files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  ·...

34
Nachtfotografie Veelal wordt het fototoestel al opgeborgen nog voordat de laatste zonnestraal plaats maakt voor de vroege nacht. Wij mensen weten echter niet wat we allemaal missen en welke prachtige fotografische resultaten we kunnen realiseren met een kiekje in het donker. 's Nachts fotograferen is eigenlijk simpeler dan de meeste onder ons durven vermoeden. Met een eenvoudige camera kunnen we al het een en het ander bereiken maar hier en daar zullen we toch op wat hulpmiddeltjes moeten rekenen. Gelukkig hoeven we niet te wachten op een totale duisternis om nachtfoto's te maken. diafragma f25; sluitertijd 25 seconden ! Het schemerlicht een uitgelezen moment; dit is het weinige licht, net voor zonsondergang of na zonsopgang, dat ervoor zorgt dat we minder donkere partijen en wat beter contrast en kleur op de foto krijgen. Niemand zal je tegenhouden om tijdens een volledige duisternis een prachtfoto te schieten. Wat hebben we nodig: Een fototoestel : lijkt van zelfsprekend maar eentje met mogelijkheden voor het instellen van lange sluitertijden en manuele bediening verdient de voorkeur; Lange sluitertijd betekent het gebruik van een goed stevig statief, Een portie geluk; Een afstandsbediening kan hadig zijn om trillingen tegen te gaan. Een flits is te vermijden en wordt enkel gebruikt indien we iets willen benadrukken. Instellingen op de camera:

Transcript of files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  ·...

Page 1: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Nachtfotografie

Veelal wordt het fototoestel al opgeborgen nog voordat de laatste zonnestraal plaats maakt voor de vroege nacht. Wij mensen weten echter niet wat we allemaal missen en welke prachtige fotografische resultaten we kunnen realiseren met een kiekje in het donker.

's Nachts fotograferen is eigenlijk simpeler dan de meeste onder ons durven vermoeden. Met een eenvoudige camera kunnen we al het een en het ander bereiken maar hier en daar zullen we toch op wat hulpmiddeltjes moeten rekenen. Gelukkig hoeven we niet te wachten op een totale duisternis om nachtfoto's te maken.

diafragma f25; sluitertijd 25 seconden !

Het schemerlicht een uitgelezen moment; dit is het weinige licht, net voor zonsondergang of na zonsopgang, dat ervoor zorgt dat we minder donkere partijen en wat beter contrast en kleur op de foto krijgen. Niemand zal je tegenhouden om tijdens een volledige duisternis een prachtfoto te schieten.

Wat hebben we nodig:

Een fototoestel : lijkt van zelfsprekend maar eentje met mogelijkheden voor het instellen van lange sluitertijden en manuele bediening verdient de voorkeur;

Lange sluitertijd betekent het gebruik van een goed stevig statief, Een portie geluk; Een afstandsbediening kan hadig zijn om trillingen tegen te gaan. Een flits is te vermijden en wordt enkel gebruikt indien we iets willen benadrukken.

Instellingen op de camera:

De meeste toestellen kennen een "nacht scene mode" zoals afgebeeld hieronder waardoor een aantal parameters "door de fabrikant" worden ingesteld. Een beetje bijsturen van de EV (belichtingscorrectie) waarden kan iets bijbrengen.

Page 2: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Voor het scherpstellen en het automatisch instellen van diafragma en sluitertijd heeft een camera voldoende lichtinval nodig en dat is hetgeen wat helaas ontbreekt bij nachtfotografie !

We worden verplicht om zelf de scherpstelling te regelen en de parameters voor sluitersnelheid en diafragma in te geven. Terug naar grootvaderstijd in dit digitale tijdperk!

Tijdens nachtfotografie hebben we niets aan matrix, spotmeting of noem maar op. De enige goede lichtmeter die we ter beschikking hebben zijn onze eigen ogen omdat deze goed overweg kunnen met weinig licht terwijl een lichtmeter het moet hebben van een bijna 50% verhouding tussen licht en donker.

In de meeste gevallen kunnen we starten met een sluitertijd van 2 Sec met een diafragma van ongeveer f5.6 als scherpte/diepte niet belangrijk is. Meer belichten passen we aan door de sluitertijd te verlengen. Een afstandsbediening of zelftimer verdient hier al de voorkeur.

Wees niet te snel tevreden met enkele opnames. In het digitale tijdperk komt het niet aan op een 10-tal foto's meer of minder. Door het onderwerp met verschillende belichtingsparameters te fotograferen kan men achteraf nog wat bijsturen. Dit heet ook bracketing. Een verhogingvan telkens 1 stop is aangeraden. Vb. 2 naar 4 naar 8 naar 16 sec belichting. Een ISO van 100 of 200 verdient omwille van de korrel (ruis) de voorkeur.

Waar we ook rekening mee houden is met het onnatuurlijke licht. Een heldere straatverlichting betekent voor onze ogen iets anders dan de camera. De witbalans instelling onze camera verdient wat extra aandacht want met de automatische stand zou het wel eens kunnen mislopen.

Belangrijk is ook hoe het onderwerp in de "spots" staat. Dit kan fel licht zijn van een straatverlichting ofwel bijvoorbeeld door de reflectie van wat licht in een watertje. Elk moment heeft een specifieke instelling van de camera nodig.

Speciale effecten

Met weinig licht zullen bewegende personen of dieren nauwelijks iets veranderen aan de opname. Voorbijzoevende auto's kunnen daarentegen wel een mooi resultaat opleveren als een lange sluitertijd wordt gebruikt. De auto's zijn zelf niet zichtbaar maar wel hun lichtsporen zoals in onderstaand beeld genomen op 30 sec f16

Wel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende auto's. De chauffeur zou kunnen verschrikken of verblind geraken en dan komen we misschien terecht in een minder gezond domein van de fotografie : ramptoerisme !

Page 3: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Je zal versteld staan hoeveel tijd je tekort komt gedurende het magische moment van de nachtfotografie !

Materiaal

Om een mooie nachtopname te kunnen maken heb je goed materiaal nodig zoals het statief, een draadontspanner e.d. Zonder deze materialen wordt het tobben! Onderaan dit hoofdstuk bevind zich een verklarende woordenlijst waar de gebruikte begrippen nader uitgelegd worden.

StatiefHet statief is erg belangrijk!Omdat er 's nachts weinig licht is heb je een lange sluitertijd nodig. Bijvoorbeeld een tijd van 16 seconden. Als in die tijd je camera beweegt, heb je een onscherpe (bewogen) foto.Daarom moet je het toestel altijd op een statief zetten. Heb je geen statief? Zet je fototoestel dan op de grond, een tafel of iets dergelijks.

FototoestelMet iedere spiegelreflexcamera valt een goede nachtfoto te maken. Heb je een compactcamera? kijk dan of je de functie "nachtopname" op het toestel hebt.

DraadontspannerWe hadden al gezien dat het toestel niet mag bewegen tijdens de opname. Als je op de ontspanknop drukt, beweegt het toestel echter wel even wat tot onscherpe foto's kan leiden. Het gebruik van de draadontspanner voorkomt dat.Heb je geen draadontspanner? Dan kun je twee dingen doen:1. Gebruik de zelfontspanner.2. Probeer zo voorzichtig mogelijk op de ontspanknop te drukken. (Deze noodoplossing maakt de kans op een mislukte foto erg groot. Je kunt beter een draadontspanner kopen.)

Microcassette-corder of pen en papier.Een microcassette-corder is natuurlijk niet echt nodig maar wel heel handig!Door de sluitertijd e.d. in te spreken (of op te schrijven) kun je later, als de foto klaar is, beter beoordelen wat je goed en wat je fout hebt gedaan. De volgende keer gaat het dan nog beter.

Page 4: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Verklarende woordenlijst.

SluitertijdIn ieder fototoestel bevind zich een sluiter. Op het moment dat je een foto maakt laat de sluiter een -meestal zeer korte- tijd het licht door zodat je negatief belicht wordt. De tijd dat de sluiter openstaat, heet de sluitertijd. Normaal gesproken ligt deze tijd op ongeveer 1/125 tot 1/1000 seconde.

De ontspanknopDe ontspanknop is de belangrijkste knop op je fototoestel. Als je er op drukt, wordt er een foto gemaakt.

DraadontspannerEen draadontspanner is een ontspanknop die met een draad met het fototoestel verbonden is. Het is dus een soort afstandbediening.

De zelfontspannerDe zelfontspanner is een vertragingstijd die begint als je op de ontspanknop drukt. Er gaat een rood lampje knipperen tot de tijd om is en pas dan wordt de foto gemaakt.De zelfontspanner is eigenlijk bedoeld om de fotograaf ook de kans te geven om op de foto te gaan (bijvoorbeeld bij een groepsfoto). Natuurlijk kun je deze functie ook gebruiken om beweging van je toestel te voorkomen tijdens de opname.

De opname

Stel, je loopt 's avonds met je toestel om je nek en je ziet iets wat de moeite waard is. Je zet je fototoestel op een statief en wat nu?

Scherp stellenAls je een Autofocus (AF) functie hebt, ben je een bevoorrecht mens. Met de hand scherpstellen (M) is namelijk erg moeilijk in het donker. Toch kan ook de autofocus-functie je in de steek laten als het erg donker is.Voor zowel handmatig als automatisch scherpstellen kan een sterke zaklamp goede diensten bewijzen!

Page 5: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

De belichtingDe belichtingsmeter van moderne camera's zijn ook 's nachts redelijk nauwkeurig. In theorie zou je de belichting dus aan de automaat kunnen overlaten.Heb je een iets oudere camera of levert de automaat geen goed werk af? Dan begint het grote gokwerk!Stel je diafragma altijd op dezelfde waarde in! ( bijv. f8.0 )De sluitertijd zal je nu op gevoel moeten instellen. Het leuke is dat je dit sneller onder de knie hebt dan je denkt, mits je steeds van dezelfde diafragmawaarde uitgaat. Bedenk wel dat de sluitertijd een logaritmisch verloop heeft. Dat gaat als volgt:1/500 sec. 1/250 sec. 1/125 sec. . . . . . 1 sec. 2 sec. 4 sec. 8 sec. enz.Iedere stap in deze reeks is even groot. Het verschil tussen 1 en 2 seconden is dus even groot als tussen 4 en 8 seconden. Iedere stap wordt een stop genoemt. Maak een schatting van de hoeveelheid licht en welke sluitertijd daarbij nodig is. In ons voorbeeld denkt je dat er 4 seconden nodig zijn. Stel je camera in op een sluitertijd van 4" en een diafragma van 8.0.Maak een foto met behulp van je draadontspanner of zelfontspanner.Maak vervolgens een foto met één stop lager, Dus 2 seconden, en één stop hoger, dus 8 seconden. Ben je niet helemaal zeker van je zaak neem dan nog meer foto's waarbij je steeds van de vaste reeks sluitertijden uitgaat. Als je toestel niet ingesteld kan worden op lange sluitertijden zal je de Bulb-functie moeten gebruiken. Druk in dat geval je polshorloge stevig tegen je oor zodat je de seconden kunt tellen. Als je de Bulb-functie nodig hebt kun je natuurlijk niet de zelfontspanner gebruiken. Je hebt immers geen sluitertijd ingesteld! Je kunt in dit geval dus niet meer om de draadontspanner heen!

Verklarende woordenlijst

DiafragmaHet diafragma is een schermpje met verstelbare opening in de lens. Hiermee wordt de hoeveelheid invallend licht geregeld.Samen met de sluitertijd bepaalt het diafragma de belichting van de foto.

DraadontspannerEen draadontspanner is eigenlijk een ontspanknop die met een draad met het fototoestel verbonden is. Het is dus een soort afstandbediening.

Page 6: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

De zelfontspanner De zelfontspanner is een vertragingstijd die begint als je op de ontspanknop drukt. Er gaat een rood lampje knipperen tot de tijd om is en pas dan wordt de foto gemaakt.De zelfontspanner is eigenlijk bedoeld om de fotograaf ook de kans te geven om op de foto te gaan (bijvoorbeeld bij een groepsfoto). Natuurlijk kun je deze functie ook gebruiken om beweging van je toestel te voorkomen, tijdens de opname.

De Bulb-functieMet deze functie bepaal je de sluitertijd met de ontspanknop. Zolang je de ontspanknop ingedrukt houdt, staat de sluiter open. Zo kan je dus foto's maken met een zeer lange sluitertijd. Deze functie wordt vaak aangeduid met een B en vind je bij de sluitertijden.

Tips en trucs

Onweer en vuurwerk fotograferenDe bliksem of vuurwerk is eenvoudig te fotograferen. Zet je toestel op een statief. Gebruik de deBulb-functie om je sluiter open te zetten. Wacht tot de bliksem of het vuurwerk één of meerdere malen geweest is en laat dan pas de knop weer los. Let op, het moet verder helemaal donker zijn anders word je foto overbelicht!

Dubbelopname met de flitserJe kunt op een eenvoudige manier iets of iemand twee keer op één foto zetten.Zet je toestel op een statief. Gebruik de deBulb-functie om je sluiter open te zetten. Gebruik een losse flitser. Richt de flitser op je onderwerp en druk op de testknop. Nu zet je je onderwerp op een andere plaats en je flitst nogmaals.Let op, het moet verder helemaal donker zijn anders word je foto overbelicht!

Film met een hoge gevoeligheid!Wil je lang na zonsondergang toch uit de hand fotograferen? Gebruik dan een film met hoge lichtgevoeligheid. Bijvoorbeeld 800 ISO of 1600 ISO. Het nadeel van deze films is, dat je foto wat korrelig wordt (Misschien vind je dat juist wel mooi).

Page 7: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Zeer lange sluitertijdAls je een heel lange sluitertijd wil toepassen m.b.v. de Bulb-functie kan het erg vervelend zijn om al die tijd de knop van de draadontspanner ingedrukt te moeten houden. Het is dan misschien prettig om te weten dat de knop, op de meeste draadontspanners, vergrendeld kan worden!

De KermisDe kermis is een heerlijke plaats om je hobby uit te leven.Er is, door het vele lampen, relatief veel licht. De foto's die je hier ziet, zijn genomen met een sluitertijd rond de 1/8 sec.

Wees beducht voor felle lampenFelle lampen kunnen je hele foto overstralen. Deze foto is bijna van hetzelfde standpunt genomen als de foto hierboven. Helaas stapte de persoon voor de felle lamp weg met dit als resultaat.

Schrijven met licht!Zet je toestel op een statief. Gebruik de deBulb-functie om je sluiter open te zetten.Schrijf nu met een zaklamp of met sterreregen de letters in de lucht voor je lens. Denk er wel aan dat je de letters niet in spiegelbeeld schrijft! Trek zwarte kleren aan en bedek ook je handen, het moet verder helemaal donker zijn!

Page 8: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Vreemde effecten met de zaklamp.Op bovenstaande manier kan je natuurlijk nog veel andere leuke dingen bedenken.Met een zaklamp kun je bijvoorbeeld alleen iemands handen en hoofd belichten! Probeer het eens en wees creatief!

Tien tips voor betere nachtfotografie

Nachtfotografie leunt zwaarder op nabewerking dan andere takken van fotografie is mijn ervaring. Enfin, om alles op een rijtje te krijgen heb ik hierna tien geheimen, of liever gezegd tips, samengevat voor betere nachtfotografie. Net zoals bij streetphotography zijn het aspecten die ik me proefondervindelijk heb eigen gemaakt. Maar ook hier geldt: ga ermee aan de slag en doe ervaring op!. Breng de tips in de praktijk en je zult zien dat je spectaculaire nachtfoto's maakt!

Tip 1

Fotografeer zonder uitzondering op een statief en gebruik een draadontspanner. Het statief moet zwaar genoeg zijn om bij eventuele wind stabiel te blijven. Onderschat dit aspect niet; de geringste wind veroorzaakt direct trilling wanneer je camera op de hoogste stand van je statief staat. Een zandzakje kan al wonderen doen om het statief te stabliseren.

Tip 2

Stel handmatig scherp met behulp van live-view. Met de vergrotingsfactor kun je erg nauwkeurig scherpstellen; de autofocus is 's avonds onbetrouwbaar.

Tip 3

Stel hyperfocaal scherp, diafragma maximaal f/11. Dat voorkomt diffractie (en kwaliteitsverlies in je RAW) en sluitertijden worden niet overbodig lang met overstraling als gevolg. Hyperfocaal wil zeggen: kies een scherpstelpunt op ongeveer een derde van de gewenste scherptediepte. Zelfs wanneer je op de voorgrond motion blur wilt creeren werkt dit principe.

Tip 4

Gebruik (bij een brandpuntafstand van 85mm of meer) de spiegelopklapfunctie om elke mogelijke trilling te voorkomen met onscherpte in je foto als gevolg.

Tip 5

Wees niet bang om iets hogere ISO waardes te gebruiken zodat je sluitertijden niet onnodig lang worden met ruis en overstraling (van neonlicht) als gevolg.

Page 9: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Tip 6

Kies zorgvuldig je positie ter voorkoming van met name reflecties (en overstraling) veroorzaakt door straatverlichting. Check dat eerst met try-out shots.

Tip 7

Maak van niet bewegende onderwerpen 6 of meer verschillende belichtingen, van onder- naar overbelicht en voeg die samen tot een HDR file. Er ontstaat een neurtaal file dat prima te bewerken is; je kunt naar wens contrast verhogen en verscherpen.

Tip 8

Motion blur veroorzaakt door verkeer kun je beinvloeden door de sluitertijden langer of korter te maken, varierend van 0,5 tot 1,5 seconde is mijn ervaring. De bereikbare effecten zijn legio: van lange lichtsporen tot kleuren als penseelstreken (zie foto's).

Tip 9

Wanneer je de ideale positie hebt gevonden en je camera settings (scherpstelling, diafragma en sluitertijd) zijn in orde maak dan een serie foto's (minstens 10) vooral wanneer je met motion blur effecten wilt bereiken want de hit rate is meestal erg laag.

Tip 10

Draag vooral tijdens de winter warme beschermende kleding; je beweegt niet veel waardoor je het sneller koud krijgt dan je denkt. Neem daarnaast materiaal (bijvoorbeeld een flink stuk plastic) mee om je camera en lenzen af te dekken bij een plotselinge regenbui.

Wat ik er dan nog aan toe moet voegen (maar voor zichzelf spreekt) is natuurlijk veel praktiseren om ervaring op te doen. Maar dat geldt ook voor de nabewerking. Check elke foto op kleurzweem; je zult zien dat bij veel straatverlichting de foto naar de rode kant neigt. Ik adviseer de witbalans van de camera in te stellen op 3200 – 3400 graden Kelvin. In de nabewerking kun je dan nog alle kanten op.

Voorbeelden van nachtfoto's

Hieronder is een serie van mijn nachtfoto's te zien met telkens een korte omschrijving.

Page 10: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Foto 1

Deze foto is gemaakt in het hart van Beijing vlakbij World Trade Center. Vanwege de motion blur is dit dus geen HDR. Na wat experimenteren vond ik 0,5 seconde (bij ISO 1250) de beste sluitertijd om het gewenste motion blur effect te bereiken. De foto heeft behoorlijk wat nabewerking gekost om het contrast en de kleuren optimaal te krijgen. Maar het resultaat is er dan ook naar.

Page 11: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Foto 2

Omdat de neonreclames continu wisselen durfde ik bij dit shot geen HDR aan. Deze foto is onlangs gemaakt in Chengdu (Sichuan province) bij ISO 200, f/10 en 3.2 seconden. Vanwege de lichtintensiteit kon ik de ISO waarde gelukkig zo laag mogelijk houden wat aanzienlijk minder nabewerking vereist (ruisonderdrukking). Persoonlijk vind ik vooral de kleuren in deze foto erg geslaagd.

Page 12: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Foto 3

Nog een nachtfoto gemaakt in Chengdu. Dit is een samenvoeging van negen verschillende belichtingen variërend van ¼ tot 10 seconde tot een HDR. Er zitten een aantal kritische partijen in het beeld die meteen neigen naar overbelichting. Dankzij spreiding in belichting en HDR zijn nu alle hooglichten en schaduwpartijen bewaard gebleven met een prachtige detaillering als eindresultaat.

Page 13: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Foto 4

Dit is de overbekende Shanghai TV tower op Pudong dat vol staat met spectaculaire architectuur. Let vooral op de tekening en scherpte. Ook hier neigt de verlichting snel tot overbelichte delen maar dankzij HDR is dat in de hand te houden. Het is een samenvoeging van acht belichtingen variërend van 1/5 tot 6 seconden. Gemaakt met de Canon EF 17-40mm f/4L en tjonge wat een detailweergave!

Page 14: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Foto 5

Shanghai staat vol met koloniale architectuur. Dit is een van de bekendste spots in het shopping center (Nanjing East Road) en 's avonds heerst er altijd een bruisende activiteit. Om dat te benadrukken heb ik hier weer motion blur aan het beeld toegevoegd. EXIF info ISO 100, f/10 en 0,3 seconde. Tevens geschoten met de EF 17-40mm f/4L die het als groothoekzoom prima doet.

Page 15: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Foto 6

Nog een kollossaal koloniaal gebouw aan de beroemde boulevard The Bund in Shanghai. De locatie is 's avonds fraai uitgelicht waardoor sluitertijden relatief kort kunnen blijven ter voorkoming van overstraling. Een reeks belichtingen voor HDR vond ik dit geval niet noodzakelijk. EXIF info: ISO 200, f/10 en 0,8 seconde. Weer gemaakt met de EF 17-40mm f/4L met detaillering van een prime.

Page 16: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Foto 7

Zoals foto 1 gemaakt in het hart van Beijing vlakbij World Trade Center. Dynamiek in het beeld was ook hier de opzet. Dat heb ik benadrukt door motion blur, maar nu een combinatie van verkeer en voergangers. Ik vind het een swingende foto geworden; vooral het zebrapad is in de compositie een essentiele component. De foto heeft veel nabewerking gekost maar ziet er strak uit.

Page 17: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Foto 8

Als hekkesluiter een foto onlangs gemaakt in Chengdu. Vanf een plein had ik een inkijk in deze brede laan met veel verkeer. Ik besloot de foto te maken met de scherpe Canon EF 100mm f/2.8 Macro. Het kostte even tijd voordat ik de juiste instellingen had gevonden en daarna heb ik zeker twintig shots gemaakt. Dit is een van de beste resultaten EXIF info: ISO 250, f/10 en 0,3 seconde.

Scherpstellen op de tast

Scherpstellen kan in het donker een behoorlijke uitdaging blijken. Spiegelreflexen met een kleinere sensor dan fullframe hebben een relatief kleine zoeker, wat scherpstellen tot een extra lastig karweitje maakt. Bij een fullframe-camera is de zoeker een flink stuk groter en helderder, zodat je beter ziet of alles scherp in beeld komt. Toch blijft het moeilijk om loepzuiver scherp te stellen als er bijna geen licht is. Verder moet je er rekening mee houden dat een sensor meer ziet dan het menselijk oog. Althans als je de camera even de tijd geeft, want dan wordt er genoeg licht verzameld om details te tonen die jij niet eens had gezien toen je op de ontspanknop drukte.

Page 18: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Dankzij de diverse lichtbronnen ontstaat een bonte variatie aan kleuren.

Als je weinig tot niets ziet, hoe stel je dan scherp? Bijvoorbeeld door je camera op een voorwerp richten waar nog wel wat licht op valt, en dat zich op ongeveer dezelfde afstand bevindt als je onderwerp. Zoals een lantaarnpaal, een huis of een silhouet aan de horizon. Maak je nog niet druk over de belichting: je gebruikt dit trucje alleen om scherp te stellen. Het maakt dus niet uit als dit voorwerp feller verlicht is dan het onderwerp. Met lichtsterke objectieven stel je iets makkelijker scherp, want die vangen meer licht op. Ga wel na of je camera de scherpstelling vasthoudt, want dat is niet bij elk merk het geval.

Juist omdat scherpstellen in het donker zo lastig is, is het beter om dit niet aan de camera over te laten. Het heeft immers geen nut als je camera de moeizaam gevonden scherpstelling meteen weer ongedaan maakt zodra je de lens op het eigenlijke onderwerp richt. Zet de autofocus dus uit en schakel over naar handmatig scherpstellen. Dit betekent wel dat je telkens moet bijregelen zodra je een onderwerp op een andere afstand in beeld neemt. Het lijkt een open deur, maar in het donker valt een verkeerde scherpstelling niet altijd meteen op. Je ziet beter of je goed zit als je de lens op een contrastrijk gebied richt. Eigenlijk net als met de autofocus op klaarlichte dag dus.

Heeft je camera Live View? Dan kan het geen kwaad om deze functie in te schakelen, al is het alleen maar als hulp tijdens het scherpstellen. Om het leven nog makkelijker te maken, zit er vaak een lichtversterker op de camera (‘gain-up’, het beeld schakelt dan wel over naar zwart-wit). Nauwkeurig scherpstellen lukt nog beter indien je op het schermbeeld kunt inzoomen.

Page 19: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Een lange belichting toont een wereld zoals je die met het blote oog nooit ziet.

Met drie poten op de grond

Bij nachtfotografie heb je al snel te maken met lange belichtingstijden. Een statief en een afstandsbediening komen dan goed van pas. Je hebt zowel afstandsbedieningen met een kabeltje als draadloze uitvoeringen. Als een beetje vertraging geen ramp is, kun je ook de zelfontspanner gebruiken.

Bij tijdopnamen is het belangrijk dat je camera staat als een huis, want elke trilling kan je foto verpesten. Let er dus op dat het statief stabiel staat, en raak noch het statief, noch de camera tijdens de belichting aan. Drentel ook niet heen en weer om het een beetje warmer te krijgen, want de kans is groot dat je statief vrolijk meedeint ... Inderdaad: ook de ondergrond is belangrijk. Je statief kan nog zo degelijk gebouwd zijn; als de ondergrond beweegt, heb je daar weinig aan. Let met name op voorbijgangers, voortrazend verkeer en windvlagen.

Ook je camera kan roet in het eten gooien. Zodra je met een spiegelreflex een foto maakt, klapt eerst de spiegel omhoog. Dit geeft een kleine trilling. Daarom kan via ‘mirrorlock-up’ de spiegel van tevoren worden opgeklapt. Na een korte pauze wordt de foto gemaakt. Heeft je camera of lens beeldstabilisatie, schakel die dan liever uit. Aangezien je toestel stevig op een statief is verankerd, heb je die niet nodig. Ben je toch bang voor wat lichte trillingen en is de belichtingstijd beperkt, dan kan het geen kwaad om een poging te wagen met ingeschakelde stabilisatie.

Via de zoeker van een spiegelreflex kan strooilicht de camera binnendringen en zo je foto verpesten. Met een ingebouwd of los schuifje kun je de zoeker tijdelijk afsluiten. Laat om dezelfde reden ook de zonnekap op je objectief zitten. Juist in het donker heb je daar veel profijt van, hoe onlogisch dat misschien ook klinkt. Trouwens: hoe minder licht er is, des te minder last je hebt van een sporadisch klein trillinkje. Bij een extreem lange belichtingstijd valt zoiets amper op.

Page 20: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Warme tinten zorgen voor een sfeervolle nachtopname.

Kleurenspel

Bij nachtfotografie is spelen met kleur extra leuk. Als je geen Live View gebruikt, zul je soms verrast staan zodra de foto op het schermpje verschijnt. Al die lichtbronnen in bijvoorbeeld een grote stad geven soms wel heel onverwachte kleurcombinaties! Het beste kun je een inschatting maken van het soort verlichting waar je mee te maken hebt, en daar de witbalans grofweg op instellen. Is er alleen natuurlijk licht? Helaas zul je tevergeefs naar een speciale instelling voor maanlicht en sterrenlicht zoeken. De meeste grip op kleur heb je als je in raw-formaat fotografeert. Dan hoef je je ter plaatse niet druk te maken en stel je achteraf de kleuren geheel naar eigen wens in.

Het is heel moeilijk om bij nachtfotografie echt alle kleuren exact goed te krijgen, nog daargelaten of je dat wel wilt. Bijna altijd zijn er verschillende soorten lichtbronnen aanwezig en aangezien je maar één witbalansinstelling kunt kiezen, zullen de kleuren altijd wel ergens in beeld anders zijn dan je ze hebt ervaren. Dat is helemaal niet erg. Sterker nog: zulke afwijkende kleuren kunnen juist sfeerverhogend werken. Want stel dat je de camera zo instelt dat wit echt wit is, dan ben je alle sfeer in je nachtopname in één klap kwijt. Het is dan ook leuker om te spelen met de witbalans totdat je warme tinten of juist een koele uitstraling krijgt. Neem eens expres een paar verschillende lichtbronnen in beeld op en speel met afwijkende en opvallende kleuren.

Het blauwe uurtje

Wanneer de zon nog maar net onder is, kun je hele mooie plaatjes maken. Een onbewolkte lucht heeft dan een mooie diepblauwe kleur met misschien nog wat avondrood. En doordat in gebouwen de verlichting al is ingeschakeld, krijg je een prachtige mix van natuurlijk licht en kunstlicht op de koop toe. Het gebouw steekt nu scherp af tegen de achtergrond, en het licht is mooi in balans met de omgeving. Als je wacht tot het helemaal donker is, overstraalt het kunstlicht alles en wordt de omgeving al snel een donkere poel. Helaas is ‘het blauwe uurtje’ in de praktijk eerder een blauw kwartiertje. Gelukkig krijg je nog een herkansing, vlak voor zonsopkomst.

Page 21: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Een mooi mengsel van kunstlicht en natuurlijk licht. In het pikkedonker was dit een heel ander beeld geworden. (Foto: Fotoscape)

Belichten

Bij nachtfotografie zijn lange belichtingstijden schering en inslag, variërend van meerdere seconden tot vele minuten. Dat hangt allemaal af van hoe donker het precies is en van de hoeveelheid verlichting rondom je onderwerp. Een lange belichtingstijd betekent automatisch dat alles wat in beeld beweegt, onscherp wordt afgebeeld. Dat kan heel mooie effecten geven. Denk aan het streperige effect van stromend water, voortrazende wolken, rijdende auto’s of een voorbijganger op een verder scherpe foto. Zulke foto’s lijken misschien makkelijk te maken, maar vergis je niet! Pas achteraf zie je of het bewegingspatroon een mooi onderdeel van de compositie vormt. Je hebt dus wel een beetje ervaring en vooral veel verbeeldingskracht nodig om een echte topfoto te maken.

Ga bij nachtfoto’s niet blindelings af op de belichtingsmeter van de camera, want die zal nog veel langer willen belichten dan nodig is. Om donker donker te houden, is flink onderbelichten het parool. Let er verder op dat de camera niet uit eigen beweging de flitser inschakelt.

Zijn je nachtfoto’s allemaal te donker? In de volautomatische stand gaan veel camera’s niet verder dan een belichtingstijd van een paar seconden. Langere belichtingen zijn vaak wel mogelijk als je overschakelt naar diafragma- of sluitertijdvoorkeuze (ook wel A- of Av- respectievelijk S- of Tv-stand genoemd). Wat je ook kunt doen, is meteen naar de M-stand omschakelen, waarna je zowel sluitertijd als diafragma met de hand instelt. Een kleine lensopening (hoog F-getal) vraagt om nog langere belichtingstijden, maar je krijgt er mooie stervormige lichtbronnen in beeld voor terug. De B-stand (van ‘Bulb’) is eveneens een optie. Met een druk op de ontspanknop zet je de sluiter open en wanneer je het genoeg vindt, sluit je die weer. Ideaal als je een onvoorspelbaar spektakel zoals vuurwerk of onweer fotografeert.

Maak je trouwens niet al te druk over de exacte duur van de belichting. Op een belichtingstijd van vijf minuten maakt een minuut meer of minder niet zoveel uit. Bij snelle sluitertijden overdag tikt een fractie van een seconde ernaast wél hard aan. Gebruik je een compactcamera, dan ben je al snel aangewezen op de nachtstand, tenzij je een geavanceerd model met handmatige instelmogelijkheden hebt.

Page 22: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Als je lang genoeg belicht, stijgt de molen vanzelf op ... Let ook op de schaduwwerking op de wieken! (Foto: Jan Bezemer)

ISO en ruis

Aangezien je toch lang belicht en een statief gebruikt, kun je de ISO-waarde net zo goed wat lager instellen. Je beperkt er de ruis mee, die bij langere belichtingen toch al meer opvalt. Camera’s verdubbelen de belichtingstijd vaak om via een zogenaamd ‘dark frame’ ruis uit foto’s weg te filteren. Nadeel is wel dat elke opname dubbel zo lang duurt. Hierdoor kun je een mooi fotomoment mislopen, zoals bij het altijd onvoorspelbare onweer. Zet deze vorm van ruisonderdrukking dan liever even uit, zodat je camera direct na de foto weer paraat is. Het is eeuwig zonde als die mooie bliksemflits net tijdens het maken van een dark frame valt. Dat beetje extra ruis is achteraf toch eenvoudig te verwijderen.

Een klein diafragma verandert lichtbronnen in sterretjes. (Foto: Jascha Hoste)

In het donker werken

In het donker werken kan een uitdaging op zich zijn, zeker wanneer het ook nog eens koud is. Oefen het liefst overdag even hoe je blindelings de camera bedient. Zorg dat je in ieder geval de

Page 23: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

belangrijkste knoppen op de tast weet te vinden. Hoe beter je je camera kent, hoe vlotter het straks ‘in het echt’ gaat.

Dim alvast de schermverlichting als dit niet automatisch via een sensor gebeurt. Je ogen hebben aardig wat tijd nodig om aan het donker te wennen, en zodra je naar een felle lichtbron kijkt, ben je weer even terug bij af. Neem altijd een zaklantaarn mee. Niet alleen om je camera bij te lichten, maar ook voor het geval dat je iets in het hoge gras laat vallen. Zet er een rood dopje (filter) op, dan behoud je je nachtzicht! Controleer voor je huiswaarts trekt of je niets achterlaat, zoals een zonnekap of lensdop die je even hebt neergelegd. Bij onderwerpen op korte afstand is je zaklamp ook als scherpstelhulpje te gebruiken.

Gebruik de zaklamp niet terwijl je een foto maakt, of houd de lichtbundel ver buiten beeld. Anders zal - om maar een voorbeeld te noemen - elk verkeersbord genadeloos fel oplichten. Wees ook alert op auto’s die onverwachts opdoemen. Net als passerende vliegtuigen kunnen die je foto flink verpesten indien je er geen erg in hebt. Eventueel bedek je de lens tijdelijk met een donker voorwerp, uiteraard zonder de opstelling aan te raken.

Neem bij lage temperaturen handschoenen mee, zodat je niet aan je camera vastvriest. Zorg sowieso goed voor jezelf, dus denk aan de juiste kleding, iets te eten en te drinken en een opgeladen mobieltje voor noodgevallen. Hou zowel je eigen veiligheid als die van anderen in het oog. Verken bij onbekend terrein als het even kan de locatie voordat het helemaal donker is, zodat je niet onverhoeds in een sloot of gat belandt of met je auto vast komt te zitten in een drassige berm. Vergeet tot slot extra accu’s en batterijen niet. Al die lange belichtingen slurpen je accu’s leeg, en als het koud is, leveren die ook nog eens minder energie. Veel plezier en we zien je mooiste nachtfoto’s graag tegemoet op de Zoom.nl Gallery!

’s Avonds ziet een dreigende lucht er vaak prachtig uit. (Foto: AnkiRiteco)

Page 24: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Tekenen met licht

In het donker kun je letterlijk schrijven (en tekenen) met licht. Neem een flitser of een zaklantaarn en verlicht selectief delen van het onderwerp die je wilt benadrukken door ze op te lichten. In het meest extreme geval is het beeld volledig donker, op de ‘beschreven’ gedeeltes na. Als je een zaklamp gebruikt, zorg dan dat je met een constante snelheid beweegt en alles maar één keer bestrijkt, tenzij je iets extra wilt accentueren. Schrijven kan ook door een lichtbron in beeld te nemen en de camera te bewegen (of snel te zoomen) zodat een patroon ontstaat. Of je gaat - in donkere kleding! - in beeld staan en schrijft met een zaklamp een tekst. Als je geen spiegelschrift machtig bent, moet je de foto achteraf spiegelen.

NACHTFOTOGRAFIE

Wat hebben we nodig voor nacht/avond fotografie?

Camera Lens Statief Afstandsbediening of de timer op de camera

Enkele richtpunten voor wat betreft de instellingen van de camera

ISO: Altijd lage ISO, dan heb je geen ruis Diafragma: F11 of hoger Sluitertijd: Beginnend bij 10 seconden en op naar de 30 Probeer altijd in RAW formaat te schieten Verwijder eventueel je UV filter, hiermee voorkom je in de meeste gevallen flares van

straatverlichting

Eventuele instellingen

Opklappen van de spiegel. Alleen indien mogelijk.

Page 25: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Nikon D300 - Nikon 17-55 F2.8 - Statief Exif : 55mm - iso 200 - F11 - 25 sec.

Aanbevolen tijdstipVoor het maken van de mooiste avond/nachtfoto's is het beste om een half uur na zonsondergang op pad te gaan. Je krijgt dan ook nog mooie structuren in de donker wordende hemel. Maak diverse foto's met verschillende tijdstippen en zie zelf het verschil!

StatiefOmdat er 's nachts niet veel licht is heb je een lange sluitertijd nodig. Als binnen de ingestelde lange sluitertijd je camera beweegt krijg je een bewogen, onscherpe foto.

AfstandsbedieningJe fototoestel mag niet bewegen tijden de opname. Als je de ontspanknop indruk zorg je voor beweging van de camera waardoor je weer beweging en onscherpte krijgt. Heb je geen afstandsbediening? Gebruik dan de zelfontspanner.

Nikon D300 - Nikon 17-55mm F2.8" Exif : F16 - Iso 200 - 17mm - 15sec

ISODuidelijk, ISO 100 zorgt voor weinig tot GEEN ruis in je foto.

DiafragmaWanneer je grotere scherptediepte wilt, gebruik je een klein diafragma (groot diafragma getal, bijv. F22). Het gevolg is dat de sluitertijden erg lang worden, daarom is een statief belangrijk! Aanbevolen instellingen: vanaf F11 en hoger.

Page 26: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

Nikon D300 - Nikon 17-55mm F2.8" Exif : F11 - Iso 200 - 50mm - 10sec

SluitertijdHoe langer de sluitertijd is, des te meer licht wordt er opgevangen. Aangezien er 's nachts weinig licht is, is een lange sluitertijd noodzakelijk. Omdat de aanbevolen diafragma waarde vanaf F11 is, zul je een sluitertijd vanaf 10 seconden moeten gebruiken, anders wordt de foto te donker. Bedenk hierbij wel dat de foto op het cameraschermpje vaak lichter is dan je beeldscherm.

RAW formaat en witbalansProbeer je foto's te maken op RAW formaat. Met RAW kun je achteraf in Photoshop een aantal instellingen veranderen, waaronder je Witbalans. Tijdens het fotograferen kun je je witbalans op AWB laten staan. Eventueel kun je daarna dus de witbalans veranderen om zo oranje/roodzweem van bijvoorbeeld lantaarnpalen over je foto te corrigeren. Natuurlijk kun je ook tijdens het schieten experimenteren met verschillende witbalans instellingen!

Nachtfotografie Tips voor Nachtfotografie

Nachtfotografie is durven doen .

...

1: Statief voor nachtfotografie altijd , werk als een Pro wil je resultaat zal je moeten sleuren .

2: ISO 100 (of 200 als je niet lager kan), de belichtingstijd speelt geen rol met een statief, daarom moet je geen hoge ISO instellen

Page 27: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

3: AV of A stand (diafragmavoorkeuze)voor gewone nachtfotografie. Als je pas start met nachtfotografie is deze stand zeker aan te raden ,

4: M stand (manueel) raad ik aan als je op een snelweg of druk kruispunt de lichtlijnen van de auto’s wil vangen je gebruikt dan de BULB mode zo kan je je sluiter zo lang open houden als je zelf wil hier

moet je wel een draadontspanner voor hebben waarmee je de ontspanknop met kan blokkeren . Verder op M stand je hebt alles zelf in de hand , sluitertijd , diafragma , ISO , witbalans maar wel zeer

leuk . Een extra tip hier bij ken je fototoestel vanbuiten . Leer elk knopje te gebruiken .

5: Diafragma op f8-f16 (f16 geeft grotere stervorming rond lichtpunten) (aanpassing, het diafragma te ver dichtzetten geeft minder scherpe foto's)

6: Timer of draadontspanner gebruiken om trillingen te vermijden als je op het knopje drukt.

7: Als je de mogelijkheid hebt voor "Mirror Lock Up" (live view) dan gebruik je die ook om trillingen van de opklappende spiegel te vermijden.

8: Soms kan het moeilijk zijn om scherp te stellen, richt dan de camera op een lichter punt, druk de ontspanknop half in, en zet dan de camera weer op de juiste plaats en druk de ontspanknop dan

verder in (One Shot AF gebruiken).

9: Zet de "noisereduction bij lange sluitertijden" aan, (het duurt dan wel langer voor je de volgende foto kan maken).

10: Gebruik geen UV-fliter, want daarmee krijg je veel sneller last van flare (rare lichtvlekken op de foto).

11: Gebruik een zonnekap als je die hebt, ook om flare te vermijden.

12: Probeer ook foto's te maken als het nog net niet helemaal donker is, die zijn meestal het mooist ("blauwe uurtje" noemen ze dat, maar dat duurt zo lang niet).

Page 28: files.digitalefotografie.webnode.befiles.digitalefotografie.webnode.be/.../Nachtfotografieall.d…  · Web viewWel geen flist gebruiken tijdens het fotograferen van voorbijrijdende

13: De witbalans op automatisch voor nachtfoto's, ja of nee ? Een Ja als je in RAW of NEF werkt deze is achteraf perfect te bewerken . Een Nee , je toestel heeft de mogelijkheid om je witbalans aan te

passen op je toestel maak er gebruik van , dit is een tip die ik van een Pro fotograaf heb gekregen op een SD van Belgium Digital .

14: Als je in de AV (A) stand werkt, hou dan wel de maximale sluitertijd in het oog, want die is bij de meeste camera's beperkt tot 30 sec. Als je dan het diafragma te ver dicht zet, wordt de foto

onderbelicht omdat de sluiter niet langer dan 30 sec open blijft.

15: Je zal wat moeten spelen met de belichtingscompensatie, want door de scherpe contrasten tussen de verlichte gebouwen en de zwarte achtergrond is de belichting niet altijd optimaal (bekijk

de foto's op het schermpje om ze te beoordelen, en pas eventueel de belichtingscompensatie aan ). Bij Canon is dat van +2 tot -2 , bij Nikon +3 tot -3 , neem je tijd en zoek het uit je kan ook altijd een

AEB reeks maken en dit raad ik je zeker aan .

16: Zorg voor een goed geladen akku, want bij lange sluitertijden verbruikt een camera een stuk meer. Neem er steeds een extra mee !!!

17: Als je IS of VR-lenzen gebruikt, zet dan de beeldstabilisatie uit, want ik heb zelf al een paar keer ondervonden dat die zorgt voor bewogen foto's als de camera op een statief gemonteerd is. Zonder

beeldstabilisatie zijn de foto's dus scherper in dit geval.

18: Werk in RAW of NEF ik zelf gebruik RAW+JPG , RAW is zeer handig voor nabewerking

19:Wees voorbereid stel je camera op voorhand in kijk je tips nog eens na en heel belangrijk zoek een locatie die zich echt goed leent voor nachtfotografie een stad, industrie, monumenten,

snelwegen

20:Een zaklamp voor het geval je eens iets laat vallen of iets uit je tas moet hebben, voor je eigen veiligheid is een fluovestje zeker aan te raden maak je zichtbaar .