FRBR in Open Vlacc (Rosemie Callewaert)
-
Upload
rosemie-callewaert -
Category
Documents
-
view
4.112 -
download
1
description
Transcript of FRBR in Open Vlacc (Rosemie Callewaert)
FRBR : een praktijkvoorbeeld
Rosemie CallewaertProjectmanager catalogusbeheer ~ VCOB
Context
Open Vlacc
FRBR Open Vlacc | slide 3
Van Vlacc naar Open Vlacc
°2006 Open Vlacc – Vernieuwingsprojecten rond de VLAamse Centrale Catalogus (°1987)– Centrale catalografie
Collecties ex-cob’s Collectie Centrale Discotheek Rotterdam precatalografie uitgeversaankondigingen VLABIN-VBC
– Achtergrondbestand titelbeschrijvingen voor Openbare Bibliotheken
voor Provinciale BibliotheekSystemen (PBS) voor de lokale catalogi (niet aangesloten op PBS)
– IBL op Vlaams niveau– Digitale Bibliotheek Vlaanderen / Bibliotheek.be
FRBR Open Vlacc | slide 4
Open Vlacc projectrealisaties
April 2006– aankoop bronbestand muziek: catalogusdata Centrale Discotheek Rotterdam – gebruiksklaar maken bronbestand muziek voor laden naar invoersysteem
September 2006– Bibnet wordt Bibliotheek.be – Open Vlacc data doorzoekbaar met Aquabrowser zoek- en indexeeromgeving
Alles muziek jeugd webwijzer
September 2007– vervanging Vlacc-invoersysteem van Dobis/Libis naar Aleph– opleidingen Vlacc-invoerders
FRBR Open Vlacc | slide 5
Open Vlacc - invoersysteem
FRBR Open Vlacc | slide 6
Open Vlacc - digitale bibliotheek
www.bibliotheek.be
FRBR Open Vlacc | slide 7
Dataverrijking invoersysteem digitale bibliotheek
koppeling Open Vlacc met bezit Vlacc-invoerders– Openbare Bibliotheek Antwerpen– Openbare Bibliotheek Brugge– Openbare Bibliotheek Gent– Provinciale Bibliotheek Hasselt– Openbare Bibliotheek Leuven– Hoofdstedelijke Openbare Bibliotheek
Authority-records – verwijzingsstructuren in woordenwolk en zoekvraagverrijking– invoerpartners Open Vlacc
Leentips– VCOB/Openbare Bibliotheken Gebruikersonderzoek 2004
Samenvattingen, aanschafinformatie, covers, … – VLABIN/VBC, NBD|Biblion, CDR, Boek.be, internetgebruikers, …
FRBR-sleutel– VCOB/Medialab
Wat is FRBR?
In het kort, in het lang en in de praktijk
FRBR Open Vlacc | slide 9
FRBR in het kort
Functional Requirments for Bibliographic
Records – …entiteiten-relatiemodel voor het bibliografisch
universum – onafhankelijk van catalogiseerregels en
systeemimplementatie…
1. voorstel voor een (inter)nationaal catalogiseerniveau alle materialen
2. normen voor eindgebruikers van bibliografische records
functionaliteit 1) opbouwen van bibliografische data2) gebruiken van bibliografische data
FRBR Open Vlacc | slide
10
FRBR in het lang
FRBR Open Vlacc | slide
11
FRBR in de praktijk
Ik wil De ontdekking van de hemel van Harry Mulisch lezen– in welke taal?– boek, luisterboek, groteletter?– een bepaalde editie?
Ik wil luisteren naar het Stabat Mater van Antonio Vivaldi– door wie uitgevoerd?– een bepaalde opname?
… en ik ga zoeken in een bibliotheekcatalogus waar ik deze
“werken” kan verkrijgen …
FRBR Open Vlacc | slide
12
Vertaling zoekvraag naar FRBR
De ontdekking van de hemel van Harry Mulisch
Engelse vertaling door Paul Vincent
Editie uit 1996 uitgegeven bij Viking
Exemplaar in de Hoofdstedelijke Openbare Bibliotheek
Stabat Mater van Antonio Vivaldi
Uitgevoerd door Ensemble 415 met o.a. Andreas Sholl
Opgenomen in 1995
Exemplaar in de Openbare Bibliotheek Leuven
werk
expressie
manifestatie
manifestatie
item
expressie
werk
item
FRBR Open Vlacc | slide
13
Wat is een werk?
editie 1992
editie 2006
Franse vertaling
Duitse vertaling
Filmbewerking
expressies
werk¹ werk²
e¹ e² e³ e¹
manifestaties
m¹ m3m2 m4 m1
FRBR Open Vlacc | slide
14
FRBR-idee is niet nieuw
Sir Anthony Panizzi, Keeper of the Printed Books at the British Museum, introduced a set of 91 rules to catalog the print collections of the museum (1839). Sir Anthony believed that patrons should be able to find a particular work by looking in the catalog, that all of an author's works should be retrievable, and that all editions of a work should be assembled together. In other ways, FRBR extends upon past practice to take advantage fully of the capabilities of digital technology to associate bibliographic records in ways a card catalog cannot
Linda Gonzalez in netConnect, 15 april 2005
FRBR in zoekomgeving
Aquabrowser ~ Open Vlacc
FRBR Open Vlacc | slide
16
Vertaling FRBR naar zoekomgeving
FRBR Open Vlacc | slide
17
Groepering op de resultatenlijst
De resultatenlijst wordt afgeroomd op werkniveau
FRBR Open Vlacc | slide
18
Samenspel met verfijningen
FRBR Open Vlacc | slide
19
Samenspel met relevantiesortering
FRBR Open Vlacc | slide
20
FRBR en facetten
Samenspel groepering én facetten– facetten: “attributen” in frbr-terminologie– work + facets = expressions expressions = manifestations + tags (Bradley P. Allen)
Dynamische groepering– groepering afhankelijk van zoekvraag– groepering beweegt mee na verfijnen– getrapte navigatie is geen exact gegeven
gebruiker kan zelf 2de niveau bepalen alle verfijningsopties worden onmiddellijk weergegeven
Wat is de groepeersleutel
voor een werk in Open Vlacc?
FRBR Open Vlacc | slide
22
Werksleutel in MARC21 record
Hiërarchisch bepaald op basis van aanwezigheid1.130
» Uniforme titel anonieme werken
<frbr_key>Beatrijs</frbr_key>
2.240 + 100$a/110$a» uniforme titel + uniforme naamingang hoofdauteur excl. kwalificaties
<frbr_key>StabatMaterRV621Vivaldi,Antonio</frbr_key>
3.534$a + 100$a/110$a» Oorspronkelijke titel + uniforme naamingang hoofdauteur excl.
kwalificaties» bij werken in vertaling
<frbr_key>DeontdekkingvandehemelMulisch,Harry</frbr_key>
4.245$a$n$p-100$a/110$a » publicatietitel excl. ondertitel + uniforme naamingang hoofdauteur» bij werken in de oorspronkelijke taal, zonder uniforme titel
<frbr_key>DeontdekkingvandehemelMulisch,Harry</frbr_key>
FRBR Open Vlacc | slide
23
Metadataverrijking werksleutel
FRBR Open Vlacc | slide
24
Metadataverrijking frbr-link
Informatie OVER het werk
FRBR-toepassingen
FRBR Open Vlacc | slide
26
Werksleutel is begin van meer
… opent een wereld van mogelijkheden
– informatie door groepeersleutel verhoudingen werken, expressies, manifestaties en items top 10 meest uitgegeven/uitgevoerde werken
– xISBN clustering manifestaties op werkniveau delen
–relevantiesortering werk met vele edities/uitvoeringen komt hoger in zoekresultaat
– dataverrijking op alle FRBR-niveaus contentverrijking op werk-, expressie- of manifestatieniveau
– gebruikersactiviteiten op alle FRBR-niveaus reservervatie op werk-, expressie of manifestatieniveau folksonomy op werk-, expressie- of manifestatieniveau
…
Informatie door groepeersleutel
FRBR Open Vlacc | slide
28
Open Vlacc in cijfers
Aantal manifestaties– Vlacc: 690.000– CDR-bronbestand muziek: 270.000
Open Vlacc: 960.000 manifestaties
Aantal werken– Vlacc: 473.013 werken– CDR-bronbestand muziek: 3.133.093 werken
Open Vlacc: 3.606.106 werken
FRBR Open Vlacc | slide
29
1 uitgave/editie83%
meer dan 1 uitgave/editie
17%
Werken in Open Vlacc
1 opname/uitvoering
57%
meer dan 1 opname/uitvoering
43%
FRBR Open Vlacc | slide
30
Top 10 klassieke muziekwerken
1) Symfonie nr. 5 / Ludwig Van Beethoven (210 “uitvoeringen”)2) Symfonie nr. 3 / Ludwig Van Beethoven (190 “uitvoeringen”)3) Symfonie nr. 7 / Ludwig Van Beethoven (175 “uitvoeringen”)4) Symfonie nr. 4 / Ludwig Van Beethoven (174 “uitvoeringen”)5) Symfonie nr. 40 / W.A. Mozart (162 “uitvoeringen”)6) Symfonie nr. 6 / Ludwig Van Beethoven (161 “uitvoeringen”)7) Symfonie nr. 1 / Johannes Brahms (155 “uitvoeringen”)8) Symfonie nr. 7 / Franz Schubert (153 “uitvoeringen”)9) Symfonie nr. 41 / W.A. Mozart (143 “uitvoeringen”)10) Symfonie nr. 6 / P.I. Tsjaikovski (140 “uitvoeringen”)
FRBR Open Vlacc | slide
31
Top 10 fictie
1) Wuthering Heights / Emily Brontë (63 “edities”)2) Jane Eyre / Charlotte Brontë (59 “edities”)3) Oliver Twist / Charles Dickens (53 “edities”)4) Le petit prince / Antoine De Saint Exupry (49 “edities”)5) Pride and prejudice / Jane Austen (46 “edities”)6) Animal farm / George Orwell (44 “edities”)7) Emma / Jane Austen (39 “edities”)8) Brave new world / Aldous Huxley (38 “edities”)9) Het achterhuis / Anne Frank (34 “edities”)
Of mice and men / John Steinbeck (34 “edities”)Robinson Crusoë / Daniël Defou (34 “edities”)
10) Alice’s adventures in Wonderland / Lewis Carroll (33 “edities”)
FRBR Open Vlacc | slide
32
Relevantiesortering én groepering
FRBR Open Vlacc | slide
33
xISBN Open Vlacc
openvlaccISBN= werkclusterlijst ISBN’s en vlaccnr’s van alle edities van een werk in Open Vlacc
De ontdekking van de hemel / Harry Mulisch
FRBR Open Vlacc | slide
34
xISBN worldcat en Google books
FRBR Open Vlacc | slide
35
xISBN librarything
thingISBNhttp://www.librarything.com/api/thingISBN/0811201880
FRBR Open Vlacc | slide
36
xISBN Aquabrowser internationaal
tags worden verdeeld naar alle manifestaties werkgroepering delen usertags LibraryThing integreren met catalogusdata gabl:144115271402193409
FRBR Open Vlacc | slide
37
Dataverrijking op werkniveau
Van frbriseren tot frbrcatalogiseren
FRBR Open Vlacc | slide
39
Edities en uitvoeringen catalogiseren
FRBR Open Vlacc | slide
40
Nieuwe editie beschrijven
Is FRBR een standaard?
FRBR Open Vlacc | slide
42
Welke standaard is het dan?
Metadata standaarden1. Data structure (structuur)
MARC, Dublin Core, …
2. Data content standaarden (waarden binnen structuur) Invoerinstructies, notatieformaten (datum, uur, schaal,
…)
3. Data value standaarden (inhoud van de waarden) Thesuari, trefwoordenlijsten, …
4. Data display (tonen van structuur en inhoud) ISBD, citation formats (MLA, APA, Chicato/Turabian, …)
5. Information interchange (uitwisselen van inhoud a.d.h.v. structuur) Unicode, ascii, z39.50, xml, iso2709, … Standaarden en protocollen voor gegevensuitwisseling
Usability standaarden– Gebruik van software– Interface-design– Gebruik van data