Gedroomde Faust, tijdloze Marguerite ‘U heeft uw kans ......Acda & De Munnik) door Hef en Glen...

2
V oor nederpopformatie Van Dik Hout was 2019 een jubeljaar. Slotstuk van de viering van het 25-jarig bestaan is een hommage door een collectief collega’s uit de hiphop en de pop. Verspijkerd brengt onder anderen Sharon Doorson en Kempi samen op De keuzes die je maakt en musicalman Tommie Christiaan en F1rstman op Film van 1 seconde. Het idee de klassiekers te transpor- teren naar een ander genre is prikke- lend. De uitwerking blijkt helaas steeds op hetzelfde neer te komen: een vrij clichématige nieuwe rap- tekst, een flinke dosis autotune en het refrein als herkenningspunt voor de Van Dik Houtfan. Aardig is wel de bewerking van Mijn houten hart (origineel van De Poe- ma’s, Van Dik Houts samenzang met Acda & De Munnik) door Hef en Glen Faria, die de song uitkleedden en weer in elkaar zetten als broeierige hymne van gekneusde liefde. Eén track steekt met kop en schou- ders boven de rest uit. Zelfs de vrese- lijke tropische beat onder het refrein brengt Laat het los door rapper Pjotr en zangeres Birgit Schuurman niet uit evenwicht. Doordat Pjotr een betekenisvolle tekst toevoegde aan Van Dik Houts overpeinzing over de grenzen van een gebroken hart. Pjotr houdt dat thema vast, maar vertelt zijn eigen verhaal over relatiemisère – eentje dat fraai contrasteert met Schuurmans gepijnigde vocalen. Stefan Raatgever W ie het heeft over de grondleggers van Nederlandstalige hip- hop, spreekt zonder enige twijfel over de nu 52-jarige Extince, echte naam Peter Kops. Hij verruilde 25 jaar geleden zijn Engels- talige teksten voor Nederlandse met het nummer Spraakwater, dat tevens het startschot was van het platen- label Top Notch. Kermis is het zesde soloalbum van Kops en ook de opvolger van het vier jaar geleden verschenen X. De plaat telt twaalf nummers en is een degelij- ke plaat, waarop de vertrouwde flow en originele woordspelingen van Kops wederom te horen zijn. De humor, die in al zijn werk zit, is ook terug te vinden op Kermis. Als het ZATERDAG 4 JANUARI 2020 HET PAROOL KLASSIEK HECTOR BERLIOZ LA DAMNATION DE FAUST (Erato) POP DIVERSE ARTIESTEN VERSPIJKERD (Cloud 9) HIPHOP EXTINCE KERMIS (Top Notch) A ls de Amerikaanse dirigent John Nel- son, gespecialiseerd in de muziek van Hector Berlioz, met een nieuwe opname komt van de ‘dramatische legende’ La Damnation de Faust, zeg je al je afspraken af, sluit je je op in je jon- gens- of meisjeskamer en dompel je je onder in de wereld van Goethes Faust, maar dan bezien door de ogen van een onnavolgbaar genie uit Frankrijk. Nelson heeft in dit repertoire een reputatie te verliezen. Vorig jaar nam hij met het Orchestre philharmoni- que de Strasbourg een zeer geslaagde versie van Berlioz’ magnum opus Les Troyens op (in 2010 dirigeerde hij het stuk bij De Nationale Opera, in een regie van Pierre Audi). Weet hij dit huzarenstukje te herhalen? Het antwoord is een ondubbelzin- nig ja. Deze Damnation de Faust, samengesteld uit liveopnamen in de Straatsburger Salle Érasme uit april van dit jaar, is een van de aange- naamste die er te krijgen is, maar ook het bewijs dat er in de muziek altijd wel iets te wensen over zal blijven. Net als in Les Troyens kon Nelson in de personen van tenor Michael Spy- res en mezzosopraan Joyce DiDonato beschikken over twee vocale solisten uit het topsegment. Ze stellen niet teleur, om het zacht uit te drukken. Spyres is de gedroomde Faust, per- fect getimbreerd, met precies de juis- te balans tussen weifelmoedigheid, masculiniteit en teugelloze hotelde- botel verliefdheid. DiDonato geeft met haar snelle vibrato Marguerite Gedroomde Faust, tijdloze Marguerite Hiphopode aan Van Dik Hout Aardige reis naar een tijdloze naïviteit, die de rol als een handschoen past. De dictie kan beter (en zo valt er altijd wel iets te zeuren), maar haar stemkwaliteit is boven elke twijfel verheven. Die com- binatie maakt van de prijsaria D’amour l’ardente flamme (die alleen al door de inleidende althobosolo pijn doet in de ziel) een onbeschrijfe- lijk genot, juist omdat ze op sommige momenten bijna uit de bocht vliegt. Maar mijn god, hoor haar diep adem- halen na O caresses de flamme! – je gaat door de grond. Beruchte hoge cis Heel mooi is ook dat de stemmen van DiDonato en Spyres in Ange adoré voorbeeldig samensmelten en dat de beruchte, angstaanjagende hoge cis voor de tenor geen noemenswaardige hindernis vormt. Spyres is geweldig in de poweraria Nature immense. Aan het moment dat hij door Méphisto- phélès in de diepste diepten wordt gestort, geeft hij een levensechte dimensie door zijn stem te laten over- slaan. De bas Nicolas Courjal vliegt zijn rol als duivel veel te komisch aan en dat is meteen het enige minpunt aan deze opname, want de bijdragen van het orkest en de koren (Coro Gulben- kian en Les Petits Chanteurs de Stras- bourg) zijn meer dan voortreelijk. Een test is altijd de hilarische fuga op het woord Amen in het tweede deel, of anders wel het slotkoor Viens, les vierges divines, die beide niet overtui- gender zouden kunnen klinken. John Nelson heeft het weer voor elkaar en toont zich hiermee defini- tief een waardige opvolger van Colin Davis als hoofdvertegenwoordiger van Berlioz’ unieke klankwereld. Erik Voermans Hoor Joyce DiDonato diep ademhalen, je gaat door de grond Marjolijn de Cocq AMSTERDAM D e lang aanhouden- de, jankende gitaar zet gelijk de toon: er gaat iets gebeu- ren, en wat er gaat gebeuren is zeker niet iets goeds. Volgt: de aanzeg- ging. “Attentie, at- tentie. Dit is uw Toezichthouder. Ik heb helaas geen goed nieuws. U heeft uw kans gehad. U heeft uw kans vergooid.” De wereld staat in brand en de mens woekert als onkruid. Daarom zal de mens wor- den geruimd – met die mededeling begint Een groter gebeuren, de muziektheatervoorstelling waarmee schrijver/musicus Auke Hulst en gita- rist Corrie van Binsbergen dit najaar in de thea- ter stonden en die nu als luisterboek en op cd is uitgebracht. In opdracht van het Groningse festival Het Grote Gebeuren lieten Hulst en van Binsbergen zich door het gelijknamige verhaal van de schrijver Belcampo inspireren tot een heden- daagse apocalyps; over klimaatverandering, het einde der tijden én de liefde. Want de hoofd- persoon gaat met zijn nog altijd innig beminde ex-geliefde op reis om voor hun aangezegde dood het noorderlicht te zien. Hij is musicus, maar had sinds zij de relatie beëindigde nauwe- Muziektheater Moderne apocalyps Het grote gebeuren Het apocalyptische muziektheaterstuk Een groter gebeuren van Auke Hulst en Corrie van Binsbergen is nu als luisterboek en cd verkrijgbaar. Over klimaatverandering, het einde der tijden en de liefde. ‘U heeft uw kans gehad, en vergooid’ lijks nog muziek gemaakt, had zijn optredens af- gezegd. Op hun autorit naar het noorden neemt hij zijn gitaar mee en zoekt hij voor het eerst weer naar nieuwe akkoorden, naar nieuwe woorden. Van Binsbergen gaat vaker voor een literaire samenwerking en maakte voorstellingen met onder anderen Toon Tellegen en Dimitri Verhulst. Door de organisatie van Het Grote Gebeuren werd ze gekoppeld aan schrijver Auke Hulst, die werd geboren in de provincie Gronin- gen en in de stad studeerde. “Corrie had, vertel- de ze me later, nog nooit van me gehoord – the story of my life, ik ben gewoon niet zo bekend – maar toen we elkaar voor het eerst spraken, bleek dat ze direct een paar boeken van me had gelezen.” Zompige jazz, lieflijke americana Het verhaal van Belcampo (Herman Pieter Schönfeld Wichers, 1902-1990) was uitgangs- punt voor het theaterstuk, maar bleek te geda- teerd. “Het is topzwaar aan religieuze symbo- liek en we hebben nu met andersoortige problemen te schaften dan religieuze geestver- voering,” aldus Hulst. “Dan liever een moderne apocalyps – en welke auteur is daar meer voor aangewezen dan het lachebekje van de Neder- landse literatuur?” Hulst is zelf ook musicus, hij componeert en speelt gitaar. “Maar werken met Corrie en al die topmuzikanten die meededen is van een ander niveau. Ze heeft de muziek heel strak op mijn muziek

Transcript of Gedroomde Faust, tijdloze Marguerite ‘U heeft uw kans ......Acda & De Munnik) door Hef en Glen...

Page 1: Gedroomde Faust, tijdloze Marguerite ‘U heeft uw kans ......Acda & De Munnik) door Hef en Glen Faria, die de song uitkleedden en weer in elkaar zetten als broeierige hymne van gekneusde

Voor nederpopformatie VanDik Hout was 2019 eenjubeljaar. Slotstuk van deviering van het 25-jarig

bestaan is een hommage door eencollectief collega’s uit de hiphop ende pop. Verspijkerd brengt onderanderen Sharon Doorson en Kempisamen op De keuzes die je maakt enmusicalman Tommie Christiaan enF1rstman op Film van 1 seconde.

Het idee de klassiekers te transpor-teren naar een ander genre is prikke-lend. De uitwerking blijkt helaassteeds op hetzelfde neer te komen:een vrij clichématige nieuwe rap-tekst, een flinke dosis autotune enhet refrein als herkenningspunt voorde Van Dik Houtfan.

Aardig is wel de bewerking van Mijn

houten hart (origineel van De Poe-ma’s, Van Dik Houts samenzang metAcda & De Munnik) door Hef en GlenFaria, die de song uitkleedden enweer in elkaar zetten als broeierigehymne van gekneusde liefde.

Eén track steekt met kop en schou-ders boven de rest uit. Zelfs de vrese-lijke tropische beat onder het refreinbrengt Laat het los door rapper Pjotren zangeres Birgit Schuurman nietuit evenwicht. Doordat Pjotr eenbetekenisvolle tekst toevoegde aanVan Dik Houts overpeinzing over degrenzen van een gebroken hart. Pjotrhoudt dat thema vast, maar verteltzijn eigen verhaal over relatiemisère –eentje dat fraai contrasteert metSchuurmans gepijnigde vocalen. Stefan Raatgever

Wie het heeft over degrondleggers vanNederlandstalige hip-hop, spreekt zonder

enige twijfel over de nu 52-jarigeExtince, echte naam Peter Kops. Hijverruilde 25 jaar geleden zijn Engels-talige teksten voor Nederlandse methet nummer Spraakwater, dat tevenshet startschot was van het platen -label Top Notch.

Kermis is het zesde soloalbum vanKops en ook de opvolger van het vierjaar geleden verschenen X. De plaattelt twaalf nummers en is een degelij-ke plaat, waarop de vertrouwde flowen originele woordspelingen vanKops wederom te horen zijn. Dehumor, die in al zijn werk zit, is ookterug te vinden op Kermis. Als het

ZATERDAG 4 JANUARI 2020 HET PAROOL

KLASSIEKHECTOR BERLIOZLA DAMNATION DE FAUST(Erato)

POPDIVERSE ARTIESTENVERSPIJKERD(Cloud 9)

HIPHOPEXTINCEKERMIS(Top Notch)

A ls de Amerikaansedirigent John Nel-son, gespecialiseerdin de muziek vanHector Berlioz, meteen nieuwe opname

komt van de ‘dramatische legende’La Damnation de Faust, zeg je al jeafspraken af, sluit je je op in je jon-gens- of meisjeskamer en dompel jeje onder in de wereld van GoethesFaust, maar dan bezien door de ogenvan een onnavolgbaar genie uitFrankrijk.

Nelson heeft in dit repertoire eenreputatie te verliezen. Vorig jaar namhij met het Orchestre philharmoni-que de Strasbourg een zeer geslaagdeversie van Berlioz’ magnum opus LesTroyens op (in 2010 dirigeerde hij hetstuk bij De Nationale Opera, in eenregie van Pierre Audi). Weet hij dithuzarenstukje te herhalen?

Het antwoord is een ondubbelzin-nig ja. Deze Damnation de Faust,samengesteld uit liveopnamen in deStraatsburger Salle Érasme uit aprilvan dit jaar, is een van de aange-naamste die er te krijgen is, maar ookhet bewijs dat er in de muziek altijdwel iets te wensen over zal blijven.

Net als in Les Troyens kon Nelson inde personen van tenor Michael Spy-res en mezzosopraan Joyce DiDonatobeschikken over twee vocale solistenuit het topsegment. Ze stellen nietteleur, om het zacht uit te drukken.Spyres is de gedroomde Faust, per-fect getimbreerd, met precies de juis-te balans tussen weifelmoedigheid,masculiniteit en teugelloze hotelde-botel verliefdheid. DiDonato geeftmet haar snelle vibrato Marguerite

Gedroomde Faust,tijdloze Marguerite

Hiphopode aan Van Dik Hout Aardige reis naar

een tijdloze naïviteit, die de rol alseen handschoen past. De dictie kanbeter (en zo valt er altijd wel iets tezeuren), maar haar stemkwaliteit isboven elke twijfel verheven. Die com-binatie maakt van de prijsariaD’amour l’ardente flamme (die alleenal door de inleidende althobosolopijn doet in de ziel) een onbeschrijfe-lijk genot, juist omdat ze op sommigemomenten bijna uit de bocht vliegt.Maar mijn god, hoor haar diep adem-halen na O caresses de flamme! – jegaat door de grond.

Beruchte hoge cisHeel mooi is ook dat de stemmen vanDiDonato en Spyres in Ange adorévoorbeeldig samensmelten en dat deberuchte, angstaanjagende hoge cisvoor de tenor geen noemenswaardigehindernis vormt. Spyres is geweldigin de poweraria Nature immense. Aanhet moment dat hij door Méphisto -phélès in de diepste diepten wordtgestort, geeft hij een levensechtedimensie door zijn stem te laten over-slaan.

De bas Nicolas Courjal vliegt zijn rolals duivel veel te komisch aan en datis meteen het enige minpunt aandeze opname, want de bijdragen vanhet orkest en de koren (Coro Gulben-kian en Les Petits Chanteurs de Stras-bourg) zijn meer dan voortreffelijk.Een test is altijd de hilarische fuga ophet woord Amen in het tweede deel,of anders wel het slotkoor Viens, lesvierges divines, die beide niet overtui-gender zouden kunnen klinken.

John Nelson heeft het weer voorelkaar en toont zich hiermee defini-tief een waardige opvolger van ColinDavis als hoofdvertegenwoordigervan Berlioz’ unieke klankwereld.Erik Voermans

Hoor JoyceDiDonato diepademhalen, je gaatdoor de grond

Marjolijn de CocqAMSTERDAM

De lang aanhouden-de, jankende gitaarzet gelijk de toon:er gaat iets gebeu-ren, en wat er gaatgebeuren is zekerniet iets goeds.Volgt: de aanzeg-ging. “Attentie, at-tentie. Dit is uw

Toezichthouder. Ik heb helaas geen goednieuws. U heeft uw kans gehad. U heeft uw kansvergooid.” De wereld staat in brand en de menswoekert als onkruid. Daarom zal de mens wor-den geruimd – met die mededeling begint Eengroter gebeuren, de muziektheatervoorstellingwaarmee schrijver/musicus Auke Hulst en gita-rist Corrie van Binsbergen dit najaar in de thea-ter stonden en die nu als luisterboek en op cd isuitgebracht.

In opdracht van het Groningse festival HetGrote Gebeuren lieten Hulst en van Binsbergenzich door het gelijknamige verhaal van deschrijver Belcampo inspireren tot een heden-daagse apocalyps; over klimaatverandering,het einde der tijden én de liefde. Want de hoofd-persoon gaat met zijn nog altijd innig bemindeex-geliefde op reis om voor hun aangezegdedood het noorderlicht te zien. Hij is musicus,maar had sinds zij de relatie beëindigde nauwe-

Muziektheater Moderne apocalyps Het grote gebeuren

Het apocalyptische muziektheaterstuk Een grotergebeuren van Auke Hulst en Corrie van Binsbergen is nu als luisterboek en cd verkrijgbaar. Overklimaatverandering, het einde der tijden en de liefde.

‘U heeft uwkans gehad, en vergooid’

lijks nog muziek gemaakt, had zijn optredens af-gezegd. Op hun autorit naar het noorden neemthij zijn gitaar mee en zoekt hij voor het eerstweer naar nieuwe akkoorden, naar nieuwewoorden.

Van Binsbergen gaat vaker voor een literairesamenwerking en maakte voorstellingen metonder anderen Toon Tellegen en Dimitri Verhulst. Door de organisatie van Het Grote Gebeuren werd ze gekoppeld aan schrijver AukeHulst, die werd geboren in de provincie Gronin-gen en in de stad studeerde. “Corrie had, vertel-de ze me later, nog nooit van me gehoord – thestory of my life, ik ben gewoon niet zo bekend –maar toen we elkaar voor het eerst spraken,bleek dat ze direct een paar boeken van me hadgelezen.”

Zompige jazz, lieflijke americanaHet verhaal van Belcampo (Herman PieterSchönfeld Wichers, 1902-1990) was uitgangs-punt voor het theaterstuk, maar bleek te geda-teerd. “Het is topzwaar aan religieuze symbo-liek en we hebben nu met andersoortigeproblemen te schaften dan religieuze geestver-voering,” aldus Hulst. “Dan liever een moderneapocalyps – en welke auteur is daar meer vooraangewezen dan het lachebekje van de Neder-landse literatuur?”

Hulst is zelf ook musicus, hij componeert enspeelt gitaar. “Maar werken met Corrie en al dietopmuzikanten die meededen is van een anderniveau. Ze heeft de muziek heel strak op mijn

muziek

Page 2: Gedroomde Faust, tijdloze Marguerite ‘U heeft uw kans ......Acda & De Munnik) door Hef en Glen Faria, die de song uitkleedden en weer in elkaar zetten als broeierige hymne van gekneusde

ZATERDAG 4 JANUARI 2020 vrij 47HET PAROOL

Het concept rubato is zooud als de muziek zelf,alleen is het pas sindsChopin officieel een voor-

geschreven expressiemiddel. Chopinwas de eerste grote componist die determ boven, onder of tussen denotenbalken van zijn stukken noteer-de, soms met een woord als pocoervoor. In alle gevallen bedoelde hijdat de musicus van dienst degeschreven noten niet als een levendmechaniek zou spelen, maar als eenmens van vlees en bloed, met alle bij-behorende gradaties van emotie ende expressie daarvan.

De pianomuziek van Chopin leeft ofsterft bij gratie van het rubato. Heeftde pianist er gevoel voor, dan kanhogere poëzie ontstaan. Is de pianist

een geremde ziel of een controle-freak, dan kan hij of zij beter anderrepertoire kiezen.

Stukken waar pianisten zich nogweleens op willen verkijken, zijnChopins vier Ballades. Neem hetwalsje dat aan het begin van Balladenr. 1 aarzelend op gang komt. Hetafbreukrisico is hier zonder gevoelvoor rubato honderd procent.

De Russische pianiste Anna Federo-va voelt het. Zij speelt die Balladesexemplarisch. En ook haar vertolkin-gen van de Drie Petrarca sonnettenvan Liszt en de Twee gedichten op. 32en de Vierde sonate van Skrjabinmogen er zijn.

Storyteller heet Federova’s cd. Dietitel maakt ze volledig waar.Erik Voermans

KLASSIEKANNA FEDEROVASTORYTELLER(Channel Classics)

Alle gradaties van emotie

OnbewoondeilandHugo van de Poel

1JULEE CRUISEFLOATING INTO THE NIGHT“De muziek op dit album isbekend van de serie TwinPeaks. Het is duistere, onheil-spellende muziek, maar hetklinkt ook mellow en ont-spannen. Ik heb eigenlijkaltijd wel zin om naar ditalbum te luisteren.”

2SOFTWAREDIGITAL-DANCE“Dit lijkt me ideale eiland -muziek: vroeg-digitalemuziek uit de jaren 80. Demuziek op dit album is eensoort geluidsbehang. Het waseen inspiratiebron voor hetgenre vaporwave, dat de afge-lopen jaren populair is. Datgenre en deze plaat zijn voormij een belangrijke inspiratie.Het album heeft iets tropisch,maar ik denk dat alle emotiesdie je op zo’n eiland kunt voe-len, erop voorbij komen.”

3DANIEL JOHNSTON1990“Dit album ligt me het meestna aan het hart. Ongepolijst,het hakt er lekker in. Als ik meeenzaam voel op dat eilanden ik moet in contact staanmet mijn emoties, kan dat het beste hiermee. Het is eeneclectisch album: sommigenummers zijn bijna gepolijst.Andere zijn rauw opgeno-men, dan begint hij opeens te huilen. Ik denk dat ik daarwel grounded van zou blijven.”

4RAMONESIT’S ALIVE“Ik wilde eigenlijk Gold vanABBA doen, maar dat is eencompilatie, geen album.ABBA en de Ramones zijnvoor mij de beste songwriters.ABBA is heel erg uitgewerkt,de Ramones zitten puur op de energie. Energieke muzieklijkt me ook goed op zo’neiland.”Emma Sprangers

Hugo van de Poel (31) brengtonder alter ego StippenliftNederlandstalige electropopuit die hij zelf als depriwavebestempelt. Op een onbe-woond eiland houdt hij het uitmet de volgende platen.

tekst geschreven. Als het gaat over de buiten -wereld, het einde der tijden, klinken zompigejazz of onheilspellende elektronica. Bij de ‘bin-nenwereld’, die ex-geliefden in die auto, klinktlieflijke americana.”

Het liedje Jij en ik (‘we zijn aan het einde vande weg/ we hebben onze levens afgelegd’) is vanzijn eigen hand en hij zingt en speelt het kwets-baar. “Ik had in de tijd dat ik het schreef te kam-pen met liefdesverdriet, en dat hebben we in de

voorstelling kunnen combineren met onze om-gang met de planeet aarde. Beide relaties gaanuit van het verkeerde concept: liefde nemen, inplaats van liefde geven. Dat eigen liedje wilde ik er heel graag in hebben. Gelukkig hoefde ikhet er niet door te drukken – ik was niet alleen de schrijver maar mocht ook deel zijn van deband.”

Hij heeft zich door zijn samenwerking met VanBinsbergen en co (Hermine Deurloo op mond-

harmonica en sopraansax, Joost van Es op vioolen mandoline, Joost Buis op trombone, Albertvan Veenendaal op piano, Hein Offermans opbas en Yonga Sun op drums en elektronica) alsmusicus verder ontwikkeld.

“Absoluut. Ik heb wel veel op het podium ge-staan, in mijn eentje of met mijn bandje, maardan was ik altijd kneiternerveus, omdat het al-tijd om allerlei redenen ondergerepeteerd was.Dan loop je op eieren. Een groter gebeuren washeel goed gerepeteerd, met de beste muzikan-ten. Dan sta je veel relaxter op het podium, om-dat je weet dat er geen kans is dat het instort. Opdeze manier live spelen was voor mij een vijf-sterrenervaring.”

Een groter gebeuren, Auke Hulst en Corrie van Binsbergen, live opgenomen door Chris Weedsa, verkrijgbaar via corrievanbinsbergen.com/shop

nummer Hartbreek Hotel begint,zegt hij ineens: ‘Het is die constantedrang om professioneel scenario-schrijver te worden, die laat me maarniet met rust.’

Dat Kops met Kermis de jonge hip-hopfan niet wil bedienen, wordt ophet eerste nummer Hij wel al heelsnel duidelijk. Na enkele scratch-geluiden rapt Kops: ‘Het is die rapperop de beat of niet?’ Een rapper van nupocht met andere zaken. Een weeknadat het album op Spotify is ver-schenen, zijn sommige nummersniet meer dan 1500 keer beluisterd.Hopelijk verschijnt Kermis voor detrouwe fans nog op cd of vinyl. Ker-mis is een vermakelijke tijdreis voorde jaren negentig-hiphopliefhebber. Rajko Disseldorp

jaren 90

FOTO GETTY IMAGES

‘Met de beste muzikantensta je veel relaxter op het podium’