EGYPTEEgypte is o!cieel Afrika, maar het voelt veel meer Oosters dan Afrikaans. Het eten, de taal, de religie... alles ademt een Arabische sfeer. En het is toeristisch, een groot contrast met Soedan, waar we eerder gefietst hebben. In tegenstelling tot veel Afrikaanse landen kun je in Egypte overal chocola krijgen, dat is zeker een pluspunt. De verkopers daarentegen zijn vaak irritant. Je kunt je kont nog niet keren of een Egyptenaar wil je een tempel laten zien, een restaurant in tronen of een piramide-beeldje verkopen. Tijdens een driedaagse tocht op de Nijl op een felucca – een traditio-nele zeilboot – kom ik erachter dat er ook over-eenkomsten zijn met Nederland: net als bij ons zijn ze hier dol op de dominosteen. Laten wij ze vooral met miljoenen achter elkaar omval-len, hier gebruiken ze ze nog voor het traditio-nele spel dat ‘domna’ heet. De kapitein van het scheepje blijkt er zeer bedreven in en dus zit ik ’s avonds na de falafel met pitabrood met hem dominosteentjes te leggen.

JORDANIËJordanië staat vooral bekend om ‘wereldwon-der’ Petra. En hoewel de uit roze steen gehakte stad absoluut spectaculair is, ben ik toch meer onder de indruk van een ander aspect van Jordanië: de onwaarschijnlijke gastvrijheid van de bevolking. Ten noorden van Amman leidt een snelweg door een niemandsland naar Syrië. Het is laat in de middag en we besluiten een plek te zoe-ken om kamp op te slaan, dus verken ik te voet een bouwterrein naast de weg. Als ik terug-loop naar de plek waar Jon staat te wachten met de fietsen, rijdt er een Jeep achteruit op de vluchtstrook naar hem toe. Het raampje wordt naar beneden gedraaid en in de auto zitten een moeder en haar drie tieners. In goed Engels met een sterk accent vertelt ze ons dat er een storm op komst is en dat we bij haar thee moe-ten komen drinken. Jon en ik kijken elkaar aan. Zouden we dit nu wel doen, terwijl we net een geschikte plek voor de tent hebben

ALS AUKJE VAN GERVEN (32) EEN FIETSTOCHT

MAAKT, DAN IS DAT NIET ZOMAAR EEN RONDJE

OVER DE VELUWE. ECHT AVONTUUR ZOEKT ZE EN DUS BESLUIT ZE OM MET

HAAR VRIEND JON DWARS DOOR HET

MIDDEN-OOSTEN TE TREKKEN. MAAR EH…

WEMELT HET DAAR NIET VAN DE ENGE

FUNDAMENTALISTEN DIE ZICH DIRECT STORTEN OP

IEDERE VOORBIJFIETSENDE NEDERLANDER?

›

TEKST AUKJE VAN GERVEN FOTO’S JON EARLE EN AUKJE VAN GERVEN

REIZEN

Dwars door de woestijn op de fiets

VIVA 33

De besneeuwdetoppen waaraan Libanon z’n naam dankt: ‘Laban’ is Aramees voor wit.

Imam Recep laat ons zijn fraai betegelde moskee zien.

Even de benen ontspannen op een felucca op de Nijl.

In deze woestijn wil je niet rondfietsen als het stormt. Gelukkig vinden we onderdak.

VIVA 33

›

gevonden? We willen eigenlijk alleen maar eten en naar bed. De vrouw stelt ons gerust: “Don’t worry, I’m a policewoman.” Daar moeten we erg om lachen en we gaan op de uitnodiging in, nieuwsgierig als we zijn. We volgen de auto en het blijkt vijf kilometer terug te zijn en daarna nog een stuk op een onverharde, hobbelige weg. We worden begroet door een meute bla"ende en grommende honden. De oudste zoon houdt ze gelukkig van ons weg en we betreden het huis. Het haardvuur brandt en het is gezellig binnen, er ligt een dik, rood tapijt, er staan overal familie-foto’s en snuisterijen. Onmiddellijk krijgen we de beloofde kop thee met koekjes aangeboden. Behalve de moeder spreekt ook de oudste zoon goed Engels, de dochter en de jongste zoon enkele woorden. Converseren is makkelijk en ze vragen ons het hemd van het lijf. Waarom fietsen we in vredesnaam naar Syrië? Waarom nemen we niet gewoon de auto? Wat doen we in het dagelijks leven? Er volgt een tweede ronde thee en we worden volgestopt met brood en olijven. Na een uur komt vader thuis en hij is aangenaam verrast door het onverwachte bezoek. Inmiddels is het donker. Onder geen beding mogen we vertrekken om te gaan kamperen, we moeten blijven sla-pen. We krijgen een van de kamers van de kinderen en slapen als een roos in het stapelbed, terwijl de wind aantrekt rondom het huis. De volgende ochtend valt de regen met bakken uit de hemel. Na het ontbijt trekken we onze regenkleding aan. Moeder vraagt zich af waarom we niet gewoon nog een dagje blijven. Helaas, verzuchten we, de grens wacht. Snel begint ze tomaten, olijven, brood en worst in te pakken, genoeg om ons drie dagen van eten te voorzien. Met onze capuchons stevig aangesnoerd, bedanken we deze gastvrije familie. Wat een fantastische ervaring.

ISRAËLIk geloof dat dit toch zo ongeveer wel de zwaarst bewaakte grens is die ik ooit ben overgestoken. Vanuit Amman besluiten we een zijtrip naar Israël te maken, dus nemen we een taxi naar de King Hussein-brug waar we eerst Jordanië uit worden gestempeld. Of nee, die stempel, die willen we niet! Want we hopen Syrië nog binnen te komen en daar zijn ze nogal allergisch voor Israël. Zo al-lergisch zelfs dat ze iedereen die er geweest is aan de grens rücksichtslos terugsturen. Gelukkig krijgen we de stempel op een apart velletje. Dan met een busje naar Israëlische zijde. Onderweg gecheckt door een 18-jarige meid met lang haar, veel make-up en een grote zonnebril. Ik sta haar met open mond aan te staren. Maandenlang heb ik alleen mannen in o!ciële functies gezien, en vrouwen in bedekte kleding, met bescheiden manieren. En nu zijn we ineens weer in ‘het westen’ en staan tieners in een legeruniform en met een groot geweer over hun schouder bevelen te geven. De cultuurshock is groot.Eenmaal aangekomen bij de Israëlische grens moeten we door de eerste x-ray machine. Bagage dienen we in te leveren, want die gaat naar een andere x-ray. Honderden Palestijnen staan te wachten in een rij. Het is een chaos met overal die piepjonge Israëlische soldaten met geweren. Vervolgens moeten we door een apparaat dat over je lijf blaast om te checken of je explosieven bij je hebt en daarna in de rij voor een stempel – die we dus niet in ons paspoort willen hebben, maar op het losse velletje. Drie giechelende meisjes die eerder vijftien dan achttien lijken, vragen mij en mijn vriend het hemd van het lijf. Waarom willen we Israël bezoeken? Waar verblijven we? De

dames flirten openlijk met mijn vriend en ik trek me stilletjes terug zodat hij zijn charme in de strijd kan werpen en we straks de grens kunnen oversteken.

SYRIËIn Syrië weten ze ook wat bureaucratie is. Bij binnenkomst moeten we talloze formulieren invullen en geld betalen. Gelukkig hebben we geen enkel bewijs van ons verblijf in Israël bij ons, anders zouden we zo worden terug-gestuurd. Als we weer ergens een stempel moeten halen, ligt de baliemedewerker naast het loket te slapen. De bruine uniformen van de politie vallen meteen op, het lijkt wel of ik in een ver verleden ben beland. In Damascus vallen we met onze neus in de boter: het is Asjoera, de dag waarop in de islamitische wereld de dood van imam Hoessein, de klein-zoon van de profeet Mohammed, wordt her-dacht. Het duurt echter even voordat we dit in de gaten hebben. Als we door het centrum lo-pen, horen we een soort diep gebrom. Als het dichterbij komt, blijkt het een stoet zingende mannen in zwarte broek en ontbloot bovenlijf te zijn. Na iets wat op een couplet lijkt, zetten ze het refrein in. Het gezang zwelt aan en de mannen slaan zich ritmisch op de rechter- en vervolgens de linkerborst. Zo te zien doen ze dit al een tijdje, want er zijn grote rode plekken te zien en zelfs bloeduitstortingen. Tijdens het volgende couplet schuifelt de stoet weer een stukje verder en bij het refrein herhaalt het ritueel zich. Niet alleen wij staan met open mond te kijken, ook andere voorbijgangers halen hun mobiele telefoon te voorschijn en maken foto’s en filmpjes. Aan het einde van de stoet zien we iets wat op een totempaal lijkt en daarachter loopt een grote groep vrouwen met zwarte sluiers. Ze huilen en slaan op hun hoofd tijdens het refrein, een andere vorm van boetedoening. Een indrukwekkend schouwspel. Om bij te komen, halen we bij de ijswinkel om de hoek de Damasceense specialiteit: ijs met pistachenootjes. We laten het ons goed smaken.

HET IS EEN CHAOS AAN DE ISRAËLISCHE GRENS. OVERAL DIE PIEPJONGE SOLDATEN MET HUN GEWEREN

DE MANNEN SLAAN ZICHZELF AL EEN TIJDJE.

WANT WE ZIEN RODE PLEKKEN EN ZELFS

BLOEDUITSTORTINGEN

34 VIVA VIVA 35

LIBANONHet is koud en het regent in Libanon als we er een paar dagen een kijkje nemen. We fietsen niet naar Beiroet – dat de party capital van het Midden-Oosten schijnt te zijn – maar gaan door de Baalbeckvallei. Als we de Libanese douane zijn gepasseerd, is het al donker en we zetten op een braakliggend veld de tent op, zonder precies te weten hoe de omgeving eruitziet. Als we de volgende ochtend wakker worden en de tent openritsen, is het wow- gevoel compleet: de zon schijnt en we kijken uit op een besneeuwde bergketen. We horen iemand zingen en blijken naast een benzine-station te staan waar een jongen ons begroet door luidkeels een liedje te zingen en een dansje te doen. Bij wijze van ochtendgymnas-tiek dans ik met hem mee. We verstaan er niks van, maar amusant is het zeker. Als we een-maal weer op de fiets zitten, zoeft hij ons op zijn brommer voorbij. Hij draagt hippe jeans en Nike-schoenen. Het is net alsof ik thuis ben. Maar dan kijk ik eens goed om me heen en zie de verschillen. De bergen. De oude auto’s, de politieke pamfletten. En zulke gaten in de weg zie je bij ons ook zelden. Als we later aankomen in Baalbeck, zijn er nog twee dingen die je in Nederland niet hebt: een schitterend bewaard gebleven Romeinse tempel en het verhaal van de hotel eigenaar. Hij vertelt dat hij nog geen drie jaar geleden twee toeristen uit zijn hotel de grens over heeft moeten smokkelen omdat Libanon en Israël elkaar bombardeerden. Nee, we zijn niet thuis.

TURKIJEIk ben eerder in Turkije geweest, maar nu is het anders. Ik vlieg niet met hordes zonaan-bidders binnen, maar steek de grens over bij een modderig veldje. Na een dag flinke heuvels bedwongen te hebben, zien we ook hier be-sneeuwde bergen op de achtergrond. Wat een natuurpracht. De afwezigheid van toeristen is goed te merken: er wordt geen Engels gespro-ken en overal wordt je een tulpvormig glaasje met sterke thee in de handen gedrukt.

‹

›

De kloof bij Dana. Hier vind je een van de mooiste natuurreservaten van Jordanië.

Regen of zonneschijn, ons fietshumeur blijft goed.

In elke bedoeïnentent staat een kopje thee voor ons klaar.

Petra met z’n uit zand-steen gehakte graf-tempel al Khazneh.

Een dag niet ge-thee’d is een dag niet geleefd in Turkije.

34 VIVA VIVA 35

Adv.P36L.eps

Vanwege het natte weer en de hoge bergpassen besluiten we een paar dagen te hitchcyclen: liften met de fietsen. En dat gaat erg makkelijk. De eerste lift wordt geregeld door imam Recep die zijn moskee wil laten zien. We drinken thee met hem en zijn broer en als we verder moeten, krijgen we grote kipkebabs mee. Onze volgende lift vervoert steenkolen en trakteert ons op een avondmaal-tijd en we mogen niet betalen. De dag erna worden we opgepikt door een Koerdische verkoper van sanitaire onderdelen en ook hij legt ons in de watten. Talloze keren wordt er onderweg gedronken en gegeten en dit alles met een prachtig uitzicht op de diepblauwe Middellandse Zee.

Ik kijk uit over het water en verbaas me over de afgelopen maanden. Zoveel landen, zoveel verschillen. Toeristische bezienswaardigheden en kapotgeschoten huizen, kebab en thee, hartelijkheid en nieuwsgierigheid. Het Midden-Oosten is fascinerend en vol contrasten.

Meer lezen over Aukjes omzwervingen? Vanaf deze week ligt haar boek ‘Beroep: avonturier’ in de winkels. Meer info: www.aukjevangerven.nl en www.beet-route.com.

‹

Na een hele dag heuvels beklimmen worden we beloond met dit uitzicht.

Een Jordaanse familie wil dat we komen schuilen voor de storm.

WAAR JE OOK KOMT, OVERAL KRIJG JE EEN TULPVORMIG GLAASJE MET STERKE THEE IN JE HANDEN GEDRUKT