Geert Devos

21
www.steunpuntSSL.be Uitdagingen voor de professionalisering en de loopbaan van leerkrachten Geert Devos

Transcript of Geert Devos

Page 1: Geert Devos

www.steunpuntSSL.be

Uitdagingen voor de

professionalisering en de loopbaan

van leerkrachten

Geert Devos

Page 2: Geert Devos

Systeem van professionalisering

Effectieve professionalisering

Page 3: Geert Devos

Effectieve professionalisering

• Focus op lespraktijk en leren van leerlingen • Actief leren

– Observatie expert leraren met feedback & discussie – Analyse van toetsen van leerlingen – Leiden van discussies

• Coherentie – Met opvattingen van leerkrachten – Met beleid van school, bestuur, koepel, overheid

• Langdurig • Collectief leren

– Laat interactie en overleg toe

• Gelinkt aan schoolcontext

Page 4: Geert Devos

Systeem van professionalisering

Effectieve professionalisering

Page 5: Geert Devos

Systeem van professionalisering

Gedrag leerkrachten

Leren leerlingen

Effectieve professionalisering

Opvattingen leerkrachten

Page 6: Geert Devos

Opvattingen leerkrachten

• Kennis, vaardigheden en doelmatigheid Attitude – Inzicht in leren en gebruik instructiestrategieën Openheid

– Klasmanagement Innovatie

– Engagement en betrokkenheid van leerlingen Motivatie

• Taakopvatting – Vakexpert

– Didactisch expert • Traditioneel - constructivistisch

– Pedagogisch expert • Engagement van leerlingen

• Persoonlijke problemen

• Sociale thematiek: diversiteit, technologie, …

Page 7: Geert Devos

Systeem van professionalisering

Gedrag leerkrachten

Leren leerlingen

Effectieve professionalisering

Opvattingen leerkrachten

Page 8: Geert Devos

Systeem van professionalisering

School

Gedrag leerkrachten

Leren leerlingen

Effectieve professionalisering

Opvattingen leerkrachten

Page 9: Geert Devos

School

• Leiderschap van directeurs – Onderwijskundig leiderschap

• Engagement leerlingen en pedagogische expertise • Geen tijd ?

– Transformationeel leiderschap • Vertrouwen in leerkrachten • Aanspreekbaar en zichtbaar • Ondersteuning en opvolging

– Gedeeld leiderschap • Weten wie je betrekt en hoe

– Visie is rode draad

• Personeelsbeleid beïnvloedt schoolcultuur – Selectie en benoeming – Aanvangsbegeleiding – Functioneringsgesprekken & feedback – Voedingsbodem voor positieve attitudes en welbevinden leerkrachten

Page 10: Geert Devos

School

• Professionele leergemeenschappen – Instructiestrategieën & vakdidactische expertise

– Gedeelde visie is essentieel voor professionele ontwikkeling

• Autonomie – ≠ tegengesteld van samenwerking

– Geen excuus voor eiland-gedrag

• Leiderschap van senior leerkrachten – ‘Wie?’ is essentiële vraag

– Goede positionering door directeur

– Zonder geloofwaardigheid of sterke cultuur : isolement of vuilnisman

• Participatie

Page 11: Geert Devos

Systeem van professionalisering

School

Gedrag leerkrachten

Leren leerlingen

Effectieve professionalisering

Opvattingen leerkrachten

Page 12: Geert Devos

Systeem van professionalisering

School

Gedrag leerkrachten

Vlaamse cultuur Onderwijscultuur

Leren leerlingen

Effectieve professionalisering

Opvattingen leerkrachten

Page 13: Geert Devos

Vlaamse cultuur

• De introverte Vlaming – Grote arbeidsethiek

– Is professionalisering praat voor de vaak?

• Nood aan waardering professionalisering – Meer formeel geaccrediteerd

– Inductie-activiteiten beginnende leerkrachten en professionalisering ervaren leerkrachten => master-diploma

Page 14: Geert Devos

Vlaamse onderwijscultuur

• Beperkte rol van de overheid

• Sterk geloof in lokale, autonome besturen

• Vrijheid van onderwijs

• Veel belang voor sociaal overleg

Page 15: Geert Devos

Systeem van professionalisering

School

Gedrag leerkrachten

Vlaamse cultuur Onderwijscultuur

Leren leerlingen

Effectieve professionalisering

Opvattingen leerkrachten

Page 16: Geert Devos

Systeem van professionalisering

Centrale structuren en systemen

School

Gedrag leerkrachten

Vlaamse cultuur Onderwijscultuur

Leren leerlingen

Effectieve professionalisering

Opvattingen leerkrachten

Page 17: Geert Devos

Centrale structuren en systemen

• Lerarenopleiding – Selectie van studenten: belang van professionele criteria – Meer samenwerking met scholen – Scholen met sterke professionele leergemeenschappen

• Opdracht leerkrachten – Professionalisering als formeel onderdeel – Professionele leergemeenschap IS professionalisering – Reductie administratieve planlast

• Senior leerkracht als loopbaanperspectief – Vakdidactische expertise – Externe opleiding – Referentie van schooldirecteur – Beperkt in aantal per school

Page 18: Geert Devos

Centrale structuren en systemen

• Professionalisering directeurs – Onderwijskundig leiderschap – Stimuleren individuele en collectieve professionele ontwikkeling – Gedeeld leiderschap: (andere) directeurs, bestuurders, senior

leerkrachten

• Pedagogische begeleidingsdiensten – Vakdidactische expertise – Ondersteuning professionele leergemeenschappen – Ondersteuning van directeurs en senior leerkrachten

• Inspectie • Prioritaire nascholing

– Belang van professionele leergemeenschappen

Page 19: Geert Devos

Systeem van professionalisering

Centrale structuren en systemen

School

Gedrag leerkrachten

Vlaamse cultuur Onderwijscultuur

Leren leerlingen

Effectieve professionalisering

Opvattingen leerkrachten

Page 20: Geert Devos

Afstemming

Afstemming van overheid, koepels, besturen en scholen inzake

professionalisering:

• Systeem-leiderschap doorheen het hele systeem

• Belang van professionele leergemeenschappen in

lerarenopleiding, prioritaire nascholing, pedagogische

begeleiding, vorming directeurs en schoolbesturen

20

Page 21: Geert Devos

Uitdagingen professionalisering

1. Selectie van studenten in de lerarenopleiding 2. Professionalisering moet meer erkend worden 3. Opdracht van leerkrachten: 2 uur per week

professionalisering 4. Reductie planlast voor meer professionalisering 5. Meer samenwerking tussen lerarenopleiding en scholen 6. Meer vakdidactische expertise via senior leerkrachten met

gespecialiseerde externe opleiding 7. Belang van vorming van directeurs 8. Pedagogische Begeleiding: meer in scholen 9. De ontwikkeling van professionele leergemeenschappen

als focus van nascholing 10. Overheid, koepels, besturen en scholen meer afgestemd