Fliegerhorst wandelroute - landschapoverijssel.routemaker.nl · Noord heeft de Jufferbeek de oude...

FLIEGERHORST WANDELROUTEROUTE 24 km

Vliegveld Twenthe, jarenlang verstopt achter grote hekken. Nog onontdekt. Tijdens dezewandeling ontdek en beleef je de geschiedenis van dit gebied op en top! Verhalen, uitkijkpuntenen prachtige nieuwe natuur. Volg de oranje paaltjes!!

Deze route is tot stand gekomen door samenwerking tussen de gemeente Enschede,Landschap Overijssel en ADT

2018

X17X17

Q93Q93

X08X08

W32W32

--

R83R83

--

--

--

R84R84

W29W29

--

R42R42

--

--

R86R86

--

X15X15

--

--

--

S06S06

--

--

--

Q87Q87

--

--

X18X18

X14X14

W28W28

X16X16

--

X19X19

--

--

X11X11

X20X20

W08W08

Q94Q94

Q88Q88

--1

2

--

--

--3

4--

5

------

Q70Q706

7

--

--

8

--

9

R44R44 10R43R43

--11

--12

--

--

13

14

--

R91R91R81R81

R80R80

X13X13

R85R8515

--16--

1718

19

20

--

Fliegerhorst wandelroute

Fliegerhorst wandelrouteHoe kom ik bij het startpunt? Startpunt: parkeerplaats vliegveldterrein Deventerpoort, Vliegveldweg, Enschede.Gratis parkeerplaats (ook voorfiets).

-Wandelkeuzepunt -(begin op oranje route)

Afstand tot volgende punt: 30 m

1 Eerste luchthaven


2 Betonschotsen


- Wandelkeuzepunt -

Afstand tot volgende punt: 1,4 km

-Wandelkeuzepunt -(ga over op gele route)


-Wandelkeuzepunt -(ga over op oranje route)


3 Hilligen Huesken


4 Kampenlandschap


- Wandelkeuzepunt -


5 Sprakel


-Wandelkeuzepunt -(ga over op gele route)


- Wandelkeuzepunt -




Q70 Wandelkeuzepunt Q70


6 Bezoekerscentrum Hof Espelo


7 Villa


-Wandelkeuzepunt -(ga over op grijze route)




8 Splitterbox


- Wandelkeuzepunt -


9 Lonnekermeer (in de verte)


R44Wandelkeuzepunt R44(ga over op blauwe route)


10 Bomkrater


> ontdek meer op de volgende pagina

Vervolg route

R43Wandelkeuzepunt R43(ga over op oranje route)


- Wandelkeuzepunt -


11 Schuurtje


-Wandelkeuzepunt -(ga over op blauwe route)


12 Splitterboxen




- Wandelkeuzepunt -


13 Pannekoekenplas


14 Oude loop Jufferbeek


-Wandelkeuzepunt -(ga over op blauwe route)


R91 Wandelkeuzepunt R91






X13 Wandelkeuzepunt X13



Afstand tot volgende punt: 1,000 m

15 Vleermuizen




16 Schietbaan


- Wandelkeuzepunt -


17 Spottershill


18 Doppler


19 Parallax


20 Het landschap steunen?


- Wandelkeuzepunt -

Einde van de route

Fliegerhorst wandelroute24 km

1 Eerste luchthavenKLM-torenHet belevingspad door het natuurgebiedgaat langs de oude fundamenten van hethotel, de hangar en de oude KLM-toren vanhet eerste vliegveld uit 1931. Dezefundamenten zijn zichtbaar gemaakt metopvallende beplanting.

BelevingIn 2016 wordt een nieuwe eigentijdse toren gerealiseerd. Die geeft straks uitzicht op hetterrein. In de toren zelf lees je straks over de historie van het eerste vliegveld.

Bij deze locatie hoort een videofragment. Bekijk dit via de website of de mobiele app.


2 BetonschotsenLandinsgbaanDe oude landingsbaan is opengebroken endaar liggen nu betonschotsen. Deze latenhet water door van de slenken die hiersamenkomen. Aan weerszijden zijn jongebomen aangeplant en nieuwe kikkerpoelenaangelegd in de vorm van bomkraters.

3 Hilligen HueskenHeilig huisjeBij dit Hilligen Huesken - Twents voor heilighuisje - zoeken mensen al eeuwenlangbezinning en rust. Hier hebben onzevoorouders hun heiligen vereerd en hunangsten, dromen en twijfels aan het hogeretoevertrouwd.

Germaanse natuurgodenAl voordat het Hilligen Huesken werd gebouwd, kwamen streekbewoners hier naartoe omhun Germaanse natuurgoden te aanbidden.

Heilige plekken?Zijn er plekken die voor jou heilig zijn? Of die binnen jouw familie een belangrijke rolspelen? Sommige mensen hebben niets met vaste plekken. Zij houden juist van reizenen vinden onderweg inspiratie.


4 KampenlandschapKleinschalige landbouwAl heel lang wordt in deze streek landbouwbedreven. Vanaf de Middeleeuwenibemestten de boeren de akkers en ontstondhet landschap van essen en kampen. Metwei- en hooilanden in de laaggelegen delenen heidevelden op de hoge delen van hetland.

Waar de ondergrond bestond uit kleine dekzandkopjes, en er geen ruimte was voor groteaaneengesloten essen, ontwikkelde zich een kleinschalig landschap van kampen(eenmansesjes met weide- of akkerpercelen), omgeven door heggen, houtwallen ofhoutsingels. De boerderijen lagen hier verspreid.

5 SprakelAl eeuwen bewoondDeze streek is al eeuwen bewoond zo blijktuit opgravingen door bureau Raap. Hetlaatste Erve Sprakel was een historischeboerderij die is gesloopt in oorlogstijd. Deheer Graave woonde er als kind. In 1941 isde bakstenen boerderij op last van deDuitsers tot op maaiveldniveau gesloopt.

In een historische bron wordt in eeninventarisatie uit 1736 met betrekking tot

erve Sprakel gesproken over ‘het nieuwe huijs’. De opgraving bracht echter resten aanhet licht van de voorloper van deze boerderij, daterend uit de late 17e / vroege 18e eeuw.

In het gebied zijn echter ook grondsporen gevonden van onder andere paalkuilen, diewaarschijnlijk deel uitmaakten van een kleine nederzetting uit de IJzertijd (800-15 voorChr.). Ze houden duidelijke verband met een lichte verhoging in het landschap die al inde vroege prehistorie bewoond werd.

Oud bewonerAls kind woonde de heer Graave op deze boerderij en hij wist zich nog allerlei details teherinneren, bijvoorbeeld over de indeling en de ligging van de waterput. Er zijn tallozevondsten uit zijn jeugdjaren gevonden: maggiflesjes, flessen frisdank, een blikjetandpasta populair in de jaren ’20.


Bron: RAAP, onafhankelijk onderzoeks- en adviesbureau voor archeologiehttp://www.raap.nl/pages/boerderijverleden_februari.html (Meer lezen over erve Sprakel)

6 Bezoekerscentrum Hof EspeloBezoekerscentrumDit is het bezoekerscentrum van LandschapOverijssel. Hier kun je iedere zondag terechtvoor informatie over het landschap, wandel-en fietsroutes en een kop koffie.

KinderactiviteitenRegelmatig organiseren we hierkinderactiviteiten. Zo zijn er middagenwaarop kinderen nestkastjes kunnentimmeren of het kabouterpad kunnen lopen.Ook is er een natuurspeelplaats, het 'Klauterwoud'.

VolwassenenVoor volwassen bezoekers worden o.a.excursies georganiseerd onder leiding vaneen natuurgids. Thema's van de excursieszijn bijvoorbeeld vlinders of paddenstoelen.

http://www.landschapoverijssel.nl/bezoekerscentrum-koetshuis-hof-espelo (informatie &openingstijden)

7 VillaAmsterdamse schoolDe familie Cromhoff heeft dit fraaie landhuisin 1927 laten bouwen naar een ontwerp vanarchitecten Van der Groot en Kruisweg. Devilla, een rijksmoument, is gebouwd in destijl van de Amsterdamse School.

BezettingsjarenIn de bezettingsjaren werd het pand gebruiktals casino. In 1951 werd het landgoed aande familie Doedes ten Cate verkocht, die hetin 1984 - zonder de villa - verkocht aan Landschap Overijssel.


8 Splitterboxprimitieve vliegtuigbunkerVanaf het einde van de startbaan liepenrolbanen de omliggende bossen in. Opplaatsen waar het ver genoeg van hetvliegveld verwijderd was dat debomscherven deze niet bereikten werdenprimitieve vliegtuigbunkers aangelegd.Vandaar de naam splitterbox.

de Bunkers bestonden uit aarden wallichamen die opgeworpen werden met zand uit deomgeving. Op deze plek zijn hiervoor geulen gegraven die nu nog als watergaten terug tevinden zijn.

9 Lonnekermeer (in de verte)MysterieusHet Lonnekermeer is een mysterieus gebiedmet twee grote waterpartijen in het bos. Inde zomer gonst het er van de insecten. Hetkleine meer is ondiep en vult zichvoortdurend met schoon water dat vanuit degrond omhoog borrelt.

TopnatuurIn het meer groeit en bloeit het moerashertshooi en hier leeft ook de zeldzame Gevlektewitsnuitlibel. Regelmatig vliegt hier ook de visarend boven een van de 2 meren. HetLonnekermeer is aangewezen als Natura2000-gebied, Europese topnatuur!

SpoorHet Lonnekermeer maakt deel uit van een keten van landgoederen die door de Twentseindustriëlen begin van de 20ste eeuw zijn aangelegd, tijdens de ontginning van de'woeste gronden'. In die tijd zijn twee waterplassen gegraven. Het zand werd gebruiktvoor de aangrenzende spoorlijn naar Duitsland.


10 BomkraterbosmeertjeAls je hier goed kijkt kunt je in het bos eenklein meertje vinden. Dit is een oudebomkrater die ontstaan is aan het einde vande oorlog door bombardementen van deEngelsen. Direct na de oorlog zijn alleresterende opstallen van de Duitsersopgeblazen.

Op het Holthuis is één bunker bewaard gebleven die nu dienst doet als vleermuisverblijf.Jaarlijks worden hier tellingen gedaan. er zitten grootoorvleermuizen, franjestaarten enBrandvleermuizen.

11 SchuurtjeGerestaureedOp 't Holthuis bevindt zich sinds jaar en dageen werk- annex opslagschuurtje. Deze wasechter behoorlijk vervallen. Vrijwilligers vanLandschap Overijssel hebben het schuurtjevolledig hersteld.

12 SplitterboxenStille getuigenBuiten het vliegveld bevonden zich hier ineen u-vormige aarden wal scherfvrijeopstelplaatsen voor Duitse vliegtuigen in deTweede Wereldoorlog. Deze zogenaamde'splitterboxen' lagen buiten bom- enscherfafstand van het vliegveld en werdenbedekt met een camouflagenet.


RolbanenOm de vliegtuigen naar de hangar te verplaatsen en - in de Tweede Wereldoorlog - naarde splitterboxen, werden rolbanen aangelegd. Ook soldaten verplaatsten zich met hunmateriaal via deze rolbanen. Je kun ze nog altijd herkennen in het landschap.

13 PannekoekenplasIJsvogelIJsvogels zijn blij met dezepannekoekenplas en ook met onze relatief'warme' winters. De ijsvogel leeft van vis enals het water 's winters niet dicht vriest, heefthij het hele jaar door voldoende te eten.

14 Oude loop JufferbeekBosbeekjufferIn het kader van de herinrichting EnschedeNoord heeft de Jufferbeek de oude loopteruggekregen. Het 'bermpje' (eenbijzondere vissoort) en de bosbeekjufferprofiteren hier nu al van.

15 VleermuizenElf soorten!Op de Lonnekerberg vinden maar liefst 11soorten vleermuizen, waaronder drie zeerzeldzame, een thuis. Daarmee is deLonnekerberg uniek in Nederland. De valevleermuis, de brandts vleermuis en debechsteinsvleermuis zijn de heel bijzonderesoorten.


3000 muggenTegen de schemering verlaten de vleermuizen hun schuilplaats en gaan ze foerageren.Sommige soorten vleermuizen eten maar liefst 3000 muggen per nacht.

16 SchietbaanSchietbaanOp de oude schietbanen werdenhandvuurwapens en boordwapens invliegtuigen getest. Aan het begin van deboordschietbaan stelde men vooralMesserschmitts op. Verderop stond eenbunker gebruikt als kogelvanger.

HerinneringspadLangs de boordschietbaan is een herinneringspad aangelegd met persoonlijke verhalenuit de oorlogstijd in het Fliegerhorstgebied. Verhalen over de verdreven boeren, debezetting, gevechtshandelingen, de bevrijding en meer.

KunstwerkDe boordschietbaan is inmiddels gerestaureerd. Kunstenaar Paul de Kort transformeerdede oude kogelvanger i.s.m. landschapsarchitect Marcel Eekhout tot een kunstwerk.

17 SpottershillSpottershillTegen een voormalige shelter is met gronduit de omgeving een grote heuvel gemaakt.Vanaf het dak van de shelter ontvouwt zichde weidsheid van het gebied in volleomvang. Een ideaal punt om de natuur tebekijken. Vanaf de spottershill is ook zichtop de start- en landingsbaan vanTechnology Base.

InsectenhotelOnderaan bij het hek is een groot insectenhotel aangelegd. Met name solitaire bijenprofiteren van de vele holletjes in het insectenhotel. Alle bijensoorten zijn vanlevensbelang voor de bestuiving van onze gewassen.


18 DopplerStraalmotorenIn deze ontmantelde hangar werdenmotoren van straaljagers getest. Ditkunstwerk gaat over ‘geluid’, ‘horen’ en‘stilte’. Het metalen frame vormt de basisvoor allerlei geluidsbelevingen.

BasillicaIn de grote hal (Basilica) hoor je op sommige plekken een overvliegend vliegtuig, terwijlop andere plekken vogels zingen. Tussen de lamellen van de geluiddempers hoor je eenlicht geroezemoes.

VerhalenHet zijn de verborgen, soms pijnlijke verhalen van dit landschap. In de ‘staart’ van hetgebouw heerst een ‘oorverdovende’ stilte, maar af en toe hoor je hier de veldleeuwerik.Een kunstwerk van Paul de Kort in samenwerking met landschapsarchitect MarcelEekhout.

Bij deze locatie hoort een audiofragment. Luister dit af via de website of de mobiele app.

19 ParallaxParallaxTwee voormalige opslagtanks voorbrandstof (Air Fuel Station Zuid) zijnopengesneden, deels ontmanteld enhelemaal schoongemaakt. Geheimzinnigetunnels gaven toegang tot de verborgentanks.

LenzenNu worden de tunnels afgesloten door een deur, maar speciale lenzen in de deur geveneen bijzondere kijk op het interieur van de tunnels.

UitkijkpuntDe twee uitkijkpunten bovenop de tanks geven uitzicht over het open veld waar reeën envogels te zien zijn. De parallax is een ontwerp van kunstenaar Paul de Kort i.s.m.


landschapsarchitect Marcel Eekhout. Hoe mooi is het om hier te zitten en te genieten vaneen mooie 'zomernacht'?

20 Het landschap steunen?Landschap OverijsselDe route-app 'wandelen in Overijssel' isontwikkeld door Landschap Overijssel.Landschap Overijssel beschermt, beheert enontwikkelt natuur & landschap met kwaliteitvoor mens, plant en dier zodat het er goedleven is. Hier vlakbij is hetbezoekerscentrum van LandschapOverijssel, Hof Espelo.

Help mee!Help mee bij de bescherming en ontwikkeling van het landschap in Overijssel en hetonderhoud van wandelen fietsroutes, zodat je kunt blijven genieten van dit mooieafwisselende Twentse landschap!

sms & doneer eur 2,50Klik op de doneerknop en je steunt het landschap met eur 2,50. Het bedrag wordteenmalig afgeschreven via je telefoonrekening. Alvast hartelijk dank voor de steun!

Voor donaties verwijzen we u graag door naar onze website.

Gemaakt met routemaker.nl

Fliegerhorst wandelroute - landschapoverijssel.routemaker.nl · Noord heeft de Jufferbeek de oude...

Documents

Transcript of Fliegerhorst wandelroute - landschapoverijssel.routemaker.nl · Noord heeft de Jufferbeek de oude...