Flexibel rekenonderwijs in groep Flexibel rekenonderwijs in groep 3 en 43 en 4

Bijeenkomst 5Bijeenkomst 5

Karen van HultenKaren van Hultenk.v.hulten@ochadvies.nl

Marleen van der LogtMarleen van der Logtm.v.d.logt@ocghadvies.nl

Programma vandaag

OnderwijsbehoeftenZwakke rekenaars- Onderwijsbehoeften- AanbodSterke rekenaars- Onderwijsbehoeften- Aanbod

Huiswerkopdracht

Onderwijsbehoeften

Welke doelen zijn voor deze leerling haalbaar in de komende periode en wat heeft hij/zij (extra) nodig om deze doelen te bereiken?

Dus twee onderdelen: doel(en) én aanpak

Onderscheid in pedagogische en didactische onderwijsbehoeften

Onderwijsbehoeften

waarnemen

begrijpenplannen

realiseren

1) Evalueren groepsplan en verzamelen leerlingengegevens in groepsoverzicht

2) Signaleren van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften

3) Benoemen van specifieke onderwijsbehoeften van leerlingen

4) Clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften

6) Uitvoeren van het groepsplan

5) Opstellen van het groepsplan

Onderwijsbehoeften – zwakke rekenaars

Wanneer verdere analyse: Nav observaties in de klas Nav methodentoets Nav de citotoets Wanneer de extra hulp onvoldoende helpt –

externe inschakelen

Dit zijn de gele, oranje en rode leerlingen uit het protocol.

Onderwijsbehoeften – zwakke rekenaars

Extra toetsen:- TTR- Terugtoetsen met Citotoetsen- Testprotocol- UGT

Vaak waardevoller dan toetsen is het voeren van een

goed diagnostisch rekengesprek: ervaringen?

Formuleer onderwijsbehoeften

Voor een zwakke rekenaar

Zie opdracht 1

Handelingsmodel

context

bewerkingoplossing

reflectie aanpak

uitvoering

Betekenis verlenen aan infoAnalyseren van info uit context en

Omzetten naar rekenwiskundige bewerking

Uitvoeren van bewerking Komen tot een oplossing

Op basis van eigen kennis en vaardigheden(zie handelingsmodel)

Oplossing terug koppelen naar contextprobleem

Drieslagmodel

Zwakke rekenaars:algemene tips

Vanuit drieslagmodel en handelingsmodel bewust kiezen voor het niveau van de instructie en je op de juiste fase van het drieslagmodel richten

Verhogen van handelingsniveau stimuleren door veel te verwoorden en als tussenstap het ‘kijken’ naar het materiaal te gebruiken

Veel aandacht voor het proces en weinig voor de uitkomst

Laat de kinderen het werk doen, als je merkt dat je constant aan het woord bent, dan klopt er iets niet

Maak gebruik van horizontale interactie Eerlijke feedback geven en corrigeren

waar nodig. Altijd meest efficiënte strategie terugkoppelen

Aandacht voor generaliseren

Zoveel mogelijk aansluiten bij de leerstof van de groep. Maar evt. met kleinere getallen, op een lager handelingsniveau, met meer tussenstappen etc.

Een goede voorbereiding van de verlengde instructie: wat is essentieel? (kijk niet per opgave, maar per doel)

Denk ook aan pré-instructie! Balans tussen inoefenen en instructie op inzicht

Verlengde instructie

Zie bijlage: do’s en don’ts voor een effectieve rekeninstructie

Aanbod zwakke rekenaars

Materialen:- Maatwerk- Met sprongen vooruit- Laat eens zien! Cedicu- Leermiddelenplein.nl

Uitwerking oefeningen getallenlijn en automatiseren

Zie bijlage

Onderwijsbehoeften – sterke rekenaars

Onderscheid sterke rekenaar en dehoogbegaafde rekenaar

Onderwijsbehoeften – sterke rekenaars

De meerbegaafde leerling;– Heeft minder behoefte aan instructie– Heeft nauwelijks tot geen behoefte aan

herhalingsstof– Kan doen met veel minder oefenstof– Kan grotere leerstappen nemen– Heeft een hoog werktempo

Zie ook kwaliteitskaart Effectief omgaan met goede rekenaars

Onderwijsbehoeften – sterke rekenaars

Aandachtspunten bij bepalen onderwijsbehoeften:

- Wat wordt het doel van het uitdagende werk?

- Open vragen stellen- Leerling betrekken bij het proces- Aansluiten bij interesses- Laten ervaren dat er ook aan hen eisen

worden gesteld

Onderwijsbehoeften – sterke rekenaars

Zes hoogbegaafdheidsprofielen De succesvolle leerling De uitdager De onderduiker De drop-out De leerling met leer- en/of

gedragsproblemen De zelfstandige leerling

Onderwijsbehoeften – sterke rekenaars

De succesvolle leerling Werkt hard en levert goede prestaties Zoekt bevestiging van de leerkracht

en is afhankelijk

Herkenning eenvoudig door bijvoorbeeldgebruik van het leerlingvolgssysteem

Onderwijsbehoeften – sterke rekenaars

De Uitdager Vertoont irritant gedrag en kan

behoorlijk lastig zijn

Herkenning moet meer indirect gebeuren, omdat de scores op LVS onvoorspelbaar zullen zijn

Onderwijsbehoeften – sterke rekenaars

De onderduiker Probeert niet als hoogbegaafd te

worden herkend Zoekt sociale verkeer als een

vluchtweg. Bij de groep horen is een belangrijke doelstelling

Onderwijsbehoeften – sterke rekenaars

De Drop out Is behoorlijk ver van het goede spoor

geraakt Isoleert zichzelf en bekritiseert zowel

zichzelf als anderen

Uiteenlopende resultaten laten zien dat hij/zij wel meer kan, maar het niet altijd laat zien

Onderwijsbehoeften – sterke rekenaars

De leerling met leer- en/of gedragsproblemen Valt ook op door inconsistenties Is storend en kan zich afreageren op

anderen

Vaak ook in intelligentieprofiel grote schommelingen

Onderwijsbehoeften – sterke rekenaars

De zelfstandige leerling De meest evenwichtige van allemaal Herkent men gemakkelijk Goede sociale vaardigheden Komt op voor eigen opvattingen

Aanbod sterke rekenaars

Uitgangspunten:- Open opdrachten en vragen waarbij creatief

denken een belangrijke rol speelt- Het waarom van een leerdoel duidelijk maken- Extra doelen formuleren- Zoeken naar mogelijkheden tot samenwerking- Leerling betrekken bij het proces- Instructietijd plannen

Aanbod sterke rekenaars

Compacten Verrijken Versnellen

Compacten

De leerling maakt minimale basisstof, maar alle leerdoelen worden wel behaald

Door compacten kan de leerkracht de reguliere leerstof meer afstemmen op de leerbehoeften van de leerling en kunnen problemen als demotivatie en onderpresteren voorkomen worden

Compacten

Maak evt. gebruik van het routeboekje. Hierdoor voorkom je dat leerlingen zichzelf verkeerde strategieën aanleren of cruciale onderdelen missen.

Verrijken

Iets extra aanbieden aan de leerling ten opzichte van de basisstof

Verbredingstof: aanvullend op de kerndoelen

Verdiepingsstof: verdieping van de reguliere leerstof

Verrijken

Materialen

Aanbod sterke rekenaarsReflectie:

Hoe goed lukt het mij op dit moment het aanbod aan de sterke rekenaars te realiseren? Denk aan:

- Signaleren- De leerling betrekken bij het proces- Extra instructietijd organiseren- Goede verrijkingsopdrachten aanbieden- Extra doelen formuleren- Open vragen stellen

Formuleer onderwijsbehoeften

Voor een sterke rekenaar

Zie opdracht 2

Na afloop van deze bijeenkomstLiteratuur Gijzen, W. (2010) ‘Handelingsgericht werken met

groepsplannen’. JSW 95 (2), p. 12-15 Groenestijn, M. (2011). Protocol ERWD hoofdstuk 6

(p 162-183). Kwaliteitskaart effectief omgaan met sterke

rekenaars

Huiswerkopdracht Noteer twee leerervaringen Lever het formulier met leerervaringen in bij de Ib-

er

Evaluatie