De stichting waterbuffer

“Door te kiezen voor ondergrondse

opslag van zoet water, kies je voor

toekomstbestendigheid van ons

watersysteem.”

Michiel van Haersma Buma

“Ondergrondse opslag van

zoet water moet snel op de

bestuurlijke agenda’s regionaal

en nationaal”

Jan Hoogendoorn

“Met ondergrondse opslag

van zoet water kun je ook geld

verdienen, maar de kost gaat

voor de baat uit”

Peter de Koeijer

De stichting ziet voor zichzelf een rol weggelegd

door ondergrondse opslag van zoet water te

bevorderen als een duurzame aanvulling voor de

watervoorziening op bedrijfs- en/of gebiedsniveau.

Ook wil de stichting er aan werken dat het gebruik

van de bodem voor ondergrondse wateropslag op

de politiek-bestuurlijke agenda komt en pleiten voor

extra beleidsruimte om te experimenteren. Verder

wil de stichting een rol spelen bij het adresseren

van kennishiaten en het regisseren van verder

onderzoek. Hiertoe wil de stichting het bedrijfsleven,

kennisinstellingen en overheden bij elkaar brengen

en experimenten initiëren en ondersteunen.

Uiteindelijk wil de stichting zichzelf overbodig

maken door te bereiken dat het onderwerp

volledig geïntegreerd is in de beleidsvorming en

uitvoeringspraktijk. Het bestuur van de stichting

Waterbuffer bestaat uit de volgende personen:

Meer informatie is te verkrijgen bij de volgende

contactpersonen:

Carl Paauwe, tel. 06 – 512 86 779,

e-mail: cpaauwe@hhdelfland.nl

Carla Michielsen, tel. 06 – 212 325 91,

e-mail: carla.michielsen@zlto.nl

Benut de bodem voor toekomstbestendige zoetwatervoorziening

Meer weten?

Stichting Waterbuffer

maakt zich sterk voor

de opslag van zoet water

in de bodem

Door de verwachte klimaatverandering zullen

we in Nederland steeds vaker te maken krijgen

met watertekort als gevolg van droogte en

verminderde aanvoer via de rivieren. Droogte- en

verziltingbestrijding en het opvangen van piekbuien

zullen in de toekomst steeds prangender worden.

Maar het huidige generieke beleid, dat voornamelijk

op het hoofd- en regionale watersysteem is gericht,

bestrijdt deze problemen suboptimaal. De Stichting

Waterbuffer wil dat er voor de zoetwatervoorziening

in Nederland niet louter gekeken wordt naar het

watersysteem, maar – nog meer dan nu al het geval

is - ook naar lokale oplossingen en maatregelen op

bedrijfsniveau om de zelfvoorzienendheid te vergroten.

Door goede verbindingen tussen nationaal, regionaal

en lokaal niveau te leggen, kan watertekort effectief

bestreden worden.

Om onze zoetwatervoorziening robuuster te maken,

pleit de Stichting voor ondergrondse opslag van

zoet water als aanvulling op maatregelen in het

hoofd- en regionaal watersysteem. Daartoe wil

de stichting de potentie hiervan onderzoeken, de

ontwikkeling en verspreiding van kennis op dit vlak

bevorderen, en beleids- en experimenteerruimte

bepleiten voor het ontwikkelen van innovatieve of

alternatieve technieken. Dit is niet alleen een zaak

van de overheid; marktpartijen en kennisinstellingen

moeten hier nadrukkelijk bij betrokken worden. De

taak die de stichting voor zich ziet, is vooral gericht

op regievoering, agendasetting, het efficiënt gebruik

en beheer van regenwater bevorderen, business

opportunities creëren, Nederlandse bedrijvigheid

stimuleren en een (export)markt creëren voor de

ondergrondse opslag van zoet water.

RegieDroogte is een probleem voor onder meer de land-

en tuinbouw, natuur, elektriciteitsvoorziening,

scheepvaart, industrie en steden. We weten niet

precies hoe de klimaatverandering zal uitpakken,

maar een eenzijdige benadering door de oplossing

van het hoofdwatersysteem te verwachten, biedt

hoogstwaarschijnlijk onvoldoende soelaas. De

Stichting Waterbuffer pleit daarom voor om

-waar mogelijk- lokaal en op bedrijfsniveau water

ondergronds te bufferen. Door water ondergronds

te bergen (in geval van overschot) én vast te

houden, is er water beschikbaar in

tijden van droogte. Hiermee wordt de

afhankelijkheid van oppervlaktewater

en de aanvoer van elders verkleind

en de mate van zelfvoorzienendheid

vergroot. Daarnaast kan ondergrondse

wateropslag wellicht helpen bij het

voorkomen van wateroverlast en kan

het een geschikte methode zijn bij

het terugdringen van zoute kwel.

Weliswaar wordt het gebruik van de

bodem voor ondergrondse wateropslag

steeds meer onderkend, maar het

ontbreekt momenteel aan landelijke

regie om dit onderwerp beleidsmatig en

praktijkgericht op de kaart te zetten. De

stichting wil hierin voorzien.

KennisNaast de huidige focus op het hoofd- en regionale

watersysteem biedt ondergrondse wateropslag

-eventueel in combinatie met aanvullende

externe aanvoer- een extra zekerheid voor onze

watervoorziening. Het gaat om het zoeken/vinden van

het juiste evenwicht tussen het hoofdwatersysteem,

regionale systemen en aanvullende maatregelen op

lokaal en bedrijfsniveau. Om deze paradigma shift

in gang te zetten, is onder andere meer kennis nodig

over de maatschappelijke kosten, baten en kansrijke

locaties voor de ondergrondse opslag van zoet

water. Ook het bevorderen en verspreiden van kennis

hierover is hierbij zeer behulpzaam. Om deze kennis

te verkrijgen, zijn onder meer op de bedrijfsvoering

gericht pilots nodig en een maatschappelijke-kosten-

baten-analyse om een inschatting te kunnen maken

van de mogelijkheden in een gebied. Voor een

deel wordt deze kennis ontwikkeld binnen lopende

projecten van het nationale onderzoeksprogramma

Kennis voor Klimaat, maar er is meer regie nodig

om tot een duidelijke gebiedsgerichte visie op

ondergrondse opslag van zoet water te komen. De

Stichting Waterbuffer wil kennis ontsluiten, clusteren

en in samenhang beschikbaar stellen evenals

kennisvragen adresseren en hierover de regie voeren.

BeleidHet zou mooi zijn als overheden het gedachtegoed

van de Stichting willen integreren in beleidsvorming.

Ook zou het mooi zijn als ondergrondse wateropslag

volgend jaar terug te vinden is in een Deltabeslissing

van het Deltaprogramma. De Stichting

zet er zich voor in dat toepassing

van ondergrondse wateropslag een

plek krijgt in het beleid. Dat zou

uiteindelijk moeten resulteren in

grotere regionale zelfvoorzienendheid

en in een verminderde afhankelijkheid

van wateraanvoer via het

oppervlaktewatersysteem. Zonder

beleidsverandering is de verwachting

dat in de toekomst niet alle regio’s

altijd voorzien kunnen worden

van voldoende zoet water. De huidige voorziene

klimaatverandering gaat uit van veel drogere

zomers en minder aanvoer via de rivieren. Hoe

sterker de klimaatverandering zal zijn, hoe meer

nut en noodzaak van innovatieve oplossingen, zoals

ondergrondse wateropslag, gevoeld zal worden.

MarktOndergrondse waterberging kan ook financieel een

interessant verhaal zijn. Door kennisontwikkeling

en het uitvoeren van experimenten, komen er

methoden en technieken beschikbaar die mogelijk

elders ook toegepast kunnen worden. Door deze

kennis en ervaringen te verkopen, kan er geld mee

verdiend worden. Dit geldt zowel op de nationale

als op de internationale markt. Daarom kan van

het bedrijfsleven een actieve betrokkenheid worden

verwacht bij het uitvoeren van experimenten en

pilots. Momenteel zijn land- en tuinbouwbedrijven

erg geïnteresseerd in lokale waterbuffers. Vooral

delta’s krijgen te maken met de gevolgen van

klimaatverandering, zoals watertekort en verzilting.