project

LCA verfproduCten

RRESEARCH

LCABij een LCA wordt gekeken naar het proces van wieg tot graf van een product. Dit begint bij de winning van grondstoffen en eindigt bij de afvalverwerking van het product. Alle daartussen liggende processen worden meegenomen, zoals de productie van de halffabrica-ten, het transport van grondstoffen, producten, verpak-kingsmaterialen en onderhoud gedurende het gebruik. Al deze processen hebben ieder hun specifieke invloed op het milieu. Met behulp van een LCA wordt inzich-telijk gemaakt welke milieueffecten er optreden. Als basis hiervan dienen vele wetenschappelijke studies.

AanpakOm een eerste indruk te krijgen van de milieubelasting van verf bestaat de eerste stap in het traject van een LCA uit een 0-meting. Hierbij wordt aan de hand van bestaande LCA-gegevens gekeken naar de kritische onderdelen van verf.

PPG Coatings Nederland BV is een producent van diverse soorten verf. Zij wil meer inzicht krijgen in de milieueffecten van haar verfproducten met als doel de milieubelasting van de toekomstige verfsoorten te verlagen. Om inzicht te krijgen in de milieueffecten wordt een levenscyclusanalyse (LCA) gemaakt. Hiermee wordt inzichtelijk gemaakt in welke mate

materialen en processen bijdragen aan de totale milieubelasting van een product.

1 Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie

project

In het traject van PPG coatings wordt voor drie soorten verf gezocht naar een duurzamer alternatief, te weten:a) oplosmiddelhoudende hoogglanzende alkydverf b) watergedragen hoogglanzende alkyd-emulsie verfc) watergedragen glanzende acrylaatverfEen volgende stap bestaat uit het inventariseren van de gegevens met betrekking tot de verfproducten van PPG. Aan de hand van de 0-meting wordt gefocust op wat voor de milieubelasting de belangrijkste onderdelen zijn. Voor PPG is het belangrijk om te weten welk on-derdeel van iedere verfsoort de meeste milieubelasting genereert, zodat bij de ontwikkeling van nieuwe ver-ven gezocht kan worden naar minder milieubelastende grondstoffen of processen. Het doel van dit traject is om een verflijn te ontwikkelen waarvan de milieubelasting zoveel mogelijk is geredu-ceerd. De toekomst zal moeten uitwijzen of deze nieuwe verflijn beloond kan worden met een DUBOkeur, zodat het ook zichtbaar wordt voor consumenten dat het product zich op milieugebied onderscheidt van andere producten.

BerekeningEen LCA-berekening begint met het bepalen van de functionele eenheid. Bij verf bestaat deze eruit om 1 m² houten wand (afhankelijk van de toepassing van de verf: binnen of buiten) dekkend wit te verven, waarbij uitgegaan wordt van een levensduur van 25 jaar. Gedu-rende die tijd wordt het verfwerk onderhouden. Voor de berekening wordt bepaald hoeveel verf er voor nodig is om aan de functionele eenheid te kunnen vol-doen (inclusief het onderhoud). Voor verf wordt er gekeken welke materialen en proces-sen nodig zijn om de verf te maken. Bovendien wordt er gekeken hoeveel transport er plaatsvindt en met welke vervoersmiddelen. Voor de vervaardiging wordt geke-ken hoeveel energie er verbruikt wordt.Deze gegevens en eventuele aannames worden in een LCA-rekenprogramma (Simapro) verwerkt. Het resultaat van deze berekening is een milieuprofiel bestaande uit verschillende milieueffecten per kg ma-teriaal.

Het doel van dit traject is om een verflijn te ontwikkelen waarvan de milieubelasting zoveel mogelijk is gereduceerd.

2 Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie

project

Als laatste moet nog een van de belangrijkste parame-ters in de berekening bepaald worden: De levensduur. Binnen de functionele eenheid van verf wordt een pro-duct bekeken over een periode van 25 jaar. Wanneer de levensduur van een verf slechts vijf jaar is, betekent dat er voor de functionele eenheid vijf keer een laag verf moet worden aangebracht! Wanneer de levensduur van een verf 25 jaar is, hoeft er maar één keer een verflaag aangebracht te worden binnen de functionele eenheid. Het milieuprofiel wordt in een producttoets ingevoerd vol-gens het TWIN-model, waarvan ook de levensduur een onderdeel is. Uit deze berekening wordt het milieuprofiel uitgedrukt in één getal en ontstaat er de mogelijkheid een vergelijking met andere soorten verven te maken. Vervol-gens wordt op basis hiervan een milieuklasse gegenereerd. De vergelijking zal bestaan uit verven van de reeds onderzochte verfsoorten, de verf die het uitgangspunt vormen van dit onderzoek en de door PPG nieuw ont-wikkelde soorten verf.

ProjectgegevensProjectnummer: 19.130Soort project: adviesproject, LCA van producten doorrekenen en vergelijkenOpdrachtgever: PPG Coatings Nederland BVPeriode: 2010

Rol NIBE:- Berekenen en vergelijken van milieugegevens

van verf - Adviseren bij innoveren nieuwe verfsoorten

Binnen de functionele eenheid van verf wordt een product bekeken over een periode van 25 jaar.

VerbeteringenDe verbeteropties worden gezocht in een andere sa-menstelling van de verf. In overleg met PPG wordt gekeken naar alternatieve grondstoffen die gebruikt kunnen worden in verf.

3 Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie

project

4 Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie

RRESEARCH

PPUBLICATIES

I

INSTRUMENT

DDUM

O

energie materialen water innovatie ecologie gezondheid

eee

eee

eee

eee

eee

eee

eee

eee eee

eee

eee

eee

e e

OONTWERP

eee eeeeee eee

e

e e

e

e

e

e

AADVIES

eee eee eee eee eee eee

MAAK KennIS Met de werKgebIeden

vAn nIbe

Het NIBE heeft in de afgelopen 20 jaar een brede scope van werkgebieden en projecten opgebouwd.

Vraag naar de andere folders uit de reeks ‘projecten’.

Bussummergrindweg 1b, 1406 NZ BussumPostbus 229, 1400 AE Bussum Telefoon: 035-6948233 Fax: 035-6950042Email: info@nibe.org Internet: www.nibe.org