982 Expressie – welzijn• Decentralisatie van het welzijnsbeleid• Kunsten zijn er buiten gebleven1990 e.v.• Paradiso van Jeugdzaken naar Kunst• Welzijnsbeleid is afgebroken• Kunstbeleid is (tot nu toe?) gebleven

Verbindingen worden nu weer gemaakt….

Waar komen de acts vandaan?

• 17.265 podiumkunstenaars (77% muziek)• > 2.500 groepen/gezelschappen/producenten en

premières• 67.000 + voorstellingen/concerten (officiële podia)• 22 miljoen bezoeken – 60% van de bevolking• Aandeel rijksgefinancierd aanbod

20%• Aandeel publiek in rijksgefinancierd aanbod 15%

Financiering / budgetten• Rijk Basisinfrastructuur 273

– 3 opera,– 4 dans, – 8 orkesten– 8 toneel

• idem Fonds voor de PK (prof en amateur) 60 [NB dit is voor de bezuinigingen van 2013 ad 100 Mo]• Gemeenten (alleen PK) 264• Provincies 24• Publiek: entrees 350• Sponsoring 100• Horeca/verhuur 200

Programma/budget per podium (VSCD)

• Gemiddelde is Kampen/Uden/Lelystad• Omzet 100% € 3,3 Mo• Inkoop (programma) 30% € 1 • Gebouw gebruik/onderhoud 30% € 1 • Personeel 40% € 1,3 • Entrees 30% € 1,0 • Subsidies (gemeente) 40% € 1,3• Horeca, verhuur 30% € 1,0• Programma (voorstellingen/concerten) 150 • Verhuringen (zakelijk/sociaal) 50

‘Programma’s’

• Educatie• Ondernemerschap• Internationalisering• Cultuurbereik• ……….

Voor in totaal nog eens 50 miljoen

Podiumcadeaukaart• 400.000 kaarten per jaar• 250 verkooppunten (ook AH, VVV) en 250

verzilverpunten (podia)• € 6 – 8 mo omzet per jaar• 40% nieuw publiek (één jaar niet geweest)• 15 % niet gebruikt (‘vrijval’) = € 1 mo• collectieve promotie / onderzoek/expertise• Prijzen: Poelifinario, Theo d’Or, Zwanen..• hele sector samen in Bureau Promotie

Podiumkunsten

Wat is er weg bezuinigd?

• Btw verhoging 6% - 19% + financiële crisis = - 15% publiek en – 15% entrees = - 50

• Rijksbezuinigingen: - 200 – 1 opera gezelschap – 3 symfonie orkesten – 20/25 productiehuizen: ontwikkeling binnen de ‘keten’– 5/10 toneel-/ jeugdtoneelgezelschappen– 5 sectorinstituten– 30 – 50 kleine gezelschappen bij het Fonds

• Gemeenten 2012 – 20…? - 50 – 100?

De toekomst…..??

• Publiek terugwinnen (crisis….?) op prijs en aanbod

• Rijksfinanciering op basis van nieuwe criteria variëteit, publieksbereik, ondernemerschap

• ‘kwaliteit’ en kwaliteit• Nieuwe rol van brancheverenigingen• Blijvende bouwdrift……

Verschillen Nederland - Vlaanderen

• Verhouding rijk/gemeenschap – gemeenten?• Decreet - kunstenplan?• Visie/doelstelling van overheidsfinanciering?• Bezuinigingen?• …..??

Bronnen/ contacten• Cees Langeveld, Zaken van Zalen, proefschrift, Boekmanstichting• Cees Langeveld, Prikkelende podia, tips voor ondernemerschap • Ph. Dröge, Intelligentie, geluk en gezondheid, wetenschap over effecten

kunst en cultuur (VSCD)• Gerard Marlet, Muziek in de Stad, economie en ruimtelijke ordening (VSCD)• Gerard Marlet, Podiumpeiler, cijfers• Podia 2010, cijfers VSCD (VSCD)• Marktonderzoek Podiumkunsten, Bureau Promotie Podiumkunsten• Podiumcadeaukaart, idem• Federatie Cultuur, ‘Waarom financiert de overheid kunst?’• Federatie Cultuur, ‘Als het moet, dan zo sterk mogelijk’ (bezuinigingen)• www.vscd.nl (Marlet, podia 2010, Dröge, Langeveld)• www.promotiepodiumkunsten.nl• www.hansonnovandenberg.nl (ook publicaties van Federatie Cultuur)• www.boekmanstichting.nl (Langeveld)

Dank u wel !VRAGEN?