Food Process

52
Verschijnt 4x per jaar, in maart, juni, september & november nr. 1, editie maart 2011, P 912541, 10 EUR (excl. btw) foodprocess.pmg.be VAKBLAD VOOR DE FOOD-INDUSTRIE p.21 METAAL DETECTOREN MARC HENDRICKX HeatedFoods “Sterilisatieprocessen vereisen exacte temperatuurregistratie“ p.31 PETER DESTROOPER Biscuiterie Jules Destrooper “Automatisering is een must geworden” p.12 MAUD SERMEUS Fevia “Nieuwe regelgeving etikettering voedingsmiddelen in 2011?” p.11 VME Service & Engineering bvba Weynesbaan 144 – B 2820 Rijmenam – T +32 15 761357 WWW.VME.BE - [email protected] Retouradres: Professional Media Group, Torhoutsesteenweg 226, Bus 2 - 8210 Zedelgem Afgiftekantoor 9099 Gent X Uw metaaldetector voor de toekomst kreeg een naam: CEIA THS MS21 Gelijktijdige multifrequenties voor een ongeëvenaarde gevoeligheid De CEIA THS MS21 metaaldetector garandeert dankzij zijn unieke simultane-frequentietechnologie een optimale detectie van alle metalen, en in het bijzonder van roestvrij staal AISI 316 L. Dankzij deze technologie wordt met één enkele detector de hoogst mogelijke gevoeligheid bekomen op elk type product (droog of vochtig).

description

Food Process

Transcript of Food Process

Page 1: Food Process

Verschijnt 4x per jaar, in maart, juni, september & novembernr. 1, editie maart 2011, P 912541, 10 EUR (excl. btw)

foodprocess.pmg.be

V A K B L A D V O O R D E F O O D - I N D U S T R I E

p.21

METAALDETECTOREN

MARC HENDRICKXHeatedFoods“Sterilisatieprocessen vereisenexacte temperatuurregistratie“

p.31

PETER DESTROOPERBiscuiterie Jules Destrooper“Automatisering is een mustgeworden”

p.12

MAUD SERMEUSFevia“Nieuwe regelgeving etiketteringvoedingsmiddelen in 2011?”

p.11VME Service & Engineering bvbaWeynesbaan 144 – B 2820 Rijmenam – T +32 15 761357

WWW.VME.BE - [email protected]

Retouradres: Professional Media Group, Torhoutsesteenweg 226, Bus 2 - 8210 Zedelgem Afgiftekantoor 9099 Gent X

Uw metaaldetector voor de toekomst kreeg een naam: CEIA THS MS21

Gelijktijdige multifrequenties vooreen ongeëvenaarde gevoeligheid

De CEIA THS MS21 metaaldetector garandeert dankzij zijnunieke simultane-frequentietechnologie een optimale detectie van alle metalen, en in het bijzonder van roestvrij staalAISI 316 L. Dankzij deze technologie wordt met één enkeledetector de hoogst mogelijke gevoeligheid bekomen op elktype product (droog of vochtig).

Page 2: Food Process

Weet u het succesreceptvan uw concurrent?Succesvolle bedrijven in de voedingsmiddelenbranche gebruikenwereldwijd het CSB-systeem.

De Business-IT-oplossing

voor uw hele bedrijf

CSB-System International

Business Park E19

Battelsesteenweg 455 A

2800 Mechelen, België

Tel.: +32 15 281-707

Fax: +32 15 271-705

[email protected]

www.csb-system.be

Geprogrammeerd voor uw succes

Met meer dan 1600 klanten en meer dan 30 jaar ervaring is

CSB-System de marktleider van Business-IT-oplossingen speciaal

voor de voedingsmiddelenindustrie en -handel. Alle eisen van

uw branche zijn gerealiseerd in onze standaard ERP oplossing

CSB businessware©.

CSB-System combineert vanaf het begin branchespecifi eke

software-oplossingen en consulting voor het succes van uw

bedrijf. Als een van de weinige aanbieders wereldwijd, verbinden

wij bovendien uw complete logistieke systemen met onze

ERP-oplossing.

CSB-System – Geprogrammeerd voor uw succes

U wilt nog meer succes?

Vraag vandaag nog informatie aan!

Bezoek ons!

Hal 2, Stand 222

van 20 t/m 23 maart 2011

in Kortrijk, België

Hal 4

Stand 6151

van 3 t/m 5 mei 2011

in Brussel, België

Page 3: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 3foodprocess.pmg.be

FOOD PROCESSVAKINFORMATIE VOOR DE VOEDINGSVERWERKENDE NIJVERHEID

FOOD PROCESS

Met Food Process, de nieuwste titel van vakbladenuitgeverij ProfessionalMedia Group, willen we u informeren over de snelle evolutie in technieken,

methodieken, processen en regelgeving eigen aan de behandeling,verwerking en verpakking van levensmiddelen. Dat doen we in

samenwerking met alle belangrijke actoren in de sector.

Food Process richt zich tot de Belgische voedingsindustrie die valt onder de NACE-codes 10, 11 en 12. Het vakblad verschijnt viermaal per jaar

in het Nederlands en in het Frans met een CIM-gecontroleerde, en dusgegarandeerde oplage van 6.000 exemplaren. Onze modus operandi

is geschoeid op dezelfde leest als van onze andere vakbladen in devoedingsbranche (FoodServices, Chocolaterie en Delicatesse) en

Motion Control: neutrale dossiers om u te informeren en te inspireren

Immers, de Belgische voedingsindustrie ziet zich geconfronteerd met niet te onderschatten uitdagingen. De consument neemt niet langer enkel

genoegen met de laagste prijs of de grootste merkbekendheid. Ook delevensmiddelenindustrie ontsnapt niet aan de groene golf die als een

tsunami over onze samenleving klettert. Duurzaamheid, van eerlijke prijzenvoor grondstoffen tot biologisch afbreekbare verpakkingen, heeft steedsmeer invloed op de aankoopbeslissingen van consumenten. Bovendienhangt de voedingsbedrijven een steeds strengere Europese regelgeving

rond hygiëne en voedselveiligheid boven het hoofd.

Food Process helpt u deze uitdagingen het hoofd te bieden. In inhoudelijkgrondig onderbouwde artikels reiken we zowel gevestigde oplossingen als

innovatieve technieken aan, die uw productieproces naar een hoger,duurzamer en gezonder niveau helpen tillen. Ons voltallige redactieteamen gespecialiseerde redactiemedewerkers staan garant voor neutrale engedegen vakjournalistiek, waarin alle betrokken partijen evenwichtig aan

bod komen. Daarbij werken we nauw samen met de verschillendefederaties en vakverenigingen die de Belgische voedingsverwerkende

industrie rijk is. Aan de hand van intensieve contacten met kennisinstellingenaan hogescholen en universiteiten, willen we bovendien de kloof tussen de

wetenschap en de werkvloer iets kleiner maken.

Maar om blijvend de vinger aan de pols van de voedingsindustrie tehouden, rekenen we ook op uw input. We hopen regelmatig uw reactiesen meningen over deze en andere fenomenen te mogen vernemen. U, deproducent van levensmiddelen, maakt immers een belangrijk deel uit vande Belgische industrie, als werkgever, als innovator en als exportproduct.

We dragen ook graag zelf ons steentje bij aan het uitdragen van hetbelang van voedingsbedrijven. Daarom zetten we in elke editie een lezerin de kijker en publiceren we met alle plezier uw persberichten, die u ons

te allen tijde kan bezorgen.

Valérie Couplez

Bladmanager

Page 4: Food Process

Tel.: +32 (0)3 455 56 36 Fax: +32 (0)3 455 59 66

een nieuwe vloerIN 24U!

Endress+Hauser NVCarlistraat 131140 BrusselBelgiëTel. +32 2 248 06 00Fax +32 2 248 05 [email protected]

Een uitstekend idee voor procesautomatisatie.

Meting van massadebiet, dichtheid, temperatuur en viscositeite.

MultivariabelDe enige Coriolis-debietmeter die deze vier belangrijke fysieke parameters tegelijk meet.

BetrouwbaarDe Proline Promass is ongevoelig voor de fysieke eigenschappen van de vloeistof, leidingstrillingen en andere veelvoorkomende storingen, en beschikt bovendien over een diagnosefunctie die uw proces beschermt.

FlexibelDankzij zijn kleine afmetingen kan hij zowat overal gemonteerd worden. Zijn zelfledigende buizen vergemakkelijken de reiniging aanzienlijk. En ten slotte laat de Quick-Setup-functie een snelle inbedrijfname toe.

www.be.endress.com/nederlands

Proline Promass 80/83

Hoogwaardige industriële smeermiddelen

Molykote smeert altijd ook onder zware omstandigheden en extreme temperaturen.Daarom vertrouwen OEM-ontwerpers, onderhouds- en materiaaltechnici over de helewereld al bijna 60 jaar lang op het merk Molykote®. Een merk dat staat voor prestatie enexpertise om smeerproblemen te voorkomen of op te lossen. Molykote® biedt het meestvolledige assortiment industriële smeermiddelen, ook voor de voedingsmiddelenindustrie.

Sma r t Lub r ica t i on

TM

TM

mavom nv - molenberglei 14 - b-2627 schelletel. 03 880 07 60 - fax 03 880 07 [email protected] - www.mavom.be

Page 5: Food Process

METAALVERONTREINIGING KAN UW REPUTATIE ERNSTIG SCHADEN.............21METAALDETECTOREN HELPENVOEDSELVEILIGHEID GARANDERENEnkele maanden geleden haalde eenindustriële bakkerij de media toen er schroevenin het brood aangetroffen werden. Hoewel ergeen wettelijke verplichting bestaat rond hetopsporen van metaaldeeltjes, besloot hetbedrijf toch te investeren in eenmetaaldetectiesysteem. In dit artikel kan ulezen hoe metaaldetectoren ook uwproductieproces kunnen bewaken

CFIA RENNES15/03/2011 – 17/03/2011RENNES (FR)

M+R17/03/2011 – ANTWERPEN

MEAT & FRESH EXPO20/03/2011 – 23/03/2011 – KORTRIJK

QUALITY DAYS28/04/2011 – GENT

INTERPACK12/05/2011 – 18/05/2011 DUSSELDORF (DE)

Food Process 1 • Maart 2011 5foodprocess.pmg.be

Voedselveiligheid, een basisvoorwaarde voor elk bedrijf dat actief is in delevensmiddelenindustrie. Er zijn echter heel wat factoren in hetproductieproces die een gevaar kunnen betekenen. In deze eerste editie vanFood Process reiken we u meteen enkele oplossingenaan om de consument optimaal te beschermen. Zoelimineren metaaldetectoren het risico opmetaalverontreiniging in uw producten.Valérie Couplez

IN DIT NUMMERF O O D P R O C E S S N R . 0 1 • M A A R T 2 0 1 1

DOSS I ER

A GEND A

SECTORNIEUWS...............................................................6Nieuwtjes en feiten uit de sector

MEAT & FRESH EXPO 2011..........................................9Van 20 tot en met 23 maart vindt de dertiendeeditie plaats van Meat & Fresh Expo in Kortrijk Xpo

QUALITY DAYS, KWALITEIT VAN A TOT Z...........10Op donderdag 28 april wordt iedereen die op eenof andere manier met kwaliteit bezig is uitgenodigdop de tweede editie van Quality Days in Gent

NIEUWE REGELS ETIKETTERING IN 2011?...........11Naar alle waarschijnlijkheid zal er eenovergangsperiode van vijf jaar voorzien wordenvoor aanpassingen voedingsetikettering

“AUTOMATISERING IS EEN MUSTOM INEFFICIENTIES TE VERMIJDEN”......................12

In 1886 begint het verhaalvan Biscuiterie JulesDestrooper. Aan devooravond van het 125-jarigejubileum blikt zaakvoerderPeter Destrooper terug op derijke familiegeschiedenis vanambachtelijk koekjes bakkenen automatisering

SNELLE CONTINUPASTEUR OFMULTIFUNCTIONELE BATCHPASTEUR....................15In dit artikel worden de verschillende systemen vande twee pasteurs nader beschreven, met deeigenschappen die hen kenmerken

TRACEERBAARHEID VEREIST DOORGEDREVEN INFORMATICASYSTEEM..........18Hoewel de familie Bruggeman al sinds het eind vande 19e eeuw activiteiten had in het Gentse, starttedeze ondernemersfamilie pas in 1949 met deproductie van bakkersgist

VERLENG HOUDBAARHEID MET MAP...................25MAP of modified atmosphere packaging wordtgebruikt om de houdbaarheid vanvoedingsproducten te verlengen

TUMBLEN VERBETERT VERWERKINGSPROCES VLEES..................................28Tumblen heeft alsbelangrijkste doel hetbeter verdelen vantechnische hulpstoffenen smaakstoffen en hetzachter maken vanvlees of vis

STERILISATIEPROCESSEN VEREISENNAUWKEURIGE TEMPERATUURLOGGERS............31Producenten kunnen een beroep doen optemperatuurloggers die specifiek zijn afgestemd omthermische behandelingen te ondergaan

ONTHUIDMACHINE VERGEMAKKELIJKT HET WERK.................................34De bewerking waarbij de huid van de visfiletverwijderd wordt, kan tegenwoordig gebeuren metde hulp van een onthuidmachine

SNEL EN MILIEUVRIENDELIJK ONTVETTEN...........37Voor toepassingen waar schoonmaken met waterniet mogelijk is, kan droogijsstralen een valabelalternatief bieden

VLOEREN VAN KUNSTSTOFDUURZAAM EN HYGIENISCH...................................40Vloeren in de voedingsindustrie moeten voldoenaan zeer hoge eisen. In dit artikel reiken we eenaantal kunststof oplossingen voor vloeren aan

GLAD AFGEWERKT OPPERVLAK VOORKOMT VERVUILING..........................................42Grote gemene deler bij transportbanden is deaandacht voor een hygiënisch ontwerp en degoede reinigbaarheid van het geheel

GOED ONDERHOUD MINIMALISEERT KANS OP BACTERIEN..................45Naast voedselveiligheid verdient ook het rendementde nodige aandacht bij plaatsen koelcel

PRODUCTINFO...............................................................48Nieuwigheden op de markt

VAKBLAD FOOD PROCESSis een uitgave vanProfessional Media GroupTorhoutsesteenweg 226/2-6, 8210 ZedelgemTel.: 050/24.04.04 - Fax: 050/24.04.45PERIODICITEITFood Process verschijnt 4 x per jaarABONNEMENTENTel.: 050/24.04.04 - Fax: 050/24.04.45Jaarabonnement: 40 EUR (excl. btw) = 4 nummersIntekenen via foodprocess.pmg.beof mail naar [email protected]érie Couplez

REDACTIEDirectieMarianne BouckaertEindredactieTrui Ghyselen - Tom Harteel - Nils Rauwoens Tine Vandermeersch - Magali De CannièreKernredactieKevin Vercauteren - Tilly Baeckelandt Gauthier Geldhof - Dieter Devriendt Zoé Philippart - Elise Raucy MedewerkersChloé Martin - Luc-Yves Ophals Luc Ghijs - Vincent Van LanduytYves De Groote - Willem Bonneux

REALISATIEGrafische vormgevingPascal Claeys Petra DermautPublicitair materiaalNancy Simaey - Johan TeerlinckJonathan Petyt - Eva SeurinckDrukkerijNEW GOFF - GentPUBLICITEITSREGIEPM Regie nvBirgen FilezP/A Torhoutsesteenweg 226/6, 8210 ZedelgemTel.: 050/24.04.04 - Fax: 050/24.04.45

Verantwoordelijke uitgeverFernand VanrieClepstraat 5, 8690 HoogstadeVersion française sur simple demande.Dit vakblad is auteursrechtelijk beschermd. Wenst u artikels tescannen, digitaal op te slaan, te kopiëren, commercieel of didactischte gebruiken? Informeer u eerst over wat toegelaten is bij Dhr.Fernand Vanrie, Torhoutsesteenweg 226/2,8210 Zedelgem, tel.: 050/24.04.04.Meer informatie op “www.presscopyrights.be”

Page 6: Food Process

6 Food Process 1 • Maart 2011 foodprocess.pmg.be

SECTORNIEUWS

Food Process wil niet alleenvoedingsbedrijven informeren,

maar ook mee de sterkte van dezesector in België helpen uitdragen.Daarom plaatsen we in elke editiede spotlight op een lezer. Wilt ugraag uw visie op de voedings-industrie delen of uw bedrijf opeen originele manier in de kijker

zetten, dan komen we graag bij ulangs voor een reportage. Oppagina 12 in deze editie kan u

alvast proeven van dit recept meteen blik achter de schermen bij

Biscuiterie Jules Destrooper. Interesse?

Mail dan naar [email protected].

UW BEDRIJF IN DE KIJKER

Fanuc Robotics stelt op de beursEmpack op 15 en 16 maart in 's-Hertogenbosch de M-1iA voor.Deze lichte en compacte deltarobotis verkrijgbaar in vier- of zesassigeuitvoering en is uitstekend geschiktvoor de integratie in machines enproductielijnen voor assemblage enpick-and-place van lichte compo-nenten. Het cilindrische werkgebiedis concentrisch ten opzichte van derobotbasis, waardoor er steeds korteen snelle bewegingen van en naar

het product gerealiseerd kunnenworden. De robot kan zowel staandals hangend geplaatst worden enkan tevens in dual arm werken,aangezien hij in verschillende hoek-posities gemonteerd kan worden.De stand van Fanuc Robotics wordtuitgerust met een compacte celwaarin twee M-1iA robots samen-werken. Deze opstelling moetvolgens de fabrikant duidelijk makenhoe compact, snel en flexibel derobots zijn.

FANUC OP EMPACKEVEN FLEXIBEL ALS MENSELIJKE POLS

Tennant herstructureert zijn aan-wezigheid op de Belgische enLuxemburgse markt. Voortaanverlopen de distributie en het onder-houd van de volledige productport-folio voor gebouwenreiniging exclu-sief via Motrac Handling & Cleaning. Enkel straatveegmachinesvoor steden en gemeenten blijft deonderneming zelf verhandelen.Dankzij deze nieuwe overeenkomstkan het bedrijf uit Antwerpen zijnmarktdekking verder uitbreiden naarniet-industriële afnemers. Het team

bestaat uit zes ervaren verkoop-vertegenwoordigers en veertienkundige onderhoudsmedewerkers.

SAMENWERKING TENNANTMOTRAC BIEDT VOLLEDIG PORTFOLIO AAN VOOR INDUSTRIELE MARKT

Ancra is een samenwerking aan-gegaan met VTSK Systems. Datresulteerde in een combinatie vanautomatische laad- en lossystemenmet een compact palletopslag-/sorteersysteem. Veel voedings-middelen- en drankenproducentenmaken gebruik van de automatischelaad- en lossystemen van Ancra. Dierenderen snel wanneer ze ingezetworden voor pendeltransport tussenbijvoorbeeld de productiefaciliteit enhet distributiecentrum. De combi-natie met Optilogx van VTSK resul-teerde in een compact en flexibel

systeem met hoge doorvoersnel-heden. Per dokdeur kunnen er ongeveer 160 pallets per uur gesorteerd, gebufferd en geladen worden, wat neerkomt op circa vijfopleggers.

AUTOMATISCH LADEN EN LOSSENANCRA WERKT SAMEN MET VTSK SYSTEMS

RS Components heeft de EpcosSales Award 2010 ontvangentijdens electronica 2010. Met dezeprijs zag hetbedrijf zijn uit-stekende groei vande omzet in online-elektronica en deverkoop vancomponenten dieniet standaard inde catalogus opgenomen zijn,bekroond. Sinds oktober 2009 isEpcos gefuseerd met TDK's elektro-nische componentenhandel.

TDK-EPC Corporation is een wereld-wijde producent van elektronischecomponenten, modules en systemen.

Die wordengebruikt bij bv.circuitbescher-ming, frequentie-controle, filteringen vermogens-stabilisering. Hetbrede product-

aanbod is verkrijgbaar bij RS enkan gemakkelijk geraadpleegdworden via de website van deonderneming.

EPCOS SALES AWARDRS COMPONENTS IN DE PRIJZEN OP ELECTRONICA 2010

Tijdens Meat & Fresh 2011 steltVan Hoecke Automation de nieuweproducten van Lagafors voor. Hetgaat in de eerste plaats om eenmobiele reinigingseenheid dieideaal geschikt is voor kleine opper-vlaktes. De trolley is voorzien vaneen lagewaterdrukpomp, een lucht-compressor en een injector metaanzuigslangen voor reinigings-producten. Verder biedt het toestelplaats voor twee containers reini-gingsproducten van 25 liter. Hetbedrijf uit Asper is de exclusieveverdeler van de Zweedse producentvoor de Belgische markt.

NIEUWIGHEDENLAGAFORSVAN HOECKE AUTOMATION OP MEAT & FRESH 2011

Het Waalse Gewest lanceerteen oproep voor een project datkmo's toelaat om een samen-werking aan te gaan met eenonderzoekscentrum om nieuweproducten en procedés teontwikkelen of te valideren. Het betreft projecten waar eenbedrijf en een onderzoeks-instelling bij betrokken is. Met ditinitiatief wil men de ontwikkelingen validatie van nieuweproducten, procedés en dienstenondersteunen die op kortetermijn ingezet kunnen wordenin de industrie. Er wordt voor-rang gegeven aan voorstellendie werken rond duurzaamheiden energiezuinigheid of die degezondheid of levenskwaliteitten goede komen. Projecten vankleine ondernemingen kunnenvoor 70% gesubsidieerdworden, voor middelgroteondernemingen en onderzoeks-instellingen gaat het respectieve-lijk om 60% en 75%. De voor-stellen moeten voor maart 2011ingediend worden. Een van deonderzoeksinstellingen waarmen terechtkan, is Sirris.

SUBSIDIE VOORWAALSE KMO'SONTWIKKELING NIEUWEPRODUCTEN, PROCEDES ENDIENSTEN

Koning & Hartman wordt 'distributie-partner' van Panasonic in deBenelux. Deze overeenkomst betekent een intensivering van dehuidige samenwerking. Koning &Hartman krijgt zo de kans om zijnproductportfolio in Nederland enBelgië gevoelig uit te breiden,terwijl Panasonic zijn Europesedistributienetwerk uitbreidt. Er wordtvooral uitgekeken naar het op demarkt zetten van Vision, moderne engeavanceerde camerasystemen dieproducten onderscheiden op basisvan vorm, kleur, code en meer.Deze serie is voor diverse markt-segmenten interessant, zoals devoedingsmiddelenindustrie, demaakindustrie, de machinebouw ende farmaceutische industrie, en zebiedt veel mogelijkheden om hetproductieproces te verbeteren.

DISTRIBUTIE-PARTNER BENELUXPANASONIC KIEST VOOR KONING & HARTMAN

Page 7: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 7foodprocess.pmg.be

SECTORNIEUWS

De nv SRM (Stoomketels RudyMoortgat) bestaat twintig jaar. In die periode is de onderneming uitWetteren uitgegroeid tot eenbelangrijke speler op de markt vanstoomketels en thermische installa-ties. Ervaring ligt aan de grondslagvan dat succes. Zo bundelt dehuidige directie meer dan zestigjaar knowhow van moderne stoom-ketelconstructie, installatietechniekenen service. Het bedrijf kan dan ookmet fierheid verwijzen naar zijn referentielijst. Vorig jaar werd erbijvoorbeeld gestart met een project

voor Shanks-Cetem in Mont-Saint-Guibert. Op dit stort wordt erbiogas gerecupereerd uit afval datverbrand wordt in dertien biogas-motoren, goed voor 6 MW elektrici-teitsproductie. Om nog meer groeneenergie te produceren, werd er eenstudie uitgewerkt om hete rook-gassen (460 °C) te recupereren endie via een stoomketel en eenstoomturbine om te zetten in groenestroom. SRM diende een voorstel inen sleepte die opdracht in dewacht. Het bedrijf staat in vooropslagtanken, een voedingstank met

thermische ontgasser, een water-behandeling, buisleidingen, eenstoomketel met oververhitter, eeneconomiser, rookgaskanalen, instru-mentatie en een zelfdragendeschouw. De opstart gebeurde in mei2010 en het project zou ongeveerzestien maanden in beslag nemen.De installatie is uniek in België.

SRM BESTAAT TWINTIG JAARZESDE GENERATIE KETELBOUWERS BLIKT TROTS TERUG

De Ardo Group investeerde onlangsin een nieuwe machine voor hetverpakken van zakken in transport-dozen. De specialist in bevrorengroenten en fruit uit Ardooie gingdaarvoor te rade bij Case PackingSystems uit Stramproy. In nauwesamenwerking met Ardo slaagdeCPS erin een verpakkingssysteem teontwikkelen dat het product zodaniggoed verdeelt in de zak dat eenoptimale vullingsgraad wordtbereikt. Omdat er meer productverpakt kan worden per m³, zonder

in te boeten aan snelheid ofkwaliteit, dalen de kostenvoor transport en opslag inkoelhuizen. Het CP 201gravity packaging systemwordt bestuurd met C-Diasvan Sigmatek. In totaalbeschikt de verpakkingslijn overmeer dan 300 I/O's en ongeveer35 motoren. Als CPU wordt de CCL912 Lasal processormodule metremote I/O gebruikt. Dat maakt hetmogelijk om in plaats van duregesynchroniseerde servomotoren en

controllers goedkope AC-motoren en frequentie-regelaars in te zetten opverschillende locaties. De CPU neemt de drive-navigatie over die in inter-vallen van milliseconden deencodersignalen en zo derotatiesnelheid van demotor over standaard I/Ocontroleert.

Bij afwijkingen wordt het gecorri-geerde signaal verzonden naar defrequentieregelaar. De positio-neringsloop wordt gesloten zonderexterne bedrading of dure specialehardware, dankzij de snelheid vande CPU. Bij Ardo worden perproductielijn ongeveer 75 zakkenvan 2,5 kg per minuut verpakt indozen van 10 kg. Dankzij hetverpakkingssysteem van CPS metcomponenten van Sigmatek zag het bedrijf zijn transportbewegingenminderen door een hogere ver-pakkingsdichtheid. Beide bedrijvenzijn vertegenwoordigd op Empack2011, dat in 's-Hertogenboschplaatsvindt op 15 en 16 maart.

HOGERE VERPAKKINGSDICHTHEIDLOGISTIEKE KOSTEN AANZIENLIJK VERMINDERD DOOR NIEUWE VERPAKKINGSMACHINE

Fuchs Petrolub neemt de foodgrade-smeermiddelen van Shell Internati-onal Petroleum over. Deze acqui-sitie omvat niet alleen de technischeknowhow, waaronder formules engoedkeuringen, maar ook het volledige klantenbestand en detrademarkrechten. Concreet gaathet om de merken Cassida en FM,die onder die naam blijvenbestaan. Voor de klanten van FuchsBelgium betekent deze overnameeen uitbreiding van het portfolio totmeer dan 10.000 smeermiddelen.

UITBREIDINGPORTFOLIOFUCHS NEEMT DIVISIE OVERVAN SHELL

EAO introduceert Product Finder opzijn website. Deze zoekmachineleidt bezoekers door het uitgebreideassortiment van schakelcompo-nenten zoals verlichte drukknoppen,signaalarmaturen en sleutelschake-laars. Door geavanceerde zoek-opties kunnen er tegelijkertijddiverse criteria ingevoerd worden.Er kan ook specifiek volgens debranche gezocht worden. Boven-dien kunnen klanten met de nieuwezoekfuncties op serie- of artikel-nummer gemakkelijk reserveonder-delen vinden.

PRODUCT FINDERNIEUWE ZOEKMACHINE OP WEBSITE EAO

Kraft Foods investeerdeonlangs in een droogijs-straalmachine om de trans-portband in een oven voorkoekjes te reinigen. Omvet, verbrande resten encarbon van de transport-band te verwijderen,gebruikte men in hetverleden metalen pennenen pneumatisch gereed-schap. Het bedrijf wou echter eenefficiëntere oplossing en ging terade bij Artimpex. De onderneminguit Gent, die gespecialiseerd is indroogijsstralen, kwam met een semi-automatisch ontwerp op deproppen: een droogijsstraalmachinemet speciale straalpijp en instelbareportiek. Het straalpistool wordtgefixeerd in de portiek, zodat hetverplaatst kan worden over de

breedte van detransportband.Als de band een volledige omwenteling gemaakt heeft, wordtdie verschoven en kan de hele bandzo schoongemaakt worden. Dit leverde een aanzienlijke reductiein manuren op. Bovendien is deband sneller en grondiger schoon-gemaakt.

DROOGIJSSTRALEN BIJ KRAFTSEMIAUTOMATISCH REINIGEN TRANSPORTBAND

De bouw van de bio-incubator inTienen, die de naam Food Portmeekreeg en deel uitmaakt van hetFeed Food Health-bedrijvenprojectrond functionele voeding, gaat inapril van start. De incubator, eencentrum dat nieuwe biobedrijvenhelpt bij het opstarten, zal binnenhet jaar de deuren openen. De10,7 hectare grote Feed FoodHealth-bedrijvenzone, die gereali-seerd wordt in de bedrijvenzoneSoldatenplein op de voormaligeterreinen van Bosch, omvat eenwetenschapspark met een incubatie-centrum en een innovatieve bedrijvenzone. De zone zal plaatsbieden aan vernieuwende projectenrond gezonde voeding voor mensen dier. De bedrijvenzone mikt inde eerste plaats op hoogtechno-logische bedrijven, actief in desector van functionele voeding, dieeen verbetering nastreven van degezondheid van de consument.Naast de wegeninfrastructuur, diereeds werd aanbesteed, is FoodPort de eerste realisatie van hetFeed Food Health-project. Het incubatiecentrum omvat 12 modulesvoor opstartende bedrijven.

BIO-INCUBATOR IN TIENENBEDRIJVENPROJECT RONDFUNCTIONELE VOEDING

Page 8: Food Process

8 Food Process 1 • Maart 2011 foodprocess.pmg.be

SECTORNIEUWS

Interpack, de vakbeurs voor verpakkingsmachines, verpakkingenen confiseriemachines, vindt plaatsvan 12 t.e.m. 18 mei 2011 in deexpohallen van Düsseldorf. Bezoekers kunnen uitkijken naar hetInnovatiepark Verpakking met defocus op levenskwaliteit en tweespeciale shows, genaamd 'MetalPackaging Plaza' en 'Save Food'.Metal Packaging Plaza is eennieuw platform voor de internatio-nale verpakkingsindustrie en leve-ranciers. Save Food zal over hetglobale gevecht tegen verspillinggaan, in elk stadium van de ver-pakkingsketen en het voedingstrans-port. Voor de tweede keer wordtook de ‘iF packaging award’ geor-ganiseerd tijdens Interpack. Dezewedstrijd bekroont de beste inno-vaties in de verpakkingsindustrie.

INTERPACK 2011PROCESSES AND PACKAGING

In 2019 moeten allenieuwe gebouwen inde EU voldoen aan de'nulenergienorm'. Dat komt erop neerdat ze niet alleenperfect geïsoleerd engeventileerd moetenzijn, maar ook in huneigen energie moetenvoorzien, afkomstig uithernieuwbarebronnen. DaikinEurope nv en Zeller/Athoka GmbH willen echter nu alweten hoe technologieën en mate-rialen op een duurzame en energie-zuinige manier samenwerken in hettotaalconcept van een nulenergie-gebouw met een commerciëlefunctie. Daarom hebben debedrijven een internationaal onder-zoeksproject opgestart in de Duitsestad Herten. De nieuwe hoofdzetel van Zeller/Athoka GmbH, die werd ontworpenvolgens de nulenergiebenadering,zal de komende twaalf maandendienstdoen als live-lab, waarbijverschillende metingen uitgevoerdzullen worden tijdens de normalewerk- en kantooruren. Na de data-

verzameling zal het project zichmeer toespitsen op optimalisatie.Met de analyse van de resultatenwil Daikin een belangrijke bijdrageleveren tot het behalen van de2020-klimaatdoelstellingen van de EU, omdat ook al bestaandekantoorgebouwen de vruchtenkunnen plukken van de lessen dieworden getrokken uit het project. Bij het onderzoek zijn een aantalvermaarde instituten betrokken: hetFranse Centre Technique des Industries Aérauliques et Thermiques(CETIAT), het Fraunhofer-Institut fürBauphysik (IBP) en FraunhoferUMSICHT, de TU Dortmund en ookde universiteit van Manchester (UK).

KANTOORGEBOUW VAN DE TOEKOMSTNULENERGIEGEBOUW MET COMMERCIELE FUNCTIE

Hitma UltraPure is de nieuwe distributeur in de Benelux van demonsterafnamesluiters van Keofitt.Het gaat om het complete assorti-ment van sampling valves voorsteriele productmonsternemingenvan de Deense firma. Voor Neder-land is Hitma Ultrapure zelfs deexclusieve vertegenwoordiger. Dekwalitatief hoogstaande samplingvalves van Keofitt vormen een waardevolle aanvulling op het leveringsprogramma. De verkoop,de distributie en de ondersteuningworden verzorgd vanuit de hoofd-vestiging in Uithoorn.

DISTRIBUTEURKEOFITTHITMA ULTRAPURE BENELUX-VERTEGENWOORDIGER

E.D.&A. heeft voor een fabrikant vangrills en ovens een volledig nieuwbesturingsplatform ontwikkeld. Hetontwerp wordt initieel toegepast ineen kippengrill, waarbij de bedie-ningsinterface opgebouwd is rondeen grafisch Vacuüm FluorescentieDisplay (VFD). In andere productie-lijnen kan het bovendien voorzienworden van een 5,7 inch tft-scherm.Het ontwerp heeft een moderneARM7 microprocessor waarop eenindustrieel realtime operating systemdraait (RTOS). Het bedrijf uit Kapelle

stond in voor de volledige hard- ensoftwareontwikkeling. De besturingheeft een USB-poort die het mogelijkmaakt om op eenvoudige wijzenieuwe recepten, software, HACC-P-logging en parameters uit te lezenof te wijzigen, zonder gebruik temaken van bijkomende tools. Omtegemoet te komen aan de hygiëne-eisen in de voedingsindustrie, werder geopteerd voor een bedieningachter glasplaat. Daarvoor werd ereen capacitieve bedieningsprintontwikkeld die precies achter de

glasplaat bevestigd is en voorzien isvan blauwe leds die oplichtenwanneer een bepaalde toetsfunctiebediend kan worden. Dat resulteertin een intuïtieve bediening.

BEDIENINGSINTERFACE VOOR GRILLE.D.&A. ONTWIKKELT NIEUW BESTURINGSPLATFORM VOOR KLANT

Omdat de oude zijladers te hogereparatiekosten met zich mee-brachten, besloot Cono Kaas-makers bij wijze van test eenHubtex machine te leasen. Dezijlader moest in een hoog tempotot drie ton zware kaasboxen in stellingen met een hoogte tot 6,75 m kunnen in- en uitladen. Bovendien wilde de producent vanBeemster Kaas een grotere cabinevoor de chauffeurs voor meercomfort. Hubtex paste daarom eenElektro-Meerweg zijlader MQ30aan. Hoewel er in het begingeklaagd werd over een iets lang-zamere mastfunctie, is er nu eengrote tevredenheid. De snelheid vanhet heffen moest immers gesmoordworden om de risico's te ver-minderen bij het diagonaal heffenin de gangpaden, volgens de daar-voor geldende richtlijnen. Per shiftworden er met de nieuwe zijladergemiddeld 320 ritten gemaakt vanelk 200 meter, en dat bij een lucht-vochtigheid van 78% in zout- enpekelhoudende lucht. De opgebouwde cabine is eigenlijkbedoeld voor een groter typezijlader. Ook het speciaal uitge-voerde beveiligingsrooster in hetcabinedak verhoogt de veiligheiden het comfort van de chauffeur.Inmiddels werd er reeds eentweede machine besteld en af-geleverd. Voor de twee zijladerszijn er vier batterijen voorzien,zodat de benodigde beschikbaar-heid tijdens de ploegendienst ver-zekerd is. Een pallet met de meestbenodigde onderdelen en eenzesjarig onderhoudscontract moeteneen probleemloze inzet in dekomende jaren garanderen.

ZIJLADERS CONOKAASMAKERSHUBTEX TRANSPORTEERTZWARE KAASBOXEN IN HOGE STELLINGEN

Pollet uit Doornik heeft Patrick Lebbeaangesteld als coördinator van deunit Methodes en Oplossingen.Lebbe staat in voor het ontwikkelenen verbeteren van reinigings-concepten voor grootkeukens en de voedingsindustrie. Hij kan daarvoor een beroep doenop meer dan achttien jaar ervaringop het vlak van schoonmaken (o.a.Ecolab producten en Meiko vaat-wassers). Lebbe wordt zowel voor hetcommerciële team als voor klantenhet aanspreekpunt.

NIEUWE AANSTELLING BIJ POLLETPATRICK LEBBE WORDT COORDINATOR 'METHODES EN OPLOSSINGEN'

Page 9: Food Process

TOTAALUITRUSTING VOEDINGSINDUSTRIEAl voor de dertiende keer vindt Meat & Fresh Expoplaats in Kortrijk Xpo. Van 20 tot en met 23 maart2011 brengt deze tweejaarlijkse, nationale vakbeursu een totaaloverzicht van producten en totaaluitrustingvoor de volledige voedingssector: van slagerijen totde voedingsindustrie.

Door Jasmijn Huysentruyt

MEAT & FRESH EXPO 2011EVENT VOOR VERSBRANCHE

PLATFORM VOOR DEVOLLEDIGE VERSBRANCHE

Meat & Fresh Expo is eentotaalplatform voor de volledigeversbranche. De beurs heeft eenaanbod in zowel food als non-fooden is gericht naar de doelgroepen'detailhandel' (in de brede zin vanhet woord) en 'voedingsindustrie'.Zo vinden zowel slagers alsuitbaters van verswinkels ensupermarkten tot verantwoordelijkenuit de voedingsindustrie encateringverantwoordelijken er eenaanbod op maat. De organisatieverwacht voor deze dertiende editiemeer dan 130 exposanten.Bezoekers mogen op deverschillende stands heel watnieuwigheden verwachten.

Compleet aanbod voor de versspecialistBinnen de versbranche wisselenMeat & Fresh Expo en Tavolaelkaar af. In tegenstelling tot Tavolapresenteert Meat & Fresh Expo eentotaalaanbod voor de versspecialist:vers vlees, vleesproducten, kaas,bereide maaltijden, sauzen, kruidenenz. Maar men vindt er ook allesvoor de inrichting en uitrusting vande versbranche: winkelinrichting,koeling, klein materiaal, machines,verpakking en onderhouds-

producten. Het grote voordeel van Meat & Fresh Expo is deoverzichtelijkheid van het geheel: in één dag bent u meteen mee metde nieuwste ontwikkelingen die in-teressant zijn binnen uw vakgebied.

Nieuw: Fabrikanten- &VerpakkersboulevardEen enquête bij de bezoekers vande vorige editie leert dat er eenspecifieke vraag is om basis-producten een prominentere plaatste geven. Speciaal voor aanbiedersvan vers vlees en fabrikanten infood is er deze Fabrikanten-boulevard. Daarnaast blijkt deverpakking een belangrijke rol tespelen bij de versspecialist vanmorgen. Eenpersoonsverpakkingen,veilige of milieuvriendelijkeverpakkingen ... al deze zakenkomen aan bod in de Verpakkers-boulevard.

Het grote voordeel van Meat & Fresh Expo is de overzichtelijkheid van het geheel: inéén dag bent u meteen mee met de nieuwste ontwikkelingen

PRAKTISCHWaar? Kortrijk XpoWanneer? 20 - 23 maart 2011Openingsuren? Zondag 20

maart van 10 u. tot 19 u., alleandere dagen van 13 u. tot 19 u.

Tickets? Gratis toegang mitsvoorregistratie via de website

Meer info? www.meat-fresh.be

www.multiprox.be

iVu Beeldsensoren met geïntegreerd of extern confi guratiedisplay

Multiprox – de Belgische dochter van TURCK – is

leverancier van totale automatiseringsoplossingen

voor de industrie, gebaseerd op PC-/PLC-systemen,

veldbuscomponenten, drives, HMI, displaysystemen,

interfaces, inspectie-camera‘s, RFID en sensoren.

Multiprox nv

Lion d’Orweg 12 - 9300 Aalst

Tel. 053 766 566 - Fax 053 78 39 77

[email protected] - www.multiprox.be

- combineert gebruiksvriendelijkheid

van fotocel met intelligentie van

visiesensor

- zeer eenvoudige intuïtieve instelling zonder PC in 4 stappen

- robuuste IP67-behuizing met

geïntegreerde belichting

- ook met extern confi guratiedisplay

voor toepassingen waar het niet

praktisch is om de instelling direct

aan de sensor uit te voeren

- types met 3 tools voor

goed-/slecht-inspectie

- iVu Plus met Ethernetpoort voor export beelden, data en 30 inspectieprogramma‘s

- iVu BCR voor inspectie van alle

lineaire en DataMatrix-barcodes

- ook visiesensoren verkrijgbaar met

IP68-behuizing voor VGA-, kleur-

en hoge resolutie-inspectie

- ruim aanbod van sensoren voor alle

inspectie- en detectie-applicaties in

voedings- en verpakkingsindustrie

Page 10: Food Process

10 Food Process 1 • Maart 2011 foodprocess.pmg.be

BEURZEN

ANTWOORD OP VRAGENROND KWALITEITSEISEN

Het idee achter dit ontmoetings-evenement kwam tot stand omdatmenig partij zich meer en meerafvraagt waar we naartoe gaanmet de kwaliteitseisen. Hoe vermoeten we gaan, aan welke eisenmoeten we voldoen en hoe moetende huidige normen wordengeïnterpreteerd? Iedereen,producent, leverancier, auditor …wordt met die vragen geconfron-teerd. Quality Days doet eenpoging om alle actoren samen tebrengen met als doel informatie teverzamelen en onder collega’s vanideeën te wisselen. Zo krijgen alleaanwezigen een volledig inzicht inhet totale kwaliteitssysteem binnende voedselverwerking en wordt eengoede wisselwerking en eenwederzijds begrip gecreëerd tussende verschillende actoren.

INFRASTRUCTUUR EN BRANDVEILIGHEID

Vorig jaar werd vooral de nadrukgelegd op hoe het FAVV de normeninterpreteert en hoe de industrie ditervaart. 250 mensen namen deelaan de gesprekken, 130 voedings-bedrijven waren vertegenwoordigd.De tweede editie wil werken rondinfrastructuur en brandveiligheid, ditvan plan en ontwerp tot afgewerktproject. De brandveiligheid, maar ook devereisten van het FAVV wordentoegelicht. Dit gebeurt aan de handvan vier voordrachten van ongeveertwintig minuten, waarin sprekers hunpraktijkervaringen delen over hoeeen bedrijf vandaag zijn kwaliteits-systeem optimaal kan bewaken enbeheersen. Deze seminariesworden gevolgd door een panel-gesprek onder leiding van FienSabbe.

ONTMOETINGSDAG VOORKWALITEITSMANAGERS IN ICC IN GENT

Op donderdag 28 april wordt iedereen die op een of andere manier met kwaliteit bezig is in devoedingsindustrie, uitgenodigd op de tweede editievan Quality Days. Deze ontmoetingsdag vindt plaatsin het ICC in Gent en streeft ernaar om kwaliteits-mensen, technische en productieverantwoordelijkensamen te brengen met auditors, consultants,architecten en mensen van het Federaal Agentschapvoor de VoedselVeiligheid. Kortom, kwaliteit in debreedste zin. Dit jaar wordt er gewerkt rond dethema's infrastructuur en brandveiligheid.

Door Jasmijn Huysentruyt

QUALITY DAYSKWALITEIT VAN A TOT Z

PRAKTISCHE INFOProgramma?15.00 u.: ontvangst met koffiebuffet15.30 u.: seminarie met presentatrice en moderator Fien Sabbe•Paul Gijsemans (Ir architect, zaakvoerder studiebureau 4Takt):

specifieke invalshoeken in bouwprojecten•Donald Withouck (voorzitter BrandweerVereniging Vlaanderen,

commandant brandweer Roeselare): Basisnormen brandveiligheid voorde industriebouw

•Dr. Nicole Hamelrijck (inspecteur - dierenarts FAVV, Oost-Vlaanderen):Infrastructuurvereisten FAVV

•Andries Gryffroy (managing director studiebureau Erbeko): Focus openergie-efficiëntie of inzetten op hernieuwbare energie, wat isfinancieel het interessantst?

17.00 u.: debat o.l.v. Fien Sabbe17.45 u.: receptie18.45 u.: diner met verrassingsactWaar? ICC GhentWanneer? 28 april 2011Meer info? www.qualitydays.be

Page 11: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 11foodprocess.pmg.be

WETGEVING

NIEUWIGHEDEN

De doelstellingen van het voorstelvan verordening ‘FoodInformation to Consumers’ zijnprijzenswaardig: nog beterbeantwoorden aan de vraag voorinformatie van de consumenten,de Europese harmonisatie van debepalingen inzake(voedings)etiketteringbewaren en dewetgevingvereenvoudigen. Toch beantwoordt hetakkoord waartoe delidstaten zijn gekomendaar slechts gedeeltelijkaan. Bovendien werd erniet ingegaan op heelwat bekommernissenvan de Europese enBelgischevoedingsindustrie.In dit artikel zullen wedieper ingaan op enkelevan de grote vernieuwingen diein het voorstel van verordeningzijn opgenomen.

ETIKETTERING VAN HETLAND VAN OORSPRONGTot op heden is de plaats vanoorsprong of afkomst verplicht inhet geval de afwezigheid ervande consument de werkelijkeoorsprong van het levensmiddelverkeerd zou kunnen doeninschatten (cfr. het KB van13/09/1999 over deetikettering van voorverpaktevoedingsmiddelen). Het Parlement zou deoorsprongsetikettering verplichtwillen maken voor o.a. vlees,

melkproducten, single-ingredientproducts (zoals thee, koffie,fruitsap …) envlees/gevogelte/vis alsingrediënt van bewerktevoedingsmiddelen. De lidstatenzijn ook te vinden voorbijkomende bepalingen, opvoorwaarde dat de impact ervan

op voorhandwordt nagegaan.Die nieuwebepalingenvormen eenbijzonder grootprobleem voor deBelgischevoedingsindustrie:de kosten voor delogistiek enetikettering zullenstijgen voor debedrijven,Belgischeproducenten diehun producten

uitvoeren zouden wel eensgeconfronteerd kunnen wordenmet protectionistischemaatregelen. FEVIA wil dewettelijke bepalingen die momen-teel van kracht zijn behouden. Alser echter extra regels bijkomen,dan dringt FEVIA erop aan dat deCommissie op voorhand eenimpactanalyse uitvoert.

VOEDINGSETIKETTERINGVERPLICHT VOOR ALLEVOEDINGSMIDDELEN!De Commissie stelde voor om devoedingsetikettering verplicht temaken voor (bijna) alle voedings-middelen (per 100 g of ml).Bovendien neemt ze het

etiketteringsconcept van deGuideline Daily Amounts (GDA)over. Het Parlement en delidstaten steunen haar hierin. Opheel wat verpakkingen kunnen deEuropese consumenten nu al dieinformatie terugvinden (cfr.www.gdainfo.be en gda.ciaa.eu). Devoedingsindustriebetreurt dat delidstaten niet langertoelaten om enkel deenergetische waardeop de voorkant vande verpakking teplaatsen. Uit studiesblijkt echter dat deconsument dievermelding nuttig achtom verstandigekeuzes te kunnenmaken (*). In dezetijd waarin over-gewicht en zwaar-lijvigheid toenemen,is het evenwichttussen de opgeno-men en verbruikte calorieëninderdaad heel belangrijk.

LEESBAARHEID VAN DEVERPLICHTE VERMELDINGENOP DE VERPAKKINGDe Commissie en de lidstatenstellen een minimale lettergroottevan respectievelijk 3 en 1,2 mmvoor.Op basis van het overleg dat nunog volop aan de gang is, lijkthet Parlement aan te sluiten bij delidstaten (min. 1,2 mm). De voedingsindustrie geeft echterde voorkeur aan een prag-matische aanpak: de invoeringvan Europese richtlijnen.

VERSPREIDING VANVERSCHILLENDE NATIONALESYSTEMEN

FIC voorziet ruimte voor nationalevrijwillige initiatieven op hetgebied van voedingsetikettering.Dat kan onder andere leiden tot

de verspreiding vanverschillendesystemen in delidstaten en hetontstaan vancommerciëlebarrières. Devoedingsindustrie pleitvoor een volledigeharmonisatie opEuropees niveau.

ALGEMENEIMPACT FIC-VERORDENINGDe invoering van deFIC-verordening zalleiden tot een groter

aantal verplichte vermeldingen opde verpakking. De impact isreëel: moeilijkheden wat dehaalbaarheid betreft, eenverhoging van de kosten (met eenmogelijke weerslag op deconsument), een beperkteflexibiliteit voor de bedrijven enheel waarschijnlijk eenontdubbeling van meertaligeverpakkingen.

(*) EUFIC ‘’Pan-European consumerresearch on in-store observation,understanding and use of nutritioninformation on food labels,combined with assessing nutritionknowledge’’

'FOOD INFORMATION TO CONSUMERS' (FIC)De herziening van de Europese wetgeving inzake etikettering envoedingsetikettering gaat verder. In januari 2008 legde de Europese Commissieeen voorstel van verordening op tafel: de befaamde ‘Food Information toConsumers’ (FIC). Het Europese Parlement stelde daarna heel wat wijzigingenvoor. De lidstaten analyseerden vervolgens het voorstel van de Commissie en zekwamen, onder Belgisch voorzitterschap, tot een akkoord over een herwerkte tekst.Het Parlement en de lidstaten moeten zich nu opnieuw uitspreken over het voorstelvan de FIC-verordering. We zouden de publicatie ervan in het Publicatieblad dusten vroegste kunnen verwachten tegen eind 2011. Bedrijven zullen daarna driejaar de tijd krijgen om hun etikettering aan te passen. Naar alle waarschijnlijkheidzal er een overgangsperiode van vijf jaar voorzien worden voor aanpassingen diebetrekking hebben op de voedingsetikettering.

Door Maud Sermeus – Adviseur voedingsbeleid van FEVIA, de Federatie Voedingsindustrie

KOMT ER EIND 2011 EEN NIEUWEVERORDENING OVER DE ETIKETTERING?

Maud Sermeus (FEVIA): “Belgischeproducenten die hun producten uitvoerenzouden wel eens geconfronteerd kunnenworden met protectionistischemaatregelen”

NAAR ALLEWAARSCHIJNLIJKHEID

ZAL ER EENOVERGANGSPERIODE

VAN VIJF JAARVOORZIEN WORDEN

VOORAANPASSINGEN DIEBETREKKING HEBBENOP DE VOEDINGS-

ETIKETTERING

HET PARLEMENT ZOUDE OORSPRONGS-

ETIKETTERINGVERPLICHT WILLEN

MAKEN VOOR O.A.VLEES,

MELKPRODUCTEN,SINGLE-INGREDIENT

PRODUCTS ENVLEES/GEVOGELTE/VIS ALS INGREDIENT

VAN BEWERKTEVOEDINGSMIDDELEN

Page 12: Food Process

12 Food Process 1 • Maart 2011 foodprocess.pmg.be

UIT DE BEDRIJVEN

RIJKE FAMILIEGESCHIEDENIS

Het prille beginHet verhaal van de West-Vlaamsekoekjesfabrikant begint in 1886.Als handelaar in koloniale warendeelt Jules Destrooper zelfgebakkenkoekjes op basis van de kruiden diehij verhandelt, uit alsrelatiegeschenk aan zijn klanten.Een daarvan is hotel Teirlinck uitDe Panne, dat zijn amandelbroodserveert bij de koffie en thee vanEngelse hotelgasten. Een voltrefferzo blijkt en al snel volgen er extrabestellingen en besluit Destrooperzich uitsluitend toe te leggen op hetbakken van koekjes. Biscuiterie JulesDestrooper is geboren. Sindsdien ishet bedrijf uit Lo steeds in handengeweest van de familie, die er altijdover gewaakt heeft dat enkel debeste natuurlijke ingrediëntengebruikt worden en er geenduimbreed wordt afgeweken vanhet authentieke recept.

Traditie machinebouwHoewel ambachtelijk koekjesmaken en automatiseren op heteerste gezicht niet hand in handlijken te gaan, heeft Destrooper ertoch een lange, rijke geschiedenisvan machinebouw op zitten. Zopaste Jules Destrooper jr. zelf eenmachine om ijshoorntjes te makenaan om er de gekende wafeltjes inte kunnen bakken. Ook onderhouden herstellingen neemt hij voor zijnrekening. Wanneer de derdegeneratie (Jean en HubertDestrooper) aan het roer van hetbedrijf komt, wordt er geleidelijkovergeschakeld naar zogenaamdecarrouselovens, waarbij hetwafelijzer gedurende de baktijdvan de wafeltjes rond de as in hetmidden van de machine draait.

Deze grotere oven werd door debroers ontworpen, waarna ze dielieten bouwen door een bedrijf inde streek. Tevens introduceerden zijin de jaren 80 een in die tijdrevolutionaire verpakkings-technologie. Voortaan kunnen dekoekjes licht- en luchtdicht gemaaktworden. Hierdoor wordt dehoudbaarheid van de productenvan drie maanden tot negenmaanden verlengd. Meteen deaanzet voor de wereldwijde export.

Moderne koekjesfabrikantSinds 1984, toen de broers Patrieken Peter Destrooper het roerovernamen, is het bedrijf toe aande vierde generatie. “In 2001 hebik de algemene leiding over hetbedrijf gekregen. Je wilt danmeteen alles anders aanpakken danje voorgangers en je hebt allerleiplannen. Maar al snel kom je tot deconclusie dat de vorige generatiehet eigenlijk zo slecht nog niet deeden wordt dezelfde lijn grotendeelsdoorgetrokken. Onder ons bewindis het assortiment wel enormuitgebreid. Immers, internationalemarkten vragen om een groteraanbod om rendabel te zijn.Daartoe hebben we zwaargeïnvesteerd om de productie inonze twee sites te moderniseren ente optimaliseren. In Lo-Reningeconcentreren zich nu onzewafelproducten, terwijl alle koekjesmet chocolade in Ieper wordengeproduceerd”, legt PeterDestrooper uit. “Dat heeft zijnvruchten afgeworpen, wantdriekwart van onze omzetgenereren we nu dankzij onzeuitvoer. Op maximumcapaciteitkunnen er in de twee vestigingen inIeper en Lo-Reninge twee à driemiljoen koekjes per dag

EEN BLIK ACHTER DE SCHERMENBIJ BISCUITERIE JULES DESTROOPER

Om de voedselveiligheid te garanderen voor deconsument, is de sector onderworpen aan strengenormeringen en reglementeringen. We geven ugraag een beeld van hoe het er in de praktijk aantoegaat door een kijkje te nemen achter de schermenvan een vooraanstaand bedrijf uit de Belgischevoedingsindustrie. In 1886 begint het verhaal vanBiscuiterie Jules Destrooper. Aan de vooravond vanhet 125-jarige jubileum blikt zaakvoerder PeterDestrooper terug op de rijke familiegeschiedenis vanambachtelijk koekjes bakken en automatisering.

Door Valérie Couplez

“AUTOMATISERING IS EEN MUSTOM INEFFICIENTIES TE VERMIJDEN”

Zaakvoerder Peter Destrooper: “Automatisering is een must geworden, want de marktlaat geen afwijkingen op het product meer toe”

BISCUITERIE JULES DESTROOPER IN CIJFERS

BEDRIJFSGEGEVENS

BEDRIJFSVORM nv

GEVESTIGD IN Lo-Reninge

BEDRIJFSOPPERVLAKTE 24.000 m² Ieper18.000 m² Lo-Reninge

ACTIVITEITEN Productie van koekjes

PRODUCTIELIJNEN Negen

WERKGEBIED Meer dan 70 landen wereldwijd

PERSONEEL115 in productie

45 in administratie en verkoop

CERTIFICATEN HACCP, BRC

INVESTERINGEN IN 2009 Flowpacker (€ 650.000)

OMZETEVOLUTIE

1999 2001 2004 2008 2009

€ 0

€ 5.000.000

€ 10.000.000

€ 15.000.000

€ 20.000.000

€ 25.000.000

€ 30.000.000

€ 13.025.511

€ 22.256.521

€ 26.166.310€ 27.215.324 € 27.200.000

Page 13: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 13foodprocess.pmg.be

UIT DE BEDRIJVENgeproduceerd worden, die hunweg vinden naar meer danzeventig landen, verspreid over deverschillende continenten.”

NORMERING LEIDT TOTPROFESSIONALISERINGOm de voedselveiligheid te allentijde te kunnen garanderen, brengtde sector specifieke normeringen enreglementeringen mee. Bij Destrooper werkt men volgenshet BRC-certificaat (British RetailConsortium). Dit label werdoorspronkelijk uitgereikt door Britsesupermarktketens, maar isuitgegroeid tot een globalestandaard voor voedselveiligheid.De principes zijn gebaseerd opHACCP (Hazard Analysis & CriticalControl Points), aangevuld metconcrete eisen ten aanzien van debedrijfsinrichting, het productie-proces en het personeel. “Wehechten veel belang aan het BRC-certificaat en organiseren er in-huisook geregeld opleidingen over. Datkan dan bijvoorbeeld gaan over hetgebruik van schoenen, stofjasjes ofhaarnetjes in de verschillendeproductiezones”, verduidelijktDestrooper. “Ook voor het machine-park heeft dit gevolgen. Zo wordter steevast geopteerd voormachines van rvs, omdat diegemakkelijk te reinigen zijn enbestand tegen agressievereinigingsmiddelen. We zijn nietbang van de steeds strengerwordende Europese eisen enspringen altijd meteen op de kar.Strengere regels leiden immers toteen meer verregaande professiona-lisering en dat kan de sector en deconsument enkel ten goede komen.”

AUTOMATISERINGIS EEN MUST“Automatisering is ook een belang-rijk deel van professionalisering.Het is een must geworden, want demarkt laat geen inefficiënties nochafwijkingen op het product meertoe”, aldus Destrooper. “Voor dekoekjes van Destrooper begint datmet de selectie van de besteingrediënten. Zo halen we onzetarwebloem uit verschillende strekenom met de wissel van de seizoenen

geen variaties in ons product tehebben. Hetzelfde geldt voor dekwaliteit van de boter; we werkensteeds met een mix van zomer- enwinterboter om het hele jaar doorhetzelfde product te kunnenafleveren.” Ook bij de receptuurwordt niks aan het toevalovergelaten. “De volumedegenworden automatisch gemengd. Deoperator duwt de code in van hetkoekje en de ingrediënten wordenvanzelf in de juiste hoeveelhedengemengd. Dat maakt het ook ietsmakkelijker om het authentiekefamilierecept geheim te houden”,lacht Destrooper. Bij de keuze vooreen machine of een machine-component wordt weloverwogen tewerk gegaan. “We proberen in demate van het mogelijk hetmachinepark te standaardiserendoor steeds dezelfde onderdelen tegebruiken. Het op elkaarafstemmen van de verschillendeproductieprocessen is immersprimordiaal, als je weet dat weinstallaties hebben staan tot240 meter lang. We gaan daaromniet op zoek naar de goedkoopste

oplossing, maar naar de oplossingdie ons op lange termijn het besterendement oplevert. Proceskosten,onderhoud en machinestilstand bijbreuk of panne maken immers eenbelangrijk deel van de rekeninguit.” Een volgende stap in deautomatisering is de implementatievan een softwaresysteem om alleniveaus aan elkaar te verbinden. Zo kan de planning en productieop de voet gevolgd worden doorde backoffice.

KWALITEITSCONTROLEDe controle van de kwaliteit begintal zodra de ingrediënten de fabriekbinnenkomen. Destrooper: “Alleproducten moeten beschikken overde nodige certificaten. Vervolgensworden van iedere productiebatchsamples genomen die getestworden op smaak, maar onderandere ook op kleur, vorm,gewicht, de aanwezigheid vanmetaal en de verpakking. Bij dehandling van de koekjes (pick-and-place op basis van vacuüm-technologie) is een deel vision

geïntegreerd: koekjes die niet dejuiste vorm of het juiste gewichthebben, worden niet in de traysgelegd. Elk kwartier gebeurt erbovendien een manuele controle.Om ervoor te zorgen dat deproductie een heel jaar lang feillooskan verlopen, wordt elkeproductielijn jaarlijks volledigontmanteld. Dat is ook een van devereisten voor het BRC-certificaat.Dat gebeurt meestal in de watkalmere periode in het begin vanhet jaar door onze eigenonderhoudstechnici, die demachines door en door kennen.”

KOEKJESDOZENBij Destrooper gaat ook heel wataandacht uit naar de verpakking.Iedereen heeft de blikken dozenmet Nieuwjaar al op de koffietafelzien verschijnen. “Elk jaar brengenwe een eindejaarscollectie uit. Voorhet ontwerp doen we zo veelmogelijk een beroep op onze eigenmensen en laten we ons daarbijleiden door trends in de markt,maar evenzeer door eigenervaringen en filosofie. Sinds 2009leveren we ook individueel verpaktekoekjes voor de betere bistro's entearooms. Een nieuw segment voorons, waarnaar eigenlijk veel vraagwas. We zien het ook als eenmooie promotie. Meer mensenmaken zo op een ongedwongenmanier kennis met onze producten.We hebben daartoe een volledigautomatische flowpackergeïnstalleerd die werkt op basis vanvacuümtechnologie. Een investeringmet een prijskaartje van 650.000euro, dat zich naar alle waarschijn-lijkheid snel terugverdient. Deprognoses die we voor 2009vooropgesteld hadden, hebben weimmers ruimschoots gehaald.Dergelijke nieuwe producten staanniet gepland voor de nabijetoekomst. Wel willen we nieuwekanalen aanboren op de marktenwaar we al aanwezig zijn. Hoewelpremiummerken door de crisisonder druk gestaan hebben, zienwe de toekomst positief tegemoet.We brengen immers een specifieknicheproduct dat zijn plaats op demarkt intussen wel verdiend heeft”,besluit Destrooper.

Koekjes die niet de juiste vorm hebben, komen niet in de trays terecht

De machines zijn uitgevoerd in rvs Bij de handling werd een deel vision geïntegreerd De koekjes worden zorgvuldig gecontroleerd

Page 14: Food Process

CoEnCo bvbaKanaalstraat 6, 8020 OostkampT +32 50 39 59 79 - F +32 50 38 73 [email protected] - www.coenco.be

CoEnCo

Meer dan jaar ervaring

Pasteurinstallaties batch & continu o.a. voor gesatureerde vloeistoff en

Page 15: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 15foodprocess.pmg.be

MACHINERY

PRODUCT-AFHANKELIJKE KEUZE

Bedrijven die pasteurs aankopenbeslissen vooral op basis van watgepasteuriseerd moet worden, metwelke snelheid en wat er achterafmoet gebeuren met het gepas-teuriseerde product. Fabrikanten dieslechts beperkte hoeveelhedenmoeten pasteuriseren, opterenmeestal en best voor een batch-pasteur. Wanneer het om groterevolumes gaat, dan is een continu-pasteur de aangewezen machine.Maar de beslissing hangt natuurlijkniet enkel af van de hoeveelheid.

PASTEURISATIEPasteurisatie, waarbij het productverhit wordt om de pathogenebacteriën te doden, kan opverschillende manieren gebeuren.

HTSTBij HTST-pasteurisatie wordt het

product tot een hoge temperatuur(high temperature) gebracht vooreen korte tijd (short time). Voor melkwordt dat bijvoorbeeld minstens 15 seconden op 72 °C. Zo doodtHTST alle ziekteverwekkendebacteriën en wordt hetaantal micro-organismen met100.000 gereduceerd.Na die behandelingkan het product twee totdrie weken houdbaarblijven in gekoeldeomstandigheden. Datprincipe vindt men terugin de continu-pasteuriseermachines.

BatchpasteurisatieBij batchpasteurisatie verwarmt menhet te pasteuriseren product op eenlagere temperatuur voor eenlangere periode. Zo wordthetzelfde effect bereikt als bij HTST.Bij melk duurt het batchpasteurisatie-recept ongeveer 30 minuten op

65 °C. Dit proces is, zoals denaam al doet vermoeden,gebruikelijk bij de batchpasteur.

UHTNaast HTST en batchpasteurisatie

bestaan er nog anderehittebehandelings-methoden. Bij UHT(ultra high temperature)wordt het tebehandelen productnaar een ultrahogetemperatuur gebracht.Zo wordt melk slechtstwee secondenbehandeld, maar welop een temperatuur van

138 °C. Die extreem hogetemperatuur maakt dat het UHT-behandelde product twee tot driemaanden kan bewaard worden bijkamertemperatuur. In de praktijkwordt UHT niet meer tot depasteurisatiemethodes gerekend,maar spreekt men van sterilisatie,omdat alle aanwezige, levende

organismen gedood worden.Daarnaast bestaat er nog HHST-pasteurisatie (hoge hitte, korte tijd).Die methode ligt ergens tussen HTSTen UHT qua tijd en temperatuur,maar wordt zelden gebruikt.

BATCHPASTEUROpbouw en werkingDe batchpasteur bestaat uit eentank in roestvast staal AISI 304l meteen chroomnikkelgehalte van18/8, geschikt voor voeding. De tank is tweeledig geïsoleerd.Tegen de buitenwand bevindt zichpolyurethaan, wat zorgt voorisolatie en stevigheid. Tussen delaag polyurethaan en debinnenmantel van de tank zorgtwarmtebestendige rotswol voor deisolatie. Op het binnenste van detank zit een warmtewisselmantel diebestaat uit een aantal platen die opbepaalde punten vastgelastworden. Daartussen wordt persluchtgeblazen, zodat het koel- of

VERSCHILLENDE PASTEURS VOOR VERSCHILLENDE WENSEN

Bij de keuze van pasteuriseermachine wordt hetaangeraden om niet met de natte vinger te beslissen.De hoeveelheden, de viscositeit en het gewensteeindresultaat bepalen of een continupasteur dan weleen batchpasteur de optimale machine is voor eenspecifieke productie. In dit artikel worden deverschillende systemen van de twee pasteurs naderbeschreven, met de eigenschappen die henkenmerken. Aan de hand van die eigenschappenmoet de uiteindelijke keuze gemaakt worden tusseneen batch- of een continupasteur.

Door Dieter Devriendt

SNELLE CONTINUPASTEUR OFMULTIFUNCTIONELE BATCHPASTEUR

Een continupasteur voert enkel pasteurisatie uit, maar kan dat voor grote hoeveelhedenmet een debiet dat varieert van 600 tot 10.000 liter per uur

Batchpasteur: de pomp (1) stuurt warmtemedium langs het verwarmingselement (2)naar de warmtewisselmantel (3)

Continupasteur: platenwarmtewisselaar (1), spiraalleiding voor opslag (2),warmtecontrole (3) en een leiding (4) terug naar de platenwarmtewisselaar

1

2 3

4

1 2

33

HTST DOODT ALLEZIEKTEVOORT-

BRENGENDEBACTERIEEN ENREDUCEERT HETAANTAL MICRO-

ORGANISMEN MET100.000

Page 16: Food Process
Page 17: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 17foodprocess.pmg.be

MACHINERYopwarmmedium erdoor kanstromen. Zo ontstaat een geslotenwatercircuit waarbij een elektrischverwarmingselement moet zorgenvoor de opwarming van het waterdat met een druk van 1 barcirculeert. De temperaturen die hetwater bereikt, hangen af van hetproduct dat gepasteuriseerd moetworden. Voor melk moet datminstens 65 °C zijn, room ofyoghurtmelk wordt meestal op 85 °C gebracht, terwijl ei verhitmoet worden op 62 °C à 63 °C.Voor elke pasteurisatietemperatuur iser ook een vastgestelde houdtijd,d.i. de tijd waarbij depasteurisatietemperatuur moetworden aangehouden. Voor melk isdat bijvoorbeeld een halfuur (bij 65 °C). Bij de meeste producten(maar bijvoorbeeld niet bijfruitsappen) wordt na depasteurisatie het product ookafgekoeld in de batchpasteur. Dat gebeurt via deplatenwarmtewisselaar waarop eenreeks automatische kleppen zijngemonteerd, waardoor het productmet bronwater of ijswater kangekoeld worden. Een batchpasteurdoet ongeveer vier uur over eenbatch (ongeveer 1.000 liter).

RoerwerkOm de opwarming of afkoeling tebevorderen, bevindt zich in de tankvan de batchpasteur het roerwerk.Die roervleugel kan verwisseldworden, zodat de batch niet alleenkan roeren, maar ook productenkan mengen en zelfs afwerken toteen volwaardig eindproduct. Devorm van de roervleugel wordtbepaald door de viscositeit van dete mengen substantie. Bij ei heeft devleugel een U-vorm, waar hij bijmelk balkvormig is. Om in eenbatchpasteur kaas te produceren,wordt een snijsysteem gebruikt. Datsysteem heeft het uitzicht van eenrooster en roert en snijdt degestremde melk tot er kaaswrongelen wei bekomen wordt. Een(optionele) snelheidsregelaar stelt deproducent in staat om zelf tebepalen hoe vlug de roervleugelzijn werk doet.

SturingAlle processen die de batchpasteuruitvoert, kan de producent dankzijde digitale sturing volledig naar zijnhand zetten. Er kunnen een aantalvoorgeprogrammeerde processenworden ingesteld, zodat er nogsneller en geautomatiseerd gewerktkan worden.

EindproductMet een batchpasteur realiseert meneen eindproduct dat meteen kandoorgaan naar deverpakkingsafdeling.Daarom zijn dergelijkepasteurs het meest intrek bij kleinschaligezuivelproducenten enkleine of beginnendeverwerkingsbedrijven.

CONTINUPASTEURWaar de batchpasteurvooral charmeert metzijn multifunctionaliteit, moet decontinupasteur het hebben van zijnverwerkingscapaciteit. De aankoop is enkel rendabel bijde verwerking van grotehoeveelheden product. Doordat decontinupasteur de 'high temperature,short time'-pasteurisatie toepast,

verschillen de opbouw ensamenstelling van de machine.

Opbouw en werkingHet eerste onderdeel waar hetproduct mee in aanraking komt, isde buffertank. Die tank uit roestvaststaal AISI 304 zorgt ervoor dat eenconstante aanvoer gegarandeerdis. Het debiet dat de machine kanrealiseren, varieert tussen 600 en10.000 liter per uur. Na debuffertank stuurt een pomp het

product door deplatenwarmtewisselaarvia een rvs-inlinefilter,die uitneembaar enafspoelbaar is eneventueleonzuiverheden uit deplaten van dewarmtewisselaar houdt.Zodra het product in deplatenwarmtewisselaaruit roestvast staal AISI316 zit, begint het aan

de 'regeneratieve sectie'. Daarwordt het opgewarmd door hetgepasteuriseerde product datpasseert en dat op die manierwordt afgekoeld. Dankzij deuitwisseling van warmte wordt tot90% van de energie gerecupereerden moet er slechts 10% energie

worden toegeleverd via een externeenergiebron (behalve bij de opstartwaar energie nodig is om depasteur op temperatuur te brengen).Na deze recuperatiezone, wordthet product verder opgewarmd inde 'opwarmsectie'. Dit kanelektrisch gebeuren, via oververhitwater of met behulp van stoom.Wanneer het product depasteurisatietemperatuur heeftbereikt, wordt deze voor eenbepaalde tijd aangehouden doorde substantie in de pasteur dooreen systeem van buizen te pompen.Voor melk is dat bijvoorbeeld20 seconden op 72 °C.

TemperatuurcontroleNa de spiraalleiding vindt eentemperatuurcontrole plaats. Is diecontrole positief dan wordt dewarme gepasteuriseerde substantieterug naar de regeneratieve sectievan de platenwarmtewisselaargestuurd, zodat het de nieuwelading product kan opwarmen. Bijeen negatieve evaluatie tijdens detemperatuurcontrole wordt degepasteuriseerde materie via eenterugkoppelende leiding opnieuwnaar de op te warmen zijde van deplatenwarmtewisselaar gestuurd.Daar ondergaat het nogmaals depasteurisatie, zodat de temperatuurnu wel exact bereikt wordt. Na de regeneratieve sectie komthet product in een externe nakoel-of nawarmzone, waar ijswater enwarm water op aangesloten is. Zo krijgt het product de correctetemperatuur voor verderebehandeling of verwerking buitende pasteur.

EindproductEen continupasteur levert enkelgepasteuriseerde melk, room ofvloeibaar ei als eindproduct. Voor andere producten diegepasteuriseerde melk als basishebben, zoals yoghurt of kaas, is in tegenstelling tot bij batchpasteursnog een andere verwerkings-machine nodig.

Spiraalleiding waarin het opgewarmdeproduct op temperatuur wordt gehouden

VERGELIJKING PASTEURISATIEPROCESSEN

PRODUCT BATCHPASTEUR CONTINUPASTEUR

TEMPERATUUR DUUR TEMPERATUUR DUUR

MELK 65 °C 30 min 72 °C 15 s

EI 62 à 64 °C 30 min 64,5 °C 6 min

FRUITSAP 85 °C 10 min 85 °C 20 s

ROOM 85 °C 10 min 85 °C 20 s

Naast de meeste gepasteuriseerde producten die hierboven staan, worden ooksoms nog halvarine, wijn, bier, sake, cider, honing, sportdrank, voedsel in blik en water gepasteuriseerd

Roerwerk bevordert de pasteurisatie bijeen batchpasteur

Pasteur specifiek ontwikkeld voor speciale toepassingen zoals onder anderegesatureerde vloeistoffen

WAAR DEBACTHPASTEUR

CHARMEERT MET ZIJNMULTIFUNCTIONA-

LITEIT, MOET DECONTINUPASTEUR HET

HEBBEN VAN ZIJNVERWERKINGS-

CAPACITEIT

Page 18: Food Process

18 Food Process 1 • Maart 2011 foodprocess.pmg.be

SOFTWARE

GISTPRODUCTIE

Algist Bruggeman is sinds zijnontstaan in 1949 uitgegroeid toteen toonaangevende producent vanbakkersgist die exporteert naarlanden over de hele wereld.Daarnaast is Algist Bruggeman eenpionier in het ontwikkelen vannieuwe gistproducten entoepassingen, zowel voor deprofessionele als de particulierebakker. De producten van AlgistBruggeman zijn gecertificeerdvolgens de Kosher-, Halal-, ISO-,HACCP-, GMP- en BRC-normeringen.

GistGist is een levend eencellig micro-organisme, heeft een grootte vanongeveer één honderdste van eenmillimeter en is niet met het bloteoog zichtbaar. Van de verschillendesoorten gistrassen, die elk hunspecifieke eigenschappen hebben,is bakkersgist, de naam zegt het al,

het best geschikt voor het bakkenvan broden. Gist kan op tweemanieren 'leven': met of zonderzuurstof. Als er zuurstof envoedingsstoffen aanwezig zijn dangaat de gist zich vermenigvuldigendoor knopvorming. Een gistfabriekmaakt gebruik van dit mechanismeom gist te produceren. De gist-productie van Algist Bruggemanbestaat erin de vermeerderingzodanig te sturen dat specifiekekenmerken van de gist geaccen-tueerd worden voor de broodpro-ductie. Dit is een delicaat biolo-gisch en hoogtechnologisch proces.

Drie soorten gistproducten•vloeibare gist. Een deel van de

gistproductie wordt verkocht alsvloeibare gist. Na standaardisatiewordt deze vloeibare gist intankwagens, containers ofverpakkingen van 22 liter naar deklant getransporteerd. Aan de gistin de containers en 22 l-zakkenwordt wel nog een stabilisator

toegevoegd. Voor het comfortabelgebruik van vloeibare gist zijn erdoseerinstallaties beschikbaarvoor de professionele gebruiker.

• verse gist. De overigegistproductie wordt verderverwerkt tot verse of droge gist.De gistroom wordt zo bewerkt totmen de gewenste droge stof(ongeveer 30%) en stevigheidbekomt. Vervolgens wordt de gistmet een mes van de cilindergeschraapt. Een deel van dezegistschilfers wordt in blokkengeperst tot zogenaamde blokgistof persgist. De blokken worden inkartonnen dozen geschikt enbewaard bij een temperatuur van2 °C. De gistschilfers worden ooklos verkocht, in zakken(buidelgist). Zowel de blokgist alsde buidelgist valt onder denoemer verse gist.

•droge gist. Verse gist bevat nogongeveer 70% water, waardoorhet product slechts beperkthoudbaar is. Droge gist heeft een

vochtgehalte van maximum 5%,maar is na contact met waterterug levensvatbaar. Vandaar isdroge gist bijzonder geschikt voorde export. Deze gist is vacuümverpakt in aluminium zakjes.Droge gist is eveneensbeschikbaar in professionele enhuishoudelijke verpakkingen.

Andere productenNaast bakkersgist biedt AlgistBruggeman nog een aantal anderebakkersproducten. Dit zijningrediënten voor het toevoegenvan smaak en aroma, hetversoepelen van deeg en specialeingrediënten voor mixen. Bovendienis er ook een ruim gammabroodverbetermiddelenbeschikbaar. Tijdens degistproductie ontstaan erverschillende afvalstromen. Dezeafvalstromen bevatten nog veeleiwitten en andere waardevolleproducten. Daarom worden dezenevenproducten na indampinggevaloriseerd voor gebruik inveevoeding.

INHOUSE BAKING CENTERHet laboratorium van AlgistBruggeman controleert de gist inelke productiefase grondig opactiviteit, microbiologischezuiverheid en bewaar-eigenschappen. De ultieme testgebeurt evenwel in het eigenbaking center waar getest wordtdat alle gist die de fabriek verlaat,hoogst betrouwbaar is. Daarnaastis deze proefbakkerij optimaaluitgerust voor demonstraties,opleiding en training van klanten.Bovendien beschikt AlgistBruggeman in dit baking centerover een team ervaren bakkerij-

ERP-PAKKET OP MAAT VOORGISTPRODUCENT ALGIST BRUGGEMAN

Hoewel de familie Bruggeman al sinds het eind vande 19e eeuw activiteiten had in het Gentse, starttedeze ondernemersfamilie pas in 1949 met deproductie van bakkersgist. Intussen heeft AlgistBruggeman een jaarlijkse omzet van meer dan 50 miljoen euro en stelt de onderneming 170 werk-nemers tewerk. Niet alleen het productieproces en deeindproducten van dit bedrijf zijn interessant omonder de loep te nemen, ook het ERP-pakket datspeciaal voor Algist Bruggeman ontworpen werd, isde moeite waard.

Door Willem Bonneux

TRACEERBAARHEID VEREISTDOORGEDREVEN INFORMATICASYSTEEM

ALGIST BRUGGEMAN IN CIJFERSBEDRIJFSGEGEVENS

JURIDISCHE VORM nv

GEVESTIGD IN Gent

OPRICHTING 1949

ACTIVITEITEN Productie van gist en gist- en bakkersproducten

PERSONEEL 170

OMZET Meer dan 50 miljoen euro

Het ERP-pakket bij Algist Bruggeman werd uitgebreid met een productiemodule om detraceerbaarheid door het hele proces te verhogen

Page 19: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 19foodprocess.pmg.be

SOFTWAREtechnologen die wereldwijd bakkersen distributeurs informeren, opleidenen assisteren. Dit team is beschik-baar om, in overleg met de klant,elk baktechnisch probleem op telossen en desgewenst zelfs debedrijfsorganisatie van de bakkerijvan de klant onder de loep tenemen.

NIEUW ERP-PAKKETDe productie en verkoop vangistproducten vereist eendoorgedreven informatiesysteem entraceerbaarheid van alle producten(via lotnummering). Vandaar werdbij Algist Bruggeman de volledigecyclus van aankoop grond- enhulpstoffen tot verkoop vanafgewerkte productengeïnformatiseerd. Algist Bruggeman werkt sinds 1993met de boekhouding, de aan- enverkoopmodule van het LISA ERP-pakket van Claerhout ComputerEngineering (CCE). Dit ERP-pakketwerd doorheen de jaren steedsopgewaardeerd om met het bedrijfen zijn processen mee te groeien.De uitbreiding van hetoorspronkelijke boekhoud-,aankoop- en kostprijspakket met deproductie-ERP-module was eenlogische evolutie. De bestaandemodules waren zo sterk vertrouwd,dat een vervanging van al dezemodules niet zo evident geweestzou zijn. Het integreren van deproductiesoftware van CCE leekveel eenvoudiger.

GrondstoffenEen belangrijk aspect voor detraceerbaarheid is het samenstellenvan de Bill Of Materials ofreceptuur (BOM) voor deproducten. Daarin wordtopgegeven met welkecomponenten een product issamengesteld. Via de MaterialRequirements Planning (MRP)worden aan de hand van deBOM’s en een reeks van gegevenszoals voorraad, nog te ontvangengoederen, routing, werkorders- enaankoopvoorstellen gegenereerd.Via het ‘stockprofiel’ kan men dan

het resultaat van de MRP bekijkenen eventueel wijzigen. Er is ook eenvolledige integratie met een externeplanningstool specifiek voor deplanning gistkuipen waar ookautomatisch werkorders in het ERPaangemaakt worden. Dit brengteen heel aantal afdelingen in kaart.

AankoopVia de MRP worden erautomatische bestelaanvragenaangemaakt die na goedkeuringeen aankoopbestelling worden.Naast de gewoneaankoopbestelling heeft men ookde mogelijkheid om raam-contracten, offertes, terugnames,interne verzendingen op te maken.Natuurlijk worden ook de niet-grond- of hulpstoffen aangekochtvia het aankoopsysteem. Er istevens een wisselwerking met eenextern onderhoudspakket. Met hetonderhoudspakket wordenonderling gegevens uitgewisseldzoals artikelgegevens en worden erook bestelbons en recepties vanbinnenkomende goederenautomatisch aangemaakt. Bij dereceptie worden de grondstoffengecontroleerd op hun kwaliteits-certificaat en kwaliteitsnormen. Deaankoopfacturen voor de grond- enhulpstoffen worden gekoppeld aande receptie ervan via eenpreregistratie van deaankoopfacturen om daarna via‘controle aankoopfacturen’ degegevens te controleren en nagoedkeuring automatisch verwerktte worden in de boekhouding.

ProductieAan de hand van de werkordersafkomstig van de MRP (of manueelingegeven) wordt er geproduceerd.Bij het beëindigen van eenwerkorder worden via de BOM deverbruiken van de grondstoffenautomatisch berekend of manueelingegeven. Belangrijke zaken zoalslotnummers en vervaldata wordengeregistreerd. Bij Algist wordt ervoor de verse gist gebruikgemaaktvan een automatisch gekoeldmagazijn. Alle transacties die in het magazijn gebeuren, worden

automatisch opgenomen in het ERP-systeem.

Voorraadbeheer en -rapporteringVia voorraadbeheer envoorraadrapportering kunnen alletransacties van de voorraadgeconsulteerd worden op bepaaldeniveaus zoals magazijnen,lotnummers … Hier vindt men ookde tellijsten voor de opname vanstock, transacties vanstockgegevens …

VerkoopNaar verkoop toe beschikt AlgistBruggeman over een volledige flowvan bestelling tot het laden van degoederen. Bestellingen wordentijdens het telefonisch gesprek metde klant direct genoteerd in hetsysteem. De leveringsritten wordenvooraf via ingestelde parametersautomatisch opgebouwd. Dezekunnen natuurlijk nog gewijzigdworden. Bepaalde ritten wordendoorgegeven aan het automatischemagazijn, dat dan de goederen uithet magazijn haalt. Een terug-koppeling naar ERP zorgt voor denodige gegevens. Voor de anderemagazijnen wordt er via picking-lijsten gewerkt om de goederen uitstock te halen. Na de pickingkunnen dan de nodige documentenafgedrukt worden. De facturenworden automatisch opgemaakt enboekhoudkundig verwerkt en indiengewenst via EDI verstuurd.

BoekhoudingNaast de boekhouding zelf beschikthet ERP-pakket over een analytischeboekhouding die gebruikt wordtvoor de kostprijsberekening. Erwordt ook gewerkt met Isabel, waarautomatisch de verrichtingen voorde leveranciers en klanten wordenverwerkt. Verschillende modulesworden gebruikt zoals beheer vande vaste activa en afschrijvingen …

LaboDeze module is specifiek ontwikkeldvoor de behoeften en wensen van

Algist Bruggeman en is vollediggeïntegreerd in het ERP-pakket. Alleresultaten van de laboanalysesworden geregistreerd opverschillende niveaus zoalslotnummers, klanten … en zijn danuiteraard volledig consulteerbaar.Deze resultaten worden getoetstaan de vooropgestelde normen enaan de hand hiervan wordenautomatisch certificaten opgemaaktvoor de klanten.

RapporteringAlle statistieken en rapporteringenkunnen naar allerhandetoepassingen gestuurd wordenzoals Excel, bijlage in e-mail …

EVALUATIE VAN HET NIEUWE SOFTWAREPAKKETVolgens Andre Robbrecht,financieel directeur van AlgistBruggeman is de software-uitbreiding goed verlopen: “Eendergelijke overgang vergt evenwelde inzet van een volledig team,zowel van de kant van het bedrijfals van de kant van de software-leverancier.” In tegenstelling totAlgist Bruggeman werkenzusterbedrijven binnen dezelfdeoverkoepelende groep met SAP.“Aangezien er geen gegevens-uitwisseling is tussen deverschillende bedrijven, bestaandeze systemen perfect naast elkaar.De consolidatie van de groepgebeurt momenteel onder Hyperion,waarin maandelijks devoorgeschreven rapporterings-gegevens ingelezen worden.”

VERDERE TOEPASSINGEN IN DE PIJPLIJNEen verdere toepassing die geplandstaat is klanten de mogelijkheid tebieden om orders in te geven viade website. Daarnaast voorziet menhet beheer van alle mogelijkedocumenten gebruikmakend van hetprogramma Microsoft Sharepoint eneen OCR-toepassing (OpticalCharacter Recognition) vanbijvoorbeeld aankoopfacturen.

Voorbeeld van een BOM, waarvan de componenten al dan niet automatisch(backflushing) berekend kunnen worden

Traceerbaarheid van een bepaald lotnummer of artikel

Page 20: Food Process

Een product van SDE

helpt voedingsbedrijven beter zaken doen

Software Developments nv :: Brandstraat 16 :: 9160 Lokeren :: tel. 09 340 66 76www.foodmaster.be :: www.sde.be :: [email protected]

In gebruik bij talloze distributie- en productiebedrijven in de voedingssector! FoodMaster voor Microsoft Dynamics NAV is dé leidinggevende software voor voedingsbedrijven.

Optimaliseer uw administratie, tracering, stock, facturatie, planning, productie, etikettering, ... zorg voor tevreden klanten!

meer dan 60 referenties

meer dan 20 jaar ervaring

van alle voedingsmarkten thuis

korte implementatietijd

met de juiste partnerships

Page 21: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 21foodprocess.pmg.be

MEET- EN REGELTECHNIEKEN

BELANG METAALDETECTIE

Metaaldetectie in de voedings-industrie is om tweeërlei redenenbelangrijk. Ten eerste beschermt menmet een doeltreffend metaal-detectiesysteem consumenten tegenmetaalverontreiniging en waarborgtmen de kwaliteit en de voedsel-veiligheid. Gezien de steedsstrengere normen die regulerende enwetgevende instanties opleggen aande voedingsindustrie, neemt hetbelang van dergelijke systemenalleen maar toe. Daarnaast kan menzijn verwerkingsmachines vrijwarenvan defecten door achtergeblevenmetaaldeeltjes. Die kunnenbijvoorbeeld schade berokkenenaan de messen in snijmachines.Metaalverontreiniging kanteruggevonden worden in:• grondstoffen: metalen labels of

loden kogels in vlees, metaal-draden in tarwe, zeefdraden inpoeders, tractoronderdelen ingroente, haken in vis, nietjes enmetaalsplinters van blik;

• persoonlijke eigendommen:knopen, pennen, juwelen, munten,sleutels, paperclips;

• onderhoud: schroevendraaiers,spanen en laslakken, metaal-slijpsels na leidingreparatie;

• verwerking: gebroken zeven,metaalslijpsel, folie.

METAALDETECTIESYSTEMENWelke metalen?In principe zijn alle metalendetecteerbaar, weliswaar nietallemaal even gemakkelijk. Het hangt af van de mate waarineen metaal magnetiseer- of geleid-baar is. De homogeniteit speelt geen rol.Men kan drie groepen metaal-verontreiniging onderscheiden:• ferrometaal: is zowel magnetisch

als geleidend en kan eenvoudigwaargenomen worden.

• non-ferrometaal: is niet magnetisch,maar is een goede tot uitstekendegeleider en kan dus relatiefeenvoudig gevonden worden

• roestvrij staal: bestaat inverschillende varianten, sommigezijn magnetisch, andere niet. De geleidbaarheid ligt over hetalgemeen laag. Daardoor is rvsmoeilijker te detecteren.

Welke metaaldetector?Industriële metaaldetectiesystemenvoor voeding kunnen grofwegopgedeeld worden in tweecategorieën. Amplitudedetectiewordt gebruikt om elke vorm vanmetaalverontreiniging op te sporen.Het tweede type detector dient ommetaalverontreiniging te detecterenin producten die in aluminium folieverpakt zijn. Men spreekt dan overferrous-in-foildetectie (FIF). Enkelferrometalen kunnen op die manierteruggevonden worden.

Waar inzetten?Metaaldetectiesystemen komen hetbest tot hun recht bij bulkinspectie enbij de eindproductinspectie.Wanneer ze voor bulkinspectieingezet worden, kan het metaalgeëlimineerd worden, vooraleer hetin kleinere stukjes gebroken wordt.Dit zorgt ook voor een optimalebescherming van de verwerkendemachines en voorkomt product- enverpakkingsafval. Eindproduct-inspectie biedt dan weer hetvoordeel dat er verder in het procesgeen gevaar van verontreinigingmeer is. Het verzekert verder de

naleving van de kwaliteitsnormen dieretailers en consumenten opleggen.

Welk alternatief?Naast metaaldetectiesystemen kanmen tevens een beroep doen opröntgeninspectie om metaaldeeltjeste signaleren. Met röntgensystemenkunnen er niet alleen metalenopgespoord worden, maar ookandere verontreinigingen met eenhoge dichtheid, zoals glas, steen enbot. Metaaldetectiesystemen zettendaar een goedkopere aanschafprijsen een lagere onderhoudskosttegenover.

WERKINGAmplitudedetectieHoewel verschillende levens-middelen telkens een andereinstelling vereisen, werken ze inprincipe allemaal op dezelfde wijze.Het product wordt door dedoorvoeropening getransporteerd,waarrond er zich drie spoelenbevinden. Die zijn op een niet-metalen frame gewikkeld, elk preciesparallel aan de andere. Demiddelste spoel wordt de zender-spoel genoemd, de twee anderespoelen fungeren als ontvanger. Dezenderspoel wordt geactiveerd meteen elektrische stroom met hogefrequentie die een magnetisch veldcreëert. Aangezien de ontvanger-spoelen identiek zijn en zich opprecies dezelfde afstand van dezender bevinden, wordt er in elkespoel een identieke spanninggeïnduceerd. Elk geleidend objectdat zich tussen de spoelen beweegt,reageert op het magnetische veld enlevert een spanningsverschil optussen de twee ontvangerspoelen.Metalen objecten veroorzaken eenbeduidend groter verschil, waardoor

METAALDETECTIESYSTEMEN HELPENVOEDSELVEILIGHEID GARANDEREN

Enkele maanden geleden haalde een industriëlebakkerij uit Aarsele de media toen er schroeven in het brood aangetroffen werden. Hoewel er geenwettelijke verplichting bestaat rond het opsporen vanmetaaldeeltjes, besloot het bedrijf toch te investerenin een metaaldetectiesysteem om in de toekomstdergelijke verontreinigingen te vermijden en om devoedselveiligheid voor de consument te allen tijde tewaarborgen. In dit artikel kunt u lezen hoe metaal-detectoren ook uw productieproces kunnen bewakenen wat de belangrijkste aandachtspunten zijn.

Door Valérie Couplez

METAALVERONTREINIGINGKAN UW REPUTATIE ERNSTIG SCHADEN

Om de consument te beschermen tegen metaaldeeltjes in voedingsmiddelen, kunnen ermetaaldetectiesystemen ingezet worden

Schematische voorstelling amplitudedetectie Schematische voorstelling ferrous-in-foildetectie

Page 22: Food Process

22 Food Process 1 • Maart 2011 foodprocess.pmg.be

MEET- EN REGELTECHNIEKENze in niet-metalen objecten zoalslevensmiddelen bespeurd kunnenworden. Er zijn ook toestellen op demarkt met tot zes spoelen om eenhogere nauwkeurigheid te realiseren.

Ferrous-in-foilsysteemOm metalen in verpakkingen inaluminium folie terug te vinden, moethet effect van de folie onderdruktworden, terwijl de detectie gevoeliggenoeg moet zijn om kleine stukjesferrometaal en roestvrij staal tebemerken. Bij een FIF-systeem is dedoorvoeropening door magnetenomgeven. Wanneer een metaal-deeltje de detector nadert, komt hetin een krachtig magnetisch veldterecht dat het deeltje magnetiseert.Wanneer dit magnetische deeltjedoor de enkele spoel passeert dierond de vorm gewikkeld is, wordt ereen kleine spanning opgewekt dievervolgens versterkt wordt door deelektronica. FIF-systemen zijn veel gevoeligervoor magnetisch materiaal dan niet-magnetisch materiaal en worden dusvoornamelijk ingezet om ferro-metalen te detecteren.

PARAMETERSDe nauwkeurigheid is afhankelijkvan verschillende factoren.

ProductOp droge producten zoals meel ensuiker realiseert een metaaldetectoreen hogere nauwkeurigheid. Bijnatte producten ligt de gevoeligheidlager, omdat er een producteffect-signaal gecreëerd wordt, dat weg-gefilterd moet worden vooraleer deinspectie begint. Hetzelfde geldtvoor producten zoals kaas, versvlees en conserven, omdat deaanwezigheid van zout of zuur hetproduct elektrisch geleidend maakt.

Grootte doorvoeropeningAls algemene regel geldt: hoekleiner de opening, hoe gevoeligerde detector. Zowel de hoogte als de breedte is daarbij van belang.De gevoeligheid is het hoogste vlakbij de spoelen, aangezien de

veldsterkte daar het grootst is. Rondde doorvoeropening moet er steedseen zone vrijgehouden worden vanmetaal. Het magnetische veld datgecreëerd wordt, lekt immersonvermijdelijk naar buiten via dedoorvoeropening en heeft een effectop het omgevende metaalwerk. Datkan de prestatie van de detectorverminderen. Gewoonlijk is de te respecterenafstand ten opzichte van demetaaldetector anderhalf keer dehoogte van de doorvoeropeningvoor vast metaal en tweemaal dehoogte van de doorvoeropeningvoor bewegend metaal.

FrequentieHoe hoger de frequentie, hoenauwkeuriger de detectie. Men moeter echter rekening mee houden dathogere frequenties leiden tot grotereproducteffecten. Om de frequentieoptimaal af te stemmen op detoepassing, is het van essentieelbelang om de gevoeligheid van deproductielijn via testen vast te stellen.

De meeste toestellen beschikken overdrie basisfrequenties, waaruit ergekozen wordt volgens het te contro-leren product. Er is ook een toestelop de markt dat over 21 basis-frequenties beschikt en bij decontrole twee frequenties (bv. zeerlaag en zeer hoog) tegelijkertijd kangebruiken, wat volgens de fabrikantde nauwkeurigheid aanzienlijkverhoogt.

InspectiesnelheidMinimum- en maximuminspectie-snelheden zijn zelden eenbeperkende factor. Een metaal-detector is zelfs vaak op zijn best bijhoge snelheden. De limiet is steedsin functie van de hoogte van dedoorvoeropening. Men moet erverder nauwlettend op toezien datde gevoeligheid gelijkmatig is in hetvolledige snelheidsbereik.

Oriëntatie-effectFerrometaalverontreiniging iseenvoudiger te bespeuren als diedoorgevoerd wordt in een oriëntatie

die gelijk is aan de verplaatsings-richting. Wanneer het haaks op dedoorvoerrichting staat, kunnen erdetectieproblemen optreden. Bij non-ferrometalen is het preciesandersom. Men noemt dit hetoriëntatie-effect. Het betreft enkelstukjes metaal die niet kogelvormigzijn, zoals een spaan of een stukdraad. Dit kan gecompenseerdworden door het gevoeligheids-niveau te verhogen en door hetontwerp van het metaaldetectie-systeem optimaal op de toepassingaf te stemmen.

STORENDE INVLOEDENOmgevingsfactoren kunnen storendwerken bij metaaldetectie. Dieeffecten worden nog eens versterkt,wanneer er met een hoge gevoelig-heid of frequentie wordt gewerkt.• temperatuurschommelingen;• elektromagnetische straling;• bewegend metaal;• invloed andere metaaldetectoren;• transportsysteem.

RICHTLIJNEN INDUSTRIELE GEVOELIGHEIDSNORMENHOOGTE

DOORVOEROPENINGDROOG

PRODUCTNAT PRODUCT

(FERROMETAAL)NAT PRODUCT

(NON-FERROMETAAL)

TOT 50 MM 1,0 mm 1,5 mm 2,0 mm

TOT 125 MM 1,5 mm 2,0 mm 2,5 mm

TOT 200 MM 2,0 mm 2,5 mm 3,0 mm

RICHTLIJNEN GEVOELIGHEIDSNORMEN RETAILERSHOOGTE

DOORVOEROPENING FERROMETAAL NON-FERROMETAAL RVS 316

DROGE PRODUCTEN

TOT 50 MM 0,8 mm 1,0 mm 1,2 mm

TOT 125 MM 1,0 mm 1,2 mm 1,5 mm

TOT 200 MM 1,2 mm 1,2 mm 2,0 mm

NATTE PRODUCTEN EN IN METAALFOLIE VERPAKTE PRODUCTEN

TOT 50 MM 1,5 mm 2,0 mm 2,5 mm

TOT 125 MM 2,0 mm 2,5 mm 3,5 mm

TOT 200 MM 2,5 mm 3,0 mm 4,0 mm

Op droge producten realiseren metaaldetectoren een hoge nauwkeurigheid

Metaalverontreiniging in groenten

Transportband best uitgevoerd in kunststof

Amplitudedetectie met zes spoelen

Metaaldetector met bandstopalarm

FIF-detectie

Page 23: Food Process

23Food Process 1 • Maart 2011

UITWERPSYSTEEM

Verontreinigde producten moetenniet alleen opgespoord, maar ookverwijderd kunnen worden. Heteenvoudigste systeem is eenbandstopalarmsysteem. Na demetaaldetectie stopt de band envolgt er een geluids- of lichtsignaal.Het verontreinigde product moet danhandmatig verwijderd worden.Wanneer de productielijn en deband niet gestopt kunnen worden,kan men een beroep doen opautomatische systemen:• afblaassysteem: bij vrij lichte

voedingswaren kan het veront-reinigde product van de bandgeblazen worden. Voordelen zijnde lage kostprijs en de zelf-standige werking.

• afduwsysteem: gebruikt eenpneumatische duwcilinder omproducten naar de uitwerplocatiete duwen. De werking is dezelfdeals bij het afblazen, maar hetsysteem werkt ook bij zwaardereproducten en hoge snelheden.

• uitwerpklep: wordt vaak aan heteinde van de band gemonteerd bij losse producten. Het verontreinigde product komt terecht ineen afvalbak onder het systeem.Geschikt voor kleine willekeurigeproductstromen of losse bulkitems.

• zwaaiarm: beweegt onder eenhoek over de band om items uit derij te verwijderen. Geschikt voorlichte tot middelzware productendie niet op dezelfde kantgeoriënteerd zijn.

• schietneusband: het uiteinde vande band trekt zich terug in gevalvan alarm, zodat de veront-reinigde producten in een afvalbakonder het systeem belanden.Ideaal wanneer meerdereproducten achter elkaar over debreedte van de band passeren.

• retourloopband: de band wordtteruggedraaid om verontreinigdeproducten in een opvangbak testorten. Ideaal voor bulk-, losse,droge of kleverige producten ofmeerdere producten vanverschillende aard.

WETTELIJK KADEREr bestaan geen algemene juridische verplichtingen die voedings-

producenten dwingen om metaaldetectiesystemen te installeren. Wel kan erin het geval van metaalverontreiniging aan voedingsbedrijven gevraagd

worden om te bewijzen dat ze in hun processen de benodigdezorgvuldigheid toegepast hebben. Metaaldetectiesystemen geven die

zekerheid. Wel hebben verscheidene regelgevende instanties normen enpraktijkrichtlijnen rond metaaldetectie opgesteld waar voedingsproducenten

zich aan moeten houden.BRC: "Elke onderneming moet een risicoanalyse uitvoeren voor elk product

dat geproduceerd wordt, om de kans op metaalverontreiniging tebeoordelen. Als de risicoanalyse aangeeft dat er een kans op metaal-verontreiniging bestaat, dan moet er een metaaldetector geïnstalleerd

worden."FDA: "Er moeten effectieve maatregelen genomen worden om

voedingsmiddelen te beschermen tegen metaalverontreiniging ofverontreiniging door ander materiaal. Die verplichting kan nagestreefd

worden door middel van zeven, afscheiders, elektronische metaaldetectorenof op een andere geschikte en effectieve manier."

Metaaldetectoren kunnen probleemloos in plastic verpakte producten inspecteren

Metaaldetector met checkweger en uitwerpsysteem

IN PURSUIT OF PURITY

VISUALISEE

R

UZELF

PERFECTE

PRODUCTIN

SPECTIE

Lock Inspection Systems BVDaalderweg 17, 4879 AX, Etten-Leur, Nederland, Tel: +31 (0) 76 50 30 212

www.lockinspection.com

BESTAAT MEERDAN 20 JAAR,

MET MEER DAN100 JAAR

ERVARING!

• Verkoop en eigen constructie van “Mahy” stoomketels

• Engineering, consulting en ontwerp door eigen engineeringsbureau

• Verhuring, onderhoud en herstelling aan alle stoomketels

• Verkoop van (gereviseerde) tweedehands stoomketels

• Isolatie - buisleidingen - wisselstukken• Herstellingen en onderhoud

aan branders• Thermische olie- en spiraalketels• 24/24 uren service

Biezeweg 17 te 9230 WETTERENTel.: 09/236.62.51 - 09/226.14.05, Fax: 09/236.69.47 - 09/226.87.83

[email protected], www.srm-maseth.be

Page 24: Food Process
Page 25: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 25foodprocess.pmg.be

PACKAGING

MAP-GASSEN

De drie voornaamste gassen diegebruikt worden voor het verpakkenonder gemodificeerde atmosfeer(MAP) zijn zuurstof, stikstof en CO2.Daarnaast kent men nogkoolstofmonoxide, argon en ozon.Elk gas beschikt over specifiekeeigenschappen met betrekking totde houdbaarheid vanvoedingsproducten.

Zuurstof (O2)Afhankelijk van het product kanzuurstof een negatief effect hebbenop de kwaliteit. Zuurstof bevordertnamelijk de oxidatie en de groeivan micro-organismen. Er wordtdaarom vaak geprobeerd hetzuurstofgehalte te verlagen in hetverpakkingsproces. Bij rood vleesmet weinig vet, kan zuurstof welgebruikt worden, meestal insuperatmosferische (> 20%)

concentraties om de roodheid vanhet vlees te stabiliseren. Hierbijmoet gelet worden op mogelijkeoxidatie van aanwezige vetten.

Koolstofdioxide (CO2)CO2 is belangrijk omwille van deantimicrobiële eigenschappen vanhet gas. Dat is de voornaamstereden voor het gebruikvan CO2 bij MAP. Deoplosbaarheid vanCO2 in het productneemt toe bij lageretemperaturen met alsgevolg dat CO2

meestal enkel wordtaangewend bijproducten die koel bewaardworden, zoals vleeswaren. Deantimicrobiële eigenschappen vanhet gas nemen toe bij lageretemperatuur door de hogereoplosbaarheid. CO2 werkt ookschimmelvorming tegen, zelfs

wanneer producten bewaardworden op kamertemperatuur. Eennadeel van CO2 is het optredenvan het inklappen van deverpakking. Bij groenten of fruit kaneen te hoge CO2-concentratiebovendien leiden tot een prikkelendgevoel of kan CO2-schadeoptreden (bruinverkleuring).

Stikstof (N2)Stikstof is een inertvulgas dat vooralgebruikt wordt om hetinklappen van deverpakking door hetgebruik van CO2 tegente gaan. Deze collapse

kan worden veroorzaakt door dehoge oplosbaarheid van CO2,omdat het gas oplost in het product.Wanneer bijvoorbeeld detemperatuur van het gas in deverpakking door stockage ofdistributie plots drastisch daalt, kan

er collapse ontstaan. De effectenvan het inklappen kunnen wordengecompenseerd door detoevoeging van stikstof. Toch is hetomwille van de antimicrobiëleeigenschappen wenselijk dat ersteeds minimum 20% CO2

aanwezig is in het gasmengsel.

KoolstofmonoxideIn landen als Noorwegen of deVerenigde Staten worden ook zeerlage concentraties koolstofmonoxidegebruikt bij MAP. CO zou deeigenschap hebben de rode kleurvan vlees te behouden en hetverkleuringsproces van groenten enfruit uit te stellen. In Europa wordthet gebruik van CO bij MAP niettoegestaan wegens de groteexplosiviteit van koolstofmonoxide incombinatie met lucht en onder meerwegens het mogelijk maskeren vanvoedselbederf.

ArgonArgon is redelijk nieuw in de wereldvan het MAP-verpakken. Het is eenchemisch inert, smaakloos, reukloosgas dat zwaarder is dan stikstof.Mogelijk kan argon enzymatischeactiviteiten, microbiële groei enbederf door chemische reactiesremmen, waardoor het in de meestetoepassingen als vervanger vanstikstof zou kunnen fungeren.Vanwege de goede oplosbaarheid(veel beter dan stikstof) en bepaaldemoleculaire karakteristieken kanargon speciaal van nut zijn voorgasverpakte groenten. Onderbepaalde omstandighedenvertraagt dit gas metabolischereacties en vermindert het deademhaling van de groente. Er isechter nog onvoldoende over-tuigend bewijs dat het geheel ofgedeeltelijk vervangen van stikstofSimulatie van de groei van micro-organismen (kolonievormende eenheden, kve) bij MAP-verpakken (50% CO2 en 50% N2) bij 4 °C

WAAROP LETTEN BIJ MAP-VERPAKKEN?MAP of modified atmosphere packaging wordtgebruikt om de houdbaarheid van voedingsproductente verlengen. Op die manier krijgen fabrikanten vanvoedingsproducten meer tijd voor de distributie endus uiteindelijk ook een grotere afzetmarkt voor hunproduct. Verder kan in bepaalde gevallen het gebruikvan andere conserveringsmiddelen verminderdworden. Naast het gebruikte gasmengsel, zijn er nogverschillende parameters die van belang zijn bij dezemanier van verpakken, zoals het te verpakkenproduct zelf, de kwaliteit van de verpakking of degas-productverhouding. Een overzicht.

Door Gauthier Geldhof

VERLENG HOUDBAARHEIDDOOR GASVERPAKKINGEN

MAP-verpakken van kippen

Log

kve/

gLo

g kv

e/g

Log

kve/

gLo

g kv

e/g

Tijd (d)Tijd (d)Tijd (d)Tijd (d)

Legende

—— : de groei vanmelkzuurbacteriën bij eenvacuümverpakt product

- - - - : de groei vanmelkzuurbacteriën bij een MAP-verpakt product

—— : de groei van L.Monocytogenes (een voedsel-gebonden ziekteverwekker) bij eenvacuümverpakt product

- - - - : de groei van L.Monocytogenes (een voedsell-gebonden ziekteverwekker) bij eenMAP-verpakt product

MAP VERANDERTNIKS AAN DE

KWALITEIT VAN EENPRODUCT, ENKEL DE

HOUDBAARHEIDWORDT GEWIJZIGD

Page 26: Food Process

26 Food Process 1 • Maart 2011 foodprocess.pmg.be

PACKAGINGdoor argon de houdbaarheid enkwaliteit ten goede komt en duscommerciële voordelen biedt.Wanneer de extra kosten voor hetgas en de bijbehorende leidingenworden in kaart gebracht, wordtduidelijk dat er vooralsnog meerredenen zijn om geen gebruik temaken van argon als MAP-gas danomgekeerd.

OzonOzongas is een onstabiele vormvan zuurstof waarvan bekend is dathet oxiderende en desinfecterendeeigenschappen heeft. Ozon kanworden toegepast bij hetconserveren van voedingsmiddelenin zuurstof bij een maximaleconcentratie van 15%. Een van debelangrijkste voordelen van ozon isdat het zeer snel terugvalt inonschadelijke, gewone zuurstof.Ozon is het meest effectief in eenzeer vochtig gas. Het aantal nuttigetoepassingen wat MAP betreft isvoorlopig gering, vanwege de niet-specifieke oxidatiecapaciteit en dekorte levensduur van het gas.Daarnaast heeft het gas spijtiggenoeg ook invloed op de kwaliteitvan de verpakking. De lasnaad vanmet ozon verpakte producten houdthet slechts enkele minuten vol.Daarna reageert de ozon, met eenverhoogd zuurstofgehalte alsgevolg, wat kan resulteren inbeschadiging of verkleuring van deverpakking. In de Verenigde Statenis ozon inmiddels goedgekeurd alsvoedingsadditief, de Europese Uniehoudt de boot voorlopig nog af.

VERPAKKINGSPARAMETERS

Permeabiliteit van de folieBij MAP-verpakkingen is de barrièrezeer belangrijk. Deze barrière moetvermijden dat verpakkingsgassenzoals CO2 uit de verpakkingontsnappen. Naast een goedegasbarrière is tevens een goedewaterdampbarrière nodig omuitdroging of vochtopname van hetproduct tegen te gaan. Op diemanier wil men het zuurstofverbruikvan de te verpakken groente in dehand houden en zo deonvermijdelijke fermentatie uitstellen.

Equilibrium MAPBij het verpakken van bijvoorbeeld

groenten is het belangrijk om dezuurstof in de verpakking beperkt tehouden tot ongeveer 3 à 5%. Opdie manier wil men het zuurstof-verbruik van de te verpakkengroente in de hand houden enfermentatie vermijden (treedt op bijzeer lage O2-concentraties < 0,5%).Men kan die 3 à 5% zuurstof initieelin de verpakking brengen, waarbijde beste werkwijze erin bestaat ditpercentage zuurstof zo langmogelijk in de verpakking tehouden. In dit geval spreekt menover EMAP. (Equilibrium MAP).Technisch gaat het dan om hetselecteren van een folie met eengeschikte permeabiliteit, zodat dezuurstof die binnenkomt in de

verpakking gelijk is aan de zuurstofdie de groente of het fruit verbruikt.In de praktijk hangt veel af van hette verpakken product.

Gas-productbalansDe gas-productverhouding iseveneens belangrijk alsgasconcentraties met betrekking totde houdbaarheid. Deze bepaaltonder meer de hoeveelheid CO2 uitde kopruimte die zal oplossen in hetproduct.

SEALKwaliteit van de verzegelingDe betrouwbaarheid van desealnaden van gasverpakkingen is

Verticale flowpackmachines worden gebruikt voor moeilijk af te vullen, granulaire producten zoals koffie, nootjes of parmezaan

GASMENGSELS NAAR VOEDSELTYPE

PRODUCT MENGSEL °C BEWAARTERMIJN DOEL MAP-VERPAKKEN

ROOD VLEES & INGEWANDEN 20 - 40% CO2, 60 - 80% O2, 0 - 20% N2 -1 °C - 2 °CLUCHT: 2 - 4 dagenMAP: 5 - 8 dagen

Afremmen microbiële ontwikkelingen stabiliseren van kleur

VIS-EN ZEEVRUCHTEN 35 - 45% CO2, 25 - 35% O2, 25 - 35% N2

of 35 - 45% CO2, 55 - 65% N2 1 °C - 2 °CLUCHT: 2 - 3 dagenMAP: 4 - 6 dagen

Afremmen microbiële ontwikkelingen stabiliseren van kleur

GEVOGELTE 25 - 35% CO2, 65 - 75% N2 -1 °C - 2 °CLUCHT: 4 - 7 dagenMAP: 10 - 21 dagen

Afremmen microbiële ontwikkelingen stabiliseren van kleur

GEKOOKT & GEROOKT VLEES 20 - 35% CO2, 65 - 80% N2 0 °C - 3 °CLUCHT: 1 - 3 wekenMAP: 3 - 7 weken Afremmen microbiële ontwikkeling

GEKOOKTE & GEKOELDE PRODUCTEN 25 - 40% CO2, 60 - 75% N2 0 °C - 5 °CLUCHT: 2 - 5 dagenMAP: 5 - 15 dagen Afremmen microbiële ontwikkeling

MELKVRIJE BAKKERIJPRODUCTEN 40 - 100% CO2, 0 - 60% N2 0 °C - 5 °CLUCHT: 4 - 24 dagenMAP: 4 - 12 weken Afremmen van oxidatie

HARDE KAZEN 0 - 40% CO2, 60 - 100% N2 0 °C - 3 °CLUCHT: 2 - 3 wekenMAP: 4 - 10 weken

Afremmen schimmelgroei enoxidatie

ANDERE MELKPRODUCTEN 0 - 40% CO2, 60 - 100% N2 0 °C - 3 °CLUCHT: 4 - 14 dagenMAP: 1 - 3 weken

Afremmen schimmelgroei enoxidatie

PASTAPRODUCTEN 30 - 60% CO2, 40 - 70% N2 0 °C - 5 °CLUCHT: 1 - 2 wekenMAP: 3 - 4 weken Afremmen microbiële ontwikkeling

COMBIPRODUCTEN (PASTA, PIZZA ...) 30 - 60% CO2, 40 - 70% N2 0 °C - 3 °CLUCHT: 4 - 7 dagenMAP: 7 - 21 dagen Afremmen microbiële ontwikkeling

GEDROOGDE PRODUCTEN 100% N2 KamertemperatuurLUCHT: 4 - 8 maandenMAP: 1 - 2 jaar Afremmen van oxidatie

FRUIT & GROENTEN 3 - 10% CO2, 3 - 10% O2, 80 - 94% N2 0 °C - 3 °CLUCHT: 2 - 14 dagenMAP: 5 - 35 dagen

Afremmen microbiële ontwikkelingen stabiliseren van kleur

TOMAAT, BANAAN & KOMKOMMER 3 - 10% CO2, 3 - 10% O2, 80 - 94% N2 10 °C - 15 °CLUCHT: 2 - 14 dagenMAP: 5 - 35 dagen

Afremmen microbiële ontwikkelingen stabiliseren van kleur

Page 27: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 27foodprocess.pmg.be

PACKAGINGeen kritisch beheerspunt, aangeziendit bepaalt of een dergelijkeverpakking gevoelig is voor externemicrobiële besmetting enverdunning van het gasmengsel. Deomstandigheden waarondergeseald wordt, moeten complementair zijn aan despecifieke combinatie vanverpakkingsmachine en verpakkings-materialen. Alleen dan kan eenhermetisch gesloten sealnaad vaneen hoge kwaliteit worden bereikt.Het is van groot belang om bijtoepassing van thermosealen goedte controleren of de sealkoppen of-bekken juist zijn uitgelijnd, en of derusttijd, temperatuur, druk ensnelheid van de machine correctzijn. Er moet goed op worden geletdat het verpakkingsoppervlak waarde seal gemaakt wordt niet isverontreinigd met het product of metuit het product weggelekt vocht.Dergelijke verontreinigingen hebbeneen negatieve invloed op dekwaliteit van de seal door lekken.

MateriaalkeuzeSealsterkte en -kwaliteit wordenbepaald door temperatuur, druk enrusttijd. Daarom moet een materiaalworden gespecificeerd dat binnende parameters van de sealingcyclusen lijnsnelheid blijft. Het is ook heelbelangrijk dat de materialen die opelkaar geseald worden compatibelzijn, zodat de vereiste integriteit enkenmerken worden bereikt.

Gebruikte kunststoffenMaterialen zoals

polyethyleentereftalaat (pet),polyvinylideenchloride (PvdC),ethylvinylalcoholcopolymeer (EVOH)en nylon (PA) zijn de kunststoffendie het meest geschikt zijn om alsbarrière de MAP-gassen binnen tehouden, maar die tekort schieten bijhet behouden van waterdamp.

MAP-MACHINESFlowpackmachinesDe toevoeging van het gas bijhorizontale of verticaleflowpackmachines gebeurt doormiddel van een drieledige lans. Deeerste van deze drie buizen wordtgebruikt om het debiet te regelen,de tweede buis controleert hoeveelzuurstof er in de verpakkingaanwezig is en de laatste dient omoverbodig gas opnieuw af tezuigen. Een flowpackmachineomschakelen voor een anderproduct is ietwat technischer invergelijking met dieptrekkers oftraysealers. Na het afvullen van hetgas, wordt de lasnaad gecreëerddoor middel van laswielen.

DieptrekmachineDaar waar bij flowpacking het gaswordt toegevoegd en verondersteldwordt de originele omgevingsluchtte gaan verdringen, wordt bij hetdieptrekken de verpakking eerstvolledig vacuüm getrokken. Hetdoel van dit proces is niet enkel deomgevingslucht, maar ook de luchtdie zich op het te verpakkenproduct bevindt, zo veel mogelijk tereduceren. Pas daarna wordt het

gewenste gas in de verpakkinggeïnjecteerd. Ten slotte wordt delasnaad gerealiseerd en treden desnijsystemen in actie. Bij hetwijzigen van het te verpakkenproduct bij een dieptrekmachine,moeten zowel het vormgedeelte, hetbelaadgedeelte, het lasgedeelte,het dwars- en langsnijgedeelte eneventueel een etiketteerzone nogaangepast worden.

TraysealmachinesHet MAP-verpakkingsproces bijtraysealers verloopt zeer gelijk-aardig, net als bij dieptrekken. Hetonderscheid bevindt zich in het feitdat de bakjes bij traysealmachinesreeds zijn voorgevormd. Daardooris de flexibiliteit naar vorm, kwaliteiten afwerking een stuk groter dan bijhet zelf maken van de verpak-kingen. Bij traysealers dient bij hetwijzigen van het te verpakkenproduct enkel de maatspecifiekemal worden vervangen.

GASLEVERINGSVORMENDe fabrikant kan zelf beslissen ofeen voorgemengd gas wordtaangekocht of of dit mengsel in hetbedrijf zelf bekomen wordt. Despecifieke gasconcentratie hangtvooral af van het te verpakkenproduct. In welke mate is bv. decollapse bij een product nogaanvaardbaar voor de consument?Dit is een vraag die de voedings-producent zich moet stellen bij deverpakking van een product.

CilindersLosse cilinders vormen voor kleineen middelgrote verbruikers eengoedkoop, flexibel leveringssysteem. Er zijn cilinders met voorgemengdegasmengsels en er zijn cilinders metslechts één gas, voor afzonderlijkgebruik of om op locatie temengen. Klanten die veel lossecilinders gebruiken en in het bezitzijn van een vorkheftruck, kunnenook kiezen voor pallets of pakkettenmet meerdere cilinders.

BulkKlanten die veel gas verbruiken zijnvrijwel altijd het meest gebaat bijbulkgassen die in vloeibare vormworden aangeleverd en opge-slagen. Deze fabrikantenbeschikken over een vaste tank dieregelmatig wordt bijgevuld metvloeibaar gas. Er kan een tele-metriesysteem worden geïnstalleerddat de gasleverancier een signaalgeeft als de tank moet wordenbijgevuld. Daarnaast zijn ook klei-nere bulksystemen mogelijk. Danspreekt men over microbulk.

MengsystemenDe gasleverancier zorgt dat detoevoer van gassen voor voedings-middelen aansluit op de behoeftenvan de klant en op de verpakkings-machine. Voedselverwerkendebedrijven die een reeks gelijk-soortige producten verpakken,kunnen kiezen voor vooraf inge-stelde mengsystemen. Dezesystemen zijn beschikbaar inverschillende capaciteiten. Zuinigetoevoer van gasmengsels, een een-voudige installatie en het onder-houdsgemak zijn enkele van devoordelen van dergelijke systemen.Bedrijven die vele verschillendesoorten producten verpakken,gebruiken meestal diverse verpak-kingsmachines die de mogelijkheidbieden om vlot te wisselen vanverpakkingsvorm. Dan kan hethandig zijn een instelbaargasmengsysteem te gebruiken.

TOT SLOT ...Voor het verkrijgen van een succes-vol levensmiddel en bijbehorendeverlenging van de houdbaarheidmoet alles in orde zijn, van de basistot aan het afnamepunt. Met anderewoorden, zowel het gasdistributie-systeem, de folie, de verpakking alsde machine zelf moeten de vereistekwaliteit van een product kunnenblijven garanderen.

Met dank aan Pack4Food en zijn partners

Machine voor het MAP-verpakken van paté

Bij dieptrekken wordt het gas pas net voor het dichtlassen in de verpakking gebracht

Bij traysealmachines moet enkel de mal vervangen worden bij wijziging van product

Bij flowpacking wordt de lasnaad gecreëerd door middel van laswielen

Page 28: Food Process

28 Food Process 1 • Maart 2011 foodprocess.pmg.be

MACHINERY

PRINCIPE EN VOORDELEN

Eenvoudig uitgelegd is tumblen vanspierstukken een kneedproces,vergelijkbaar met het kneden vanbrooddeeg, waarbij opmicroscopische schaal stoffen metelkaar in contact worden gebracht.Door deze mechanischebehandeling wordt het rodespierweefsel, naast vet- enbindweefsel het belangrijkste deelvan het vlees, versoepeld, despiercellen beschadigd en decelmembranen beter doorlaatbaargemaakt voor de gebruiktetechnische hulpstoffen ofsmaakstoffen. Een bewerking die algauw twaalf uur of langer kanduren. Dankzij het gesloten ontwerpvan de roestvaststalen installaties ishet mogelijk te voldoen aan dehoogste hygiëne-eisen die vanuitEuropa worden gesteld aan dekwaliteit van de producten.Belangrijkste voordelen zijn eenhogere productopbrengst, eenbetere opsnijdbaarheid en eenzachtere consistentie van het

eindproduct. Belangrijk voor eenconstante kwaliteit is dat de tumblersteeds eenzelfde vulgraad heeft ener voldoende koud gewerkt wordt.In de praktijk gebeurt het tumbelenvan kookham overnacht, zodat bijde opstart van de productie hetgepekelde vlees verder kan wordenverwerkt. Voor de productie vangedroogde zouterijwaren, zoals filetde Saxe, wordt een korter en mildertumblingproces voorzien aangezienhet hierbij van belang is dat destructuur van het vlees intact blijft.

SPIERENSpiervezels zijn lange polynucleairecellen waarin actine en myosine debelangrijkste eiwitten zijn. Zijkomen geordend voor inmyofibrillaire filamenten, eenfijnmazig netwerk waarin tijdens deprocessing van vlees of vis, celvochtkan worden vastgehouden eneventueel toegevoegd vocht kanworden opgenomen. Debelangrijkste hulpstoffen daarbij zijngewoon keukenzout

(natriumchloride) en (poly)fosfaat.Samen maken zij het myofibrillairnetwerk los waardoor water beterkan worden vastgehouden ofopgenomen in spierweefsel. Dit inzowel producten op basis vanvlees als vis. Keukenzout, tevensvan belang voor de smaak en dehoudbaarheid, lost deze eiwittenook gedeeltelijk op. Tijdens hettumblen komen deze aan hetoppervlak van de vleesstukken vrijen vormen daar het 'cement',waarmee tijdens het verhitten deverschillende vleesstukken aanelkaar worden gekit tot eenopsnijdbaar product. Dit gebeurt bijkookham maar is ook bij gevogelte-en visproducten (bijvoorbeeldfishsticks) het geval. Naast hetverdelen van hulpstoffen is hetmobiliseren van vleeseiwitten danook het tweede doel van tumblen.

INJECTERENDoorgaans worden technischehulpstoffen in het vlees geïnjecteerddoor middel van ‘multineedle’

injectie. Dit gebeurt voorafgaandaan het tumblen op een lopendeband, waarboven een grootinjectieblok dat regelmatig op enneer beweegt en waarbij denaalden in het vlees dringen en detechnische hulpstoffen, ofsmaakstoffen, onder druk in deweefsels worden gespoten. Ditzorgt niet alleen voor een diepeindringing van de stoffen in hetvlees, maar ook voor eengelijkmatige verdeling daarin. Ditlevert, tezamen met tumblen,belangrijke tijdwinsten enkwaliteitswinsten op bij deproductie van vleeswaren.

SOORTEN TUMBLERSDraincarnGlobaal gezien zijn er drie soortentumblers. Het oudste type en nogsteeds occasioneel gebruikte type isde zogenoemde ‘draincarn’, diewerkt bij gewoon atmosferischedruk in de veelal rechthoekigeroestvrijstalen containers van 800 liter. In de container bevindt

TUMBLERS ONTWIKKELEN ZICH VERDERTumblen heeft als belangrijkste doel het sneller enbeter verdelen van technische hulpstoffen ensmaakstoffen in vlees of vis. Daarnaast worden dezegrondstoffen in tumblers op een efficiënte wijzeontdooid zonder ontdooiverliezen. Er zijn drie soortenuitvoeringen: een stilstaande trommel met daarin eenronddraaiende as met een roerwerk, eenronddraaiende trommel met een meenemer en eenstilstaande trommel met ronddraaiende mengarm.Nieuwe ontwikkelingen zijn het gebruik van vacuüm-en microgolven voor een betere verdeling en eensnellere processing.

Door Ir. Yves De Groote

TUMBLEN VERBETERTVERWERKINGSPROCES VLEES EN VIS

BELANGRIJKSTEPROCESINSTELLINGEN

•aantal omwentelingen van detrommelarmen of het roerwerk;

•de lengte van het traject van detrommelarmen of het roerwerk;

•de werk- en pauze-intervallen;•de totale doorlooptijd van het

proces.

Tumblers kunnen onder andere gebruikt worden voor het ontdooien van bijvoorbeeldkippenvlees

Tumblers worden uitgevoerd in rvs Tumblen wordt ook toegepast bij het bereiden van kookham

Page 29: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 29foodprocess.pmg.be

MACHINERYzich een roerwerk bestaande uiteen verticale as met daaraanloodrecht bevestigd enkele speciaalgebogen mengarmen.

Stilstaande container met roerwerkHet tweede type is een stilstaandecontainer die onder een bepaaldehoek staat met een ronddraaiendeschraper of mengarm op debodem, die het vlees meeneemt ende mechanische krachten zorgenvoor het mengproces. Eenelektrische motor metoverbrengingen zet het roerwerkdan wel de hele tank in beweging.Voor de bereiding van bijvoorbeeldkookham kan alternerend eentoerental van 0 (geen menging) en8 toeren per minuut genomenworden. Daarnaast kan alternerendeen vacuüm (90%) ingesteldworden. De temperatuur wordt vaakconstant gehouden op 1 °C en ookde hellingsgraad van de trommelkan worden gevarieerd (vb. 75%).Dit proces kan tot 19 uur duren.Voor de bereiding van bijvoorbeeldbuikspek zal een proces van 3 uurmeer dan voldoende zijn om dehulpstoffen gelijkmatig in het vleeste verdelen. Groot voordeel vandeze kleinere systemen (grootteordevan 200 liter) is de mogelijkheid tottemperatuurbeheersing (tussenbijvoorbeeld 2 en 7 °C) via eengekoelde dubbele wand, watbelangrijk is om contaminatie tevermijden.

Ronddraaiende containerHet derde model is een horizontaalronddraaiende trommel met vasteschoepen in een bepaalde hoekgemonteerd op de binnenkant vande trommel. Tijdens het tumblenworden gedurende opeenvolgendeperiodes verschillende toerentallengebruikt, afhankelijk van het typeproduct. Deze doet denken aaneen betonmolen. De schoepen zijnover de hele lengte van de trommelgemonteerd, zodat al het vlees bijhet draaien wordt meegenomen,waarna het door de zwaartekrachtvalt en menging optreedt. Dezeinstallaties hebben een volume meteen grootteorde van 2.000 liter enworden doorgaans in volledig

gekoelde omgevingen (doorgaansbij temperaturen tussen 2 en 7 °C)geplaatst.

VACUUMEen belangrijke ondersteuning vanhet tumblingproces is het werkenonder vacuüm. De afwezigheid vanlucht verhindert schuimvorming endus ook het voorkomen vanluchtbelletjes in de afgevuldetrommelmassa. Bij het verhittenwordt dan een mooi aaneen-gesloten vleesmassa bekomenzonder storende gaatjes in heteindproduct. De frisse pekelrodekleur van de vleesdeeltjes aan hetoppervlak van deze gaatjesverkleurt immers snel tot een grauwekleur onder invloed van de daarinaanwezige zuurstof. Met allenegatieve gevolgen van dien.Daarnaast zorgt de onderdrukervoor dat het vlees gaat 'zwellen',waardoor de diffusie van depekelhulpstoffen op moleculairniveau sneller zal verlopen. Hetvacumeren gebeurt in regelalternerend. Tijdens het eigenlijketrommelen wordt dan een vacuümaangelegd (bv. 100 mbargedurende 10 minuten) waarnamen onder atmosferische omstan-digheden de trommelmassa laatrusten (bv. gedurende 20 minuten).Dergelijke cycli worden danmeerdere uren aangehouden

Volgens ing. Hannelore De Maere,coördinator van Het Vlaams Advies-centrum voor de Vleesindustrie, is diteen niet goed begrepen proces.Zeker niet wat betreft het effect vande onderdruk op de verdeling vande pekelhulpstoffen en vrijstellingvan de myofibrillaire eiwitten.

MICROGOLVENEen andere, geheel nieuwetoepassing is het gebruik vanmicrogolven. Die laatste worden algeruime tijd toegepast bij hetontdooien van vlees of vis, maarkunnen ook gebruikt worden alstechniek ter ondersteuning van dezoutverdeling in deze producten. Bijbehandeling dringt de elektro-magnetische straling diep devleesstukken in, waar degeabsorbeerde energie – onderlage druk – wordt omgezet inlatente warmte. Met anderewoorden dampbellen, die net alsde beurtelings uitzettende eninkrimpende gasbelletjes bijalternerend vacuümtumblen, devleesmassa 'beroeren' en daardoorde diffusie van de pekel-bestanddelen versnellen. Wat leidttot beter doorzouten producten.

ONTDOOIEN Tumblers kunnen ook wordengebruikt voor het ontdooien,

waarbij de pekel direct, zonderinjectiestap, aan de massa wordttoegevoegd. Dit is een ander mooivoorbeeld van de technologie, dietwee afzonderlijke processencombineert in één stap. Het tumblen in combinatie metstoominjectie zorgt ervoor dat deingrediënten worden opgenomen.Door sturing van de temperatuur-en het vacuüm is de injectie vantechnische hulpstoffen of aroma’sook niet nodig. Dooiverliezen blijven in het productachter, zodat de opbrengst vandeze verwerking van vlees of vismeer dan 100% is door de stoomdie condenseert. Dit is eenbelangrijk voordeel voor de vlees-of visverwerkende industrie.

COATEN Ook kunnen tumblers wordengebruikt voor het zogenoemdecryogeen coaten van al bevrorenproducten. Het basisproduct(bijvoorbeeld vlees, groente, rijst,pasta etc.) wordt in bevrorentoestand in de tumbler gebracht,waarbij vloeibare stikstof tijdens hettumblen wordt ingespoten. Hierdoorwordt het oppervlak van hetbasisproduct extra bevroren. Doorde overgang van de stikstof van devloeibare naar de gasfase en dedaarbij vrijkomende koude-energiewordt het product verder afgekoeld,bijvoorbeeld tot -50 °C. Hetdiepgevroren basisproduct wordtvervolgens in de tumbler bewogenen gelijkmatig met (bijvoorbeeld)saus besproeid. Door het grote temperatuurverschilwordt de saus direct hard en vormteen vaste coating over hetbasisproduct. Voor zover nodigwordt de cyclus van diepvriezen/besproeien herhaald. Tot slot wordthet gecoate eindproduct tot degewenste afnametemperatuurteruggebracht. De snelheid van detrommel van de tumbler en de matevan injectie van vloeibare stikstof ende saus zijn belangrijkeprocesparameters die deproductkwaliteit bepalen.

VLAAMS ADVIESCENTRUM VOOR DE VLEESWARENINDUSTRIE

In 2004 werd het Vlaams Adviescentrum voor deVleeswarenindustrie (VLAV) opgericht met steun van IWT-

Vlaanderen. Ondertussen is VLAV uitgegroeid tot het aanspreekpuntvoor begeleiding bij innovatieprocessen en probleemoplossingen in

de vleesindustrie in Vlaanderen. Meer informatie vindt u opwww.vlav.be

Een van de onderzoeksprojecten binnen VLAV bij de KatholiekeHogeschool St. Lieven in Gent betreft het gebruik van hoogvacuümbij tumblen. Daarbij wordt een onderdruk gehaald van 10 mbar,een druk waarbij water kookt bij ca. 10 °C. Dit resulteert in eenextra mechanische actie in het rode spierweefsel, wat bijdraagtaan een snellere en gelijkmatiger veredeling van technische en

aromastoffen in het vlees, wat het mogelijk maakt hettrommelproces aanzienlijk in te korten.

Tumbler waarbij een ronddraaiende schraper op de bodem het vlees meeneemt

Coördinator Hannelore De Maere

Page 30: Food Process

De nieuwe generatie dataloggersBetrouwbare temperatuurmeting voor het bewaken vande koude ketting of bij de opslag van producten

De voordelen van de nieuwe dataloggers :

• Gebruiksvriendelijk - de loggers beschikken over een USB-en een SD-kaartinterface. Hierdoor wordt het uitlezen vande meetgegevens snel en eenvoudig

• Veilig - zelfs bij een lege batterij gaan de meetgegevens nietverloren

• Gebruikscomfort - dankzij de bediening met één knop

• Voor iedere toepassing de juiste software, gratis tedownloaden

• Conform EN 12830

Meer info: www.testo.be/dataloggers

Next Generation!

testo NV · Industrielaan 19 · 1745 Ternat · www.testo.be

Gericht op de toekomst

Met de nieuwe generatietesto dataloggers bent uklaar voor de toekomst

Logger familie testo 174Kleine dataloggers

Logger familie testo 175Compacte dataloggers

Logger familie testo 176Compacte dataloggers

Behoefte aan een geïsoleerden zeker aansluiten?

Het stopcontact geïsoleerd en bestand tegen de corrosie

����������� ���� � ������� ������������ �������������������������������������� ����������������������������������������

��������� ���� ������� ������������ �� ���� ������ ������������� ��������������� �� ������� �������������!����������"##$�"#%���� �������������� ������������ �������

&���� ������������������!�'�� �������������� ������ �� � ����� �����!������������� �'� �� ���������������������������� ����������������(���� �� �'��������� �� ��� ���� ��������

Voor meer informatie kan u ons contacteren of onzewebsite bezoeken op www.marechal-electric.com

Page 31: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 31foodprocess.pmg.be

MEET- EN REGELTECHNIEKEN

TEMPERATUURLOGGERS

Temperatuurloggers worden ingezetin de voedingsindustrie om tevoldoen aan de HACCP-normen.Deze stellen immers dat detemperatuur in alle stadia van devoedselketen gecontroleerd engeregistreerd moet worden, zo ooktijdens de verwerking. De loggersdie worden ingezet in devoedingsindustrie moeten voldoenaan EN 12830 om gebruikers teverzekeren van een goede werking.Verder moeten de temperatuur-waarden gedurende een periodevan twee jaar worden bijgehouden,zodat men steeds kan aantonen datde voedselveiligheid niet in het

gedrang gebracht is. Temperatuur-loggers kunnen grofwegonderverdeeld worden in driecategorieën, naargelang van hunfunctie: procesloggers, loggersvoor gekoelde ruimtes entransportloggers. In dit artikel wordtdieper ingegaan op procesloggersin sterilisatie- en pasteurisatie-processen. In een volgende editieworden de loggers voor productie-of opslagruimtes behandeld.

BELANG TEMPERATUUR-REGISTRATIE BIJ STERILISATIEEN PASTEURISATIEBerekening F- en P-waardeSterilisatie of pasteurisatie van

bijvoorbeeld kant-en-klaremaaltijden of blikjes frisdrankgebeurt veelal in autoclaven.Daarbij is een exactetemperatuurmeting van primordiaalbelang. Dergelijke processenworden immers toegepast omeventueel aanwezige bacteriën tedoden. Dat kan enkel gerealiseerdworden wanneer men gedurendeeen bepaalde tijd een voorafvastgelegde temperatuur bereikt.Het letale effect (letaliteit) wordtuitgedrukt in een F-waarde voor eensterilisatieproces en in een P-waarde voor een pasteurisatie-proces. Voor de exacte berekeningvan F- en P-waarden is een exactetemperatuurmeting vereist. Immers,

een kleine afwijking in de tempe-ratuur geeft een grote afwijking inde F- of P-waarde, aangezien dezeparameters een exponentiële functievan de temperatuur zijn.

Bepaling warmtedistributie in autoclaafVerder is het ook belangrijk om nate gaan hoe het zit met dewarmtedistributie in de autoclaaf.Warmte wordt immers niet perfecthomogeen verdeeld. Daarom moetmen op zoek gaan naar de'koudste zone' in de autoclaaf,zodat overal in de autoclaaf devooropgestelde temperatuur bereiktwordt.

Bepaling warmtepenetratie in productOm de gewenste microbiëleveiligheid te verkrijgen, moet nietalleen de buitenzijde van hetproduct, maar ook de kern devereiste F- of P-waarde bereiken.Daarom is het van belang om het'koudste punt' van het product tekennen. In vloeistoffen kunnen erbijvoorbeeld convectiestromenontstaan waardoor het koudste puntzich niet in het geometrischemidden van het product bevindt,maar dichter bij de bodem. Ookandere factoren kunnen een invloedhebben op de warmteverdelingbinnen het product.

PROCESLOGGERSOpbouw en werkingOm de temperatuur te meten tijdenshet steriliseren of het pasteuriserenworden loggers bevestigd in deautoclaaf en in of aan de productendie verwerkt worden. De loggersregistreren de temperatuurwaardenaan een bepaalde intervalfrequentie

REGISTRATIE PROCESTEMPERATUURBIJ STERILISATIE EN PASTEURISATIE

Bij het steriliseren of pasteuriseren van verpakteproducten is het van primordiaal belang dat de juistetemperatuurwaarden gehaald worden om devoedselveiligheid niet in gevaar te brengen. De HACCP-normen eisen bovendien dat detemperatuurgegevens geregistreerd worden engedurende een periode van twee jaar bewaardblijven. Producenten van levensmiddelen kunnendaarom een beroep doen op temperatuurloggers diespecifiek zijn afgestemd om dergelijke thermischebehandelingen te ondergaan.

Door Valérie Couplez

STERILISATIEPROCESSEN VEREISENNAUWKEURIGE TEMPERATUURLOGGERS

Procesloggers kunnen uitgerust worden met meerdere voelers om bijvoorbeeld dekerntemperatuur en de omgevingstemperatuur tegelijkertijd te meten

Procesloggers worden onder andere gebruikt om de F-waarde nauwkeurig te berekenen

Page 32: Food Process

Onze specialisten voor de controle van uw processtoepassingen

7844 xpassie !

ifm electronic - close to you !www.ifm.com/be - tel : 02/481.02.20

3 van de voor u met passie ontwikkelde producten :

Contactmanometer: volledig elektronisch, slijtagevrij, zeer nauwkeurig met analoge en digitale display en analoge en digitale uitgangen.

Niveausensor efector gwr: sensorstaaf kan naar wens ingekort worden, individueel aan de tank aan te passen.

Inline stromingssensor efector mid: compact en prijsgunstig. Voor debietmetingen, totaliseren van de doorstroomhoeveelheid en temperatuuraanwijzing.

Page 33: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 33foodprocess.pmg.be

MEET- EN REGELTECHNIEKENdie op voorhand wordt vastgelegd.De data wordt opgeslagen op eengeheugenchip. Na het procesworden de loggers uit de autoclaafverwijderd en uitgelezen in eenleesstation. Van daaruit wordt deinformatie verstuurd naar deverwerkende software. Het is desoftware die de gegevens verwerktin grafieken en rapporten.

Kenmerken procesloggersProcesloggers die wordeningebracht in autoclaven kennenveelal een temperatuurbereik van-80 °C tot 150 °C. Om een juistetemperatuurmeting te garanderen,wordt gewerkt met bijzonder hogenauwkeurigheden van 0,3 °C tot0,05 °C. Daarnaast moeten zewater- en drukdicht (vaak tot 10 bar) gebouwd worden omoptimaal te werken. Naast detemperatuur kunnen bijvoorbeeldook de druk of de rotaties gemetenworden. Loggers kunnen voorzienworden van twee sensoren, zodatze verschillende waardentegelijkertijd kunnen meten. Er kunnen ook meerdere voelersworden voorzien, zodatbijvoorbeeld zowel de kern- als deomgevingstemperatuur gemeten kanworden. Omdat de loggers in directcontact komen met voedingswarenworden ze uitgevoerd in rvs AISI 316. Verder is er een trend omde loggers zo compact mogelijk tebouwen om zo weinig mogelijkplaats in te nemen in of tussen devoedingsproducten. Het formaat moet echter steedsafgewogen worden ten opzichtevan de batterijcapaciteit. Hoegroter de batterij, hoe langer zemeegaat.

FixatiesysteemOm een correcte meting te krijgen,moeten de temperatuurloggers zoals

eerder aangehaald op verschillendeplaatsen in de autoclaaf en telkensin het koudste punt van het productbevestigd worden.Daartoe staan verschillendehulpmiddelen ter beschikking. Hetfixatiesysteem is minstens evenbelangrijk als de logger zelf omcorrecte waarden te krijgen. Erbestaan voelers in verschillendeformaten en uitvoeringen om dejuiste plaats te kunnen bereiken.Men moet er echter rekening meehouden dat, als men bijvoorbeeldmetaal inbrengt in een vloeistof, ditook zijn invloed heeft op detemperatuur van die vloeistof.Daarom probeert men de voelersteeds zo compact mogelijk uit tevoeren.

LeesstationIn het leesstation worden de loggersuitgelezen. Men kan de informatievan tot zestien loggers tegelijkertijdverzamelen. Wanneer alletemperatuurwaardengecentraliseerd zijn, wordt deinformatie doorgegeven aan deverwerkende software.

SoftwareDe software zet alle meetwaardenom in grafieken en rapporten. Op die manier heeft de gebruikermeteen een overzichtelijk beeld opde verzamelde informatie.Gebruiksvriendelijkheid staatdaarbij centraal. Bovendien is desoftware beveiligd, zodat degegevens niet achterafgecorrumpeerd kunnen worden.Om dat te garanderen, werkensommige fabrikanten conform denorm 21 CFR Part 11, een norm uitde farmaceutische industrie die hethoogste niveau van veiligheidgarandeert. Fabrikanten werken ookaan server-clientoplossingen om dedatabase centraal op een server tekunnen bewaren. Op die manierkan men de informatie uitverschillende locaties centraliseren.

DRAADLOZEPROCESLOGGERSDe informatie die de procesloggeropslaat op zijn geheugenchip, kanook rechtstreeks doorgestuurdworden naar de software, zodat

de temperatuurgegevens in real timebeschikbaar zijn. Dat kanbijvoorbeeld interessant zijnwanneer men automatisch detemperatuur in het proces wilkunnen bijstellen. De gegevensworden dan verzonden naar deantenne, die zich meestal net buitende autoclaaf bevindt. Van daaruitworden ze ofwel rechtstreeks naarde software gezonden ofwel viaeen tweede antenne, wanneer hetsignaal niet ver genoeg reikt.

BeperkingenOmdat een autoclaaf bestaat uitelektrisch geleidend materiaal, is ersprake van een effect van de kooivan Faraday. Dat houdt concreet indat radiosignalen moeilijk uitge-zonden kunnen worden. Eenkijkvenster kan helpen om hetsignaal buiten te krijgen. Daarnaastis het niet mogelijk om draadloos temeten onder water, omdat deeigenfrequentie van water te gelijkis aan de zendfrequentie, waardoorhet signaal wordt tenietgedaan.

ONDERHOUDOm te voldoen aan de eisengesteld in EN 12830 moetentemperatuurloggers jaarlijksgekalibreerd worden. Wanneer datgebeurd is, ontvangt men eencertificaat waarin wordt vermeld datde toestellen conform de richtlijnenwerken. Om te kunnen kalibrerenmoet men werken met referentie-apparatuur die minstens driemaalnauwkeuriger is. De certificatiegebeurt ofwel ter plekke, ofwel dooreen onafhankelijke instantie, ofweldoor de fabrikant. De levensduurvan de loggers is moeilijk tevoorspellen; ze is afhankelijk van defrequentie waarmee ze gebruiktworden en de temperaturen waar-aan ze worden blootgesteld.

TECHNOLOGISCH ADVIES ROND THERMISCHE PROCESSENProducenten van levensmiddelen die een thermische behandeling als

proces- of als conserveringstechniek toepassen, kunnen een beroep doenop de diensten van HeatedFoods. HeatedFoods is een consortium vanbedrijven, kennisinstellingen en netwerkorganisaties die deelnemen aan

het IWT VIS-TD project 'thermische behandeling bij conservering vanvoedingsmiddelen: innovatie door wetenschappelijk gebaseerd ontwerp,validatie en optimalisatie'. Dit project, door Flanders' Food aangevraagd,

wordt gecoördineerd door KULeuven.

HeatedFoods maakt deel uit van een netwerk van adviseerdiensten rondvoeding (FoodGate). Voedingsbedrijven kunnen bij HeatedFoods terecht

voor technologische adviezen inzake ontwerp, implementatie enoptimisatie van thermische processen, alsook voor adviezen bij introductievan nieuwe procestechnologieën (onder andere hogedruktechnologie en

gepulseerde hoogspanning).

Meer informatie op www.heatedfoods.be of bij projectcoördinator prof.Marc Hendrickx ([email protected]), technologisch

adviseur dr. Chantal Smout ([email protected]) of dr. StefanCoghe ([email protected]).

Deel 1: procesloggers (Food Process 1)

Deel 2: loggers voor opslag-ruimtes (Food Process 2)

DOSSIERTEMPERATUURREGISTRATIE

Draadloze procesloggers maken de temperatuurgegevens in real time beschikbaar

Verschillende fixatiesystemen

Procesloggers worden steeds compacter

Page 34: Food Process

34 Food Process 1 • Maart 2011 foodprocess.pmg.be

MACHINERY

GEAUTOMATISEERDEVISVERWERKING

De visverwerkingsindustrie is eensector die door automatisering snelproductiever kan worden. Daaromvindt die automatisering ook steedsmeer plaats. Of het nu in eenvolledige productielijn ofafzonderlijk is, in steeds meervisverwerkingsbedrijven bevindenzich allerhande automatischewasinstallaties, sorteermachines,ontschubmachines, onthoofd-machines, stripmachines, fileer-machines ... Ook machines om te'skinnen' of te onthuiden, wordenmeer en meer gebruikt.

NormeringMachines die gebruikt worden omvis te verwerken, moeten voldoenaan NEN-EN 15467. DezeEuropese regelgeving omvat eiseninzake hygiëne en machine-veiligheid. Zo moet er bijvoorbeeldgewerkt worden met gladde,naadloze oppervlakken en

afgeronde hoeken om teverhinderen dat bacteriën zichkunnen vasthechten aan demachines. Als materialen wordenrvs of foodgrade kunststoffenaanbevolen. Daarenboven reikenvisverwerkende bedrijven vaak zelfeen eisenpakket aan waaraan demachines moeten voldoen.

ONTHUIDEN VAN VIS Het verwijderen van de huid vaneen vis is een moeilijk werkje. Deoorzaak ligt voornamelijk bij dehuid zelf. De huid van vissenbestaat uit een opperhuid, bedektmet slijm en een lederhuid metdaartussen de schubben dieontspringen in de lederhuid. Hetbehoeft geen extra uitleg om tebegrijpen dat de glibberigeslijmlaag boven op de 'huid' van devis het onthuiden bemoeilijkt. Dat iszeker zo bij het manueel onthuidenwaarbij de arbeider de huid meteen mes moet proberen te scheidenvan de rest van de vis. Om het

onthuiden minder arbeidsintensief temaken, kan men dan ook opterenvoor een onthuidmachine. Met onthuidmachines kunnen er tot 150 stukken vis per minuut verwerktworden.

GEBRUIKONTHUIDMACHINESDe onthuidmachines kunnen zowelalleenstaand als in een volledigeproductielijn ingezet worden. Bijalleenstaand gebruik kan dan nogde keuze gemaakt worden tusseneen tafelmodel, waarbij eenarbeider de vis zelf nog tot aan demachine brengt, of een automatischmodel waarbij de vis enkel op detransportband van de skinnergeplaatst hoeft te worden. In eenvolautomatische productielijn volgtde skinner op de fileermachine. Defilets die via de uitvoerband van diemachine getransporteerd worden,liggen netjes gerangschikt enmoeten gewoon naar de band vande onthuidmachine gevoerd

worden. De uitvoerband van deskinner voert dan de onthuide filetsverder naar een andere machine ofde verpakkingssectie. Bij eenautomatische visverwerkingslijnkomen de fileermachine en deonthuidmachine na de voor-bereidende fase. Beide machinesstaan in een steriele ruimte dienormaal van de voorbereidings-ruimtes afgescheiden is.

WERKINGThin skinningDe werking van een tafelmodelonthuider en een automatischeskinner is identiek, alleen de aan-en de afvoer van de vis verschilt.De vis wordt met de hand of viaeen transportband naar de machineaangevoerd. Het is wel nodig datde vis met het vel naar onderenaangevoerd wordt. Om de visperfect te positioneren, kunnen eroptioneel aandrukrollen voorzienworden om een optimale aanpakvan de vis te garanderen. Zo kande trekwals, een getande rol, de visin de machine trekken. Naargelangvan de dikte van de vis heeft detrekwals meer of minder tanden. Bijeen platvis heeft de rol bv. mindertanden. Zodra in de machinegetrokken, passeert de vis meteenook het mes dat het huid en hetvlees scheidt van elkaar. De hoogtevan het mes is instelbaar. Erbestaan ook machines waarbij demeshoogte voorgeprogrammeerd isvolgens het type vis dat verwerktmoet worden. Het mes zelf kangemakkelijk vervangen wordenzonder gereedschap.

Silver skinningWanneer men slechts een minimalehoeveelheid visvlees mee wil

KEUZE TUSSEN LOS TAFELMODEL OF INTEGRATIE IN PRODUCTIELIJN

Terwijl een vis vroeger manueel gekuist en verwerktwerd, vergemakkelijken machines nu dieverschillende taken. Zo ook bij het 'skinnen' of ont-huiden. De bewerking waarbij de huid van de visfiletverwijderd wordt, kan tegenwoordig gebeuren metde hulp van een onthuidmachine. Dat kan volledigautomatisch, wanneer de machine deel uitmaakt vaneen geautomatiseerde verwerkingslijn, en deelsautomatisch of manueel wanneer de 'skinner'afzonderlijk gebruikt wordt. Een fikse verhoging vande productiviteit en de output is het logische gevolg.

Door Dieter Devriendt

EEN ONTHUIDMACHINEVERGEMAKKELIJKT HET WERK

Een automatische onthuidmachine kan via transportbanden perfect geïntegreerd wordenop een (vol)automatische productielijn

Een automatische onthuidmachine versnelt en automatiseert het skinnen van vis Een tafelmodel wordt manueel bediend

Page 35: Food Process

35Food Process 1 • Maart 2011

verwijderen met de huid, kan ergewerkt worden met botte messen.Men spreekt in dat verband oversilver skinning. Via deze techniekgaat maximaal slechts 0,5% van hetvisvlees verloren.

Deep skinningVoor 'deepskinnen', een onthuidingwaarbij ook de bruine bloedbaannet onder de huid mee wordtverwijderd met de opper- enlederhuid, is er wel een speciaaltoestel nodig. Diep onthuidenvraagt nu eenmaal extra diepte-instellingen van een speciaalinlegmes. Meestal wordt er tot 5 mm extra vlees verwijderd.

VISSOORTENMet de verschillende soorteninlegmessen en de in beperkte mateinstelbare hoogte wordt een skinnerbijna een allround machine. Zo kunnen de meeste machines metde juiste hoogte-instelling en hetcorrecte inlegmes een betrekkelijk

groot aantal verschillende vissenonthuiden. Er bestaan echter ookmachines die specifiek ontworpenzijn voor vissoorten met een dunnehuid (bijvoorbeeld forel of tilapia) ofvissoorten met een dikke huid ofvoor speciale toepassingen(bijvoorbeeld inktvis of tong).

HYGIENEDe machines moeten na gebruikaltijd afgespoeld worden metwater. Om dat te vereenvoudigen,zijn er machines op de markt meteen geïntegreerde spoeleenheid.Die zorgt ervoor dat de trekwals na gebruik meteen met waterafgespoeld wordt om eventueelovergebleven visresten teverwijderen. Er bestaan ookbijkomende systemen om detrekwals hygiënisch te houden. Zo kan er gewerkt worden met een schoonmaakroller die inomgekeerde richting roteert of meteen soort kam die tussen de tandenvan de trekwals passeert.

De vis moet goed gepositioneerd zijn Machinaal onthuide zalm

Machine voor het onthuiden van zalm

Trekwals met getande kam

Trekwals met schoonmaakroller

Toepassing automatische onthuidmachine bij Belgische producent

50 JAAR:Een goede service, bedrijfszekerheid van de machine

en optimale klantentevredenheid.

Innovatieve oplossingen op maat van de klant.

STEENTel. +32 3 665 04 00, Fax +32 3 665 34 58, [email protected], www.steen.be

ST700: nieuwe onthuidmachine voor vis en gevogelte.

Page 36: Food Process

DE SPECIALIST VOOR

Officiële verdeler van

Bettcher (Whizard Trimmers)

en Kentmaster

> ontzwoerd- en ontvliesmachines

> visonthuidmachines

> vacuümverpakkingsmachines

www.cretel.com // [email protected]

Cretel NV

Gentsesteenweg 77a

9900 Eeklo

Tel +32 (0)9 376 95 95

Fax +32 (0)9 376 95 96

www.cretel.com

[email protected]

Page 37: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 37foodprocess.pmg.be

MAINTENANCE

SITUERING

DroogijsDroogijs krijgt men wanneer CO2 ingasfase gekoeld wordt tot ongeveer-80 °C. Bij een normaleatmosferische druk kent CO2 geenvloeibare fase. Het gaatrechtstreeks van gas naar vastevorm en omgekeerd. Daardoorbehoudt het zijn laagste temperatuurtot het volledig gesublimeerd is.Hoewel het CO2 betreft, is dit eenmilieuvriendelijke techniek. Het CO2

dat gebruikt wordt, is immersafkomstig van bedrijven die CO2

uitstoten als afvalproduct. Het wordtdaar opgevangen en gezuiverd tot99,9%, opdat er geen gevaarlijkestoffen zouden kunnen vrijkomen bijhet gebruik van droogijs. Het gaatuiteraard om foodgrade CO2, datis goedgekeurd voor gebruik in devoedingsindustrie en voldoet aan dehygiënewetgeving (HACCP, EPA,USDA en FDA).

DroogijsstralenDroogijsstralen is een reinigings-techniek waarbij een vervuildoppervlak gestraald wordt metCO2-pellets. Droogijsstralen is tevergelijken met traditionelestraaltechnieken zoals zandstralen,maar gebruikt CO2-pellets alsmedium. Daardoor wordt hetoppervlak niet aangetast. Detechniek werd oorspronkelijkontwikkeld om de verf van vlieg-tuigen te verwijderen en is sinds dejaren 80 ook commercieel beschik-baar. Pas de laatste jaren kent detechnologie zijn echte doorbraak,omdat ze betaalbaarder gewordenis en droogijs eenvoudiger teverkrijgen is. In de voedingsindustrievindt het vooral zijn toepassingenwaar er niet met water kan of magworden gewerkt. Zo bewijstdroogijsstralen zijn nut bij hetreinigen en ontvetten vantransportbanden, bij hetschoonmaken van ovens en

procesmachines, en bij hetverwijderen van bijvoorbeeld suikerin opslagtanks.

PRINCIPE EN WERKINGBij droogijsstralen worden de CO2-pellets onder een relatief lagedruk van 1 tot 10 bar tegen een tereinigen oppervlak geschoten viaeen droogijsstraalmachine. Datgebeurt tegen een snelheid van500 à 600 meter per seconde.Dankzij onder meer depersluchtstroom en het ontwerp vande nozzle van het pistool wordt ditimmers versneld. De reinigendewerking van dit procedé isgebaseerd op drie effecten.

InslageffectDoor de snelheid waarmee depellets afgevuurd worden, is er eeninslageffect op het vervuildeoppervlak en komt de ongewensteaanslag los van het

grondoppervlak. Hoe hoger diesnelheid, hoe groter de impact.

ThermoshockDe temperatuur van de pellets zorgtervoor dat het materiaal waarmeeze in aanraking komen plots afkoelten krimpt. Het grondmateriaal ende vervuiling zelf krimpen echter opeen andere manier, waardoor er inde vervuilde laag kleine scheurtjesontstaan en het vuil gemakkelijkerverwijderd kan worden. Er is dussprake van schuifspanning.

Micro-explosieDat wordt nog versterkt door het feitdat de pellets als het wareexploderen bij contact met hetvervuilde oppervlak. De CO2 invaste vorm sublimeert tot gas, wateen volumestijging teweegbrengt.Gas is tot zeshonderd keer groter involume, wat zorgt voor een liftendekracht. Die miljoenen micro-explosies slaan het reeds

DROOGIJSSTRALEN IS EEN KOUD KUNSTJE

Voor toepassingen waar schoonmaken met water nietmogelijk is, kan droogijsstralen een valabel alternatiefbieden. Hoewel deze reinigingstechniek nog geenvanzelfsprekendheid is bij het grote publiek, is hijbezig aan een opvallende opmars, met snelheid enmilieuvriendelijkheid als belangrijkste troeven. Ookaan veelzijdigheid ontbreekt het niet: transport-banden ontvetten, chocolade- of suikerresidu onderhanden nemen en zelfs ovens schoonmaken. Droog-ijsstralen werkt net zoals andere straaltechniekenmaar gebruikt foodgrade CO2 als medium.

Door Valérie Couplez

SNEL EN MILIEUVRIENDELIJKONTVETTEN MET DROOGIJSSTRALEN

Droogijsstralen is een reinigingstechniek waarbij het vuil van het oppervlak wordt verwijderd zonder beschadiging en zonder bijkomend afval te genereren

Met droogijsstralen kunnen vette of kleverige substanties in een mum van tijdprobleemloos verwijderd worden

Page 38: Food Process

DROOGIJSSTRALEN

MILIEUVRIENDELIJKKOSTENBESPAREND

NIET-ABRASIEFVEILIGSNEL

DROOG

Gsm: 0495/57.41.69 (Geert Linssen - Maaseik)

E-mail: [email protected]: www.straalwerkenlinssen.be

epaccoexperts in food cleaning

®

Vakbeurs voor Meet- en Regelinstrumentatiein de procesindustrie

10u00 - 18u00

organisatie

Gratis toegang na voorregistratie via

Page 39: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 39foodprocess.pmg.be

MAINTENANCElosgemaakte vuil weg van hetoppervlak.

PARAMETERSDe belangrijkste parameters in hetproces zijn de druk en de groottevan de pellets. Per toepassing wordtsnel duidelijk wat het beste resultaatoplevert voor de ondergrond inkwestie.

OndergrondDe ondergrond en de vervuilingspelen een belangrijke rol in het aldan niet kiezen voor droogijsstralen.Hoe meer deze verschillen, hoemeer deze techniek in aanmerkingkomt. Vet op metaal krimptverschillend door de thermoshock(plots -80 °C) en komt gemakkelijklos. Droogijs is ongeveer zo hardals talk/kalk en beschadigt enkelmaterialen die zachter zijn, zoalsdennenhout. Vooraleer men over-gaat tot het reinigen, doet men hetbest eerst een proef op de onder-grond om te zien of het gewensteresultaat verkregen kan worden.

DrukDe meeste toepassingen vandroogijsstralen maken gebruik vanmaximaal 6 bar. Voor moeilijkeretoepassingen zijn er toestellenbeschikbaar die werken met tot 23 bar druk. Het voordeel van eenhogere druk is dat de snelheid vande pellets stijgt en de impact dusgroter wordt.

Grootte van de pelletsOm delicatere zaken te reinigen,waar beschadiging mogelijk is,gebruikt men beter kleinere pellets.

APPARATUUROm aan droogijsstralen te doenheeft men eerst en vooral eenstraalapparaat nodig dat wordtaangesloten op een compressor.Het droogijs wordt in het straal-apparaat gebracht. Gemiddeldkunnen er genoeg pellets in vooreen uur stralen. Via de perslucht-stroom wordt het droogijs door een

hogedrukleiding gestuwd en komthet terecht in het pistool.Droogijsapparaten zijn beschikbaarin een uitvoering met een (compacten eenvoudig) of twee slangen(complexer maar minder ijsverbruik)en met verschillende drukbereiken.De CO2-pellets worden via denozzle afgevuurd. Deze kanvariëren in formaat en afmeting,afhankelijk van de toepassing. Demeeste droogijsinstallaties wordeningesteld en bediend via hetstraalapparaat. Er zijn echter ooktoestellen op de markt waarbij deverschillende parameters vanaf hetpistool ingesteld kunnen wordenvoor remote toepassingen.

VOORDELENMilieuvriendelijkIn vergelijking met anderereinigingstechnieken wordt er bijdroogijsstralen geen bijkomendafval gegenereerd. De CO2-pelletssublimeren volledig en er blijft geenvloeistof of straalmiddel over. Enkelhet vuil dat verwijderd wordt, moetna afloop opgeruimd, opgezogenof gerecycleerd worden. Droogijs-stralen wordt bijvoorbeeld toe-gepast bij het reinigen van suiker-opslagtanks. Met deze techniekkomt de suiker los van de wand enkan ze hergebruikt worden.

Volledig droogDe techniek werkt helemaal zondervloeistof. Dat houdt in dat machinesniet beschadigd kunnen wordendoor vloeistof en dat men geenrekening hoeft te houden metdroogtijden na het reinigen. Omdathet bovendien niet geleidend envonkvrij is, bestaat er geen risico opkortsluiting of elektrocutie. Daardoorkan men tevens tijdwinst realiseren.Het is immers niet nodig omapparatuur te demonteren enmonteren voor een efficiëntereiniging. Het reinigen kan zelfstijdens de productie gebeuren.

Geen beschadigingEen van de voornaamste voordelenvan droogijsstralen is dat het grond-

oppervlak niet wordt aangetast ofopgeruwd. Het proces is bijzondergoed instelbaar, zodat voor elketoepassing de optimale hoeveelheiddruk gekozen kan worden.Bovendien is het een bijzonder snelprocedé. Procesmachines, ovens oftransportbanden, ... zijn in eenmum van tijd (tot 5 m²/minuut)efficiënt schoongemaakt.

Op afstand werkenDroogijsstraalapparaten kunnenworden uitgerust met een kabel tot100 meter lang. Hierdoor kan er infeite in grote mate los van hettoestel gewerkt worden. Het straal-apparaat en de container metdroogijs staan in de productiehal,terwijl men met het pistool in deoven aan de slag kan. Bovendienzijn er geen voorzieningen nodigom bijkomend afval op te vangen.Droogijsstralen kan ookvolautomatisch geïntegreerd wordenin een productielijn.

OntsmettingNaast reiniging van het vervuildeoppervlak is er sprake vangedeeltelijke ontsmetting. Eventuelebacteriegroei wordt verminderd,verwijderd of uitgesteld door hetmechanische effect van de pelletsen het fysische effect van de

sublimatie van CO2. Sommigegebruikers in de voedingssectormelden dat de shelf life vanbepaalde producten verhoogd isdoor de combinatie van de koudeen de micro-explosies.

NADELENGeluidshinderZoals alle straalprocessenveroorzaakt droogijsstralen geluids-hinder. Tot een druk van 3 bar blijfthet geluid beperkt tot 90 dB.Wanneer men de druk verhoogt, isgehoorbescherming vereist of moetmen het droogijsstralen latenplaatsvinden in een geluids-geïsoleerde ruimte. Andere veilig-heidsvoorzieningen of bescher-mende kledij zijn niet vereist.

PersluchtverbruikDroogijsstralen vereist relatief veelperslucht. De toepassingen variërenvan 1.000 tot 10.000 liter perminuut. Hoewel de meestebedrijven beschikken over eencompressor, is deze niet altijduitgerust voor een dergelijk verbruik.Die factor moet dus zeker in over-weging genomen worden.

KostprijsDroogijsstralen kent uiteraard eenhogere kostprijs dan wanneer ergereinigd kan worden met enkelwater.

IN EIGEN BEHEER OFUITBESTEDENIn de voedingsindustrie wordtdroogijsstralen in veel gevallenuitbesteed aan loonreinigers diezich specifiek richten op debranche. Het onderhoudswerk kanimmers vaak op voorhandingepland worden. Anderetoepassingen, waar het preciezemoment van reinigen moeilijker tevoorspellen is, bijvoorbeeld bij hetgebruik van mallen, kunnen gebaatzijn met een eigen toestel. Opvoorwaarde dat het droogijsstralenfrequent genoeg gebeurt om deaankoop te rechtvaardigen. Droogijsstraalapparaat met een slang

Droogijsstralen is geknipt voor hetontvetten van transportbanden

Net als andere straalprocessen veroorzaakt droogijsstralen geluidshinder

Toepassing droogijsstralen bij reinigenmallen (voor en na)

Toepassing droogijsstralen bij reinigen opslagtank (voor en na)

Page 40: Food Process

40 Food Process 1 • Maart 2011 foodprocess.pmg.be

FABRIEKSINRICHTING

VOORDELENKUNSTSTOF VLOEREN

Het belangrijkste voordeel vankunststof vloeren is het ontbrekenvan naden. Naden, en dus ookvoegen, maken een vloer niet egaalen bijgevolg dus moeilijker tereinigen dan een egale vloerzonder naden. Betegelde vloerenhebben als groot nadeel dat zegevoegd zijn. In deze voegenkunnen bacteriën en anderebeestjes gemakkelijk een veiligehaven vinden vanwaaruit ze zichkunnen vermeerderen. Daarenbovenzijn tegels kwetsbaar voor barstenwanneer er voorwerpen op vallen,iets wat in een productieomgevingtoch vaak kan gebeuren. Hardevloeren in het algemeen lopen eenrisico op stervormige barsten waarinvuil en bacteriën zich kunnenvasthechten. Niets van dit alles bijkunststof vloeren. Naadlozekunststof vloeren zijn ook nog eens

vloeistofdicht, zeer duurzaam enonderhoudsvriendelijk. Door deondoordringbaarheid van deoppervlakte krijgen onzuiverhedenweinig kans om in te dringen in deharsvloer of zich vast te hechtenaan de oppervlakte. Niet elk typekunststof vloer heeft echter dezelfdekwaliteiten.

SOORTENKUNSTSTOF VLOERENElk type kunststof heeftandere kenmerken entoepassingsmogelijkheden.

EpoxyEpoxy is de kunststof basisvloer bijuitstek. Epoxyvloeren hebben eengoede algemene en chemischeresistentie, zijn sterk, rigide enslijtvast. Nadeel is de relatief langeuithardingstijd van 12 tot 14 uur naplaatsing. Epoxyvloeren zijnbeloopbaar en volledig

operationeel na een periode van24 uur. Daarbij is hetantislipgehalte moeilijker tebepalen. Ook moet epoxy bijminstens 10 °C en in volkomendroge condities geplaatst worden.

PolyurethaanZeer flexibele en scheurvastekunststof voor vloeren maar mindergeschikt voor zware belasting ensnel geperforeerd door bijvoorbeeldvallende voorwerpen. In eenindustriële productieomgeving zijnpure polyurethaanvloeren dus nietmeteen optimaal. Deze vloeren zijneerder geschikt voor kantoren,winkel- en recreatieruimtes,showrooms etc. In combinatie metcement is polyurethaan dan weerwel geschikt voor zware belasting.Bovendien zijn polyurethaan-cementvloeren bestand tegentemperaturen tot 140 °C.

AcrylaatAcrylaatvloeren van standaard 3 à4 mm worden geplaatst waar hogeeisen worden gesteld qua hygiëneen mechanische en chemischeweerstand, zoals in industriëlekeukens, bakkerijen, slachthuizen,koel- en diepvriescellen, opsIag-plaatsen ... Het grote voordeel vanacrylaat is de zeer snelleuithardingstijd. Na het plaatsen vande laatste laag is de vloer na tweeuur reeds volledig chemisch enmechanisch belastbaar. Het antislipgehalte is eenvoudig teregelen door toevoeging vankwartszand. Ook is de kleur voordit type vloer gemakkelijk tebepalen en uit te voeren. Hetnadeel is de reukhinder tijdens deplaatsing. Acrylaat geeft tijdens het

plaatsen een zeer penetrante geuraf, die wel niet toxisch is. Dit euvelis snel verholpen door extra teverluchten en de vloeren buiten deproductietijd te plaatsen. De stofstinkt misschien wel even bijplaatsing, ze betekent op geenenkel moment gevaar voor degezondheid. De plaatsing vanacrylaat is mogelijk bij temperaturenvan -30 °C tot 30 °C. Acrylaat isecht een universeel product dat zelfsgebruikt kan worden voor hetbekleden van trappen.

BELANGRIJKSTEEIGENSCHAPPENDe volgende eigenschappen gevenu een overzicht dat u kan helpen bijde keuze van een voor uw speci-fieke situatie ideale kunststof vloer.

LaagdikteDe laagdikte is afhankelijk van despecifieke vereisten op het gebiedvan bijvoorbeeld belastbaarheid.Standaard zijn kunststof vloerentussen 3 mm en 9 mm dik.

HygiëneDe belangrijke factor van hygiënekan zeer goed bekomen wordendoor het volledig ontbreken vannaden en het gemak waarmeedergelijke egale kunststof vloerengereinigd kunnen worden. Daarbijis het mogelijk om plinten enstootranden aan te brengen op deomringende wanden die naadloosaansluiten met de vloeren. Ook dit werkt de hygiëne in dehand. Reiniging is mogelijk metconventionele reinigingsmiddelen,maar ook met hogedruksystemen.Het is belangrijk hoeken af te

KUNSTSTOF VLOEREN IDEAALVOOR VOEDINGSPRODUCENTEN

Vloeren in een omgeving waar voedinggeproduceerd wordt, moeten voldoen aan zeer hogeeisen. De klassieke betegelde en gevoegde vloerenzijn voorbijgestreefd wegens mogelijk onhygiënischen relatief snel beschadigd. Hedendaagse vloerenmoeten onder andere kiemvrij zijn, zware lastenkunnen dragen en daarbij ook antislip, slijtvast enchemisch resistent zijn. Bovendien spreekt het voorzich dat men deze vloeren gemakkelijk moet kunnenonderhouden en dat ze moeten voldoen aan deHACCP-normen. In dit artikel geven we een overzichtvan een aantal kunststof oplossingen voor vloeren.

Door Willem Bonneux

VLOEREN VAN KUNSTSTOFDUURZAAM EN HYGIENISCH

De toevoeging van kwartszand aan epoxy zorgt voor een slipvaste vloer

Kunststof vloeren hebben geen naden, waardoor ze gemakkelijker te reinigen zijn danbijvoorbeeld betegelde vloeren

Page 41: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 41foodprocess.pmg.be

FABRIEKSINRICHTINGronden om ook hier weerbacteriegroei te voorkomen.

Chemische weerstandDe chemische weerstand tegenbasen en zuren, schoonmaak-producten etc. is doorgaans hoogbij elk type kunststof vloer. Voorvoedingsproducenten is het ook vanbelang dat de kunststof vloerbestand is tegen het invreten vanvetten, zetmeel, bloed … Idealiterwordt in functie van de activiteiteneen welbepaald type vloervoorgesteld.

Mechanische weerstandMechanische weerstand is debestendigheid van vloeren tegenstoten of schokken van bijvoorbeeldtoestellen die over de vloer wordengeschoven of voorwerpen die menper ongeluk laat vallen. Zoals reeds aangehaald zijn vooralpolyurethaanvloeren hier gevoeligvoor.

Thermische weerstandThermische weerstand kan inbepaalde voedingsverwerkings-processen uiteraard van grootbelang zijn. De meeste kunststofvloeren zijn bestand tegentemperaturen tot 80 °C. Wanneerde temperatuur te hoog oplooptvoor een kunststof vloer kan dieverkleuren en zelfs zacht worden.Dit is dus een belangrijk punt! Erzijn trouwens wel oplossingenmogelijk waarbij men de vloerenhittebestendig kan maken tot 120 °C.

SlipvastheidSlipvastheid is bij de meestekunststof vloeren geen probleemdankzij de toevoeging vankwartszand aan het basismateriaal.Voor alle soorten van natteomgevingen kan de slipvastheidperfect op maat aangepastworden.

TIPS BIJ PLAATSINGHou rekening met plaatsingstijdEerst en vooral is het belangrijkrekening te houden met de concreteplaatsingstijd van kunststof vloeren.U dient er rekening mee te houdendat u op non-actief staat tijdens devoorbereiding, de plaatsing en deuitharding van bijvoorbeeldepoxyvloeren. Dit maakt ook hetgrote voordeel uit vanacrylaatvloeren, die enkele uren naplaatsing alweer bruikbaar zijn. Udient dus rekening te houden meteen back-upmogelijkheid tijdens hethele plaatsingsproces.

Goede voorbereidingondergrond primordiaalEen goede voorbereiding van deondergrond is absoluut noodzakelijkvoordat men er nog maar aandenkt kunststof vloeren te plaatsen.De ondergrond dient perfect stabielen droog te zijn. In het geval van

epoxyvloeren moet de temperatuurin de ruimte zelfs hoger zijn dan 10 °C.

Verhoog deur indien nodigVerder zijn er nog een aantalmogelijke randproblemen omrekening mee te houden. Kijkbijvoorbeeld uit of het al dan nietverhogen van deuren noodzakelijkis. Ook het verplaatsen en opslaanvan aanwezig materiaal is eenaandachtspunt.

Zorg voor kleine hellingLet erop dat de kunststof vloergeplaatst wordt in een kleinehelling, zodat (vuil) water envloeistoffen nergens in plassenblijven staan. Daarbijvergemakkelijkt een licht hellendevloer met de nodige geïntegreerdeafvoerputjes en -goten ook hetonderhoud. Spreek vooraf goed afwaar de afvoerputjes geplaatstworden en bepaal ook de hellings-graad, zodat alles goed afwatert.

Kies de juiste plintenBesteed ook aandacht aan het latenplaatsen van de juiste plinten. Die hebben doorgaans eendubbele rol. Enerzijds zorgen zevoor de perfecte overgang vanwand naar vloer, anderzijdsbeschermen ze de wand door alsstootrand dienst te doen. Omhygiënische redenen is een goedeplint afgerond afgewerkt, zodat erzich geen vuil op kan vastzetten.Verder spreekt het voor zich dat deplinten dezelfde resistentie moetenhebben als de vloeren zelf, zodatze samen een perfect aansluitendgeheel vormen.

ONDERHOUDOm kunststof vloeren in tiptopconditie te houden, is hetaangewezen die grondig tereinigen. Daarbij spreekt het voorzich dat er in een voedings-productieomgeving voldoendeaandacht wordt besteed aandagelijkse reiniging en hygiëne.Afhankelijk van het type vloer zijn erreinigingsproducten beschikbaarvoor het optimaal brandschoonmaken van deze kunststof vloeren.Het is belangrijk een inschatting temaken van het soort vuil dataangepakt moet worden.Organisch vuil van plantaardige ofdierlijke oorsprong (vetten, suikers,proteïnen, bloed ...) heeft anderereinigingsmiddelen nodig dananorganisch vuil dat geenplantaardige of dierlijke oorsprongheeft (kalk, roest ...). De reinigingzelf kan machinaal of handmatiggebeuren. Vaak is het eencombinatie van beide. Grote openoppervlaktes kunnen snel en efficiëntmachinaal gereinigd worden,terwijl moeilijk bereikbare stukken,bijvoorbeeld onder machines, danweer eenvoudiger met de handgereinigd kunnen worden. Het type kunststof vloer moet steeds in functie van de activiteit bepaald worden

Kunststof vloeren hebben doorgaans een hoge chemische weerstand tegen het invretenvan bijvoorbeeld vetten of zetmeel

Vloer in industriële bakkerij op basis van acrylaathars

Een lichte hellingsgraad en afvoerputjeszorgen voor een goede afwatering

Een egale ondergrond is van primordiaalbelang bij de plaatsing

De meeste kunststof vloeren zijn bestandtegen temperaturen tot 80 °C

Page 42: Food Process

42 Food Process 1 • Maart 2011 foodprocess.pmg.be

INTERN TRANSPORT

SITUERING

De voedingsmiddelenindustrie, inBelgië vertegenwoordigd doorFevia, omvat een breed palet aanbedrijven.De activiteiten gaan vankleinschalige, ambachtelijke totgrootschalige, industriële productie:van aardappel- tot zuivelproducten.Meer dan de helft van de bedrijvenzijn kmo’s met minder dan honderdmedewerkers. In deze diversiteit inproducten en bedrijfsgroottes draaithet telkens weer om het verwerkenvan agrarische grondstoffen totgezonde, smaakvolle,gebruiksvriendelijke en vooralveilige voedingsproducten.Transportbanden nemen hier eencentrale rol in, niet alleen voor hetintern transport, maar ook uit hetoogpunt van voedselveiligheid enhygiëne. Kenmerkend is ook hier deverscheidenheid. Er zijn evenveelsoorten transportsystemen als erproductieprocessen zijn.Verschillende bedrijven kunnen zelfs

voor een en dezelfde toepassinguiteenlopende eisen hebben. Zozijn er bedrijven die alleen roestvaststaal willen, terwijl anderen alleenmaar vlakke of gemoduleerdekunststof banden kunnen toepassen.

OPEN PROCESSEN“In de productie is uit het oogpuntvan hygiëne vooral kruisbesmettingdoor transportbanden een grootrisico”, benadrukt Jacques Kastelein.Het gaat dan niet alleen om debederfmicro-organismen dieachterblijven, maar ookbijvoorbeeld om allergenen.Kastelein is actief binnen EHEDGals bestuurslid en is als projectleiderwerkzaam bij TNO Kwaliteit vanLeven. Vanuit die functie is hijverantwoordelijk voor hetbeoordelen, testen en certificerenvan installaties en appendagesconform de EHEDG-richtlijnen.“Wat we nu vooral zien vooroudere transportbandsystemen isdat er met veel water met een hoge

temperatuur en met veelreinigingsmiddelen wordt gewerktom deze transportbandsystemen zogoed mogelijk schoon te krijgen.”De controle op restvervuiling nareiniging gebeurt doorgaans visueelof met behulp van beschikbare,eenvoudig uit te voeren hygiëne-testen voor micro-organismen ofallergenen.

HYGIENISCH ONTWERPENBij het hygiënisch ontwerpen vantransportbanden gaat de aandachtnaar de band, de aandrijving, derollers en het frame. Belangrijkeinternationale standaarden hiervoorzijn de Machinerichtlijn, EN1672-deel 2 en EN-ISO 14159.Daarnaast zijn voor transport-systemen en -banden de meeralgemene EHEDG-richtlijnen 8, 10en 13 relevant. Die zijn feitelijkgebaseerd op de Machinerichtlijn(nu: 2006/42/EC, verplicht vanaf30 december 2009) en deHACCP-richtlijn (93/43/EEC).

Die laatste betreft het beheersen vanalle risico’s voor de voedsel- enmachineveiligheid.Kort samengevat geven de EHEDG-richtlijnen concreet vorm en invullingaan hygiënisch ontwerp. Centraalstaan de eisen aan alle materialen,oppervlakken en geometrie,draineerbaarheid en lay-out,constructie, installatie, lassen,steunen, isolatie en het testen vanhet hygiënische ontwerp voorcertificering.EHEDG Document 8, Criteria voorhet hygiënisch ontwerpen vanprocesapparatuur, is integraal,onder meer in het Nederlands enFrans, te vinden op deinternationale EHEDG-website.Bovendien is er nog de EuropeseVerordening EG 1935/2004, dieeisen stelt aan het materiaal van detransportband dat in direct contactkomt met de producten.

DE BANDBelangrijk bij de transportband isvooral de ruwheid van hetoppervlak, dat moet voorkomen datmicro-organismen zich hieraanhechten. Een glad afgewerktoppervlak levert bovendien winst opdoor een lager water-, energie- enchemicaliëngebruik bij het reinigen.Ook zijn de reinigingskosten lageren is de standtijd hoger, waardoorde productie langer kan doorgaan.De ruwheid zou minder dan0,8 μm Ra moeten zijn. Geschiktekunststof materialen zijnbijvoorbeeld pvc (polyvinylchloride),PA (polyamide), PU (polyurethaan)en PES (polyethersulfon). Die zijnonder meer vanwege hetmigratierisico toegestaan voorvoedingsmiddelencontact-oppervlakken. Andersom is het ook

RICHTLIJN HYGIENISCH ONTWERPENVOOR TRANSPORTBANDEN IN DE MAAKKenmerkend voor transportbanden in de voedings-middelenindustrie is de grote diversiteit. Elketoepassing stelt haar specifieke eisen. Grote gemenedeler is de aandacht voor een hygiënisch ontwerp ende goede reinigbaarheid van het geheel: de band,de aandrijving, de rollers en het frame. De EuropeanHygienic Engineering & Design Group (EHEDG)ontwikkelt hiervoor een richtlijn, waarbij ookleveranciers van transportbanden betrokken zijn. In dit artikel bespreken we waar men zoal op moetletten bij de keuze van een transportband.

Door Yves De Groote

GLAD AFGEWERKT OPPERVLAKVOORKOMT VERVUILING

Weefselband van TPU voor toepassingen in de bakkerij-industrie

Kunststof schakelbanden voor de vleesverwerkende industrieAfgeronde hoeken verdienen de voorkeur

Page 43: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 43foodprocess.pmg.be

INTERN TRANSPORTbelangrijk dat bijvoorbeeld vetten ofandere ingrediënten uit het productde band niet aantasten. Bij gebruikvan roestvast staal verdient vanuitEHEDG rvs AISI 316L de voorkeur.Die soort heeft een beterecorrosiebestendigheid dan rvs AISI304, dat bovendien alleen gebruiktkan worden voor neutrale productenmet een zuurtegraad (pH-waarde)tussen 6,5 en 8. Belangrijk is ookeen goede afwerking van deranden van niet alleen rvs, maarzeker ook van kunststof banden.“Zeker wanneer verstevigdeweefselbanden met boven- enonderlaag worden gebruikt. Hetrisico hier is dat de rand gaatrafelen, waardoor producten zichhieraan hechten.” Kasteleinwaarschuwt voor schakelbanden,omdat vuil zich daar kan ophopentussen de open ruimte, wat moeilijkte verwijderen is. Hier is duidelijkeen spanningsveld, omdat juist doordie opening een goede reinigingmogelijk zou moeten zijn, maarkleverige producten kunnen deopeningen verstoppen. “Belangrijkis hier de toepassing goed in degaten te houden”, vult hij aan.

Antimicrobiële bestanddelenEen relatief nieuwe ontwikkeling ishet gebruik van zogenoemdeantimicrobiële bestanddelen in hetbandmateriaal. “Dat voorkomt hetuitgroeien en het vormen vanzogenoemde biofilms (van micro-organismen, nvdr). Het werkt wel,maar de verwachtingen zijn hogerdan de praktijk”, meent Kastelein.Veelgebruikte antimicrobiëlebestanddelen zijn gebaseerd opzilverionen of triclosan. Geavanceerde technologievoorkomt dat deze bestanddelenkunnen migreren naar hetvoedingsproduct.

LotuseffectNieuw is bovendien het gebruikvan het zogenoemde lotuseffect.Dat is het verschijnsel dat optreedtals water of vuil op het blad vaneen Indische lotus terechtkomt: hetblijft niet plakken. Dezezelfreinigende eigenschap is tedanken aan hele kleine ronde

bolletjes (op micrometerschaal,nvdr) op het blad. “Door ontwikkelingen innanotechnologie kunnen nu ookdergelijke minuscule bolletjes metdiameters in de orde vanmicrometers op transportbandenworden aangebracht”, weetKastelein. “Het voordeel is vooraldat productresten zich niet makkelijkhechten aan de band.”

KleurBelangrijk uit het oogpunt vankwaliteitsbeheersing entraceerbaarheid is dat kunststofbanden voor de voedingsindustriedoorgaans een onderscheidendekleur hebben, zodat stukjes diezouden kunnen loskomen en in hetproduct terechtkomen, goedzichtbaar zijn. Dat wordt geëistvanuit de Europese AlgemeneLevensmiddelen Verordening (ALV),Verordening EG 178/2002(‘General Food Law’).

LiftenVerder adviseert Kastelein datbanden eenvoudig gelift kunnenworden, zodat de ruimte onder deband degelijk met bijvoorbeeldschuim gereinigd kan worden.Bandspanners zouden zondergebruik van gereedschaplosgemaakt moeten kunnen worden.Een mogelijkheid is de inbouw vaneen zogenoemd gesloten Cleaning

In Place (CIP) systeem, bestaandeuit een leidingnetwerk metsproeinozzles die met behulp vanreinigingsmiddelen in combinatiemet voor- en naspoelen met water,de binnen- en de buitenkant van detransportband reinigen. CIP isinmiddels standaard in veelprocesinstallaties en opslagtanksvoor de voedingsmiddelenindustrie.

DE AANDRIJVINGHoewel de aandrijving en de rollersonder de transportband zijngemonteerd, vragen die ook denodige aandacht, omdat ook hierophoping van vuil kanplaatsvinden. Aandrijfrollers moetenvolledig zijn gesloten, net als degebruikte vertanding, bijvoorbeeldvan roestvast staal of van eengeschikte kunststof, onder delopende band die voor deaandrijving zorgt. Belangrijk is datde vertanding geen dode ruimtenen afgeronde hoeken heeft,waardoor productresten en vuil zichdaar niet kunnen ophopen en erniet aan kunnen hechten. Aandachtvraagt ook de afdichting van de asvan de trommelmotor, die binnen inde aandrijfrol is gemonteerd.Die moet lekdicht zijn. Tijdens hetreinigen mogen er geen reinigings-middelen of water in de motorterechtkomen. Daarnaast wordt detrommelmotor tijdens het gebruik

warm, waardoor motorolie of vetnaar buiten kan komen. EHEDGadviseert onder meer EPDM(ethyleen propyleen dieenmonomeer), FKM (fluorhoudendelastomeer), HNBR(gehydrogenereerd nitrilbutadieen-rubber), siliconenrubber of FFKM(perfluorelastomeer) als afdichtings-materiaal.

HET FRAMEHoewel er geen contact hoort tezijn tussen het frame van hettransportsysteem en de voedings-producten of grondstoffen, moetenvolgens Kastelein ook voor hetontwerp hiervan de regels vanhygiënisch ontwerpen in achtworden genomen. Volledigroestvast staal heeft hier devoorkeur. Er mogen nergens dodehoeken voorkomen waar zichproductresten kunnen ophopen endus verdienen afgeronde hoeken,net als ronde buizen in plaats vanvierhoekige buizen, veruit devoorkeur voor reiniging. Belangrijkhierbij is dat in en op de installatiegeen vloeistoffen kunnen blijvenstaan. Dat betekent niet alleenopeningen waar vloeistoffen uitkunnen lopen, maar ook zo veelmogelijk hellingen van slechtsenkele graden voor bijvoorbeeld debuizen, waardoor vocht er ook vankan lopen.

Hygiënisch ontwerp voorkomt vervuiling

EHEDGDe European Hygienic

Engineering & Design Group(EHEDG) is een Europese

samenwerking van fabrikantenvan machines voor devoedingsindustrie, de

voedingsmiddelenbedrijven,onderzoeksinstellingen,

universiteiten en degezondheidsorganisaties van deoverheid. Hun doelstelling is het

promoten van een betere hygiënebij de productie van

voedingsmiddelen door hetschrijven van richtlijnen voor het

hygiënisch ontwerpen vaninstallaties en appendages.

Vervuilde roestvaststalen aandrijfrol

Vervuilde kunststof aandrijfrol Door de ovale gaten zijn de pennen van de kunststof schakelband goed te reinigen

Een goede reiniging is van het grootste belang voor een hygiënisch ontwerp

Voorkomen microbiologische risico's

Page 44: Food Process

visit us: www.isocab.com

Thinking the future of steel !MINIBOX • ISO KOELCELLEN • IND SANDWICHPANELENDECAROC ROTSWOLPANELEN • DEURENRETAN CLEANROOM CONSTRUCTIONS

Isotherme deurenIsotherme constructie

Verdeler Cool it deurenPortes isothermes

Constructions isothermesDistributeur de portes Cool it

Rue de l’abattoir 31

7700 Mouscron

Tel.: 0032 (0)56/845 444

Fax: 0032 (0)56/845 445

[email protected]

Leveren en plaatsen van isolatiepanelen en toebehorenSPECIALISATIE: VOEDINGSSECTOR

Livraison et pose de panneaux isolants et accessoiresSPÉCIALISATION: SECTEUR D’ALIMENTATIONW

WW

.HOSA.B

E

Page 45: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 45foodprocess.pmg.be

KLIMATISATIE

AANDACHTSPUNTEN BIJIMPLEMENTATIE KOELCELLEN

Koelcellen worden ingezet omvoedingswaren te stockeren enondertussen op temperatuur tehouden. Op die manier komen dekwaliteit en de versheid op geenenkel moment in het gedrang enkunnen de producten door deconsument met de beste kwaliteitverbruikt worden. Om een optimalewerking te garanderen, zijn erenkele aandachtspunten die menhet best in overweging neemt vóórde implementatie.

WandenKoelcellen worden opgebouwd uitsandwichpanelen. Dat biedt degebruiker de nodige flexibiliteit quavorm en modulariteit. Latere

uitbreidingen aan de koelcel kunneneenvoudig gerealiseerd wordendoor het integreren van bijkomendepanelen. De panelen zijn veelalopgebouwd uit twee stalen platenwaartussen zich hardschuim vanpolyurethaan bevindt. Dat resulteertin de goed isolerende werking vande panelen, zodat er een hoogenergetisch rendement gerealiseerdkan worden. De wettelijkebepalingen rond materiaalverplichten de fabrikanten vankoelcellen om materialen tegebruiken die goed afwasbaar zijn.Daarom wordt voornamelijkgeopteerd voor een bekleding vanrvs of van petfolie op de stalenplaten. Rvs en petfolie biedendaarenboven het voordeel dat erminder roestvorming zal ontstaan endat de opgeslagen producten dus

minder risico lopen opcontaminatie. De dikte van depanelen wordt bepaald aan dehand van de temperatuur die menwil bereiken in de koelcel.

AansluitingenOm te verhinderen dat de lucht vanbuiten de koelcel naar binnenstroomt en omgekeerd, moet erbijzondere aandacht besteedworden aan de aansluitingen.Zowel de hoekaansluitingen als deaansluitingen tussen de panelenonderling moeten daarom afgedichtworden. Dat kan gebeuren metneopreen dichtingen of op vraagvan de klant met siliconen. Verdermoeten in een koelcel alle hoekenen plinten afgerond zijn om tevermijden dat vuil en bacteriën zichdaar kunnen nestelen.

DeurenAls toegang tot de koelcel kan eenvoedingsproducent opteren voordraai- of schuifdeuren. Ook dedeuren bevatten vaak isolatie-materiaal van polyurethaan om zoweinig mogelijk energie verloren telaten gaan. Zelfsluitende deuren zijneveneens een optie. Die brengeneen hoger kostenplaatje metzich mee, maar helpen hetenergieverbruik terugdringen.

InrichtingHet is van groot belang dat dekoude lucht goed kan circulerenrondom de gestapelde productenom een optimale koeling enbewaring te garanderen. Vermijddan ook dat er gestapeld wordt netvoor de binnengroep, zodat dekoele lucht door de hele koelcel kan

AANDACHTSPUNTEN BIJPLAATSING EN ONDERHOUD KOELCEL

Koelcellen vervullen een belangrijke functie invoedingsbedrijven. Ze moeten er immers voor zorgendat zowel de geselecteerde ingrediënten als deafgewerkte producten bij de juiste temperatuurbewaard worden, zodat de consument steedsverzekerd is van een goede kwaliteit. Het is dan ookvan belang om bij de plaatsing van een koelceldoordacht te werk te gaan. Naast voedselveiligheidverdient ook het energetische rendement de nodigeaandacht. Een correct onderhoud moet eveneenshoog in het vaandel gedragen worden.

Door Luc Ghijs en Valérie Couplez

GOED ONDERHOUD MINIMALISEERT KANS OP BACTERIEN

KOELTEMPERATUREN

PRODUCTGROEP SPECIFICATIES MAX.TEMPERATUUR

VLEESalgemeen 7 °C

orgaanvlees 4 °C

CHARCUTERIE inclusief salades 7 °C

BEREIDE GERECHTEN inclusief alle soorten kroketten 0 °C - 4 °C

ZUIVELPRODUCTEN inclusief gepasteuriseerde producten 0 °C - 4 °C

VISverse vis 0 °C - 2 °C

levende schaal- en schelpdieren 10 °C

FRUIT EN GROENTEN versneden 2 °C - 4 °C

PATISSERIE

bereid met zuivel 2 °C - 4 °C

bereid zonder zuivel < 10 °C

met pudding of slagroom 7 °C

TIPS VOOR EENLAGER ENERGIEVERBRUIK

•Stem de koelinstallatie optimaalaf op de te koelen ruimte

•Gebruik frequentieregeling bijcompressoren en condensators

• Recupereer de vrijgekomenwarmte voor warm water ofverwarming

•Een jaarlijks koeltechnischonderhoud houdt dekoelinstallatie in prima conditie

• Isoleer indien mogelijk dekoelleidingen; anders kunnendie door de omgeving wordenopgewarmd

•Zorg voor goede verlichting: alseen product snel kan wordenteruggevonden, moet menminder lang in de koelcelaanwezig zijn

•Dubbele isolatie van de koelcelimpliceert halvering van verbruik

Koelcellen die opgebouwd worden uit sandwichpanelen bieden gebruikers flexibiliteiten modulariteit

Page 46: Food Process

Franck Kuppers Marketing dept. 1

Gezond water in een gezonde installatie!

Vraag vrijblijvend informatie of advies:

Spirotech België bvba, Essenschotstraat 1, 3980 Tessenderlo

Tel 0800 78 888 Fax 0800 99 988 [email protected]

Verbeterde systeemprestaties door beheersing van corrosie,afzettingen en biologie in alle watervoerende systemen.

Waterkwaliteit is onze specialiteit!

verwijderen van bacteriën, virussen enparasieten.

verwijderen van biofilm.

voorkomen van algen.

geen resistentieopbouw mogelijk.

ChloorDioxide zonder generator!

We make the Difference.

veilig aanmaken en eenvoudig doseren vanzuiver (99,9%) chloordioxide zonder

generator.

Page 47: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 47foodprocess.pmg.be

KLIMATISATIEworden uitgeblazen. Geperforeerdelegplanken helpen ervoor zorgendat de koude lucht alleverpakkingen en goederen goedbereikt. Het juist stapelen vanproducten bevordert bovendien dehygiëne in de koelcel. Zowelhorizontaal als verticaal wordendaarom het best een aantaleenvoudige vuistregels in achtgenomen (zie ook tabel):• horizontaal: op alle niveaus

dienen de verschillendeproductgroepen fysiek duidelijkvan elkaar afgescheiden teworden. Vleesproducten op eenlegplank met op de onder-liggende legplank vis of kaas isten stelligste verboden. Een idealesituatie is per artikelgroep eenaparte koelcel, maar dat is in veelbedrijven uiteraard niet haalbaar;

• verticaal: het stapelen op degrond moet altijd vermedenworden. Meer nog, tussen deonderste legplank van het rek ende vloer dient een ruimte vanminimaal 15 cm te zijn om eengoede reiniging te kunnengaranderen.

AANDACHTSPUNTEN BIJONDERHOUD KOELCELLENKoelcellen moeten voldoen aan deHACCP-normen. Om ervoor tezorgen dat de consument optimaalbeschermd is, worden door hetFederaal Agentschap voor deveiligheid van de voedselketen(FAVV) inspecties van koelcellenuitgevoerd. Daarbij wordenvolgende zaken gecontroleerd:• temperatuurregistratie: de

temperatuur moet dagelijksgecontroleerd en geregistreerdworden (op papier ofelektronisch). Daarvan moetenschriftelijke bewijzen voorgelegdkunnen worden;

•netheid in de koelcel;• stapeling voedingswaren in de

koelcel;

• ijsafzetting;•mechanisch gedeelte

condensator;• reinigingsschema;•houdbaarheidsdata

voedingswaren;•etikettering van de producten.Het is dan ook van belang om bijhet onderhoud van de koelcelvoldoende rekening te houden metdeze zaken. Op die manier wordtgezorgd voor een goede bewaar-kwaliteit, lagere onderhoudskosten,een laag energieverbruik enbovenal goede producten.

TemperatuurregistratieEen goede temperatuurcontrole isniet alleen nodig om zich ervan tevergewissen dat de temperatuur inde koelcel laag genoeg is, maarook om bij latere controles tekunnen bewijzen dat er eencontinue controle op het systeemwerd uitgevoerd. Bij koel- envriescellen kleiner dan 10 m³ kande meting manueel gebeuren dooraflezing en registratie. Die controlemoet minstens eenmaal daagsplaatsvinden. Koelcellen vanaf 10 m³ moeten uitgerust zijn met eenautomatische temperatuurregistratie.De registratie gebeurt dan met eenlogger die op geregelde tijdstippenwordt uitgelezen met de computerdie de informatie uitprint ofbijhoudt.

Periodieke reinigingVoedselresten en verontreinigdeplekken op rekken, vloer enwanden moeten onmiddellijkverwijderd worden om schimmel-vorming tegen te gaan. Defrequentie van de reinigingsbeurtenhangt af van de passage in dekoelcel. Wanneer die meermaalsper dag betreden wordt, is hetlogisch dat de reiniging van devloer dagelijks gebeurt zodat vuil enbacteriën er zich niet kunnenophopen. Bij een normaal gebruikkan een wekelijkse grondige

reinigingsbeurt volstaan. Bovendienmoeten de juiste reinigingsmiddelenworden gebruikt in functie van deafwerking van de staalplaat en deopgeslagen producten.

HygiëneIn een koelcel ontstaat het gevaarvan kruisbesmetting wanneerrisicoproducten (zoals rauw vlees ofrauwe kip) in contact komen metandere voedingsmiddelen die nietmeer worden verwarmd voordat zeworden gegeten. Dat kan vermedenworden door levensmiddelen goedafgedekt op te slaan en rauwe enbereide waren fysiek van elkaar tescheiden.

KoelinstallatieWanneer het verbruik van dekoelcel stijgt, is de kans groot dat

een of meerdere onderdelen doorslijtage zijn aangetast. Zo kunnen eronder meer lekken in de constructieontstaan. Daarom is het bij wetverplicht om de installatie teonderzoeken op freonlekken.Ook de rubbers aan de deur zijngevoelig voor slijtage. Goedfunctionerende rubbers voelen koelaan. Deurrubbers die scheurenvertonen, zullen niet goed meerafdichten en condensvormingveroorzaken. Via de condensatorwordt de koude lucht in de koelcelgeblazen. Deze lucht moet properzijn, zodat er geen schimmels ofbacteriën in de koelcel geblazenworden. Het regelmatig ontstoffenvan de condensator is dan ookaangewezen. Daarnaast wordende koelelementen het best jaarlijksgereinigd.

STAPELEN IN EEN KOELCEL

PLAATS PRODUCT VOORWAARDEN

NIVEAU 4 Afgewerkte producten(salades, gebakjes, charcuterie)

Duidelijke etikettering,perfect afdekken

NIVEAU 3 Afgewerkte producten (pizzadeeg,brooddeeg, fonds)

Duidelijke etikettering,perfect afdekken

NIVEAU 2 Verse waren(vlees, vis) Vis op schepijs

NIVEAU 1 Ongewassen groenten en fruit,eieren /

VLOER NIETS

De dikte van de panelen en de deur wordt bepaald aan de hand van de temperatuurdie men wil bereiken in de koelcel

Een goede verlichting zorgt ervoor dat producten makkelijk teruggevonden kunnenworden en dat men minder lang in de koelcel moet zijn

De frequentie van de reinigingsbeurten hangt af van de passage in de koelcel

Page 48: Food Process

48 Food Process 1 • Maart 2011 foodprocess.pmg.be

PRODUCTINFO

R-SERIE PROFILE

Wisselen van product betekent bij de meeste metaaldetectoren dat deinstellingen aangepast moetenworden. De R-serie Profile maaktwisselen een stuk gemakkelijker.Dankzij de change-free mode kan elkproduct met een bekend productprofieldoor de detector worden gevoerd,zonder dat een wijziging van de instel-lingen noodzakelijk is. Verder makendeze metaaldetectoren gebruik vaneen multi-frequencycoilsysteem, zodatde detectiegevoeligheid geoptimali-seerd kan worden voor een breedscala aan producten.Technische gegevens:- Kleurentouchscreen in Windows-stijl- Beschermingsgraad: tot IP69K

METTLER-TOLEDO02/334.02.11

PRO-SERVER/PRO-STUDIO

Pro-server/Pro-studio is een software-pakket om informatie uit machines tehalen. Voor de besturing vanmachines wordt gebruikgemaakt vaneen touch-PLC. Omdat alle gegevensvan de besturing toch in de touch-PLCaanwezig zijn, is het eenvoudig omdeze data via de ingebouwde ethernetpoort beschikbaar te stellen.Met behulp van de software kan de machinebouwer bepalen welke gegevens beschikbaar worden gestelden in welk formaat. Op deze wijzekunnen er in Excel automatischrapporten gegenereerd worden overproductieaantallen, storingen en stil-stand van de machine.Technische gegevens:- Formaten: Visual Basic, DDE, Visual C en OPC

PRO-FACE0031/235.544.094

LMT

LMT verzekert een onfeilbare bewa-king van het niveau van opslagtanksen beschermt pompen tegen droog-loop. De roestvrijstalen behuizing metPEEK-bekleding, de hoge bescher-mingsgraad en het afdichtingsconceptmaken een integratie mogelijk in allehygiënische toepassingen. De sensoris plug-and-play en behoeft geen af-regeling. Verder is hij ongevoelig voorschuim en bezinksels en eenvoudig temonteren, onafhankelijk van de bewegingsrichting van het product. Technische gegevens:- Behuizing: rvs 1.4404/316L- Beschermingsgraad: IP68/IP69K- Temperatuurbereik: 0 - 60 °C- M12-connector- Schokbestendigheid: 50 g

IFM ELECTRONIC02/481.02.20

G9SP

G9SP zijn op software gebaseerdemodulaire veiligheidscontrollers dieeen doelmatige aanpak mogelijkmaken bij het inrichten van veiligheids-systemen met een lage total cost ofownership. Bovendien kunnen decontrollers in tegenstelling tot hard-wired veiligheidssystemen snel engoedkoop geherconfigureerd wordenals de eisen veranderen. Er is verdernog een reeks uitbreidingsmodulesbeschikbaar die gebruikt kunnenworden om conventionele ingangenen uitgangen toe te voegen.Technische gegevens:- Conform ISO 13849-1 (PLe)- Drie I/O-uitvoeringen: 20/8, 10/16 en 10/4

OMRON02/466.24.80

CASEPACKERS

Met deze casepackers kan eenverpakkingslijn in enkele minuten auto-matisch omgesteld worden. De omstelling van een machine duurde inhet verleden vaak een uur. Er kwamenwisseldelen met snelkoppelingen aante pas, handwielen met analoge ofdigitale uitlezing, sledes met klemmenen liniaaluitlezing. Met een auto-matische omstelling kan men tijdbesparen en de productie verhogen.Servomotoren zorgen voor de aan-drijving, terwijl instelmotoren de taakvan de handwielen overnemen.Wisseldelen en sledes met klemmenworden vervangen door automatischealternatieven. Een controlesysteem zieterop toe dat het automatische procesprobleemloos verloopt.

AVERCON09/377.99.78

2PURX30/FHR

2PURX30/FHR is een PU-band diespecifiek ontwikkeld werd voor hetinterne transport van zowel diepvries-groenten als -frieten. De transportbandis ook geschikt voor het gebruik in devisindustrie, waar hij temperaturen tot-40 °C kan weerstaan. Speciaal voorde opvoer onder een helling wordener transparante snaren op de bandgezet met een hoogfrequentemachine. Deze diepvriesbestendigesnaren blijven soepel en komen nietlos van de band tijdens de productie.Technische gegevens:- Producttemperatuur: -40 °C - 90 °C

- Omgevingstemperatuur: -25 °C - 60 °C

- Min. trommeldiameter: 60 mm- Min. spantrommeldiameter: 80 mm

MBS051/24.94.54

SAFE STEP ANTI-SLIP

De Safe Step Anti-Slip Tile Treatment isbedoeld om de slipweerstand op nattekeramische, marmer-, graniet- enterrazzotegelvloeren aanzienlijk teverhogen. Het slip- en valgevaar wordtaanzienlijk gereduceerd door hetcreëren van een microscopischetextuur. Het product is snel aan tebrengen en behandelt de tegel binnenvijf minuten na applicatie. Het kanzowel voor binnen- als buiten-toepassingen gebruikt worden.Technische gegevens:- Verpakking: 5 l- Verbruik: 50 - 60 m² per 5 l- Niet ontvlambaar- Geringe geurhinder

NICOVER016/40.31.11

M-3IA

De zesassige M-3iA beschikt over eengepatenteerde drieassige robotpols.Daardoor kan de deltarobot naastgewone pick-and-placetoepassingenook ingezet worden voor complexerehandling- en assemblageapplicaties.Bovendien kunnen producten ondereen hoek opgenomen en afgezetworden. De serie beschikt over eenhoge beschermingsgraad en witteepoxy paint, waardoor de robotingezet kan worden in de voedings-industrie of in andere omgevingenwaar hygiëne een belangrijke factoris.Technische gegevens:- Payload: 6 kg aan de pols- Werkbereik diameter: 1.350 mm- Werkbereik hoogte: 500 mm- Beschermingsgraad IP67

FANUC015/20.71.57

Page 49: Food Process

Food Process 1 • Maart 2011 49foodprocess.pmg.be

PRODUCTINFO

SCHAARHEFTAFEL VAN RVS

Deze laagbouwschaarheftafels van rvszijn ontwikkeld om goederen veilig ensnel op een ergonomische werkhoogtete brengen. Het E-vormplatform en delage bouwhoogte maken het mogelijkom met een standaardhandpallettruckin de heftafel te rijden bij het beladenen ontladen van een pallet. Verderhebben die geen kostbare put-constructie nodig en zijn ze flexibelinzetbaar op de werkvloer in pro-ductie- en opslagruimtes.Technische gegevens:- Maximale hefcapaciteit: 500, 1.000 of 2.000 kg

- Bouwhoogte: 80 mm- Slag: tot 800 mm- Materiaal: rvs

RDL ENGINEERING051/31.35.24

ASEPTISCHE SERVOMOTORREDUCTOR

Deze haakse tweetrapsreductor metgeïntegreerde geverloze permanent-magneetsynchroonmotor werd speci-fiek ontwikkeld voor de levens-middelenindustrie. De robuuste bouw-wijze en het moderne design vereen-voudigen de montage van de opsteek-reductor. De positionering kan instappen van 90° vrij worden gekozen,waardoor de motorreductor optimaalin de machine kan worden gepast.Dankzij de geïntegreerde aansluit-techniek, de afwerking van de hoekenen het ontbreken van dode hoeken isde aandrijving gemakkelijk te reinigen.Technische gegevens:- Max. oppervlaktetemperatuur: 75 °C

- Smeermiddel: PG H1 of H2

BAUMULLER BENELUX0031/793.614.290

K15-350

De K15-350 is een zuigercompressorin compacte uitvoering. Er wordt100% olievrij gecomprimeerd, watresulteert in weinig slijtage. Bovendienkan men ook besparen op inspectieen onderhoud, aangezien er geenoliecontrole nodig is en er geen V-riemen gewisseld hoeven te worden.De compressor is modulair opge-bouwd en voorzien van de machine-sturing Basic of Focus. Het toestelverdicht in een trap tot 10 bar en intwee trappen tot 40 bar.Technische gegevens:- Capaciteit: 244 - 1.296 l/min- Drukbereik: 10 - 40 bar- Vermogen: 2,2 - 11 kW

BOGE02/332.29.70

M12 MET PIERCECON AANSLUITING

In de kantooromgeving worden er in toenemende mate overdracht-snelheden tot 10 Gb toegepast. Metspeciale industriële componentenvolgens de CAT6a-standaard wordtdit ook in industriële omgevingenmogelijk. Deze M12 connector metPiercecon aansluiting garandeert eenbetrouwbare dataoverdracht van 10 Gbps. Bovendien kan hijeenvoudig en veilig ter plaatse gecon-fectioneerd worden. De nieuwe polari-satie voorkomt het verkeerd insteken inbestaande M12-oplossingen.Technische gegevens:- 8 polen- Kabeldiameter: 4 - 8 mm- Afdichtingsgraad: tot IP69K- Nominale spanning: 48 V- Nominale stroom bij 40 °C: 0,5 A

PHOENIX02/723.98.11

MULTIVESTIGING

Met de module 'Multivestiging' is hetmogelijk om alle vestigingen op eenadministratie te laten werken. Iedereklant, leverancier, bestelling enproductieopdracht wordt aan eenvestiging gekoppeld, waardoor Reflex3000 kan bepalen in welke vestigingeen bestelling geproduceerd moetworden en vanuit welke vestiging ergeleverd moet worden. Ook de voor-raad wordt per vestiging bijgehouden.De grote voordelen van deze modulezitten volgens de ontwikkelaar in decentrale beheersbaarheid van de(stam)bestanden. Tevens verschaft zegebruikers meer transparantie in deorderflow en biedt ze meer managementinformatie.

REFLEX 300003/317.04.00

OPTIFLUX 6000

De Optiflux 6000 is een elektro-magnetische flowmeter die ontwikkeldwerd voor alle hygiënische doeleindenin de voedingsmiddelen-, dranken- enfarmaceutische industrie. Het toestelonderscheidt zich door het nieuwepakkingringconcept en de vacuüm-bestendigheid. Naast een aantal standaarddiagnosefuncties beschikt deflowmeter ook over een geleidbaar-heids- en temperatuurmeting. Verder ishij leverbaar met alle industrie-specifieke aansluitingen.Technische gegevens:- Conform FDA, EHEDG en 3A- Temperatuurbereik: tot 180 °C- Diameters: DN 2,5 - DN 150

KROHNE02/466.00.10

KISAG STAAFMIXERS

De Kisag staafmixers kenmerken zichdoor hun ergonomische vormgevingalsook door hun uiterst performanteprestaties. Twee modellen staan terbeschikking van de professional: eenklein handmodel van 20 cm (KSG-002) en een groot model van 50 cmvoor collectiviteiten en industriële voedselverwerking (KSG-001). Voor-delen:- Staaf, voet en mes van inox- Stevige montage van de staaf, devoet en het eendelige mes, zonderinkerving: hygiëne gegarandeerd

- De constructie en de speciale dichtingen verhinderen aanzuiging:geen etensresten in de tube van demixer, geen vuilafzetting in devoedingswaren

LINUM056/35.92.94

FLUKE 810

De nieuwe Fluke 810 trillingsmeter om de meest gangbare mechanischeproblemen te detecteren in een breedscala van mechanische apparatuur.Wanneer het toestel een storing identi-ficeert, wordt het probleem geïdentifi-ceerd en beoordeeld op een schaalvan vier niveaus. Daardoor kan deonderhoudsprofessional prioriteitgeven aan bepaalde onderhouds-taken. Verder bieden contextgevoeligehelpmenu's nieuwe gebruikers realtime-begeleiding en tips.Technische gegevens:- Bereik machinetoerental: 200 - 12.000 tpm

- Bandbreedte: 2 Hz - 20 kHz- Formaat: 18,56 x 7 x 26,72 cm- Gewicht: 1,9 kg- Garantie: drie jaar

FLUKE02/402.21.00

Page 50: Food Process

50 Food Process 1 • Maart 2011 foodprocess.pmg.be

PRODUCTINFO

EUROLIFT BH

Eurolift BH is een nieuwe elektrischebandtakel. Deze metalen constructievan dit hijsapparaat kan vervangenworden door een constructie in rvsvoor gebruik in de voedingsmiddelen-industrie. In deze corrosievrije uitvoe-ring hebben de verschillende onder-delen een antiroestbehandelinggekregen voor een betere bescher-ming tegen schadelijke invloeden vanbuitenaf. Het takelblok is opgebouwduit haak, katrolbeugels en rollagers inrvs en geschikt voor gebruik in ruimtesmet een hoge vochtigheidsgraad.Technische gegevens:- Laadcapaciteit: 500 - 2.000 kg- Hijshoogte: 4,5 - 9 m- Vermogen hijsmotor: 1,9 kW

CLUMA ENGINEERING051/24.45.00

FLIR I3

FLIR i3 is een warmtebeeldcameravoor elektrische inspecties. Hij levertwarmtebeelden van 60 x 60 pixels.Deze beeldkwaliteit is geschikt voornieuwe gebruikers van warmtebeeld-camera's. Hij detecteert temperatuur-verschillen van 0,15 °C. De tempera-tuurwaarden van het warmtebeeldkunnen dankzij een spotmeter in hetmidden van het beeld nauwkeurigworden gelezen. Beelden worden injpeg-bestanden op een uitneembareSD-kaart opgeslagen. De camera isgeleverd met QuickReport-softwarewaarmee men snel inspectierapportenen analyses van de warmtebeeldenkan maken.

FLIR03/287.87.10

SERVERRACKS

De basisconfiguratie van de nieuweserverracks bestaat uit een TS 8 framemet een zichtdeur vooraan en eendeur in plaatstaal achteraan (data-racks) of met een geventileerde deuraan voor- en achterzijde (serverracks).Zowel bij de data- als bij de server-racks zijn een aantal standaardtoebe-horen voorgemonteerd: twee sets inde diepte verstelbare 19”-montage-frames met aanduiding van de 19”-posities, tien kabelgeleidingsbeugels,kabelkanalen, aardingssets en eendakplaat met kabelinvoer. De data-racks hebben een wandcontactdoosmet zeven steekplaatsen en wordengeleverd op een geventileerde sokkelmet stelvoeten. Ze zijn leverbaar indieptes van 1.000 en 1.200 mm enhebben een TS-behuizing.

RITTAL09/353.91.11

WAGO 2273

Er is een volledig nieuwe dozenklem-menreeks ontwikkeld voor massievegeleiders: Wago 2273. De klem isnauwelijks groter dan de diameter vande geleider. Bovendien hebben zeeen transparante behuizing voor snellecontrole van de aansluiting en eenperfecte ontmanteling.Technische gegevens:- Vanaf 0,5 - 2,5 mm² ( massievegeleider)

- Beschikbaar in 2, 3, 4, 5 en 8 aansluitingen

- 51% plaatsbesparing t.o.v. serie273

- Kleurencodering voor snelkeuze- IN 24 A, UN 450 V. ENEC- Genormaliseerde testopening

WAGO KONTAKTTECHNIK02/717.90.90

W15

De W15-serie met foto-elektrischecellen werd ontwikkeld voor gebruikbij logistieke processen in magazijnenen in verpakkingsmachines. Zowelflush mounting als laterale montage ismogelijk, zonder dat dit de prestatiesvan de sensor beïnvloedt. Bij flushmounting wordt de cel opgenomen inde laterale geleiderail of in de rollen-band. Een gepatenteerde ringvormigeklem staat garant voor een stevigegrip, zodat deze techniek ook toege-past kan worden in zware industriëleomgevingen. Voor laterale montagegebruikt men versterkte montagegaten.Technische gegevens:- Montagediepte: 32 mm- Conform IP67- Sensorsignaal aan NPN- of PNP-poort

SICK02/466.55.66

MULTI GREASE FGG H1

Multi Grease FGG H1 is een NSF-geregistreerd niet-toxisch transparantwit vet, gebaseerd op een pure medi-cinale basisolie met PFTE. Specialeadditieven geven het product eenhoge kleefkracht en maken het goedbestand tegen water en stoom. Verderbiedt het product een uitstekendebescherming tegen corrosie en slijtageen zorgt het ervoor dat vuil nietbinnendringt. Het is toepasbaar voorkettingen, kabels, aandrijfsystemen endiverse lageringen, zoals glij- en rol-lagers, zowel in natte als drogeomstandigheden.Technische gegevens:- Verpakking: 12 x 400 ml aerosol- Referentienummer: 33744

KROON-OIL+31(0)546/81.81.65

AUTODESK INVENTOR

AutoDesk Inventor maakt digital proto-typing mogelijk. Deze oplossing helptde voedingsmiddelenindustrie bij hetsneller en beter ontwerpen of bouwenvan machines en productielijnen. Hetprogramma stelt een brede reeksgereedschappen ter beschikking dievolgens de ontwikkelaar leiden tot deoptimalisatie van de fasen van deproductontwikkeling, tot meer innovatieen tot een snellere lancering vannieuwe producten. Men krijgt meercontrole, verschillende machineskunnen eenvoudig samengebouwdworden tot een volledige productielijnen ook elektrische sturingen kunnengeïntegreerd worden in het ontwerp.

AUTODESK0031/180.691.000

PURITY FG 2 MET MICROL MAX

Purity FG2 met Microl Max is eennieuwe generatie smeermiddelen metantimicrobiële bescherming. Microlbeschermt het op minerale olie geba-seerde smeermiddel tegen bacteriën.Het werd ontwikkeld door producentPetro-Canada om tegemoet te komenaan de noden van de voedings-industrie. Het product is conform derichtlijnen van NSF en FDA voor inci-denteel voedingscontact. Het is tevenskoosjer en halal goedgekeurd en vrijvan de belangrijkste allergenen. Het isverder goed bestand tegen hogetemperatuur, waterstralen en demeeste chemische reinigingsproducteneigen aan de voedingssector.

BRENNTAG0031/102.322.200

Page 51: Food Process
Page 52: Food Process

LISA, de optimale software voor uw FOOD ERP-oplossing

FINANCIËN

AANKOOP

VERKOOP

De totale FOOD workflow beheert door éénvolledig geïntegreerd modulair softwarepakket

De specifieke kenmerken van Lisa-FOOD:

VOORRAAD

PRODUCTIE

TECHNISCHEDIENST

B E D R I J V E N D I E VO O R L I S A KO Z E N

Lot & traceerbaarheid

Dubbele eenheden

Link met grootdistributie

Koppeling met weeg-, etiketten- en verpakkingsmachines

Kwaliteitsopvolging (HACCP)

... standaard en toch op uw maat !

Uw klanten brengen

on-line orders in

uw webapplicatie

ClaerhoutComputerEngineeringCCE