Financiëleverslaggeving

Inhoud

Financiëleverslaggeving

Jury 2

Ter inleiding 3

Criteria voor de beoordeling 4

Juryverslag 10

Resultaten benchmark financiële websites 2010 16

• Toekomstverwachtingen financiële communicatie 17

• Quick facts 19

• FD Top 40 21

• Gemiddelde scores per dimensie 22

• Ontwikkeling scores 2005-2010 23

Bijlage 1: Onderzoeksverantwoording 24

Bijlage 2: Gedragscode Jungle Minds 25

Bijlage 3: Winnaars FD Henri Sijthoff-Prijs (per jaar) 26

Bijlage 3: (vervolg) Winnaars FD Henri Sijthoff-Prijs (per bedrijf) 28

1

Jury

De jury die beoordeelt welke ondernemingen op grond van hun financiële verslaggeving in aanmerking komen voor de FD Henri Sijthoff-Prijs, is als volgt samengesteld:

Prof. dr. mr. F. van der Wel RAhoogleraar Externe Verslaggeving aan de Vrije Universiteit Amsterdam

Drs. E.A.J. van de Merweprofessioneel commissaris

Prof . dr. J.M.G. Frijnshoogleraar beleggingsleer aan de Vrije Universiteit Amsterdam

Het secretariaat van de jury wordt gevoerd door de redactie van Het Financieele Dagblad.Voor informatie:Gert van der Have(T) 020-592 87 74(E) have@fd.nl

SamenwerkingDe FD Henri Sijthoff-Prijs wordt mede mogelijk gemaakt door de NBA, de Nederlandse Beroeps-organisatie van Accountants.

Vormgeving: Karin Goedhart, GoodArt

Druk: Grafiënt Printmedia, Laren

Copyright © 2010 Het Financieele Dagblad

Ter inleiding

D e FD Henri Sijthoff-prijs bestaat sinds 1954, maar gaat nog steeds met zijn tijd mee.De toenmalige eigenaar en directeur van Het

Financieele Dagblad, de heer H.A.H. Sijthoff vernoemde de ‘prijs voor het beste jaarverslag’ naar zijn vader. Destijds waren er vrijwel geen voorschriften voor de jaarrekening. Dat maakte een stimulans voor betere verslaggeving in de vorm van een prijs gewenst. Intussen is er veel veranderd. Er zijn inmiddels zo veel regels op het terrein van financiële verslaggeving dat de prijs overbodig lijkt. Toch blijkt ook dit jaar dat de prijs zijn waarde nog steeds niet heeft verloren. Het juryrapport concludeert dat transparante, leesbare en consistente verslaglegging nog steeds niet overal gemeen-goed is. Het verslag lijkt te veel een verantwoording van verschillende regels (rules-based) te zijn in plaats van een samenhangend bedrijfseconomisch verhaal. Daarom vinden we de prijs nog steeds zinvol, wat door veel bedrijven wordt beaamd.

De FD Henri Sijthoff-Prijs gold aanvankelijk als onderschei-ding voor het beste jaarverslag. De opkomst van internet en financiële verslaggeving via dit medium is een volledig nieuwe uitdaging. Vanaf 2003 is dit nieuwe medium een onderdeel van de beoordeling. In de criteria van februari 2007 is financiële verslaggeving op vergelijkbare voet gezet van het geprinte verslag.

Ontwikkelingen in de markt en samenleving hebben in de lange traditie van de FD Henri Sijthoff-Prijs geleid tot vele aanpassingen in de criteria. Het overzicht van aanpas-singen leest inmiddels als een bloemlezing over de korte geschiedenis in verslaggeving.

Vanaf 1969 wordt de totale financiële publiciteit van de onderneming in de beoordeling betrokken.

In 1974 vond een algehele herziening van de normen plaats. Het uitgangspunt van de totale financiële publici-teit bleef gehandhaafd. Nieuw was ook dat niet ter beurze genoteerde ondernemingen voortaan voor prijstoekenning in aanmerking zouden kunnen komen. In 1983 zijn de nor-men opnieuw geredigeerd.

Vanaf 2001 tot heden is er een stoomversnelling gekomen in de wijzigingen. In 2001 zijn ze aangescherpt en beter gesorteerd, zodat meer transparantie wordt geboden aan deelnemende ondernemingen. De uitsluitingperiode voor een prijswinnaar van vijf jaar is vervangen door een uitslui-tingperiode van twee jaar. Daarnaast gaat de jury ertoe over bedrijven te nomineren.

In december 2003 zijn de criteria aangepast aan nieuwe ontwikkelingen als IFRS en corporate governance en aange-vuld met criteria voor toetsing van de kwaliteit van financi-ele (internet) websites. In de beoordeling van 2004 wordt

de kwaliteit van de financiële websites van de categorie ‘AEX-fondsen’ voor het eerst meegewogen.

De laatste aanpassing dateert van februari 2007. Voor het eerst wordt er een nieuwe prijscategorie toegevoegd: die voor niet-beursgenoteerde ondernemingen. Het Finan-cieele Dagblad en de jury zijn van mening dat ook grote, niet-beursgenoteerde ondernemingen goede financiële ver-antwoording dienen te geven. De prijs voor deze categorie moet een stimulans worden voor optimale verslaggeving. In de criteria van 2007 zijn ook de eisen voor websiteverslag-geving aangescherpt. De beoordeling van de website weegt zwaar in de totale waardering van de financiële verslag-geving van ondernemingen. Hiermee wordt recht gedaan aan het toenemende belang van dit nieuwe medium in de maatschappij.

Een verandering is dat we met ingang van 2010 een samen-werking zijn aangegaan met de Nederlandse Beroepsor-ganisatie van Accountants (NBA). Zij gaat de jury onder-steunen door het uitvoeren van een aantal thematische onderzoeken.

Deze prijs zou niet zijn huidige betekenis hebben ge-kregen zonder de deskundige jury, bestaande uit Erik van de Merwe, Jean Frijns en Frans van der Wel, die in laatste instantie voor de keuze van de winnende ondernemingen verantwoordelijk is. Ik wil mijn bijzondere erkentelijkheid betuigen aan deze jury, de interne FD-commissie FD Henri Sijthoff-Prijs, het bedrijf Jungle Minds dat onderzoek doet naar de bedrijfsverantwoording op websites en de NBA.

Ulko JonkerHoofdredacteur Het Financieele Dagblad

‘ Deze prijs zou niet zijn huidige betekenis hebben gekregen zonder de deskundige jury, die in laatste instantie voor de keuze van de winnende onderne-mingen verantwoor-delijk is.’

32

Criteria voor de beoordeling

1. FD Henri Sijthoff-PrijsDe FD Henri Sijthoff-Prijs wordt jaarlijks door Het Financieele Dagblad uitgereikt aan ondernemingen die zich gunstig onderscheiden door hun openbare informatie en financiële verslaggeving.

De belangrijkste onderdelen die hiervoor worden beoordeeld zijn het jaarverslag en de verslaggeving via de websites. Ook worden kwartaalberichten, persberichten en presentaties in de beoordeling betrokken. In het bijzonder wordt aandacht geschonken aan verbetering van de infor-matieverstrekking.

De beoordeling wordt door een onafhankelijke jury uitge-voerd. De jury kent jaarlijks drie prijzen toe:• aan een onderneming in de categorie ‘AEX’; • aan een onderneming die op de Amsterdamse effectenbeurs

wordt verhandeld in de categorie ‘mid- en smallcap’ of• aan een onderneming die ‘niet-beursgenoteerd’ is.

Als peildatum voor deze categorieën wordt gekozen 31 de-cember van het jaar waarover de prijs wordt toegekend. De beoordeelde periode loopt vanaf de publicatie van de eer-stekwartaalcijfers tot en met de bekendmaking van de jaarcij-fers en de publicatie van het jaarverslag en de daaropvolgende perspublicaties en eventuele analistenbijeenkomsten.

De websites worden beoordeeld in de periode maart-september na het betreffende boekjaar.

2. Welke ondernemingen komen in aanmerking voor de FD Henri Sijthoff-Prijs?Alle ondernemingen die onder het Nederlandse jaarreke-ningenrecht vallen, te weten de naamloze vennootschap, de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, de coöperatieve vereniging en de onderlinge waarborg-maatschappij, komen voor een beoordeling in aanmerking, voorzover zij hun activiteiten overwegend in de marktsector uitoefenen. Het eigen vermogen van de onderneming dient minimaal 10 miljoen euro te bedragen.

De jury beoordeelt op eigen initiatief de kwaliteit van de financiële verslaggeving van alle ondernemingen waarvan de aandelen tot de notering aan de Amsterdamse beurs zijn toegelaten. Voor de categorie ‘niet-beursgenoteerd’ maakt de jury jaarlijks op eigen initiatief een selectie van circa twintig ondernemingen. Niet-beursgenoteerde onderne-

mingen die het initiatief nemen om mee te dingen naar de prijs worden ingedeeld in de categorie ‘niet-beursgeno-teerd’. Ondernemingen die voor deze prijs in aanmerking willen komen, wordt verzocht dit vóór 1 juli kenbaar te maken aan de coördinator van de FD Henri Sijthoff-Prijs-commissie, Het Financieele Dagblad, Postbus 216, 1000 AE Amsterdam, onder gelijktijdige toezending van vier exem-plaren van het jaarverslag en van andere gepubliceerde financiële informatie die op het boekjaar betrekking heeft. Inzendingen die na 1 juli worden ontvangen, komen niet in aanmerking voor beoordeling.

3. BeoordelingsprocedureDe beoordeling van de kwaliteit van de financiële verslag-geving wordt door een onafhankelijke jury uitgevoerd. De beoordeling vindt plaats op basis van toetsing aan de ‘FD Henri Sijthoff-Prijs-criteria voor de beoordeling’.

Deze criteria worden vastgesteld door de jury. De criteria zijn in te zien via het Sijthoff-dossier op www.fd.nl/Sijthoff óf op te vragen bij de coördinator van de FD Henri Sijthoff-Prijs van Het Financieele Dagblad, Postbus 216, 1000 AE Amsterdam, 020-5928888 (Sijthoff@fd.nl)

De jury wordt bijgestaan door een interne Henri Sijthoff-Prijs-commissie van Het Financieele Dagblad (FD-Sijthoff-commissie). Vragen over de FD Henri Sijthoff-Prijs kunnen via e-mail worden gesteld: Sijthoff@fd.nl.

Bij de beoordeling van de financiële verslaggeving via in-ternet wordt gekeken naar de kwaliteit van de ‘website con-tent’ en de (technische) ‘kwaliteit van de website’ volgens bepalingen in paragraaf 4 van deze criteria. De jury behoudt zich het recht voor om voor inventarisering van de ‘website eigenschappen’ derden in te schakelen.

De jury nomineert aan de hand van beoordelingscriteria maximaal vijf ondernemingen in alle prijscategorieën. De nominatie van de bedrijven wordt in de eerste week van oktober bekendgemaakt via publicatie in Het Financieele Dagblad, FD.nl en BNR Nieuwsradio.

De jury kiest uit de genomineerde ondernemingen per categorie een onderneming die zich het meest onderscheidt in openbare informatie en verantwoording over de financiële gang van zaken. De jury brengt verslag uit via een juryrapport.

Aan bekroonde ondernemingen wordt de eerstvolgende twee jaar geen prijs toegekend.

4. Criteria voor de beoordeling4.1. AlgemeenOnderstaande criteria gelden voor de financiële verslag-geving in gedrukte vorm of via de website. Hierbij hanteert de jury de volgende algemene uitgangspunten:• De (jaar)verslaggeving zal ten minste moeten voldoen

aan de wettelijke bepalingen. Beursgenoteerde onderne-mingen dienen daartoe te rapporteren conform Interna-tional Financing Reporting Standards (IFRS) en – indien van toepassing – de United States Generally Accepted Accounting Principles (US-Gaap). Voor de categorie ‘niet-beursgenoteerd’ is rapportage conform IFRS niet verplicht maar wel een aanbeveling.

• Indien de onderneming onder de verplichtingen van de Amerikaanse Security Exchange Commission (SEC) valt, dient in het Nederlandse (jaar)verslag een ‘reconciliatie’ naar IFRS te worden opgenomen.

• Wet- en regelgeving betreffende financiële rapportage is onderhevig aan wijzigingen. Ondernemingen dienen aan te geven welke rapportagestelsel is gevolgd. Indien het bedrijf stelselwijzigingen doorvoert en/of andere grond-slagen wil gaan hanteren, dient aangegeven te worden wat de te verwachten effecten zijn op het vermogen en/of de resultaten.

• Het bestuursverslag en jaarrekening dienen te zijn goed-gekeurd door de controlerende accountant. Op generlei wijze is de beoordeling van de kwaliteit van de financiële verslaggeving door de Henri Sijthoff-Prijs-jury een waar-deoordeel over de betrouwbaarheid hiervan.

• De verslaggeving dient voor de diverse doelgroepen, zoals investeerders, werknemers en overige belanghebbenden, zowel kwalitatief als kwantitatief een zo groot mogelijke transparantie te verschaffen over de gang van zaken. In het algemeen geldt dat hiermee zo veel mogelijk inzicht geboden moet worden over de ‘kansen en risico’s’ voor de onderneming.

• Ondernemingen die activiteiten verrichten met een grote invloed op veiligheid en/of milieu, dienen in hun ver-slaggeving zowel kwantitatief als kwalitatief hierop een toelichting te geven. De jury hecht een groot belang aan onafhankelijke ‘auditing’ van de kwantitatieve informa-tie.

• Ondernemingen dienen inzicht te geven in het integri-teitbeleid en de toetsing daarvan.

54

De beoordeling van de kwaliteit van de financiële verslaggeving wordt door een onafhankelijke jury uitgevoerd.

4.2. Website Content: aanvullende bepalingenVoor beoordeling van de kwaliteit van financiële verslag-geving in de websites gelden dezelfde criteria als voor gedrukte verslaggeving. De kwaliteit van de website wordt beter beoordeeld naarmate (1) de technische eigenschap-pen van de website in orde zijn (paragraaf 4.6) én (2) de inhoud van de informatiehoofstukken ‘best-practice’ zijn (paragraaf 4.1-4.5). De volgende informatiehoofdstukken dienen eenvoudig in de (hoofd)navigatie van de website gevonden te kunnen worden:• activiteiten en bedrijfsstructuur;• bestuurders, met korte cv’s, foto’s en eventueel overige

relevante informatie;• missie, strategie en (financiële) doelstellingen;• kerncijfers;• corporate governance;• toekomstige (markt)ontwikkelingen en verwachtingen; • risicoprofiel en gevoeligheidsanalyse;• aandeelhoudersinformatie. 4.3. Bestuursverslag• Een duidelijke formulering van missie en (financiële)

doelstellingen op groepsniveau, alsmede een (onder-bouwing van) de strategie om deze doelstelling te berei-ken. Indien van toepassing ook voor de verschillende divisie(activiteiten). De (financiële) doelstellingen dienen zo veel mogelijk te worden gekwantificeerd.

• Bericht van de voorzitter. Hierin dient ten minste een reële schets van de afgelopen en komende ontwikkelingen te worden gegeven.

• Een helder verslag van de raad van commissarissen. In dit verslag dient verantwoording te worden afgelegd over het toezicht op het gevoerde beleid. Er dient een verslag gege-ven te worden van de werkzaamheden van verschillende bestuurscommissies zoals de audit- en remuneratiecom-missie. In de toelichting op het remuneratiebeleid wordt ingegaan op de relatie tussen beloning en prestatie.

• Een helder directieverslag, kwantitatief ondersteund. Dit verslag moet toelichting geven op de gebeurtenissen in het afgelopen jaar, met nadruk op de uitvoering van de strategie en doelstellingen, de ontwikkelingen in de markt, marktaandeel, concurrentieverhoudingen, acqui-sities, fusies en/of desinvesteringen, de financiële gang van zaken, eventuele stelselwijzigingen en de effecten

daarvan, relevante aspecten van corporate governance, de risicoparagraaf, de toekomstige ontwikkelingen, vernieu-wingen in de productportfolio en werkgelegenheidsbe-leid.

• Wat betreft ontwikkelingen in de markt, marktaandeel en concurrentieverhoudingen: deze paragraaf dient inzicht te geven in de ontwikkelingen van de mark(ten) waarin de onderneming opereert, het marktaandeel dat de onder-neming daarin heeft en hoe de onderneming gepositio-neerd is ten opzichte van de concurrentie. Deze onder-werpen kunnen ook worden behandeld in het verslag per divisie.

• Wat betreft de behandeling van fusies, overnames en (des)investeringen dient er een cijfermatige verwerking gege-ven te worden met overnameprijs, financiering, datum van consolidatie en invloed op omzet, bedrijfsresultaat, personeel en investeringen.

• Wat betreft incidentele baten en lasten: een duidelijke toe-lichting op de aard, reden en omvang en de gevolgen voor onderneming, divisies etc. Indien mogelijk inzicht in de verwachte ontwikkelingen op dit gebied, zodat het effect van verrassingen geminimaliseerd wordt.

• Wat betreft corporate governance: de onderneming dient verantwoording af te leggen hoe zij de richtlijnen van de commissie Corporate Governance uitvoert en uit te leggen waar en waarom men bepaalde onderdelen van de cor-porate governance-regels niet uitvoert (‘apply or explain’-principe).

• Wat betreft de risicoparagraaf: deze dient de stakeholders een goed inzicht te bieden in het risicoprofiel van de on-derneming. Onderscheid dient te worden gemaakt tussen marktrisico’s, operationele risico’s en overige voor het bedrijf van belang zijnde risico’s. De risico’s dienen voor-zover mogelijk zowel kwalitatief te worden beschreven als kwantitatief te worden toegelicht. Tevens dient daarbij te worden aangegeven welke instrumenten worden gebruikt om de risico’s te beheersen. Dit kan door zowel het afdek-ken van marktrisico’s (bijvoorbeeld valutarisico’s, renteri-sico, wijzigingen in prijzen van grondstoffen etc.) als het verminderen van operationele risico’s door bijvoorbeeld interne controlemaatregelen en verzekeringen. Scenario-analyses (bijvoorbeeld effecten van wijziging van rente, valuta, aandelenkoersen en andere factoren die voor het betreffende bedrijf van belang zijn) zijn hierbij essenti-

eel. Ook de vermelding van de juridische claims vormt een onderdeel van deze paragraaf. De afhankelijkheid van bijvoorbeeld één product of van een grote cliënt op het bedrijfsresultaat dient te worden toegelicht. Een inzicht in verzekeringen wordt aanbevolen.

• Wat betreft de toelichting op de verwachtingen: er dient een goed beargumenteerde en zo kwantitatief mogelijke uitspraak gegeven te worden omtrent de gang van zaken in het nieuwe boekjaar.

• Wat betreft personeel: adequate en relevante informatie over ontwikkelingen op personeelsgebied (o.a. ziektever-zuim, personeelsverloop, opleidingen, werkgelegenheid en verplaatsen van activiteiten).

• Een gedetailleerd verslag per divisie. De jury gaat ervan uit dat de onderneming hier kwantitatief en kwalitatief ingaat op de divisiestrategie, financiële doelstellingen, de uitvoering hiervan, toekomstige interne en externe ontwikkelingen, bedrijfsspecifieke elementen/situaties en verwachtingen. Het divisieverslag dient vergezeld te gaan van kwantitatieve gegevens van ten minste twee jaar, zodat de ontwikkeling van de omzet, winstgevendheid (bijvoor-beeld operationele marge, nettowinstmarge, rendement op geïnvesteerd vermogen, ‘economic value added’ etc.), kostenontwikkeling, investeringsniveaus, afschrijvingen, geïnvesteerd vermogen en personeel inzichtelijk worden. Het verdient aanbeveling relevante niet-financiële operati-onele en/of marktgegevens te verstrekken.

• Een overzicht van gegevens over het aandeel. Hierbij moet ten minste zijn opgenomen de nettowinst per aandeel, de nettowinst per aandeel ‘fully diluted’, de ontwikkeling van het aantal uitstaande aandelen, de ontwikkeling van het aantal aandelen fully diluted, de invloed van de eenmalige baten en lasten op de winst per aandeel (ook winst per aandeel fully diluted) en – vooruitlopend op verwachte nieuwe rapportagerichtlijnen – de kosten per aandeel van het gevoerde optiebeloningsbeleid. Ook dient er een indicatie gegeven te worden van de verdeling van het aan-delenbezit (inclusief een overzicht van gedane meldingen in het kader van de Wet Melding Zeggenschap) en overige relevante informatie die te maken heeft met het aandeel (bijvoorbeeld koersinformatie, beursomzet, koersgrafiek versus beursindex en sectorindex).

• Een aparte paragraaf met data die met name voor aandeel-houders en investeerders van belang zijn (met bijvoor-

76

De kwaliteit van de website wordt beter beoordeeld naar-mate de technische eigenschap-pen van de site in orde zijn.

beeld contactpersoon binnen de organisatie, webadres, financiële agenda etc.).

• Een overzicht met relevante, zo nodig aan gewijzigde om-standigheden aangepaste kengetallen en kritische ratio’s over bedrijfsresultaten en financiële structuur over een reeks van minimaal vijf jaar, voorzover de onderneming over die gegevens beschikt.

• De vormgeving, grafieken, tabellen en illustraties dienen het inzicht in de onderneming te vereenvoudigen en zo-doende het begrip te vergroten.

• Omschrijving van gebruikte begrippen en financiële ra-tio’s. De financiële ratio’s dienen herleidbaar te zijn uit de gegevens van de jaarrekening.

• Het bestuursverslag als geheel dient een toegankelijk en helder overzicht te bieden van de onderneming.

4.4. JaarrekeningNaast de algemene voorwaarden die van toepassing zijn voor de jaarrekening, hanteert de jury de volgende aandachtspunten: • Een duidelijke uiteenzetting van de algemene grondsla-

gen waarop de opstelling van de jaarrekening berust. Indien de onderneming een stelselwijziging heeft door-gevoerd, dan dienen de effecten daarvan zowel in het be-stuursverslag als in de jaarrekening toegelicht te worden.

• Een kasstroomoverzicht conform de hiervoor geldende richtlijnen.

• Naast de wettelijke specificaties die gelden voor de winst-en-verliesrekening en de balans, een duidelijke – bij voorkeur genummerde – toelichting op individuele posten, zodat hierin het grootst mogelijke inzicht wordt geboden. Daar waar mogelijk deze posten uitsplitsen naar activitei-tensegment.

• Een kwantitatieve waardering van immateriële activa (waaronder de goodwill), met een uitgebreide toelichting.

• Inzicht in de ‘off balance’ posten. • Duidelijke informatie over de pensioenvoorzieningen,

financiering en uitgangspunten (zoals de gehanteerde rekenrente). Inzicht in de relatie tussen pensioenfonds en de onderneming. Het verdient aanbeveling inzicht te geven in het effect op de voorziening ofwel de noodzakelijke voorziening indien één of meerdere gehanteerde veronder-stellingen worden veranderd (bijvoorbeeld de rekenrente).

• Duidelijke informatie over beloning van directie en com-missarissen, gespecificeerd per bestuurslid. Duidelijke

toelichting op de optiestructuur met – indien van toepas-sing – specificatie per bestuurslid. Uitwerking van totale kosten van het gevoerde optieremuneratiebeleid.

• Duidelijke toelichting op voorzieningen (en de mutaties daarin) en reserves (met gehanteerde waardebepalingsme-thodieken).

• Toelichting op ingehuurde accountancy- en adviesdiensten en -kosten.

• Overzicht met kwartaalcijfers (indien van toepassing).

4.5. Tussentijdse verslaggeving• De onderneming dient het Fondsenreglement wat betreft

de tussentijdse verslaggeving na te komen.• De halfjaarcijfers en/of de kwartaalcijfers dienen aan te slui-

ten bij de gehanteerde methodiek van de jaarverslaggeving en dienen voldoende informatief en transparant te zijn.

• Wat betreft belangrijke gebeurtenissen zal een kwanti-ficering van de invloeden van deze gebeurtenissen op het resultaat, voorzover van toepassing, positief worden gewaardeerd.

4.6. Website-eigenschappenHierin wordt gekeken naar (1) de kwaliteit van de website als geheel en (2) de toegankelijkheid van specifieke content. Voor het beoordelen van de website-eigenschappen worden onderstaande aspecten geïnventariseerd:

a. De websitekwaliteit, de mate waarin de website:• toegankelijk is;• interactie biedt;• multimedia bevat;• personaliseert.

b. Contenttoegankelijkheid, de mate waarin informatie op de website:

• toegankelijk is;• geschikt is gemaakt voor het web;• beschikbaar is.De toegankelijkheid van de content wordt op de volgende onderdelen vastgesteld:

c. Algemene bedrijfsinformatie• bedrijfsprofiel;• corporate Governance.

d. Financiële informatie:• actuele informatie;• historische informatie;• financiële verslaggeving;• financiële kerngegevens;• informatie voor investeerders;• toekomstinformatie.

Er wordt bij de presentatie van deze officiële bedrijfs-overzichten gelet op de tijdigheid van presentatie, de archieffunctie, het gebruikersgemak (navigatie, zoek-functionaliteit, print- en kopieerfaciliteiten en bewaar-opties).

Ten aanzien van presentaties kan men gebruikmaken van audio- en videofunctionaliteiten voor berichtgeving rondom aandeelhoudersvergaderingen, presentaties van kwartaal- en jaarcijfers en analistenbijeenkomsten. Ook wordt gekeken naar de servicegerichtheid en inter-activiteit zoals respons op e-mailberichten, persoonlijke nieuwsbrieven, interactieve grafieken en analytische hulpmiddelen.

5. Historie ontwikkeling FD Henri Sijthoff-Prijs criteriaDe normen die gelden voor de Henri Sijthoff-Prijs werden vastgesteld in 1956, aangevuld in 1969 en in 1974, en in 1983 opnieuw geformuleerd. In 1995 zijn de normen opnieuw geformuleerd en aange-vuld.

In 2001 zijn de normen gemoderniseerd. De periode van uitsluiting van prijswinnaars is ingekort van vijf naar twee jaar; de jury benoemt genomineerde bedrijven voorafgaan-de aan de prijsuitreiking.In 2003 zijn de criteria uitgebreid, aangepast aan nieuwe ontwikkelingen als IFRS, corporate governance en aangevuld met criteria voor toetsing van de kwaliteit van financiële websites.

In 2007 is een derde prijscategorie voor niet-beursgeno-teerde ondernemingen ingesteld en vindt de beoordeling plaats op gelijkwaardige basis van het gedrukte verslag en de kwaliteit van de websites.

Het aantal genomineerden per prijscategorie is gemaxi-meerd op vijf.

De normen die gelden voor de Henri Sijthoff Prijs werden vastgesteld in 1956, aangevuld in 1974, en in 1983 opnieuw geformuleerd.

98

Juryverslag

Dit jaar is de kwaliteit van financiële rapportage niet ver-beterd, met name bij de AEX-hoofdfondsen is de ontwikkel-ing teleurstellend. Zo laat de leesbaarheid van jaarverslagen en financiële websites te wensen over, ontbreekt in veel gevallen een gedegen bedrijfseconomische analyse, wordt weinig toelichting gegeven over vooruitzichten en blijft het verslag van de raad van commissarissen en zorgenkindje. Wel is er ook vooruitgang te zien, zoals ten aanzien van de segmentering van activiteiten en de transparantie over het crisismanagement.

Om te beginnen met de leesbaarheid. Jaarverslagen en financiële websites bevatten doorgaans veel informa-tie, maar verschaffen helaas onvoldoende duiding. Veel onderdelen zijn onderworpen aan specifieke regelgeving en hoewel per onderdeel deze regelgeving wordt gevolgd ontstaat er geen holistisch jaarverslag. Het blijft te veel een fragmentarisch geheel. Soms komt bepaalde infor-matie meerdere keren in het jaarverslag terug. Of erger, bijvoorbeeld aan het begin van het jaarverslag wordt een test van een risico beschreven, terwijl pas verderop in het jaarverslag de risico’s worden beschreven. Niet altijd sluit deze informatie goed op elkaar aan. De toenemende regelgeving voor bepaalde jaarrekeningposten maken jaarverslagen er niet leesbaarder op. Regelgeving is er op onderdelen, met name in de jaarrekening, maar ontbreekt op totaalniveau.

Er was binnen de jury nog even een korte discussie of Nederland het systeem in VS moet gaan volgen, waarbij een jaarverslag aan een honderdtal punten moet voldoen en volgens een voorgeschreven volgorde is opgebouwd. Al snel was duidelijk dat het ‘rule based’-principe hier niet gewenst is.

Ook missen veel rapportages nog steeds een gedegen bedrijfseconomische analyse. Dit terwijl je er wel van mag uitgaan dat deze analyses intern beschikbaar zijn. Het is soms heel simpel. In een aantal gevallen geeft het bedrijf aan dat de omzet met x% is gestegen, maar verzuimt te melden welke factoren bijdragen aan de omzetgroei. Wel regelmatig is de omzetgroei uitgesplitst naar auto-nome groei, groei door acquisities/afstotingen en valuta-effecten. Maar hoe die autonome omzetgroei tot stand is gekomen blijft onduidelijk.

FD Henri Sijthoff-prijs over verslaggeving 2009

‘ Ook missen veel rapportages nog steeds een gedegen bedrijfseconomische analyse. Dit terwijl je er wel van mag uitgaan dat deze analyses intern beschikbaar zijn.’ –Erik van de Merwe

Verder is het heel dun gezaaid met bedrijven die concrete vooruitzichten verschaffen. Het is begrijpelijk dat het in deze tijd moeilijk is om bepaalde harde uitspraken te doen, maar aan de andere kant is het wel mogelijk om de factoren te bespreken die belangrijk zijn voor het halen van bepaalde doelen alsmede de actiepunten die daarvoor nodig zijn.

Het verslag van de raad van commissarissen is niet veel verbeterd. In de praktijk worden veel RvC-verslagen opge-steld door de secretaris van de vennootschap en dat straalt er ook vanaf. Belangrijke ontwikkelingen in het afgelopen jaar zijn onvoldoende genoemd. Bijvoorbeeld zijn bij en-kele bedrijven topmannen via de achterdeur vertrokken. Het kan niet anders dat dit ter sprake is geweest in RvC-vergaderingen, maar daarover is in de verslaggeving niets te lezen. Bij de bestuursvoorzitter van KPN is de bonus gehalveerd, vanwege opvolgingsproblematiek. Hoewel de redenen publiekelijk bekend waren, was hierover niets in het RvC-verslag te lezen.

Het gaat de goede kant op met de segmentatie. Niet alleen op omzetniveau vinden er uitsplitsingen plaats naar acti-viteit of geografisch gebied, maar ook (bedrijfs)resultaten worden opgedeeld en steeds vaker vindt een verdeling plaats van het geïnvesteerde kapitaal.

En gelukkig is er ook wat positiefs te melden over het crisismanagement van beursbedrijven, waarbij redelijk effectief is ingegrepen. Uit de jaarverslagen blijkt dat er hard is ingegrepen in het terugdringen van het werkka-pitaal en hard in de bedrijfskosten is gesneden. Hoewel dit soms pijnlijke momenten waren voor het bedrijf zelf, is de jury er van overtuigd dat zo’n tien jaar geleden wel anders – lees minder snel/hard – was gereageerd door bedrijven. Hierover is ook voldoende gerapporteerd in de financiële verslaggeving. Veel bedrijven waren transparant over hun maatregelen. Waarbij meteen kan worden opgemerkt dat veel bedrijven de crisis moeilijk konden ontwijken. De toelichting op convenanten en de bijbehorende ratio’s was dan beter dan in voorgaande jaren.

Ten aanzien van pensioenen wil de jury het volgende op-merken. De toelichting is in eerste instantie voldoende. Bedrijven die een ‘defined contribution’-systeem kennen hoeven volgens de boekhoudregels weinig toe te lichten aangezien de risico’s bij het pensioenfonds liggen. Maar als de risico’s toch bij het bedrijf liggen, dan wordt in de jaarverslagen vaak vergeten te melden dat er twee syste-men zijn om de pensioenverplichtingen te berekenen: volgens de regels van IFRS en de vaak stringentere regels van De Nederlandsche Bank (DNB). Het kan gebeuren dat onder het DNB-systeem het bedrijf meer verplichtingen heeft dan onder IFRS. En het is aan het bedrijf om beide verantwoordelijkheden helder en goed toe te lichten. Dit is een punt van verbetering.

Tot slot was de toelichting op impairments interessante lectuur. Verhelderend was de reden van een afboeking op een actief, voor zover dat was gemeld. En ook was een be-drijf gewijzigd van impairmentsystematiek, waarvan de argumentatie niet was terug te vinden. En zelfs ontbrak een impairment, terwijl je dat wel zou verwachten. Bij sommige bedrijven liepen de resultaten namelijk fors te-rug, wat zuiver theoretisch tot gevolg zou moeten hebben dat sommige activa ook minder waard worden. Lagere toekomstige kasstromen leiden immers tot een lagere contante waarde van het betreffende actief. Bedrijven gaven geen toelichtingen waarom de afboeking niet was gedaan.

1110

AEX:

AholdAhold is in zijn verslaggeving vrij volledig en gedetailleerd met informatie. Het verslag van de raad van bestuur is beter dan gemiddeld en ook het verslag van de raad van commis-sarissen onderscheidt zich in positieve zin. Het maatschap-pelijk verslag is goed te noemen en de toelichting over pensioenen is uitgebreid. Keurig is ook de toelichting op obligaties, met looptijden, rentepercentages en tranches voor aflossing. Ahold behoort verder tot de top-5 beste financiële websites.

Wat wordt gemist in het verslag is een goede omgevings-analyse, met name met betrekking tot de activiteiten buiten Nederland. Verder is het verslag wel erg Amerikaans – en daardoor juridisch – getint en is het bedrijf volgens de jury niet concreet genoeg over de strategie.

RandstadUit het jaarverslag van Randstad blijkt dat het om een echte ondernemer gaat. Het verslag draait niet om de recente ontwikkelingen heen, maar geeft duidelijk aan waar het op slaat. Zo is duidelijk uiteen gezet hoe er is gemanaged tij-dens de economische crisis, waarbij een flinke personeels-reductie heeft plaatsgevonden. Ook de overname van Vedior is goed uiteengezet en er is een goede omgevingsanalyse opgenomen. Het bedrijf verschaft financiële doelstellingen door de economische cyclus heen en licht toe waarom en-kele doelen niet zijn gehaald. Verder is het maatschappelijk verslag uitzonderlijk goed en behoort de financiële website van Randstad tot de top-15.

Dit neemt niet weg dat er minpunten – ofwel verbeter-punten – zijn te noemen. Het is erg zoeken naar de segmen-tering, die voornamelijk blijft steken op omzetniveau. Zo ontbreekt een kapitaalallocatie. En naar mening van de jury kan de bedrijfseconomische analyse beter.

Bij deze twee nominaties is het helaas gebleven voor de catego-rie AEX-fondsen van de FD Henri Sijthoff-Prijs. De jury is van mening dat andere AEX-fondsen kwalitatief tekortschoten op verschillende punten, waaronder leesbaarheid, toelichting op de strategie en kapitaalstructuur. De keuze voor de winnaar is uiteindelijk gevallen op Randstad.

Mid- en smallcap:

BinckBankIn het jaarverslag van BinckBank zijn veel klantgegevens opge-nomen en is de marktomgeving duidelijk uiteengezet, waarbij zelfs namen van concurrenten zijn genoemd. De risicopara-

graaf en de SWOT-analyse zijn zonder meer goed te noemen. Het bedrijf meldt ook het aangehouden kapitaal per risico-type. De groeidoelen zijn voldoende, alleen wil de jury graag opmerken dat dit alleen betrekking heeft op de omvang van de activiteiten en niet de winstgevendheid. Om nog wat meer verbeterpunten te noemen: de financiële doelstellingen zijn wel erg breed en is het jaarverslag iets te veel een juichverhaal. Tot slot is er nog ruimte voor verbetering van de financiële website, aangezien deze niet in de top-50 voorkomt.

MediqMediq kent een vrij volledig jaarverslag, niet te moeilijk beschreven en waarin de nodige kwetsbaarheden met naam en toenaam worden genoemd. De bedrijfseconomische analyse is goed met een prima uitleg over risico’s en de ge-volgen van overheidsingrepen. Het verslag van de raad van commissarissen is erg verhelderend, legt verslag van iedere vergadering en laat pijnpunten zien. Zoals het incident met namaakinsulinenaalden bij een van de groepsmaatschap-pijen. Het bedrijf meldt eerlijk dat de nettowinst op genor-maliseerde basis is gedaald, terwijl de boekhoudkundige

nettowinst een stijging liet zien. De financiële website staat in de top-10, die verder louter bestaat uit AEX-hoofdfond-sen. Een goede prestatie dus.

NutrecoOok het jaarverslag van Nutreco kende een goede bedrijfs-economische analyse en gevoeligheidsanalyse. In bijna één oogopslag is de zien waar het bedrijf vandaan komt en waar het heen wil. Verder vielen de verwachtingen voor 2010 en de innovaties 2009 in positieve zin op. Het verslag van de raad van commissarissen gaf goed inzicht in hun agenda en het bedrijf meldt duidelijk dat de pensioenen bij buitenlandse dochters zijn gebaseerd op het systeem van ‘defined benefits’. De financiële website scoort met de 21e plaats niet verkeerd. Punt van kritiek is dat het bedrijf niet compliance is aan de corporate governance-code en was het niet duidelijk waar de eenmalige last aan te wijten was.

SligroHet jaarverslag van Sligro is zonder meer goed te noemen en tegelijkertijd beknopt. Zo is veel informatie opgenomen over

de markten waarin het bedrijf opereert, de concurrenten en is ingegaan op de lange-termijnvisie. Ook kent het bedrijf een goede financiële website met een 12e plek in de top-40.Wel moet worden gezegd dat het bedrijf in herhaling dreigt te vallen: er is weinig vooruitgang zichtbaar ten opzichte van voorgaande jaren. Daarnaast maken overnames deel uit van de groeistrategie van het concern, maar wordt onvoldoende duidelijk gemaakt wat de haalbaarheid van de overnamestrategie is.

In tegenstelling tot de categorie AEX, was bij de categorie small- en midkapfondsen sprake van een vrij lange longlist. De kwali-teit van de longlist is zonder meer hoog te noemen. Na een lange discussie kwam de jury uit op een shortlist met genomineerden, waarbij het verschil werd beslecht door de financiële website. Besloten is om de prijs toe te kennen aan Mediq.

Niet-beursgenoteerd:

EurekoEureko heeft zijn verslaggeving duidelijk verbeterd. Het verslag bevat veel informatie, zoals feitelijke kengetallen, het bedrijfsprofiel en de verschillende activiteiten. De toe-lichting op de marktomgeving en concurrentie is dermate uitgebreid dat deze door veel branchegenoten zou kunnen worden overgenomen. Er is zonder omwegen verhaal ge-daan over de belangen in Polen. De toelichting over buiten-landse activiteiten kan uitgebreider. Ook heerst de indruk dat het bedrijf niet helemaal weet waar het naar toe wil.

Gansewinkel, VanHet jaarverslag van Van Gansewinkel geeft heel snel een goede indruk van het bedrijf. Positief is dat bij de belang-rijkste stuurindicatoren zowel de realisatie over 2009 zijn gemeld als de ambitie voor 2010. De SWOT-analyse en de uitgebreide toelichting over duurzaamheid worden gewaar-deerd. Minder blij is de jury met de rare uitklapflappen, die de leesbaarheid niet verbeteren, en is de bedrijfseconomi-sche analyse voor verbetering vatbaar. Gemist wordt een toelichting op de continuïteit, aangezien het bedrijf een negatief eigen vermogen heeft. Noemenswaardig is dat dit het enige private equitybedrijf is dat zo open is.

SchipholSchiphol heeft een goed, uitgebreid en redelijk opgebouwd jaarverslag, met een prettige vormgeving. Veel financiële informatie is opgenomen en er is een heldere paragraaf van de raad van bestuur. De raad van commissarissen heeft een obligaat verhaal. Toelichting op personeel mag als voorbeeld dienen voor niet-beursfondsen. Weinig informatie is vermeld

1312

Mediq kent een vrij volledig jaarverslag, niet te moeilijk beschreven en waarin ook de nodige kwetsbaarheden met naam en toenaam worden genoemd

Genomineerden en winnaars FD Henri Sijthoff-Prijs 2010

over de buitenwereld, zoals marktontwikkelingen en de con-currentie van buitenlandse luchthavens. Daarbij wordt niet gedaan aan ‘benchmarking’ met de buitenlandse concurren-ten, wat je wel zou verwachten. Ook de (financiële) doelstel-lingen zijn niet concreet en het beloningsbeleid is onduide-lijk. Verder krijgt de jury het idee dat het bedrijf een beetje in de knel zit. Het bedrijf heeft grote groeiambities, maar moet wel flinke dividenden uitbetalen aan aandeelhouders.

VestedaVesteda heeft een lofwaardige poging gedaan om een serieus verslag op de stellen. Er staat veel in. Zo is er een uitgebreid overzicht met kerncijfers opgenomen, zijn doelstellingen genoemd voor 2010, is er te lezen over een felle discussie met de aandeelhouders en is een visie opgenomen over het regeringsbeleid. Uitzonderlijk is het verslag van de ondernemingsraad, wat slechts sporadisch voorkomt. Jammer is dat onvoldoende aandacht is besteed aan duurzaamheid en dat te weinig bedrijfseconomische analyses terugkomen in het verslag.

Het komen tot nominaties was vrij gemakkelijk. De vier geno-mineerde bedrijven sprongen er met kop en schouders boven uit. Het aanwijzen van de prijs was juist niet makkelijk. Ten aanzien van Eureko hebben twee juryleden zich onthouden van stemming vanwege hun betrokkenheid bij de onderne-ming. Afgezien hiervan lagen de meningen van de jury flink uiteen en grofweg lag de verhouding tussen plus- en minpun-ten bij de genomineerden vrijwel gelijk. Na een lange discussie is besloten om de prijs toe te kennen aan Vesteda.

Vesteda heeft een lofwaardige poging gedaan om een serieus verslag op de stellen. Uitzonderlijk is het verslag van de ondernemingsraad, wat slechts sporadisch voorkomt.

1514

Pieter d’Hont

Sinds 1969 fungeert een replica van het beeldje van een krantlezende man van de beeldhouwer Pieter d’Hont als de FD Henri Sijthoff-Prijs.

De FD Henri Sijthoff-Prijs bestond aan-vankelijk uit een bronzen plaquette. Sinds 1969 fungeert een replica van het beeldje van een krantlezende man van de beeld-houwer Pieter d’Hont als de FD Henri Sijthoff-Prijs. Het originele beeldwerk is aan de drukke zijde van het Amsterdamse Damrak te vinden en werd in 1969 aan de Gemeente Amsterdam aangeboden door Het Financieele Dagblad ter herinnering aan het feit dat 100 jaar daarvoor - in 1864 - de Dagelijksche Beurcourant werd opgericht, een van de bladen waaruit Het Financieele Dagblad is voortgekomen. De FD Henri Sijthoff-Prijs zelf is genoemd naar de vader van de heer H.A.H. Sijthoff, die op het moment van instelling van de prijs directeur was van de uitgeverij van Het Financieele Dagblad.

16

Meer en meer wordt online het primaire kanaal voor de fi-nanciële communicatie van beursgenoteerde ondernemin-gen. Online brengt een aantal belangrijke voordelen met zich mee ten opzichte van het papieren jaarverslag. En de verwachting is dat deze voordelen de komende jaren steeds beter benut zullen worden.

Altijd beschikbaar en up-to-date financiële informatie

De stakeholder kan de content bekijken wanneer hem dat uitkomt. Het online kanaal is voor iedereen met een internetverbinding altijd en overal beschikbaar. Perscon-ferenties zijn live bereikbaar voor stakeholders die niet ter plaatse kunnen zijn. Dit laatste vormt voor enkele onder-nemingen zelfs een reden terughoudend te zijn in het aanbieden van video webcasts: angst voor een lege zaal en

Ordina maakt hun content overal toegankelijk met hun mobiele website.

Heineken maakt het mogelijk om vrijwel iedere pagina op te slaan onder ‘my documents’.

daarmee mogelijke uitholling van de persconferentie.Daarnaast is de content altijd up-to-date. Wijzigingen in strategie of nieuwe cijfers kunnen direct online worden gezet om de stakeholders op de hoogte te houden van de laatste ontwikkelingen.

Een bijkomend voordeel zijn de lagere kosten per be-reikte stakeholder doordat druk- en leveringskosten wor-den vervangen door veelal lagere hosting- en serverkosten.

Steeds meer ondernemingen benutten daarnaast de kansen die ontstaan door de explosieve groei in het ge-bruik van mobile devices. Ook in de corporate sector zijn smartphones eerder regel dan uitzondering. Hierdoor is de financiële informatie overal bereikbaar. Jungle Minds verwacht dat deze trend zich de komende jaren sterk zal gaan ontwikkelen waarbij de opkomst van de tablet PC zoals de iPad een extra versnelling kan geven aan deze ontwikkeling.

Toekomstverwachtingen financiële communicatie

Resultaten benchmark online financiële communicatie 2010

TNT behaalt voor de zesde keer in zeven jaar de eerste plaats in het onderzoek naar de kwaliteit van de online financiële communicatie van alle Nederlandse beursgeno-teerde bedrijven.

De communicatie van TNT

Op alle dimensies haalt TNT dit jaar een bovengemiddelde score. De corporate website blinkt het meest uit op de volgende punten:• Volledigheid: omdat het de verschillende financiële stake-

holders op alle dimensies bovengemiddeld weet te bedie-nen en een compleet en toegankelijk archief aanbiedt.

• Multimedialiteit: vanwege het grote aanbod van video- en audio bestanden, webcasts en de aanwezigheid op sociale media zoals Flickr en Youtube.

• Personalisatie: door de aanwezigheid van RSS-feeds voor pers-berichten en events, vodcasts van presentaties en de mogelijk-

heid om de tekstgrootte op de pagina eenvoudig te vergroten. • Toegankelijkheid: vanwege de overzichtelijke en duidelijke

navigatiestructuur en de uitgebreide zoekmogelijkheden.• Actuele informatie: omdat TNT over een presskit beschikt

met uitgebreide informatie voor journalisten en haar opinie geeft over actuele gebeurtenissen die het bedrijf beïnvloeden.

• Financiële verslaggeving: omdat TNT in haar online jaar-verslag veel van de mogelijkheden benut die het internet biedt ten opzichte van de papieren versie. Zoals verschil-lende tools om de financiële cijfers te vergelijken, een toelichting en introductie in video door de CEO en inter-actieve visuals die de prestaties van de onderneming snel inzichtelijk maken.

Op basis van de bovenstaande punten is www.group.tnt.com dit jaar de corporate website die het best haar financi-ele stakeholder bedient.

Inleiding

In het kader van de FD Henri Sijthoff-Prijs 2010 heeft internetadviesbureau Jungle Minds voor het achtste achtereenvol-gende jaar de corporate websites van veertig beursgenoteerde ondernemingen beoordeeld. Deze veertig websites scoor-den in het vooronderzoek het hoogst op website kwaliteit en op toegankelijkheid en compleetheid van de content.

17

1918

Quick facts

Website kwaliteit

Onder website kwaliteit verstaan we de mate waarin de website:• toegankelijk is (navigatie, zoekfunctie, downloads ed)• interactie biedt tussen de bezoeker en de onderneming

(social media, contactmogelijkheden ed)• multimediale elementen bevat (webcasts, animaties ed)• personalisatie voor de bezoeker mogelijk maakt (alerts ed)

van de ondernemingen is actief op een of meer sociale media. Twitter is bij deze ondernemingen het populairst

van de ondernemingen biedt RSS feeds aan omde bezoeker op de hoogte te kunnen houden van het laatste nieuws rond de onderneming

53% van de ondernemingen biedt een video webcast van de jaarcijfers aan

9 van de 40 ondernemingen bieden een mobiele website aan

van de ondernemingen presenteert een of meer

video’s waarin de CEO zijn of haar visie geeft

van de ondernemingen stelt pod- of vodcasts van

financiële presentaties beschikbaar

Een e-mail naar Investor Relations wordt door ongeveer de helft van de ondernemingen

binnen 2 dagen beantwoord

25%

70%

42%

80% TNT biedt een online jaarverslag aan waarin gebruik gemaakt wordt van veel interactieve visuals. Deze geven de lezer op een aantrekkelijke manier en in een oogopslag een beeld van de onderneming.

Relevante content op een rijke manier weergegeven

De gebruiker kan zelf bepalen wat hij wil zien. RSS feeds en e-mail alerts worden op steeds meer plaatsen aan-geboden en zorgen ervoor dat de stakeholder alleen op relevante momenten de gewenste content ontvangt. En met het steeds groter wordende aanbod van ‘mijn-omge-vingen’ krijgen stakeholders een tool in handen waarmee zij alle voor hen relevante content eenvoudig kunnen samenbrengen.

En alhoewel de online financiële communicatie enigszins achterblijft wat betreft multi-medialiteit in vergelijking met bijvoorbeeld e-commerce websites, wordt de con-tent steeds vaker op een rijke manier aangeboden. Naast video’s en webcasts staan interactieve grafieken tot de beschikking van de gebruiker en is het mogelijk een snelle vergelijking te maken met het verleden of de concurren-ten.

Interactie met de stakeholders mogelijk door social media

Langzaam gaan beursgenoteerde ondernemingen ook de interactie aan met de stakeholder. Een kwart van de ondernemingen is aanwezig op 1 of meerdere social media kanalen. Steeds meer ondernemingen bieden de moge-lijkheid om met hen in contact te komen of te volgen via bijvoorbeeld Twitter of Facebook. Ondanks een toename in het gebruik van social media binnen het online landschap, zijn veel beursgenoteerde ondernemingen echter nog terug-houdend met de inzet ervan. Voornaamste oorzaak lijkt het ontbreken van een gedegen social media strategie waarbij deze extra online kanalen maximaal kunnen worden benut.

De corporate website ontwikkelt zich (nog) niet als een medium waarbij de laatste ontwikkelingen op het internet direct toegepast worden. De toegankelijkheid en volledig-heid van de content staan nog altijd voorop. Het aangaan van interactie met de stakeholders komt duidelijk op de tweede plaats.

Geert-Jan Smits, Business development & Partner Sebastiaan van Rijsewijk, ConsultantJungle Minds

AkzoNobel spoort bezoekers aan om met hen in contact te komen door middel van verschillende social media. Op de Facebook pagina van AkzoNobel wordt corporate nieuws verspreid. Tevens hebben geïnteresseerden de mogelijkheid om hierop te reageren.

Content toegankelijkheid

Onder content toegankelijkheid verstaan we de mate waarin informatie op de website:• aanwezig is• toegankelijk is• geschikt is gemaakt voor het web

van de ondernemingen heeft een actuele koersgrafiek

van de ondernemingen geeft, in meer of mindere mate, informatie over de ondernemingsstrategie

92%

van de ondernemingen geeft inzicht in de code of conduct

van de onderneming

87%

van de ondernemingen geeft informatie over de

winst per aandeel

75% 90%

77% maakt het mogelijk om de eigen koersontwikkeling te vergelijken met die van directe concurrenten

Communicatie over de remuneratie van het bestuur

en de raad van commissarissen is gedaald naar 13%

van de ondernemingen biedt een online jaarverslag aan,15% van de ondernemingen biedt alleen een PDF jaarverslag aan

55%

FD Top 40

Bron: Het Financieele Dagblad & Jungle Minds

Positie Positie Verschil Bedrijfsnaam Totaalscore Website 2010 2009 kwaliteit 1 3 TNT 76% 67% 80% 2 1 DSM 70% 62% 74% 3 6 Heineken 69% 58% 74% 4 8 Ahold 68% 70% 68% 5 28 AkzoNobel 65% 55% 70% 6 5 Shell 64% 60% 66% 7 2 Philips 63% 49% 70% 8 10 KPN 63% 52% 68% 9 18 Mediq 62% 59% 63% 10 9 Wolters Kluwer 62% 44% 71% 11 12 Ordina 62% 51% 67% 12 27 Sligro Food Group 62% 46% 70% 13 13 Imtech 61% 42% 70% 14 11 Randstad 60% 50% 66% 15 15 ASML 60% 54% 63% 16 7 Arcadis 60% 54% 63% 17 32 Unilever 60% 48% 66% 18 4 ING 59% 54% 61% 18 14 Draka 57% 42% 64% 20 31 Reed Elsevier 56% 53% 58% 21 21 Nutreco 54% 48% 57% 22 22 USG People 53% 47% 56% 23 17 Aegon 53% 37% 61% 24 34 Corio 53% 39% 60% 25 35 Tom Tom 53% 37% 61% 26 23 Vopak 52% 49% 53% 27 Nieuw Grontmij 52% 53% 51% 28 36 ArcelorMittal 51% 45% 54% 29 33 Gamma Holding 51% 35% 58% 30 16 SNS Reaal 50% 42% 54% 31 26 Van Lanschot 50% 39% 55% 32 30 BAM 50% 39% 55% 33 29 Fugro 50% 40% 55% 34 Nieuw Delta Lloyd 49% 41% 54% 35 19 Kendrion 49% 39% 54% 36 41 Prologis 49% 49% 48% 37 Nieuw Ballast Nedam 48% 30% 57% 38 20 TenCate 47% 50% 46% 39 Nieuw Logica 45% 48% 44% 40 38 Exact 38% 31% 42%

Contenttoegankelijkheid

20 21

2122 23

Ontwikkeling scores 2005-2010

Overzicht scores 2005-2010

2005

40

45

50

55

60

65

2006 2007 2008 2009 2010sco

res

in %

GemiddeldBeste KwaliteitContent Toegankelijkheid

Gemiddelde scores per dimensie

Actuele informatie

Financiële verslaggeving

Informatie voor investeerders

Multimedialiteit

Toekomstinformatie

Personalisatie

Interactiviteit

Corporate Governance

Bedrijfsprofiel

Toegankelijkheid

Financiële kerngegevens

Historische informatie

55%

53%

61%

49%

43%

42%

31%

63%

65%

68%

72%

75%

Content toegankelijkheid

Website kwaliteit

Ontwikkeling scores 2005 - 2010

De gemiddelde score is sinds 2005 met 5% gestegen. Deze stijging was echter in 2007 al behaald. Sinds 2007 heeft de gemiddelde score zich niet verder ontwikkeld. Opvallend is de tegengestelde ontwikkeling van de Website Kwaliteit en de Content Toegankelijkheid.

De ontwikkelingen op het gebied van Content Toegankelijk-heid geven aan dat de ondernemingen de online financiële informatie steeds beter toegankelijk en volledig aanbieden. Het primaire doel van online financiële communicatie is het informeren van de stakeholders. De toegankelijkheid en volledigheid van de content is hierbij voor de onderzochte ondernemingen blijkbaar van groter belang dan de Website Kwaliteit. Dit is duidelijk terug te zien in de hogere scores en constante stijging van de dimensie Content Toegankelijkheid ten opzichte van de daling van de dimensie Website Kwaliteit.Dat de categorie Website Kwaliteit al enkele jaren daalt is een indicatie dat de corporate website zich minder snel ontwikkelt binnen het gehele online landschap. Andere

Gemiddelde scores per dimensie

type websites (denk bijvoorbeeld aan e-commerce) worden in hoog tempo steeds interactiever, persoonlijker en multi-medialer. De corporate website ontwikkelt zich niet met dezelfde snelheid. Een uitzondering vormt de toegankelijk-heid (gebruiksvriendelijkheid) van de website. Deze scoort al jaren zeer hoog.

De nadruk bij de corporate website ligt veel meer op de toegankelijkheid en volledigheid van de content. Omdat de criteria aangescherpt worden met de ontwikkelingen op het web lijkt het dan ook dat dit de voornaamste oorzaak voor de dalende lijn op Website Kwaliteit is. De criteria worden elk jaar aangescherpt, maar de corporate website groeit vooralsnog niet mee met deze strengere criteria.

Vooral de dimensies binnen de Website Kwaliteit scoren laag

Dit jaar is, net als vorig jaar, op de dimensie Historische informatie het hoogst gescoord. Hierbij gaat het vooral om een overzichtelijke online archivering van publicaties, presentaties en andere corporate documenten. De onderne-mingen scoren extra punten als ze alle persberichten (naast of in plaats van PDF) in HTML aanbieden.

Van de dimensies van Website Kwaliteit scoort, net zoals in voorgaande jaren, de dimensie toegankelijkheid het hoogst. De gemiddelde score op deze dimensie is nagenoeg gelijk gebleven (+1%).

De tweede plek die deze dimensie in 2009 had is overge-nomen door de dimensie Financiële kerngegevens, die met bijna 5% gestegen is. De dimensie Bedrijfsprofiel is dit jaar naar de vierde plaats gezakt.

Interactiviteit, Personalisatie en Toekomstinformatie blijven, net als vorig jaar, de dimensies waarop onderne-mingen het laagst scoren.

In deze paragraaf beschrijven we hoe de ondernemingen gemiddeld op de verschillende dimensies hebben gescoord.

2524

Voor de beoordeling van de online financiële communi-catie maakt Jungle Minds gebruik van een expertmodel, het Online Communications Quality Model. Dit model is ontwikkeld in samenwerking met Het Financieele Dagblad, op basis van diepgaand literatuuronderzoek en interviews met analisten, journalisten, particuliere - en institutionele beleggers.

Het model maakt onderscheid tussen:

1. Website kwaliteit

De mate waarin de website:• toegankelijk is qua navigatie, zoekfunctie, downloads ed• interactie biedt tussen de bezoeker en de onderneming• multimediale elementen bevat, zoals webcasts, animaties

en andere visuals• personalisatie voor de bezoeker mogelijk maakt in de

vorm van tools, alerts, etc.

Bijlage 1: Onderzoeksverantwoording

1. Websitekwaliteit

Toegankelijkheid Interactiviteit Multimediateit Personalisatie

2. Contenttoeganklijkheid

Bedrijfsprofiel

Bron: FD & Jungle Minds 2010

Financiëlewereld

Pers Klantgroepen Samenleving Werkzoekenden

Het Online Communications Quality (OCQ) model

2. Content toegankelijkheid

De mate waarin informatie op de website:• aanwezig is• toegankelijk is• geschikt is gemaakt voor het web

In totaal meet het model op 140 variabelen de kwaliteit van de financiële website.

Bijlage 2: Gedragscode Jungle Minds

In het kader van de FD Henri Sijthoff-Prijs

Klanten

Jungle Minds heeft in het verle-den de volgende beursgenoteer-de ondernemingen geadviseerd rondom hun online corporate communicatie:

Klanten online corporate com-municatie 2000 - 2010

• AFC Ajax• Ahold• Akzo Nobel • DSM • Fortis • Fugro• Heijmans• Imtech• ING Groep • KPN• Logica • Mediq• Ordina• SNS Reaal• TNT (alleen CSR)• TomTom• Van Lanschot• VastNed• Vopak• Wolters Kluwer

Jungle Minds heeft met Het Financieele Dagblad een gedragscode opgesteld. Het Financieele Dagblad is van mening dat Jungle Minds onafhankelijk onderzoek kan doen aangezien het bureau zich houdt aan de volgende gedragsregels:

1. Het onderzoeksmodel is speciaal ontwikkeld ten behoe-ve van de FD Henri Sijthoff-Prijs, op basis van de gedeelde kennis van Het Financieele Dagblad en Jungle Minds.

2. De onderzoeksdimensies reflecteren de informatiebe-hoeften van de verschillende stakeholders. Deze kennis heeft Jungle Minds verkregen door vele diepgaande inter-views onder de doelgroep.

3. De methodiek is transparant. Jungle Minds geeft ieder-een inzage in de dimensies en de manier van beoordelen.

4. Jungle Minds bouwt geen websites. Het bureau geeft slechts advies. In dit opzicht kan het bureau de kwaliteit van de onderzochte websites niet direct beïnvloeden.

5. Jungle Minds heeft veel klanten en kan zo moeilijk ie-dereen bevoordelen. Daarnaast communiceert het bureau duidelijk wie de klanten zijn.

6. De analisten van Jungle Minds, betrokken bij het Sijthoff-onderzoek, worden niet ingezet bij adviestrajecten. Onderzoek en advies zijn gescheiden.

Amsterdam, 2010

Bedrijfsprofiel Jungle Minds is een toonaangevend internetadviesbureau. Wij adviseren de top-200 bedrijven en instellingen van Nederland en België op het gebied van internet. We zijn gevestigd in Amsterdam. Ons team bestaat uit 60 internet professionals. Wij combineren onze kennis en ervaring met enthousiasme om samen met onze klanten inter-netconcepten of verbeteringen in bestaande websites te realiseren.

Contactinformatie Voor meer informatie en/of specifieke vragen kunt u contact opnemen met Jungle Minds;Sebastiaan van Rijsewijk, Consultant

Adres:Gebouw MetropoolWeesperstraat 811018 VN AmsterdamTel: (020) 514 14 14Email: sebastiaan.van.rijsewijk@jungleminds.nl

De FD Henri Sijthoff-Prijs is in de loop der jaren aan de volgende winnaars toegekend:

1953 de Algemene Kunstzijde Unie NV te Arnhem, de Nieuwe Rotterdamse Courant te Rotterdam en de Nederlandsche Midden-standsbank te Amsterdam.

1954 de NV Philips’ Gloeilampenfabrieken te Eindhoven, de Koninklijke Papierfabrieken van Gelder Zonen NV te Amsterdam en de Amsterdamsche Bank NV te Amsterdam.

1955 de Koninklijke Fabrieken Diepenbrock & Reigers te Ulft, de Koninklijke Nederlandse Zoutindustrie te Hengelo en Proost en Brandt NV te Amsterdam.

1956 de NV Koninklijke Nederlandse Petrole-um Maatschappij te Den Haag, de Stoomvaart Maatschappij ‘Nederland’ te Amsterdam en NV Berghuizer Papierfabriek v.h. B. Cramer te Wapenveld.

1957 de Algemene Kunstzijde Unie NV te Arnhem, de Gelderse Tramweg Maatschap-pij te Doetinchem en Key & Kramer Asphalt Ruberoid NV te Maassluis.

1958 de Koninklijke Luchtvaart Maatschap-pij NV te Den Haag, de NV Ingenieursbureau voor de Bouwnijverheid te Oegstgeest en het Algemeen Fondsenbezit te Amsterdam.

1959 de Indola NV te Rijswijk, Mees’ Bouw-materialen NV te Groningen en de NV Philips‘ Gloeilampenfabrieken te Eindhoven.

1960 de Twentsche Bank NV te Amsterdam, Koninklijke Nederlandsche Hoogovens en Staalfabrieken NV te IJmuiden en Sikkens Groep NV te Sassenheim.

1961 de Amsterdamsche Bank NV te Am-sterdam, de NV Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij te Den Haag en Thomassen & Drijver Blikemballagefabrieken NV te Deventer.

1962 de Algemene Kunstzijde Unie NV te Arnhem, de Heineken’s Bierbrouwerijen Mij. NV te Amsterdam en de Nieuwe Rotterdamse Courant NV te Rotterdam.

1963 de NV Koninklijke Zwanenberg-Organon te Oss, NV Ned.-Amerikaansche Stoomvaart- Maatschappij Holland-Amerika Lijn te Rotter-dam en NV Verenigde Industrie- en Handels-maatschappij Vihamij te Arnhem.

1964 de Koninklijke Zout-Ketjen NV te Hen-gelo, de Nationale-Nederlanden NV te Delft en de Apeldoornse Nettenfabriek von Zeppelin & Co. NV te Apeldoorn.

1965 de Koninklijke Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek NV te Delft, Blaauwhoed NV te Amsterdam en NV Nederlandsche Apparaten-fabriek Nedap te Groenlo.

1966 de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij NV te Den Haag, H.J. Reesink & Co. NV te Zut-phen en Assurantieconcern Stad Rotterdam Anno 1720 NV te Rotterdam.

1967 Thomassen & Drijver-Verblifa NV te Deventer, Key & Kramer te Maassluis en NV Amev te Utrecht.

1968 Albert Heijn NV te Zaandam, NV Indus-trieele Handelscombinatie Holland IHC Hol-land te Rotterdam, Interlas NV te Soesterberg en Verenigde Nederlandse Uitgeversbedrijven NV (VNU) te Haarlem.

1969 de NV Chemische Fabriek ‘Naarden’ te Naarden, Crane Nederland NV te Deventer, NV Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij te Den Haag en Océ-van der Grinten NV te Venlo.

1970 ACF Amsterdam Chemie Farmacie NV te Maarssen, Kon. Textielfabrieken Nijverdal-ten Cate NV te Almelo en Unilever NV te Rotterdam.

1971 de NV Uitgeversmaatschappij Æ. E. Kluwer te Deventer, de NV Philips’ Gloeilam-penfabrieken te Eindhoven en de NV Gebr. Schuitema te Amersfoort.

1972 Akzo NV te Arnhem, Koninklijke Wessa-nen NV te Wormerveer en Landré & Glinder-man NV te Diemen.

1973 NV Audet te Nijmegen, Koninklijke Luchtvaart Maatschappij NV te Amstelveen en Pakhoed Holding NV te Rotterdam.

1974 Koninklijke Nederlandse Papierfabrie-ken NV te Maastricht en NV Nederlandsche Apparatenfabriek Nedap te Groenlo.

1975 NV Nederlandsche Scheepvaart Unie te Rijswijk.

1976 NV ICU/Informatie en Communicatie Unie te Zwolle en Ballast Nedam Groep NV te Amsterdam.

1977 NV v.h. Van Dorp & Co te ’s-Hertogen-bosch en NV Uitgeversmaatschappij Elsevier te Amsterdam.

1978 NV Koninklijke Bijenkorf Beheer KBB te Amsterdam en Furness NV te Rotterdam.

1979 Douwe Egberts Koninklijke Tabaksfa-briek – Koffiebranderijen – Theehandel NV te Utrecht en Samas-Groep NV te Maarssen-broek.

1980 Unilever NV te Rotterdam en VRG-Groep te Diemen.

1981 Ahold NV te Zaandam en Norit NV te Amersfoort.

1982 de NV Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij te Den Haag en de NV Amsterdamse Rijtuigmaatschappij te Amsterdam.

1983 de Koninklijke Emballage Industrie van Leer BV in Amstelveen en NV Verenigde Bedrijven Nutricia in Zoetermeer.

1984 Akzo NV te Arnhem en Grasso’s Koninklij-ke Machinefabrieken NV te ’s-Hertogenbosch.

1985 Bürhmann-Tetterode NV te Amsterdam en de NV Verenigde Instrumentenfabrieken Enraf- Nonius te Delft.

1986 NV Philips’ Gloeilampenfabrieken te Eindhoven en NV Koninklijke Sphinx te Maastricht.

1987 Koninklijke Nederlandse Papierfabrie-ken NV te Maastricht en NV Gemeenschappe-lijk Bezit VRG te Amsterdam.

1988 Pakhoed Holding NV te Rotterdam en Otra NV te Amstelveen.

1989 Koninklijke Nederlandsche Hoogovens en Staalfabrieken NV te IJmuiden en Geveke NV te Amsterdam.

1990 Océ-van der Grinten NV te Venlo en NV IHC Caland te Schiedam.

1991 Koninklijke Ahold NV te Zaandam en Wegener NV te Apeldoorn.

1992 Akzo NV te Arnhem en Holland Colours NV te Apeldoorn.

1993 VNU NV te Haarlem en Atag Holding NV te Ulft.

1994 NV Koninklijke Nederlandsche Petro-leum Maatschappij te Den Haag en NV Hage-meyer te Naarden.

1995 Koninklijke PTT Nederland NV te Den Haag/Groningen en Koninklijke Ten Cate te Almelo.

1996 DSM NV te Heerlen en Heijmans NV te Rosmalen.

1997 ABN Amro NV te Amsterdam en Interna-tio- Müller NV te Rotterdam.

1998 Koninklijke Philips Electronics NV te Eindhoven en Nutreco Holding NV te Boxmeer.

1999 Burhmann NV te Amsterdam en Geveke NV te Naarden

2000 NV Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij te Den Haag en Libertel NV te Maastricht

2001 Unilever NV te Rotterdam en Heijmans NV te Rosmalen

2002 DSM NV te Heerlen en Sligro Food Group NV te Veghel

2003 TPG NV te Amsterdam en Océ NV te Venlo

2004 ABN Amro Holding NV te Amsterdam en Fugro NV te Leidschendam

2005 Koninklijke Philips Electronics NV te Am-sterdam en Nutreco Holding NV te Amersfoort

2006 ING Groep NV te Amsterdam, Eriks Groep NV te Alkmaar en NV Luchthaven Schiphol te Luchthaven Schiphol

2007 Heineken NV te Amsterdam, Fugro NV te Leidschendam en NV Nuon te Amsterdam

2008 TNT NV te Hoofddorp, Arcadis NV te Arn-hem en NV Nederlandse Spoorwegen te Utrecht

2009 Randstad Holding NV te Diemen, Mediq NV te Utrecht en Vesteda Groep BV te Maas-tricht

Bijlage 3: Winnaars FD Henri Sijthoff-Prijs (per jaar)

2726

Bijlage 3: (vervolg) Winnaars FD Henri Sijthoff-Prijs (per bedrijf)

ACF 1970

Ahold: Albert Heijn 1968, Ahold 1981, 1991

Air France-KLM: KLM 1958, 1966, 1973

Akzo Nobel: AKU 1953, 1957, 1962, Kon. Zout 1955, Sikkens 1960, Zwanenberg-Organon 1963, Kon. Zout-Ketjen 1964, Akzo 1972, 1984, 1992

Algemeen Fondsenbezit 1958

ABN Amro: Amsterdamsche Bank 1954, 1961, ABN Amro 1997, 2004

Apeldoornse Netten 1964

ARM 1982

Arcadis 2008

Atag 1993

Audet 1973

Ballast Nedam 1976

Berghuizer Papier 1956

Bührmann: Proost en Brandt 1955, Bührmann Tetterode 1985, KNP 1974, 1987, VRG 1980 1987, Bührmann 1999

Ten Cate 1970, 1995

Crane Nederland 1969

Van Dorp 1977

Douwe Egberts 1979

DRU 1955

DSM: Gist en Spiritus 1965, 1996, 2002

Enraf-Nonius 1985

Eriks 2006

Fortis: Amev 1967

Fugro 2004, 2007

Furness 1978

Van Gelder 1954

Geldersche Tram 1957

Geveke 1989, 1999

Grasso 1984

Hagemeyer 1994

HAL 1963

Heijmans 1996, 2001

Heineken 1962, 2007

Holland Colours 1992

Hoogovens 1960, 1989

IHC Caland 1968, 1990

Imtech: Internatio-Müller 1997

Indola 1959

ING: NMB 1953, Nationale- Nederlanden 1964, 2006

Ingenieursbureau Bouwnijverheid1958

Interlas 1968

KBB 1978

Key & Kramer 1957, 1967

Koninklijke Shell: Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij 1956, 1961, 1969, 1982, 1994, 2000

KPN: Koninklijke PTT Nederland 1995

Landré & Glinderman 1972

Van Leer 1983

Mediq 2009

Mees’ Bouwmaterialen 1959

Nedap 1965, 1974

Norit 1981

NRC 1953, 1962

NSU 1975

NS 2008

Nuon 2007

Nutreco 1998, 2005

Nutricia 1983

Océ 1969, 1990, 2003

Otra 1988

Pakhoed: Blauwhoed 1965, Pakhoed 1973, 1988

Philips 1954, 1959, 1971, 1986, 1998, 2005

Randstad Holding 2009

Reed Elsevier: Elsevier 1977

Reesink 1966

Samas 1979

Schiphol 2006

Schuitema 1971

Sligro Food Group 2002

Sphinx 1986

Stad Rotterdam 1966

Stoomvaart Mij Nederland 1956

TNT: TPG 2003, TNT 2008

Twentsche Bank 1960

Thomassen & Drijver 1961, 1967

Unilever: Naarden 1969, Unilever 1970, 1980, 2001

Vesteda Groep 2009

Vihamij 1963

VNU 1968, 1993

Wegener 1991

Wessanen: BolsWessanen 1972

Wolters Kluwer: ICU/Informatie en Communicatie Unie 1976, Kluwer 1971

Alfabetisch , overgenomen bedrijven zijn onder de naam van de huidige moeder opgenomen.

28