Financiële verantwoording 2015

98
Datum 31 mei 2016 Pagina 1 van 51 Kenmerk 1605-0165 Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Transcript of Financiële verantwoording 2015

Page 1: Financiële verantwoording 2015

Datum

31 mei 2016

Pagina

1 van 51

Kenmerk

1605-0165

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Page 2: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

2 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Inhoudsopgave

1. Jaarverslag Raad van Toezicht 3

2. Bestuursverslag 6 2.1 Algemeen 6 2.2 Planning & Control 10 2.3 Treasurybeleid 2015 Personele Unie 11 2.4 Vermogenspositie De Onderwijsspecialisten 12 2.5 Toekomstverwachting en begroting 2016 14 2.6 Continuïteitparagraaf 15

3. Jaarrekening 18 3.1 Grondslagen voor waardering 18

3.1.1 Algemeen 18 3.1.2 Grondslagen voor waardering en resultaat bepaling 18

3.2 Balans (na resultaatbestemming) 22 3.3 Staat van baten & lasten 24 3.4 Kasstroomoverzicht 25 3.5 Toelichting balans 26

3.5.1 Materiële vaste activa 26 3.5.2 Vorderingen 27 3.5.3 Liquide middelen 29 3.5.4 Eigen Vermogen 30 3.5.5 Voorzieningen 32 3.5.6 Kortlopende schulden 33 3.5.7 Niet in de balans opgenomen verplichtingen 36 3.5.8 Verbonden partijen 36

3.6 Toelichting Staat van Baten & Lasten 2015 36 3.6.2 Overige overheidsbijdragen en subsidies 37 3.6.3 Overige baten 37 3.6.4 Personele lasten 39 3.6.5 Bezoldiging bestuurders en toezichthouders 40 3.6.6 Afschrijvingen 40 3.6.7 Huisvestingslasten 41 3.6.8 Overige lasten 42 3.6.9 Financiële baten 43

4. Overige gegevens 44 4.1 Controleverklaring 44 4.2 Resultaat 45 4.3 Gebeurtenissen na balansdatum 45

5. BIJLAGEN onderdeel uitmakend van de jaarrekening 46 5.1 Algemene instellingsgegevens 46 5.2 De organisatiestructuur 48 5.3 Bezoldiging topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen 49

Page 3: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

3 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

1 Jaarverslag Raad van Toezicht

De Raad van Toezicht heeft als verantwoordelijkheid toezicht te houden op het functioneren van de

organisatie in het algemeen en het College van Bestuur in het bijzonder. Aan die belangrijke functie

binnen De Onderwijsspecialisten geeft de Raad van Toezicht inhoud door het College van Bestuur

met raad terzijde te staan en als klankbord beschikbaar te zijn. Maar ook door op basis van haar

verantwoordelijkheid de begroting, het jaarverslag en het strategisch beleid goed te keuren,

vervult de Raad van Toezicht haar toezichthoudende rol voor de organisatie.

Belangrijke aandachtspunten voor de Raad van Toezicht zijn:

- De kwaliteit van het door de organisatie geboden onderwijs.

- Rechtmatig en integer bestuur en beheer van de organisatie.

- Rechtmatige verwerving van de middelen en de doelmatigheid van de bestemming daarvan.

Samenstelling Raad Van Toezicht

De Raad van Toezicht bestond op 1 januari 2015 uit de volgende personen:

Functie Naam Deelname commissie

Voorzitter : De heer H. Luchtmeijer Voorzitter Remuneratiecommissie

Lid : De heer J.H.J. Baardemans Lid Auditcommissie

Lid : De heer C. Donker Lid Remuneratiecommissie

Lid : Mevrouw M. van Etteger Voorzitter Commissie Onderwijskwaliteit

Lid : Mevrouw J. Pijl Voorzitter Auditcommissie

Lid : De heer D.H. van Uitert Lid Commissie Onderwijskwaliteit en lid

op voordracht GMR

In 2015 hebben zich geen wijzigingen voorgedaan in de bezetting van de Raad van Toezicht. Per

31 december 2015 heeft de heer J.H.J. Baardemans om persoonlijke redenen zijn deelname

beëindigd.

Hieronder volgt een korte beschrijving van de belangrijkste onderwerpen in 2015.

Strategisch beleid van de organisatie

Het strategisch beleid is een regelmatig terugkerend onderwerp in de vergaderingen van de Raad

van Toezicht. De ontwikkelingen die van invloed zijn op dit beleid worden besproken in het kader

van de kwaliteitscyclus van de organisatie, zoals strategisch beleidsplan, jaarplan, begroting,

tussenevaluaties en jaarverslag, maar ook op basis van actuele ontwikkelingen. De Raad van

Toezicht is hierbij de kritische sparringpartner voor het College van Bestuur en verleent na een

inhoudelijke bespreking, haar goedkeuring aan de beleidsdocumenten van het College van Bestuur.

Samenwerking met andere (school)besturen

De Raad van Toezicht heeft het College van Bestuur geadviseerd in een aantal

samenwerkingstrajecten met andere scholen en/of schoolbesturen. In 2015 is er in het bijzonder

aandacht geweest voor het samenwerkingstraject met De Brouwerij en de mogelijke overdracht

van 2 scholen van De Ambelt. De Raad van Toezicht heeft in 2015 zijn goedkeuring gegeven aan

Page 4: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

4 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

het besluit van het College van Bestuur voor de uitbreiding van de personele unie door de

deelname van stichting De Brouwerij. De Raad van Toezicht heeft hierbij met name aandacht

besteed aan de gewenste aanpassingen in de governancestructuur als gevolg van deze uitbreiding.

De uitbreiding zal waarschijnlijk per 1 januari 2017 ingaan. In de tussenliggende periode wordt verdere

uitwerking gegeven aan de inhoudelijke samenwerking.

Jaarverslag en Jaarrekening 2015

De Raad van Toezicht heeft kennis genomen van het jaarverslag van het College van Bestuur over

2015 en heeft vervolgens de jaarrekening over 2015 goedgekeurd. De jaarrekening en de

bevindingen van de externe accountant zijn in juni 2016 besproken in de vergadering van de Raad

van Toezicht, in het bijzijn van het College van Bestuur en de externe accountant.

Kwaliteit van het onderwijs

In 2014 heeft de Raad van Toezicht een commissie onderwijskwaliteit ingericht. Deze commissie

volgt de kwaliteitsontwikkeling van het onderwijs in de organisatie. Gezien het feit dat het

verzorgen van goed onderwijs dé primaire taak is van de organisatie, vindt de Raad van het

belangrijk om zijn toezicht ook te richten op de kwaliteit van het onderwijs. Het is daarbij evident

dat de echte kennis en deskundigheid zich in de organisatie zelf bevindt. De commissie

onderwijskwaliteit heeft in 2015 haar aandacht vooral gericht op het verkrijgen van inzicht in het

kwaliteitsbeleid van de organisatie dat gericht is op het onderwijs zelf. Mede in dit kader was de

Raad van Toezicht in 2015 te gast bij een aantal scholen van De Onderwijsspecialisten.

Passend Onderwijs

De ontwikkelingen in het kader van Passend Onderwijs vormen nog steeds een belangrijk

aandachtsgebied voor de organisatie en daarmee ook voor de Raad van Toezicht. Zowel de

landelijke als de regionale ontwikkelingen hebben een grote invloed op het strategische beleid van

de organisatie. Dit onderwerp is dan ook een thema op elke vergadering van de Raad van Toezicht.

De raad bespreekt de ontwikkelingen met het College van Bestuur en geeft adviezen over de in dit

kader te nemen beleidskeuzes.

Gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR)

Raad van Toezicht-lid de heer Van Uitert is door de GMR en voorgedragen om namens de Raad van

Toezicht de verbinding tussen GMR en Raad van Toezicht te behartigen. Tussen de GMR en het

betrokken lid van de Raad van Toezicht is regelmatig overleg. De heer Van Uitert overlegt

regelmatig met de voorzitter van de GMR en bezoekt één keer per jaar de GMR-vergadering. Ook

worden de verslagen van de GMR-vergaderingen aan hem doorgestuurd. Eén keer per jaar is er

een bespreking met een brede afvaardiging van de Raad van Toezicht en de GMR. In 2015 is er

voor het eerst een gezamenlijke themabijeenkomst geweest tussen de volledige Raad van Toezicht,

de GMR en het College van Bestuur. De onderwerpen van deze bijeenkomst waren verbonden aan

de thema’s uit de Kaderbrief van het College van Bestuur. Op deze wijze is er aandacht besteed

aan de afstemming van de onderwerpen van het strategische beleid. De GMR stelt een eigen

jaarverslag op van haar werkzaamheden; dit verslag kan worden opgevraagd bij de GMR.

Auditcommissie

De Raad van Toezicht heeft een auditcommissie ingesteld. Deze commissie bestaat uit de Raad van

Toezicht-leden mevrouw Pijl en de heer Baardemans en heeft regelmatig overleg met het College

van Bestuur en de directeur Centrale Diensten/controller. In de vergaderingen zijn onderwerpen

voorbereid ten behoeve van de agenda van de Raad van Toezicht. Dit betreft o.a. de

Page 5: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

5 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

managementletter, de begroting en de jaarrekening, de periodieke financiële rapportages en het

Treasuryplan. Daarnaast komen ook incidentele zaken aan bod, zo is er het afgelopen jaar

bijzondere aandacht uitgegaan naar de due dilligence in het kader van een onderzoek naar

samenwerking met De Brouwerij.

Remuneratiecommissie

Deze commissie heeft tweemaal per jaar overleg met het College van Bestuur omtrent o.a. het

functioneren van het CvB. De commissie heeft een hiervoor een voorbereidende en adviserende rol

richting de Raad van Toezicht. Ook heeft de commissie aandacht voor de invulling van de Raad van

Toezicht. De commissie bereidt de onderwerpen voor zoals bijvoorbeeld het rooster van aftreden

en de herbezetting van de posities in de raad bij een definitief vertrek van leden van de Raad van

Toezicht.

Op basis van het advies van de remuneratiecommissie zijn de bestuurders per 1 juli 2015

aangesteld op basis van de cao bestuurders primair onderwijs. Hiermee conformeren De

Onderwijsspecialisten zich aan de landelijke richtlijnen.

In 2015 is er aandacht uitgegaan naar de opvolging van het vertrekkende lid,

dhr. J.H.J. Baardemans.

Strategisch huisvestingsbeleid

Mede door de veranderingen in de wetgeving, zijn de verantwoordelijkheden van de organisatie op

het gebied van de huisvesting toegenomen. Zo is het buitenonderhoud per 1 januari 2015 onder de

verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag gekomen. Daarnaast heeft onze organisatie een groot

aantal (nieuw)bouwprojecten op het programma staan. De actuele ontwikkelingen op dit vlak

worden periodiek met het College van Bestuur in de vergadering van de raad besproken. De Raad

van Toezicht heeft in 2015 zijn goedkeuring gegeven aan een nieuw opgesteld strategisch

huisvestingsplan, waarin de consequenties van de ontwikkelingen op dit gebied zijn vertaald in

beleid voor de organisatie.

Compliance Corporate Governance

Goed bestuur draagt bij aan goed onderwijs voor ieder kind. De uitgangspunten van goed bestuur

gaan over onderwerpen als: scheiding van bestuur en toezicht, vaststellen van het toezichtkader en

verantwoording afleggen aan derden, maar ook over het bevorderen van een cultuur waarin de

professionals gestimuleerd worden met elkaar in gesprek te gaan om de kwaliteit van het eigen en

elkaars professionele handelen te versterken. De Raad van Toezicht conformeert zich nadrukkelijk

aan deze uitgangspunten. In 2015 heeft de Raad van Toezicht een vervolg gegeven aan het

evalueren van haar eigen functioneren en hierbij nadrukkelijk de richtlijnen van de governance

code van het onderwijs betrokken. Deze evaluatie krijgt hiermee een jaarlijks karakter en hierbij

zijn een aantal werkafspraken aangepast. Ook is het functioneren van de ingestelde commissie

onderwijskwaliteit en de remuneratiecommissie geëvalueerd.

Arnhem, juni 2016

H. Luchtmeijer,

Voorzitter Raad van Toezicht

Page 6: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

6 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

2. Bestuursverslag

2.1 Algemeen

Verantwoorden wat we als onderwijsorganisatie doen met de publieke middelen die we daarvoor

krijgen, heeft een nadrukkelijker plaats in ons dagelijks werk. Ouders, collega-scholen, Ministerie

van OC&W, Inspectie, samenwerkingspartners, maar ook de Raad van Toezicht willen geïnformeerd

worden over de wijze waarop wij invulling geven aan ons dagelijks werk.

Verantwoording staat niet op zichzelf, maar maakt onderdeel uit van ‘good governance’. Het

bestuursverslag bij de jaarrekening 2015 richt zich op de publieke verantwoording van de

besteding van aan ons toevertrouwde middelen, maar wil ook bijdragen aan het draagvlak voor de

beleidskeuzen en de leer- en verbeterfunctie hiervan. Als College van Bestuur richten wij ons

daarbij niet alleen op verantwoording in de verticale lijn richting de Raad van Toezicht, Inspectie en

Ministerie, maar ook op verantwoording in horizontale lijn richting collega’s, ouders en

samenwerkingspartners.

De Onderwijsspecialisten omvat de rechtspersonen ‘Stichting ter bevordering van basisonderwijs,

speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en voortgezet onderwijs aan leerlingen met een

beperking’ voor cluster 3 onderwijs en ‘Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem

en omstreken’ voor cluster 4 onderwijs. Beide stichtingen brengen een jaarverslag uit. De

gezamenlijke informatie is in beide jaarverslagen gelijk, aangevuld met stichting specifieke

informatie.

Passend Onderwijs

In 2015 hebben de ontwikkelingen rond het Passend Onderwijs een nadrukkelijke stempel gedrukt

op onze activiteiten. De Onderwijsspecialisten hebben in het herziene stelsel nadrukkelijk positie

genomen: onvoorwaardelijk nemen wij de verantwoordelijkheid voor een passend onderwijs- en

ondersteuningsaanbod voor leerlingen met een specifieke ondersteuningsvraag. Voor onze partners

in het reguliere onderwijs, maar ook binnen de zorg en de jeugdhulpverlening, zijn we

aanspreekbaar op expertise en gespecialiseerde kennis rond leerlingen met een (onderwijs)

beperking.

Passend Onderwijs in 2015 accentueert in breder verband intensivering van samenwerking.

Allereerst de samenwerking tussen het reguliere onderwijs en het speciaal onderwijs. Het vraagt

ook om samenwerking met andere organisaties voor speciaal onderwijs én met reguliere scholen.

Dat geldt voor alle scholen waarmee wij samenwerken in de samenwerkingsverbanden, maar met

name voor de scholen die speciale ondersteuning bieden, zoals het speciaal basisonderwijs (sbo)

en het Praktijkonderwijs (Pro).

In 2015 heeft een onderzoek plaatsgevonden voor intensivering van de samenwerking met

SG De Brouwerij. Op basis van dit onderzoek, waar een due dilligence onderzoek deel van

uitmaakte, is besloten tot een Personele Unie per 1 januari 2017. De voorbereiding van deze

Personele Unie zal in 2016 gestalte krijgen op basis van een projectorganisatie onder leiding van

een stuurgroep. De voorbereiding zal in 2016 vooralsnog geen financiële consequenties hebben.

Page 7: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

7 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De bedrijfsmatige effecten van de stelselwijziging onder invloed van het Passend Onderwijs worden

met name zichtbaar binnen organisatieonderdeel Dienstverlening. Per schooljaar 2016-2017 vervalt

de verplichte winkelnering voor inkoop van onze onderwijsondersteuning door samenwerkings-

verbanden. De inzet van ons personeel zal dan geheel gebaseerd zijn op externe contractering. Er

is voor een scherpe tariefstelling gekozen bij de uitleen van personeel om positie te verwerven in

deze nieuwe “onderwijsmarkt”. In totaal wordt ca. 70 fte uitgeleend aan derden. De omvang van

de contractactiviteiten bedraagt € 4,9 miljoen. De contractenportefeuille vertoont wat looptijd

betreft een divers beeld. Er is een voorziening gevormd (voorziening Passend Onderwijs 2010) om

personele afvloeiingskosten bij afloop van inleenovereenkomsten te dekken. Een evaluatie van de

strategische koers met betrekking tot externe dienstverlening vindt plaats in de loop van 2016.

Passend Onderwijs wordt ook zichtbaar in een toenemende differentiatie van ons onderwijsaanbod.

In het algemeen jaarverslag 2015 worden de diverse initiatieven nader uitgelicht, waaronder

samenwerking met sbo De Schilderpoort, met betrekking tot praktijkonderwijs in Ede (Het Perron)

en Lichtenvoorde (Marianum) en onderwijs-zorg arrangementen in Ede, Arnhem en Didam.

Behalve de formele rolneming van de samenwerkingsverbanden, heeft de inhoudelijke inrichting in

2015 nadrukkelijker vorm gekregen. De scholen van De Onderwijsspecialisten namen in 2015 de

rol als dé natuurlijke partner voor het verzorgen van (voortgezet) speciaal onderwijs en hét

expertisepunt op het gebied van kennis en kunde voor de leerlingen met een zware

ondersteuningsvraag binnen het samenwerkingsverband. Ook de komende jaren zullen in het teken

staan van een actieve deelname van onze scholen aan de samenwerkingsverbanden in hun

omgeving, om als speciaal onderwijs zichtbaar en herkenbaar te zijn. Met de verschillende

samenwerkingsverbanden wordt besproken in welke vorm deze expertise voor de reguliere scholen

binnen het samenwerkingsverband behouden kan worden. Bij overeenstemming over de wijze van

de inzet van de expertise, is het ons doel de afspraken vast te leggen in een meerjarige

overeenkomst.

De stelselwijziging Passend Onderwijs stond niet op zichzelf. Naast de invoering van het Passend

Onderwijs vonden er transities plaats in diverse wetgevingen, zoals de wet op de Jeugdzorg, de

Participatiewet, de WMO, AWBZ en WLZ. Voor een belangrijk deel van onze leerlingen hadden en

hebben deze veranderingen grote gevolgen voor het benodigde ondersteuningsaanbod.

Met name voor leerlingen die in combinatie gebruik maken van (speciaal) onderwijs en zorg, is de

onzekerheid op welke manier de benodigde ondersteuning vormgegeven kan worden aanhoudend

groot. Bij onze scholen betreft dit met name de leerlingen die leerroute één of twee volgen. Daar

waar eenduidigheid over de wettelijke kaders nog ontbeerd wordt, nemen De Onderwijsspecialisten

verantwoordelijkheid naar leerlingen, ouders en betrokken partners.

Sturing van de organisatie

Het veranderingstraject in de aansturing van onze medewerkers staat bekend onder de naam

‘Sturen op Waarden, Loslaten op professionaliteit’. In 2015 is aandacht besteed aan de afbakening

van het speelveld ‘Loslaten van de professional’ en de introductie van het traject Totale Kwaliteit bij

leidinggevende.

Page 8: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

8 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Onderwijskwaliteit

In 2015 is veel aandacht besteed aan de verbetering van de kwaliteit van het onderwijsaanbod. Op

basis van de uitgangspunten van het kwaliteitsbeleid is de opbrengstgerichtheid verder versterkt.

De ontwikkeling van het kwaliteitsbeleid ‘Totale Kwaliteit’ en de ontwikkeling van interne audits

dragen in hoge mate bij aan de kerndoelstelling “kwaliteit van onderwijs”. Gestreefd wordt naar

excellente kwaliteit in de meest brede zin van het woord (bron Kaderbrief 2015).

In samenspraak met alle leidinggevenden binnen De Onderwijsspecialisten is in 2015 het begrip

“Totale Kwaliteit” ontwikkeld en uitgewerkt. Daarbij vormde Simon Sineks’ Golden Cirkel, waarin

het Why, How en What de leidende principes zijn, het uitgangspunt. Het “Why”, dat wil zeggen;

wat drijft ons allen om te doen wat we doen, vormt het uitgangspunt voor het professioneel

handelen in de breedste zin van het woord. Dít uitgangspunt legt de basis onder het “how” en

“what” van totale kwaliteit.

Daarbij worden tien aandachtsvelden onderscheiden te weten:

Ouderbetrokkenheid.

Transitie.

Onderwijskundige excellentie.

Actieve fysieke leeromgeving.

De professional aan zet.

Goed werkgeverschap.

Gewaardeerde partner.

Sociaal klimaat.

Leerlingenparticipatie.

Wendbaarheid.

Samen vormen deze tien aandachtsvelden de scope van “Totale Kwaliteit” binnen De

Onderwijsspecialisten.

Ook de komende jaren zal de implementatie van Totale Kwaliteit binnen de scholen voortgezet

worden; de schooldirecteuren geven inhoud en vorm aan dit proces. Bovenschools wordt voorzien

in de tijdelijke aanstelling van een programmamanager en wordt een cyclus van interne audits

opgestart.

In het kader van zowel de Kwaliteitswet vso als de Participatiewet stond in 2015 arbeidstoeleiding

nadrukkelijk op de agenda van de vso-scholen. Met name de Participatiewet heeft wat betreft het

arbeidsmatig toekomstperspectief verstrekkende gevolgen voor een belangrijk deel van de vso-

leerlingen. Grote wijzigingen in bestaande systemen en regelingen als WAJONG, sociale

werkvoorziening en berekening loonwaarde, vragen een actieve rol van De Onderwijsspecialisten.

In het kader daarvan heeft de Vak & Expertisegroep Arbeidstoeleiding in 2015 een extra financiële

impuls uit het interne Innovatiefonds ontvangen van € 0,25 miljoen. Hiermee is PATO (Project

ArbeidsToeleiding Onderwijs) geïnitieerd. De expertisegroep Arbeidstoeleiding heeft zich daarmee

kunnen ontwikkelen tot een Kennisteam Arbeidstoeleiding dat zowel intern onze eigen scholen

ondersteunt, maar ook extern betrokken is bij de samenwerking met andere partners, waaronder

o.a. de gemeenten.

Het belang van een gedegen opleiding voor en toeleiding naar arbeid voor onze leerlingen is groot.

De Onderwijsspecialisten voelt de verantwoordelijkheid om daar invulling aan te geven

nadrukkelijk.

Page 9: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

9 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Niet alleen omdat veranderende wetgeving (Participatiewet, Kwaliteitswet voortgezet speciaal

onderwijs) dat verlangt, maar ook omdat het in onze missie staat: “Het begeleiden van de leerling

naar een zo zelfstandig mogelijk functioneren in de maatschappij op de domeinen arbeid,

dagbesteding, wonen en vrije tijd”.

Vanuit de kwaliteitsagenda van 2015 is extra aandacht besteed aan de deskundigheidsbevordering

van medewerkers. Veel aandacht is besteed aan de professionalisering van leerkrachten.

Er zijn bovenschoolse scholingstrajecten geïnitieerd om de professionaliteit en kennis van

medewerkers te vergroten en om het opbrengstgericht werken te bevorderen. De investeringen in

professionalisering zijn mede gefinancierd uit de extra incidentele middelen van het ministerie van

OC&W (Prestatiebox). De uitgaven voor personeel- en arbeidsmarktontwikkeling bedroegen in

2015 geconsolideerd voor de beide stichtingen € 1,6 miljoen (3,1% van de loonsom) en zijn

toegenomen ten opzichte van het voorgaande jaar. De uitgaven bedroegen in 2014 2,7% van de

loonsom.

Medezeggenschap

Binnen de Personele Unie zijn er in formele zin twee GMR-en. In 2015 heeft het College van

Bestuur in een gecombineerde setting structureel overleg gevoerd met beide organen.

Belangrijke onderwerpen van overleg in 2015 waren de planvorming rond de invoering van een

nieuw generiek functiehuis, de gesprekkencyclus, het ICT beleid en de intentie tot intensivering van

de samenwerking met De Brouwerij. De GMR heeft ook in 2015 periodiek overleg gevoerd met een

vertegenwoordiging uit de Raad van Toezicht en er is een themabijeenkomst georganiseerd voor

De GMR, de Raad van Toezicht en het Collega van Bestuur, waarin de thema’s voor de Kaderbrief

2016 met elkaar zijn besproken.

De Veilige School

Goed onderwijs is per definitie ook veilig onderwijs. Want alleen in een veilige omgeving en in een

veilig klimaat komen leerlingen optimaal tot leren en ontwikkeling en kunnen ouders erop

vertrouwen dat het hun kind goed gaat. Bovendien is een veilige schoolomgeving van groot belang

voor medewerkers. Zij hebben veiligheid nodig om in teamverband een optimale bijdrage te

leveren aan de leerprestaties en de ontwikkeling van leerlingen.

Een veilige schoolomgeving is dus voor alle betrokkenen essentieel. Daarom besteden De

Onderwijsspecialisten veel aandacht aan het vormgeven, verder ontwikkelen en borgen van de

fysieke en sociale veiligheid in haar scholen. Naast de sociale en fysieke veiligheid, neemt de

maatschappelijke veiligheid een belangrijke plaats in. De reden is dat scholen geconfronteerd worden met maatschappelijke thema’s, zoals kindermishandeling of alcohol en drugs.

In 2015 is er bijzondere aandacht geschonken aan de beleidsonderwerpen die vallen onder het

thema De Veilige School. Zo is het beleid herzien en ook de organisatie van de crisisteams opnieuw

vormgegeven. Het bovenschoolse crisisteam heeft een scholing gevolg, in 2016 worden ook de

schoolteams hierop getraind.

Werken aan schoolveiligheid begint bij de medewerkers zelf. Zij geven samen het pedagogisch

klimaat in de school vorm en zijn een voorbeeld voor leerlingen. Dit doen ze vanuit normen en

waarden. Het gedrag en handelen van medewerkers is leidend bij het werken aan schoolveiligheid.

De Gedragscode Dichtbij op afstand is aangepast en opnieuw vastgesteld en ondersteunt

medewerkers hierbij in hun handelen.

Page 10: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

10 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Ook de voor de scholen geldende klachtenregeling is in 2015 aangepast Deze voor onze

stichtingen geldende klachtenregeling gaat uit van de aanwezigheid van een onafhankelijke interne

vertrouwenspersoon op elke school. Op iedere school is tenminste één personeelslid aangewezen

als vertrouwenspersoon. De vertrouwenspersoon is het aanspreekpunt bij klachten en mogelijke

klachten en verwijst de betrokkenen door naar degene die een passende rol kan spelen bij de

oplossing van de gerezen problemen. Afhankelijk van het gegeven of de klager al of niet een

formele klacht in wil dienen, kan deze worden doorverwezen naar de directie, het bestuur of de

externe klachtencommissie. In verband met het kunnen garanderen van de gewenste

onafhankelijkheid, is er ook een externe vertrouwenspersoon beschikbaar. In 2015 hebben twee

nieuwe externe vertrouwenspersonen aan ons verbonden die werken vanuit een organisatie met

brede kennis op dit vlak.

2.2 Planning & Control

De Personele Unie leidt tot schaalvoordelen en synergie. Dit draagt niet alleen bij aan de financiële

bedrijfsvoering op instellingsniveau. Binnen de centrale uitgangspunten met betrekking tot kwaliteit

en continuïteit plukken onze scholen ook individueel de vruchten van de schaalgrootte. Binnen een

aantal scholen hebben in 2015 kwaliteitsimpulsen plaatsgevonden met betrekking tot kwaliteit van

onderwijs, personele formatie en onderwijshuisvesting.

Beide stichtingen sluiten 2015 af met een batig saldo. In 2015 is door Stichting ter bevordering van

basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en voortgezet onderwijs aan leerlingen

met een beperking een batig exploitatieresultaat van € 23.000 gerealiseerd, ten opzichte van een

begroot tekort van € 226.000 (resultaat exclusief eenmalige begrote huisvestingskosten). Het batig

saldo 2015 wordt beïnvloed door eenmalige baten en lasten. Het resultaat uit normale

bedrijfsuitoefening bedraagt € 96.000 (overschot).

Het genormaliseerd resultaat is als volgt samen te vatten:

Resultaat voor eenmalige posten

€ 96.000

Eenmalig baten & lasten Voorziening dubieuze debiteuren € -55.000

Reservering cao 2016 € -180.000 Mutatie voorziening duurzame inzetbaarheid € 232.000 Mutatie voorziening ambtsjubilea € -24.000 Kosten onderzoek De Brouwerij € -46.000

€ -73.000

Resultaat 2015

€ 23.000

Na een periode waarin sprake was van groei van het aantal leerlingen, kenmerkt 2015 zich voor

het eerst sinds lange tijd door een daling van het aantal leerlingen voor de gehele organisatie. Het

aantal leerlingen daalde met 131 van 3.081 naar 2.950.

Page 11: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

11 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Hoewel de omvang van de exploitatiesom 2015 in vergelijking met het voorgaande jaar nog slechts

beperkt daalt (door prijseffecten en het feit dat de onderwijsbekostiging in 2015 nog zeven

maanden na-ijlt op het oude niveau), is de financiële impact van de daling aanzienlijk. Structureel

is vanaf het schooljaar 2016-2017 voor de totale organisatie sprake van € 3,9 miljoen lagere

onderwijsbekostiging. De lagere opbrengsten noodzaken tot een afbouw van formatie.

De flexibele schil van de organisatie is voldoende groot om de afbouw zonder gedwongen ontslag

te realiseren. Het grootste zorgpunt daarbij is of er in de breedte voldoende gemobiliseerd kan

worden om personele fricties te voorkomen. Met name met betrekking tot de formatie

vakleerkrachten worden fricties voorzien. Bij onvoldoende (vrije) mobiliteit zullen mogelijk toch

maatregelen binnen een gedwongen kader noodzakelijk blijken. Deze ontwikkelingen leiden tot het

aanspreken van de voorziening Passend Onderwijs.

De goede financiële vermogenspositie moet borgen dat én de innovatieve slagkracht van de

organisatie behouden blijft (getuige de kerndoelstellingen 2016) én de organisatie zich aanpast aan

de nieuwe financiële werkelijkheid van krimp en toenemende bedrijfsmatige onzekerheid. Het

gemiddeld ziekteverzuim over schooljaar 2015-2016 én in kalenderjaar 2015 bedraagt 5,1%.

2.3 Treasurybeleid 2015 Personele Unie

Het rendement op de liquiditeit is de afgelopen jaren aanhoudend gedaald. De baten uit beheer van

liquide middelen, geheel samengesteld uit rentebaten, bedragen in 2015 € 115.000. Dat is minder

dan 1% van de gemiddelde liquiditeit in 2015.

Het rendement zal in 2016 naar verwachting verder afnemen. Voor banken is de rentevergoeding

op deposito’s inmiddels verworden tot een kostbare vorm van klantenbinding.

Nu al wordt over spaartegoeden > € 10 miljoen geen rente meer vergoed en naar verwachting

zullen de reguliere rentevergoedingen in de loop van 2016 verder dalen.

Bepalend voor de renteontwikkeling is het beleid van de Europese Centrale Bank (ECB). De

zogenaamde monetaire verruiming van de ECB heeft de afgelopen jaren geleid tot een daling van

de rente, tot een inmiddels historisch laag niveau. Er zijn geen aanwijzingen die duiden op een

aanpassing van het Europees monetair beleid, c.q. een opwaartse aanpassing van de interbancaire

rentevoet op middellange termijn. Hoewel in de Verenigde Staten een voorzichtige omslag ingezet

is, lijkt de angst voor een nieuwe recessie en deflatie in Europa bepalend te zijn voor handhaving

van het ECB beleid.

De lage rentestand impliceert, behalve een teruglopend rendement, ook dat vrijwel geen

beleggingsalternatieven voorhanden zijn binnen de kaders van de wet Financiering Decentrale

Overheden (FIDO). De prijzen van bestaande renteproducten als staatsobligaties zijn hoog door de

rentedaling van de afgelopen jaren en nieuwe uitgifte van schatkistpapier vindt plaats tegen

minimale of zelfs negatieve rente.

Het ontbreken van beleggingsalternatieven leidt ertoe dat het jaarplan 2016 uitgaat van

handhaving van liquiditeit in rekening couranten en spaartegoeden. Spreiding van de liquiditeit

over de drie bancaire instellingen vindt op basis van een evenredige verdeling, dat wil zeggen

zoveel als mogelijk op basis van 33 1/3 % per bank.

Page 12: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

12 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

2.4 Vermogenspositie De Onderwijsspecialisten

Het weerstandsvermogen van beide onder de instelling ressorterende rechtspersonen toont de

afgelopen jaren een stabiel verloop en ontwikkelt zich conform verwachting. De totale

vermogenspositie van De Onderwijsspecialisten is solide en verhoudt zich één op één tot de

landelijke gemiddelden. De administratieve organisatie en interne beheersingsmaatregelen (AO-IB)

dragen bij aan een valide bedrijfsmatige beheersing. Accountantskantoor Ernst & Young

kwalificeert deze als “toereikend” (bron managementletter 2015).

In de onderstaande paragrafen wordt de vermogenspositie aan de hand van het referentiekader

van de Commissie Don nader toegelicht.

Kapitalisatiefactor

Het balanstotaal van Stichting ter bevordering van basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet)

speciaal en voortgezet onderwijs aan leerlingen met een beperking per 31 december 2015

bedraagt € 27,3 miljoen. Daarvan maakt een vordering op het Ministerie van OC&W ad € 2,4

miljoen deel uit vanwege nog te ontvangen voorschotten op toegekende subsidies. Voor de

bepaling van de kapitalisatiefactor dient deze in mindering te worden gebracht op het balanstotaal.

Hetzelfde geldt voor het private vermogen ad € 0,9 miljoen.

Het geschoonde balanstotaal ultimo 2015 bedraagt daarmee € 24,0 miljoen. De totale baten in

2015 bedragen € 47,8 miljoen. De kapitalisatiefactor 2015 bedraagt € 24,0 miljoen/ € 47,8 miljoen

is 50% (2014: 44%). Dit is 15 procentpunten hoger dan de signaleringsgrens van 35%.

Solvabiliteit

In de volgende grafiek wordt het verloop van de solvabiliteit (eigen vermogen/totaal vermogen)

toegelicht.

0,0%

10,0%

20,0%

30,0%

40,0%

50,0%

60,0%

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Verloop solvabiliteit

Solvabiliteitsfactor

Norm

Page 13: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

13 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Na een daling in 2010, vanwege de vorming van voorzieningen ten behoeve van de stelselwijziging

Passend Onderwijs, heeft de solvabiliteit zich sinds 2011 hersteld tot een stabiele waarde rond de

45%. De solvabiliteit ligt ruim boven de kritische ondergrens van 20%, zoals geformuleerd door de

Commissie Don.

Noodzakelijke financiële buffer uit hoofde van budgetbeheer

Naar aanleiding van het strategisch beleidsplan 2013-2016 is een risicoscan uitgevoerd. Op basis

daarvan is bepaald dat het weerstandsvermogen 10% van de totale jaarinkomsten dient te

bedragen. De belangrijkste risico’s betreffen de volgende aandachtsvelden (met daaraan

toegevoegd het streefpercentage buffervermogen):

- Daling leerlingaantallen 3,5%

- Arbeidsconflicten 1,5%

- Risico op overige baten 1,5%

- Financieel management 1,0%

- Overheidsmaatregelen 2,5%

Totaal percentage buffervermogen 10,0%

Op grond van het risicoprofiel van de organisatie is als bufferfunctie een eigen vermogen van

€ 5,0 miljoen minimaal noodzakelijk. De algemene reserve ultimo 2015 voldoet aan deze norm.

Liquiditeit

De current ratio ligt boven de normwaarde van 1,5. De beperkte daling van de ratio ten opzichte

van 2014 komt voort uit investeringen in het kader van herhuisvestingsinitiatieven. Het verloop is

als volgt weer te geven:

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

3,00

3,50

4,00

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Verloop current ratio

Current ratio

Norm

Page 14: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

14 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

2.5 Toekomstverwachting en begroting 2016

De totale exploitatiesom 2016 van De Onderwijsspecialisten bedraagt € 64,2 miljoen. Dat is vrijwel

gelijk aan de begrote exploitatiesom 2015. Voor 2016 wordt een overschot van € 0,4 miljoen

begroot. De begroting kent een differentiatie binnen het kalenderjaar naar schooljaren en is als

volgt weer te geven:

Begroting schooljaar 2015-2016

Begroting schooljaar 2016-2017

Begroting 2016

periode januari-juli augustus-december

Rijksbijdrage € 37.567.402 € 25.210.597 € 62.777.999

Overige € 836.036 € 597.169 € 1.433.204

€ 38.403.438 € 25.807.765 € 64.211.203

Personeelskosten € 30.486.700 € 20.888.832 € 51.375.532

Ov. personeelskosten € 1.307.082 € 869.246 € 2.176.328

Pamb € 550.590 € 340.421 € 891.011

Afschrijvingen € 794.380 € 567.414 € 1.361.794

Huisvestingskosten € 2.562.672 € 1.830.480 € 4.393.153

Overige inst. lasten € 1.497.059 € 1.069.328 € 2.566.386

Vakgroepen € 639.917 € 457.083 € 1.097.000

Overige baten & lasten -€ 55.417 -€ 39.583 -€ 95.000

€ 37.782.983 € 25.983.220 € 63.766.203

Resultaat € 620.455 -€ 175.122 € 445.000

Het overschot 2016 van € 445.000 valt uiteen in een bate over de 2e helft van schooljaar 2015-

2016 van € 604.000 en een tekort over de eerste helft van schooljaar 2016-2017 van € 177.000.

Per schooljaar 2016-2017 worden de effecten van de leerling-daling van oktober 2015 voor het

eerst zichtbaar en dalen de inkomsten met € 3,8 miljoen. Omdat de schoolinrichting overwegend

op basis van “t=o” plaatsvindt is sprake van een overschot in de eerste zeven maanden van 2016.

Dit is te kwalificeren als incidenteel.

Het tekort in schooljaar 2016-2017 is toe te schrijven aan de meerkosten vanwege

beleidsintensiveringen in 2016 tot een bedrag van € 400.000. Deze richten zich met name op

expertiseontwikkeling met betrekking tot EMB en gedrag, arbeidstoeleiding en ICT.

Page 15: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

15 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

2.6 Continuïteitparagraaf

De diverse stelselvoorziening van het kabinet Rutte III, waaronder Passend Onderwijs, de wet op

de Jeugdzorg, de Participatiewet, de WMO, AWBZ en WLZ, hebben een grote impact op het

meerjarenperspectief van De Onderwijsspecialisten. De veranderingen hebben grote gevolgen voor

de bekostiging van onderwijs. De onzekerheid op welke manier de benodigde ondersteuning

gefinancierd en vormgegeven moet worden is groot en is van wezenlijke invloed op de organisatie

van ons onderwijs.

Met betrekking tot de financiële verwachtingen voor de komende drie (verslag)jaren zijn een

tweetal ontwikkelingen bepalend, te weten de terugloop van leerlingen en de stelselwijziging

Passend Onderwijs. Deze ontwikkelingen leiden de komende jaren tot een om- en

afbouwdoelstelling. De effecten van krimp van het leerlingenaantal, Passend Onderwijs en

bezuinigingen van de Rijksoverheid leiden tot een daling van de Rijksbijdrage en afbouw van

werkgelegenheid. De meerjarenbegroting gaat uit van het volgende scenario met betrekking tot de

ontwikkeling van leerlingaantallen en Passend Onderwijs in 2015-2019:

Het aantal leerlingen van de cluster 3 scholen zal naar verwachting dalen van 2.055 per

schooljaar 2015-2016 naar 1.942 per schooljaar 2017-2018. Het verloop is als volgt:

Schooljaar 2015-2016 2.055

Schooljaar 2016-2017 1.977

Schooljaar 2017-2018 1.942

Per 1 augustus 2016 zijn de LGF middelen geheel overgedragen aan de samenwerkings-

verbanden en vervalt de bestedingsplicht voor ambulante begeleiding. De omvang van

ambulante begeleiding en zorgondersteuning vanaf schooljaar 2016-2017 bedraagt 75%

van de huidige garantiebekostiging. De vraaguitval bedraagt 25%.

De landelijke verevening voor verwijzing naar het speciaal onderwijs leidt vanaf 2017 tot

een jaarlijkse daling van de Rijksbekostiging van naar verwachting 2%.

Op basis van vervangende nieuwbouw voor scholen in Deventer (2016) en Arnhem (2017)

wordt in de planperiode € 2,7 miljoen besteed aan materialisatie van scholen. Deze

uitgaven komen ten laste van de bestemmingsreserve materialisatie.

De materiële kosten dalen jaarlijks met 5% vanwege krimp van de organisatie.

Vanwege afbouw van formatie wordt in de planperiode 2016-2018 € 1,3 miljoen onttrokken

aan de voorziening Passend Onderwijs.

Dit scenario leidt de komende vier jaar tot een afbouw van 68 fte. De verwachte afbouw per

schooljaar is als volgt:

Schooljaar 2016-2017 -52 fte

Schooljaar 2017-2018 -14 fte

Schooljaar 2018-2019 -2 fte

Totaal - 68 fte

Page 16: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

16 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De personele afbouw zal naar evenredigheid verdeeld worden over onderwijzend, onderwijs-

ondersteunend personeel en ondersteunend personeel. Uitgangspunt is dat de afbouw op basis van

natuurlijk verloop wordt gerealiseerd. De Onderwijsspecialisten streven naar instandhouding van de

werkgelegenheidsgarantie. Bij het handhaven van het werkgelegenheidsbeleid (en daarmee van de

werkgelegenheidsgarantie voor medewerkers met een vaste aanstelling) gelden drie risico’s:

1. Bij afbouw van tijdelijke arbeidsovereenkomsten en interne herplaatsing moet sprake zijn van

een match tussen vereiste en beschikbare kwalificaties en competenties. Gezien de omvang

van de afbouwdoelstelling is frictie bij herplaatsing onvermijdelijk.

2. De herplaatsingsmogelijkheden en arbeidsmarktperspectieven voor met name paramedische en

administratieve functies zijn slecht. Mobiliteit van deze functiegroep vraagt om extra

ondersteuning vanuit de middelen van de voorziening Passend Onderwijs.

3. Afbouw van tijdelijke arbeidsovereenkomsten kan leiden tot meerkosten vanwege wachtgeld

verplichtingen (PF gelden). Gestreefd wordt naar minimale PF-kosten.

De risico’s kunnen ertoe leiden dat de werkgelegenheidsgarantie in het gedrang komt. De

werkgelegenheidsgarantie wordt daarom twee keer per jaar geëvalueerd. De Onderwijsspecialisten

besteden in de planning & control cyclus expliciet aandacht aan risicomanagement. De

administratieve organisatie en interne beheersingsmaatregelen zijn er op gericht de continuïteit

van de organisatie te waarborgen. De effecten van de stelselwijziging Passend Onderwijs en een

daling van het aantal leerlingen leidt tot de volgende meerjaren balans- en exploitatieprognose:

31 december 2016 31 december 2017 31 december 2018 31 december 2019

Materiële vaste activa 4.383.208 4.383.208 4.383.208 4.383.208

Vlottende activa 4.493.372 4.493.372 4.493.372 4.493.372

Liquide middelen 14.646.925 11.434.925 11.014.925 11.014.925

23.523.505 20.311.505 19.891.505 19.891.505

Eigen vermogen 11.964.145 9.647.145 9.527.145 9.527.145

Voorzieningen 4.445.494 3.645.494 3.345.494 3.345.494

Langlopende schulden 555.493 555.493 555.493 555.493

Kortlopende schulden 6.558.373 6.463.373 6.463.373 6.463.373

23.523.505 20.311.505 19.891.505 19.891.505

Rijksbijdrage 46.260.545 44.833.880 44.188.552 43.883.760

Overige baten 885.704 867.990 867.990 867.990

47.146.250 45.701.870 45.056.542 44.751.750

Personeelskosten 39.858.339 39.326.959 38.484.631 38.059.839

Materiële kosten 6.691.911 6.691.911 6.691.911 6.691.910 Inrichting scholen bij nieuwbouw 300.000 2.000.000 0 0

46.850.250 48.018.870 45.176.542 44.751.750

Resultaat 296.000 -2.317.000 -120.000 0

Page 17: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

17 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De solvabiliteit en kapitalisatiefactor zullen de komende drie jaar ruimschoots blijven voldoen aan

de minimale normwaarden zoals gesteld door de commissie Don. De belangrijkste kengetallen

ontwikkelen zich als volgt:

31 december 2016

31 december 2017

31 december 2018

31 december 2019

Solvabiliteit 51% 47% 48% 48%

Kapitalisatiefactor 43% 37% 37% 37%

Arnhem, juni 2016

College van Bestuur

________________________ _________________________

Wim Ludeke, Hennie Loeffen,

Voorzitter Lid

Page 18: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

18 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3. Jaarrekening

3.1 Grondslagen voor waardering

3.1.1 Algemeen

Deze jaarrekening is opgesteld met inachtneming van de Regeling jaarverslaggeving onderwijs van

het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen en Hoofdstuk 660 van de RJ bundel.

Het bestuur heeft het opstellen van de jaarrekening, de gehanteerde grondslagen voor waardering

en de resultaatbepaling, gebaseerd op de continuïteitsveronderstelling van de stichting. De

rapporteringsvaluta betreft euro’s. De jaarrekening van de Stichting ter bevordering van

basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en voortgezet onderwijs aan leerlingen

met een beperking over het jaar 2015 presenteert een positief resultaat. Het werkkapitaal ultimo

2015 is positief. Bij ongewijzigd beleid zal de stichting in de komende jaren aan haar verplichtingen

kunnen voldoen.

3.1.2 Grondslagen voor waardering en resultaat bepaling

Tenzij anders vermeld worden activa en passiva gewaardeerd tegen geamortiseerde historische

kostprijs. Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de

toekomstige economische voordelen naar de organisatie zullen toevloeien en de waarde daarvan

betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het

waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen en

de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld.

Onder financiële instrumenten worden zowel primaire financiële instrumenten zoals vorderingen,

effecten en schulden, als financiële derivaten verstaan. Voor de grondslagen van de primaire

financiële instrumenten wordt verwezen naar de behandeling per balanspost.

Gebouwen

Van de gebouwen berust het juridisch eigendom bij het schoolbestuur en het economisch eigendom

bij de verschillende gemeenten. De waarden van de gebouwen zijn om die redenen niet in de

balans opgenomen.

Materiële vaste activa

De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingprijs, verminderd

met de lineair bepaalde afschrijving, op basis van de verwachte economische levensduur.

Afschrijving van de activa vindt plaats vanaf het moment dat het object in gebruik wordt genomen.

Alle duurzame activa en leermiddelen worden geactiveerd voor bedragen vanaf € 1.000.

Page 19: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

19 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De volgende afschrijvingstermijnen worden gehanteerd:

Overzicht afschrijvingstermijnen Jaren

Bedrijfsauto’s 5

Audiovisuele middelen 5

Automatisering 5

Automatisering (infrastructuur) 5

Kantoormeubilair 10

Lesmethoden 4

Machines en hulpmiddelen 15

Overige inventaris 10

Schoolmeubilair 15

De verkregen investeringssubsidies worden als langlopende schuld verantwoord. Vrijval van deze

subsidies vindt plaats op basis van afschrijving.

Vorderingen

De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Eventuele voorzieningen voor

oninbaarheid worden op basis van de dynamische methode bepaald. Debiteuren zijn gewaardeerd

op nominale waarde onder aftrek van ingeschatte incourante vorderingen.

Liquide middelen

Onder liquide middelen worden kasmiddelen en de tegoeden op bankrekeningen verstaan.

Deposito’s worden onder liquide middelen opgenomen indien zij in feite, zij het eventueel met

opoffering van rentebaten ter onmiddellijke beschikking staan. Liquide middelen die (naar

verwachting) langer dan twaalf maanden niet ter beschikking staan van de stichting, worden als

financiële vaste activa gerubriceerd.

Eigen Vermogen

Het eigen vermogen wordt onderverdeeld in algemene reserves en bestemmingsreserves. De

bestemmingsreserves worden gevormd voor specifieke doeleinden, bestemd door het bevoegd

gezag.

Voorzieningen

Een voorziening wordt gevormd voor verplichtingen waarvan het waarschijnlijk is dat zij zullen

moeten worden afgewikkeld en waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten. De omvang van

de voorziening wordt bepaald door de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de

desbetreffende verplichtingen en verliezen per balansdatum af te wikkelen. Voorzieningen worden

gewaardeerd tegen nominale waarde, met uitzondering van de voorziening voor Ambtsjubilea.

Deze is gebaseerd op de contante waarde van de verplichtingen. Voor (preventief) onderhoud aan

de gebouwen wordt jaarlijks een bedrag ten laste van de exploitatie gedoteerd. Dit bedrag is

vastgesteld aan de hand van de meerjaren onderhoudsplanning. Op basis van de meerjaren

onderhoudsplanning (MOP, najaar 2015) is de benodigde omvang van de onderhoudsvoorziening

en de daaraan gerelateerde jaarlijkse dotatie vastgesteld. De waardering is gebaseerd op het

meerjaren onderhoudsplan 2015-2034.

Page 20: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

20 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Voor reorganisatiekosten vanwege Passend Onderwijs is een voorziening gevormd. De voorziening

Passend Onderwijs zal worden aangewend voor uitstroom bevorderende maatregelen,

begeleidingskosten bij de reorganisatie en afboeking van activa die buiten gebruik moet worden

gesteld.

De voorziening spaarverlof is gevormd door de meer gewerkte uren dan de norm jaartaak en

gewaardeerd tegen de werkelijke loonkosten. De voorziening vitaliteit geldt ter dekking van de

verlofaanspraken in het kader van duurzame inzetbaarheid en de overgangsregeling BAPO.

De voorziening Ambtsjubilea is gebaseerd op RJ 271 ‘Personele Beloningen’. Op grond van deze

richtlijnen moeten toezeggingen aan personeelsleden voor beloningen betaalbaar op termijn, zoals

jubileum- en bepaalde pensioenuitkeringen, uit de balans van de onderwijsinstelling blijken.

Werknemers maken op grond van de cao aanspraak op een uitkering bij 25 dienstjaren (een half

maandsalaris) en bij 40 dienstjaren (een volledig maandsalaris). De voorziening is gebaseerd op

de contante waarde van de toezeggingen, met een rentevoet van 2%.

Schulden

Zowel de langlopende als de kortlopende schulden zijn gewaardeerd tegen nominale waarde.

Salderen

Een actief en een post van het vreemd vermogen worden gesaldeerd in de jaarrekening

opgenomen, uitsluitend indien en voor zover een deugdelijk juridisch criterium beschikbaar is om

het actief en de post van het vreemd vermogen gesaldeerd en simultaan af te wikkelen.

Pensioenen

Stichting ter bevordering van basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en

voortgezet onderwijs aan leerlingen met een beperking heeft voor haar werknemers een

toegezegd-pensioenregeling. Hierdoor hebben werknemers op de pensioengerechtigde leeftijd recht

op een pensioen dat is gebaseerd op het gemiddeld verdiende loon berekend over de jaren dat de

werknemer pensioen heeft opgebouwd. De verplichtingen, welke voortvloeien uit deze rechten van

haar personeel, zijn ondergebracht bij het ABP. De Onderwijsspecialisten betaalt hiervoor premies

waarvan een deel door de werkgever wordt betaald en een deel door de werknemer. De aan de

pensioenuitvoerder te betalen premie (werkgeversdeel) wordt als last in de staat van baten en

lasten verantwoord. Te betalen premie dan wel de vooruitbetaalde premie per jaareinde wordt als

overlopend passief respectievelijk overlopend actief verantwoord. De pensioenrechten worden

jaarlijks geïndexeerd, indien en voor zover de dekkingsgraad van het pensioenfonds (het vermogen

van het pensioenfonds gedeeld door haar financiële verplichtingen) dit toelaat.

De dekkingsgraad van het pensioenfonds is 98,7 % (bron: website www.abp.nl april 2016). De

minimale dekkingsgraad moet gemiddeld 105 bedragen. ABP komt op grond daarvan met een

herstelplan. De Onderwijsspecialisten hebben geen verplichting tot het voldoen van aanvullende

bijdragen, in geval van een tekort bij het pensioenfonds, anders dan het effect van hogere

toekomstige premies. De Onderwijsspecialisten hebben daarom alleen de verschuldigde premies tot

en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.

Page 21: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

21 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De Staat van Baten en Lasten

Baten en lasten worden toegerekend aan het boekjaar waarin de prestatie is geleverd c.q. waarop

de prestatie betrekking heeft. De geoormerkte rijksbijdragen en de meerjarige doelsubsidies

worden gedurende de in de betreffende regeling opgenomen periode in de exploitatierekening

verantwoord voor zover daadwerkelijk kosten gerealiseerd zijn.

Baten uit hoofde van Europese subsidies worden eerst als gerealiseerd aangemerkt nadat de

subsidieafrekening is vastgesteld en goedgekeurd door Het Agentschap voor Europese subsidies.

Bij de vaststelling van de opbrengsten wordt rekening gehouden met een her controle door de

Europese Commissie tot 10 jaar na eerste toekenning.

Het Kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Hierbij worden de kasstromen

afgeleid uit de staat van baten en lasten en de mutaties in de balansposten ultimo boekjaar. Items

die geen invloed hebben op de kasstromen worden niet meegenomen.

Page 22: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

22 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.2 Balans (na resultaatbestemming)

ACTIVA 31 dec 2015 31 dec 2014

vaste activa

Materiële vaste activa

4.1 Inventaris en apparatuur € 2.671.235

€ 2.632.422

4.1 Overige materiële vaste activa

- 1.597.236

- 1.750.786

€ 4.268.471

€ 4.383.208

vlottende activa

Vorderingen

4.2.1 Debiteuren € 1.053.284

€ 505.641

4.2.2 Ministerie van OCW - 2.439.281

- 2.428.257

4.2.3 Overige vorderingen - 2.033.000

- 182.436

4.2.4 Overlopende activa - 617.017

- 377.038

€ 6.142.582

€ 3.493.372

Liquide middelen

€ 16.885.967

18.028.925

Totaal Activa € 27.297.021 € 25.905.505

Page 23: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

23 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

PASSIVA 31 dec 2015 31 dec 2014

Eigen vermogen

4.4.1 Algemene reserve € 5.823.444

€ 5.809.900

4.4.2 Bestemmingsreserves publiek

- 5.463.136

- 5.463.136

4.4.3 Bestemmingsfonds privaat - 939.188

- 929.188

€ 12.225.768 € 12.202.224

Voorzieningen

4.5.1 Onderhoudsvoorziening € 3.964.774

€ 3.341.890

4.5.2 Overige voorzieningen - 2.586.423

- 2.845.525

€ 6.551.197 € 6.187.415

Langlopende schulden

4.5.3 Investeringssubsidies € 551.514

€ 555.493

€ 551.514 € 555.493

Kortlopende schulden

4.6.1 Crediteuren € 1.036.203

€ 987.943

4.6.3 Belasting, premies, sociale verzekeringen

- 1.851.080

- 1.547.166

4.6.4 Pensioenen - 422.100

- 500.997

4.6.5 Overige schulden - 376.530

- 379.977

4.6.6 Overlopende passiva - 4.282.629

- 3.544.290

€ 7.968.542 € 6.960.373

Totaal Passiva € 27.297.021 € 25.905.505

Page 24: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

24 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.3 Staat van baten & lasten

Staat van baten & lasten Begroot

2015 2015 2014

Baten

5.1 Rijksbijdrage € 49.069.196

€ 46.427.393

€ 47.078.285

5.2 overige overheidsbijdragen en -subsidies

494.480

399.963

504.749

5.3 Overige baten - 784.389

- 639.191

- 3.405.404

Totaal Baten

€ 50.348.065

€ 47.466.547

50.988.438

Lasten

5.4 Personele lasten € 38.093.790

€ 37.687.380

€ 37.019.477

5.5 Overige

personeelskosten - 3.647.669

- 2.429.902

- 4.835.664

5.6 Personeels- en

arbeidsmarktbeleid - 1.108.333

- 695.500

- 1.155.544

5.7 Afschrijvingen - 1.074.382

- 1.069.107

- 1.463.123

5.8 Huisvestinglasten - 2.934.280

- 3.338.528

- 2.631.816

5.9 Overige lasten - 3.540.489

- 2.903.433

- 3.410.000

Totaal lasten

€ 50.398.943

€ 48.123.850

€ 50.515.624

Saldo Baten & Lasten

€ -50.878

€ -657.303

€ 472.814

5.10 Saldo financiële

baten en lasten € 74.422

€ 100.000

€ 112.913

Resultaat

€ 23.544

€ -557.303

€ 585.727

Page 25: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

25 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.4 Kasstroomoverzicht

Kasstroom overzicht 2015 2014

Kasstroom uit operationele activiteiten

- Saldo van baten en lasten, aanpassingen

€ -50.878

€ 472.814

voor:

Afschrijvingen - 1.093.363

- 1.485.733

mutatie voorzieningen - 363.782

- 935.414

€ 1.457.145

€ 2.421.147

- Veranderingen in vlottende middelen

Vorderingen - -2.649.210

- 75.574

Schulden - 1.004.190

- -732.796

-1.645.020

-657.222

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten

€ -238.753

€ 2.236.739

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

- Ontvangen interest € 74.422

€ 112.913

- Betaalde interest en bankkosten -

-

Totaal kasstroom uit bedrijfsoperaties € 74.422 € 112.913

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

- Investeringen materiële vaste activa € -985.541

€ -1.133.632

- Desinvesteringen materiële vaste activa - 6.916

-

- Mutaties eigen vermogen -

-

Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten

€ -978.627 € -1.133.632

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

- Toename langlopende schulden €

- Aflossing langlopende schulden -

-

Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten

€ 0

€ 0

Liquide middelen

- Beginstand liquide middelen € 18.028.925

€ 16.812.905

- Mutatie liquide middelen - -1.142.958

- 1.216.020

Totaal € 16.885.967 € 18.028.925

Page 26: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

26 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.5 Toelichting balans

3.5.1 Materiële vaste activa

De omvang van de materiële vaste activa per 31 december 2015 bedraagt € 4,3 miljoen. De materiële vaste activa omvatten met

name meubilair en inrichting van scholen. Daarnaast worden onderwijsleermiddelen, automatiseringsapparatuur, installaties en

bedrijfsauto’s geactiveerd. De bedrijfsauto’s betreffen de vervoermiddelen van de onderhoudsdienst. De materiële vaste activa zijn

als volgt te specificeren:

aanschafwaarde cumulatieve boekwaarde investering desinvestering afschrijvingen boekwaarde

31-12-2014 afschrijvingen 1-1-2015 2015 2015 2015 31-12-2015

31-12-2014

Machines en installaties 235.470 199.806 35.664 10.052 1.310 7.227 37.179

Meubilair en overige inrichting 4.146.547 2.475.175 1.671.372 145.617

262.076 1.554.913

Inventaris beheer 2.363.771 1.438.385 925.386 316.591 5.606 157.228 1.079.143

Hardware 5.455.952 3.933.153 1.522.799 412.218 563.318 1.371.699

Onderwijsleerpakketten 1.789.271 1.561.284 227.987 101.064 103.514 225.537

Bedrijfswagens 24.425 24.425

Telefooncentrale 3.142 3.142

TOTAAL 14.018.579 9.635.371 4.383.208 985.541 6.916 1.093.363 4.268.471

De investeringen in 2015 bedragen bijna € 1,0 miljoen (vorig jaar € 1,1 miljoen). Daarvan heeft 42% betrekking op investeringen

in de ICT infrastructuur en lesgebonden ICT-voorzieningen. Daarnaast is sprake van investering in het nieuwe onderkomen van de

Hamalandschool, vervangingsinvesteringen van technisch afgeschreven activa.

Page 27: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

27 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.5.2 Vorderingen

De vorderingen zijn als volgt te specificeren:

Overzicht vorderingen 31-dec-15 31-dec-14

Debiteuren € 1.053.284 € 505.641

Ministerie OCW - 2.439.281 - 2.428.257

Overige vorderingen - 2.033.000 - 182.436

Overlopende activa - 617.017 - 377.038

Totaal € 6.142.582 € 3.493.372

In de volgende paragrafen worden de vorderingen nader toegelicht.

3.5.2.1 Debiteuren

Per 31 december 2015 bedragen de debiteuren in totaal € 1.053.284. De debiteuren betreffen voor

het merendeel vorderingen op ketenpartners als collega onderwijsinstellingen, gemeenten en

instellingen voortkomend uit samenwerking op het gebied van personele inzet en huisvesting. Het

betreft onder meer vorderingen op samenwerkingsverbanden PO en VO , revalidatiecentrum

Klimmendaal en ‘s Heerenloo. Veruit het merendeel van de vorderingen heeft een afloop in het

eerste kwartaal 2016.

Voor mogelijke oninbaarheid is een voorziening getroffen van € 55.000.

3.5.2.2 Ministerie van Onderwijs Cultuur & Wetenschappen

De (langlopende) vordering op het Ministerie van OC&W betreft nog te ontvangen voorschotten op

toegekende subsidies. De maandelijkse bevoorschotting van het Ministerie loopt achter bij de aan

een kalenderjaar toe te rekenen opbrengsten. De bevoorschotting in de periode augustus -

december blijft achter bij de toekenning. Deze achterstand wordt in de eerste maanden van het

volgende jaar ingelopen. De vordering per 31 december 2015 bedraagt € 2,4 miljoen.

De vordering is als volgt te specificeren:

Subsidie Te

ontvangen Ontvangen

Vooruit

ontvangen Vordering

2015-20156 aug-dec

2015

aug-dec

2015 Overige 31 dec 2015

Totaal 35.798.501 14.916.042 12.369.618 107.143 2.439.281

Page 28: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

28 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Van de Rijksbijdrage 2015 heeft € 2,9 miljoen betrekking op VO-onderwijs.

De verdeling PO en VO is als volgt te specificeren:

Specificatie Rijksbijdrage Passend Onderwijs en

Voortgezet Onderwijs

Voortgezet

Onderwijs Primair Onderwijs

Lumpsumvergoedingen

- personeel € 2.563.975 € 38.256.096

- materieel - 273.762 - 4.868.406

Totaal normatieve bijdragen OCW € 2.837.737 € 43.124.502

Totaal overige subsidies OCW - 87.997 - 3.018.960

Totaal € 2.925.734 € 46.143.462

3.5.2.3 Overige vorderingen

De overige vorderingen bedragen € 2.033.000 en zijn als volgt te specificeren:

Overzicht overige vorderingen

31 dec 2015 31 dec 2014

Gemeenten € 540.342 € 141.962

Projecten - 206.303 -

Rekening courant PU cluster IV

1.286.355

REC Groot Gelre - - 40.474

Totaal € 2.033.000 € 182.436

De vorderingen op gemeenten bestaan voor het merendeel uit voorgeschoten uitgaven voor

herhuisvesting en verbouwing van scholen. De voorgeschoten uitgaven worden periodiek in

rekening gebracht bij de betrokken gemeenten en zijn gebaseerd op te voren gemaakte afspraken.

De vordering gemeenten per 31 december is als volgt opgebouwd:

Overzicht opbouw vorderingen gemeenten

Arnhem : Tijdelijke huisvesting VSO Middachtensingel € 536.954

Aalten : Onderzoek IKC - 3.388

Totale vordering gemeente € 540.342

Page 29: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

29 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De vorderingen uit hoofde van projecten betreft voorgeschoten bouwkosten ten behoeve van

vervangende nieuwbouw voor school De Linde in Deventer. De nieuwbouw van het IKC zal in het

najaar van 2016 afgerond worden. Bouwkosten worden gedragen door de betrokken gemeente.

Het saldo van de rekening courantrelatie met Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen

Arnhem e.o.is begin januari 2016 vereffend. Het REC Groot Gelre is eind 2015 opgeheven en het

eindsaldo is vereffend onder de leden.

3.5.2.4 Overlopende activa

De overlopende activa bedragen per 31 december 2015 € 617.017 en zijn als volgt te specificeren:

Overzicht overlopende activa 31 dec 2015 31 dec 2014

Vooruitbetaalde kosten € 160.693 € 185.316

Rente spaarvormen - 37.982 - 89.461

Doorbelaste kosten medegebruik - 37.507 - 34.324

Detachering - 115.442 - 67.073

Groeibekostiging SWV - 226.383

Overige - 39.010 - 864

Totaal € 617.017 € 377.038

Op basis van de herziene wettelijke uitgangspunten voor het bekostigen van tussentijdse groei is

bijdrage voor tussentijdse instroom in rekening gebracht bij het plaatsende

samenwerkingsverband. De overlopende activa zijn alle verrekend in het 1e kwartaal van 2016.

3.5.3 Liquide middelen

De liquide middelen per 31 december 2015 zijn als volgt samengesteld:

Overzicht liquide middelen 31 dec 2015 31 dec 2014

Kassen € 11.008 € 12.412

Rekening courant banken - 6.833.163 - 3.426.244

Spaarrekeningen; direct opeisbaar - 10.041.796 - 14.590.269

Totaal € 16.885.967 € 18.028.925

De liquide middelen staan ter vrije beschikking van De Onderwijsspecialisten.

Page 30: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

30 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.5.4 Eigen Vermogen

Conform de richtlijnen voor de jaarverslaggeving (RJ 660) wordt binnen het eigen vermogen een

onderscheid gemaakt naar privaat en publiek gevormd eigen vermogen. De samenstelling en het

verloop van het eigen vermogen is als volgt samen te vatten:

Overzicht eigen vermogen Stand per Resultaat Stand per

31-dec-14 2015 31-dec-15

Algemene Reserve

- Algemeen € 5.809.900 € € 13.544 € 5.823.444

Subtotaal algemene reserve € 5.809.900 € € 13.623 € 5.823.523

Bestemmingsreserves publiek

- BAPO € 1.196.419 € € € 1.196.419

- reserve materialisatie nieuwbouw

- 861.855 - - - 861.855

- reserve onderwijsvernieuwingen

- 2.502.749 - - - 2.502.749

- reserve Passend Onderwijs - 902.113 - - - 902.113

Subtotaal bestaande reserve publiek

€ 5.463.136 € € 0 € 5.463.136

Bestemmingsreserves privaat

- bestemmingsfonds privaat - 929.188 - - 10.000 - 939.188

Subtotaal bestaande reserve privaat

€ 929.188 € € 10.000 € 939.188

Totaal Eigen Vermogen € 12.202.224 € € 23.544 € 12.225.768

In de volgende paragrafen worden de onderdelen nader toegelicht.

3.5.4.1 Algemene reserve

De algemene publieke reserve is opgebouwd uit de exploitatie-uitkomsten op personele en

materiële subsidies, alsmede de subsidie voor Personeel- en Arbeidsmarktbeleid (Pamb). De

algemene reserve per 31 december 2015 bedraagt € 5.823.444 en dient als buffervermogen.

Het resultaat 2015 is toegevoegd aan de algemene reserve.

3.5.4.2 Bestemmingsreserves

Er wordt een onderscheid gemaakt naar bestemmingsreserves (vorming op initiatief van

bestuurder) en bestemmingsfondsen (vorming op initiatief van een geldverstrekker). Per

31 december 2015 is alleen sprake van bestemmingsreserves.

Page 31: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

31 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Het betreft de volgende reserves:

Reserve duurzame inzetbaarheid

Deze bestemmingsreserve (voorheen BAPO) is vanwege de aangepaste regeling RJ660 in 2010

gevormd. De bestemmingsreserve heeft ten doel (cao bepaalde) vitaliteitsaanspraken van

personeel toekomstig te borgen.

Reserve Onderwijsvernieuwing

Deze reserve is gevormd om onderwijs vernieuwende activiteiten te initiëren en te waarborgen,

onafhankelijk van de financiële resultaten. De reserve wordt aangewend volgens een aanvraag- en

toewijzingsreglement.

Reserve Passend Onderwijs

Deze reserve is gevormd vanwege de stelselwijzing Passend Onderwijs. Het stelsel impliceert een

landelijke verevening van leerling plaatsing in het speciaal onderwijs. Voor de afbouw van de

organisatie, vanwege deze verevening, is reservering van middelen noodzakelijk. Voorzien wordt

een afbouw van de organisatie de komende jaren. Voor de afbouw van ambulante begeleiding

vanwege het stelsel Passend Onderwijs is een voorziening gevormd.

Reserve materialisatie nieuwbouw

Deze reserve is gevormd ten behoeve van de inrichting van scholen bij vervangende nieuwbouw.

3.5.4.3 Bestemmingsfonds privaat

Op basis van in het verleden ontvangen legaten en giften, bedraagt het private vermogen ultimo

2015 € 939.188. Het privaat vermogen maakt deel uit van het buffervermogen van de instelling,

maar is beschikbaar voor aanwending voor niet direct onderwijs gebonden investeringen,

vernieuwingsactiviteiten en cofinanciering. De rentebaten over de private reserve zijn in 2015

toegevoegd. Een batig saldo op de ouderbijdragen en kosten wordt normaliter toegevoegd aan de

reserve. Het saldo van de ouderbijdragen minus de kosten was in 2015 per saldo verwaarloosbaar.

Page 32: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

32 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.5.5 Voorzieningen

Het totaal aan voorzieningen per 31 december 2015 bedraagt € 6,5 miljoen en is als volgt te

specificeren:

Overzicht voorzieningen

Stand per

Dotaties Onttrekkingen

/ vrijval

Stand per

31-dec-14 31-dec-15

Voorzieningen

Voorzieningen onderhoud € 3.341.890 € 1.155.657 € 532.773 € 3.964.774

Overige:

- Passend Onderwijs € 1.264.988 € € 55.627 € 1.209.361

- spaarverlof - 382.362 - 3.889

- 386.251

- vitaliteit - 464.144 -

232.072 - 232.072

- ambtsjubilea - 734.031 - 24.708

0 - 758.739

Totaal voorzieningen € 6.187.415 € 1.184.254 € 820.472 € 6.551.197

3.5.5.1 Onderhoudsvoorziening (looptijd > 5 jaar)

De voorziening wordt getroffen ter dekking van toekomstige onderhoudsuitgaven aan de

gebouwen. Op basis van een 10-jarige onderhoudsplanning zijn de jaarlijkse lasten voor

instandhouding berekend. In het najaar van 2015 is de onderhoudsplanning herijkt, gebaseerd op

de huisvestingsvisie en de doordecentralisatie voor het buitenonderhoud.

In de jaarlijkse exploitatiebegrotingen van de scholen wordt daarnaast rekening gehouden met

klein onderhoud.

3.5.5.2 Overige voorzieningen

Voorziening Passend Onderwijs (looptijd 1-5 jaar)

De in 2010 gevormde voorziening Passend Onderwijs zal worden aangewend voor uitstroom

bevorderende maatregelen, begeleidingskosten bij de reorganisatie vanwege de stelselwijziging

Passend Onderwijs. In 2015 is € 55.627 onttrokken aan de voorziening. De onttrekking had

betrekking op de kosten van bovenschoolse mobiliteit en de kosten van het mobiliteitsbureau.

Voorziening ambtsjubilea (looptijd > 5 jaar)

Op grond van richtlijn RJ660 is ultimo 2015 een voorziening jubilea gratificaties opgenomen voor

een bedrag van € 758.739.

Voorziening vitaliteit (looptijd > 5 jaar)

Op grond van de cao 2014 is ultimo 2014 een nieuwe voorziening duurzame inzetbaarheid

gevormd. De voorziening geldt ter dekking van de nieuw vastgestelde verlofregeling, inclusief de

afspraken over de overgangsregeling BAPO.

Page 33: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

33 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Voorziening spaarverlof (looptijd > 5 jaar)

De voorziening is ingesteld om de te verwachten lasten te kunnen bekostigen voor de vervanging

van medewerkers, die de door hun gespaarde uren in de vorm van verlof opnemen. De reserve

wordt gevoed op basis van meer gewerkte uren dan de norm jaartaak. Uren worden gewaardeerd

tegen de werkelijke loonkosten.

3.5.5.3 Langlopende schulden

De langlopende schulden bestaan uit vooruit ontvangen investeringssubsidies van gemeenten

vanwege de eerste inrichting. Op basis van de afschrijvingen van de geactiveerde investeringen

voor eerste inrichtingen wordt de schuld jaarlijks verminderd met de afschrijvingslasten.

3.5.6 Kortlopende schulden

Het totaal aan kortlopende schulden per 31 december 2015 bedragen € 8,0 miljoen en zijn als

volgt samengesteld:

Overzicht kortlopende schulden 31 dec 2015 31 dec 2014

Crediteuren € 1.036.203 € 987.943

Belastingen & premies sociale

verzekeringen - 1.851.080 - 1.547.166

Pensioenen - 422.100 - 500.997

Overige schulden - 376.530 - 379.977

Overlopende passiva - 4.282.629 - 3.544.290

Totaal € 7.968.542 € 6.960.373

In de volgende paragrafen worden de kortlopende schulden toegelicht.

3.5.6.1 Crediteuren

De openstaande crediteuren per 31 december 2015 bedragen € 1.036.203. Het betreft alle

reguliere handelscrediteuren en openstaande schulden vanwege samenwerkingsovereenkomsten

met derden.

Page 34: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

34 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.5.6.2 Belastingen & premies sociale verzekeringen

Per 31 december 2015 is de schuld uit hoofde van belastingen en premies sociale verzekeringen als

volgt te specificeren:

31 december 2015 31 december 2014

Loonheffing € 1.735.296 € 1.446.677

Ziektewet / UWV-uitkeringen - 91.829 - 91.829

BTW

23.265

8.240

Overige - 690 - 419

Totaal € 1.851.080 € 1.547.165

De schuld ziektewet/UWV uitkeringen betreft terug te betalen zwangerschapsuitkeringen aan het

Ministerie van OC&W. Deze is in 2015 niet geïnd.

3.5.6.3 Pensioenen

De schuld pensioenen per 31 december 2015 bedraagt € 422.100. Het betreft nog af te dragen

pensioenpremies aan het ABP over 2015.

3.5.6.4 Overige schulden

Per 31 december 2015 zijn de overige schulden als volgt te specificeren:

31 december 2015 31 december 2014

Projecten / Rekening courant Cluster IV € € 292.246

Uniek Sporten - 27.702 - 47.450

Kunst & cultuurproject Provincie Gelderland - 35.018 - 13.971

Ouderverenigingen & Overige - 100.946 - 26.310

Arrangementsvergoeding SWV

212.864

Totaal € 376.530 € 379.977

De schulden uit hoofde van projecten betreffen in het bijzonder het project Uniek Sporten, voor

zowel de eigen regio als landelijke activiteiten. Het kunst & cultuurproject van de Provincie

Gelderland betreft een voortgezet project op basis van een subsidie voor de periode 2011-2013.

Het kunst & cultuur project is in 2013 afgerond en afgerekend met de Provincie op basis van een

door de accountant gecertificeerde eindafrekening.

Page 35: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

35 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De arrangementsvergoedingen van samenwerkingsverbanden betreft een toekenning van

samenwerkingsverband Gelderse Vallei ten behoeve van begeleidingskosten voor kinderen met een

autistische beperking. De vergoeding is uitgekeerd voor schooljaar 2015-2016, en is in december

2015 toegekend.

3.5.6.5 Overlopende passiva

Per 31 december 2015 zijn de overlopende passiva als volgt te specificeren:

31 december 2015 31 december 2014

Nog te betalen:

- Salarissen € 19.397 € 16.976

- Vakantietoeslag - 1.279.845 - 1.269.408

Nog te besteden:

- Prestatiebox € 461.470 € 365.650

- LECSO inzake Het Congres - 74.269 -

- Doelsubsidies gemeenten - 250.943 - 292.906

- ESF-gelden - 604.263 - 624.263

Overige:

- Vooruit ontvangen gelden € 695.187 € 513.221

- Overige nog te betalen kosten - 897.255 - 461.866

-

Totaal € 4.282.629 € 3.544.290

Te betalen salarissen betreft na te betalen onkostenvergoedingen over 2015 aan personeel. De

reservering vakantietoeslag betreft de verplichting op basis van opgebouwde rechten per 31

december 2015.

De specificatie van nog te besteden middelen betreft met name bevoorschotting op lopende

projecten in het kader van het Europees Sociaal Fonds. Eerst na controle en vaststelling van de

projecten worden de voorschotten als baten verwerkt. De middelen uit hoofde van de Prestatiebox

betreft een doeluitkering die op basis van het meerjaren opleidingsplan tot besteding komt.

De gemeentelijke doelsubsidies betreffen vooruit ontvangen bouwbijdragen. De overige nog te

betalen kosten per 31 december 2015 betreffen diverse nog te betalen kosten en vooruit

ontvangen betalingen, waaronder kosten voor de accountant en voor inleen van personeel.

Page 36: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

36 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.5.7 Niet in de balans opgenomen verplichtingen

Voor de komende jaren hebben De Onderwijsspecialisten zich aan de navolgende contracten

gecommitteerd:

- Een huurcontract kopieerapparatuur voor alle scholen/sectoren gedurende vijf jaar, voor

komend jaar is de verplichting in deze € 81.000.

- Twee bedrijfsauto’s geleased voor een periode voor vijf jaar (ingangsdatum 2015).

- Een huurovereenkomst voor een kantoorlocatie aan de Vossenstraat tot 1 april 2023.

3.5.8 Verbonden partijen

De Stichting ter bevordering van basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en

voortgezet onderwijs aan leerlingen met een beperkingen en de Stichting Orthopedagogische

Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken vormen een bestuurlijke Personele Unie. De kosten

van het ondersteunend bedrijf worden toegerekend aan elk van de partners op basis van gemene

rekening.

Het College van Bestuur van De Onderwijsspecialisten maakt deel uit van het bestuur van

een zeventiental samenwerkingsverbanden in het kader van Passend Onderwijs. Omdat er geen

sprake is van ingebracht vermogen en “power to control” vindt geen consolidatie plaats.

3.6 Toelichting Staat van Baten & Lasten 2015

In 2015 is een batig exploitatieresultaat van € 24.000 gerealiseerd, ten opzichte van een begroot

resultaat van-/-€ 226.000 (exclusief begrote eenmalige huisvestingskosten.

3.6.1 Rijksbijdrage

In 2015 is aan Rijksbijdragen € 49,1 miljoen (vorig jaar € 47,1) gerealiseerd. De Rijksbijdragen zijn

als volgt te specificeren:

Overzicht Rijksbijdrage 2015 Begroting 2015 2014

Rijksbijdrage OCW

- personeel € 39.248.320 € 36.362.746 € 40.081.268

- personeels-/arbeidsmarktbeleid (Pamb) - 1.571.751 - 1.450.697 - 2.083.258

- materieel - 4.671.659 - 4.666.417 - 4.260.391

Totaal Rijksbijdrage € 45.491.730 € 42.479.860 € 46.424.917

Overige subsidies OCW

- niet-geoormerkte OCW - 3.577.466 - 3.947.532 - 653.368

Totaal overige subsidies OCW € 3.577.466 € 3.947.532 € 653.368

Totaal Rijksbijdragen € 49.069.196 € 46.427.392 € 47.078.285

De Rijksbijdrage is ten opzichte van het voorgaande jaar met 1,9% afgenomen. Vanwege een

gewijzigde presentatie van opbrengsten van samenwerkingsverbanden zijn de opbrengsten hoger

dan begroot.

Page 37: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

37 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Van de Rijksbijdrage 2015 heeft € 2,9 miljoen betrekking op VO-onderwijs. De verdeling PO en VO

is als volgt te specificeren:

Specificatie Rijksbijdrage Passend Onderwijs en Voortgezet Onderwijs

Voortgezet Onderwijs

Primair Onderwijs

Lumpsumvergoedingen

- Personeel € €

- Materieel - -

Totaal normatieve bijdragen OCW € €

Totaal overige subsidies OCW - -

Totaal € 2.925.734 € 43.277.829

3.6.2 Overige overheidsbijdragen en subsidies

De baten zijn als volgt te specificeren:

Overige overheidsbijdragen en subsidies 2015 Begroting 2015 2014

Gemeentelijke bijdragen en subsidies

- Overige gemeentelijke bijdragen en subsidies € 494.480 € 399.963 € 504.749

Totaal Rijksbijdragen € 494.480 € 399.963 € 504.749

3.6.3 Overige baten

In 2015 is € 0,78 miljoen gerealiseerd aan overige baten. Vanwege ESF baten in 2014 waren de

overige opbrengsten in het voorgaande jaar aanmerkelijk hoger. De overige opbrengsten zijn als

volgt te specificeren:

Overzicht overige baten 2015 Begroting

2014 2014

- Ouderbijdrage € 73.134 € 56.416 € 76.387

- ESF-opbrengsten - 20.000 - 25.000 - 1.447.333

- Het Congres - 20.935 - 0 - 151.078

- AWBZ bijdragen / bijdragen swv - 0 - 0 - 1.087.812

- NAH centrum - 232.794 - 10.000 - 160.140

Overige dienstverlening

437.526 - 547.775

432.887

- Goodwill verkrijging Oranjeschelp - -

49.767

Totaal € 784.389

639.191 € 3.405.404

De ouderbijdragen betreffen bijdragen voor speciale activiteiten als zomerkampen en feestdagen.

De subsidie voor gymzalen is feitelijk gelijk aan de voorgaande jaren.

Page 38: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

38 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De opbrengsten uit verhuur betreffen met name doorbelaste huur, bijkomende kosten en facilitaire

diensten van school gebonden gebruiksruimten aan derden (met name Klimmendaal en MEE).

De congresbaten betreft nagekomen baten over het georganiseerde congres in 2014. De

organisatie, inclusief de exploitatie, van Hét Congres is in 2015 overgedragen aan LECSO.

In 2015 zijn geen ESF projecten vastgesteld. Lopende projecten betreffen ESF actie 2013-2014 en

ESF actie 2014-2016. De bijdragen van samenwerkingsverbanden betreffen

arrangementsvergoedingen voor extra ondersteuning en groeibekostiging.

Opbrengsten uit overige dienstverlening betreffen diverse doorbelaste kosten, waaronder

overheveling van Rijksbijdragen bij herplaatsing van leerlingen binnen de personele unie.

Page 39: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

39 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.6.4 Personele lasten

Het totaal aan directe loonkosten 2015 bedraagt € 42,8 miljoen. Ten opzichte van 2014 zijn de

loonkosten afgenomen met 0,2 miljoen. De gemiddelde personele bezetting daalde in 2015 met 47

fte. In 2015 is gemiddeld 627 fte ingezet (2014 673 fte). Er heeft in 2015 een cao aanpassing

plaatsgevonden. De meerkosten van de nieuwe cao bedragen 0,4 procentpunt. De terugloop van

de personele bezetting vereffent de meerkosten in 2015.

Specificatie personele lasten 2015 Begroting 2015 2014

4.1.1 Lonen en salarissen

- Brutolonen en salarissen € 31.012.774 € 37.687.380 € 29.758.494

- Sociale lasten - 3.903.360 - 0 - 3.741.714

- Pensioenpremies - 3.673.700 - 0 - 4.146.904

Totaal Lonen en salarissen € 38.589.834 € 37.687.380 € 37.647.112

4.1.2 Overige personele lasten

- dotaties personele voorzieningen - -203.475 - 0 - 689.854

- overige personele lasten - 94.552 - 160.670 - 55.366

- personeel niet in loondienst - 3.269.466 - 1.776.532 - 3.595.599

- Reiskosten woon-werk - 266.165 - 235.400 - 238.570

- Dienstreizen - 220.961 - 257.300 - 256.275

Totaal Overige personele lasten

3.647.669

2.429.902

4.835.664

Personeel en arbeidsmarktbeleid:

- kosten ARBO - 144.106 - 138.800 - 142.475

- congressen / seminars - 117.727 - 49.100 - 91.208

- deskundigheidsbevordering - 846.500 - 507.600 - 921.861

Totaal Personeel en arbeidsmarktbeleid € 1.108.333 € 695.500 € 1.155.544

4.1.3 Af: uitkeringen - -496.044 - 0 - -627.635

Totaal € 42.849.792 € 40.812.782 € 43.010.685

Vanwege een gewijzigde presentatie van de doorbelaste personeelskosten aan

samenwerkingsverbanden zijn de gerealiseerde personeelskosten hoger begroot.

Page 40: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

40 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.6.5 Bezoldiging bestuurders en toezichthouders

De bestuurlijke verantwoordelijkheid van de bestuurders betreffen de Stichting ter bevordering van

basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en voortgezet onderwijs aan leerlingen

met een beperking en de Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en

omstreken. De bestuurders zijn aangesteld binnen de Stichting ter bevordering van basisonderwijs,

speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en voortgezet onderwijs aan leerlingen met een

beperking. De bezoldiging wordt op basis van afdrachten verrekend tussen de afzonderlijke

Stichtingen.

Een specificatie van de bezoldiging is opgenomen in bijlage 5.3

De leden van de Raad van Toezicht van de instelling ontvingen in 2015 een vergoeding voor hun

werkzaamheden conform onderstaande richtlijn.

Lid Raad van Toezicht: € 2.000,- per jaar.

Lid Raad van Toezicht, incl. lid commissie: € 2.500,- per jaar.

Voorzitter Raad van Toezicht: € 3.000,- per jaar.

3.6.6 Afschrijvingen

In 2015 bedroegen de afschrijvingslasten € 1,07 miljoen. De afschrijvingslasten zijn als volgt te

specificeren:

Specificatie afschrijvingen 2015 Begroting 2015 2014

Bedrijfsauto's € € 7.546 € 0

Beheer inventaris - 157.228 - 176.583 - 196.978

Hardware - 563.318 - 486.022 - 534.048

Machines & installaties - 7.227 - 6.757 - 9.001

Meubilair - 262.076 - 297.873 - 302.656

Onderwijsleerpakketten - 103.514 - 94.326 - 118.355

Subtotaal afschrijvingen - 1.093.363 - 1.069.107 - 1.161.038

Afschrijving investeringssubsidies - -18.004 - 0 - -22.610

Boekverlies

-977

0

324.695

Totaal € 1.074.382 € 1.069.107 € 1.463.123

De gerealiseerde afschrijvingen 2015 zijn € 0,1 miljoen lager dan begroot vanwege een

inhaalafschrijving in 2014. Ten gunste van de afschrijvingskosten komt een vrijval uit

toegekende investeringssubsidies.

Page 41: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

41 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.6.7 Huisvestingslasten

In 2015 bedroegen de huisvestingslasten € 2,93 miljoen, € 0,3 miljoen meer dan gerealiseerd in

2014. Ten opzichte van de begroting is sprake van een daling van ruim € 0,4 miljoen. In de

begroting werden de kosten begroot voortkomend uit eenmalige kosten vanwege een

herhuisvestingsinitiatief in Oost Gelderland. De kosten zijn als volgt te specificeren:

Specificatie huisvestingslasten 2015 Begroting

2015 2014

Energie en heffingen € 570.906 € 708.600 € 770.593

Eenmalige huisvestingskosten de Toekomst - - -

Huur gebouwen en overige kosten - 430.495 - 723.930 - 309.440

Onderhoud gebouwen - 1.346.338 - 1.356.898 - 970.917

Schoonmaakkosten - 586.541 - 549.100 - 580.866

Totaal € 2.934.280 € 3.338.528 € 2.631.816

Page 42: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

42 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.6.8 Overige lasten

De overige instellingslasten 2015 bedragen € 3.540.000, inclusief de kosten van leermiddelen van

€ 734.000. In 2014 bedroegen de overige lasten € 3.410.000. De overige lasten zijn als volgt te

specificeren:

Specificatie overige lasten 2015 Begroting

2015 2014

Abonnementen € 41.196 € 34.070 € 41.115

Accountantskosten - 29.478 - 0 - 13.177

Administratieve beheerskosten - 188.049 - 136.950 - 150.362

Advies- en onderzoekskosten - 331.610 - 135.875 - 295.315

Representatiekosten - 185.646 - 128.450 - 220.281

Communicatiekosten - 146.908 - 158.700 - 185.881

Drukwerk (briefpapier etc.) - 93.814 - 111.500 - 100.749

ESF-kosten - 85.535 - 16.150 - 49.790

Huishoudelijke uitgaven - 118.757 - 98.900 - 116.889

Kantinekosten - 195.028 - 143.750 - 160.668

Kantoorartikelen - 49.793 - 44.950 - 56.901

Kosten Het Congres - - - 96.000

Lesmaterialen - 734.257 - 962.905 - 724.567

Doorbelaste plaatsingskosten

leerlingen - 92.161

0 - 52.314

Dotatie voorziening dubieuze

debiteuren - 55.000

0 -

Onderhoud inventarissen - 119.252 - 20.650 - 33.733

Onderhoud software en

computerbenodigdheden - 430.244 - 277.275 - 505.735

Overige instellingskosten - 176.777 - 201.589 - 104.338

Contributies - 146.785 - 81.119 - 106713

Porti - 38.921 - 39.100 - 40.441

Reproductiekosten - 155.994 - 198.250 - 220.197

Telefoon - 125.284 - 113.250 - 134.834

Totaal € 3.540.489 € 2.903.433 € 3.410.000

Page 43: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

43 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De kosten van de accountant worden positief beïnvloed door de vrijval van een reservering uit

voorgaande jaren. Het accountantskosten zijn als volgt te specificeren:

2015 2014

1 Controle jaarrekening € 29.478 € 13.177

2 Overige controle werkzaamheden - -

4 Niet controle diensten - -

Totaal € 29.478 € 13.177

3.6.9 Financiële baten

De financiële baten betreffen rentebaten over bancaire tegoeden. Er hebben in 2015 geen

beleggingsactiviteiten plaatsgevonden.

Page 44: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

44 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

4. Overige gegevens

4.1 Controleverklaring

(controleverklaring zie volgende pagina)

Page 45: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

45 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

4.2 Resultaat

Het resultaat van € 23.544 is als volgt verwerkt in het eigen vermogen:

- Algemene reserve € 13.544 (toevoeging)

- Bestemmingsreserve Privaat € 10.000 (toevoeging)

Totaal mutatie eigen vermogen € 23.544

4.3 Gebeurtenissen na balansdatum

Er hebben geen gebeurtenissen plaatsgevonden die van invloed zijn op het beeld van de

jaarrekening.

Page 46: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

46 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

5. BIJLAGEN onderdeel uitmakend van de jaarrekening

5.1 Algemene instellingsgegevens

De Onderwijsspecialisten bestaat sinds 1 januari 2012 uit een Personele Unie tussen ‘Stichting ter

bevordering van basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en voortgezet onderwijs

aan leerlingen met een beperking’ voor cluster 3 onderwijs en ‘Stichting Orthopedagogische

Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken’ voor cluster 4 onderwijs. Beide Stichtingen hebben

dezelfde Raad van Toezicht, College van Bestuur, ondersteunende diensten en het organisatie-

onderdeel Dienstverlening. Gezamenlijke opereren zij vanuit de naam De Onderwijsspecialisten.

Hiermee zijn de kwaliteiten van beide onderwijsinstellingen verenigd in één onderwijsorganisatie.

Statutaire naam: Stichting ter bevordering van basisonderwijs, speciaal basisonderwijs, voortgezet

speciaal en voortgezet onderwijs aan leerlingen met een beperking.

De verkorte naam: De Onderwijsspecialisten.

De Stichting is opgericht bij notariële akte de dato 3 november 1994. De statuten zijn gewijzigd bij

notariële akte van 4 juli 2006, 28 november 2008 en 27 december 2011.

De Stichting stelt zich ten doel zonder winstoogmerk onder andere de bevordering van

basisonderwijs, speciaal basisonderwijs, voortgezet en speciaal voortgezet onderwijs op rooms-

katholieke en protestants christelijke grondslag evenals openbaar onderwijs in het werkgebied,

waarbij het onderwijsaanbod gericht is op een ieder kind en zoveel mogelijk aansluit op diens

specifieke aanleg en behoeften.

Visie: Met onze specifieke kennis op het gebied van onderwijs en ondersteuning bieden we

leerlingen in onze samenwerkingsverbanden met behoefte aan specialistische onderwijs-

ondersteuning een breed aanbod aan speciale arrangementen. Dit bieden wij zowel op onze

scholen als binnen het reguliere basis, voortgezet- en beroepsonderwijs. Wij onderscheiden ons

vanwege onze geïntegreerde kennis op het gebied van onderwijs, gedrag en zorg. Daardoor zijn wij

in staat oplossingen aan te reiken voor nagenoeg alle specifieke ondersteuningsvragen. We

stemmen onze begeleiding af met ouders en partners in het regulier onderwijs, (jeugd) zorg of

revalidatie. Wij zijn gericht op het vergroten van mogelijkheden van leerlingen, zodat zij volwaardig

kunnen deelnemen in de maatschappij. Voor leerlingen met specifieke ontwikkelingsmogelijkheden

en hulpvragen stimuleren we de ontwikkeling, zowel cognitief, lichamelijk als sociaal-emotioneel.

Daarvoor bieden we onderwijs en een dienstenpakket aan, gecombineerd met betekenisvol

praktijkleren en gericht op een toekomstige werkplek of baan. Onlosmakelijk is daaraan verbonden

onze focus op wonen, werken, vrije tijd en burgerschap. Het onderwijs en de dienstverlening wordt

aangeboden door hoog opgeleide professionals. Deze professionals zijn expert in het zoeken naar

mogelijkheden om leren te stimuleren.

Missie: Wij zetten ons onvoorwaardelijk in voor de ontwikkeling van elke leerling. We nemen

initiatief om samen met anderen ons doel te bereiken: voor elke leerling een volwaardige plek in de

samenleving.

Page 47: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

47 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Samenstelling Raad van Toezicht

Voorzitter : De heer H. Luchtmeijer

Lid : De heer J.H.J. Baardemans

Lid : De heer C. Donker

Lid : Mevrouw M. van Etteger

Lid : Mevrouw J. Pijl

Lid : De heer D.H. van Uitert

Samenstelling College van Bestuur

Voorzitter : De heer W. Ludeke

Lid : De heer H.J.M. Loeffen

Page 48: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

48 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

5.2 De organisatiestructuur

Binnen De Onderwijsspecialisten wordt gewerkt met een College van Bestuur en een Raad van

Toezicht. Het College van Bestuur geeft leiding aan het centrale management. Het centrale

management bestaat uit twee regiodirecteuren, de directeur Centrale Diensten en de directeur

Dienstverlening.

Organisatiestructuur Locatie Naam Functie

De Onderwijsspecialisten

College van Bestuur Arnhem Dhr. W. Ludeke Voorzitter

College van Bestuur Arnhem Dhr. H.J.M. Loeffen Lid

Centrale Diensten Arnhem Dhr. T.C. Vos Directeur

Dienstverlening Arnhem Dhr. L.J.C.M. ter Steeg Directeur

Regio’s:

Arnhem

Oosterbeek

Achterhoek

Stedendriehoek

Zuidwest Veluwe

Dhr. E. Klaassen

Dhr. J. Lindemulder

Regiodirecteur

Scholen regio Zuidwest Veluwe

De Toekomst VSO-ZML Ede Dhr. J. Schleedoorn Directeur

De Wegwijzer SO-ZML Ede Dhr. C. Adriaansen Directeur

De Blink SO, VSO ZML Veenendaal Dhr. B. Gorseling Directeur

Scholen regio Arnhem

Lichtenbeek SO-LG, SO-MG

Arnhem

Dhr. M. de Leeuw Directeur

Mw. T. Buitenhuis Directeur

S.G. Mariëndael VMBO, VSO-LG Arnhem Dhr. H. Borra Directeur

Het Prisma VSO-ZML, VSO-MG Arnhem Mw. N. Lahaye Directeur

Scholen regio Oost Gelderland / Achterhoek

Het Aladon SO en VSO-ZML Aalten Dhr. J. van de Weerd Directeur

Christoffelschool SO Didam Didam Dhr. R. Bakker Directeur

De Ziep VSO-ZML Didam Didam Mw. M. Kleinpenning Directeur

S.G. Mariëndael SO-MG Doetinchem Doetinchem Mw. H. Dahm Directeur

Hamalandschool SO & VSO-ZML Lichtenvoorde Lichtenvoorde Dhr. J. van de Weerd Directeur

Anne Flokstraschool SO & VSO-ZML Zutphen Zutphen Dhr. R. Wartena Directeur

Het Bariet (VSO) Lichtenvoorde Dhr. J. van de Weerd Directeur

Scholen regio Stedendriehoek

Het Kroonpad (V)SO-LG Apeldoorn Apeldoorn Dhr. F. Spiegelenberg Directeur

De Linde SO en VSO-ZML Deventer Deventer Mw. J. Tijhuis Directeur

Page 49: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

49 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

5.3 Bezoldiging topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen

Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector

(WNT) ingegaan. Deze verantwoording is opgesteld op basis van de volgende op De

Onderwijsspecialisten van toepassing zijnde regelgeving: Onderwijs sector PO

Het bezoldigingsmaximum in 2015 voor De Onderwijsspecialisten is € 165.901. Het weergegeven

individuele WNT-maximum is berekend naar rato van de omvang (en voor topfunctionarissen tevens

de duur) van het dienstverband, waarbij voor de berekening de omvang van het dienstverband nooit

groter kan zijn dan 1,0 fte. Het individuele WNT-maximum voor de leden van [Raad van Toezicht /

Raad van Commissarissen] bedraagt voor de voorzitter 15% en voor de overige leden 10% van het

bezoldigingsmaximum, berekend naar rato van de duur van het dienstverband.

Bezoldiging topfunctionarissen

bedragen x € 1 W. Ludeke H. Loeffen

Functie(s) Voorzitter CvB Lid CvB

Duur dienstverband in 2015 1/1 - 31/12 1/1 - 31/12

Omvang dienstverband (in fte) 1,0 1,0

Gewezen topfunctionaris? nee nee

Echte of fictieve dienstbetrekking? echte echte

Zo niet, langer dan 6 maanden

binnen 18 maanden werkzaam? ja/nee ja/nee

Individueel WNT-maximum 165.901 165.901

Bezoldiging

Beloning 127.160,68 124.450,09

Belastbare onkostenvergoedingen - -

Beloningen betaalbaar op termijn 15.144,78 15.144,78

Subtotaal1 142.305,46 139.597,87

-/- Onverschuldigd betaald bedrag - -

Totaal bezoldiging 142.305,46 139.594,87

Motivering indien overschrijding: zie n.v.t. n.v.t.

Page 50: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

50 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Gegevens 2014

Duur dienstverband in 2014 1/1 - 31/12 1/1 - 31/12

Omvang dienstverband 2014 (in fte) 1,0 1,0

Bezoldiging 2014

Beloning 149.432,78 143.664,38

Belastbare onkostenvergoedingen - -

Beloningen betaalbaar op termijn - -

Totaal bezoldiging 2014 149.432,78 143.664,38

Individueel WNT-maximum 2014 230.474 230.474

Overige rapportageverplichtingen op grond van de WNT

Naast de hierboven vermelde topfunctionarissen zijn er geen overige functionarissen die in 2015 een

bezoldiging boven het individuele WNT-maximum hebben ontvangen. Er zijn in 2015 geen

ontslaguitkeringen betaald aan overige functionarissen die op grond van de WNT dienen te worden

vermeld, of die in eerdere jaren op grond van de WOPT of de WNT vermeld zijn of hadden moeten

worden.

Page 51: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 De Onderwijsspecialisten

Datum

31 mei 2016

Pagina

51 van 51

Kenmerk

1605-0165

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Bezoldiging toezichthouders

Functie Voorzitter

of lid

Naam Ingangsdatum

dienstverband

Einddatum

dienstverband

Beloning

(op jaar-

basis)

Belastbare vaste

en variabele

onkosten-

vergoedingen

Voorzieningen

beloning

betaalbaar op

termijn

Uitkeringen wegens

beëindiging van het

dienstverband

RvT Voorzitter De heer H. Luchtmeijer 01-08-2008 01-01-2018 € 3.000

RvT Lid De heer J.H.J. Baardemans 01-01-2011 31-12-2016 € 2.500

RvT Lid De heer C. Donker 01-01-2011 01-01-2019 € 2.500

RvT Lid Mevrouw J. Pijl 22-06-2009 01-01-2018 € 2.500

RvT Lid De heer D.H. van Uitert 01-01-2011 01-01-2019 € 2.500

RvT Lid Mevrouw M. van Etteger 01-01-2012 01-01-2020 € 2.500

Page 52: Financiële verantwoording 2015

Datum

31 mei 2016

Pagina

1 van 47

Kenmerk

1605-0167

Financiële verantwoording 2015

Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen

Arnhem en omstreken

Page 53: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

2 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

INHOUDSOPGAVE

1 Jaarverslag Raad van Toezicht 3

2. Bestuursverslag 6 2.1 Algemeen 6 2.2 Planning & Control 10 2.3 Treasurybeleid 2015 Personele Unie 11 2.4 Vermogenspositie De Onderwijsspecialisten 12 2.5 Toekomstverwachting en begroting 2016 15 2.6 Continuïteitsparagraaf 16

3. Jaarrekening 19 3.1 Grondslagen voor waardering 19

3.1.1 Algemeen 19 3.1.2 Grondslagen voor waardering en resultaat bepaling 19

3.2 Balans 23 3.3 Staat van baten en lasten 2015 25 3.4 Kasstroomoverzicht 26 3.5 Toelichting balans 27

3.5.1 Materiële vaste activa 27 3.5.2 Vorderingen 28 3.5.3 Liquide middelen 29 3.5.4 Eigen Vermogen 30 3.5.5 Voorzieningen 31 3.5.6 Langlopende schulden 32 3.5.7 Kortlopende schulden 32 3.5.8 Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen 34 3.5.9 Verbonden partijen 34

3.6 Toelichting Staat Van Baten & Lasten 2015 35 3.6.1 Toelichting Baten 35 3.6.2 Overige baten 36 3.6.3 Toelichting lasten 36 3.6.4 Financiële baten & lasten 40

4. Overige gegevens 41 4.1 Controleverklaring 41 4.2 Resultaat 42 4.3 Gebeurtenissen na balansdatum 42

5 BIJLAGEN onderdeel uitmakend van de jaarrekening 43 5.1 Algemene instellingsgegevens 43 5.2 De organisatiestructuur 44 5.3 Bezoldiging topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen 45

Page 54: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

3 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

1 Jaarverslag Raad van Toezicht

De Raad van Toezicht heeft als verantwoordelijkheid toezicht te houden op het functioneren van de

organisatie in het algemeen en het College van Bestuur in het bijzonder. Aan die belangrijke functie

binnen De Onderwijsspecialisten geeft de Raad van Toezicht inhoud door het College van Bestuur

met raad terzijde te staan en als klankbord beschikbaar te zijn. Maar ook door op basis van haar

verantwoordelijkheid de begroting, het jaarverslag en het strategisch beleid goed te keuren,

vervult de Raad van Toezicht haar toezichthoudende rol voor de organisatie.

Belangrijke aandachtspunten voor de Raad van Toezicht zijn:

- De kwaliteit van het door de organisatie geboden onderwijs.

- Rechtmatig en integer bestuur en beheer van de organisatie.

- Rechtmatige verwerving van de middelen en de doelmatigheid van de bestemming daarvan.

Samenstelling Raad Van Toezicht

De Raad van Toezicht bestond op 1 januari 2015 uit de volgende personen:

Functie Naam Deelname commissie

Voorzitter : De heer H. Luchtmeijer Voorzitter Remuneratiecommissie

Lid : De heer J.H.J. Baardemans Lid Auditcommissie

Lid : De heer C. Donker Lid Remuneratiecommissie

Lid : Mevrouw M. van Etteger Voorzitter Commissie Onderwijskwaliteit

Lid : Mevrouw J. Pijl Voorzitter Auditcommissie

Lid : De heer D.H. van Uitert Lid Commissie Onderwijskwaliteit en lid

op voordracht GMR

In 2015 hebben zich geen wijzigingen voorgedaan in de bezetting van de Raad van Toezicht. Per

31 december 2015 heeft de heer J.H.J. Baardemans om persoonlijke redenen zijn deelname

beëindigd.

Hieronder volgt een korte beschrijving van de belangrijkste onderwerpen in 2015.

Strategisch beleid van de organisatie

Het strategisch beleid is een regelmatig terugkerend onderwerp in de vergaderingen van de Raad

van Toezicht. De ontwikkelingen die van invloed zijn op dit beleid worden besproken in het kader

van de kwaliteitscyclus van de organisatie, zoals strategisch beleidsplan, jaarplan, begroting,

tussenevaluaties en jaarverslag, maar ook op basis van actuele ontwikkelingen. De Raad van

Toezicht is hierbij de kritische sparringpartner voor het College van Bestuur en verleent na een

inhoudelijke bespreking, haar goedkeuring aan de beleidsdocumenten van het College van Bestuur.

Samenwerking met andere (school)besturen

De Raad van Toezicht heeft het College van Bestuur geadviseerd in een aantal

samenwerkingstrajecten met andere scholen en/of schoolbesturen. In 2015 is er in het bijzonder

aandacht geweest voor het samenwerkingstraject met De Brouwerij en de mogelijke overdracht

van 2 scholen van De Ambelt.

Page 55: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

4 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De Raad van Toezicht heeft in 2015 zijn goedkeuring gegeven aan het besluit van het College van

Bestuur voor de uitbreiding van de personele unie door de deelname van stichting De Brouwerij. De

Raad van Toezicht heeft hierbij met name aandacht besteed aan de gewenste aanpassingen in de

governancestructuur als gevolg van deze uitbreiding. De uitbreiding zal waarschijnlijk per 1 januari 2017

ingaan. In de tussenliggende periode wordt verdere uitwerking gegeven aan de inhoudelijke

samenwerking.

Jaarverslag en Jaarrekening 2015

De Raad van Toezicht heeft kennis genomen van het jaarverslag van het College van Bestuur over

2015 en heeft vervolgens de jaarrekening over 2015 goedgekeurd. De jaarrekening en de

bevindingen van de externe accountant zijn in juni 2016 besproken in de vergadering van de Raad

van Toezicht, in het bijzijn van het College van Bestuur en de externe accountant.

Kwaliteit van het onderwijs

In 2014 heeft de Raad van Toezicht een commissie onderwijskwaliteit ingericht. Deze commissie

volgt de kwaliteitsontwikkeling van het onderwijs in de organisatie. Gezien het feit dat het

verzorgen van goed onderwijs dé primaire taak is van de organisatie, vindt de Raad van het

belangrijk om zijn toezicht ook te richten op de kwaliteit van het onderwijs. Het is daarbij evident

dat de echte kennis en deskundigheid zich in de organisatie zelf bevindt. De commissie

onderwijskwaliteit heeft in 2015 haar aandacht vooral gericht op het verkrijgen van inzicht in het

kwaliteitsbeleid van de organisatie dat gericht is op het onderwijs zelf. Mede in dit kader was de

Raad van Toezicht in 2015 te gast bij een aantal scholen van De Onderwijsspecialisten.

Passend Onderwijs

De ontwikkelingen in het kader van Passend Onderwijs vormen nog steeds een belangrijk

aandachtsgebied voor de organisatie en daarmee ook voor de Raad van Toezicht. Zowel de

landelijke als de regionale ontwikkelingen hebben een grote invloed op het strategische beleid van

de organisatie. Dit onderwerp is dan ook een thema op elke vergadering van de Raad van Toezicht.

De raad bespreekt de ontwikkelingen met het College van Bestuur en geeft adviezen over de in dit

kader te nemen beleidskeuzes.

Gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR)

Raad van Toezicht-lid de heer Van Uitert is door de GMR en voorgedragen om namens de Raad van

Toezicht de verbinding tussen GMR en Raad van Toezicht te behartigen. Tussen de GMR en het

betrokken lid van de Raad van Toezicht is regelmatig overleg. De heer Van Uitert overlegt

regelmatig met de voorzitter van de GMR en bezoekt één keer per jaar de GMR-vergadering. Ook

worden de verslagen van de GMR-vergaderingen aan hem doorgestuurd. Eén keer per jaar is er

een bespreking met een brede afvaardiging van de Raad van Toezicht en de GMR. In 2015 is er

voor het eerst een gezamenlijke themabijeenkomst geweest tussen de volledige Raad van Toezicht,

de GMR en het College van Bestuur. De onderwerpen van deze bijeenkomst waren verbonden aan

de thema’s uit de Kaderbrief van het College van Bestuur. Op deze wijze is er aandacht besteed

aan de afstemming van de onderwerpen van het strategische beleid. De GMR stelt een eigen

jaarverslag op van haar werkzaamheden; dit verslag kan worden opgevraagd bij de GMR.

Auditcommissie

De Raad van Toezicht heeft een auditcommissie ingesteld. Deze commissie bestaat uit de Raad van

Toezicht-leden mevrouw Pijl en de heer Baardemans en heeft regelmatig overleg met het College

Page 56: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

5 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

van Bestuur en de directeur Centrale Diensten/controller. In de vergaderingen zijn onderwerpen

voorbereid ten behoeve van de agenda van de Raad van Toezicht.

Dit betreft o.a. de managementletter, de begroting en de jaarrekening, de periodieke financiële

rapportages en het Treasuryplan. Daarnaast komen ook incidentele zaken aan bod, zo is er het

afgelopen jaar bijzondere aandacht uitgegaan naar de due dilligence in het kader van een

onderzoek naar samenwerking met De Brouwerij.

Remuneratiecommissie

Deze commissie heeft tweemaal per jaar overleg met het College van Bestuur omtrent o.a. het

functioneren van het CvB. De commissie heeft een hiervoor een voorbereidende en adviserende rol

richting de Raad van Toezicht. Ook heeft de commissie aandacht voor de invulling van de Raad van

Toezicht. De commissie bereidt de onderwerpen voor zoals bijvoorbeeld het rooster van aftreden

en de herbezetting van de posities in de raad bij een definitief vertrek van leden van de Raad van

Toezicht.

Op basis van het advies van de remuneratiecommissie zijn de bestuurders per 1 juli 2015

aangesteld op basis van de cao bestuurders primair onderwijs. Hiermee conformeren De

Onderwijsspecialisten zich aan de landelijke richtlijnen.

In 2015 is er aandacht uitgegaan naar de opvolging van het vertrekkende lid,

dhr. J.H.J. Baardemans.

Strategisch huisvestingsbeleid

Mede door de veranderingen in de wetgeving, zijn de verantwoordelijkheden van de organisatie op

het gebied van de huisvesting toegenomen. Zo is het buitenonderhoud per 1 januari 2015 onder de

verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag gekomen. Daarnaast heeft onze organisatie een groot

aantal (nieuw)bouwprojecten op het programma staan. De actuele ontwikkelingen op dit vlak

worden periodiek met het College van Bestuur in de vergadering van de raad besproken. De Raad

van Toezicht heeft in 2015 zijn goedkeuring gegeven aan een nieuw opgesteld strategisch

huisvestingsplan, waarin de consequenties van de ontwikkelingen op dit gebied zijn vertaald in

beleid voor de organisatie.

Compliance Corporate Governance

Goed bestuur draagt bij aan goed onderwijs voor ieder kind. De uitgangspunten van goed bestuur

gaan over onderwerpen als: scheiding van bestuur en toezicht, vaststellen van het toezichtkader en

verantwoording afleggen aan derden, maar ook over het bevorderen van een cultuur waarin de

professionals gestimuleerd worden met elkaar in gesprek te gaan om de kwaliteit van het eigen en

elkaars professionele handelen te versterken. De Raad van Toezicht conformeert zich nadrukkelijk

aan deze uitgangspunten. In 2015 heeft de Raad van Toezicht een vervolg gegeven aan het

evalueren van haar eigen functioneren en hierbij nadrukkelijk de richtlijnen van de governance

code van het onderwijs betrokken. Deze evaluatie krijgt hiermee een jaarlijks karakter en hierbij

zijn een aantal werkafspraken aangepast. Ook is het functioneren van de ingestelde commissie

onderwijskwaliteit en de remuneratiecommissie geëvalueerd.

Arnhem, juni 2016

H. Luchtmeijer,

Voorzitter Raad van Toezicht

Page 57: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

6 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

2. Bestuursverslag

2.1 Algemeen

Verantwoorden wat we als onderwijsorganisatie doen met de publieke middelen die we daarvoor

krijgen, heeft een nadrukkelijker plaats in ons dagelijks werk. Ouders, collega-scholen, Ministerie

van OC&W, Inspectie, samenwerkingspartners, maar ook de Raad van Toezicht willen geïnformeerd

worden over de wijze waarop wij invulling geven aan ons dagelijks werk.

Verantwoording staat niet op zichzelf, maar maakt onderdeel uit van ‘good governance’. Het

bestuursverslag bij de jaarrekening 2015 richt zich op de publieke verantwoording van de

besteding van aan ons toevertrouwde middelen, maar wil ook bijdragen aan het draagvlak voor de

beleidskeuzen en de leer- en verbeterfunctie hiervan. Als College van Bestuur richten wij ons

daarbij niet alleen op verantwoording in de verticale lijn richting de Raad van Toezicht, Inspectie en

Ministerie, maar ook op verantwoording in horizontale lijn richting collega’s, ouders en

samenwerkingspartners.

De Onderwijsspecialisten omvat de rechtspersonen ‘Stichting ter bevordering van basisonderwijs,

speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en voortgezet onderwijs aan leerlingen met een

beperking’ voor cluster 3 onderwijs en ‘Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem

en omstreken’ voor cluster 4 onderwijs. Beide stichtingen brengen een jaarverslag uit. De

gezamenlijke informatie is in beide jaarverslagen gelijk, aangevuld met stichting specifieke

informatie.

Passend Onderwijs

In 2015 hebben de ontwikkelingen rond het Passend Onderwijs een nadrukkelijke stempel gedrukt

op onze activiteiten. De Onderwijsspecialisten hebben in het herziene stelsel nadrukkelijk positie

genomen: onvoorwaardelijk nemen wij de verantwoordelijkheid voor een passend onderwijs- en

ondersteuningsaanbod voor leerlingen met een specifieke ondersteuningsvraag. Voor onze partners

in het reguliere onderwijs, maar ook binnen de zorg en de jeugdhulpverlening, zijn we

aanspreekbaar op expertise en gespecialiseerde kennis rond leerlingen met een (onderwijs)

beperking.

Passend Onderwijs in 2015 accentueert in breder verband intensivering van samenwerking.

Allereerst de samenwerking tussen het reguliere onderwijs en het speciaal onderwijs. Het vraagt

ook om samenwerking met andere organisaties voor speciaal onderwijs én met reguliere scholen.

Dat geldt voor alle scholen waarmee wij samenwerken in de samenwerkingsverbanden, maar met

name voor de scholen die speciale ondersteuning bieden, zoals het speciaal basisonderwijs (sbo)

en het Praktijkonderwijs (Pro).

In 2015 heeft een onderzoek plaatsgevonden voor intensivering van de samenwerking met

SG De Brouwerij. Op basis van dit onderzoek, waar een due dilligence onderzoek deel van

uitmaakte, is besloten tot een Personele Unie per 1 januari 2017. De voorbereiding van deze

Personele Unie zal in 2016 gestalte krijgen op basis van een projectorganisatie onder leiding van

een stuurgroep. De voorbereiding zal in 2016 vooralsnog geen financiële consequenties hebben.

Page 58: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

7 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De bedrijfsmatige effecten van de stelselwijziging onder invloed van het Passend Onderwijs worden

met name zichtbaar binnen organisatieonderdeel Dienstverlening. Per schooljaar 2016-2017 vervalt

de verplichte winkelnering voor inkoop van onze onderwijsondersteuning door

samenwerkingsverbanden. De inzet van ons personeel zal dan geheel gebaseerd zijn op externe

contractering. Er is voor een scherpe tariefstelling gekozen bij de uitleen van personeel om positie

te verwerven in deze nieuwe “onderwijsmarkt”. In totaal wordt ca. 70 fte uitgeleend aan derden.

De omvang van de contractactiviteiten bedraagt € 4,9 miljoen. De contractenportefeuille vertoont

wat looptijd betreft een divers beeld. Er is een voorziening gevormd (voorziening Passend

Onderwijs 2010) om personele afvloeiingskosten bij afloop van inleenovereenkomsten te dekken.

Een evaluatie van de strategische koers met betrekking tot externe dienstverlening vindt plaats in

de loop van 2016.

Passend Onderwijs wordt ook zichtbaar in een toenemende differentiatie van ons

onderwijsaanbod. In het algemeen jaarverslag 2015 worden de diverse initiatieven nader uitgelicht,

waaronder samenwerking met SBO De Schilderpoort, met betrekking tot praktijkonderwijs in Ede

(Het Perron) en Lichtenvoorde (Marianum) en onderwijs-zorg arrangementen in Ede, Arnhem en

Didam.

Behalve de formele rolneming van de samenwerkingsverbanden, heeft de inhoudelijke inrichting in

2015 nadrukkelijker vorm gekregen. De scholen van De Onderwijsspecialisten namen in 2015 de

rol als dé natuurlijke partner voor het verzorgen van (voortgezet) speciaal onderwijs en hét

expertisepunt op het gebied van kennis en kunde voor de leerlingen met een zware

ondersteuningsvraag binnen het samenwerkingsverband. Ook de komende jaren zullen in het teken

staan van een actieve deelname van onze scholen aan de samenwerkingsverbanden in hun

omgeving, dit om als speciaal onderwijs zichtbaar en herkenbaar te zijn. Met de verschillende

samenwerkingsverbanden wordt besproken in welke vorm deze expertise voor de reguliere scholen

binnen het samenwerkingsverband behouden kan worden. Bij overeenstemming over de wijze van

de inzet van de expertise, is het ons doel de afspraken vast te leggen in een meerjarige

overeenkomst.

De stelselvoorziening Passend Onderwijs stond niet op zichzelf. Naast de invoering van het Passend

Onderwijs vonden er transities plaats in diverse wetgevingen, zoals de wet op de Jeugdzorg, de

Participatiewet, de WMO, AWBZ en WLZ. Voor een belangrijk deel van onze leerlingen hadden en

hebben deze veranderingen grote gevolgen voor het benodigde ondersteuningsaanbod.

Met name voor leerlingen die in combinatie gebruik maken van (speciaal) onderwijs en zorg, is de

onzekerheid op welke manier de benodigde ondersteuning vormgegeven kan worden aanhoudend

groot. Bij onze scholen betreft dit met name de leerlingen die leerroute één of twee volgen. Waar

eenduidigheid over de wettelijke kaders nog ontbeerd wordt, nemen De Onderwijsspecialisten

verantwoordelijkheid naar leerlingen, ouders en betrokken partners.

Sturing van de organisatie

Het veranderingstraject in de aansturing van onze medewerkers staat bekend onder de naam

‘Sturen op Waarden, Loslaten op professionaliteit’. In 2015 is aandacht besteed aan de afbakening

van het speelveld ‘Loslaten van de professional’ en de introductie van het traject Totale Kwaliteit bij

leidinggevende.

Page 59: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

8 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Onderwijskwaliteit

In 2015 is veel aandacht besteed aan de verbetering van de kwaliteit van het onderwijsaanbod. Op

basis van de uitgangspunten van het kwaliteitsbeleid is de opbrengstgerichtheid verder versterkt.

De ontwikkeling van het kwaliteitsbeleid ‘Totale Kwaliteit’ en de ontwikkeling van interne audits

dragen in hoge mate bij aan de kerndoelstelling “kwaliteit van onderwijs”. Gestreefd wordt naar

excellente kwaliteit in de meest brede zin van het woord (bron Kaderbrief 2015).

In samenspraak met alle leidinggevenden binnen De Onderwijsspecialisten is in 2015 het begrip

“Totale Kwaliteit” ontwikkeld en uitgewerkt. Daarbij vormde Simon Sineks’ Golden Cirkel, waarin

het Why, How en What de leidende principes zijn, het uitgangspunt. Het “Why”, dat wil zeggen;

wat drijft ons allen om te doen wat we doen, vormt het uitgangspunt voor het professioneel

handelen in de breedste zin van het woord. Dít uitgangspunt legt de basis onder het “how” en

“what” van totale kwaliteit. Daarbij worden tien aandachtsvelden onderscheiden te weten:

Ouderbetrokkenheid

Transitie

Onderwijskundige excellentie

Actieve fysieke leeromgeving

De professional aan zet

Goed werkgeverschap

Gewaardeerde partner

Sociaal klimaat

Leerlingenparticipatie

Wendbaarheid

Samen vormen deze tien aandachtsvelden de scope van “Totale Kwaliteit” binnen De

Onderwijsspecialisten.

Ook de komende jaren zal de implementatie van Totale Kwaliteit binnen de scholen voortgezet

worden; de schooldirecteuren geven inhoud en vorm aan dit proces. Bovenschools wordt voorzien

in de tijdelijke aanstelling van een programmamanager en wordt een cyclus van interne audits

opgestart.

In het kader van zowel de Kwaliteitswet vso als de Participatiewet stond in 2015 arbeidstoeleiding

nadrukkelijk op de agenda van de vso-scholen. Met name de Participatiewet heeft wat betreft het

arbeidsmatig toekomstperspectief verstrekkende gevolgen voor een belangrijk deel van de vso-

leerlingen. Grote wijzigingen in bestaande systemen en regelingen als WAJONG, sociale

werkvoorziening en berekening loonwaarde, vragen een actieve rol van De Onderwijsspecialisten.

In het kader daarvan heeft de Vak & Expertisegroep Arbeidstoeleiding in 2015 een extra financiële

impuls uit het interne Innovatiefonds ontvangen van € 0,25 miljoen. Hiermee is PATO (Project

ArbeidsToeleiding Onderwijs) geïnitieerd. De expertisegroep Arbeidstoeleiding heeft zich daarmee

kunnen ontwikkelen tot een Kennisteam Arbeidstoeleiding dat zowel intern onze eigen scholen

ondersteunt, maar ook extern betrokken is bij de samenwerking met andere partners, waaronder

o.a. de gemeenten.

Het belang van een gedegen opleiding voor en toeleiding naar arbeid voor onze leerlingen is groot.

De Onderwijsspecialisten voelt de verantwoordelijkheid om daar invulling aan te geven

nadrukkelijk.

Page 60: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

9 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Niet alleen omdat veranderende wetgeving (Participatiewet, Kwaliteitswet voortgezet speciaal

onderwijs) dat verlangt, maar ook omdat het in onze missie staat: “Het begeleiden van de leerling

naar een zo zelfstandig mogelijk functioneren in de maatschappij op de domeinen arbeid,

dagbesteding, wonen en vrije tijd”.

Vanuit de kwaliteitsagenda van 2015 is extra aandacht besteed aan de deskundigheidsbevordering

van medewerkers. Veel aandacht is besteed aan de professionalisering van leerkrachten. Er zijn

bovenschoolse scholingstrajecten geïnitieerd om de professionaliteit en kennis van medewerkers te

vergroten en om het opbrengstgericht werken te bevorderen. De investeringen in

professionalisering zijn mede gefinancierd uit de extra incidentele middelen van het ministerie van

OC&W (Prestatiebox). De uitgaven voor personeel- en arbeidsmarktontwikkeling bedroegen in

2015 geconsolideerd voor de beide stichtingen € 1,6 miljoen (3,1% van de loonsom) en zijn

toegenomen ten opzichte van het voorgaande jaar. De uitgaven bedroegen in 2014 2,7% van de

loonsom.

Medezeggenschap

Binnen de Personele Unie zijn er in formele zin twee GMR’en. In 2015 heeft het College van

Bestuur in een gecombineerde setting structureel overleg gevoerd met beide organen.

Belangrijke onderwerpen van overleg in 2015 waren de planvorming rond de invoering van een

nieuw generiek functiehuis, de gesprekkencyclus, het ICT beleid en de intentie tot intensivering van

de samenwerking met De Brouwerij. De GMR heeft ook in 2015 periodiek overleg gevoerd met een

vertegenwoordiging uit de Raad van Toezicht en er is een themabijeenkomst georganiseerd voor

De GMR, de Raad van Toezicht en het Collega van Bestuur, waarin de thema’s voor de Kaderbrief

2016 met elkaar zijn besproken. .

De Veilige School

Goed onderwijs is per definitie ook veilig onderwijs. Want alleen in een veilige omgeving en in een

veilig klimaat komen leerlingen optimaal tot leren en ontwikkeling en kunnen ouders erop

vertrouwen dat het hun kind goed gaat. Bovendien is een veilige schoolomgeving van groot belang

voor medewerkers. Zij hebben veiligheid nodig om in teamverband een optimale bijdrage te

leveren aan de leerprestaties en de ontwikkeling van leerlingen.

Een veilige schoolomgeving is dus voor alle betrokkenen essentieel. Daarom besteden De

Onderwijsspecialisten veel aandacht aan het vormgeven, verder ontwikkelen en borgen van de

fysieke en sociale veiligheid in haar scholen. Naast de sociale en fysieke veiligheid, neemt de

maatschappelijke veiligheid een belangrijke plaats in. De reden is dat scholen geconfronteerd worden met maatschappelijke thema’s, zoals kindermishandeling of alcohol en drugs.

In 2015 is er bijzondere aandacht geschonken aan de beleidsonderwerpen die vallen onder het

thema De Veilige School. Zo is het beleid herzien en ook de organisatie van de crisisteams opnieuw

vormgegeven. Het bovenschoolse crisisteam heeft een scholing gevolg, in 2016 worden ook de

schoolteams hierop getraind.

Werken aan schoolveiligheid begint bij de medewerkers zelf. Zij geven samen het pedagogisch

klimaat in de school vorm en zijn een voorbeeld voor leerlingen. Dit doen ze vanuit normen en

waarden. Het gedrag en handelen van medewerkers is leidend bij het werken aan schoolveiligheid.

De Gedragscode Dichtbij op afstand is aangepast en opnieuw vastgesteld en ondersteunt

medewerkers hierbij in hun handelen.

Page 61: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

10 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Ook de voor de scholen geldende klachtenregeling is in 2015 aangepast Deze voor onze

stichtingen geldende klachtenregeling gaat uit van de aanwezigheid van een onafhankelijke interne

vertrouwenspersoon op elke school. Op iedere school is tenminste één personeelslid aangewezen

als vertrouwenspersoon. De vertrouwenspersoon is het aanspreekpunt bij klachten en mogelijke

klachten en verwijst de betrokkenen door naar degene die een passende rol kan spelen bij de

oplossing van de gerezen problemen. Afhankelijk van het gegeven of de klager al of niet een

formele klacht in wil dienen, kan deze worden doorverwezen naar de directie, het bestuur of de

externe klachtencommissie. In verband met het kunnen garanderen van de gewenste

onafhankelijkheid, is er ook een externe vertrouwenspersoon beschikbaar. In 2015 hebben twee

nieuwe externe vertrouwenspersonen aan ons verbonden die werken vanuit een organisatie met

brede kennis op dit vlak.

2.2 Planning & Control

De Personele Unie leidt tot schaalvoordelen en synergie. Dit draagt niet alleen bij aan de financiële

bedrijfsvoering op instellingsniveau. Binnen de centrale uitgangspunten met betrekking tot kwaliteit

en continuïteit plukken onze scholen ook individueel de vruchten van de schaalgrootte. Binnen een

aantal scholen hebben in 2015 kwaliteitsimpulsen plaatsgevonden met betrekking tot kwaliteit van

onderwijs, personele formatie en onderwijshuisvesting.

Beide stichtingen sluiten 2015 af met een batig saldo. In 2015 is door Stichting Orthopedagogische

Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken een batig exploitatieresultaat van € 142.000

gerealiseerd, ten opzichte van een begroot tekort van € 73.000 (resultaat exclusief eenmalige

begrote huisvestingskosten). Het batig saldo 2015 wordt beïnvloed door eenmalige baten en

lasten. Het resultaat uit normale bedrijfsuitoefening bedraagt € 128.000 (overschot). Het

genormaliseerd resultaat is als volgt samen te vatten:

Resultaat voor eenmalige posten

€ 136.000

Eenmalig kosten & baten Voorziening dubieuze debiteuren € -20.000

Reservering cao 2016 € -60.000 Nagekomen baten 2014 € 45.000 Mutatie voorziening duurzame inzetbaarheid € 40.000 Mutatie voorziening ambtsjubilea € 1.000

€ 6.000

Resultaat 2015

€ 142.000

Na een periode waarin sprake was van groei van het aantal leerlingen, kenmerkt 2015 zich voor

het eerst sinds lange tijd door een daling van het aantal leerlingen voor de gehele organisatie. Het

aantal leerlingen daalde met 131 van 3.081 naar 2.950.

Hoewel de omvang van de exploitatiesom 2015 in vergelijking met het voorgaande jaar nog slechts

beperkt daalt (door prijseffecten en het feit dat de onderwijsbekostiging in 2015 nog zeven

maanden na-ijlt op het oude niveau), is de financiële impact van de daling aanzienlijk.

Page 62: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

11 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Structureel is vanaf het schooljaar 2016-2017 voor de totale organisatie sprake van € 3,9 miljoen

lagere onderwijs-bekostiging. De lagere opbrengsten noodzaken tot een afbouw van formatie.

De flexibele schil van de organisatie is voldoende groot om de afbouw zonder gedwongen ontslag

te realiseren. Het grootste zorgpunt daarbij is of er in de breedte voldoende gemobiliseerd kan

worden om personele fricties te voorkomen. Met name met betrekking tot de formatie

vakleerkrachten worden fricties voorzien. Bij onvoldoende (vrije) mobiliteit zullen mogelijk toch

maatregelen binnen een gedwongen kader noodzakelijk blijken. Deze ontwikkelingen leiden tot het

aanspreken van de voorziening Passend Onderwijs.

In 2015 hebben er twee controle van de financiële administratie plaatsgevonden, door zowel de

Belastingdienst (BTW en loonbelasting) en ABP (pensioenafdrachten). Dit heeft niet geleid tot

correcties of herinrichtingsadviezen van de financiële organisatie.

Op basis van de Belastingdienst heeft de organisatie zich gekwalificeerd voor het zogenaamde

horizontale toezicht, daartoe is een convenant met elkaar afgesloten.

Met het Vervangingsfonds is overeenstemming bereikt over het eigen risicodragerschap (ERD).

Hiermee zijn we zelf verantwoordelijk voor de bekostiging van de vervangingen bij ziekte en

dragen nog maar een zeer beperkte premie af aan het Vervangingsfonds. Dit heeft een positief

effect op de kwalitatieve inrichting van de eigen structuur voor de ondersteuning van het

verzuimbeleid van de organisatie.

De goede financiële vermogenspositie moet borgen dat én de innovatieve slagkracht van de

organisatie behouden blijft (getuige de kerndoelstellingen 2016) én de organisatie zich aanpast aan

de nieuwe financiële werkelijkheid van krimp en toenemende bedrijfsmatige onzekerheid.

2.3 Treasurybeleid 2015 Personele Unie

Het rendement op de liquiditeit is de afgelopen jaren aanhoudend gedaald. De baten uit beheer van

liquide middelen, geheel samengesteld uit rentebaten, bedragen in 2015 € 115.000. Dat is minder

dan 1% van de gemiddelde liquiditeit in 2015.

Het rendement zal in 2016 naar verwachting verder afnemen. Voor banken is de rentevergoeding

op deposito’s inmiddels verworden tot een kostbare vorm van klantenbinding. Nu al wordt over

spaartegoeden > € 10 miljoen geen rente meer vergoed en naar verwachting zullen de reguliere

rentevergoedingen in de loop van 2016 verder dalen.

Bepalend voor de renteontwikkeling is het beleid van de Europese Centrale Bank (ECB). De

zogenaamde monetaire verruiming van de ECB heeft de afgelopen jaren geleid tot een daling van

de rente, tot een inmiddels historisch laag niveau. Er zijn geen aanwijzingen die duiden op een

aanpassing van het Europees monetair beleid, c.q. een opwaartse aanpassing van de interbancaire

rentevoet op middellange termijn. Hoewel in de Verenigde Staten een voorzichtige omslag ingezet

is, lijkt de angst voor een nieuwe recessie en deflatie in Europa bepalend te zijn voor handhaving

van het ECB beleid.

Page 63: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

12 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De lage rentestand impliceert, behalve een teruglopend rendement, ook dat vrijwel geen

beleggingsalternatieven voorhanden zijn binnen de kaders van de wet Financiering Decentrale

Overheden (FIDO). De prijzen van bestaande renteproducten als staatsobligaties zijn hoog door de

rentedaling van de afgelopen jaren en nieuwe uitgifte van schatkistpapier vindt plaats tegen

minimale of zelfs negatieve rente.

Het ontbreken van beleggingsalternatieven leidt ertoe dat het jaarplan 2016 uitgaat van

handhaving van liquiditeit in rekening couranten en spaartegoeden. Spreiding van de liquiditeit

over de drie bancaire instellingen vindt op basis van een evenredige verdeling, dat wil zeggen

zoveel als mogelijk op basis van 33 1/3 % per bank.

2.4 Vermogenspositie De Onderwijsspecialisten

Het weerstandsvermogen van beide onder de instelling ressorterende rechtspersonen, toont de

afgelopen jaren een stabiel verloop en ontwikkelt zich conform verwachting. De totale

vermogenspositie van De Onderwijsspecialisten is solide en verhoudt zich één op één tot de

landelijke gemiddelden.

De administratieve organisatie en interne controle maatregelen (AO-IB) dragen bij aan een valide

bedrijfsmatige beheersing. Accountantskantoor Ernst & Young kwalificeert deze als “toereikend”

(bron managementletter 2015). In de onderstaande alinea’s wordt de vermogenspositie aan de

hand van het referentiekader van de Commissie Don nader toegelicht.

Kapitalisatiefactor

Het balanstotaal van Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken per

31 december 2015 bedraagt € 7,6 miljoen. Daarvan maakt een vordering op het Ministerie van

OC&W ad € 1,0 miljoen deel uit vanwege nog te ontvangen voorschotten op toegekende subsidies.

Voor het bepalen van de kapitalisatiefactor dient deze in mindering te worden gebracht op het

balanstotaal. Het geschoonde balanstotaal ultimo 2015 bedraagt daarmee € 6,6 miljoen. De totale

baten in 2015 bedragen € 16,9 miljoen. De kapitalisatiefactor 2015 bedraagt € 6,4 miljoen/€ 17,3

miljoen is 39% (2014: 36%). Dit is 11 procentpunten hoger dan de ondergrens van de Commissie

Don.

Solvabiliteit

In de volgende grafiek wordt het verloop van de solvabiliteit (eigen vermogen/totaal vermogen)

toegelicht.

Page 64: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

13 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Na een daling in 2010, vanwege de vorming van voorzieningen ten behoeve van de stelselwijziging

Passend Onderwijs, heeft de solvabiliteit zich sinds 2012 hersteld tot een stabiele waarde rond de

25%. De solvabiliteit ligt boven de kritische ondergrens van 20%, zoals geformuleerd door de

Commissie Don.

Noodzakelijke financiële buffer uit hoofde van budgetbeheer

Naar aanleiding van het strategisch beleidsplan 2013-2016 is een risicoscan uitgevoerd. Op basis

daarvan is bepaald dat het weerstandsvermogen 10% van de totale jaarinkomsten dient te

bedragen. De belangrijkste risico’s betreffen de volgende aandachtsvelden (met daaraan

toegevoegd het streefpercentage buffervermogen):

- Daling leerlingaantallen 3,5%

- Arbeidsconflicten 1,5%

- Risico op overige baten 1,5%

- Financieel management 1,0%

- Overheidsmaatregelen 2,5%

Totaal percentage buffervermogen 10,0

%

Op grond van het risicoprofiel van de organisatie is als bufferfunctie een eigen vermogen van

€ 1,7 miljoen minimaal noodzakelijk. De algemene reserve ultimo 2015 voldoet aan deze norm.

Page 65: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

14 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Liquiditeit

De current ratio ligt nagenoeg op de normwaarde van 1,5. De omvangrijke herhuisvestingsuitgaven

in 2015 hebben de liquiditeitspositie ultimo 2015 beïnvloed. Het verloop is als volgt weer te geven:

0,00

0,20

0,40

0,60

0,80

1,00

1,20

1,40

1,60

1,80

2,00

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Verloop Current Ratio

Current ratio

Norm

Page 66: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

15 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

2.5 Toekomstverwachting en begroting 2016

De totale exploitatiesom 2016 van De Onderwijsspecialisten bedraagt € 64,2 miljoen. Dat is vrijwel

gelijk aan de begrote exploitatiesom 2015. Voor 2016 wordt een overschot van € 0,4 miljoen

begroot. De begroting kent een differentiatie binnen het kalenderjaar naar schooljaren en is als

volgt weer te geven:

Begroting schooljaar '15-'16

Begroting schooljaar '16-'17

Begroting 2016

periode januari-juli augustus-december

Rijksbijdrage € 37.567.402 € 25.210.597 € 62.777.999

Overige € 836.036 € 597.169 € 1.433.204

€ 38.403.438 € 25.807.765 € 64.211.203

Personeelskosten € 30.486.700 € 20.888.832 € 51.375.532

Ov. personeelskosten € 1.307.082 € 869.246 € 2.176.328

Pamb € 550.590 € 340.421 € 891.011

Afschrijvingen € 794.380 € 567.414 € 1.361.794

Huisvestingskosten € 2.562.672 € 1.830.480 € 4.393.153

Overige instellingslasten € 1.497.059 € 1.069.328 € 2.566.386

Vakgroepen € 639.917 € 457.083 € 1.097.000

Overige baten & lasten -€ 55.417 -€ 39.583 -€ 95.000

€ 37.782.983 € 25.983.220 € 63.766.203

Resultaat € 620.455 -€ 175.122 € 445.000

Het overschot 2016 van € 445.000 valt uiteen in een bate over de 2e helft van schooljaar 2015-

2016 van € 604.000 en een tekort over de eerste helft van schooljaar 2016-2017 van € 177.000.

Per schooljaar 2016-2017 worden de effecten van de leerling-daling van oktober 2015 voor het

eerst zichtbaar en dalen de inkomsten met € 3,8 miljoen. Omdat de schoolinrichting overwegend

op basis van “t=o” plaatsvindt is sprake van een overschot in de eerste zeven maanden van 2016.

Dit is te kwalificeren als incidenteel.

Het tekort in schooljaar 2016-2017 is toe te schrijven aan de meerkosten vanwege

beleidsintensiveringen in 2016. Deze richten zich met name op expertiseontwikkeling met

betrekking tot EMB en gedrag, arbeidstoeleiding en ICT.

Page 67: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

16 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

2.6 Continuïteitsparagraaf

De diverse stelselvoorziening van het kabinet Rutte III, waaronder Passend Onderwijs, de wet op

de Jeugdzorg, de Participatiewet, de WMO, AWBZ en WLZ, hebben een grote impact op het

meerjarenperspectief van De Onderwijsspecialisten. De veranderingen hebben grote gevolgen voor

de bekostiging van onderwijs. De onzekerheid op welke manier de benodigde ondersteuning

gefinancierd en vormgegeven moet worden is groot en is van wezenlijke invloed op de organisatie

van ons onderwijs.

Met betrekking tot de financiële verwachtingen voor de komende drie (verslag)jaren zijn een

tweetal ontwikkelingen bepalend, te weten de terugloop van leerlingen en de stelselwijziging

Passend Onderwijs. Deze ontwikkelingen leiden de komende jaren tot een om- en

afbouwdoelstelling. De effecten van krimp, Passend Onderwijs en bezuinigingen van de

Rijksoverheid leiden tot een daling van de Rijksbijdrage en afbouw van werkgelegenheid.

De meerjarenbegroting gaat uit van het volgende scenario met betrekking tot de ontwikkeling van

leerlingaantallen en passend onderwijs in 2016-2019:

Het aantal leerlingen van de cluster 4 scholen zal naar verwachting dalen van 939 per

schooljaar 2015-2016 naar 885 per schooljaar 2017-2018. Het verloop is als volgt:

Schooljaar 2015-2016 939

Schooljaar 2016-2017 899

Schooljaar 2017-2018 885

Per 1 augustus 2016 zijn de LGF middelen geheel overgedragen aan de samenwerkings-

verbanden en vervalt de bestedingsplicht voor ambulante begeleiding. De omvang van

ambulante begeleiding en zorgondersteuning vanaf schooljaar 2016-2017 bedraagt 75% van de

huidige garantiebekostiging. De vraaguitval bedraagt 25%.

Op basis van vervangende nieuwbouw voor Het Briant College en De Ommezwaai wordt in de

planperiode € 1,5 miljoen besteed aan materialisatie van scholen. Deze uitgaven komen ten

laste van de bestemmingsreserve materialisatie.

De materiele kosten dalen jaarlijks met 5% vanwege krimp van de organisatie.

Vanwege afbouw van formatie wordt in de planperiode 2016-2018 € 0,3 miljoen onttrokken aan

de voorziening Passend Onderwijs.

Dit scenario leidt de komende drie jaar tot een afbouw van 20 fte. De verwachte afbouw per

schooljaar is als volgt:

Schooljaar 2016-2017 -12 fte

Schooljaar 2017-2018 -7 fte

Schooljaar 2018-2019 -1 fte

Totaal - 30 fte

De personele afbouw zal naar evenredigheid verdeeld worden over onderwijzend personeel,

onderwijsondersteunend personeel en ondersteunend personeel. Uitgangspunt is dat de afbouw op

basis van natuurlijk verloop wordt gerealiseerd.

Page 68: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

17 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De Onderwijsspecialisten streven naar instandhouding van de werkgelegenheidsgarantie. Bij het

handhaven van het werkgelegenheidsbeleid (en daarmee van de werkgelegenheidsgarantie voor

medewerkers met een vaste aanstelling) gelden drie risico’s:

1. Bij afbouw van tijdelijke arbeidsovereenkomsten en interne herplaatsing moet sprake zijn van

een match tussen vereiste en beschikbare kwalificaties en competenties. Gezien de omvang

van de afbouwdoelstelling is frictie bij herplaatsing onvermijdelijk.

2. De herplaatsingsmogelijkheden en arbeidsmarktperspectieven voor met name paramedische en

administratieve functies zijn slecht. Mobiliteit van deze functiegroep vraagt om extra

ondersteuning vanuit de middelen van de voorziening Passend Onderwijs.

3. Afbouw van tijdelijke arbeidsovereenkomsten kan leiden tot meerkosten vanwege wachtgeld

verplichtingen (PF gelden). Gestreefd wordt naar minimale PF-kosten.

De risico’s kunnen ertoe leiden dat de werkgelegenheidsgarantie in het gedrang komt. De

werkgelegenheidsgarantie wordt daarom twee keer per jaar geëvalueerd. De Onderwijsspecialisten

besteden in de planning & control cyclus expliciet aandacht aan risicomanagement.

De administratieve organisatie en interne beheersingsmaatregelen zijn er op gericht de continuïteit

van de organisatie te waarborgen. De effecten van de stelselwijziging Passend Onderwijs en een

daling van het aantal leerlingen leidt tot de volgende meerjaren balans- en exploitatieprognose:

31 december

2016 31 december

2017 31 december

2018 31 december

2019

Materiële vaste activa 968.038 968.038 968.038 968.038

Vlottende activa 1.686.076 1.686.076 1.686.076 1.686.076

Liquide middelen 3.726.303 1.846.303 1.846.303 1.791.303

6.380.417 4.500.417 4.500.417 4.445.417

Eigen vermogen 1.368.449 1.368.449 1.368.449 1.368.449

Voorzieningen 752.746 94.878 94.878 39.878

Langlopende schulden 692.132 0 0 0

Kortlopende schulden 3.567.090 3.037.090 3.037.090 3.037.090

6.380.417 4.500.417 4.500.417 4.445.417

Rijksbijdrage 16.517.787 16.128.619 15.780.458 15.684.208

Overige baten 287.500 1.781.750 281.750 281.750

16.805.287 17.910.369 16.062.208 15.965.958

Personeelskosten 14.314.864 14.115.775 13.767.614 13.671.364

Materiële kosten 2.341.422 2.294.594 2.294.594 2.294.594

Inrichting scholen bij nieuwbouw 0 1.500.000 0 0

16.656.286 17.910.369 16.062.208 15.965.958

Page 69: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

18 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De solvabiliteit en kapitalisatiefactor zullen de komende drie jaar blijven voldoen aan de minimale

normwaarden van de commissie Don. De solvabiliteit verbetert doordat het balanstotaal afneemt.

De relevante kengetallen ontwikkelen zich als volgt:

31 december 2017

31 december 2018

31 december 2019

Solvabiliteit 30% 30% 31%

Kapitalisatiefactor 36% 32% 34%

Arnhem, juni 2016

College van Bestuur

________________________ _________________________

Wim Ludeke, Hennie Loeffen,

Voorzitter Lid

Page 70: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

19 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3. Jaarrekening

3.1 Grondslagen voor waardering

3.1.1 Algemeen

Deze jaarrekening is opgesteld met inachtneming van de Regeling jaarverslaggeving onderwijs van

het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen en de Richtlijn 660 Onderwijsinstellingen.

Het bestuur heeft het opstellen van de jaarrekening, de gehanteerde grondslagen voor waardering

en de resultaatbepaling, gebaseerd op de continuïteitsveronderstelling van de stichting. De

rapporteringsvaluta betreft euro’s. De jaarrekening van Stichting Orthopedagogische

Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken over het jaar 2015 presenteert een positief resultaat.

Het werkkapitaal ultimo 2015 is positief. Bij ongewijzigd beleid zal de stichting in de komende jaren

aan haar verplichtingen kunnen voldoen.

3.1.2 Grondslagen voor waardering en resultaat bepaling

Tenzij anders vermeld worden activa en passiva gewaardeerd tegen geamortiseerde historische

kostprijs. Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de

toekomstige economische voordelen naar de organisatie zullen toevloeien en de waarde daarvan

betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het

waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen en

de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld.

Onder financiële instrumenten worden zowel primaire financiële instrumenten zoals vorderingen,

effecten en schulden, als financiële derivaten verstaan. Voor de grondslagen van de primaire

financiële instrumenten wordt verwezen naar de behandeling per balanspost.

Gebouwen

Van de gebouwen berust het juridisch eigendom bij het schoolbestuur en het economisch eigendom

bij de verschillende gemeenten. De waarden van de gebouwen zijn om die redenen niet in de

balans opgenomen.

Materiële vaste activa

De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingprijs, verminderd

met de lineair bepaalde afschrijving, op basis van de verwachte economische levensduur.

Afschrijving van de activa vindt plaats vanaf het moment dat het object in gebruik wordt genomen.

Alle duurzame activa en leermiddelen worden geactiveerd voor bedragen vanaf € 1.000.

Page 71: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

20 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De volgende afschrijvingstermijnen worden gehanteerd:

Overzicht afschrijvingstermijnen Jaren

Bedrijfsauto’s 5

Audiovisuele middelen 5

Automatisering 5

Automatisering (infrastructuur) 5

Kantoormeubilair 10

Lesmethoden 4

Machines en hulpmiddelen 15

Overige inventaris 10

Schoolmeubilair 15

De verkregen investeringssubsidies worden als langlopende schuld verantwoord. Vrijval van deze

subsidies vindt plaats op basis van afschrijving.

Vorderingen

De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Eventuele voorzieningen voor

oninbaarheid worden op basis van de dynamische methode bepaald. Debiteuren zijn gewaardeerd

op nominale waarde onder aftrek van ingeschatte incourante vorderingen.

Liquide middelen

Onder liquide middelen worden kasmiddelen en de tegoeden op bankrekeningen verstaan.

Deposito’s worden onder liquide middelen opgenomen indien zij in feite, zij het eventueel met

opoffering van rentebaten, ter onmiddellijke beschikking staan. Liquide middelen die (naar

verwachting) langer dan twaalf maanden niet ter beschikking staan van de stichting, worden als

financiële vaste activa gerubriceerd.

Eigen Vermogen

Het eigen vermogen wordt onderverdeeld in algemene reserves en bestemmingsreserves. De

bestemmingsreserves worden gevormd voor specifieke doeleinden, bestemd door het bevoegd

gezag.

Voorzieningen

Een voorziening wordt gevormd voor verplichtingen waarvan het waarschijnlijk is dat zij zullen

moeten worden afgewikkeld en waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten. De omvang van

de voorziening wordt bepaald door de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de

desbetreffende verplichtingen en verliezen per balansdatum af te wikkelen. Voorzieningen worden

gewaardeerd tegen nominale waarde, met uitzondering van de voorziening voor Ambtsjubilea.

Deze is gebaseerd op de contante waarde van de verplichtingen.

Voor (preventief) onderhoud aan de gebouwen wordt jaarlijks een bedrag ten laste van de

exploitatie gedoteerd. Dit bedrag is vastgesteld aan de hand van de meerjaren

onderhoudsplanning.

Page 72: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

21 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Op basis van de meerjaren onderhoudsplanning (MOP, najaar 2015) is de benodigde omvang van

de onderhoudsvoorziening en de daaraan gerelateerde jaarlijkse dotatie vastgesteld. De dotatie

2015 is gebaseerd op het meerjaren onderhoudsplan 2012-2022.

Voor reorganisatiekosten vanwege een stelselwijziging Passend Onderwijs is een voorziening

gevormd. De voorziening Passend Onderwijs zal worden aangewend voor uitstroom bevorderende

maatregelen, begeleidingskosten bij de reorganisatie en afboeking van activa die buiten gebruik

moet worden gesteld.

De voorziening spaarverlof is gevormd door de meer gewerkte uren dan de norm jaartaak en

gewaardeerd tegen de werkelijke loonkosten. De voorziening vitaliteit geldt ter dekking van de

verlofaanspraken in het kader van duurzame inzetbaarheid en de overgangsregeling BAPO. De

voorziening is gevormd om grond van de afspraken uit de cao PO 2014.

De voorziening Ambtsjubilea is gebaseerd op RJ 271 ‘Personele Beloningen’. Op grond van deze

richtlijnen moeten toezeggingen aan personeelsleden voor beloningen betaalbaar op termijn, zoals

jubileum- en bepaalde pensioenuitkeringen, uit de balans van de onderwijsinstelling blijken.

Werknemers maken op grond van de CAO aanspraak op een uitkering bij 25 dienstjaren (een half

maandsalaris) en bij 40 dienstjaren (een volledig maandsalaris). De voorziening is gebaseerd op de

contante waarde van de toezeggingen, met een rentevoet van 2%.

Schulden

Zowel de langlopende als de kortlopende schulden zijn gewaardeerd tegen nominale waarde.

Salderen

Een actief en een post van het vreemd vermogen worden gesaldeerd in de jaarrekening

opgenomen, uitsluitend indien en voor zover een deugdelijk juridisch criterium beschikbaar is om

het actief en de post van het vreemd vermogen gesaldeerd en simultaan af te wikkelen.

Pensioenen

De Onderwijsspecialisten heeft voor haar werknemers een toegezegde pensioenregeling. Hierdoor

hebben werknemers op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen dat is gebaseerd op

het gemiddeld verdiende loon, berekend over de jaren dat de werknemer pensioen heeft

opgebouwd. De verplichtingen, welke voortvloeien uit deze rechten van haar personeel, zijn

ondergebracht bij het ABP. De Onderwijsspecialisten betalen hiervoor premies waarvan een deel

door de werkgever wordt betaald en een deel door de werknemer. De aan de pensioenuitvoerder te

betalen premie (werkgeversdeel) wordt als last in de staat van baten en lasten verantwoord. Te

betalen premie dan wel de vooruitbetaalde premie per jaareinde wordt als overlopend passief

respectievelijk overlopend actief verantwoord. De pensioenrechten worden jaarlijks geïndexeerd,

indien en voor zover de dekkingsgraad van het pensioenfonds (het vermogen van het

pensioenfonds gedeeld door haar financiële verplichtingen) dit toelaat.

De dekkingsgraad van het pensioenfonds is 98,7 % (bron: website www.abp.nl april 2016). De

minimale gemiddelde dekkingsgraad moet 105% bedragen. Het ABP heeft de plicht op basis van de

dekkingsgraad een herstelplan te hanteren.

Page 73: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

22 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De Onderwijsspecialisten hebben geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen, in

geval van een tekort bij het pensioenfonds, anders dan het effect van hogere toekomstige premies.

De Onderwijsspecialisten hebben daarom alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van

het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.

De Staat van Baten en Lasten

Baten en lasten worden toegerekend aan het boekjaar waarin de prestatie is geleverd c.q. waarop

de prestatie betrekking heeft. De geoormerkte rijksbijdragen en de meerjarige doelsubsidies

worden gedurende de in de betreffende regeling opgenomen periode in de exploitatierekening

verantwoord voor zover daadwerkelijk kosten gerealiseerd zijn

Baten uit hoofde van Europese subsidies worden eerst als gerealiseerd aangemerkt nadat de

subsidieafrekening is vastgesteld en goedgekeurd door Het Agentschap voor Europese subsidies.

Bij de vaststelling van de opbrengsten wordt rekening gehouden met een hercontrole door de

Europese Commissie tot 10 jaar na eerste toekenning.

Het Kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Hierbij worden de kasstromen

afgeleid uit de staat van baten en lasten en de mutaties in de balansposten ultimo boekjaar. Items

die geen invloed hebben op de kasstromen worden niet meegenomen.

Page 74: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

23 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.2 Balans

ACTIVA 31-dec-15 31-dec-14

vaste activa

Materiële vaste activa

2.5.1 Materiële vaste activa € 1.143.823

€ 968.038

€ 1.143.823 € 968.038

vlottende activa

Vorderingen

2.5.2 Debiteuren € 74.018

€ 470.024

Ministerie van OCW - 948.520

- 981.083

Gemeenten - 343.591

- 151.974

Samenwerkingsverbanden - 195.989

Overlopende activa - 93.830

- 82.995

€ 1.655.948 € 1.686.076

Liquide middelen € 4.781.073 € 4.718.303

Totaal Activa € 7.580.844 € 7.372.417

Page 75: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

24 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

PASSIVA 31-dec-15 31-dec-14

Eigen vermogen

2.5.4 Algemene reserve € 1.432.550

€ 1.294.523

Bestemmingsreserves publiek - 246.101

- 246.101

Bestemmingsreserves privaat - 165.000

- 161.000

€ 1.843.651 € 1.701.624

Voorzieningen

2.5.5 Personeelsvoorzieningen € 251.784

€ 290.791

Voorziening onderhoud -

730.264

- 594.940

Overige voorzieningen - 318.655

- 358.840

€ 1.300.703 € 1.244.571

Langlopende schulden

2.5.6 Investeringssubsidies € 692.132

€ 692.132

€ 692.132 € 692.132

Kortlopende schulden

2.5.7 Crediteuren € 330.993

€ 284.672

Belasting, premies, sociale verzekeringen

- 708.927

- 629.363

Pensioenen - 143.375

- 173.718

Overlopende passiva - 2.561.063

- 2.646.337

€ 3.744.358 € 3.734.090

Totaal Passiva € 7.580.844 € 7.372.417

Page 76: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

25 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.3 Staat van baten en lasten 2015

Staat van baten en lasten

2015

Begroot 2015

2014

Baten

3.1 Rijksbijdrage € 16.679.787

€ 16.561.542

€ 16.717.317

3.2 Overige overheidsbijdragen en subsidies

- 105.173

- 0

- 34.536

3.5 Overige baten - 116.488

- 67.217

- 563.483

Totaal Baten

€ 16.901.448

€ 16.628.759

€ 17.315.336

Lasten

4.1 Personele lasten € 14.287.001

€ 14.412.939

€ 14.098.350

4.2 Afschrijvingen - 266.683

- 357.988

- 934.459

4.3 Huisvestinglasten - 1.096.198

- 1.569.967

- 1.168.504

4.4 Overige lasten - 1.136.110

- 826.865

- 1.039.813

Totaal lasten

€ 16.785.992

€ 17.167.759

€ 17.241.126

Saldo Baten & Lasten

€ 115.456

€ -539.000

€ 74.210

5.1 Saldo financiële baten & lasten

€ 26.571

€ 15000

€ 20.197

Resultaat

€ 142.027

€ -524.000

€ 94.407

Resultaat bestemming

Algemene reserve

€ 138.027

€ -524.000

€ -66.593

Bestemmings-reserves publiek

-

-

-

Bestemmings- reserves privaat

- 4.000

-

- 161.000

Eigen vermogen

€ 142.027

€ -524.000

€ 94.407

Page 77: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

26 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.4 Kasstroomoverzicht

Kasstroom overzicht

2015

2014

Kasstroom uit operationele activiteiten

- Saldo van baten en lasten, aanpassingen

€ 115.456

€ 74.210

voor:

afschrijvingen - 267.779

- 934.459

mutatie voorzieningen - 56.132

- 178.071

€ 323.911

€ 1.112.530

- Veranderingen in vlottende middelen

vorderingen - 30.128

- -499.017

schulden - 10.268

- 412.540

€ 40.396

€ -86.477

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten

479.763

1.100.263

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

- ontvangen interest € 26.571

€ 20.197

- betaalde interest -

-

- buitengewoon resultaat -

-

Totaal kasstroom uit bedrijfsoperaties

€ 26.571

€ 20.197

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

- investeringen materiële vaste activa € -447.113

€ -187.718

- desinvesteringen materiële vaste activa - 3.549

-

- investeringen in deelnemingen en / of samenwerkingsverbanden

-

-

- mutaties eigen vermogen -

-

- overige investeringen in financiële vaste activa -

-

Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten

€ -443.564

€ -187.718

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

- nieuw opgenomen leningen €

- aflossing langlopende schulden -

-

Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten

Liquide middelen

- mutatie liquide middelen

€ 62.770

€ 932.742

Totaal € 0 € 0

Page 78: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

27 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.5 Toelichting balans

3.5.1 Materiële vaste activa

De materiële vaste activa omvatten met name meubilair en inrichting van scholen en bedragen ultimo 2015 € 1.143.823. De

materiële vaste activa omvatten tevens onderwijsleermiddelen, automatiseringsapparatuur en installaties. Aanschaffingen uit

hoofde van de eerste inrichting worden geactiveerd en afgeschreven op basis van reguliere afschrijvingstermijnen. De verkregen

middelen voor de eerste inrichting zijn verantwoord onder de langlopende schulden. In december 2015 zijn een tweetal

herhuisvestingsprojecten in de gemeente Renkum afgerond. De investeringen in de roerende zaken ad € 310.000 van deze

projecten zijn ultimo 2015 als activa opgenomen. Afschrijving vindt begin 2016 plaats.

Overzicht materiële vaste activa

Cum. AW Cum. Afschr. Boekwaarde Investering (Des)investering Afschrijving Cum. Afschr. Boekwaarde

t/m 2014 t/m 2014 31-12-2014 2015 2015 2015 t/m 2015 31-12-2015

1.2.1 Machines en installaties € 73.792 € 46.946 € 26.846 € € € 8.175 55.121 € 18.671

1.2.2 Meubilair en inventaris - 665.585 - 334.655 - 330.930 - 337.428 - - 61.944 396.599 - 606.414

1.2.3 Onderwijs leerpakket - 414.952 - 225.471 - 189.481 - 19.174 - - 58.832 284.303 - 149.823

1.2.4 Hardware - 823.121 - 420.630 - 402.491 - 90.511 - 1.049 - 136.620 557.250 - 355.333

1.2.5 Bedrijfswagens - 31.250 - 12.960 - 18.290 - - 2.500 - 2.208 15.168 - 13.582

Totaal € 2.008.700 € 1.040.662 € 968.038 € 447.113 € 3.549 € 267.779

1.308.441 € 1.143.823

Page 79: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

28 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.5.2 Vorderingen

De vorderingen ultimo 2015 bedragen € 1,66 miljoen en zijn vrijwel gelijk aan die van het

voorgaande jaar. De vorderingen zijn als volgt te specificeren:

Overzicht vorderingen 31-dec-15 31-dec-14

Debiteuren € 74.018 € 470.024

Ministerie OCW - 948.520 - 981.083

Gemeenten -

343.591 -

107.049

Samenwerkingsverbanden

91.730

Overige vorderingen / rekening courant - - 44.925

Overlopende activa - 198.089 - 82.995

Totaal € 1.655.948 € 1.686.076

Per 31 december 2015 bedragen de debiteuren in totaal € 74.018. De debiteuren betreffen

vorderingen op ketenpartners, voortkomend uit samenwerking op het gebied van personele inzet

en huisvesting. In de stand per ultimo 2014 was een incidentele vordering op De Brouwerij inzake

LGF gelden ad € 277.000 opgenomen. Daarnaast is sprake van een verschuiving naar de

samenwerkingsverbanden. De vorderingen lopen geheel af in het eerste kwartaal 2016.

De vordering op het Ministerie van OC&W betreft nog te ontvangen voorschotten op toegekende

subsidies. De maandelijkse bevoorschotting van het Ministerie loopt achter bij de aan een

kalenderjaar toe te rekenen opbrengsten. Met name de bevoorschotting in de periode augustus –

december (6,91% per maand) blijft achter bij de toekenning (8,33%). Deze achterstand (totaal

7,1%) wordt in de eerste maanden van 2016 vereffend.

De vordering op gemeenten betreffen met name voorgeschoten projectkosten ten behoeve van een

nieuwbouwinitiatief in Arnhem Zuid / Schuytgraaf. De start van het project is in het najaar van

2015 op verzoek van de gemeente Arnhem opgeschort. De initiële kosten zijn gedeclareerd en

toegekend bij de gemeente Arnhem.

De vorderingen op samenwerkingsverbanden betreft gedeclareerde groeibekostiging.

Page 80: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

29 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De overige overlopende activa bedragen in totaal € 198.089 en zijn als volgt te specificeren:

Overzicht overlopende activa 31-dec-15 31-dec-14

Vooruitbetaalde kosten € 4.402 € 3.326

Te ontvangen gymzaalvergoeding - 56.367 -

Rente deposito - 5.482 - 5.377

Vervangingsfonds - - 36.924

Detacheringen - 27.579 - 21.863

Overige - - 15.505

Totaal € 93.830 € 82.995

Bancaire instellingen keren de rentevergoedingen slechts eens per jaar, achteraf, uit.

De rente is op 6 januari 2016 bijgeschreven op de rekening courant.

De te vorderen detacheringsopbrengsten betreft uitleen van een medewerker aan PO-bestuur

De Basis.

3.5.3 Liquide middelen

De liquide middelen per 31 december 2015 zijn als volgt samengesteld:

Overzicht Liquide middelen 31-dec-14 31-dec-14

Kassen € 5.494 € 4.098

Rekening courant banken - 733.499 - 698.590

Spaarrekeningen; direct opeisbaar - 4.042.080 - 4.015.615

Totaal € 4.781.073 € 4.718.303

De liquide middelen staan ter vrije beschikking.

Page 81: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

30 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.5.4 Eigen Vermogen

Conform de richtlijnen voor de jaarverslaggeving (RJ 660) wordt binnen het eigen vermogen een

onderscheid gemaakt naar privaat en publiek gevormd eigen vermogen. De samenstelling en het

verloop van het eigen vermogen is als volgt samen te vatten:

Stand per Resultaat Stand per

31-dec-14 2015 31-dec-15

Algemene Reserve

- Algemeen € 1.294.523 € 138.027 € 1.432.550

Subtotaal algemene reserve € 1.294.523 € 138.027 € 1.432.550

Bestemmingsreserves publiek

- Reserve duurzame inzetbaarheid € 246.101 € € 246.101

Subtotaal bestemmingsreserve publiek € 246.101 € € 246.101

Bestemmingsreserves privaat

- Bestemmingsfonds privaat € 161.000 € 4.000 € 165.000

Subtotaal bestemmingsreserve privaat € 161.000 € 4.000 € 165.000

Totaal Eigen Vermogen 1.701.624 € 142.027 € 1.843.651

In de volgende paragrafen worden de onderdelen nader toegelicht.

3.5.4.1 Algemene reserve

De algemene publieke reserve is opgebouwd uit de exploitatie-uitkomsten op personele en

materiële subsidies, alsmede de subsidie voor Personeel- en Arbeidsmarktbeleid (Pamb). De

algemene reserve per 31 december 2015 bedraagt € 1.432.550.

Het resultaat 2015 is toegevoegd aan de algemene reserve.

3.5.4.2 Bestemmingsreserves Publiek

Er wordt een onderscheid gemaakt naar bestemmingsreserves (vorming op initiatief van de

bestuurder) en bestemmingsfondsen (vorming op initiatief van een geldverstrekker). Per

31 december 2015 is alleen sprake van bestemmingsreserves.

De gevormde reserve betreft een reservering voor duurzame inzetbaarheid van medewerkers.

Deze bestemmingsreserve (voorheen BAPO) is vanwege de aangepaste regeling RJ660 in 2010

gevormd. De bestemmingsreserve heeft ten doel (cao bepaalde) vitaliteitsaanspraken van

personeel toekomstig te borgen. In 2015 heeft geen toevoeging aan de reserve plaatsgevonden.

Page 82: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

31 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.5.4.3 Bestemmingsfonds privaat

Vanwege een gift van de derden is een bestemmingsfonds privaat gevormd. Het private vermogen

ultimo 2015 bedraagt € 165.000. De aangroei betreft rentebaten. Het privaat vermogen maakt

deel uit van het buffervermogen van de instelling, maar is beschikbaar voor aanwending voor niet

direct onderwijs gebonden investeringen, vernieuwingsactiviteiten en cofinanciering.

3.5.5 Voorzieningen

Het totaal aan voorzieningen per 31 december 2015 bedraagt € 1.300.703 en is als volgt te

specificeren:

Stand per Dotatie Onttrekking Vrijval

Stand per

31-dec-14 31-dec-15

Voorzieningen

Voorzieningen onderhoud € 594.940 € 467.909 € 332.585 € € 730.264

Personeelsvoorzieningen

- Spaarverlof - 29.000 - - - - 29.000

- Vitaliteit - 80.746 - - - 40.373 - 40.373

- Ambtsjubilea - 181.045 - 7.014 - 5.648 - - 182.411

Overige:

- Passend Onderwijs - 358.840 - - 40.185 - - 318.655

- Onderzoek - - - - -

Totaal voorzieningen € 1.244.571 € 474.923 € 378.418 € 40.373 € 1.300.703

In de volgende paragrafen worden de voorzieningen toegelicht.

3.5.5.1 Onderhoudsvoorziening (looptijd >5 jaar)

De voorziening wordt getroffen ter dekking van toekomstige onderhoudsuitgaven aan de

gebouwen. Op basis van een 20-jarige onderhoudsplanning zijn de jaarlijkse lasten voor

instandhouding berekend. In het najaar van 2015 is de voorziening herijkt op basis van het

strategisch huisvestingsplan.

De voorziening betreft een 20-jarige onderhoudsplanning voor de binnen- en buitenschil van alle

gebouwen in (juridisch) eigendom. In de jaarlijkse exploitatiebegrotingen van de scholen wordt

daarnaast rekening gehouden met klein onderhoud.

3.5.5.2 Personele voorzieningen (looptijd > 5 jaar)

Voorziening ambtsjubilea: op grond van deze richtlijn is een voorziening jubilea gratificaties

opgenomen voor een bedrag van € 182.411.

Page 83: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

32 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Voorziening spaarverlof: de voorziening is ingesteld om de te verwachten lasten te kunnen

bekostigen voor de vervanging van medewerkers die de door hun gespaarde uren in de vorm van

verlof opnemen. De reserve wordt gevoed op basis van meer gewerkte uren dan de normjaartaak.

Uren worden gewaardeerd tegen de werkelijke loonkosten.

Voorziening duurzame inzetbaarheid: op grond van de cao 2014 is ultimo 2014 een nieuwe

voorziening duurzame inzetbaarheid gevormd. De voorziening geldt ter dekking van de nieuw

vastgestelde verlofregeling, inclusief de afspraken over de overgangsregeling BAPO. In 2015 is

50% van de voorziening vrijgevallen.

3.5.5.3 Overige voorzieningen (looptijd 1-5 jaar)

Voorziening Passend Onderwijs: ten behoeve van de reorganisatie ‘Passend Onderwijs’ is een

voorziening opgenomen. Ten laste van deze voorziening komen onder andere de kosten van

outplacement, vrijwillige mobiliteit en omscholing. Deze voorzieningen zijn tegen de nominale

waarde van de verplichtingen opgenomen.

3.5.6 Langlopende schulden

De langlopende schulden bestaan uit vooruit ontvangen investeringssubsidies van gemeenten

vanwege de eerste inrichting en bedragen per 31 december 2015 € 692.132. Op basis van de

afschrijvingen van de geactiveerde investeringen voor eerste inrichtingen wordt de schuld jaarlijks

verminderd met de afschrijvingslasten. In 2015 heeft geen onttrekking plaatsgevonden.

3.5.7 Kortlopende schulden

Het totaal aan kortlopende schulden per 31 december 2015 bedraagt € 3,7 miljoen en is als volgt

samengesteld:

Overzicht kortlopende schulden 31-dec-15 31-dec-14

Crediteuren € 330.993 € 284.672

Belastingen & premies sociale verzekeringen - 708.927 - 629.363

Pensioenen - 143.375 - 173.718

Overlopende passiva - 2.561.063 - 2.646.337

Totaal € 3.744.358 € 3.734.090

De openstaande crediteuren per 31 december 2015 bedragen € 330.993. Het betreft alle reguliere

handelscrediteuren en betalingsverplichtingen voortkomend uit samenwerkingsovereenkomsten

met zorg- en onderwijsinstellingen.

Page 84: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

33 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De te betalen belastingen en premies sociale verzekeringen zijn als volgt te specificeren:

Belasting & premies en sociale verzekeringen

31-dec-15 31-dec-14

Loonheffing € 554.375 € 474.894

Ziektewet / UWV-uitkeringen - 117.286 - 117.286

Overige - 37.265 - 37.183

Totaal € 708.926 € 629.363

De overlopende passiva zijn als volgt te specificeren:

31-dec-15 31-dec-14

Nog te betalen:

Salarissen € 4.689 € 3.175

Accountants-/administratiekosten - - 4.986

Energie - 123.438 - 124.607

Participatiefonds - 114.678 - 114.678

Onderhoud

83.593

Detachering - 105.500 - 105.500

Vakantietoeslag - 428.763 - 443.642

Nog te besteden:

ESF-gelden - 53.089 - 53.089

Arrangementsvergoeding SWV

21.881

Overige:

Vooruit ontvangen subsidies OC&W - 145.736 - 246.822

Vooruit ontvangen termijnen gemeente - - 1.386.636

Reservering cao

59.318

Vooruit ontvangen REC - 63.591 - 38.534

Rekening courant De Onderwijsspecialisten - 1.286.355 -

Overige nog te betalen kosten - 70.432 - 124.668

Totaal € 2.561.063 € 2.646.337

De schuld Participatiefonds betreft een reservering voor terug te betalen uitkeringen aan het

Participatiefonds. Het betreft een taxatie. De terugbetaalverplichting is opgenomen naar aanleiding

van een controle van het Participatiefonds in 2010.

Te betalen onderhoudskosten betreffen nagekomen onderhoudskosten inzake een gymzaal in de

gemeente Renkum.

Page 85: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

34 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Nog te betalen detacheringen betreft kosten van inleen van personeel bij een tweetal collega

instellingen uit voorgaande jaren. De verplichting is per 31 december 2015 nog niet vereffend.

Vooruit ontvangen gelden OC&W betreffen Prestatiebox gelden. De gelden komen tot besteding op

basis van het meerjaren opleidingsplan. De overige nog te betalen kosten betreft o.a. vooruit

betaalde kosten ICT en een bedrag van ruim € 30.000 t.b.v. de nog in te richten tuin van De

Ommezwaai.

3.5.8 Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen

Voor de komende jaren hebben de Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en

omstreken zich niet aan materiele financieel verplichtingen verbonden.

3.5.9 Verbonden partijen

De Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken en De

Onderwijsspecialisten vormen een bestuurlijke Personele Unie. De kosten van het ondersteunend

bedrijf worden toegerekend aan elk van de partners op basis van gemene kosten.

Het College van Bestuur van De Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en

omstreken maakt deel uit van zeventien samenwerkingsverbanden. Omdat geen sprake is van

ingebracht vermogen en “power to control” vindt geen consolidatie plaats.

Page 86: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

35 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.6 Toelichting Staat Van Baten & Lasten 2015

3.6.1 Toelichting Baten

De totale Rijksbijdrage 2015 bedraagt € 16,7 miljoen en ontwikkelde zich in lijn met de begroting

2015. De baten 2015 zijn volgt toe te lichten:

Overzicht Rijksbijdrage 2015 Begroting 2015 2014

3.1 Rijksbijdrage OCW

- Personeel € 13.575.340 € 12.892.137 € 13.203.527

- personeels-/arbeidsmarktbeleid (Pamb) - 725.669 - 703.892 - 787.150

- Materieel - 1.716.833 - 1.706.584 - 1.429.438

Totaal Rijksbijdrage € 16.017.842 € 15.302.613 € 15.420.115

3.1.2 Overige subsidies OCW

- niet-geoormerkte OCW - 661.945 - 1.258.929 - 1.297.202

Totaal overige subsidies OCW € 661.945 € 1.258.929 € 1.297.202

Totaal Rijksbijdragen € 16.679.787 € 16.561.542 € 16.717.317

De baten uit hoofde van de lerarenbeurs bedragen € 21.182 en maken deel uit van de

Rijksbekostiging. In het onderstaande worden de ontvangsten op basis van model G toegelicht:

Omschrijving Toewijzing

Bedrag van de

toewijzing Saldo

Ontvangen in

Baten in Saldo nog te

besteden

Kenmerk Datum

1-1-2015 verslagjaar verslagjaar

ultimo verslagjaar

lerarenbeurs 707313 31-7-2015 12.225 12.225 12.225 5.094 7.131

lerarenbeurs 707114 31-7-2015 11.926 11.926 11.926 4.969 6.957

lerarenbeurs 708997 31-7-2015 26.685 26.685 26.685 11.119 15.566

Totaal

50.836 50.836 50.836 21.182 29.654

Page 87: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

36 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.6.2 Overige overheidsbijdragen en subsidies

De overige overheidsbijdragen zijn al volgt te specificeren:

Overige overheidsbijdragen en subsidies 2015 2014

3.2.1 Gemeentelijke bijdragen en subsidies

- Overige gemeentelijke bijdragen en subsidies € 72.461 € 17.461

3.2.2 Overige overheidsbijdragen

- Op de Rails - 32.712 - 17.075

Totaal Rijksbijdragen € 105.173 € 34.536

De gemeentelijke bijdragen betreffen gymzaalvergoeding. Daarnaast heeft een afrekening

plaatsgevonden m.b.t. de medio 2015 beëindigde Op de Rails projecten.

3.6.2 Overige baten

De overige baten zijn als volgt te specificeren:

Specificatie overige baten 2015 Begroting

2015 2014

Verhuur- en doorbelaste huisvestingskosten € 31.262 € 18.000 € 16.106

Schenking - - - 161.000

Ouderbijdragen en bijdrage praktijkkosten - 44.049 - 41.017 - 64.734

Subsidie ESF - - - 191.266

Overige baten - 41.177 - 8.200 - 130.377

Totaal € 116.488 € 67.217 € 563.483

3.6.3 Toelichting lasten

De totale lasten bedragen in 2015 € 16,8 miljoen, ten opzichte van een begrote last van € 17,2

miljoen. In vergelijking met het voorgaande jaar is sprake van een terugloop van de bekostiging,

met als gevolg terugloop van het aantal medewerkers.

Page 88: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

37 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.6.3.1 Toelichting personeelskosten

De personeelskosten van 2015 zijn in vergelijking tot de begroting en 2014 als volgt toe te lichten:

Specificatie personele lasten 2015 Begroting 2015 2014

4.1.1 Lonen en salarissen

- Brutolonen en salarissen € 11.113.284 € 13.967.684 € 11.464.674

- Sociale lasten - 1.414.600 - - 1.373.932

- Pensioenpremies - 1.276.313 - - 1.473.058

Totaal Lonen en salarissen € 13.804.197 € 13.967.684 € 14.311.664

4.1.2 Overige personele lasten

- dotaties personele voorzieningen - -39.007 - - 151.617

- overige personele lasten - 78.518 - 66.520 - 60.345

- personeel niet in loondienst - -49.574 - -18.765 - -110.949

- Reiskosten woon-werk - 99.691 - 91.000 - 95.651

- reorganisatiekosten - - -

Totaal Overige personele lasten € 89.628 € 138.755 € 196.664

Personeel en arbeidsmarktbeleid:

- kosten ARBO - 44.402 - 78.000 - 38.728

- congressen / seminars - 24.209 - 3.500 - 16.136

- deskundigheidsbevordering - 437.549 - 225.000 - 195.531

Totaal Personeel en arbeidsmarktbeleid € 506.160 € 306.500 € 250.395

4.1.3 Af: uitkeringen - 112.984 - - 660.373

Totaal € 14.287.001 € 14.412.939 € 14.098.350

De personeelskosten zijn € 125.000 lager dan begroot voor 2015. De verschilanalyse valt uiteen in

lager uitgaven voor personele inzet en hogere uitgaven voor deskundigheidsbevordering dan

begroot.

Page 89: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

38 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

De bezoldiging van de bestuurders en toezichthouders is verantwoord in de jaarrekening van

Stichting ter bevordering van basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en

voortgezet onderwijs aan leerlingen met een beperking. De bestuurders zijn aangesteld binnen de

Stichting ter bevordering van basisonderwijs, speciaal onderwijs, (voortgezet) speciaal en

voortgezet onderwijs aan leerlingen met een beperking. De bezoldiging wordt op basis van

afdrachten verrekend tussen de afzonderlijke Stichtingen. Vanaf 1 januari 2015 is de stichting

eigen risico drager voor ziektevervanging. Dit uit zich onder andere in een de daling van de

uitkeringen.

3.6.3.2 Toelichting afschrijvingen

De gerealiseerde afschrijving 2015 is € 90.000 lager dan begroot. De inhaalafschrijving uit 2014 als

gevolg van een harmonisatie van de waarderingsgrondslagen binnen de personele unie impliceert

ook voor 2015 een lagere afschrijvingslast. De afschrijvingskosten zijn als volgt te specificeren:

Specificatie afschrijvingen 2015 Begroting

2015 2014

Bedrijfsauto's € 2.208 € 2.792 € 3.618

Hardware - 136.620 - 158.852 - 211.965

Machines en installaties - 8.175 - 32.384 - 32.385

Meubilair - 61.944 - 102.101 - 102.876

Onderwijsleerpakketten - 58.832 - 61.859 - 68.616

Boekresultaat - -1.096 - - 514.999

Totaal € 266.683 € 357.988 € 934.459

3.6.2.3 Toelichting huisvestingskosten

De huisvestingslasten zijn € 470.000 lager dan begroot. De kosten Bouwkundige voorzieningen van

de twee scholen in Oosterbeek zijn, in tegenstelling tot de begroting 2015, niet in een keer ten

laste van het resultaat gebracht, maar worden de komende jaren afgeschreven.

De kosten zijn als volgt te specificeren:

Specificatie huisvestingslasten 2015 Begroting

2015 2014

Energie en heffingen € 227.235 € 255.200 € 300.494

Huur gebouwen en overige kosten - 34.872 - 29.500 - 75.473

Onderhoud gebouwen - 572.274 - 611.267 - 460.777

Bouwkundige voorzieningen - 17.011 - 450.000 - 98.270

Schoonmaakkosten - 244.806 - 224.000 - 233.490

Totaal € 1.096.198 € 1.569.967 € 1.168.504

Page 90: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

39 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

3.6.2.4 Toelichting overige instellingslasten

De overige instellingslasten zijn als volgt te specificeren:

Specificatie overige lasten 2015 Begroting 2015 2014

4.4.1 Administratie en beheerslasten

Accountantskosten € 4.645 € € 5.074

Kantoorartikelen - 13.261 - 14.350 - 17.380

Drukwerk - 24.301 - 21.125 - 37.330

Salarisadministratie - 19.864 - 19.000 - 4.323

Advies- en onderzoekskosten - 47.505 - 46.125 - 26.486

Administratieve beheerskosten - -

- 269.139

4.4.2 Inventaris, apparatuur en leermiddelen

Lesmaterialen - 392.447 - 360.186 - 240.618

Onderhoud en aanschaf inventarissen - 37.634 - 4.650 - 3.262

Onderhoud software en computerbenodigdheden - 62.765 - 46.675 - 59.078

4.4.4 Overige

Abonnementen - 54.963 - 31.125 - 41.238

Cadeau- en representatie - 94.401 - 37.954 - 61.187

Communicatiekosten - 9.604 - 22.850 - 20.953

ESF-kosten - 36.902 - 9.825 - 16.607

Huishoudelijke uitgaven - 32.440 - 21.350 - 26.377

Kantinekosten - 50.391 - 37.550 - 44.823

Afvalverwerking

31.804

16.800

19.934

Bedrijfsauto's - 9.259 - 9.750 - 10.438

Doorbelaste plaatsingskosten leerlingen

36.050

Dotatie voorziening dubieuze debiteuren

20.000

Overige instellingskosten - 34.223 - 36.075 - 27.088

Porti - 12.487 - 10.175 - 11.330

Reproductiekosten - 80.463 - 53.650 - 52.212

Telefoon - 30.701 - 27.650 - 44.936

Totaal € 1.136.110 € 826.865 € 1.039.813

De overige instellingslasten zijn € 310.000 hoger dan begroot. Van de gerealiseerde

instellingslasten maken eenmalige kosten vanwege de herinrichting van een tweetal scholen deel

uit. Dit betreft incidentele kosten. De hogere cadeau- en representatiekosten dan begroot betreffen

de kosten van de werkkostenregeling door een wijziging van registratie.

Page 91: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

40 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Vanwege het herziene activeringsbeleid worden uitgaven voor lesmiddelen overwegend ineens als

kosten genomen, voor zover de uitgave lager is dan de activeringsgrens van € 1.500. Dit leidt tot

hogere kosten voor lesmiddelen. De uitgaven als geheel zijn in lijn met voorgaande jaren.

In verband met de onzekerheid of de samenwerkingsverbanden het advies van de PO- en VO raad

overnemen inzake de uitkering van zowel de basis- als de ondersteuningsbekostiging is een

voorziening dubieuze debiteuren gevormd.

De accountantskosten zijn als volgt te specificeren:

Specificatie honoraria accountant 2015 2014

1 Controle jaarrekening € 4.645 € 5.074

2 Overige controle werkzaamheden -

-

3 Fiscale advisering -

-

4 Niet controle diensten -

-

Totaal € 4.645 € 5.074

3.6.4 Financiële baten & lasten

De financiële baten en lasten betreffen rentebaten over bancaire tegoeden. Er hebben in 2015 geen

beleggingsactiviteiten plaatsgevonden.

Page 92: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

41 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

4. Overige gegevens

4.1 Controleverklaring

(controleverklaring zie volgende pagina)

Page 93: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

42 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

4.2 Resultaat

Het resultaat van € 142.027 is als volgt verwerkt in het eigen vermogen:

- Algemene reserve € 142.027 (toevoeging)

Mutatie eigen vermogen € 142.027

4.3 Gebeurtenissen na balansdatum

Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum die het beeld van de jaarrekening per

31 december 2015 beïnvloeden.

Page 94: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

43 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

5 BIJLAGEN onderdeel uitmakend van de jaarrekening

5.1 Algemene instellingsgegevens

Naam en adres

instelling

: Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem

en omstreken

Vossenstraat 6

6811 JL ARNHEM

Telefoon : (026) 353 74 80

Bestuursnummer : 76689

De Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken is bij notariële akte

opgericht, d.d. 27 juni 2006. De stichting is ontstaan uit een fusie tussen de Stichting De Arnhemse

Buitenschool en Stichting SO en VSO aan zeer moeilijk opvoedbare kinderen in Arnhem en

Oosterbeek. De Stichting is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel voor Centraal Nederland te

Arnhem onder dossiernummer 41046803.

Onder het bevoegd gezag van de Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en

omstreken, vallen de onderstaande scholen:

Brinnummer Locatie Bevoegd gezag nummer

01JE De Ommezwaai 76689

01JE-01 De Fonkel 76689

03IJ De Vaart / Vierbeek College 76689

23GK Briant College 76689

23GK-05 Vester College 76689

Visie: Met onze specifieke kennis op het gebied van onderwijs en ondersteuning bieden we

leerlingen in onze samenwerkingsverbanden met behoefte aan specialistische onderwijs-

ondersteuning een breed aanbod aan speciale arrangementen. Dit bieden we zowel op onze

scholen als binnen het reguliere basis, voortgezet- en beroepsonderwijs. We onderscheiden ons

vanwege onze geïntegreerde kennis op het gebied van onderwijs, gedrag en zorg. Daardoor zijn we

in staat oplossingen aan te reiken voor nagenoeg alle specifieke ondersteuningsvragen. We

stemmen onze begeleiding af met ouders en partners in het regulier onderwijs, (jeugd)zorg of

revalidatie. We zijn gericht op het vergroten van mogelijkheden van leerlingen, zodat zij volwaardig

kunnen deelnemen in de maatschappij. Voor leerlingen met specifieke ontwikkelingsmogelijkheden

en hulpvragen stimuleren we de ontwikkeling, zowel cognitief, lichamelijk als sociaal-emotioneel.

Daarvoor bieden we onderwijs en een dienstenpakket aan, gecombineerd met betekenisvol

praktijkleren en gericht op een toekomstige werkplek of baan. Onlosmakelijk is daaraan verbonden

onze focus op wonen, werken, vrije tijd en burgerschap. Het onderwijs en de dienstverlening wordt

aangeboden door hoog opgeleide professionals. Deze professionals zijn expert in het zoeken naar

mogelijkheden om leren te stimuleren.

Page 95: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

44 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Missie: We zetten ons onvoorwaardelijk in voor de ontwikkeling van elke leerling. We nemen

initiatief om samen met anderen ons doel te bereiken: voor elke leerling een volwaardige plek in de

samenleving.

De voor de scholen geldende klachtenregeling kent een aantal aanspreekmogelijkheden: de

vertrouwenspersoon, de landelijke klachtencommissie, het bestuur en een op iedere school

benoemde contactpersoon. De voor onze stichting geldende klachtenregeling gaat uit van de

aanwezigheid van ten minste één onafhankelijke vertrouwenspersoon.

Op iedere school is ten minste één personeelslid aangewezen als contactpersoon. Hij/zij is het

aanspreekpunt bij (mogelijke) klachten en verwijst de betrokkene door naar de externe

vertrouwenspersoon, dan wel een andere daarvoor in aanmerking komende persoon of instantie.

5.2 De organisatiestructuur

Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem en omstreken vormt een Personele

Unie met De Onderwijsspecialisten op basis van een Raad van Toezicht-model.

De organisatiestructuur is als volgt:

Locatie Naam Functie

De Onderwijsspecialisten

College van Bestuur Arnhem Dhr. W. Ludeke Voorzitter

College van Bestuur Arnhem Dhr. H.J.M. Loeffen Lid

Centrale Diensten Arnhem Dhr. T.C. Vos Directeur

Dienstverlening Arnhem Dhr. L.J.C.M. ter Steeg Directeur

Regio’s:

Arnhem

Ede

Oosterbeek

Dhr. B. Klaassen Regiodirecteur

Scholen regio Ede

De Fonkel, locatie Jachtlaan SO Ede Mw. P. Gaertner Directeur

Vester College, locatie Hendrik Stafweg VSO Ede Mw. P. Gaertner Directeur

Scholen regio Arnhem

De Ommezwaai, locatie Doorwerthlaan SO Arnhem Mw. L. Smallegange Directeur

Briant College, locatie Bakenbergseweg VSO Arnhem Dhr. H. Hentenaar Directeur

Briant College , locatie Bethaniënstraat VSO Arnhem Dhr. H. Hentenaar Directeur

Scholen regio Oosterbeek

Vierbeek College (VSO)

De Vaart (SO), locatie Utrechtseweg Oosterbeek W. van Schaik Directeur

Vierbeek College (VSO bovenbouw) ,

locatie Wijnand van Arnhemweg Oosterbeek W. van Schaik Directeur

Page 96: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

45 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

5.3 Bezoldiging topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen

Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke

sector (WNT) ingegaan. Deze verantwoording is opgesteld op basis van de volgende op

De Onderwijsspecialisten van toepassing zijnde regelgeving: Onderwijs sector PO.

Het bezoldigingsmaximum in 2015 voor De Onderwijsspecialisten is € 165.901. Het weergegeven

individuele WNT-maximum is berekend naar rato van de omvang (en voor topfunctionarissen

tevens de duur) van het dienstverband, waarbij voor de berekening de omvang van het

dienstverband nooit groter kan zijn dan 1,0 fte. Het individuele WNT-maximum voor de leden van

[Raad van Toezicht / Raad van Commissarissen] bedraagt voor de voorzitter 15% en voor de

overige leden 10% van het bezoldigingsmaximum, berekend naar rato van de duur van het

dienstverband.

Bezoldiging topfunctionarissen

bedragen x € 1 W. Ludeke H. Loeffen

Functie(s) Voorzitter CvB Lid CvB

Duur dienstverband in 2015 1/1 - 31/12 1/1 - 31/12

Omvang dienstverband (in fte) 1,0 1,0

Gewezen topfunctionaris? nee nee

Echte of fictieve dienstbetrekking? echte echte

Zo niet, langer dan 6 maanden

binnen 18 maanden werkzaam? ja/nee ja/nee

Individueel WNT-maximum 165.901 165.901

Bezoldiging

Beloning 127.160,68 124.450,09

Belastbare onkostenvergoedingen - -

Beloningen betaalbaar op termijn 15.144,78 15.144,78

Subtotaal 142.305,46 139.594,87

-/- Onverschuldigd betaald bedrag - -

Totaal bezoldiging 142.305,46 139.594,87

Motivering indien overschrijding: zie n.v.t. n.v.t.

Page 97: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

46 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Gegevens 2014

Duur dienstverband in 2014 1/1 - 31/12 1/1 - 31/12

Omvang dienstverband 2014 (in fte) 1,0 1,0

Bezoldiging 2014

Beloning 149.432,78 143.664,38

Belastbare onkostenvergoedingen - -

Beloningen betaalbaar op termijn - -

Totaal bezoldiging 2014 149.432,78 143.664,38

Individueel WNT-maximum 2014 230.474 230.474

Overige rapportageverplichtingen op grond van de WNT

Naast de hierboven vermelde topfunctionarissen zijn er geen overige functionarissen die in 2015

een bezoldiging boven het individuele WNT-maximum hebben ontvangen. Er zijn in 2015 geen

ontslaguitkeringen betaald aan overige functionarissen die op grond van de WNT dienen te worden

vermeld, of die in eerdere jaren op grond van de WOPT of de WNT vermeld zijn of hadden moeten

worden.

Page 98: Financiële verantwoording 2015

Financiële verantwoording 2015 Stichting Orthopedagogische Onderwijsinstellingen Arnhem e.o.

Datum

31 mei 2016

Pagina

47 van 47

Kenmerk

1605-0167

De Onderwijsspecialisten | College van Bestuur

Bezoldiging toezichthouders

Functie Voorzitter

of lid

Naam Ingangsdatum

dienstverband

Einddatum

dienstverband

Beloning

(op jaar-

basis)

Belastbare vaste

en variabele

onkosten-

vergoedingen

Voorzieningen

beloning

betaalbaar op

termijn

Uitkeringen wegens

beëindiging van het

dienstverband

RvT Voorzitter De heer H. Luchtmeijer 01-08-2008 01-01-2018 € 3.000

RvT Lid De heer J.H.J. Baardemans 01-01-2011 31-12-2016 € 2.500

RvT Lid De heer C. Donker 01-01-2011 01-01-2019 € 2.500

RvT Lid Mevrouw J. Pijl 22-06-2009 01-01-2018 € 2.500

RvT Lid De heer D.H. van Uitert 01-01-2011 01-01-2019 € 2.500

RvT Lid Mevrouw M. van Etteger 01-01-2012 01-01-2020 € 2.500