Gebruik van technologische innovatie en ICT in de ouderenzorg

Eindwerk Krista Herdewijn

Decubitus Katz-schaal

C-Dement Reminiscentie

ADLROB

RVT

MRSAWoonzorgdecreet

SMK’s

ZorgdossierKAPPA controle

Inhoud

1. De uitdagingen van de ouderenzorg1.1. Demografische evolutie1.2. Financiering van de ouderenzorg1.3. De vraag naar professionele zorgverleners

2. Naar een nieuwe benadering van de ouderenzorg3. Zorginnovatie als antwoord op de uitdagingen

3.1. Betekenis Innovatie3.2. Voorwaarden om innovatie duurzaam in te bedden3.3. Technologische innovatie en Technologie (ICT)

1. De uitdaging van de ouderenzorg in België

1.1. Demografische evolutie

- Na de tweede W.O. (1945-1960) : vertrouwen in de toekomst is groot- 1960 – 1970 : daling aantal geboortes (ontgroening)- 1970 – 1985 : groot potentiëel aan arbeidskrachten hoge economische groei en levensstandaard verbetering in gezondheid en stijging levensverwachting

VERGRIJZING

Door de vergrijzing neemt de vraag naar langdurige zorg toe, zowelthuis als in de Residentiële zorg. Het toenemend aantal ‘oudsteouderen’ zal de vraag naar specifieke zorg vergroten

1. De uitdaging van de ouderenzorg in België

1.2. Financiering van de ouderenzorg

Het globale doel van het beleid betreffende langdurige zorg in België is het voorzien in een universele toegang tot betaalbare en kwaliteitsvolle zorg.

De woonzorgcentra kennen twee grote inkomensstromen: - de overheid : zorgkosten, via het RIZIV - de bewoner : verblijfkosten, via de dagprijs en supplementen

! Uitgaven stijgen : chronische ziekten op latere leeftijd, meer zorgbehoevenden! Inkomsten dalen : economische groei 0,5%! Sociale houdbaarheid pensioenen (repartitiesysteem)

1. De uitdaging van de ouderenzorg in België

1.3. De vraag naar professionele zorgverleners- Nu reeds een tekort aan zorgverleners- Vooruitzichten van het planbueau : tegen eind 2014 wordt

een groei geraamd van meer dan 60.000 extra arbeidsplaatsen

A. Dynamisch personeelsbeleid- Formuleer een concreet strategisch HR beleid- Vorming, training en opleiding zijn kansen, geen kostenposten- Investeer in kwaliteitsvolle leidinggevenden- Onderzoek de invoering van nieuwe technologieën ter

ondersteuning van de werkprocessen- Creëer doorgroeikansen

B. Mogelijke taakverschuiving door het belang van services

2. Naar een nieuwe benadering van de ouderenzorg

Een van de prioritaire doelstellingen van het Vlaams Woonzorgdecreet :“zorg op maat te bieden aan de gebruiker en een kwaliteitsvol zorgcontinuüm te creëren door zelfzorg, mantelzorg en professionele zorg correct en individueel aangepast in te zetten”

Naar een vraag gestuurde zorgDe oudere staat centraal

Empower de oudere

2.1. De mondig wordende oudere

2. Naar een nieuwe benadering van de ouderenzorg

2.2. Nieuwe woonvormen

Wonen en zorg gaan hand in hand: Een goede zorgomgeving vergemakkelijkt het wonen en

een aangepaste woning verreist minder zorgen

• Aanleunwoningen• Kangoeroewoningen• Kleinschalig genormaliseerd wonen• Inleunflats• Ouderen stellen hun woning open

• Collectieve autonome Dagopvang• Herstelverblijven• Gastopvang• Abbey Field Rusthuizen

3. Zorginnovatie als antwoord op de huidige en toekomstige uitdagingen

3.1. Betekenis Innovatie

Definitie Innovatie: De ontwikkeling en toepassing van ideeën in de praktijk, die resulteren in de verbetering van efficiëntie en/of effectiviteit in een organisatie

Creativiteit is een noodzakelijke, maar geen voldoende voorwaarde voor innovatie, daarnaast speelt ook de omgeving een belangrijke rol. Het is daarom cruciaal of er mogelijkheden bestaan om creatief te zijn of niet, en of een nieuw idee binnen een organisatie geaccepteerd en gerealiseerd wordt (Rozendaal, 2005). Terwijl creativiteit wordt gezien als een individueel proces, wordt innovatie gedefinieerd als een sociaal proces, waarbij verschillende actoren betrokken zijn

Procesinnovatie: - Uitbesteding van het medicatieverdeelproces aan de apotheker- Nieuwe procedure informatieoverdracht tussen woonzorgvoorziening en ziekenhuisInnovatieve werkmethode of werkinstrument: - nieuwe techniek van wondverzorging- e-learning- nieuwe manier voor heffen en tillenProductinnovatie: - Innoverend preventiemateriaal decubitus- Innoverende software voor bewonersdossier- Comfort verhogend incontinentie materiaalTechnologische innovatie:- Breedbandtechnologie, recip-e, telemonitoring, zorg op afstand- Ouderen bewegen met de Nintendo WII- Robotica- Robotchirurgie- NanogeneeskundeAutonome innovatie:- Nieuwe medicatie voor Parkinson

3.2. Voorwaarden om innovatie duurzaam in te bedden in de woonzorg

• De organisatiecultuur moet van innovatie doordrenkt zijn• Er moet voldoende ruimte zijn voor innovatie• Er moet voldoende ondersteuning zijn• Financiële steun overheid• Steun via kennisdeling (Flanders Care)

• Succesvol implementeren vereist een dubbele focus• Betrek zorgverleners en patiënten in een vroeg stadium• Toestaan en leren van ‘bad practices’• Vergroot het vertrouwen van zorgverleners

Administratieve ondersteuning binnen een WZC

• Elektronisch bewonersdossier• Facturatie (met koppeling naar boekhoudpakket)• Medicatie, stock- en voorschriftenbeheer• RIZIV forfait simulatie• Kwaliteitsmanagement• Personeelsbeheer en uurroosterplanning

• Rapporteringstool

Mogelijke leveranciers : Care Solutions, Geracc, Myrthus en Domusadmin

3.3. Technologische Innovatie en technologie (ICT)

Logistieke ondersteuning

• Elektronisch voorschrijven : Recip-e

• Medicatiedistributie-proces

tekening F. Robben

Comfort verhogende hulpmiddelen

• Incontinentiemonitoring d.m.v. draadloze sensoren

Telecare – Zorg op afstand

PersonenalarmsysteemBeeldzorg

• Geen alarmsysteem, aanvulling op de bestaande zorg• Goedemorgen service, beantwoorden van vragen• Herinneringsservice medicijninname

Telecare – Zorg op afstand

• Leefstijlmonitoring

Telemonitoring

Het op afstand in de gaten houden en begeleiden van patiënten

DomoticaIntegratie van technologie en diensten binnen de woonruimte d.m.v. elektronische communicatie tussen allerlei electronische toepassingen in de woning en de woonomgeving. Domotica betreft voorzieningen die een maatschappelijk doel dienen waardoor de verzorging van de bewoners eenvoudiger en/of kwalitatief verbeterd kan worden en het leven voor deze mensen aangenamer en prettiger wordt.

• Domotica in seniorenwoningen - Smart Homes

• Domotica voor dementerenden

• Domotica in de intramurale zorg

DomoticaInactiviteitsmeting

Noodoproepsysteem

Toegangscontrole

Brandalarm en -preventie

Inbraaksignalering

Automatische verlichting

Binnenklimaat

Domotica

Domotica in seniorenwoningen (thuis)

Domotica voor dementerenden

Bewoner bedient zelf de domotica functies

Medewerkers bedienen de domotica functies

Functies zijn vooral alarmering, inbraakbeveiliging, comfort,

afstandsbediening woonfuncties

Functies zijn vooral ondersteuning oriëntatie, verbetering leefklimaat, veiligheid en

bewegingsvrijheid

Toegesneden op de individuele woning Toegesneden op een groepswoning (meestal zes

bewoners)

Bewoner weet dat er domotica in de woning is en kan er mee werken

Bewoner heeft geen weet van domotica en is niet in staat om er zelf mee te werken

Relatief eenvoudige intelligentie in het systeem Complexe intelligentie in het systeem

Geen herkenning personen Herkenning van personen

Domotica in de intramurale zorg

• Opsta-alarmering• Nachtoriëntatie-

verlichting• Dwaaldetectie -

Leefcirkels• Dwaalbeveiliging –

GPS• Camera

Robotica

• Knuffelrobot Paro

• Hector en Kompai helpen licht dementerende ouderen langer thuis te blijven

• Nao als ADL hulpje

Een robot is een programmeerbare machine, die meerdere verschillende taken kan uitvoeren.

Paro - Therapeutische robot

• Geeft een kalmerend effect• Ontlokt emotionele reacties (bij dementerenden)

Kompai

• Tijdige medicatie-inname• Slaat alarm bij valpartijen• Houdt de agenda bij

Hector

• Tijdige medicatie-inname• Houdt de agenda bij

Nao – Sociaal ondersteunende robot

• Hulp bij ADL

Sociale Media

Door het internet zijn we altijd met elkaar verbonden, aan elkaar gekoppeld

Dat zorgt ervoor dat samenwerken en krachten bundelen makkelijker is dan ooit

The Crowds, Social Media Hub

Eva Verkerk en de andere ouderen in de buurt

Deelnemers aan het netwerk met profiel, daardoor kunnen ze elkaar leren kennen

En dan zijn er nog de buurtbewoners die best willen helpen als ze weten wie wat nodig heeft …

Samenvatting• De oudere staat centraal • Laat hem zo lang mogelijk thuis wonen• Belang van samenwerkingsverbanden

- Technische mogelijkheden veranderen, de mens niet -

• Maak gebruik van technologische innovatie, het heeft een meerwaarde• Door het behoud van onafhankelijkheid die men als

gebruiker ervaart en• Door de ondersteuning die de naaste omgeving ervaart

door het gebruik van de ingezette technologie

• De sociale en psychosociale zorgcomponent blijft het belangrijkste voor het welzijn van de oudere

Zijn er nog Vragen ?