Geestelijke GezondheidsZorg

Organisatie en financiering van de GGZ in Nederland

Dr. Wim H.M. GorissenDirecteur Divisie Behandelcentra

w.gorissen@dejutters.com

Opzet inleiding

• GGZ in Nederland: organisatie en cijfers• Financiering van de GGZ in Nederland• De GGZ op Curaçao / Nederlandse Antillen• Als er voldoende tijd is: De Jutters,

zorgprogramma’s en zorgpaden

2 GGZ in NL en Curaçao – studiereis NVAG 2011-03

GGZ-aanbieders in NL

Type instelling aantal

geïntegreerde GGZ 31

psychiatrische ziekenhuizen (incl. forensische zorg)

7

KJP 9

RIAGG 6

RIBW 20

verslavingszorg 9

totaal 82

GGZ-aanbieders in NL

zelfstandig gevestigden

Kinderen en jeugdigen

Volwassenen en ouderen

Totaal

1e lijn psychologisch hulpverlener

1.375 2.842 3.125

1e lijn overig (psychiaters, orthopedagogen, etc.)

50 134 184

2e lijn medisch specialist/psychiater

85 334 344

2e lijn psychologisch hulpverlener

44 919 962

Ziekenhuizen

PUC 7

PAAZ 34

Bedden en plaatsen 2009

Aantal cliënten in behandeling 2009

Diagnoses per circuit (2009)

Jeugd (%) Volwassenen (%)

Ouderen (%)

Beschermd wonen (%)

cognitieve/organische stoornis 0 1 16 1

Psychotische stoornis 1 6 6 16

Stemmingsstoornis 5 17 21 9

angst-/stressgebonden stoornis 5 9 5 4

Overige stoornis 35 11 8 8

persoonlijkheids-/gedragsstoornis

9 35 32 46

Stoornis ontwikkeling/gedrag 40 5 2 6

Stoornis door alcohol/drugs 1 4 3 7

Overige neurotische stoornis 4 10 8 3

totaal 100 100 100 100

Afgesloten wachttijd in weken (2009)

aanmelding beoordeling behandeling

Kinderen en jeugd (0-17) 6 6 6

Volwassenen (18-64) 3 4 5

Ouderen (65+) 2 3 5

Gemiddeld 3 5 5

Behandelingen en verrichtingen

2007 2008 2009 Groei 08-09

Aantal cliënten

residentieel 56.208 56.994 58.262 2

Gemengd residentieel 26.141 26.976 26.718 -1

deeltijd 12.099 11.675 11.192 -4

ambulant 742.578 770.308 840.715 9

totaal 837.025 865.954 936.887 8

Aantal verrichtingen

ambulant 12.742.457 13.760.920 16.110.818 17

klinisch 10.244.096 10.231.490 10.517.029 3

deeltijd 1.183.141 1.129.469 1.044.214 -8

totaal 24.169.694 25.121.879 27.672.061 10

Productiewaarde verrichtingen (x1 miljoen €)

ambulant 1.192,3 1.263,4 1.440,8 14

klinisch 1.933,9 1.957,5 2.016,8 3

deeltijd 202,7 194,5 180,9 -7

totaal 3.328,9 3.415,4 3.638,4 7

Arbeidsplaatsen en medewerkers in de GGZ

2007 2008 2009 Groei 08-09(%)

arbeidsplaatsen (fte, excl. vacatures) per 31/12 60.100 62.600 65.700 5,0

aantal werkzame personen in de ggz per 31/12 79.300 82.500 86.500 4,8

Financiering GGZ in NL

• Zorgverzekeringswet (ZVW; landelijk opererende zorgverzekeraars; representatiemodel; via DBC’s en verrichtingenparameters): ambulante curatieve zorg; klinische curatieve zorg tot 365 dagen (inclusief via jeugdstrafrecht)

• Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ; Zorgkantoren per regio; via ZZP’s en verrichtingenparameters): klinische zorg langer dan 365 dagen; logeerhuizen, ambulante begeleiding

• Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO; gemeenten; via subsidies): preventie en toeleiding

• Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI; onderdeel Ministerie van Justitie; via DBBC’s en verrichtingenparameters): forensische zorg volgens volwassenenstrafrecht

• Persoonsgebonden Budget (ook AWBZ, maar particuliere budgethouders kopen in; via verrichtingenparameters)

• Projectsubsidies en verkoop van diensten (divers: b.v. ziekenhuizen, bureau jeugdzorg, andere zorginstellingen, ZonMw, Ministerie VWS, onderwijs)

GGZ op Curaçao

• Wat weten we daar in Nederland eigenlijk van?• Niet zo veel!

Populatie Nederlandse Antillen

Netherlands Antilles Bonaire Curaçao Saba St. Eustatius St. Maarten

2009 199929 12877 141766 1601 2768 40917

Ter vergelijking: in Nederland: ruim 16 miljoen

Ziekenhuizen NA - 2001

Hospitals Category Number of beds

BonaireSt.Franciscus Hospitaal General hospital 40CuraçaoSt. Elisabeth Hospitaal General hospital 536Antillean Adventist Hospital General hospital 40Kliniek Dr. J. Taams Surgical clinic 45Dr. D. Capriles Kliniek Psychiatric hospital 200 = 1,00/1.000Stichting Mgr. Verriet Instituut Rehabilitation 12

Handicapped child care 117Kraamkliniek Rio Canario Maternity clinic 17Verpleeghuis Betèsda Chronic Care Hospital 160Brasami Rehabilitation (Drug addiction) 63 = 0,32/1.000SabaMrs A.M. Edwards Medical Center Medical Center 14Sint EustatiusQueen Beatrix Medical Center Medical Center 20Sint MaartenSt. Maarten Medical Center General hospital 79

Total Netherlands Antilles 1343

Beroepsbeoefenaren NA - 2001

• Psychiaters: 9 = 0,45/10.000• Psychologen: ± 17 = 1,20/10.000

vergelijking: Nederland Curaçao Suriname

psychiaters /10.000 1,35 0,45 0,13

psychologen /10.000 9,38 1,20 0,20

bedden /1.000 2,38 1,32 0,52

De Jutters

De Jutters is hét Centrum voor Jeugd-GGZ in de regio Haaglanden

We richten ons op kinderen en jongeren (en hun ouders / verzorgers) van 0 tot en met 22 jaar met psychische / psychiatrische problemen of met het risico deze te ontwikkelen

Kernactiviteiten zijn diagnostiek, behandeling, crisishulpverlening, preventie, E-Mental Health en opleiden

De Jutters, kerngetallen

Cliënten*• Aantal cliënten in behandeling 9.644

• Waarvan 5.492 kinderen en jongeren• Waarvan 61% jongens• Waarvan 37% allochtoon• Waarvan 4% 0-3, 47% 4-11, 44% 12-17, 5% 18+

• Aantal nieuwe inschrijvingen 6.196• Aantal eerste opnames deeltijd 185

klinisch 114

Capaciteit*• Klinische capaciteit 73 bedden• Logeerhuisplaatsen 27 bedden (108 kinderen• Dagbehandelingsplaatsen 107 stoelen (41 forensisch)

Bedrijfsvoering*• 430 fte – 571 medewerkers• ± 39 miljoen

*Cijfers 2009

Locaties

Belangrijkste samenwerkingspartners

Jeugdzorg GGZ-instellingen

Belangrijkste samenwerkingspartners

Algemene Ziekenhuizen Onderwijs

Overig LVB

Geïnstitutionaliseerde samenwerkingen

Met Ipse de Bruggen en Steinmetz / de Compaan

Met Jeugdformaat Met I-Psy

Inkomsten De Jutters

• Zorgverzekeringswet (F-parameters en DBC’s) – Zorgverzekeraars (91%)

• AWBZ-parameters – Zorgkantoren (5%)• PGB (AWBZ) – ouders (<1%) • WMO – gemeenten (3%)• Justitie – DJI (nu nog via Palier/PBG) (<1%)• Inkoop door BJZ, ziekenhuizen, jeugdzorg etc.

(<1%)• Onderwijs voor kinderen – Onderwijs en

gemeenten (volledig via scholen)

Zorgprogramma’s en zorgpaden - De visie

• Verbeteren van de kwaliteit van de zorg vraagt om specialisatie en standaardisatie

• Specialisatie en standaardisatie vergroot de vrijheid van de professional door het verminderen van de druk tot groepsbesluiten

• Het doet daardoor ook meer recht aan de professionaliteit van de behandelaar

• En maakt de zorg voor de cliënt voorspelbaarder en beter begrijpbaar (= compliance)

• Het instrumentarium hiervoor bestaat uit zorgprogramma’s en zorgpaden

• Dit kan het beste in specialistische behandelcentra

Kern zorgprogramma

• Diagnose-gebonden doelgroep• Wat doen we voor die doelgroep:

• Diagnostiek• Behandelmodules• Outcomes • Afsluiting

• “Gereedschapskist” met (zoveel mogelijk) evidence based modulen

Zorgprogramma 1b.v. stemmingsstoornissen

Topzorg3e lijn

Schema zorgprogramma’s

1e lijn

Voor-deur

protocol Zorgprogramma 2b.v. angststoornissen

Zorgprogramma 3b.v. persoonlijkheidsstoornissen

Zorgprogramma 4b.v. psychotische stoornissen

Kortdurende interventies

Beschermd wonen

Andere diagnosenPreventie

Crisisdienst

Zorgprogramma’s De Jutters

• Aandachtstekortstoornissen (ADHD)• Autisme Spectrum Stoornissen• Angststoornissen• Stemmingsstoornissen• Persoonlijkheidsstoornissen• Psychotrauma• Vroege psychose• Gedragsstoornissen• Forensische psychiatrie• 0-4 jarigen• Somatoforme stoornissen• Eetstoornissen• Diabetes-gerelateerde problematiek

Kern zorgpad

• Gericht op een specifieke subgroep uit het zorgprogramma

• Veel voorkomende opeenvolging van modules binnen een zorgprogramma

• Zorgen dat de juiste behandelaar op het juiste zorgprogramma/zorgpad werkt (discipline en niveau)

• Doelgerichte, doeltreffende en doelmatige zorg leveren.• Zet de leden van een professioneel team aan om samen

te werken, af te stemmen en vanuit vertrouwen aan elkaar over te laten

• Goed georganiseerd zorgproces waar de organisatie van de instelling op wordt afgestemd

Aanmelding CAT

Kindonderzoek (D205C)

Behandelplanbespreking (D073)

Ontwikkel anamnese (D203)

Analyse polivragenlijsten (D203)

Poli Behandelbespreking (D073)

Oudercursus (D312)

Medicatie instellen (contact1: D312&D032; daarna D032)

Afstemmingsgesprek (D212)

Psycho-educatie (D312 en D314)

Medicatie instellen (contact1: D312&D032; daarna D032)

Evaluatie (D312)

Psycho-educatie (D312 en D314)

Psycho-educatie school (D074)

Route: Behandeling kort

Route: Behandeling lang

Zorgprogramma ADHDPoliklinische zorgpaden

Ontwikkel anamnese (D203)

IQ-onderzoek (D205A)

Persoonlijkheid-Onderzoek (D205C)

Behandelbespreking (D073)

Afstemmingsgesprek (D212)

Route: Plus

Slot (D201)

Route: Poli

EN / OF EN / OF

Kindergroep ADHD (D312) Pubergroep ADHD(D312)

EN / OF EN / OF

EN / OF

EN / OF

Route: Behandeling lang

Brusjesgroep ADHD (D312)

Brusjesgroep ADHD (D312)

Afsluiten behandeling (D075)

Ander zorgpad

Ander zorgpad

ROM - routine outcome monitoring

De Jutters wil:• Met meetresultaten de beslis- en evaluatie-

momenten in het behandelproces ondersteunen• De resultaten van de behandelingen in beeld

krijgen – individueel en per zorgprogramma / zorgpad

• Weten hoe onze cliënten de behandeling ervaren en waarderen (CWO)

• Verantwoording kunnen afleggen aan financiers en samenleving over de effectiviteit van de behandelingen

ROM - aanpak

• Alle cliënten bij binnenkomst een generieke vragenlijst (CBCL, YSR, Kidscreen)

• Later per zorgprogramma specifieke lijsten• Bij einde behandeling dezelfde vragenlijst +

thermometer jeugd-GGZ (CQ Index voor jeugd is er nog niet)

• Later tussenmetingen op evaluatiemomenten• Participatie in ROMCKAP (alle KJP-instellingen

en instellinge met KJP-afdelingen)

Voor meer informatie

• Sectorrapport GGZ 2009 – GGZ NL• www.zorgatlas.nl• www.nationaalkompas.nl • www.ggznederland.nl • Statistical Yearbook Netherlands Antilles 2009• Sociale kaart GGZ Curaçao