Filosofie Van Godsbewijs

30
Filosofie van Godsbewijzen

description

geschiedenis van het godsbewijs in het licht van de cultuurgeschiedenis afgezet tegen het joods denken.

Transcript of Filosofie Van Godsbewijs

Page 1: Filosofie Van Godsbewijs

Filosofie van Godsbewijzen

Page 2: Filosofie Van Godsbewijs

werkelijkheden

IK

De wereld om mij heen.

Page 3: Filosofie Van Godsbewijs

Uitspraken!

Ik geloof, omdat het dwaas is. Tertllianus 155-220 Het begrip is het loon des geloofs. Zoek daarom niet te begrijpen om

te geloven, maar geloof om te begrijpen. Augustinus 354- 430

Ik geloof, opdat ik begrijp Anselmus 1033-1109

Ik begrijp, opdat ik geloof Abelard 1079-1142

Page 4: Filosofie Van Godsbewijs

Axioma‘s

De thorah, profeten en geschriften en de Griekse geschriften zijn het kenmiddel tot God

De Geest van een cultuur kan gekend worden uit de literatuur, wetenschap, kunst e.d.

Page 5: Filosofie Van Godsbewijs

Waar is God?

Citaat Leon Bloy in 1900

God is afwezig in de steden, in de velden, in de bergen

en op de vlakten. Hij is afwezig in de wet en in de wetenschap

in de politiek, in de opvoeding en in de zeden.

Hij is zelfs afwezig in het leven van de gelovigen,

want zij die nog zijn vrienden willen heten, hebben geen behoefte

aan Zijn aanwezigheid.

God is afwezig als nooit tevoren

Afwezigheid is ẻẻn van de eigenschappen van God geworden.

Page 6: Filosofie Van Godsbewijs

Bijbels model van de werkelijkheid.

Er is een zichtbare, waarneembare werkelijkheid.

Er is een onzichtbare, niet waarneembare werkelijkheid.

Page 7: Filosofie Van Godsbewijs

Bijbels model van de werkelijkheid.

3e hemel Atsjiloet Gods tegenwoordigheid

2e hemel Bara De scheppende werkelijkheid

1e hemel Jetsira De vormende werkelijkheid

Op de aarde Assah De makende werkelijkheid

Onder de aarde Chaos machten Satan, Appollyon

Tohoe wa Bohoe de afgrond

Page 8: Filosofie Van Godsbewijs

Bijbels model van de werkelijkheid.3e hemel

Atsjiloet

Gods tegenwoordigheid

God

seraf

Tronen Cherub

Nesjamah

Geest

Sod

Mystieke Uitlegopenbaring

י Kierkegaard

Religieus

Stadium

2e hemel

Bara

De scheppende

Werkelijkheid

Heerschappij Kracht

Macht

Ruach

Geest

Derasj

Midrasjcommentaar

Ruimer ה Ethisch

Stadium

1e hemel

Jetsira

De vormende werkelijkheid

Aartsengel Vorst

Engel

NefesjJetzer HaRa

Jetzer Tov

Ziel

Remez

Figuurlijke

Uitleg

aanwijzingו Esthetisch

Stadium

Op de aarde Mens

Dieren planten

Mineralen

Goef

Lichaam

Pesjat

Letterlijke

Uitleg ה

Page 9: Filosofie Van Godsbewijs

Bijbels model van de werkelijkheid.3e hemel

Atsjiloet

Gods tegenwoordigheid

Loofhuttenfeest

Soekkoth

God wil tabernakelen

bij de mensen

THORAH

Onderwijzing

van God

Noetisch

Lichtend יThorah

2e hemel

Bara

De scheppende

Werkelijkheid

Pinksterfeest

Sjawa oet

Feest van de Thorah

Uitstorting van de

Ruach HaKodesh

Debarim

Profetisch Woord

Profetisch

Richtend הNebiim

1e hemel

Jetsira

De vormende werkelijkheid

Paasfeest

Pesach

Feest van verlossing

Sjier

Lied poezie

Poetisch

dichtend וChetoebim

Op de aarde Egypte

Ballingschap

Maschal

Spreuk van de

Wijze parabel ה

Page 10: Filosofie Van Godsbewijs

Bijbels model van de werkelijkheid.3e hemel

Atsjiloet

Gods tegenwoordigheid

Kether

Bina Chockma

Daath

Wil

Inzicht wijsheid

Heilig weten

Zoe

י2e hemel

Bara

De scheppende

Werkelijkheid

Gevoera Chesed

Tif eret

Recht genade

schittering ה1e hemel

Jetsira

De vormende werkelijkheid

Hod Netsach

Jesod

Majesteit Overwinning

Fundament

Psuche

וOp de aarde Malchoet Koningsschap Bios

anastrophe

ה

Page 11: Filosofie Van Godsbewijs

Spreuk!

Als de anastrophe manier van leven

is zonder de epistrophe bekering

dan wordt het een katastrophe ineenstorting

Page 12: Filosofie Van Godsbewijs

Bijbels model van de werkelijkheid.3e hemel

Atsjiloet

Gods tegenwoordigheid

WdW/Dooyeweerd

Het pistische aspect/geloof

Theresa van Avila

Een wording

Met God יTempel

Heilige der

Heiligen

2e hemel

Bara

De scheppende

Werkelijkheid

Het morele aspect/liefde

Het juridische aspect/oordeel

Stilte

Wachten

הHeilige

1e hemel

Jetsira

De vormende werkelijkheid

Het esthetische aspect

Het linguistische aspect

Het biotische aspect

Het sensitieve aspect

Het Logische aspect

Het historische aspect Het sociale aspect

Bespiegeling

Onzienlijk

Innerlijk

Binnenו

De Voorhof

Op de aarde Het arithmetische aspect

Het ruimtelijk aspect

Het Kinematische aspect

Het fysische aspect

Het economische aspect

Roepen tot God Buiten

Uiterlijk

Zienlijkה

Buiten de tempel

Page 13: Filosofie Van Godsbewijs

Keuze

Kennis tot machtBeheersenBegrijpenObjectiefAbstractA-latheiaMacht

Kennen YadaLiefdeRelationeelOntmoetingGenadeConcreetEmeth Dienen

Page 14: Filosofie Van Godsbewijs

Joods kennen = Yada

Zich geheel met het gekende vereenzelvigen. Er zover mogelijk in doordringen En niet alleen met het denken, maar met alles wat men in een relatie

binnenbrengen kan. Heel het hart Heel het verstand Verschil tussen kennen en liefde is er eigenlijk niet.

Heilig weten Heilig kennen

Page 15: Filosofie Van Godsbewijs

Verschillen tussen grieks/joods

Wat is het wezen der dingen

De mens is kennend subject

Het denken van mensen over God

Unificatie Objectief

Wat is de bedoeling van al het geschapene, het geopenbaarde met oog op de opdracht van de mens.

God is willend subject

God richt zich tot de mens. Verstaan, wijsheid Wat is Gods wil, Zijn Plan? Thorah Opdracht aan de mens.

Page 16: Filosofie Van Godsbewijs

Verschillen tussen grieks/joods

De waarheid boven alles. Het leven boven alles. Wie een mensenleven redt, redt de wereld

Waarheid krijgt zin door het leven

Vrede = Shaloom = Harmonie tussen subjecten

Page 17: Filosofie Van Godsbewijs

Wetenschappelijke technische Cultuur

Technicisme Beheersingsdrift: beheersen van de natuur, lot Werkelijkheid naar je hand zetten.Gevolg: Mens is middelpunt van de schepping De geschiedenis wordt geschiedenis van machtsdenken.

Voor het jaar 1000 de cultuur wordt beheerst door de Griekse wijsgeerPlato, die nog een vermoeden heeft van de Jetsira werkelijkheid.

Na het jaar 1000 is het Aristoteles die vooral Thomas van Aquino beinvloed. Gevolg: loskoppeling van natuur en bovennatuur. Van weten en geloven. Van filosofie en theologie.

Page 18: Filosofie Van Godsbewijs

Wetenschappelijke technische Cultuur

Even later in de Renaissance wordt natuurwetenschappen en filosofie van elkaar gescheiden. (Ervaring en logica)

Descartes = mechanisering van de werkelijkheid= De natuur is een machine Francis Bacon: Kennis is macht. Hobbes: Deisme Comte: uitschakeling van God Totale beheersing van natuur en cultuur. Wie

zich verzet tegen politieke macht moet worden uitgesloten. Christendom is een stoorzender.

Russell: Christendom is het Kwaad. Lenin: De maatschappij moet in zo’n machine worden omgebouwd, dat

honderden miljoenen mensen zich naar haar werking als één plan richten. De mens is object geworden.

Page 19: Filosofie Van Godsbewijs

Metabletica 1e structuur: Hoe komen de dingen op ons over. 2e structuur: In de 18e eeuw worden de dingen gevoelloze dingen. In 1300 ontstaan van het perspectief In 1900 verdwijnen van het perspectief Rond 1500: scheiding tussen persoon en wereld Na 1800: veel meer pijnbeleving: Wie uit de context met allen valt

kan pijn bemerken. Toen God er was, kon men alleen zijn. 1733: Toen God verdween, ontstond de eenzaamheid. Sinds Descartes: Het lichaam wordt een ding en de dingen dwalen

van ons af. De dingen zijn onze woonplaats. De dingen kunnen Gods aanwezigheid niet meer tonen, omdat zij

natuurwetenschappelijk substraten werden.

Page 20: Filosofie Van Godsbewijs

Joods denken

Datgene wat over God gezegd wordt, krijgt betekenis door de menselijke praxis

De attributen van God zijn voorschriften voor het menselijk handelen

De attributen van God zijn niet in de aantonende wijs, maar in de gebiedende wijs

De Kennis van God komt tot ons als een gebod, als een mitswah.

Page 21: Filosofie Van Godsbewijs

Westers (Grieks) kennen

Van Zeno de Eleaat

De pathos (het voelen) strikt van het kennen scheiden. Afstandelijk, gevoelloos, a-pathisch. Wanneer we onze waarneming laten aankleuren door onze gevoelens,

door wat we zouden willen zien, zou de ware hoedanigheid der dingen (a-latheia) voor ons verborgen blijven.

Het kenproces dient dan ook te worden gezuiverd van persoonlijke emoties en verlangens, zodat het ken-object zo zuiver mogelijk tot zijn recht komt en zijn objectieve, ware gedaante toont.

Page 22: Filosofie Van Godsbewijs

Hamer

Joods: Wat is de bedoeling ervan?

Wat kan ik ermee?

Wetenschap: Herkomst, historie

Materiaal, ontstaan

Techniek van

verbindingen

Page 23: Filosofie Van Godsbewijs

Cultuur, macht, heidens denken

Wandel der heidenen IJdelheid van hun denkenVerduisterd in hun verstandVervreemd van het leven GodsOnwetendVerharding van hun hartGevolgen: losbandigheid, winstbejag en

onreinheid

Page 24: Filosofie Van Godsbewijs

Liefde

Gij geheel anders. In Hem onderwezenWaarheid in JezusOude mens afleggenVerjonging door de geest van uw denkenNieuwe mens aandoenGerechtigheid en heiligheidWaarheid spreken

Page 25: Filosofie Van Godsbewijs

Nieuwe filosofie

Pascal: Niet de God der filosofen, maar ….

De bijbel als kenbron

Een nieuwe tractatus philosophicus met als stellingen logoi uit de bijbel

Page 26: Filosofie Van Godsbewijs

De weg van God.

Bekering TesjoevahVernedering Nederige van geestVerbroken geest en verbrijzeld hart.Zonde belijdenMikweBidden en vastenTikkoen olam Tikkoen LevVerzoening

Page 27: Filosofie Van Godsbewijs

Rabbijnse opvatting

God komt niet opdringerig tot de mens, maar in evenredigheid met ieders vermogen Hem te ontvangen.

God is dus niet voor een ieder hetzefde.Hij is een persoonlijke ervaring.

Page 28: Filosofie Van Godsbewijs

Abraham Joshua Heschel Het is een aanvaard feit, dat de bijbel de wereld een nieuw concept

van God heeft gegeven. Wat men zich niet algemeen realiseert is dat de bijbel de wereld een

nieuwe visie op de mens heeft gegeven. De bijbel is geen boek over God; het is een boek over de mens. Wat is de mens vanuit het perspectief van de bijbel? Een wezen

zwanger? Nee!, in barensweeën van Gods dromen en plannen, van Gods droom van een verloste wereld, een verzoening van hemel en aarde, een mensheid die waarlijk Zijn Beeld en Zijn Wijsheid, Gerechtigheid en Erbarmen weerspiegelt.

Bij wat we ook doen, in elke daad brengen we het proces van verlossing of verder of verhinderen het, verkleinen of sterken we de macht van het kwaad.

Page 29: Filosofie Van Godsbewijs

Aanstootgevend

Onvrij Het laatste oordeel Opstanding Vergeving Verrijzenis van Jezus Geboorte uit een maagd Christenen

Vrij Redelijkheid Individualisme Autonomie Zelfverwerkelijking Verdraagzaamheid Tolerantie Democratie

Page 30: Filosofie Van Godsbewijs

Stellingen De Kerk heeft in 313 na Christus, met de bekering van Constatijn en de verheffing van de

christelijke kerk tot Staatskerk, zich laten besmetten met het machtsdenken.

De Kerk is toen anti-judaistisch geworden. Anti Judaisme leidt tot anti-semitisme. Anti-semitisme leidt tot fysieke Jodenvervolging.

Het onderscheid van Thomas van Aquino tussen natuur en bovennatuur heeft een breuk veroorzaakt tussen geloven en weten.

De onbewogen beweger van Aristoteles heeft als uiterste consequentie het deisme tot gevolg.

Deisme leidt tot A-theisme.

A-theisme bevordert het Kwaad.

Tesjoevah is het antwoord op het Grieks/Romeins machtsdenken.