Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment...

33
Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) Samenhang en koppelvlakken (architectuur) Victorine Binkhorst Programma DSO Lead architect

Transcript of Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment...

Page 1: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) Samenhang en koppelvlakken (architectuur) Victorine Binkhorst Programma DSO Lead architect

Page 2: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Kern Omgevingswet: ondersteund met een digitaal stelsel

Het DSO 101

Waarschijnlijk de grootste overheids IT uitdagingen uit de geschiedenis van de overheid.

Page 3: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Kern Omgevingswet: Unieke aanpak en interbestuurlijk experiment

Het DSO 101

Uitvoering en digitalisering lopen direct op bij de totstandkoming van de wet. Zij adviseren of de wet uitvoerbaar en digitaliseerbaar is en hoe deze verbeterd kan worden om digitalisering en uitvoering te vereenvoudigen of verbeteren.

Norm

Wetgeving

Digitalisering

Omgevingswet

Wetgeving

Digitalisering

digitaliseerbaar? verbeteringen

• Bij de invoering van de Omgevingswet is digitale

ondersteuning beschikbaar

• Het stelsel wordt onder architectuur ontworpen en

gebouwd (werken onder architectuur)

overdracht

Uitvoering Uitvoering

uitvoerbaar? verbeteringen

Page 4: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

VAN PLAN TOT PUBLICATIE

Opstellen Plan

Maken regels Uitvoeren

regels

Besluit genomen

Publicatie Plan

BG

BG BG

BG BG

PLANSYSTEEM

VAN VRAAG NAAR INFORMATIE

BASISREGISTRATIE

GENERIEKE GEGEVENS-

VERZAMELINGEN

INFORMATIE

HUIZEN

Oriënteren Checken Opstellen aanvraag

Indienen aanvraag

Behandelen aanvraag

I/B I/B I/B BG

VAN IDEE TOT INDIENING

Omgevings-documenten

Catalogus Toepasbare

Regels Aanvragen Meldingen

Content

IH Ruimte: Bestemmings-

plannen

Basis Registratie

BGT

Verzamelen Vraag

Besluit

VRAAG

Bouw/ levering

Kunnen inzien van Omgevingsdocumenten

14 juni 2017

Ketenprocessen: we doen het samen

Page 5: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Het DSO 101

Ketenprocessen: Startpunt voor het uitwerken van de architectuur

Overzicht van de processen die door het DSO ondersteund worden. Dit overzicht vormt het koppelpunt tussen de processen van de initiatiefnemer, belanghebbende, de bevoegd gezagen en het DSO.

business DOP's

Stelselondersteunende processen (SOP's)

Eenieder

Domeinoverstijgende processen (DOP's)

Toewijzenterugmelding

Afhandelen storing ofverzoek

Indienen terugmelding

Gerede twijfelgeconstateerd

Storinggeconstateerd

BronhouderInformatiehuis

Oriëntatie gestart

Plan globaaluitgewerkt

Plan gereed

Aansluitenstelselaanbieder of -

afnemer

Beheren standaardenen configuraties

OntwikkelenInformatieproduct

AansluitenInformatieproduct

Verstrekkeninformatieproduct

Monitoring gegevens

Initiatiefnemer en Belanghebbende Bevoegd gezag

Bekendmaken ofkennisgeven

Maken toepasbareregels

Opstellen of wijzigenplannen en

verordeningen

Besluit genomen

Behandelen aanvragenen meldingen

Aanvraag of meldingingediend

Opstellen aanvragen /meldingen

Voorlichten enbeantwoorden vragen

Checken

Oriënteren Informatieverzoekingediend

Indienen storing ofverzoek

Uitvoeren toepasbareregels

Toezicht houden enhandhaving

Behandelen zienswijzeen bezwaar

Nieuw verzoekgeformuleerd

Service gebruiken

Page 6: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Digitaal Stelsel Omgevingswet: De basis architectuurplaat

Het DSO 101

Het stelsel is de som der delen: het bestaat uit verschillende onderdelen die tezamen het stelsel vormen. Door ontkoppelen in onderdelen het probleem kleiner maken en de wendbaarheid vergrootten.

Page 7: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Data staat centraal: de brandstof van het stelsel

Ecosysteem

Digitaal

Loket Ow

Gebruikers-

toepassingen

DSO scope

Business

logica

API

API API

API

Gegevens

Definities Relaties

Begrippen

Digitaal

samenwerken

in de Keten

Plansysteem

Zaak-

systeem

Data

Locatie

Slimme

toepassingen

Het DSO 101

Page 8: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Digitaal Stelsel Omgevingswet

Globale werking van het stelsel

Page 9: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Digitaal Stelsel Omgevingswet

Van stelselonderdeel tot API

API

Stelselonderdelen Componenten Services API’s

Page 10: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Digitaal Stelsel Omgevingswet

Waarom een strategie voor API’s en URI’s?

Consistentie en uniformiteit in het digitale stelsel is nodig:

• Voor API’s om services snel en eenvoudig af te kunnen nemen.

• Voor URI’s om informatie op een uniform en samenhangend vindbaar en toegankelijk te maken.

Page 11: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Digitaal Stelsel Omgevingswet

Werken onder architectuur

De API- en URI-strategie als kaders:

• Dit betekent dat stelselcomponenten bij het publiceren van URI's geacht worden zich te houden aan de API- en URI-strategie.

• Hierop is het “pas-toe-of-leg-uit” principe ook van toepassing.

• Openstaande punten nog nader uitwerken

Page 12: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

API-strategie (Inleiding)

DSO kaders voor API’s

Met de API-strategie voor het DSO worden alle services op een consistente en uniforme manier via API’s aangeboden.

Alles in het stelsel is een API en deze API’s door alle stelselonderdelen worden gebruikt, muv de formele koppelvlakken.

Resultaat

Een goed API-ontwerp, herkenbaarheid over API’s heen, gebruik van (defacto) standaarden en goede documentatie.

Page 13: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

URI-strategie

DSO kaders voor URI’s

Met de URI-strategie voor het DSO wordt alle informatie van het stelsel op een uniforme en samenhangende manier vindbaar en toegankelijk.

Resultaat

De URI-strategie schept duidelijkheid over hoe URI’s opgebouwd moeten worden.

Page 14: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Digikoppeling en ebMS

Voor formele koppelvlakken wordt gebruik gemaakt van digikoppeling.

Formele koppelvlakken:

• aanleveren TPR door BG;

• aanleveren OD door BG;

• communicatie met basisregistraties/e-overheidsbouwstenen;

• notificeren BG ingediende aanvraag/melding.

Page 15: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Digitaal Stelsel Omgevingswet: De basis architectuurplaat

Het DSO 101

Formele koppelvlakken op de basis architectuurplaat.

Page 16: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Het DSO 101

Page 17: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Het DSO 101

Page 18: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

1. Het digitaal stelsel is niet één groot ICT systeem

4. Zestien belangrijke aspecten

Het DSO 101

Het DSO is een samenhangend geheel. Het is een geordend en verbonden geheel van afspraken, gebruikerstoepassingen, voorzieningen en registraties. Het gaat om het beschikbaar stellen of het raadplegen van informatie en functionaliteit die nodig is voor de processen van de Omgevingswet.

Page 19: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

2. Personen en systemen ervaren het stelsel in alle aspecten als één geheel

Het stelsel bestaat uit verschillende voorzieningen en registraties die door verschillende organisaties worden ontwikkeld en beheerd. De gebruiker heeft één afneempunt en aanleverpunt bij het gebruiken en één aanspreekpunt bij het aansluiten op het stelsel en bij vragen en problemen.

4. Zestien belangrijke aspecten

Het DSO 101

DSO

Servicedesk

Omgevingsloket (gebruikers- en beheerfunctionaliteit)

Knooppunt Afnemend

systeem Toeleverend

systeem

Vraagsturing

Voorzieningen en Registraties

Page 20: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

3. Huidige dienstenniveau versus vraaggestuurd

Geen greenfield ontwikkeling: huidige dienstenniveau van OLO, AIM, RP is leidend. Het DSO vervangt de huidige voorzieningen OLO, AIM en RP. Dit wordt ook wel aangeduid als de basis. Deze basis wordt vraaggestuurd uitgebreid.

4. Zestien belangrijke aspecten

Het DSO 101

Activiteitenbesluit Internet Module (AIM)

Omgevingsloket Online (OLO)

Ruimtelijke Plannen (RP)

Page 21: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

4. Proces ondersteunen versus proces uitvoeren

De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt. Het interbestuurlijk maken van de visie en doelarchitectuur wordt ook gesproken over het uitbreiden van de basis. De uitbreidingen voeren processen van het bevoegd gezag uit.

Het DSO 101

DSO Basis (proces ondersteunen)

Bevoegd Gezagen DSO Uitbreidingen (proces uitvoeren)

Initië

ren

pro

ce

s

resultaat proces resultaat proces

Initië

ren

pro

ce

s

4. Zestien belangrijke aspecten

Page 22: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

6. Scheiding tussen overheid en niet overheid wereld

De overheid heeft pas toegang tot informatie als deze het overheidsdomein in stroomt.

4. Zestien belangrijke aspecten

Het DSO 101

Page 23: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

7. Datacentrisch versus procescentrisch

Scheiding tussen lange termijn en stabiele gegevens (datacentrisch) en korte termijn en dynamische gegevens (procescentrisch).

4. Zestien belangrijke aspecten

Het DSO 101

Datacentrisch Procescentrisch

Page 24: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

8. Van plan denken naar verordening denken

Er wordt nu gedacht vanuit de kaart met regels. De stap wordt gemaakt naar regels met werkingsgebieden. Hiervoor wordt het Informatiemodel Besluiten ontwikkeld met geo als verbinder en betekenis om deze slim bevraagbaar en toonbaar te maken. Het Informatiemodel wordt op termijn gebruikt voor alle wet- en regelgeving van de BV Nederland.

4. Zestien belangrijke aspecten

Het DSO 101

Artikel X: De kustlijn

Lid 1: De kustlijn is beschermd en er mag zonder vergunning niet gebouwd worden in aangegeven gebied A.

A

Page 25: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

9. Van specifieke informatiemodellen naar één generiek informatiemodel met extensies

Alle wet- en regelgeving van de BV Nederland in samenhang slim bevraagbaar en verbeeldbaar. Het informatiemodel bestaat uit een standaard die voor een deel statisch is en een deel dynamisch. Het dynamische deel wordt ondersteund met adaptieve software*.

4. Zestien belangrijke aspecten

Het DSO 101

* Adaptieve software: software die om kan gaan met dynamisch wijzigende situaties.

Betekenis

Regel

Werkings- gebied

Waarde

Page 26: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Het DSO 101

10. Juridische regels worden begrijpbaar gemaakt voor gebruikers

4. Zestien belangrijke aspecten

Norm regels uit juridische teksten worden vertaald naar vragenbomen. Dit zijn in opeenvolgende begrijpelijke vragen die leiden tot een conclusie.

Page 27: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

Het DSO 101

11. Vragenbomen maken gebruik van waarden in de juridische tekst

4. Zestien belangrijke aspecten

Afspraken op tekst niveau (waarde ID, semantiek en mogelijke waarden) zorgen dat waarden uit de tekst (regels) in vragenbomen gebruikt kunnen worden en op de kaart getoond.

Page 28: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

12. Open stelsel voor derden: alles is een service

Als overheid staan wij aan de lat voor datgene dat wettelijk vereist is. De markt zal zich richten op waarde toevoegende diensten. Om dit mogelijk te maken is alle functionaliteit en data ontsloten middels services en alleen benaderbaar als service. Elk service moet ontworpen zijn voor extern gebruik. Dit draagt ook bij aan hergebruik tussen stelsel componenten onderling.

4. Zestien belangrijke aspecten

Het DSO 101

Page 29: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

13. Service first: eat your own dogfood

Met alle componenten van het stelsel en binnen componenten wordt alleen gecommuniceerd middels services. Dit garandeert dat alle functionaliteit en data beschikbaar is als service. Door zelf de eigen services te gebruiken wordt gegarandeerd dat deze goed werken, bruikbaar zijn en goed presteren.

4. Zestien belangrijke aspecten

Het DSO 101

Cloud denken: alles is een service. Het maakt niet uit waar het draait. Draagt bij aan de wendbaarheid van het stelsel en open stelsel gedachte.

Page 30: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

14. Wendbare keten: dynamische informatie-uitwisseling en elektronische berichten

Einde aan het gijzelen van de keten door strakke koppeling tussen ketensystemen. Keten systemen moeten met deze dynamiek om kunnen gaan. Op weg naar de wereld van adaptieve software*.

4. Zestien belangrijke aspecten

Bericht

Dynamisch

Statisch

Bericht

Statisch

Het DSO 101

* Adaptieve software: software die om kan gaan met dynamisch wijzigende situaties.

Page 31: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

API-strategie (Inleiding)

DSO kaders voor API’s

Met de API-strategie voor het DSO worden alle services op een consistente en uniforme manier via API’s aangeboden.

Resultaat

Een goed API-ontwerp, herkenbaarheid over API’s heen, gebruik van (defacto) standaarden en goede documentatie.

Page 32: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

15. Er wordt maximaal gebruik gemaakt van bestaande e-overheid bouwstenen

Er wordt zoveel als mogelijk aangesloten op generieke e-overheid bouwstenen, zoals bijvoorbeeld de onderdelen van de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI). Er worden geen nieuwe voorzieningen gebouwd als de bestaande goed functionerende voorzieningen toereikend zijn of kunnen worden aangepast.

4. Zestien belangrijke aspecten

Het DSO 101

Page 33: Foto plaatsen Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO ... · De focus van het programma is op dit moment gericht op de basis van het stelsel dat het proces bij het bevoegd gezag ondersteunt.

16. Beheerinspanning beperken en afhankelijkheden beperken met zelfbediening

De beheerinspanning van het stelsel beperken door te zorgen dat organisaties zelf snel en eenvoudig wijzigingen kunnen doorvoeren in hun eigen gegevens of bij het aanbieden en afnemen van services. Hierdoor zijn organisaties zelf ‘in control’ en worden de afhankelijkheden tussen organisaties onderling beperkt.

4. Zestien belangrijke aspecten

Het DSO 101