Fiets- en wandelroutes in en rond Woerden

WOERDEN, STAD WAAR HET GROENE HART KLOPTEen uitgave van

Fiets- en wandelroutes in en rond Woerden

WOERDEN, STAD WAAR HET GROENE HART KLOPTFiets- en wandelroutes in en rond Woerden

554 -

WOERDEN, STAD WAAR HET GROENE HART KLOPT

Woerden is heel gewoon en tegelijkertijd heel bijzonder. Woerden, Har-melen, Kamerik en Zegveld hebben elk hun eigen identiteit. Een verras-send buitengebied. Een vestingstad met een fraai opgeknapte binnenstad op loopafstand van een aantrekkelijk polderlandschap. Een rijk verleden teruggaand tot de Romeinen, een stad met een dorps karakter en veel lokaal initiatief, letterlijk in het hart van het Groene Hart.Bovendien is er in Woerden altijd wel iets leuks te doen! Op en rond het levendige Kerkplein vinden regelmatig evenementen plaats. Behalve de gezellige markt op woensdag is er de Streekmarkt op zaterdag waar stad en platteland elkaar ontmoeten.

Woerden is een bevoorrechte plek om te wonen, zo middenin het Groe-ne Hart. Wat dat betekent ontdek je pas als je er op uittrekt, de frisse natuur in. Dwars door het ingepolderde land dat ervoor zorgt dat we de voeten drooghouden. Langs kronkelende riviertjes en kaarsrechte slo-ten. Door de statige bossen van eeuwenoude landgoederen en over door knotwilgen geflankeerde dijken. Kastelen, monumentale landhuizen en

Woerden, stad waar het Groene Hart klopt

boerderijen, Groene Hartwinkels, boerderijwinkels, uitnodigende ter-rasjes en oude stadscentra. Het is maar een kleine greep uit het onein-dige aanbod van de streek rond Woerden.Dé manieren om op ontdekkingstocht te gaan zijn de fiets en de benen-wagen. Maar niemand kijkt raar op als je op skates langszoeft, in de kano stapt of het Groene Hart per boot doorkruist. Doorgewinterde buiten-mensen hoeven we niet te vertellen hoe leuk het is om in de lente een sliert donzige eendjes door een sloot te zien peddelen, of in de zomer moegefietst op een uitnodigend terras neer te ploffen. Nieuwelingen kunnen we wel vertéllen dat je daar een ander mens van wordt, maar ze kunnen het beter eens uitproberen en zelf ervaren. Want er is niets mooiers dan op de fiets of te voet door dit gevarieerde landschap te trek-ken, op zoek naar de schoonheid, de nieuwe ontdekkingen en de verras-singen.

In deze gids vind je een bundeling van alle fietsen wandelroutes in Woerden en omgeving. Toegerust met plattegrond, routebeschrijving

Woerden is een stad om trots op te zijn: een heerlijke stad om te wonen, maar ook om je vrije tijd

door te brengen. Deze recreatiegids is gemaakt voor Woerdenaren en haar bezoekers, om optimaal

te genieten van alle verrassingen die onze stad en de omgeving te bieden heeft.

-‘Voor elk wat wils’-

6 - 7


De gids is opgedeeld in 10 hoofdstukken waarin Woerdenaren vertellen over hun unieke ervaringen in de omgeving. Aanvullend op deze erva-ringen zijn er een aantal routes getipt die met een routebeschrijvingen en een routekaartje staan beschreven bij de desbetreffende hoofdstuk-ken. De gids wordt compleet gemaakt met een overzicht van evenemen-ten en handige adressen.

Vrijwel alle routes zijn bewegwijzerd en op diverse locaties te starten. Het Groene Hart heeft een fietsknooppuntensysteem dat het heel een-voudig maakt om je eigen route te fietsen. In de routebeschrijvingen van de routes tref je regelmatig een verwijzing naar dit fietsknooppunten-systeem aan. Behalve de in deze gids beschreven fietsroutes kun je met behulp van dat knooppuntensysteem op simpele wijze je eigen route sa-menstellen van elke gewenste lengte. Dit kan met behulp van de fiets-routekaart of ter plaatse op basis van de infopanelen. De routes kunnen in twee richtingen worden gefietst van knooppunt naar knooppunt via genummerde borden. Bij elk knooppunt tref je een paneel aan waarop

het fietsroutenetwerk staat afgebeeld, zo kun je de route tussentijds aan-passen. Onthoud het nummer van de startplaats goed, zodat je weer bij het beginpunt kunt eindigen.

Voorbeeld:Einde weg bij ANWB Y 634 rechtsaf Haarzuilens, Laag Nieuwkoop betekent aan het einde van de weg bij (ANWB)-richtingbord rechtsaf richting Haarzuilens (staat als plaatsnaam op het richtingbord) via de weg (of straat) Laag Nieuwkoop. De straat of weg waarop je fietst of wandelt is cursief; straten of wegen die je kruist zijn niet cursief gemaakt. Bij ANWB Y 254 linksaf, later Polderweg betekent dat het straatnaam-bordje niet op het punt staat waar je linksaf slaat, maar pas een eind verderop.

Over deze gids

en tips. De routes worden geïllustreerd door interviews met mensen uit jouw eigen omgeving die hun ervaringen graag met je delen. Dit gidsje biedt voor elk wat wils. Van een ommetje tot een volwaardige dagtocht.

Als wethouder recreatie vind ik het belangrijk dat wij als gemeente di-verse recreatiemogelijkheden bieden en dat we mensen uitnodigen om er op uit te trekken. Recreatie op spierkracht is erg gezond voor lichaam en geest, 30 minuten bewegen per dag geeft een goed gevoel. Om dat ge-makkelijk en laagdrempelig te maken bundelen we bestaande routes in het buitengebied, door de binnenstad en de ommetjes in de eigen wijk. Met deze gids dragen we daar aan bij.

Ik hoop dat deze gids stimuleert en motiveert om alle mooie plekjes in je eigen omgeving te gaan ontdekken of zelfs je vakantie hier door te brengen. Daarnaast hoop ik dat deze gids dusdanig inspireert dat je ook vrienden, familie en kennissen hiertoe aanmoedigt en uitnodigt om er hier op uit te trekken. Veel plezier en geniet van al het moois!

Loes YpmaWethouder recreatieGemeente Woerden

98 -


‘Een Romeins rondje door Woerden is een leerzame belevenis’

Historische stadswandeling Woerden

‘Het schip is teruggegeven aan de rivier’

‘Van de zomer gaan we varen’

‘Elk seizoen heeft zijn eigen charme’

‘Dit was tien eeuwen geleden één groot drassig veengebied’

‘Streekproducten hebben een stukje emotie van eigen bodem’

‘Ik voel me nog steeds thuis in Harmelen’

‘Het is jammer als alles verdwijnt’

‘Met mooi weer krijg ik altijd de kriebels’

‘Het geeft een kick om op het landgoed te wonen’

Het hele jaar door evenementen

Handige adressen

Inhoudsopgave

10

16

20

28

34

42

50

56

62

68

74

82

86

10 - 11


maar ook kledingstukken. De afdruk van een opgegraven Romeinse schoen staat op één van de blauwe stenen. Vooral kinderen vinden het leuk om hun voeten te vergelijken met die van een Romeinse soldaat’, vertelt Braunius. ‘Het valt ze altijd tegen dat die schoen iets groter is dan hun eigen schoenen. Ik zeg dan meestal dat het best kan zijn dat-ie toevallig van een hele grote Romein is.’

Wetenschappelijk bewezen‘Trouwens, de beste manier om kinderen iets te leren over de Romei-nen is met de stripboekenserie Asterix en Obelix. Twee wetenschap-pelijk medewerkers van de Universiteit van Amsterdam hebben daar een tijd geleden onderzoek naar gedaan. Ze wilden weten of het juist is wat er in die stripboeken staat. Wat bleek? Alles klopt. De oorlo-gen, het dagelijks leven, wat ze aten en hoe ze zich kleedden. Ik zeg daarom altijd tegen de kinderen: Wie de Romeinen wil leren kennen, moet Asterix en Obelix lezen. Dan kijken ze me vol ongeloof aan.’

‘Een Romeins rondje door Woerden is een leerzame belevenis’

‘Een Romeins rondje door Woerden is een interessante en leerzame belevenis’, zegt Gilde-gids Sipke

Braunius. ‘Ruim twee eeuwen heersten de Romeinen in Woerden en tot op de dag van vandaag zijn

de sporen van hun aanwezigheid terug te vinden.’

‘De Romeinen waren hier lang aan de macht’, zegt Braunius, die re-gelmatig schoolkinderen rondleidt. Op het huidige Kerkplein stond destijds een Romeins fort, het Castellum Laurium. Dit fort, gelegen aan de Rijn, was de grens van het Romeinse Rijk. Door de aanwezig-heid van soldaten trok Woerden veel handelaren aan. Van 2002 tot 2004 heeft de gemeente archeologisch onderzoek naar dat fort ge-daan. ‘In de parkeergarage onder het Kerkplein is het Castellum Lau-rium zichtbaar gemaakt voor het publiek. De vondsten zijn op foto’s te zien. Elke muur in de parkeergarage laat iets zien van de Romeinse geschiedenis’, vertelt Braunius.

Romeinse voetenBovengronds, op het Kerkplein, zijn de contouren van de Romeinse kazerne verwerkt in de bestrating: met blauwe natuurstenen is aangegeven hoe groot het fort was. Het Stadsmuseum bezit een aantal voorwerpen die gevonden zijn. ‘Er zijn heel veel interessante spullen opgegraven. Gebruiksvoorwerpen, bewerkte halfedelstenen, tufsteen,

-Verborgen schatten onthullen rijke Romeinse geschiedenis-

12 - 13


Van Stedehuys tot Stadsmuseum WoerdenIn 1501 werd het laatgotische Stedehuys (Stadhuis) van Woerden gebouwd dat onder andere dienst deed om recht te spreken. Destijds werden er merkwaardige straffen uitgedeeld. Een schandpaal, een galg en schandstenen van Benthei-mer zandsteen, een relatief hard gesteente, stonden de schouten ter beschikking. Op zo’n schandsteen werd een gestrafte te kijk gezet, of er werd een schandsteen om de nek van een veroordeelde gebonden die er dan een voorgeschreven route mee door de stad moest afleggen, onder luid gejoel van de inwoners. Dit laatste was een veelvoorkomende straf voor vrouwen die kwaad van iemand hadden gesproken. Het is onduidelijk waarom mannen diezelfde straf vrijwel nooit kregen opgelegd. De schandpaal en de schandsteen zijn er nog steeds.In de loop van de tijd werd het gebouw uitgebreid en voor verschillende doeleinden gebruikt, totdat het in 1986 Stads-museum werd. Geen alledaags museum, want welk museum beschikt er nu over een sfeervolle trouwzaal? Het spreekt vanzelf dat de Romeinse tijd aan bod komt in de vaste collectie, want vanaf 1974 zijn er immers belangrijke vondsten gedaan in en rond Woerden, waaruit bleek dat er lange tijd een Romeins garnizoen gelegerd is geweest in de stad. De met eikenhout betimmerde Vroedschapszaal hoort bij de recentere geschiedenis. De bezoeker kan er bij wijze van spreken zó aanschuiven aan de 17e-eeuwse tafel waar de Vroedschap (de latere gemeenteraad) besluiten nam. De burgemeesterskist uit 1611 bevatte belangrijke stadsdocumenten en had drie sloten; de sleutels werden voor de zeker-heid bij drie verschillende personen bewaard. Tot de vaste collectie behoren onder andere een collectie schilderijen van kunstenaars die in Woerden gewoond of ge-werkt hebben en een bijzonder beeld van Maria met het Kind. Maar het sterke punt van het Stadsmuseum zijn de tel-kens wisselende tentoonstellingen over zeer diverse onderwerpen. Van textielkunst tot fotografie en het landschap van het Groene Hart. En van hedendaagse kunstenaars tot kunstenaars uit lang vervlogen tijden. Info: www.stadsmuseumwoerden.nl

Leerzaamste parkeergarage van Nederland Parkeergarage Castellum, in het hart van Woerden, is een heerlijke plek om rond te dwalen. Want in dit drive-in muse-um wordt de geschiedenis van de Romeinen tentoongesteld die in legerplaats Woerden woonden. Alle verdiepingen zijn gebruikt als tentoonstellingsruimte. Exact op de plek waar archeologen het vrachtschip Woerden-7 hebben opgegraven, hangt een foto op ware grootte van het schip. En op de plek waar ooit de verdedigingswal lag, zijn twee Romeinse solda-ten afgebeeld met tussen hen in een keur aan delen van opgegraven gebruiksvoorwerpen. Maar liefst twee spellen kun je er spelen. Hoofdrolspelers van het eerste spel zijn Quintus Valerius Victor en Marcus Flavius Titullinus, Romeinse soldaten die de grens van het Romeinse Rijk bewaakten. Je vindt Victor en Titullinus bij de verdedigingswal. Voor het tweede spel, limes quaestio, moet je eigenlijk een reis door Nederland maken om alle raadsels op te kunnen lossen. Maar begin maar eens in Woerden en kijk op www.limesquaestio.nl. Info: www.drive-in-museum.nl

Zeil- en roeischip Woerden-7Eén van de bekendste opgravingen is het schip Woerden-7. Veel histo-rische vragen zijn erdoor beantwoord. ‘Het was nog niet bekend dat de Romeinen roeiboten hadden. Er werd van uitgegaan dat er alleen zeil-boten bestonden, maar de opgravingen bewezen iets anders’, zegt Brau-nius. ‘Het schip is een combinatie van een zeilen een roeischip.’ Volgens de Gilde-gids verbergt de stad nog meer mooie archeologische vondsten. ‘Het is bekend dat er onder de bibliotheek nóg een deel van een Romeins schip ligt. Momenteel kunnen archeologen er niks mee, want die plek is volgebouwd en daardoor is archeologisch onderzoek onmogelijk. Maar het is vrijwel zeker dat er in Woerden behalve dat schip nog een aantal geheimen verstopt is’, aldus Braunius.

‘Het is vrijwel zeker dat er in Woerden behalve dat schip nog een aantal geheimen verstopt is’

- 14 - 15


Hollandse Kaderoute (lijnwandeling)

Afstand: 8 km, ca. 2 uur. Wandeling die

verrassend genoeg voor een groot deel

over onverharde graskades loopt, en

langs lange rechte kavels doorsneden

met brede sloten. Het stuk langs de Hol-

landse Kade bestaat uit een prachtig

smal pad geflankeerd door bomen en

struiken. Waterdichte schoenen aanbevo-

len. Hekken sluiten en honden aan de lijn.

Startpunt met parkeerplaats: NS-station

in Woerden.

Te zien: Pottenbakkerij Ingrid den Har-

togh (ca. 500 m buiten de route, Hollandse Kaderoute

Ommetje Woerden Oost Ommetje Woerden Noord

Neem even de tijd als je de auto parkeert in parkeergarage Castellum en bezoek de leerzaamste parkeergarage van Nederland.

Tipwww.hooiberghutten.nl), Ontdek de boe-

rennatuur, educatieve boerderij in Koc-

kengen (www.ontdekdeboerennatuur.nl),

drive-in Museum, tentoonstelling in par-

keergarage Castellum over de Romeinen

in Woerden (www.drive-in-museum.nl).

Routebeschrijving

• Station Woerden aan centrumzijde verla-

ten en rechtdoor.

• Vóór brug rechtsaf naar beneden, jaag-

pad langs de Oude Rijn.

• Jaagpad ca. 6 km volgen naar Putkop.

• Te Putkop einde jaagpad linksaf brug

over de Oude Rijn over, provinciale weg

oversteken en linksaf, fietspad.

• Na ca. 200 m rechtsaf Gerverscop en

bij huisnr. 5A linksaf bruggetje over

Hollandse Kade.

• Einde kade rechtsaf, smal fietspad

Hollandse Kade.

• Driesprong met bank rechtsaf, fietspad.

• Einde fietspad linksaf asfaltweg Ro-

dendijk, na ca. 100 m Wagendijk. Hier

rechtsaf, hek door en linksaf langs Bij-

leveld. (I.v.m. het broedseizoen tussen 1

april en 1 juli een alternatieve route ne-

men: Wagendijk volgen en na ca. 500 m

asfaltweg oversteken en direct rechtsaf

Schutterskade. Enkele meters verder

rechtsaf onverhard voetpad op dijkje

met vaart aan linkerhand en naar Koc-

kengen.)

• Na ca. 500 m asfaltweg (Schutterskade)

oversteken en rechtdoor, graspad.

• Op dijkje rechtsaf, voetpad naar Koc-

kengen.

• Te Kockengen linksaf brug over en bij

ANWB Y 933 rechtsaf Voorstraat.

• Na ca. 200 m rechtsaf Nieuwstraat.

Witte ophaalbrug over en linksaf, dijk-

pad langs water.

• Onder N401 door en bij brug rechtdoor

asfaltweg Galgerwaard (aan dezelfde

kant van het water).

• Ca. 2 km langs het water, Grote Heicop

en bij brug rechtsaf.

• Bij rotonde 2x weg oversteken en

linksaf via fietspad onder A2 door (de

verbreding van de A2 kan voor hinder

zorgen).

• Langs een molen naar NS-station Breu-

kelen.

Ommetje Woerden Oost

(korte stadswandeling)

Duur: ca. 1 uur.

Startpunt: zowel rechtsom als linksom,

route te herkennen aan stickers “Om-

metje”. Te zien: Wandeling door Staats-

liedenkwartier en Snel en Polanen. Gaat

via de Nes langs de Oude Rijn, de Catten-

broekerlaan, via De Andersonhof, Malta-

kade, Oeralstraat, Snellerpad, Schrijvers-

pad, Amsterdamlaan, Linschoterweg en

langs NS-station.

Ommetje Woerden Noord


Duur: ca. 1 uur.

Startpunt: zowel rechtsom als linksom, rou-

te te herkennen aan stickers “Ommetje”.

Te zien: Wandeling door het centrum van

de stad en de Schilderswijk. Gaat door

Bredius, langs de Oudelandseweg, de

Oostdam, Wilhelminaweg, Nassaukade,

Emmakade, de Haven, Westdam, Rijnka-

de, Jozef Israelslaan en ’s Gravensloot.

Praktische infoInteressant boek: Asterix en de waar-

heid, René van Royen, Sunnyva van der

Vegt, uitg. Bert Bakker. Lekker leesbaar

wetenschappelijk boek over het waar-

heidsgehalte van de historische gege-

vens in de stripboekenserie Asterix en

Obelix.

Suggesties voor wandelingen

16 - 171717


Deze Gilde-stadswandeling begint bij het station (maar kan ook op een ander punt opgepakt worden) en voert langs de belangrijkste gebouwen uit de Woerdense historie. De looptijd is 45 minuten. Onder begeleiding van een gids is deze wandeling te boeken bij VVV Woerden, 0348-414474, [email protected], www.vvvwoerden.nl

1 Het station is tussen 1911 en 1913 gebouwd naar ontwerp van architect W. de Jong. Van 1854 tot 1913 deed een houten spoorwegkeet dienst als stationsgebouw.

2 Loop vanaf het station rechtdoor richting centrum, over de Stationsweg naar de Snellerbrug. Van deze brug prachtig uitzicht op het links gelegen ‘Defensie-eiland’, tot begin deze eeuw in gebruik als intendance van defensie en in 2006 door de gemeente aangekocht. Er zijn vergevorderde plannen om het Defensie-eiland te ontwikkelen. Tevens is een deel

van de singels te zien die om de hele binnenstad van Woerden liggen en die tussen 1702 en 1705 zijn gegraven ter versterking van de vestingstad Woerden. Aan de andere kant van de brug, aan de Oude Rijn, ligt de villa El Dorado (zie foto) en links daarvan, tussen de bomen, de van 1863 daterende villa Rijnoord waar de familie Bredius woonde, die in de 19e eeuw veel belangrijke bestuursfuncties in Woerden en omgeving vervulde.

3 Sla linksaf en loop over de Oostdam waar een rij oude herenhuizen staat, gebouwd tussen 1867 en 1870. Vanaf het centrum gezien heet het eerste huis in de rij Alpha en het laatste Omega, naar de eerste en laatste letters van het Griekse alfabet. Loop, ook nog aan de Oostdam, langs de voormalige notariswoning Welgelegen met achter in de tuin een tuinhuisje van zandsteen naar het model van een Chinese pagode.

4 Verderop ligt links het Kasteel van Woerden, tussen 1407 en 1415 in opdracht van Hertog Jan van Beieren gebouwd. Het Kasteel is nu in gebruik als restaurant, zalencentrum en trouwzaal. De linkervleugel is in gebruik als woonhuis.

Rechts loopt de straat uiteindelijk wat omhoog. Dit deel, de Hogewal, is een van de twee restanten van de verdedigingswallen. De Hogewal liep oorspronkelijk, onderbroken door een poort, door naar het Kasteel. Toen de verdedigingswallen eind 1800 werden weggehaald, werd die van de Hogewal ontzien; daar waren inmiddels begraafplaatsen ingericht.

5 Ga rechtdoor met het Kasteel aan de linker-hand, de Rijnstraat in. Tot 1961 stroomde hier nog de Oude Rijn, die via aflopende steegjes links en rechts bereikbaar was. Hier staan veel cultuurhistorisch interessante gebouwen. Eerst kom je langs de Bonaventurakerk,

Historische stadswandeling Woerden

18 - 191918 -


gebouwd in 1890 naar een ontwerp van Nicolaas Molenaar, een leerling van de grote architect Cuypers. Op de nrs. 44-46, staat een oud pakhuis uit 1888. Op nr. 42, op de hoek van de Romeinsteeg, staat een oud dubbel herenhuis uit 1873. Het pand op nr. 35 dateert van 1911 en is ontworpen door de Woerdense architect P. Karsdorp. Op nrs. 32-34 staat de oude markthal van H.S. Hamburger, vader van de bekende streekromanschrijver Herman de Man, wiens geboortehuis op nr. 24 staat. Nr. 29 is een 17e-eeuws pand met op de verdieping een paar prachtige vierruits schuifvensters.

6 Volg de Rijnstraat naar de Haven. Deze ontstond in 1904 door het afgraven van de vestingwallen. Rechts ligt de Westdam met het oude stadhuis, in 1888 gebouwd naar tekeningen van Nicolaas Molenaar. Kijk even naar het beeld van het jonge stel: zij kijkt naar het stadhuis en hij naar de bank! Links van het stadhuis begint het stadspark met daarin de Israëlitische Begraafplaats uit 1856.

7 Sla linksaf de Meulmansweg in; rechts staat een rij prachtige herenhuizen langs de Haven, gebouwd na het slechten van de oude stadswallen en het graven van de Haven. Verderop op de Meulmansweg staat rechts een aantal oude kaaspakhuizen

en net in de Eendrachtstraat een prachtig kaaspakhuis uit 1900. (Kenmerkend voor de Woerdense kaaspakhuizen zijn de diefijzers [tralies] voor de ramen.) Vervolg de route over de Meulmansweg met links het markante Arsenaal en de kaasbel uit 1925 met interessante opschriften. Ga vervolgens de rechts gelegen parkeergarage Castellum in, waar grote panelen op beide verdiepingen het verhaal van het Romeinse verleden van Woerden illustreren.

8 Als je in de garage uitgekeken bent, neem je de lift omhoog naar het vernieuwde Kerkplein en de Petruskerk, waarvan de bouw rond 1372 is begonnen. Je loopt dan bovenop het Romeinse Castellum waarvan de contouren met behulp van de stenen strip met afbeeldingen van de Romeinse historie zijn gemarkeerd. Als je je omdraait, zie je de Kazerne uit 1790 en rechts de voorkant van het Arsenaal, gebouwd in 1762. Steek het Kerkplein over en loop langs de Petruskerk, dan verschijnen aan het einde rechts Concordia, een voormalig logement uit 1878, en links het prachtige Oude Raadhuis, dat tegenwoordig dienstdoet als Stadsmuseum. Dit museum, met regelmatig wisselende tentoonstellingen en een vaste expositie van oude voorwerpen uit Woerden, vooral uit de Romeinse tijd, is een bezoek waard.

9 Blij dat je niet in vroeger tijd tot spot van de bevolking op het stenen schavotje hebt gestaan, sla je rechtsaf de Havenstraat in, langs het Stedelijke (later Gereformeerde) Weeshuis op nr. 6, met het oudste deel uit 1604. Op nr. 39 staat vermoedelijk het oudste huis van de Havenstraat in zijn oorspronkelijke vorm en op nr. 30 het oude waterschapskantoor met prachtige tegeltableaus in de pui. Loop de Havenstraat uit en sla rechtsaf op de Wilhelminaweg; hier is de stellingmolen ‘de Windhond’ te zien, in 1755 gebouwd op het andere nog resterende deel van de oude stadswal. Keer om en loop de andere kant op over de Wilhelminaweg. Links ligt het Franciscaner klooster uit 1899, gebouwd in de tuin van de Bonaventurakerk. Als je de achterkant van de kerk gepasseerd bent, liggen rechts het Wasserijgebouw op het Defensie-eiland en het Kasteel in het water. Loop langs het Kasteel via de Oostdam naar het NS-station.

2

74

8 9

9

1

2

8

20 - 2121


De archeologische opgraving van het Romeinse schip vond in 2003 plaats. ‘Daar was destijds veel belangstelling voor’, vertelt Vlot. ‘Toen ontstond het idee om het vaartuig na te bouwen en het op die manier terug te geven aan de rivier. Het is een reconstructie omdat sommige de-len nooit zijn teruggevonden, zoals het roer. Dat lijkt op een grote pol-lepel, maar niemand weet of het er echt zo heeft uitgezien. De resten van het opgegraven schip liggen in conserveringsbaden en moeten daar nog heel lang in liggen voordat ze tentoongesteld kunnen worden.’ De boot is gemaakt van eikenhout. ‘Het heeft drie maanden geduurd voordat we bomen hadden gevonden. Ze komen uit de omgeving van Zwolle, heel toevallig uit dezelfde omgeving als die van de oorspronke-lijke De Meern I. Helaas waren ze van mindere kwaliteit dan gehoopt. De rotte plekken moesten worden uitgebikt en door nieuw hout worden vervangen. Daar ging een hoop tijd in zitten.’

Padvinder op het waterVlot is bij toeval in het project gerold. ‘Mijn vrouw en ik zijn heel be-

trokken bij Woerden. De stad gaat mij echt aan het hart. Ik woon er nu zo’n vijfendertig jaar. De gemeente kent me en heeft me gevraagd om mee te werken. Ik ben nogal een vastbijter, als ik ergens aan begin wil ik het goed doen en het ook daadwerkelijk afmaken. Bovendien is wa-tersport een grote hobby. In mijn jonge jaren was ik zeeverkenner, zeg maar padvinder op het water. Als twaalfjarige ben ik met zeilen begon-nen. Op het water moet je blind op elkaar kunnen vertrouwen en veel aan teambuilding doen. En ik vond het leuk om knopen te leren leggen. In de jaren daarna heb ik een zeiljacht op Loosdrecht gehad. En nu ligt er achter mijn huis een sloepje, want zonder iets kan ik niet.’

In de ontdekkingsfaseMet zijn sloep is hij al meerdere malen de routes afgevaren. ‘Overal waar het schip komt, ben ik geweest. In de ontdekkingsfase heb ik ook met enige regelmaat de vaarroute gemeten met een lasermeter. Het schip is vijfentwintig meter lang en kan niet overal doorheen.’Vanwege de lengte moesten ook de afmeerplekken aan de Haven en

De reconstructie van het Romeinse vrachtschip De Meern I is klaar en vaart over de Woerdense

Singels. Henk Vlot, voorzitter van de Stichting Romeins Schip Woerden: ‘Er is belachelijk veel tijd in

gaan zitten, toch beleef ik er veel plezier aan.’

‘Het schip is teruggegeven aan de rivier’-Op een Romeins vrachtschip de omgeving van Woerden verkennen-

‘Het roer lijkt op een grote pollepel, maar niemand weet of het er echt zo heeft uitgezien’

22 - 23


bij het Kasteel worden aangepast. ‘Het schip heeft haar vaste ligplaats in feite op de Limes, de grensrivier van het Romeinse Rijk. Dan heb ik het over de Oude Rijn, de singels zijn van later. In Woerden vind ik de route via de zuidelijke singels het mooi-ste, dan vaar je langs het Brediuspark, het Westdampark en de Joodse begraafplaats. Landschappelijk is het daar prachtig. Maar de noordkant heeft ook genoeg te bieden, bijvoorbeeld de molen, het Kasteel, de kerken en het Defensie-eiland. Dat is cultuur-historisch weer heel interessant.’

Info rondvaartKijk voor tijden en prijzen van de rondvaarten met de replica van het Romeinse schip De Meern I op www.romeinsschipwoerden.nl.

Fort WierickerschansIn het rampjaar 1672 kwam stadhouder Willem III erachter dat er bij de Oude Rijn een zwakke schakel was in de Oude Hollandse Waterlinie. In januari 1673 gaf hij, ter versterking van die plek, opdracht voor de bouw van een fort en al in augustus 1673 was Fort Wierickerschans gereed. Tot 1815 deed het dienst als fort, maar toen de Oude Hollandse Waterlinie werd vervangen door de Nieuwe Hollandse Waterlinie, die oostelijker lag, verloor het fort zijn verdedigende functie. Het werd Hoofddepot van ‘s Rijks Buskruit. Voor zover bekend is daar nooit een ramp gebeurd. De inwoners van Bodegraven hebben dan ook al die jaren onbekommerd geslapen, want niemand was zich bewust van het grote ontploffingsgevaar zo dicht bij het dorp. Vanaf begin 1900 heeft het nog andere bestemmingen gehad, onder andere als interneringskamp tij-dens de Eerste Wereldoorlog en de laatste tientallen jaren als opslag voor het legermuseum.De ligging van het fort is magnifiek, omringd door weilanden en water vormt het een blikvanger in het landschap. Van de oorspronkelijke gebouwen uit 1673 is niet veel meer over, maar de gebouwen uit latere periodes zijn zeer de moeite waard. Het fort, dat eigendom is van Staatsbosbeheer en de Stichting Fort Wierickerschans, wordt ingrijpend gerestaureerd, maar is intussen gewoon open voor het publiek. Staats-bosbeheer geeft vanuit het op het fort gelegen Groene Hart Informatiecentrum excursies binnen en buiten de muren, over de geschiedenis en de geheimen van het fort, en over de uitbundige flora en fauna in de omgeving. Mooie, vergevorderde plannen zijn er ook. Zo moet het fort een levendige ontmoetingsplaats worden met allerlei activiteiten en publieksmanifestaties, een restaurant en een aanlegsteiger voor plezier-vaart. Er kunnen conferenties, beurzen en feesten georganiseerd worden. Plaats genoeg voor al deze plan-nen die het Fort weer middenin de eenentwintigste eeuw zullen plaatsen. Info: www.groenehartcentrum.nl

JaagpadenIn de omgeving van Woerden liggen twee jaagpaden. Het voorttrekken van een schip werd jagen genoemd, vandaar de naam jaagpad. Als de wind uit de verkeerde windrichting kwam, werden (vracht)schepen door de schipper, zijn vrouw of samen met de kinderen voortgetrokken vanaf de kade langs een rivier of kanaal. Trekschuiten konden niet op eigen kracht varen en werden altijd gejaagd. Obstakels als bomen en struiken werden weggehaald, want die belemmerden het voorttrekken. Wie genoeg geld had, gebruikte een paard. Het zwaarste was het in beweging zetten van het schip, als het eenmaal voer werd het trekken wat lichter. Bochten in de rivier vereisten een speciale techniek: in sommige bochten werden rolpalen geplaatst waar-langs het schip door de bocht ‘rolde’. Tussen Harmelen en Woerden en tussen Woerden en Nieuwerbrug liggen nog jaagpaden die inmiddels zijn geasfalteerd en als fietspad dienstdoen.

Ga eens naar de bieb en lees je in voordat je op stap gaat. Dat maakt een cultureel uitstapje nóg leuker. Over – bijvoorbeeld – de Romeinen is veel te vinden.Tip

24 - 25


Wiericke Route (rondwandeling)

Afstand: 27 km, ca. 6 à 7 uur. De route

kan worden ingekort door de bocht om te

gaan in Driebruggen. Lange wandeling,

voornamelijk over grasdijken. Prachtige

vergezichten. Langs sporen van de Oude

Hollandse Waterlinie, o.a. Fort Wiericker-

schans. Waterdichte schoenen aanbevo-

len in het soms lange gras, waar regel-

matig vee graast.

Startpunt met parkeerplaats: Fort Wie-

rickerschans, Weijpoort/Zuidzijde, Bode-

graven. Afrit 13, Nieuwerbrug, einde afrit

rechtsaf richting Nieuwerbrug. Over het

spoor en in Nieuwerbrug rechtdoor. Weg

rechtdoor volgen langs de Oude Rijn rich-

ting Bodegraven tot parkeerterrein aan de

linkerkant (direct na zijweg naar links).

Te zien: Fort Wierickerschans, Reeuwijkse

Plassen en Kippenkade, grutto’s, smienten

en pluimzegge, een ca. 1 m hoge plant die

heel oud kan worden.

Routebeschrijving

• Van parkeerplaats terug naar voor-

rangsweg, deze oversteken en linksaf

Weijpoort later Zuidzijde, fietspad langs

Oude Rijn.

• Bij elektriciteitshuisje weg oversteken

en linksaf (doodlopende weg, huisnr. 127

t/m 131). Weg volgen langs de gracht

van Fort Wierickerschans (aan linker-

hand). Met bocht in weg mee rechtsaf.

• Spoorlijn oversteken (pas op, onbe-

waakt!). Over weggetje langs boerde-

rij, dijk op en over metalen hek (bord

Groene Hart Prinsendijk, vrij wandelen).

Over grasdijk langs Enkele Wiericke

(aan linkerhand).

• Over hek, fietspad oversteken en langs

gemaal Prinsendijk naar A12.

• Vóór A12 even rechtsaf en direct linksaf

door 2 tunneltjes onder de snelweg door.

Na tunneltjes linksaf over ventweg en

vóór brug over Enkele Wiericke rechtsaf

Prinsendijk. Over hekken, steeds gras-

dijk volgen met water aan linkerhand.

• Na enkele km bij boerderij omgeven

door bomen over 2 houten hekken klim-

men. Weg vervolgen, klein stukje over

‘karrenspoor’, en waar dat naar rechts

afbuigt rechtdoor over dijk langs water.

• Na ca 200 m een klein stukje voorbij de

bocht in de Enkele Wiericke via het 2e

pad van de dijk af en door (of over) hek.

(Goed opletten: niet via het 1e pad direct

Wiericke route


26 - 27


Bij parkeerplaats 22118 rechtdoor Drie-

bruggen.

• Te Hogebrug 1e weg rechtsaf Hogebrug,

richting knooppunt 96. Over brug over

Dubbele Wiericke. Vóór bord ‘Einde be-

bouwde kom’ vóór hek op dijk klimmen

en door klaphek. Met bocht langs water

(aan linkerhand) door 2e klaphek. Over

grasdijk langs Dubbele Wiericke naar

Driebruggen.

• Vlak voor Driebruggen door 2 klaphek-

ken en Driebruggen in via Zuidkade

na de bocht door het 1e hek, waar ook een

markeringssticker op zit!). Smal pad tus-

sen slootjes langs Reeuwijkse Plassen.

• Einde pad rechtdoor, verharde weg en

bij ANWB Y 21214 linksaf Hekendorp. Na

huisnr. 12 linksaf, verharde weg verlaten

en door hek langs sloot (water aan lin-

kerhand) over tegelpad naar molen, 2x

door klaphek. Langs molen de dijk op en

rechtsaf, grasdijk langs Enkele Wiericke.

• Over houten hek bij stenen huis met

luiken.

• Einde pad vóór spoor linksaf. Met bocht

mee linksaf en scherp rechtsaf door

tunneltje onder spoor door, rechtdoor

Opweg en 1e weg rechtsaf Tiendweg.

• Na wit bruggetje over Enkele Wiericke

linksaf over hek en via grasdijk naar

Hekendorp.

• Einde grasdijk over hek en linksaf Stein-

sedijk, Hekendorp in. Te Hekendorp

bij voetgangersoversteekplaats links-

af trapaf en linksaf Opweg. Dorp uitlo-

pen en door tunnel onder spoorlijn door.

(smal straatje met dijkhuisjes).

Te Driebruggen De Groendijck overste-

ken en Noordkade langs water volgen.

• Bij gemaal rechtdoor over hek.

• Onder viaduct A12 door en Dubbele

Wiericke volgen.

• Te Nieuwerbrug linksaf ophaalbrug over,

Weijpoort. Na 300 m via voetpad langs

Oude Rijn nog ca 1,5 km naar parkeer-

plaats Fort Wierickerschans.

28 - 2929


‘Van de zomer gaan we varen’

Sinds anderhalf jaar wonen Woody en Selma van Olffen-Tromp met hun drie kinderen Fenna, Marrit

en Wessel in Woerden. Het jonge gezin verhuisde voor werk van Maastricht naar het Groene Hart.

Op de fiets en te voet verkennen zij de omgeving. ‘Er is hier nog een heleboel te ontdekken.’

Woody werkt als docent aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en Selma is neuroloog in het Nieuwegeinse St. Antonius Ziekenhuis. Beiden kenden de omgeving niet. Selma: ‘We hebben de kaart gepakt en onze werkplekken aangekruist. We wilden dicht bij een snelweg en een treinsta-tion wonen. Toen kwamen we uit op Woerden. Het bevalt tot nu toe goed.’ Woody: ‘Het was een sprong in het diepe, maar alles is zo heerlijk dicht-bij: je bent zó op het strand in Scheveningen, in Amsterdam of in Utrecht. Vanuit Maastricht is dat een hele reis. Het is hier ook lekker rustig. Met kleine kinderen heb je geen behoefte aan de drukte en de onveiligheid van een grote stad.’

Kindvriendelijke omgevingEerst werd de stad Woerden verkend. Selma: ‘We namen elke keer de fa-milie mee op een standaardrondje langs de Oude Rijn, door het Bredius-park, zo de stad in.’ Woody: ‘Vanzelfsprekend hebben we de horeca uitgeprobeerd. Als Maastrichtenaren doe je dat. Vooral de cafés op het Kerkplein zijn favo-

riet. Op zaterdagmiddag drinken we er vaak een kopje koffie met een krantje erbij, terwijl de kinderen over het plein rennen.’Selma: ‘De omgeving is heel kindvriendelijk. We zijn bijvoorbeeld al een paar keer naar het Oortjespad gefietst vlak bij Kamerik, daar zijn een klein zwembadje en een kinderboerderij. Kamerik is een mooi dorpje met water in het midden. Je kunt er heerlijk ijs eten.’ ‘Ook de fietsroute naar Oudewater en Snelrewaard is een aanrader’, vindt Woody. ‘Qua natuur was dat tot nu toe het mooiste. De Lange Linscho-ten en de vergezichten. En onderweg kom je een paar prachtige huizen tegen. Als je terugfietst is de Bonaventurakerk in Woerden een opval-lend oriëntatiepunt.’

Beetje heimweeIn Zuid-Limburg doorkruiste Woody regelmatig het heuvelland. ‘Ik wandelde vaak. In de zomermaanden dertig tot veertig kilometer per dag, in de winter zo’n vijftien. Dat deed ik meestal met mijn buurman. Ik heb helaas nog geen nieuw wandelmaatje gevonden.’

-Op ontdekking rondom Woerden-

3130 -


BrediusparkPark Bredius is niet zomaar een aangename groene plek aan de rand van Woerden, maar een park waarin de vroe-gere agrarische bestemming nog duidelijk zichtbaar is. Schapen grazen in kleinschalige weilanden tussen hoogstam-boomgaarden vol appel- en perenbomen. Brede sloten, vijvers en dichtbegroeide eilandjes wisselen de weilanden af. Het Brediuspark met zijn vindingrijke heemtuin (met leuke namenhoek en medicinale hoek) is het bruisende hart van het park, want in dit centrum voor natuur- en milieu-educatie wordt van alles georganiseerd. De schuur is ver-gaderruimte en ontmoetingscentrum voor natuurverenigingen, er is regelmatig een natuur- of milieutentoonstelling, en schoolkinderen krijgen er op ludieke wijze natuur- en milieules. Jammer dat de monumentale boerderij die bij de schuur hoort in 2008 is afgebrand, maar gelukkig heeft de gemeente plannen om de boerderij te herbouwen. Het hui-dige park is te danken aan de familie Bredius die het stuk land in 1824 in bezit kreeg. In de loop der jaren verrezen er boerderij Batenstein (met de schuur) en Villa Rijnoord. De villa is nog steeds in het bezit van nazaten van de fa-milie Bredius en behoort niet tot het park. Tegenwoordig worden de boerderij, de schuur en het park naar de vroe-gere eigenaar genoemd en is de naam Batenstein in onbruik geraakt. Pas na 1873 kreeg het boerenbedrijf een enorme impuls en ging de familie zich ook op de zuivelproductie, de fruitteelt en de gras- en houtverkoop richten. In 1970 werd de gemeente Woerden eigenaar van het landgoed. Gelukkig gingen de plannen voor flatgebouwen aan de rand van het landgoed niet door. Het resultaat is een heerlijk park met bos, boomgaarden en stiltegebieden voor vogels. Info: www.brediusschuur.nl

Touw en heksen in OudewaterOudewater is een van de oudste stadjes van Nederland en een genot om te bezoeken. Dé plekken om op een gezellig terrasje te vertoeven zijn de Visbrug, Markt Westzijde en Markt Oostzijde. In een propvol winkeltje zijn curiosa als Swiebertje knapzakken, Stadswallen en Heksenbezems te koop, lekker ouderwetse zoetwaren. Het stadje barst van de mooie gebouwen en trapgevels, maar de speerpunten van Oudewater zijn toch het Touwmuseum, de Touwfabriek en de Heksenwaag. In de zestiende en de zeventiende eeuw was Oudewater bekend van de touwindustrie. De inwoners werden toen Geelbuiken genoemd, een naam die afstamt van de touwslagers die tijdens het werken gele vlekken op hun buik kregen omdat ze er bundels gele hennep omheen wikkelden. Hennep werd gebruikt om touw van te maken. In de Touwfabriek en het Touwmuseum kun je zien hoe het er vroeger aan toe ging: elke eerste zaterdag van de maand wordt een demonstratie gegeven over touw splitsen en knopen. Op de Heksenwaag woog men mensen die werden verdacht van hekserij. De toenmalige keizer Karel V gaf Oudewater als enige stad in Europa het privilege voor een eerlijk weegproces. De Waag uit 1482 staat in museum de Heksenwaag, waar je je nog steeds kunt laten wegen. Alle bezoekers ontvangen het officiële Certificaet van Weginghe als ze op de weegschaal gaan, en kunnen dan bewijzen dat ze geen heks zijn. Info: www.heksenwaag.nl en www.touwmuseum.nl.

Selma loopt tegenwoordig delen van het Groene Hart Pad, een lange-afstandwandeling. ‘Dat doe ik samen met een vriendin uit Rotterdam. Eens in de zoveel tijd weer een stukje. Het is heerlijk om je verhaal kwijt te kunnen en even nergens aan te hoeven denken.’Toch mist het stel de Limburgse heuvels. Dat is ook het enige waar ik heimwee naar heb. Het is rondom Woerden landschappelijk volkomen anders. Weidelandschap met koeien en schapen in plaats van bossen en heuvels.’Selma: ‘Hier zijn veel meer sloten en plassen. Al dat water is nieuw voor ons. We hebben deze winter zelfs voor het eerst met z’n allen geschaatst.’ Woody: ‘Onze kinderen willen ook ontzettend graag varen. Er zijn veel bootjes, onder andere op de Nieuwkoopse Plassen. Van de zomer gaan we er zeker eentje huren.’

Het Groene Hart Pad is een gemarkeerde langeafstandwandelroute van 192 kilometer die in een grote cirkel langs de rand van het Groene Hart loopt. Je kunt het pad heel eenvoudig in dagetappes indelen en telkens één dag lopen.

Tip

‘Vanzelfsprekend hebben we de horeca uitgeprobeerd. Als Maastrichtenaren doe je dat. Vooral de cafes op het Kerkplein zijn favoriet’'

32 - 33


• Na 5e hek op kruising met karrenspoor

rechtdoor richting hoge bomen/weg en

einde graspad linksaf asfaltweg.

• 1e witte brug rechtsaf water over en met-

een rechtsaf pad tussen sloten. Brugge-

tje over, langs Huis te Linschoten.

• Nog een (wit) bruggetje over en recht-

door Noord-Linschoterdijk.

• Einde weg linksaf en bij ANWB Y 10248

rechtdoor Linschoten, G. van der Valk

Bouwmanstraat. Te Linschoten 1e weg

rechtsaf Liefhovendijk.

• Splitsing rechtsaf Liefhovendijk.

• Brug over, rechtsaf en meteen linksaf

Engherkaderoute (rondwandeling)

Afstand: 12 km, ca. 3 uur. Langs de rand

van het majestueuze Landgoed Linscho-

ten, over een eeuwenoude graskade en

door twee oude plaatsjes met gezellige

terrasjes en historie: een perfecte afwis-

seling van natuur en cultuur.

Startpunten met parkeerplaats: Mont-

foort. Of IJsselstein.

Te zien: Landgoed Linschoten, historisch

centrum Montfoort en beschermd dorps-

gezicht Linschoten.

Routebeschrijving

• De route start in Montfoort bij knoop-

punt 98, op het IJsselplein bij de sluis

aan de noordzijde van de stadspoort.

• Op IJsselplein rechtsaf sluis over IJs-

selkade, verderop fietspad.

• Einde pad linksaf om industrieterreintje

heen en rechtsaf grasdijk op.

• Einde pad linksaf door viaduct.

• Einde pad Waardsedijk oversteken en

rechtdoor, hek door en grasdijk op.

• Pad door de polder met 5 hekken/over-

stappen. Na het 4e hek maakt grasdijk

haakse bocht naar rechts.

Dorpstraat. Eerste weg rechtsaf Vaart-

kade Z.z. Einde weg rechtsaf en einde

weg linksaf De Beide Vlooswijkenlaan.

• Kruising linksaf Laan van Rapijnen.

Brug over en meteen rechtsaf, graspad

langs water.

Alternatief als het graspad is afgesloten

(wegens werkzaamheden): brug over

en 1e weg rechtsaf (doodlopende weg)

langs sporthal. Meteen na sporthal pad

rechtsaf en op splitsing linksaf.

• Vóór water linksaf, pad op grasdijk en

einde dijk rechtsaf, Cattenbroekerdijk

(ca. 3 km).

• Te Montfoort rechtdoor voorrangsweg

oversteken Doeldijk. Doorlopen tot IJs-

selplein bij sluis en stadspoort.

Ommetje Woerden Zuid


Afstand: een uur lopen



Te zien: Wandeling door het kantorengebie-

den Honthorst en Middelland. Gaat langs

de Singel, Irisstraat, Industrieweg, Ampe-

reweg, de Boerendijk, Waardsebaan, om

Sportpark Cromwijck heen, over de Krom-

wijkerdijk, Polanerzandweg, M.A. Reinalda-

weg, Jaap Bijzerweg, Van der ValkBouman-

laan en langs NS Station.

Ommetje Woerden West


Afstand: een uur lopen



Te zien: Wandeling door de woonwijk

Molenvliet. Gaat over de Hollandbaan,

Molenvlietbaan, Maasoord, Waaloord, De

Overtoom, Polderbaan, Waardsebaan,

Parklaan en Weidepad.

Engherkaderoute Ommetje Woerden Zuid Ommetje Woerden West


34 - 3535


‘Elk seizoen heeft zijn eigen charme’

Wandelen en fietsen dicht bij huis zijn de grote hobby’s van Marjan en Ad Duurkoop uit Woerden.

De Grechtroute is favoriet. In alle seizoenen, bij twintig graden boven nul, maar ook bij min tien.

‘Het is zo jammer dat weinig mensen uit Woerden weten hoe mooi de omgeving is waarin ze wonen’, zegt Marjan. Samen met haar man Ad ge-niet ze van de natuur en de rust in de weidse polder. ‘Ik ben hier geboren en getogen. We zijn fervente fietsers en wandelaars, het is echt onze hob-by. Zelfs tijdens een strenge winter, als de bomen met rijp bedekt zijn en alle sloten en plassen dichtgevroren, zijn we buiten te vinden. Dat wil-len we niet missen. Prachtig! Mensen reizen vaak uren om lekker weg te zijn, terwijl ze voor een leuk dagje uit ook gewoon in de buurt terecht-kunnen’, vertelt Marjan.

Ouderwets picknickenIn een straal van dertig kilometer rond Woerden is er volgens hen genoeg te doen. ‘Onze favorieten zijn de Grechtdijk en de Grecht-kade. Tegenwoordig zijn er ook wandelpaden door de polders. Aan de Grechtroute staan picknicktafels. Als we die route doen, ne-men we achterop de fiets of in de rugzak broodjes mee om ouder-wets te picknicken. Hartstikke gezellig’, zegt Ad. ‘Dat is echt genieten. Je hoort hier niks, op de vogels na dan.’Marjan en Ad houden van elk seizoen, want ieder jaargetijde heeft zijn

eigen charme. ‘Als het gesneeuwd heeft is de natuur in de polder een sprookje. En als het hard genoeg gevroren heeft, zie je op de Grecht hon-derden schaatsers. In de zomer kun je er heerlijk vissen en kanoën. Dat maakt onze tochten altijd weer anders’, vertelt Ad.

Luie ringslangen‘In het voorjaar groeien langs de Grechtkade berenklauwen. Bloemen met dikke stengels en van die gigantische witte schermbloemen. Ze wor-den soms wel twee meter hoog. En half maart liggen ringslangen zich lekker lui op te warmen in de lentezon. Kinderen vinden die lange slan-gen met hun gele vlekken achter de kop fascinerend. Zo leren ze op een leuke manier de natuur kennen. De hele Grechtroute is zo’n tien kilome-ter lang. Een prima afstand. Desgewenst kun je ook slechts een deel van de route lopen. Eigenlijk zou elke Woerdenaar de Grechtroute minstens één keer moeten doen. Een ervaring om nooit te vergeten’, zegt Marjan.

Meegenieten met deze hobbyisten? Kijk op www.degroenestart.nl

-De ongekende rust van de Grechtroute-

‘Eigenlijk zou elke Woerdenaar de Grechtroute minstens een keer moeten doen. Een ervaring om nooit te vergeten’

36 - 37


De ringslang Ringslangen zijn de grootste slangen die in Nederland voorkomen. Dat klinkt angstaanja-gend, maar voor de mens zijn ze volstrekt ongevaarlijk. Maar kikkers, salamanders en padden kunnen zich beter niet in het territorium van een ringslang vertonen, want voor een lekkere groene kikker wil de ringslang wel een eindje om. Met huid en haar wordt de prooi in één keer verschalkt. De ringslang behoort tot de gladde slangen, is licht- of donkerbruin tot grijs van kleur en meestal één meter of langer. Hij leeft graag vlak bij water, in moerassige gebie-den en natte graslanden; meestal komen ze rond half maart uit hun winterslaap. In Nederland staat hij op de lijst van bedreigde diersoorten. Hij houdt van lekker warm en ligt graag op een beschut plekje te zonnen om zijn letterlijk stramme lijf op te warmen en soepel te kunnen bewegen (of te vluchten). Zwemmen kan hij als de beste. Omdat de temperatuur in Nederland naar zijn smaak te fris is, maakt hij voor de voortplanting gebruik van broedhopen, plekjes met rottend plantaardig materiaal en veel blad. Door de warmte van het rottingsproces in zo’n broedhoop worden de eieren uitgebroed. Om de ringslang een handje te helpen worden er op enkele plaatsen in Nederland broedhopen aangelegd. In de winter gaan ze in winterslaap on-der braamstruiken of takkenbossen, of in een oud konijnenhol.

De boomvalkDe boomvalk is een ware vliegkunstenaar die zijn prooien moeiteloos in razendsnelle vlucht uit de lucht plukt. Tot zijn favoriete voedsel behoren onder andere de boerenzwaluw en de gierzwaluw, die qua vliegen toch ook een naam hoog te houden hebben. Een lekkere libel of een sprinkhaan vangt én eet hij in de vlucht. Hij is slechts kort in Nederland, van eind april tot uiterlijk eind oktober, overwinteren doet hij in Afrika. Deze kleinste broedende valk in Nederland staat helaas op de rode lijst en is daarom een beschermde vogel. Boomvalken ge-bruiken oude nesten van andere vogels om te broeden en leggen laat in het seizoen eieren, zodat ze voldoende grote insecten en kleine vogeltjes als vinken en spreeuwen kunnen vangen om hun jongen groot te brengen. De boomvalk wordt hoog in de lucht vaak verward met de gierzwaluw, omdat hij relatief klein is en langgepunte vleugels heeft. Toch is hij vrij makkelijk te herkennen aan zijn witte wangen en zijn bruinrode broek. Mannetjes en vrouwtjes zien er hetzelfde uit en komen veel voor in veengebieden, onder andere langs de Grecht.

38 - 39


• Na bocht naar links rechtsaf brug over

en met de sloot aan de linkerhand rich-

ting dijk.

• Einde weiland sloot oversteken via

plank (met leuning) en linksaf dijk op.

• Dijk langs de Grecht volgen (enkele

klaphekjes) tot jachthaven en pontje.

Hier linksaf en verderop rechtsaf Jozef

Israëlslaan.

• Op rotonde bij ANWB Y 9416 richting

Montfoort.

• Brug over de Oude Rijn oversteken, bij

stoplichten linksaf en direct weer links-

af Kromwijkerkade.

• Driesprong rechtsaf en meteen linksaf

bruggetje over. Graspad eerst links en

later rechts van het water volgen en

einde pad rechtsaf.

• Na klaphek en bruggetje linksaf en verder-

op weer linksaf langs Oudelandseweg.

• Thijssepad oversteken en bij ANWB Y

759 rechtdoor, fietspad.

• Na ca. 1 km linksaf het terrein van de

Boerinn op, betonnen pad uitlopen, erf

op en na de boerderij rechtsaf. Pad naar

links volgen en door klaphek.

• Betonnen pad langs sloot volgen, wordt

na 2e overstapje graspad.

Grechtroute (rondwandeling)

Afstand: 8 km, ca. 2,5 uur. Dwars door

het waterrijke Brediuspark en vervolgens

door de polder, voornamelijk over verhar-

de (fiets)paden. Slechts een klein deel,

dwars door de weilanden, is onverhard.

Startpunt: Infopaneel bij ingang Bredius-

park in Woerden (ca. 5 min. van NS-station

Woerden).

Te zien: Brediuspark (www.brediusschuur.nl),

Gemaal Kamerik-Teylingen.

Aanlooproute

Vanaf NS-station: met de rug naar hoofd-

ingang NS-station rechtdoor Stationsweg,

Utrechtsestraatweg oversteken en recht-

door. Na brug Oudelandsweg oversteken

en rechtsaf. Hier staat het infopaneel van

de Grechtroute.

Routebeschrijving

• Bij infopaneel Grechtroute linksaf Bre-

diuspark in Rijnoordpad.

• In het park 1e pad rechtsaf, bocht naar

links volgen en kruising rechtdoor het

voetpad op.

• Bij Brediusschuur rechtsaf klaphekje

door en verderop linksaf.

• Einde kade rechtsaf Rijnkade.

• Einde weg linksaf brug over en meteen

rechtsaf Westdam.

• Om de jachthaven heen, naar rechts

en Haven op. Singel volgen Emma-

kade, wordt Nassaukade en vervol-

gens Prins Hendrikkade.

• Kruising met Wilhelminaweg rechtsaf

en tussen kerk en kasteel door met

bocht naar rechts.

• Driesprong rechtsaf richting Harmelen.

• Bij ANWB Y 68925 rechtsaf terug naar

het station. Links aan de overkant staat

het infopaneel van de start van de route.

Trekvaartroute (fietstocht)

Afstand: 35 km, ca. 4 uur.

Startpunten met parkeerplaats: NS-sta-

tion Woerden. Of parkeerplaats Linscho-

terbos bij Linschoten, parkeerplaats zwem-

bad Oudewater, Papekop, Hekendorp.

Te zien: Stadsmuseum en streekmarkt

(www.stadsmuseumwoerden.nl en

www.streekmarktwoerden.nl) in Woerden,

Touwmuseum (www.touwmuseum.nl) en

Heksenwaag (www.heksenwaag.nl) in Oude-

water, Landgoed en Huis te Linschoten bij

Linschoten.

Bijzonderheden: Fietsverhuur bij NS-

station Woerden.

Aanrijroute

• Vanaf NS-station Woerden: met de rug

naar hoofdingang NS-station 2x linksaf

rood fietspad op en over viaduct. Fiets-

pad volgen langs singel, dan Hortensia-

straat. Meteen na brug linksaf, weg

oversteken, Waardse Dijk. Bij stoplicht

weg oversteken, richting Oudewater

en vervolgens richting Papekop volgen

naar de Kromwijkerdijk.

Routebeschrijving

• Op Kromwijkerdijk bij ANWB Y 68924

linksaf Papekop.

• Langs voormalige molen en onder A12

door.

• Bij picknickplaats rechtsaf fietspad,

Vinkjesland.

• Via Zwarte Dijkje langs Diemerbroek

en te Papekop bij stoplichten weg over-

steken en linksaf fietspad Papekop-

perstraatweg.

• 1e weg rechtsaf Ruige Weide en na ca. 1

km linksaf Zuringkade (smal paadje).

• Einde weg rechtsaf Hekendorpse Buurt-

weg.

• Te Hekendorp bij huisnr. 80 linksaf fiets-

pad, brug over (zelfbediening) en op dijk

rechtsaf.

• 1e weg linksaf Hoenkoopse Rijweg, la-

ter Hoenkoopse Buurtweg. Einde weg

linksaf De Meent.

Grechtroute

Trekvaartroute

Met dank aan Struinen en Vorsen

Suggesties voor wandelen fietsroutes

40 - 41

• Weg oversteken en fietspad linksaf

Utrechtsestraatweg. Bij huisnr. 1 rechts-

af IJsselvere.

• Te Oudewater brug over en rechtdoor

Havenstraat. Bij stadhuis rechtdoor Korte

Havenstraat en op Marktplein OZ recht-

door Leeuweringerstraat.

• 1e straat rechtsaf Reijersteeg, 2e

straat linksaf Lange Burgwal, boog-

brug over en rechtsaf Noord Linscho-

terkade, deze ca. 6 km volgen.

• Einde weg linksaf Haardijk en 1e weg

rechtsaf Schapenlaan.

• Einde weg linksaf Noordlinschoterdijk,

1e weg rechtsaf brug over en meteen

linksaf.

• Provinciale weg oversteken en recht-

door Engerzandweg, te Linschoten

Dorpstraat en vervolgens Korte Lin-

schoten O.Z.

• Bij huisnr. 3 voetgangersbrug over en

rechtsaf, water volgen, Korte Linscho-

ten W.Z.

Het sap in de stengels van de berenklauw zorgt ervoor dat de huid geen zonlicht meer kan verdragen en verbrandt, wat een rode, gezwollen huid kan veroorzaken. Niet plukken dus.Tip

• Bij fietspad op brug gelijk oversteken en

Korte Linschoten W.Z. vervolgen.

• Onder A12 door en Kromwijkerdijk vol-

gen tot ANWB Y 68924, het beginpunt

van de route.


42 - 4343


‘Dit was tien eeuwen geleden één groot drassig veengebied’

‘De natuur rond het dorpje Kamerik is prachtig. Wandelend over de kades kun je je niet voorstellen

dat dit tien eeuwen geleden één groot drassig veengebied was’, zegt Jan Stol, een geboren en

getogen Kameriks poldermens.

Na de ontginning van de veengrond, omstreeks de 12e eeuw, is het dorp Kamerik ontstaan. Het eerst zo drassige veengebied is bewoonbaar ge-maakt om arme boeren te voorzien van een stukje land. Kijkend naar de kaart van He eeld in gelijke, langgerekte percelen land. Destijds heeft de Bisschop van Utrecht opdracht gegeven om het land te ontginnen en boerderijkavels te vormen. Elk gezin kreeg zijn eigen plekje. Tot op de dag van vandaag is dit terug te zien op de kaart’, zegt Stol.

Vissen en zonnebadenDe polder Oortjespad is een van de bekendste gebieden rond Kamerik. Op het recreatieterrein Oortjespad zijn allerlei voorzieningen. Zo zijn er een kinderboerderij, een peuterbadje en een bezoekerscentrum. Je kunt vissen in de visplas en er is ruimte genoeg om lekker in de zon te liggen. ‘Het gebied is ideaal om er een dagje tussenuit te trekken. Voor jong en oud is er genoeg te doen’, zegt Stol.Natuurgenieters zijn aan het juiste adres in Kamerik. ‘We hebben hier een oer-Hollands polderlandschap. In onze omgeving grazen de koeien

en schapen nog in de wei. Je kunt de sappige weilanden op diverse ma-nieren doorkruisen: wandelend, op de fiets of in een bootje. Alles is even betoverend.’

Culturele bezoekjes‘In de winter is het ook prachtig. Vaak zijn het gras, de knotwilgen en de houten hekken bedekt met een dikke laag rijp. En als er sneeuw ligt is het hier helemaal sprookjesachtig. Ook in de winter worden er wan-deltochten georganiseerd. Wandelen door het winterwonderland van Kamerik is eigenlijk een must voor iedereen’, zegt Stol. ‘Verschillende boerderijen in het poldergebied zijn toegankelijk voor be-zoekers. Zo kun je een kijkje nemen bij kaasboeren, boomkwekerijen en andere boeren die gasten toelaten op hun terrein. Een wandeling door de polder is echt een belevenis. Genietend van de natuur kun je leuke culturele bezoekjes doen’, zegt Stol.

42 - 43

-Genieten van oer-Hollands polderlandschap-

44 - 45


Een oortje betalenInwoners van Teckop die in Kanis naar de kerk gingen, moesten een flinke omweg van enkele kilometers maken via Kamerik. Of tol beta-len, een oortje, om rechtstreeks via het grondgebied van Hoeve het Oortjeshek ter kerke te gaan. Een oortje was een muntstuk, dat ongeveer een kwart stuiver waard was. Een glas jenever kostte ook een oortje. Of daar de uitdrukking ‘Je laatste oortje versnoepen’ vandaan komt, vermeldt het etymologisch woordenboek niet. Vanaf welk jaar er tol betaald moest worden is niet te achterhalen, maar wel bekend is dat Sophia Henriëtte die de hoeve in 1898 erfde, in 1902 nog een huurcontract liet opmaken waarin stond dat het pad ‘nimmer als openbare weg zonder bijzondere vergunning gebruikt mocht worden.’ Tolheffen raakte echter uit de mode en in 1919 werd de tol afgeschaft. Inmid-dels is het op zonnige dagen een drukte van belang op het Oortjespad, de smalle weg die de N212 met Kamerik verbindt. Moderne elektro-nische tolpoortjes staan er niet en die zullen vast nooit verschijnen. Daarvoor is het economisch belang van het weggetje gelukkig te gering.

Gezellig en leerzaam: Recreatieterrein OortjespadWie in Kamerik is geweest maar Recreatieterrein Oortjespad heeft overgeslagen, heeft iets verkeerd gedaan. Want dit dyna-mische gebied is een kijkje echt waard. Het Bezoekerscentrum Oortjespad fungeert als routepunt voor enkele magnifieke wandelingen en fietstochten dwars door de Venen. Maar er is meer, want het Oortjespad is een eldorado voor kinderen (en ouders) die meer willen weten over de natuur. Die – bijvoorbeeld – willen ervaren hoeveel natuurgeluiden je hoort als je een paar minuten zwijgt. Behalve een vaste natuurtentoonstelling zijn er regelmatig interessante tijdelijke exposities. De kinderboerderij staat middenin de weilanden en is rijk gevuld met ezels, geiten, zwarte zwanen, pony’s, ooievaars en hang-buikzwijntjes. Hengelaars kunnen (mits met visvergunning) hun hengel uitgooien in visplas Eend alias De Put; er wordt gefluisterd dat het water visrijk is. Wie er te voet op uittrekt moet rekening houden met onverharde paden en natte voeten: stevig schoeisel aanbevolen. Info: www.recreatiemiddennederland.nl/terreinen/de-venen/oortjespad.html.

Nieuwkoopse PlassenHet bijzondere van de Nieuwkoopse Plassen is niet de weidsheid van het open water, maar het intieme karakter van de wir-war van kronkelige sloten en stroken land (legakkers) die dichtbegroeid zijn met moerasbos, riet en gras; voorbij elke bocht in deze doolhof doemt een verrassing op. Het gebied is zo’n 1400 ha groot en wordt beheerd door Natuurmonumenten. De Noordeinder- en de Zuideinderplas beslaan ongeveer de helft van dit natuurgebied, de rest komt voor rekening van de legakkers en petgaten, die zijn ontstaan door het winnen van turf. Eénderde is stiltegebied en niet toegankelijk voor boten. Zeil- en motorboten kunnen terecht op de plassen, maar kano’s en fluisterboten kunnen ook een deel van de spannende doolhof verkennen. En daar is qua flora en fauna genoeg te zien en te horen. Zoals de grutto, de snor, de kleine karekiet en de purperreiger die hier veel voorkomt. Het riet wordt in de lente bevolkt door talloze vogels die er een nest bouwen en hun jongen grootbrengen. De zeldzame veenheide bloeit hier open en bloot, evenals de kale jonker, een eetbare distelsoort. Omdat koeien en schapen de veenweiden begrazen kunnen grote ratelaar, veenpluis, echte koekoeksbloem en blauwe knoop overleven. Info: www.natuurmonumenten.nl.

Het eerst zo drassige veengebied is bewoonbaar gemaakt om arme boeren te voorzien van een stukje land

Kanis Oukooproute

46 -

Kaderoute (rondwandeling)

Afstand: 12 km, ca. 3 uur. Deels onver-

hard door de weilanden, dus waterdichte

schoenen aanbevolen. Langs de kronke-

lende Grecht en door de polder. Loopt

een klein deel gelijk met de Grechtroute.

Startpunten met parkeerplaats: Kamerik

(centrum). Of het Oortjespad.

Te zien: Monumentale huizen in Kamerik,

Grecht.

Routebeschrijving

• Te Kamerik Mijzijde richting Woerden

(zuiden) volgen.

• Buiten bebouwde kom, bij huisnr. 6,

rechtsaf (recreatieboerderij de Boerinn).

• Langs boerderij rechtdoor, bordjes

Grechtroute door de weilanden volgen.

• Volg pad tot riviertje de Grecht en op kade

rechtsaf. Een paar honderd meter voorbij

een huis (hekjes) kun je een routever-

korting door de weilanden naar Kanis ne-

men (klaphekje en bordje ‘Kamerik Dorp’).

• Voor de langere route: graskade langs

de Grecht volgen en 1e fietspad rechts-

af naar Oud-Kamerik.

• Bij knooppunt 81 rechtsaf, via Mijzijde

naar Kanis en Kamerik terug.

47

Kanis Oukooproute (fietstocht)

Afstand: 40 km, ca. 3,5 uur. Door lint-

dorpen en gewone dorpen, langs prach-

tige riviertjes, kaarsrechte weteringen

en moerassige gebiedjes.

Startpunten met parkeerplaats: Ka-

merik (centrum). Of Wilnis, NS-station

Breukelen (van station onder A2 door

richting Kockengen), en Kockengen.

Te zien: Polder Demmerik (natuurre-

servaat voor weidevogels), schutsluis

Woerdense Verlaat, Natuurpad Boterwal.

Routebeschrijving

• Te Kamerik bij ophaalbrug en bij ANWB

Y 9616 rechtsaf Woerdense Verlaat, Van

Teylingenweg.

• Te Kanis bij ANWB Y 6362 rechtdoor

(aan andere kant water) Woerdense

Verlaat, Mijzijde. Bij ANWB Y 63627/

fietsknooppunt 81 linksaf Woerdense

Verlaat, fietspad Houtkade.

• Te Woerdense Verlaat rechtsaf en einde

weg rechtsaf Lage Meentweg. recht-

door langs knooppunt 24 en 60.

• Bij ANWB Y 863 rechtdoor Wilnis, Lage

Meentweg.


• Bij volgende parkeerterrein links van de

sloot verder, asfaltweg.

• Bij ANWB Y 63626 rechtsaf Woerdense

Verlaat, Van Teylingenweg.

• Bij ANWB Y 63627/knooppunt 81 recht-

door Van Teylingenweg.

• Voorbij huisnr. 170 rechtsaf, via brugge-

tje graspad door weilanden volgen.

• Aan overzijde weiland rechtsaf, pad via

bruggetjes door weilanden.

• Na ca. 300 m links bruggetje met klap-

hek over en op fietspad rechtsaf.

• Op rotonde rechtdoor, via fietspad te-

rug naar het startpunt.

Wandelroute Oud-Kamerik

(rondwandeling)

Afstand: 11 km. Alle aspecten van het pol-

derlandschap komen aan bod, inclusief

onverharde kades en diverse bezoek-

boerderijen.

Startpunt met parkeerplaats: P1 bij Re-

creatieterrein Oortjespad aan de N212.

Te zien: Bezoekerscentrum Oortjespad,

weidevogels.

Routebeschrijving

• Met de rug naar parkeerterrein P1 rechts-

af, fietspad langs golfbaan (Oortjespad).

Oud-Kamerik Kaderoute


48 - 49

• Bij ANWB Y 8120 linksaf Wilnis, ophaal-

brug over en rechtdoor Wilnisse Zuwe.

• Wilnisse Zuwe volgen tot in Wilnis.

• Te Wilnis einde weg rechtsaf Dorpsstraat.

• Voorrangsweg oversteken en rechtdoor

Oudhuizerweg.

• Bij ANWB Y 11444 rechtsaf Korenmo-

lenweg.

• Bij ANWB Y 371 linksaf Nieuwer Ter Aa,

Ter Aase Zuwe.

• Bij ANWB Y 11443/knooppunt 37 rechts-

af Nieuwer Ter Aa, Ter Aase Zuwe.

• Bij ANWB Y 11442 rechtdoor Bosdijk.

• Op fietsknooppunt 36 rechtsaf Bosdijk

4-10.

• 1e weg linksaf Recreatiegebied Bosdijk.

• Einde weg linksaf en na 200 m rechtsaf

Natuurpad Boterwal.

• Einde fietspad rechtsaf.

• Bij ANWB Y 11441 rechtdoor Breukelen,

Oud-Aa.

• Na brug rechtsaf Galgerwaard, later

fietspad.

• Te Portengensebrug einde weg linksaf.

• Bij ANWB Y 11438 rechtdoor Haarzui-

lens, Portengen.

• Bij ANWB Y 3590 rechtsaf Kockengen,

Kerkweg.

• Te Kockengen rechtdoor Kerkweg.

• 100 m voorbij ANWB Y 11944 rechtsaf

Korte Kerkweg.

• Ophaalbrug linksaf Nieuwstraat.

• 1e weg rechtsaf Voorstraat, later

Wagendijk.

• Bij ANWB Y 68087 linksaf Woerdense

Verlaat.

• Bij ANWB Y 8160 rechtdoor Kamerik,

doodlopende weg.

• Bij recreatieterrein Grutto linksaf, fiets-

pad Hollandse Kade.

• Kruising Teckopseweg rechtdoor.

• Einde fietspad op knooppunt 8 rechts-

af.

• Bij ANWB Y 63902 rechtsaf Kamerik,

voorrangsweg oversteken en bij ANWB

Y 8115 linksaf Kamerik.

• Te Kamerik bij ANWB Y 9618 linksaf

Woerden, Meidoornlaan later Berken-

laan.

• Einde weg rechtsaf Meent en terug naar

het startpunt.

Een wandeling door de polder is echt een belevenis. Genietend van de natuur kun je leuke culturele bezoekjes doen

Leuk idee: een kinderfeestje midden in de natuur. Het Waggeltjespad bijvoorbeeld, of Slootjeskisten of een fietsroute. Kijk even op www.recreatiemiddennederland.nl als je meer wilt weten.Tip


50 - 5151


‘Op de markt worden allemaal alledaagse, gewone producten verkocht zoals kaas, aardbeien of een stukje rundvlees’, vertelt Smorenburg. ‘Maar het verschil zit hem in de geschiedenis. Zo heeft Truus Spruit van de Natuurboerderij de kalfjes zelf melk gegeven. Dat draagt bij aan een goed gevoel. Het zijn geen grote machinale bulkproducten. De productie is veel kleinschaliger en ook duidelijk diervriendelijker.’

Konijntjes aaienBijna zes jaar heeft Woerden nu een eigen streekmarkt. Zo lang is de fruitteler ook al voorzitter. ‘De markt is zeker een begrip’, vindt hij. ‘Het verlevendigt Woerden. We willen de stadsmensen in contact brengen met het platteland.Veel streekproducten kun je proeven bij de kraam. Dat maakt het verkopen voor ons ook leuker. Zo heb ik in de kersentijd verschillende soorten bij me. Welke is de lekkerste? Het ene ras is zoeter dan het andere. Kiezen wordt daardoor wel moeilijker, in de supermarkt heb je dat probleem niet. De sfeer is hier heel ontspannen. Er is meer aandacht voor de klant en voor de kinderen zijn er konijntjes van april

tot de kerst. Zittend op het stro kunnen ze de beestjes dan vasthouden en aaien. Ook andere dieren als een kalfje of een geitje is wel eens te be-wonderen.’

Behoorlijk veel appelsSmorenburg teelt zo’n zevenhonderdduizend kilo appels en peren per jaar en daarnaast ook nog ongeveer vijftienduizend kilo kersen en pruimen. Qua omvang is het bedrijf iets boven gemiddeld. Zelf eet hij veel fruit. ‘Er gaan bij ons thuis elke week behoorlijk veel appels doorheen. En tijdens het plukken kan het zomaar gebeuren dat ik wel een kilo pruimen op een dag eet. Dan zie ik een prima pruim met een scheurtje hangen, die kan ik natuurlijk niet verkopen. Die pruim gaat dan zo naar binnen. Het is seizoenswerk. Je bent altijd buiten in de natuur. In de boomgaard is het heerlijk rustig. Elk seizoen heeft zijn specifieke bezigheden en schoonheid. Zo is de winter een van de drukste periodes want dan is het snoeitijd. In de lente staan de bomen in de bloesem, dat vind ik prachtig. En daarna krijgen ze allemaal kleine vruchtjes.’

Fruitteler Ariën Smorenburg is voorzitter van de Streekmarkt Woerden. Elke zaterdag verkoopt hij

op het Kerkplein appels en peren van eigen grond. Klanten vertelt hij enthousiast over zijn fruit: ‘Alle

streekproducten hebben hun eigen verhaal.’

‘Streekproducten hebben een stukje emotie van eigen bodem’

-De voordelen van kleinschalige productie-

52 - 53


Vooral de oogst is voor de fruitteler een bijzonder moment: ‘Een week van tevoren heb ik al pijn in mijn buik. Lukt het straks allemaal wel qua organisatie. Dat geeft best spanningen. Is het gelukt en is alles geplukt, dan ben ik blij. Het geeft zeker veel voldoening als het product in de kraam ligt en ik de klant kan vertellen op welk perceel het precies is geplukt.’

De ooievaarOoievaars kunnen flink oud worden, wel dertig jaar. Ze houden van een rommelig landschap met weilanden en struikgewas waar wormen, jonge mollen, muizen, slakken en vogeltjes als voedsel dienen. Maar het hoogst op het voedselverlanglijstje staat de kikker. Ooievaars duiken vaak plotseling op in gebieden waar een sprinkhanenplaag is. Die sprinkhanen waren – samen met bejaging en verlies van geschikt woongebied door ruilverkaveling – ook een belangrijke oorzaak voor de sterke achter-uitgang van de ooievaarstand: door op grote schaal pesticiden tegen sprinkhanen te gebruiken, ontbrak dat voedsel tijdens de lange trek. In 1969 werd het eerste ooievaarsdorp ingericht, bij Groot-Ammers. Er werden ooievaars uit andere landen geïm-porteerd die zich op kunstnesten van zo’n meter hoog thuisvoelen. Inmiddels zijn er meerdere ooievaarsdorpen, onder andere in Zegveld, waar het aan de rand van het dorp een drukte van belang is met klepperende ooievaars die elkaar het hof maken en heen-en-weer vliegen om voedsel te zoeken en hun nest te verbeteren. Ooievaars gaan in grote groepen op trek en lijken hun hele leven trouw aan dezelfde partner, maar dat is schijn: ze zijn trouw aan het nest en komen elkaar daar dan automatisch weer tegen. Als ze zich over grote afstanden verplaatsen, maken ze zoveel mogelijk gebruik van de thermiek. De jongen weten niet van nature waarheen ze moeten vliegen tijdens de trek naar het overwinteringsgebied, maar leren de route van de ouders. De ooievaars van Zegveld zijn goed te zien vanaf de weg; bezoek aan het ooievaarsdorp kan alleen op afspraak.Info: www.ooievaarszegveld.nl.

De Meije: riviertje, dorp en Pietje PotloodHet veenriviertje de Meije kronkelt door een ongehoord mooi landschap dwars door het lintdorp Meije met zijn schitterende huizen en boerderijen. De vraag onder welke gemeente men valt en in welke provincie men woont kan waarschijnlijk niet elke Meijenaar direct beantwoorden, want het dorp is verdeeld over de drie gemeenten Bodegraven, Woerden en Nieuwkoop, en de twee provincies Zuid-Holland en Utrecht. Vanaf de smalle weg die exact de uitbundige meanders van het riviertje volgt, is het water regelmatig te zien. Maar pas als het landschap zich ten noorden van De Meije opent en de polder zich tot aan de einder uitstrekt, krijg je er onbelemmerd zicht op. In het weekend wordt er van het weggetje druk gebruikgemaakt, maar wie de kans krijgt er op een doordeweekse dag op uit te trekken, kan onbekommerd om zich heen kijken en voluit genieten van knotwil-gen, fluitenkruid, kieviten, merels, koeien en schapen. Wie doorfietst naar Woerdense Verlaat, kruist het spannendste deel van de Nieuwkoopse Plassen met zijn petgaten en legakkers. Een petgat is een langgerekte plas met daarnaast een smalle strook land, een legakker. Op de legakker werd het gebaggerde veen te drogen gelegd voor gebruik als turf. De watertoren in De Meije is een opvallende verschijning, die vanwege zijn uiterlijk meestal Pietje Potlood wordt genoemd. Van dit baken in het landschap dat van heinde en verre zichtbaar is, hebben in de Tweede Wereldoorlog zowel de Duitsers als de geallieerden geprofiteerd om zich te oriënteren. De toren werd in 1931-1932 gebouwd en in 1977 gerestaureerd. Om het ruim 57 meter hoge gevaarte klaar te maken voor de toekomst waren zo’n 1000 liter reparatiemortel en 200 liter betonverf no-dig. De toren markeert het begin van een heerlijk fietspad door de Nieuwkoopse Plassen.

‘In de kersentijd heb ik verschillende soorten kersen bij me. Welke is de lekkerste? Kiezen wordt daardoor moeilijker, in de supermarkt heb je dat probleem niet’

54 - 55


Ooievaarsroute (fietstocht)

Afstand: 26 km, ca. 45 minuten. Het

Groene Hart op zijn mooist langs de

Meije, de Nieuwkoopse Plassen, de rand

van Woerden en door ooievaarsdorp

Zegveld.

Startpunten met parkeerplaats: Zegveld

(bij winkelcentrum). Of Woerden, Kame-

rik, Woerdense Verlaat.

Te zien: Ooievaarsdorp Zegveld, Lusthof de

Haeck (is geen lusthof, maar een broekbos,

een bos op laaggelegen drassige grond).

Routebeschrijving

• Te Zegveld op kruising Hoofdweg/

Molenweg richting Woerden, Hoofdweg.

• Na 2 km rechtdoor Zegveldse Uitweg.

• Bij ANWB Y 71159 linksaf Kamerik, met

zelfbedieningspont oversteken.

• Bij ANWB Y 18144 rechtdoor Kamerik

en na ca. 500 m rechtsaf bruggetje

over en fietspad aan andere kant van

het water volgen Thyssepad.

• Bij ANWB Y 18147 linksaf Kamerik, Ou-

delandseweg later Van Teylingenweg.

• Te Kamerik bij ANWB Y 9615 richting

Wilnis, aan overzijde water rechtdoor

Van Teylingenweg.

• Bij ANWB Y 9616 rechtdoor Woerden-

se Verlaat, Van Teylingenweg.

• Te Kanis rechtdoor Van Teylingenweg.

• Bij ANWB Y 6362/fietsknooppunt 64

rechtdoor Woerdense Verlaat.

• Bij ANWB Y 63627/knooppunt 81 linksaf

Woerdense Verlaat, fietspad Houtkade.

• Te Woerdense Verlaat 1e weg linksaf,

sluis oversteken Nachtegaalspad.

• Kruising met voorrangsweg rechtdoor

Hollandse Kade.

• Einde weg rechtsaf Bosweg later Meije.

• Bij ANWB Y 8108 rechtdoor Meije, Meije.

• Te Meije bij ANWB Y 12535 linksaf

Zegveld, Hazekade later Molenweg.

• Te Zegveld op kruising met voorrangs-

weg rechtsaf Hoofdweg.

Rondje Lagebroek

(rondwandeling)

Afstand: 3 km, ca 3/4 uur. Wandeling over

twee oude paden die vroeger toegang ver-

schaften tot boerderijen aan de Rondweg.

Startpunt met parkeerplaats: parkeer-

terrein achter Gasterij Milandhof aan de

Milandweg in Zegveld.

Routebeschrijving

• Vanaf parkeerterrein achter De Miland-

hof linksaf Milandweg.

Koop zoveel mogelijk streekproducten: op de Woerdense markt, bij de Groene Hart Landwinkels, bij kaasboerderijen etcetera. Goed voor jezelf en goed voor het milieu.

Tip

• 1e zijweg linksaf Branderpad.

• Einde Branderpad rechtsaf Rondweg.

• Tegenover boerderij op Rondweg 52

‘Arbeid Adelt’ rechtsaf het weiland in en

langs sloot.

• Na ca 500 m rechtsaf via loopplank sloot

oversteken en linksaf Broekerweg.

(S.v.p. niet oversteken via daarvóór

gelegen privébrug naar woonhuis aan

rechterkant)

• Einde weg rechtsaf Milandweg en terug

naar de parkeerplaats bij de Milandhof.

Ooievaarsroute

Rondje Lagebroek


56 - 5757


‘Het stadsleven is heel anders dan het dorpsleven. Het contrast tussen stad en platteland is leuk. Maar ik vind Harmelen en omgeving veel mooier dan Amsterdam, waar ik doordeweeks woon. Het is hier lekker groen. De stad is ook prima, maar de sfeer, de natuur en al die koeien in de wei, die heb je daar niet.’ Groot voordeel, Van Dijk kan vanuit Harmelen telkens andere rondjes fietsen. Per week rijdt ze zo’n twee- tot driehonderd kilometer: ‘Het traint gewoon lekkerder, want telkens dezelfde route is best saai. In deze omgeving valt ook ontzettend veel te zien. Ik fiets graag langs Haarzuilens met dat enorme kasteel, dat is super-bijzonder. Woerden is mooi én gezellig, met al die kleine dorpjes eromheen. Een rondje via de kronkelende Meije en dan om de Nieuwkoopse Plassen is weer heel iets anders. En als ik een groot rondje fiets, ga ik weleens naar de Utrechtse Heuvelrug.’

Buitelende kieviten‘Ik voel me nog steeds thuis in Harmelen, het is een gezellig dorp. Vredig en landelijk. Met in de lente vrolijke lammetjes in de wei, en

grutto’s en buitelende kieviten in de lucht. Het mooiste vind ik het Vijverbos. Toen ik nog aan hardlopen deed, liep ik vaak een rondje door dit natuurgebied. Heel bijzonder met zijn slingerende paadjes en beboste eilandjes. In de zomer is het er een drukte van jewelste van allerlei zangvogeltjes.’

Iedereen op de fietsSinds kort rijdt Van Dijk voor een buitenlandse ploeg. ‘Ik ben in dienst en krijg gewoon betaald. Ik heb van mijn hobby mijn beroep gemaakt. Wielrennen betekent heel veel voor me. Het is mijn leven. Ik moet er ook dingen voor laten, zoals feestjes, maar dat vind ik niet erg. Van een keiharde training kan ik echt genieten. Als ik daarna thuiskom, voelt het goed. Fietsen is gewoon hartstikke leuk, of je nou tien kilometer per uur trapt of dertig, dat maakt niets uit. Ik kan het iedereen aanraden.’In 2012 wil de jonge wielrenster naar de Olympische Spelen in Londen. ‘Als klein kind wilde ik al naar de Spelen. Ik heb Peking net gemist, dat was heel erg balen. Londen is daarom echt een droom geworden.’

De natuur, de sfeer en de grote variatie aan routes. Drie redenen waarom professioneel wielrenster

Ellen van Dijk graag vanuit haar ouderlijk huis in Harmelen traint.

‘Ik voel me nog steeds thuis in Harmelen’-Variatie is het sleutelwoord-

58 - 59


Het VijverbosIngeklemd tussen twee rustige wegen aan de rand van Harmelen ligt een smalle strook romantisch bos, doorsneden met vijvers en sloten waar fitis, tuinfluiter, winterkoning en boompieper luidruch-tig zingen. Een wandeling van anderhalve kilometer geeft een mooi beeld van de geschiedenis, want de meeste waterpartijen zijn ontstaan door afgraven van klei voor de dakpannen- en baksteenin-dustrie. Essenbomen werden aangeplant voor hakhout en een boomgaard verschafte fruit. In de 19e eeuw werd het bos gebruikt als lust- en jachtoord van Huize Harmelen; uit die tijd dateert ook de aanleg van het park in Engelse landschapsstijl, wat resulteerde in slingerpaadjes, bochtige oevers en beboste eilandjes. Op zo’n eilandje ligt het landhuis van de huidige eigenaar, een droomhuis op een droomplek. Het open, moerassige stuk van het Vijverbos aan de overkant van de weg is jammer genoeg niet toegankelijk voor het publiek. Voordeel is wel dat dieren er ongestoord kunnen vertoe-ven en dat doen ze dan ook op grote schaal. De rietgors bijvoorbeeld, de zeldzame roerdomp en de kleine en grote karekiet. In het bos eten egel, bunzing, wezel en hermelijn hun buik rond en reeën en konijnen vinden een prima schuilplaats in het hakhout. Info: www.utrechtslandschap.nl

De gruttoNa de lange vlucht uit Afrika, waar de grutto’s die hier broeden overwinteren, zoekt deze mooie weidevogel zo snel mogelijk een lekker drassig weiland op waar een bodem water van zo’n centi-meter of tien staat. Daar zijn de wormen makkelijker uit de bodem te trekken. Wormen zijn uiterst belangrijk in de baltstijd, zeker voor de gruttoman, want wormen zorgen ervoor dat hij steeds rood-bruiner wordt en die kleur is het toppunt van aantrekkelijkheid voor een gruttovrouwtje. Grutto’s nestelen in lang gras, maar boeren maaien hun weilanden steeds vroeger en verstoren zo de nesten of vermorzelen de eieren onder de tractorwielen. De grutto hoort dus vanzelfsprekend tot de be-dreigde vogelsoorten. Grutto’s broeden van eind maart tot juni in grasland, in een ondiep kuiltje. Om het nest aan het oog te onttrekken buigt hij de lange grashalmen over het nest. De kuikens ge-dijen het beste in halflang gras, want in lang gras raken ze verstrikt en dan kunnen ze zich niet goed voortbewegen. Iedereen heeft vast weleens de baltsroep – grut-to-grut-to-grut-to – gehoord, maar slechts weinigen zullen de spectaculaire baltsvlucht hebben gezien. Eerst cirkelt het gruttomannetje al roepend in een grote cirkel boven het broedgebied. Plotseling houdt hij op met roepen, laat zich als een baksteen uit de lucht vallen en landt op het nippertje toch nog op zijn poten.‘Fietsen is gewoon hartstikke leuk, of je nou tien kilometer per uur trapt of dertig, dat maakt niets uit’

Stap even af bij het Vijverbos, maak vervolgens de anderhalve kilometer lange wandelroute dwars door het bos en luister onderweg een tijdje op een bankje naar de vogels.

Tip

60 - 61


Haarzuilensroute (fietstocht)

Afstand: 27 km, ca. 2 uur. Door het

parkbos van Kasteel de Haar, het groot-

ste waterkasteel van Nederland, en

door het sfeervolle dorp Haarzuilens.

Vervolgens door de polder.

Startpunten met parkeerplaats: RK-

kerk aan de Bottensteinweg/Pastoor

Ohllaan in Vleuten. Of NS-station Vleu-

ten (gratis parkeren), Kasteel de Haar

(parkeren € 3,- p.d.), NS-station Woer-

den (betaald én gratis parkeren, vanaf

station bordjes Harmelen volgen tot

fietsknooppunt 74).

Te zien: Kasteel de Haar

(www.kasteeldehaar.nl), het Vijverbos,

de Hollandse Kade, langgevelboerderijen.

Bijzonderheden: Fietsverhuur op NS-

station Woerden.

Routebeschrijving

• T.o. RK-kerk in Vleuten de Bottenstein-

weg in en einde weg linksaf Stations-

straat.

• Na spoorwegviaduct rechtsaf fietspad

op en meteen weer rechtsaf Prins Hen-

drikweg. Speeltuintje voorbij en einde

weg rechtsaf Vleutenweideweg, wordt

Liesgrassingel en later Dorpeldijk.

• Na ca. 2,5 km linksaf Appellaan.

• Te Harmelen 1e weg rechtsaf Tiendweg

en einde weg linksaf Breudijk.

• Op kruising met Leidsestraatweg

(knooppunt 74) rechtsaf en t.o. wokres-

taurant bij ANWB Y 68559 linksaf door

spoorwegviaduct.

• Na ca. 100 m linksaf weg oversteken

en meteen na brug rechtsaf, richting

fietsknooppunt 72.

• Bij ANWB Y 8113/knooppunt 72 rechts-

af Kockengen, brug over en rechtsaf.

• Op rotonde rechtdoor en bij ANWB Y

8113 linksaf Kockengen.

• Kruising rechtdoor Houtdijkerpad, wordt

fietspad na huisnr. 5.

• Bij ANWB Y 63902 rechtsaf Kockengen

HollandseKade, smal fietspad.

• Na ca. 2,5 km bij fietsknooppunt 8

rechtdoor.

• Einde fietspad bij ANWB Y 63628

rechtsaf Haarzuilens Wagendijk.

• Bij ANWB Y 9210 rechtdoor Harmelen

en bij ANWB Y 9006/knooppunt 9 links-

af Kortjaksepad, onder het spoor door.

• Direct na 1e boerderij op knooppunt 10

linksaf Lagehaarsdijk op.

• Einde weg, vóór de doorgaande weg,

linksaf fietspad, weg oversteken en rich-

ting Kasteel de Haar en Haarzuilens.

• Langs de ingang van het kasteel en ein-

de weg linksaf Bochtdijk.

• Op fietsknooppunt 12 rechtsaf richting

Vleuten Thematerweg.

• Op knooppunt 13 rechtsaf en op rotonde

rechtdoor Schoolstraat.

• Einde straat linksaf Hindersteinlaan en

1e straat rechtsaf Odenveltlaan.

• Doorgaande weg met bocht naar links

en naar rechts volgen, Stationsstraat.

• Vóór viaduct linksaf Bottensteinweg en

terug naar de RK-kerk.

Vierseizoenenroute (fietstocht)

Afstand: 29 km, ca. 2,5 uur. Afwisse-

lende tocht langs verschillende soorten

boerderijen (langhuisboerderijen, kruk-

huisboerderijen), deels over vrijliggende

fietspaden en smalle kades. Startpunten

met parkeerplaats: Oortjespad (bij Kame-

rik). Of Kockengen.

Te zien: Het Vijverbos, de Kockengense

Molen.

Routebeschrijving

• Op parkeerplaats rechtsaf Oortjespad

richting Kanis.

• Op fietsknooppunt 64 linksaf knooppun-

tennetwerk volgen: 64 – 71 – 72.

• Op fietsknooppunt 72/ANWB Y 8113

rechtdoor Harmelen, Breeveld richting

fietsknooppunt 73.

• Linksaf via brug Oude Rijn en drukke

Leidsestraatweg N198 oversteken. Aan

overzijde fietspad rechtsaf (fietsknoop-

punt 73 gaat hier linksaf), onder spoor

door tot knooppunt 74 te Putkop.

• Op knooppunt 74 fietsknooppuntennet-

werk volgen: 74 – 75 – 10 – 9 – 73. (Tussen

knooppunt 74 en 75 Breudijk ligt rechts

het Vijverbos, ingang via Tiendweg.)

• Op knooppunt 73 scherp rechtsaf

Geestdorp.

• 1e weg rechtsaf Houtdijk en einde weg

dijk naar links volgen.

• Splitsing rechtsaf Houtdijkerpad langs

Teckopse Molenvliet.

• Bij ANWB Y 63902 rechtsaf fietspad

Hollandse Kade (bord Recreatieschap de

Stichtse Groenlanden).

• Kade volgen, bij knooppunt 8 met een

slingertje rechtdoor richting knoop-

punt 7.

• Bij ANWB Y 63628 linksaf Kockengen

Rodendijk/Wagendijk (verderop rechts

natuurstrook tussen Heicop en Bijleveld).

• Bij ANWB Y 11943 linksaf Kamerik

Teckopseweg (fietsknooppunt 7 gaat

hier rechtdoor).

• Langs Kockengense Molen, op knoop-

punt 63 rechtdoor, door Teckop.

• Vlak vóór rotonde drukke N212 (Ir. En-

schedeweg) oversteken richting fiets-

knooppunt 64 en links van rotonde

Teckopsebrug oversteken.

• Bij ANWB Y 11942 rechtdoor Kanis Oor-

tjespad en terug naar de parkeerplaats.

Haarzuilensroute

Vierseizoenenroute

Suggesties voor fietsroutes

62 - 6363


‘Het is jammer als alles verdwijnt’

Gerard den Engelsman is een drukbezet man, ondanks dat hij de pensioengerechtigde leeftijd al lang

is gepasseerd. Zo zet hij zich als voorzitter van de gemeentelijke Monumentencommissie Woerden

in voor het behoud van het cultureel erfgoed en in het voorjaar is hij druk met het beschermen van

weidevogels. ‘Wat we nog hebben, dat moeten we behouden’, is zijn stelregel.

‘Het is een stukje betrokkenheid. Ik ben geboren en getogen in een dorp en heb altijd tussen de boeren gewoond. Mijn vrouw en ik wonen in Harmelen en hebben het hier erg naar ons zin. Het is zonde als dingen voor het nageslacht verdwijnen, maar ik ben realistisch genoeg om te weten dat je niet alles kunt behouden. Niet alleen in Woerden, maar ook in Harmelen leeft het cultuurhistorisch gevoel nog echt. Op dit moment zijn we druk bezig met het Defensie-eiland in Woerden. Vroeger waren hier de tentenmakerij en de kleermakerij gevestigd. Het is de bedoeling dat daar woningen komen. En de voormalige wasserij moet een culturele bestemming krijgen, onder andere voor toneelvoorstellingen en concer-ten. De Monumentencommissie beoordeelt ook bouwplannen op het behoud van karakteristieke elementen en wijst bijvoorbeeld boerderijen aan als gemeentelijk monument.’

Wedstrijd‘De watertoren van Woerden wordt al twintig jaar niet gebruikt. We heb-ben een wedstrijd uitgeschreven met als doel een originele en realisti-

sche bestemming te bedenken voor die toren. De winnaar is inmiddels bekend. Woerdense bedrijven en inwoners kunnen tegen betaling als ‘vriend van de watertoren’ gebruik maken van het rijksmonument voor vergaderingen en andere bijeenkomsten. Ambachtswoningen vallen onder de cultuurhistorisch belangrijke ge-bouwen. Je moet dan denken aan een wagenmakerij, een mandenmake-rij of een kuiperij. Die zijn meestal alleen aan de buitenkant te bewonde-ren. Met de Open Monumentendag probeer ik altijd, al naar gelang het thema, bepaalde gebouwen toegankelijk te krijgen.’

’K’ voor kievitIn het voorjaar gaat Den Engelsman zo’n twee tot drie keer per week de weilanden in om de grutto’s, tureluurs en kieviten te beschermen. ‘We nemen de eieren niet mee, maar controleren of ze nog warm zijn. En we zetten stokjes bij de nesten, zodat de boeren eromheen kunnen maaien. Elk nest krijgt een stokje met een nummer en een letter. Heel simpel: ‘K’ voor kievit, ‘G’ voor grutto en ‘T’ voor tureluur. Stel je voor dat er in de

-Cultuur en natuur gaan hand in hand-

6564 -


Kasteel de HaarWie langs Kasteel de Haar fietst of wandelt en er geen kijkje gaat nemen, krijgt vast spijt. Want de romantische tui-nen en het sprookjeskasteel zijn een genot om te vertoeven en een bron van activiteiten. Zo kan de moderne mens er wandelen, een leerzame rondleiding bijwonen of verdwalen in de doolhof. En kinderen kunnen hun kennis testen tijdens een educatieve speurtocht. De geschiedenis van sprookjeskasteel De Haar gaat terug tot de middeleeuwen, maar in de zeventiende en achttiende eeuw raakte het gebouw danig in verval. Het huidige kasteel werd ruim honderd jaar geleden door de beroemde ar-chitect Pierre Cuypers in middeleeuwse stijl herbouwd, met gebruikmaking van intact gebleven delen van de muren. Opdrachtgever was baron Etienne van Zuylen van Nijevelt. Deze Belg deed waar velen van dromen: hij trouwde met een schatrijke française, barones Hélène de Rothschild, wat zeker heeft geholpen om zijn grootse plannen te kunnen realiseren. Buiten- en binnenkant zijn weliswaar middeleeuws, maar aan luxe en comfort werden geen concessies gedaan. De nieuwste technische snufjes zijn geïnstalleerd, zoals een elektrisch aangedreven lift, centrale verwarming, warm en koud stromend water in alle slaapkamers en de modernste fornuizen in de keuken. Het plan van de baron hield niet op bij het kasteel, maar strekte zich uit over het hele momenteel 450 hectare grote landgoed en het dorpje Haarzuilens, dat werd verplaatst om ruimte te scheppen voor een jacht- en parkgebied. Om de overgang tussen het landgoed en de omringende polders te verkleinen, werden er groepjes bomen aangeplant. Info: www.kasteeldehaar.nl.

Defensie-eilandMidden in Woerden, op een van de aantrekkelijkste locaties van de stad, ligt het Defensie-eiland, een schiereiland dat lange tijd door Defensie werd gebruikt, onder andere als wasserij en tenten- en kleermakerij. Voordat het Defen-sie-eiland in gebruik genomen werd vestigde het Centraal Magazijn van Kleding en Uitrusting zich in 1873 eerst in het Kasteel, maar al snel werden de activiteiten naar het Defensie-eiland verplaatst. In 1880 werd daar het eerste hou-ten gebouw neergezet. Al snel volgden er meer gebouwen, eerst nog van hout maar later van steen. In 1916 werd de was-, spoel- en sorteerinrichting gebouwd met een schoorsteen ernaast, die in 1947 werd vervangen door een hogere schoorsteen met een gietijzeren kop er bovenop. Deze twee gebouwen samen zijn aangewezen als gemeentelijk mo-nument en vormen het hart van de ingrijpende plannen om van het Defensie-eiland een aantrekkelijk woongebied te maken met veel aandacht voor cultuur. In de tussentijd is het alles behalve stil op het Defensie-eiland, want ook nu al zijn er tal van activiteiten. Drie beeldende kunstenaars openden een dynamisch atelier in de Wasserij en het terrein wordt gebruikt voor culturele bijeenkomsten, sportactiviteiten en evenementen.Info: www.woerden.nl/defensieeiland.

‘Op dit moment zijn we druk bezig met het Defensie-eiland in Woerden’

toekomst geen vogels meer zijn, dan is er ook geen natuur meer. Als ik de polder in ga, voel ik me één met de natuur. Ik vergeet alles om me heen als ik langs mooie boerderij-en fiets. Het is een levensvervulling. Alhoewel, dat is mis-schien een beetje overdreven. Maar ik voel me wel happy als ik buiten ben. Ik leef op als ik in de lente de lijsters en de merels hoor fluiten. Dan denk ik: Hé, het voorjaar komt er weer aan. Maar in de winter vind ik het landschap tus-sen Haarzuilens en Harmelen ook prachtig. Als het ge-sneeuwd heeft zijn de treurwilgen daar helemaal bedekt en dat is fantastisch.’

66 - 67


Potterskaderoute (rondwandeling)

Afstand: 9 km, ca. 2 uur. Over begroeide

oeverwallen van de Oude Rijn en halfver-

harde graskades en jaagpaden tussen

Harmelen en Woerden.

Startpunten met parkeerplaats: Harme-

len; NS-station Woerden (dan ca. 4 km ex-

tra aanlooproute).

Te zien: Putkop, Milieu- en Natuureduca-

tiecentrum De Kievit aan de Hollandse

Kade (www.dekievit-harmelen.nl, o.a.

educatieve tuin en boomgaard, natuur-

opdrachten voor kinderen), Haanwijker-

sluis, oeverzwaluwwand.

Ter hoogte van ANWB Y 68559 en restau-

rant Het Wokpaleis rechtdoor omhoog en

via het spoortalud de Leidsestraatweg

oversteken.

• Bij ANWB Y 3464 rechtsaf fietspad rich-

ting Woerden.

• Na 2e boerderij linksaf houten brugge-

tje over, graspad tussen twee slootjes.

(Als je in Woerden bent begonnen, pik je

hier de route op). Hier vlak bij rechts ligt

de oeverzwaluwwand.

• Einde graspad linksaf, smal slingerend

paadje (modderig na regen).

• Driesprong rechtdoor halfverharde weg

en bij hek linksaf de weg volgen.

• Vóór bocht naar links het smalle (gras)

pad aan de linkerkant inslaan.

• Te Harmelen op doorgaande weg rechts-

af, Haanwijk en einde weg linksaf, Uitweg.

• Aan het einde van de Uitweg ben je bij het

infobord en het beginpunt van de route.

De Haarroute (rondwandeling)

Afstand: 13,6 km, ca. 3,5 uur. Door het stati-

ge parkbos, langs sprookjeskasteel de Haar

en via kaarsrechte wegen door de polder.

Startpunt met parkeerplaats: Kasteel de Haar

(€ 3,- p.d.).

Te zien: Kasteel de Haar en het dorp

Haarzuilens.

Routebeschrijving

• Vanaf het parkeerterrein van Kasteel

de Haar linksaf. Drukke weg overste-

ken, dan linksaf en direct rechtsaf La-

gehaarsdijk.

• Einde weg op fietsknooppunt 10 linksaf

Kortjaksepad.

• Vlak na het spoorwegviaduct bij ANWB

Y 9006 linksaf Gerverscop.

• Na ca. 2,5 km, bij bocht naar links,

rechtsaf het erf van boerderij ‘Groot

Genoeg’ op. Smal, na regen mogelijk

modderig paadje tussen slootjes aan

de linkerkant (onderdeel van het rood-

wit gemarkeerde Floris V-pad).

Routebeschrijving

• Het infobord van de Potterskaderoute

staat op de hoek Uitweg en Kalver-

straat/Kerkweg. Dit is het beginpunt

van de route.

• Bij infobord linksaf Kalverstraat, langs

de kerk, en einde straat linksaf Dorps-

straat.

• Brug over en doorgaande weg naar links

volgen. Na Politiepost op huisnr. 133

linksaf Pompersplein.

• Vóór bruggetje rechtsaf Jaagpad. Pad

ca. 1,5 km volgen.

• In Putkop weg oversteken en linksaf

Leidsestraatweg, richting het spoortalud.

• Einde pad rechtsaf Hollandse Kade,

fietspad.

• Driesprong (knooppunt 8) rechtdoor.

Einde weg bij ANWB Y 63628 rechtsaf

Haarzuilens. Bij ANWB Y 9210 linksaf

Haarzuilens, Laag Nieuwkoop.

• Na ca. 1,5 km op rotonde rechtdoor Pol-

derweg, verderop Ockhuizerweg.

• Te Haarzuilens Brink schuin naar links

oversteken Brinkstraat. Door de poort

Haarzuilens weer verlaten.

• Bij ANWB Y 1235 rechtdoor Harmelen

en 1e weg rechtsaf Bochtdijk.

• Bochtdijk volgen naar de parkeerplaats

van kasteel de Haar.

In het voorjaar gaat Den Engelsman zo’n twee tot drie keer per week de weilanden in om de grutto’s, tureluurs en kieviten te beschermen

Neem een vogelgidsje en een verrekijker mee als je in het voorjaar door de polders gaat wandelen of fietsen. Grote kans dat je een paar weidevogels of roofvogels kunt spotten.

Tip

Potterskaderoute De Haarroute


68 - 6969


‘Met mooi weer krijg ik altijd de kriebels’

Cor Janmaat heeft samen met zijn broer een kaasboerderij in het Woerdense Barwoutswaarder. Zijn

passies zijn wielrennen en schaatsen. Van eind maart tot september fietst hij elke woensdagavond

en zondagochtend met vrienden in het Groene Hart. ‘Zondags drinken we onderweg altijd koffie met

appelgebak erbij.’

Eind maart begint het wielerseizoen. De klok verschuift en de avonden worden langer. ‘Ik krijg altijd de kriebels met mooi weer. Wielrennen is een echte mooi-weer sport. In het voorjaar bloeit en groeit alles. De luide jubelroep van veldleeuweriken en tureluurs weerklinkt boven de weilan-den en hazen buitelen door het gras. Op de fiets is de natuur heel dicht-bij. Je kunt lekker uitwaaien en bij thuiskomst stap je onder een warme douche. Heerlijk. Maar als ik moet hooibouwen, dan gaat dat toch voor.’

FietsvirusJanmaat fietst nu zo’n vijftien jaar. Vroeger had hij alleen vrije tijd in de winter. Dan is er minder te doen op de boerderij en kon hij schaatsen. ‘Ik wilde een aanvulling op het schaatsen. Mijn vrienden, die geen boer-derij hebben, fietsten al. Ik ben toen ook met het fietsvirus besmet.’De vrienden kent hij van vroeger, van school. ‘De één is makelaar gewor-den, de ander slager. Ze komen allemaal uit de buurt van Woerden. We dragen dezelfde shirtjes. Eenzelfde outfit is natuurlijk mooi. Zo vormen we een eenheid tijdens het wielrennen. Alleen in het voorseizoen ga ik

af en toe alleen fietsen. Na een uur is het alweer donker, dan heeft het geen zin om te verzamelen. In je eentje kun je goed om je heen kijken, normaal moet je op de groep letten. Er is best competitie. Telkens gaat er iemand anders op kop. Soms kan ik het maar net bijhouden. Maar zo is de één goed bergje op, de ander op de vlakke weg in de Nederlandse polder.’

Eerst wind tegen‘De windrichting is belangrijk: we zorgen altijd dat we op de heenweg de wind tegen hebben. Dan hebben we hem vanzelf op de terugweg mee. Aan de hand van de windrichting kiezen we een route van zo’n zestig kilometer. Als er een stevige zuidwestenwind waait gaan we naar Vianen, en met oostenwind naar Amsterdam. We hebben weliswaar onze vaste routes, maar er is afwisseling genoeg. Juist voor wielrenners die hier on-bekend zijn, is het Groene Hart heel leuk.’Janmaat tipt de Reeuwijkroute door het plassengebied en het nieuwe fietspad tussen Nieuwerbrug en Bodegraven: ‘Je fietst midden door het

-Nergens beter fietsen dan in het Groene Hart-

70 - 71


De knotwilgKnotwilgen zijn razend interessante bomen die, omdat ze hun eco-nomische nut hebben verloren, uit het landschap dreigen te verdwij-nen. Want wilgen knotten is zwaar en intensief werk. Wilgen wer-den geknot omdat de boeren het snoeihout goed konden gebruiken als bezemstelen, om manden van te vlechten, de kachel mee op te stoken of om klompen van te maken. Om van een gewone wilg een knotwilg te maken, wordt de bovenste helft afgezaagd. Behalve nieu-we scheuten groeit er van alles op die bovenkant. Van paardenbloe-men tot gras en van fluitenkruid tot vlierstruiken. De wilde pruiken en de holtes van de afgeknotte stam zijn zeer geliefd bij steenuilen, wilde eenden, spitsmuizen en torenvalken. Een rijtje knotwilgen breekt de wind die de polders regelmatig teistert en biedt schaduw en beschutting aan koeien en schapen. De wortelstelsels voorkomen dat oevers en dijken eroderen en wilgen in blad leveren een belang-rijke bijdrage aan de waterhuishouding, want één forse knotwilg in blad kan wel honderd liter water per dag verdampen. Vroeger knot-ten de boeren de wilgen, maar tegenwoordig is het veelal vrijwilli-gerswerk van onder andere vogelwerkgroepen. Er is een chronisch gebrek aan gegadigden, wat betekent dat deze uiterst nuttige en oer-Hollandse boom steeds verder wordt teruggedrongen.

De veldleeuwerikEr is maar één vogel die heel hoog in de lucht onafgebroken ge-luid maakt en dat is de veldleeuwerik. Gek genoeg zingen zowel het vrouwtje als het mannetje. Je kunt er rustig bij gaan zitten of liggen, want meestal gaat deze onopvallend gekleurde vogel wel even door. Soms blijft hij minutenlang op dezelfde plek in de lucht hangen om vervolgens al zingend de terugvlucht in te zetten die in volkomen stilte met op het laatst een spectaculaire duikvlucht ein-digt. Veldleeuweriken zijn niet alleen te vinden in vochtige wei-

degebieden, maar ook op de hei en op akkers. Vroeger behoorde hij tot de algemene Nederlandse broedvogels, maar de aantallen nemen al enkele decennia gestaag af, vooral in de weidegebieden en in iets mindere mate in de akkerlanden. Een van de redenen van de achteruitgang is dat veel akkerbouwers in Europa niet meer in het voorjaar zaaien, maar in het najaar. Dat betekent minder zaden en graan als voedsel. Om te broeden maakt de veldleeuwe-rik een kleine holte in de bodem die hij bedekt met droge grashal-men en soms dierenhaar. Het vrouwtje legt drie tot vijf eieren die ze elf of twaalf dagen bebroedt. Na negen dagen lopen de jongen het nest al uit en dan duurt het nog slechts tien dagen voordat ze kunnen vliegen, dat is dus in 31 dagen van ei tot vliegrijpe veld-leeuwerikjes.

De kievitDe kievit is makkelijk te herkennen aan zijn roep ‘kie-wie’ én aan zijn parmantige kuif. Eind februari, begin maart komen duizenden kieviten naar Nederland, in kleine groepjes van zo’n tien tot twintig vogels. In de paartijd is het ook ’s nachts een drukte van belang in het weiland met rivaliserende kievitmannetjes die felle gevechten in de lucht leveren. Het zijn echte stuntvliegers die hun acrobatische kunsten gebruiken om een vrouwtje te verleiden. Als een manne-tje uitblinkt in de vliegkunst heeft hij soms twee of zelfs nog meer vrouwtjes. Het mannetje bouwt meerdere nesten en het vrouwtje kiest het beste nest uit. Kieviten leggen vaak twee broedsels wat voor de voorstanders van het rapen van kievitseieren een goede reden is om te beweren dat de kievitstand niet door het rapen van eieren be-invloed wordt. De tegenstanders zeggen juist dat het tweede legsel vaak wordt vernietigd doordat boeren hun weilanden steeds vroe-ger maaien. Feit is dat de kievitstand achteruitgaat en dat is jammer, want het is een van de leukste weidevogels van Nederland.

land, daar staan een paar prachtige nieuwe boerderij-en. Maar het mooiste vind ik langs de Lek, van Vianen naar Schoonhoven. Hoog op de dijk. Dat gaat nooit vervelen.’

‘De een is goed bergje op, de ander op de vlakke weg in de Nederlandse polder’

72 - 73


Startpunten met parkeerplaats: Bode-

graven, Reeuwijkse Hout, Waarder.

Te zien: Fort Wierickerschans, Nieuwer-

brug (laatste tolbrug van Nederland) en

Reeuwijkse Plassen (www.recreatiegebied-

reeuwijkseplassen.nl).

Routebeschrijving: ANWB Fietsgids Groene

Hart. Te koop bij VVV-vestigingen in het

Groene Hart.

Info: www.recreatie-inspiratiewinkel.nl en

www.anwb.nl.

Omdat beide hier beschreven fietsroutes

buiten de regio vallen, zijn ze niet opge-

nomen op de kaart. Wel zijn de gidsjes

vermeld waarin de routes zijn beschreven.

Reeuwijkse Plassenroute

(fietstocht)

Afstand: 25 km, ca. 2 uur, bewegwijzerd.

Afwisselende route, door de Reeuwijkse

Plassen met aan weerszijden het water

met zijn zeilboten en motorjachten. Maar

ook door Bodegraven en Reeuwijk.

’s Morgens vroeg en aan het eind van de dag, als de zon laag over het water scheert, is de Reeuwijkse route op zijn mooist.

Tip

Rivierentocht

Afstand: 40 km, ca. 4 uur, routebeschrij-

ving (niet bewegwijzerd). Water is het

hoofdthema van de route, in de vorm van

de Lek, de Kromme IJssel en de Enge

IJssel. Ruimte, vergezichten en monu-

mentale boerderijen zijn eveneens sterke

punten van deze tocht.

Startpunten met parkeerplaats: Schoon-

hoven en Jaarsveld.

Te zien: Lek, Kromme IJssel en Enge

IJssel, Natuurmuseum De Wielewaal,

(www.museumdewielewaal.nl) bij Lopik

in Willige Langerak, Aardkundig Monu-

ment De Bol bij Lopik.

Routebeschrijving:

Tureluren en flierefluiten in het Groene

Hart – Deel 2 de Utrechtse Waarden, uitg.

Struinen en Vorsen. Te koop bij VVV-vesti-

gingen in het Groene Hart en deelnemers

van Struinen en Vorsen.

Info: www.recreatie-inspiratiewinkel.nl en

www.struinenenvorsen.nl.

Suggesties voor fietsroutes

74 - 75


‘Het geeft een kick om op het landgoed te wonen’

‘Er gaat veel historie van deze plek uit’, vertelt Yvonne Postma, gids en gastvrouw van Huis

te Linschoten. Drie jaar geleden kwam zij samen met haar man op het landgoed wonen. In een

dienstwoning, wat betekent dat je er ook werkt.

‘Gastvrouw zijn hoort bij het huis. Het is een voorwaarde als je hier komt wonen. Je kunt hier niet zomaar huren, je moet worden gevraagd door de Stichting Landgoed Linschoten. Ik zit al tien jaar in de organisa-tie van de concerten, dus mij kenden ze goed. Je moet erbij passen.’Het landgoed beslaat zo’n vierhonderdvijftig hectare, waarop nog zes boerderijen staan en enkele gewone huisjes, de vroegere dienstwonin-gen. ‘Het is eigenlijk een soort familie die het landgoed een warm hart toedraagt. We wonen nogal afgelegen, mensen vragen weleens of ik mij eenzaam voel. Vroeger woonde ik in een drukke straat, maar nu heb ik veel meer contact met de buren. Iedereen is vriendelijk en behulpzaam. Is er iets, dan help je elkaar. Dat maakt het echt bijzonder om hier te wonen.’

Met ijskelder en duiventorenYvonne Postma woont binnen de hekken van het huis, aan de rand van het parkbos, dat zo’n vijftien hectare groot is. Met oprijlaan geflankeerd door imposante beuken, hoogstamboomgaard, ijskelder en duiventoren,

allemaal elementen die tijdens een rondleiding aan bod komen. ‘Onge-veer één keer per maand geef ik een rondleiding langs alle historische plekjes. Mensen zijn vaak verbaasd als ze ontdekken hoe mooi het park-bos is, het hele jaar door, maar vooral als de daslook of de wilde hyacin-ten in bloei staan.’Het huis is alleen opengesteld voor publiek tijdens de concerten, dat heeft de laatste bewoner, Gerlachus Peletier junior, in zijn testament laten vastleggen. Yvonne Postma: ‘Hij heeft de inboedel achtergelaten, maar het huis is niet bewoonbaar, want een douche, wc en kachel ont-breken. We houden het in de originele staat. Zo blijft de rust behouden. Ik vind het uniek dat in het centrum van Nederland, de Randstad, deze stilte nog heerst. Als je bij het huis staat begrijp je dat. Het is echt een oase middenin het Groene Hart.

In stilte genietenOp de plaats van het huis stond vroeger een boerderij. Totdat Johan Strick hem in 1633 kocht, er twee torens en een ophaalbrug bij bouw-

-Verleden én heden van Landgoed Linschoten-

76 - 77


Landgoed LinschotenMiddenin de weidse verten van het polderland, aan de zuidrand van Woer-den, wordt het oog gevangen door de statige bomen van Landgoed Lin-schoten. Bewoners van de Woerdense wijken Molenvliet, Snel en Polanen hebben geluk, want zij hoeven slechts onder de A12 door te gaan om in de rust en het vogelgekwetter te belanden. Want een fietspad doorsnijdt het landgoed en gunt wandelaars en fietsers een ruime blik op het oogstrelende parkbos, de groene weilanden en de monumentale boerderijen. Het boe-renbedrijf is hier springlevend, met de moderne biologische veeboerderij Adriana-hoeve aan het hoofd. Vooral ’s morgens vroeg en aan het eind van de dag is de kans op een interessante ontmoeting groot. Hazen doorkrui-sen regelmatig de weilanden en de groene specht met zijn zachte roffel en zijn lachende roep is een vaste bewoner van dit bos. Op het terras van het Wapen van Linschoten in het dorp is het goed uitrusten en fietsers zullen veel plezier beleven als ze het ommetje door het landgoed combineren met een tocht langs de vrolijk kronkelende Lange Linschoten.

Huis te LinschotenHet pronkstuk van Landgoed Linschoten, het grootste historische landgoed van de Randstad, is Huis te Linschoten. Het huis is tussen 1638 en 1647 ge-bouwd door Johan Strick, de deken van het kapittel van Oudmunster, maar de exacte datum staat niet vast. Het indrukwekkende huis is bijna vierkant en wordt geflankeerd door twee torens die minder opvallen dan voorheen, omdat er in 1720 op het voorste deel van het huis een extra verdieping is gebouwd. De beroemde landschapsarchitect Jan David Zocher heeft het parkbos ingrijpend gewijzigd en de waterpartijen vergroot. In de ijskelder uit 1840, een kunstmatig aangelegde heuvel met een bakstenen gewelf van zes meter diep met dubbele spouwmuren van tien centimeter dik, kon wel honderd ton ijs een jaar lang bewaard worden. Het houden van postdui-ven was alleen weggelegd voor de rijken, die ze op reis meenamen om be-richten naar het thuisfront te sturen. Bovendien stond gebraden duif nogal

eens op het menu als er gasten kwamen dineren. De uit de 17e eeuw stam-mende duiventoren werd in 1952 herbouwd. Het huis met zijn neogothi-sche schoorsteenmantel, de 17e-eeuwse schouw en de bibliotheek met zijn geheime deur is slechts toegankelijk tijdens de rondleidingen die regelma-tig worden gegeven. Info: www.landgoedlinschoten.nl.

MontfoortEen van de sfeervolste plekken van Montfoort is het intieme kasteelplein met zijn twee super-kastanjebomen. Het plein wordt begrensd door de stijlvolle stadspoort, twee torens en de voorburcht die in het rampjaar 1672 gespaard zijn gebleven. De rest van het kasteel is door de Franse troepen van Lodewijk XIV opgeblazen toen ze verjaagd werden door stadhouder Willem III. De Hollandse IJssel is ter hoogte van Montfoort niet bepaald een indrukwekkende rivier, maar toch was dit romantische water, vanwege de strategische ligging, rond 1170 aanleiding voor de bouw van het kasteel. Later ontstond een nederzetting die in 1329 stadsrechten verwierf en werd voorzien van stadswallen. Toen die stadswallen in verval raakten, maakte men smalle steegjes van de stadswal naar de rivier om makkelijker onge-zien smokkelwaar te kunnen vervoeren. Die steegjes zijn er nog steeds. Montfoort is klein maar fijn, echt een stadje waar je op je gemak doorheen slentert. Op het kleine oppervlak staan maar liefst twee grote monumen-tale kerken. Het aanvankelijk katholieke stadje gaf in 1581 nauwelijks ge-hoor aan het verbod op de katholieke godsdienstoefening dat de Staten van Utrecht uitvaardigden. Ondanks dat de Reformatie aanvankelijk niet echt voet aan de grond kreeg, ging het kerkgebouw wel over in handen van de protestanten. Het resultaat: de katholieke kerk is kleiner van formaat dan de protestantse kerk. Op een onweersachtige dag in 1629 sloeg de bliksem in de kerktoren van de hervormde kerk en veroorzaakte een vonkenregen die een deel van het stadje in de as legde. Gelukkig was de kerk in 1634 alweer herbouwd, maar dat had zijn tol geëist, want om de bouw te kunnen bekostigen moesten er landerijen verkocht worden.

de en er een gracht omheen liet graven. ‘Sindsdien is het een landgoed zonder kasteel maar met een huis. In de tijd van Karel de Grote is al bepaald aan welke voorwaar-den een huis moet voldoen om kasteel te mogen heten. Maar goed, wij hebben het toch vaak over het kasteel. Het mooiste van het huis vind ik de plek waar het staat. Zo-wel in de zomer als in de winter is het er goed toeven. De warmte blijft tussen het zomerhuis en het koetshuis hang-en. Regelmatig zit ik daar op een bankje stil te genieten, zomers met een heerlijk glas wijn erbij. Dan besef ik wat een voorrecht het is om hier te mogen wonen.’

‘Mensen zijn vaak verbaasd als ze ontdekken hoe mooi het parkbos is, het hele jaar door, maar vooral als de daslook of de wilde hyacinten in bloei staan’


7978 -


Haardijk blijven volgen.

• Einde Haardijk voor houten bruggetje

linksaf, Noord Linschoterdijk, water aan

beide kanten. Dijk blijven volgen langs

toegangshek Huis te Linschoten.

• Bij kruising met Schapenlaan rechtdoor

Noord Linschoterdijk blijven volgen.

• Einde dijk linksaf Noord Linschoterdijk

en vóór N204 rechtsaf terug naar par-

keerplaats met route-informatiepunt.

Bloklandroute (rondwandeling)

Afstand: 8 km, ca. 2 uur. Een lange,

magnifieke graskade, fietspaden door

de polder, lintdorp Blokland en het

Ronde van Linschoten (rondwandeling)

Afstand: 6 km, ca. 1,5 uur. Onder de rook

van Woerden door en langs het kleine,

maar o zo mooie Landgoed Linschoten.

Startpunt met parkeerplaats: Afrit 14,

Woerden/Linschoten, richting Linschoten.

Doorrijden tot parkeerplaats ‘Huis te

Linschoten’, Noord Linschoterdijk. Hier

staat een route-informatiepunt.

Te zien: Landgoed Linschoten.

Bijzonderheden: Honden toegestaan,

mits aangelijnd. Route loopt grotendeels

over verharde wegen en fietspaden. De

route is tegen de klok in bewegwijzerd en

de beschrijving is dus ook die richting op.

Routebeschrijving

• Vanaf parkeerplaats voorrangsweg

N204 oversteken, en bij ANWB Y 10248

rechtdoor Linschoten in, G. Van der

Valk-Bouwmanstraat.

• 1e straat rechtsaf Liefhovendijk blijven

volgen met water aan rechterhand.

(bruggetje met weilanden aan rand van

Linschoten).

• Einde Liefhovendijk op kruising recht-

door, Raadhuisstraat, later Korte Lin-

schoten W.Z. (boerderij aan Korte Lin-

schoten).

• Einde weg bij ANWB Y 7486 rechtsaf

en direct bij fietsoversteekplaats voor-

rangsweg N204 oversteken en rechtsaf,

water aan rechterhand houden. (Langs

de Korte Linschoten Westzijde-1; Langs

de Korte Linschoten Westzijde-2;

boomgaard met veldbloemen).

• Bij fietsknooppunt 69 linksaf Haardijk

(NB: bordje Ronde van Linschoten staat

hier verkeerd, dat wijst van Haardijk

rechts terug naar waar je vandaan bent

gekomen). Haardijk steeds volgen.

(Zicht op Linschoten vanaf Haardijk;

Boerderij uit 1908 aan Haardijk; bijen-

korven langs Haardijk, jonge aanplant

van wilgentenen langs Haardijk).

• Bij kruising ANWB Y 707444 rechtdoor,

historische stadje Montfoort zijn de in-

grediënten.

Startpunt met parkeerplaats: Hofplein in

Montfoort (bij het kasteel).

Te zien: Kasteel Montfoort, Molenstomp

Heeswijkse Kade, Groene Hart Landwinkel

Doruvael (www.groenehartlandwinkel.nl).

Routebeschrijving

• Op parkeerplaats Hofplein bij infopaneel

Bloklandroute weg oversteken, rechtsaf

fietspad op en linksaf brug over, park in en

fietspad linksaf volgen.

• 1e pad linksaf, tussen water en kinder-

boerderij door, gravelpad, en na kin-

derboerderij fietspad rechtdoor over-

steken, tegelpad met bocht naar links

volgen.

• Einde tegelpad rechtsaf Bovenkerkweg

en einde straat linksaf Tiendweg.

• Wederiksingel oversteken en rechtdoor

graskade met hekken en overstapjes.

• Einde graskade rechtsaf, fietspad tussen

slootjes en weilanden. Einde pad rechts-

af fietspad, verderop provinciale weg.

• Tweede weg rechtsaf, asfaltweg. (En-

kele meters rechtdoor zit Groene Hart

Landwinkel Doruvael).

• Te Montfoort rechtdoor Bleek, verderop

ventweg (verboden voor auto’s).

• Einde weg linksaf en vóór molen rechtsaf,

wandelpad langs water (aan linkerhand)

door park, gravelpad (niet het asfaltfiets-

pad volgen).

• Einde gravelpad linksaf brug over en

naar parkeerplaats startpunt.

Lopikerwaardroute Oost

(fietstocht)

Afstand: 35 km (de hele Lopikerwaard-

route is 58 km). Door bekende dorpen als

Oudewater, Lopik, Benschop, IJsselstein

en Montfoort. Wie om zich heen kijkt, ziet

de bewijzen van de eeuwige strijd tegen

het water.

Startpunten met parkeerplaats: Mont-

foort. Of NS-station Woerden (dan ca. 3

km extra aanrijroute), Benschop, Oude-

water, IJsselstein of Linschoten.

Te zien: Historische stadjes (Oudewater,

IJsselstein, Montfoort, Linschoten), Land-

goed Linschoten, oer-Hollandse polders

en rivieren.

Bijzonderheden: In de tekst staan enkele

andere startpunten met parkeerplaatsen

aangegeven.

Routebeschrijving

• De route start in Montfoort bij fiets-

knooppunt 98, op het IJsselplein bij de

Ronde van Linschoten Bloklandroute

80 - 81


sluis aan de noordzijde van de stads-

poort.

• Onder stadspoort door, rechtsaf en

meteen linksaf Hofstraat (richting fiets-

knooppunt 88). Einde Hofstraat linksaf

(parkeerplaats), Om ‘t Hof.

• Rechtdoor De Plaats oversteken

Vrouwenhuisstraat.

• Kruising rechtsaf richting Oudewater,

fietspad aan overzijde voorrangsweg.

• In bocht links aanhouden, klinkerweg

door wijk.

• Einde klinkerweg rechtsaf (fietspad

gaat rechtdoor) richting fietsknoop-

punt 88, en meteen linksaf (bord ‘dood-

Biologische veeboerderij Adriana hoeve verkoopt rund- en varkens-vlees van hun eigen dieren en indien voorradig ook groente en fruit (www.adriana-hoeve.nl).

Tip

lopende weg’) Bovenkerkweg.

• Einde weg linksaf Blokland (richting

knooppunt 88), wordt verderop fietspad.

• Splitsing rechtsaf en einde weg rechtdoor

(richting knooppunt 79). Kruising met

Achtersloot rechtdoor (‘doodlopende weg’).

• Einde weg (knooppunt 79) rechtsaf,

fietspad (richting fietsknooppunt 81).

Pad volgen langs caravanpark De Voor-

molen, IJsselstein in.

• Bocht rechtaf/linksaf Eiteren, door

viaduct, langs kerkhof, voorrangsweg

oversteken Eiteren.

• Kruising (fietsknooppunt 81) rechtdoor

Panoven, later Kloosterplantsoen.

Routeverkorting: bij fietsknooppunt 81

rechtsaf i.p.v. rechtdoor.

• Bocht naar rechts (viaduct links laten lig-

gen) en rechtsaf fietsstrook langs voor-

rangsweg.

• Bij ANWB Y 03253/002 linksaf Lopiker-

kapel en bij ANWB Y 3253 rechtdoor

Lopikerkapel, Hogebiezendijk (fietspad).

• Langs zendmast, door viaduct, Hoge-

biezendijk, later Biezendijk.

• Bij ANWB Y 69113/knooppunt 07 recht-

door, bruggetje over en rechtsaf, fietspad.

• Voorrangsweg oversteken en recht-

door slingerend fietspad langs water, te

Lopikerkapel verderop Kapelsepad.

• Bord ‘doodlopende weg’ rechtdoor,

bruggetje over en fietspad rechts van

het water.

• Te Uitweg rechtsaf en verderop rechtdoor

Korte Zandpad (bord ‘doodlopende weg’),

wordt even fietspad, later Kortland. Fiets-

pad volgen, links om Hoeve Nooitgedacht.

• Einde fietspad linksaf Lopik in en op krui-

sing met stoplichten (knooppunt 85)

linksaf, parallelweg langs voorrangsweg.

• Bij ANWB Y 4985 linksaf Jaarsveld,

fietspad en einde fietspad linksaf (rich-

ting fietsknooppunt 86).


rechtsaf Lekdijk-Oost.


rechtsaf Lopik in (richting fietsknoop-

punt 55). (Hier rechtdoor voor de

totale route Lopikerwaard).

• Bij ANWB Y 60505 rechtdoor via trap

(aan linkerhand) onder voorrangsweg

door, Letscherttunnel. Einde tunnel

rechtsaf, fietspad, vervolgens recht-

door Rolafweg Noord.

• Door winkelcentrum en 10 m vóór brug

linksaf Wielsekade (richting fietsknoop-

punt 55).

• Voorrangsweg oversteken en rechtdoor

(‘doodlopende weg’).

• Opnieuw voorrangsweg oversteken en

rechtdoor Wielsekade.


rechtsaf Polsbroek (richting fietsknoop-

punt 54; parkeerplaats bij toren).

• Einde fietspad rechtsaf Polsbroeker-

dam in.

• Voorrangsweg oversteken en bij ANWB

Y 1344 rechtdoor Oudewater, Damweg

(parkeerplaats).

• Te Oudewater einde fietspad linksaf,

fietspad langs N228.

• Bij ANWB Y 8/4 rechtsaf Centrum, IJs-

selvere. Ophaalbrug over en linksom

over Romeinsbrug, Noord IJsselkade.

• Einde kade (fietsknooppunt 92) rechts-

af Arminiusplein (richting fietsknoop-

punt 93).

• Einde plein links aanhouden Kromme

Lopikerwaardroute Oost

Haven en rechtdoor, klinkerpad langs wa-

ter Amsterdamse Veer, verderop Noord-

Linschoterkade, daarna Noord-Linscho-

terzandweg.

• Links van het water blijven en op split-

sing van paden linksaf ‘doorgaand ver-

keer’ Haardijk.

• Bij ANWB Y 70744 rechtdoor Woerden

Haardijk en einde pad (knooppunt 69)

rechtsaf Korte Linschoten-W.Z.

• Splitsing linksaf, voorrangsweg over-

steken en rechtsaf (richting fietsknoop-

punt 99).

• Bij ANWB Y 7486 linksaf Linschoten

Korte Linschoten W.Z., langs water.

• Te Linschoten Dorp kruising linksaf over

witte brug (richting knooppunt 99) en

linksaf Dorpstraat (richting fietsknoop-

punt 99).

• Brug over, linksaf en einde weg rechtsaf

(richting knooppunt 99), Jacob Barne-

veldstraat (parkeerplaats), wordt buiten

bebouwde kom fietspad door polder.

• Einde pad linksaf en bij ANWB Y 13465

rechtsaf Montfoort, Cattenbroekerdijk

(richting knooppunt 99).

• Weg langs water volgen tot sluis/stads-

poort Montfoort (knooppunt 98).

82 - 8383


JanuariAan het begin van het nieuwe jaar zijn er diverse nieuwjaarsconcerten, onder andere in het Klooster en de Zaal der Kunsten in het Kasteel.

FebruariIn Harmelen barst tijdens deze maand het carna-val los. Natuurlijk is er ook een optocht met praal-wagens.

AprilIn het voorjaar kun je tijdens Te Hooi & Te Kunst op een aantal boerderijen een kunstroute beleven. Een uitstekende manier om optimaal van de kunst te genieten is de fiets- of wandelroute maken die langs de boerderijen loopt. Koninginnedag is een feestdag die goed gevierd wordt. In Woerden zijn een grote braderie en een kermis. Kamerik biedt veel gezelligheid met even-eens een grote braderie, maar ook met een rommel-markt, muziektenten, een lampionnenoptocht en een groot vuurwerk. De specialiteiten van Zegveld zijn de prutrace en het ringrijden met tractoren.

Mei Ruim dertig bands zetten tijdens Jazzin’ Woerden op zijn kop. Op binnen- en buitenpodia in de brui-sende binnenstad houden ze onvergetelijke acts.

De Kamerikse Weteringloop is zowel voor volwas-senen als voor kinderen. Deelnemers kunnen voor een ‘goed doel’ lopen. Er zijn routes van diverse af-standen, zodat iedereen mee kan doen.

JuniDe Graskaasdag, het Shantyfestival en de kramen- markt van de winkeliers zorgen voor een dag lang optimaal genot voor jong en oud in de binnenstad van Woerden.Tijdens de Oldtimerdag staat het Kerkplein in het teken van minimaal 25 jaar oude auto’s. Zwemmen in de singel, fietsen door het Groene Hart en hardlopen door de binnenstad gebeurt allemaal tijdens de Triatlon Woerden.

Tijdens het Straattheaterfestival verandert de bin-nenstad van Woerden in een groot theater. Groot

en klein genieten van steltlopers, cabareteske acts, clowns, muziekspektakel enzovoorts. Eigenlijk is er te veel om op te noemen.

Zegveld heeft een bloeiend verenigingsleven dat tijdens de Zegvelderie voor spellen voor alle leef-tijden zorgt.

JuliAl meer dan 35 jaar is het Concours Hippique Woerden (de Woerdense Paardendagen) een twee-daags evenement dat bij paardenliefhebbers in de agenda staat. Naast dressuur en springen zijn er tuigpaardenshows en spetterende shows.

Harleydag Woerden is een landelijk evenement waar niemand om het geluid van ronkende motoren heen kan. Er zijn stuntteams en er is livemuziek in een geweldige sfeer. Gezelligheid, een drankje in de hand en swingende muziek zijn de ingrediën-ten voor Groove‘n Woerden op het Kerkplein. Een dance-event met een open karakter voor een breed publiek.

Het hele jaar door evenementen

84 - 8585


Terug van weggeweest: Lekker Woerden. Een culi-naire ontdekkingstocht.

Augustus

De Woerdense Vakantie Week biedt voor kinderen o.a. de Brandweerdag en de Junior amateurshow. ’s Avonds zijn er diverse thema’s geprogrammeerd met optredens van nationaal bekende acts.

Een nieuw spectaculair evenement wordt Kameryck Klassiek. Indrukwekkende en sfeervolle optredens op een podium in de plas.

SeptemberDe Septembermarkt in Harmelen biedt een com-binatie van ontmoeten, braderie, optredens en veel gezelligheid.

Het eerste weekend van september openen veel kunstenaars hun atelier tijdens de Atelierroute Groot Woerden. Dit evenement won de Cultuur-prijs 2007.

Summerlake Outdoor Festival biedt dancemuziek van verschillende DJ’s in een uitstekende sfeer, op een unieke locatie.

Bands, duo’s en solisten zijn tijdens het Akoesti-val in het Westdampark te beluisteren.Nationaal Veteranen Treffen, een evenement waar deelnemers met klassieke twee- en driewielers of liefhebbers hiervan helemaal op hun plek zijn. Er is een onderdelenbeurs, de sterrit en de kaasrit.

Verder zijn er stands met lekkere hapjes en drankjes.

Op de tweede zaterdag van september wordt al ruim 55 jaar lang de ERU Taptoe Woerden geor-ganiseerd. Zoals altijd op het sfeervolle Kerkplein in de Woerdense binnenstad. Verschillende optre-dens zijn vanaf de tribunes te volgen. Babypop is een groot festival dat jaarlijks in het Brediuspark plaats vindt. Bekende en doorbreken-de artiesten maken er elk jaar een groot feest van.

Oktober De jaarlijkse Koeiemart in Woerden is een regel- rechte topper. In 2009 heeft de stad voor de 600ste keer recht op deze markt. Er zijn een ker-mis, een warenmarkt en een braderie, kinder-festiviteiten en de welbekende vee- en paarden-markt. De nacht ervoor vindt de Cyclo-cross plaats en de horeca viert De Nacht van Woerden.

November

De sint komt in Woerden aan. Sint Nicolaas begint zijn tocht in Woerden en bezoekt Kamerik, Zeg-veld en Harmelen zodat alle kinderen de goedhei-ligman kunnen begroeten.

DecemberRond kerst zijn er diverse kerstconcerten in de ge-meente.

zie ook www.cultuurlokaal.nl

86 - 8787


Recreatieterreinen Landgoed Bredius

Kievitstraat 42 3443 BG Woerden Grutto Enschedeweg Kamerik

Landgoed Haarzuilens Kasteellaan 1

3455 RR Haarzuilens (030) 677 85 15 www.kasteeldehaar.nl

Kinderboerderij Het Hertenkamp Kennedylaan 1

2420 AB Nieuwkoop www.hethertenkamp.nl

Koekoek langs de Meije Zegveld

Dierenweide Kukele-Boe Kievitstraat 40 3443 BG Woerden

Landgoed Linschoten Noord Linschoterdijk 21 3461 AC Linschoten

(0488) 47 44 44 www.landgoedlinschoten.nl

Oortjespad Oortjespad 1 3471 HD Kamerik

(0348) 40 11 93 www.recreatiemiddennederland.nl

De Zwaan Enschedeweg Kamerik

Bootverhuur Natuurcamping De boerderij

Zuid Linschoterzandweg 15 3425 EM Snelrewaard

(0348) 41 21 15 www.natuurcampingdeboerderij.nl

De Boerinn Mijzijde 6 3471 GM Kamerik

(0348) 40 12 00 www.deboerinn.nl

De jonge kano Korte Linschoten oostzijde 9

3425 AB Linschoten (0348) 41 50 65

Sportvisserij Groenendijk Voorweg 10 2431 AP Noorden

(0172) 40 82 16 www.sportvisserijgroenendijk.nl

Handige adressen

PJ Groeneveld Hollandsekade 6 3651 LS Woerdense Verlaat

(0172) 40 82 73

Hermaline Noordeinde 48 2445 XE Aarlanderveen,

(0172) 57 54 51 www.hermaline.nl

Jeroen Hotze Klassieke Boten Kromme haven 5 3421 BK Oudewater

(0348) 56 46 36 www.hotze-boten.nl

Camping ’t Oortjeshek Oortjespad 2

3471 HD Kamerik, (0348) 40 20 04 www.campinghetoortjeshek.nl

88 - 89


De scheepsjongens Woerden Singel 64

3471 GM Woerden Defensie eiland Woerden

(06) 22 48 85 00 www.descheepsjongens.nl

Tijsterman Dorpsstraat 114

2421 BC Nieuwkoop (0172) 57 17 86 www.tijstermanboten.nl

Fietsverhuur Hotel Abrona Broeckerstraat 20 3421 BL Oudewater

(0348) 56 74 66 www.hotelabrona.nl

Bike Totaal Nieuwenhuizen Utrechtsestraatweg 41 3421 GM Oudewater (0348) 56 23 17 www.biketotaal-nieuwenhuizen.nl

De Boerinn

Mijzijde 6 3471 GM Kamerik


Tweewielerspecialist Borst Nieuwveenseweg 21 2421 LA Nieuwkoop (0172) 57 29 83

www.tweewielersborst.nl.

VVV Nieuwkoop Noordense weg 23 A 2421 XE Nieuwkoop (0172) 57 11 20

www.vvv-nieuwkoop.nl

Camping ’t Oortjeshek Oortjespad 2 3471 HD Kamerik (0348) 40 20 04

www.campinghetoortjeshek.nl Fietsverhuur Verhoef Ockhuizerweg 1 3455 RV Haarzuilens (030) 677 12 29

www.fietsverhuur-verhoef.nl

Fietspunt Woerden Stationsplein Noord 10 3445 AD Woerden (0348) 42 24 33

www.fietspunt.net

Musea Touwmuseum de Baanschuur

Reijersteeg 4 3421 SZ Oudewater

(0348) 56 78 32 www.touwmuseum.nl

Museum de Heksenwaag Leeuweringerstraat 2

3421 AC Oudewater (0348) 56 34 00

www.heksenwaag.nl

De Koffietuin Weipoort 12

2415 BV Nieuwerbrug (0348) 68 80 90

www.koffietuin.nl

Oudheidskamer Nieuwkoop Reghthuysplein 22

2421 BE Nieuwkoop Saabmuseum d’Oude Bolneus

Gedempte Binnengracht 27 3441 AE Woerden

(0348) 41 55 73 www.saabmuseum.nl

’t Reghthuys Reghthuysplein 1 2421 BE Nieuwkoop

(0172) 57 08 45 www.regthuys-nieuwkoop.nl

Smederijmuseum Zuideinde 33

2421 AA Nieuwkoop (0172) 57 45 51

Art en Velvet Gallery De Stierestal Willeskop 134

3417 MG Montfoort (0348) 47 17 96

Stadsmuseum Woerden

Kerkplein 6 3440 DB Woerden

(0348) 43 10 08 www.stadsmuseumwoerden.nl

AccommodatiesHotels

Hotel Abrona Broeckerstraat 20

3421 BL Oudewater (0348) 56 74 66 www.hotelabrona.nl

Best Western Hotel Woerden Utrechtsestraatweg 25

3445 AL Woerden (0348) 41 25 15

www.bestwestern.nl/woerden

Hotel Montfoort Hoogstraat 29

3417 HA Montfoort (0348) 47 00 40 www.hotelmontfoort.nl

Het wapen van Harmelen Dorpsstraat 14

3481 EK Harmelen (0348) 44 12 03 www.hotelharmelen.nl

Bed and breakfast

B&B Bakhuis Oude Klooster Achthoven Oost 3

3417 PC Montfoort (0348) 47 14 38

B&B De blauwe hortensia Rondweg 54A

3474 KG Zegveld (06) 22 83 75 55

B&B De boerderij Z. Linschoterzandweg 15

3425 EM Snelrewaard (0348) 42 11 99 www.bedandbreakfastdeboerderij.nl

B&B Brink Molenvlietbrink 142 3448 HR Woerden (0348) 75 31 11

B&B Boern logies lekker buiten Lekdijk west 43

3411 MX Lopik (0348) 55 14 62

B&B Conny Kemp Rietveld 34 3443 XL Woerden

(0348) 41 24 75 B&B Het Damshuis van ’t

Zwaantje Lopikerweg West 46

3411 AN Lopik (0348) 55 18 97

B&B Evelien de Gier Hoogeind 14

3465 HB Driebruggen (0348) 50 25 30

B&B Indianentipi Hoogeind 14

3465 HB Driebruggen (0348) 50 25 30

www.hofvanende.nl

B&B De koffietuin Weijpoort 12,

2415 BV Nieuwerbrug (06) 46 23 28 81 / (0348) 50 25 30

B&B De lage polder Korte Linschoten w.z. 35

3461 EC Linschoten (0348) 42 23 18 www.delagepolder.nl

B&B Tuinhuis Ruige Weide Ruige Weide 9

3421 TH Oudewater (0348) 56 23 18 www.tuinhuisruigeweide.nl

B&B Warkeweet Nachtegaalspad 7 3652 LM Woerdense Verlaat (0172) 40 92 86

B&B Het wassende water Hoenkoopse Buurtweg 15a

3421 GA Oudewater (0348) 56 15 55 www.hetwassendewater.nl

B&B Woerden Paulus Buyslaan 13

3445 AJ Woerden (0348) 41 37 70

Hooiberghutten

De Beekhoeve Van Teylingenweg 172

3471 GK Kamerik (0348) 40 12 54

www.beekhoeve.nl

Berkenhoeve recreatie Van Teylingenweg 192

3471 GL Kamerik (0348) 40 13 03 Blik op de polder

Van Teylingenweg 132 3471 GH Kamerik

(06) 23 17 92 36 www.blikopdepolder.nl

BoerBert ’s-Gravensloot 14

3471 BM Kamerik (0348) 42 13 44 www.boerbert.nl

De Boerinn Mijzijde 6 3471 GM Kamerik


Habbeshoeve Overstek 14

3471 EJ Kamerik (0348) 40 27 38

Boerderij Hazenveld Laag Nieuwkoop 36

3628 GC Kockengen (030) 666 33 72

www.boerpiet.nl

90 - 91

Koole kampeerboerderij Hogedijk 6

2431 AA Noorden (0172) 40 82 06 www.kampeerhoevekoole.nl

Campings

Camping Batenstein Van Helvoortlaan 36

3443 AP Woerden (0348) 42 13 20

www.camping-batenstein.nl

Camping ’t Oortjeshek Oortjespad 2

3471 HD Kamerik (0348) 40 20 04

www.campinghetoortjeshek.nl

Groepsaccommodaties

Groepsaccommodatie Kameryck Oortjespad 3

3471 HD Kamerik (0348) 40 07 71 www.kameryck.nl

Koole kampeerboerderij Hogedijk 6

2431 AA Noorden (0172) 40 82 06 www.kampeerhoevekoole.nl

Te bezoeken De Adrianahoeve

Haardijk 10 3461 AB Linschoten

(0348) 41 00 51 www.adriana-hoeve.nl

Beloken Land Blokland 116

3417 MR Montfoort (0348) 47 18 80

De Boerinn Mijzijde 6

3471 GM Kamerik 0348) 40 12 00 www.deboerinn.nl

Kaasboerderij Cromwijk Papekopperdijk 17 3464 HT Papekop

(0348) 56 34 60 www.struinenenvorsen.nl

Kaasboerderij Conny Vroege Westeinde 79

3465 JA Driebruggen (0348) 50 13 94

Kaas- en Zuivelboerderij Doruvael Blokland 95 3417 MR Montfoort

(0348) 47 24 86

Geitenkaasboerderij/ Groene Hart Landwinkel

Zuid Linschoterzandweg 30 3425 EM Snelrewaard (0348) 56 40 36

Bezoekerscentrum Het Groene Hart

Fort Wierickerschans Zuidzijde 132

2411 RX Bodegraven (0348) 68 95 00 www.groenehartcentrum.nl

Kasteel de Haar Kasteellaan 1 3455 RR Haarzuilens

(030) 677 85 15 www.kasteeldehaar.nl

Palingrokerij Gebr. Hoogerwerf Zuideinde 68

2421 AL Nieuwkoop (0172) 57 13 55

Landschapstuin Hulst Hof Weijpoort 30

2415 BW Nieuwerbrug (0348) 68 93 69 www.struinenenvorsen.nl

Kaasboerderij Janmaat Barwoutswaarder 57 3449 HJ Woerden (0348) 41 3463 www.kaasboerderij-janmaat.nl

Kameryck Oortjespad 3

3471 HD Kamerik (0348) 40 07 71

www.kameryck.nl

De Kievit Haanwijk 5

3481 LH Harmelen www.dekievit-harmelen.nl

Melkschapen- en kaasboerderij Meije 167

3474 MA Zegveld (0172) 68 54 17

Kaasboerderij Nap Mijzijde 134

3471 GT Kamerik (0348) 40 13 49

Bezoekerscentrum Natuurmonumenten Nieuwkoop

Dorpsstraat 118 2421 BC Nieuwkoop (0172) 52 00 10 www.natuurmonumenten.nl

Ontdek de Boerennatuur Wagendijk 1

3628 EP, Kockengen (0346) 24 13 69 www.ontdekdeboerennatuur.nl

Fruittuin De Ooievaar Breudijk 56b

3481 LR Harmelen (030) 60 62 039 www.indebenendoordevenen.nl

Ooievaarstation Zegveld Molenweg, Zegveld www.ooievaarszegveld.nl

Schulp Vruchtensappen Zandpad 76

3621 NG Breukelen (0346) 26 39 39 www.schulp.nl

Kaasboerderij/Boerensport Verhaar

Aarlanderveenseweg 1 2421 LH Nieuwkoop (0172) 57 30 05 www.boerensport.nl

Kaasboerderij De Vliethoeve Noord Linschoterzandweg 19 3425 EK Snelrewaard (0348) 56 18 26

De Wit Kaasverkoop Houtdijk 3

3471 BS Kamerik (0348) 41 30 60

Zegvelds Veenweidevlees

Dwarsweg 31 3474 KW Zegveld

(0348) 69 13 82


92 - 93


Ondersteunende organisaties

Groene Hart Bureau voor Toerisme (GHBT) Het Groene Hart Bureau voor Toerisme (voorheen VVV Het Groene Hart) staat voor marketing en promotie van het Groene Hart op het gebied van recreatie, toerisme en cultuur. Het jaarprogramma bestaat uit deelname aan nationale en internationale beurzen, het uitbrengen van gratis gidsen en een arrangementenbrochure voor groepen. Projecten als realisatie inrichting bezoekerscentrum, organisatie kunstevenement en het uitbrengen van regiogebonden gidsen hebben de afgelopen jaren de revue gepasseerd. De 6 vestigingen in Gouda, Oudewater, Woerden, Schoon-hoven, Montfoort, Haastrecht en de 5 agentschappen in Nieuwkoop, Boskoop, Nieuwerkerk a/d IJssel, Bodegraven en Kaag-Braassem verte-genwoordigen 800 organisaties en gasten worden voorzien van toeristische informatie, souvenirs en wandelen fietsgidsen. Bovendien zijn op ver-zoek groepsdagtochten en overnachtingen te reserveren.

Groene Hart Bureau voor ToerismeMarkt 27 2801 JJ Gouda(0900) 46 83 28 88www.ghbt.nl

Groene Hart, kloppend hartDe doelen van Groene Hart, kloppend hart zijn zeer divers. Er zijn 300 deelnemers die accommodatie aanbieden, fietsen wandelroutes uitzet-

ten, arrangementen bedenken, aan natuurbeheer doen, bootjes verhuren uitstekende streekproducten produceren en heerlijke gerechten serveren in hun restaurants. De reisgids ‘Groene Hart, kloppend hart van Nederland’ van uitgeverij Dominicus is een uitstekend hulpmiddel om alle leuke plekjes van het Groene Hart te ontdekken. Logeren bij de boer is in: op een boerencamping, in een moderne B&B, in een hooiberghut of in een boot. Wie van verse streekproducten houdt kan maar beter geld en een grote fietstas of rugzak meenemen, want de weekmarkten en landwinkels liggen vol raapsteeltjes, pastinaak, rode bieten, appels, pe-ren, kersen en tomaten. Kaas, melk en yoghurt rechtstreeks bij de boer kopen is normaal. Maar ijs en chocola zijn nieuwe streekproducten. Aan het einde van een fijne fiets- of wandeldag kan een biertje, gebrouwen in het Groene Hart, heerlijk smaken.

Groene Hart, kloppend hartMarkt 27 2801 JJ Gouda (0900) 46 83 28 88www.groenehartkloppendhart.nl

ANV De Utrechtse VenenDe Agrarische Natuur- en Landschapsvereniging De Utrechtse Venen is een vereniging van vrijwillige boeren en andere bewoners die mee-doen aan agrarisch natuurbeheer. Weidevogelbescherming, slootkan-

94 - 95


tenbeheer en de bescherming van specifieke vogelsoorten zoals de zwarte stern staan onder andere op het programma. Daar doen zo’n 500 agrariërs op contractbasis aan mee. De ANV ontwikkelt ook educatieve projecten voor basisscholen en stimuleert het agro-toe-risme, zoals – bijvoorbeeld – een picknick in een oude boomgaard met de lekkerste streekproducten, of een huifkar- of fluisterboot-tocht. Workshops zijn er ook, van zelf kaasmaken tot pottenbakken of een fotosafari dwars door het boerenland.

ANV De Utrechtse Venen’s Gravensloot 14 3471 BM Kamerikwww.deutrechtsevenen.nl

Struinen & Vorsen‘Struin en Vors met ons mee dwars door het Groene Hart’ is de uit-nodigende slogan van Struinen & Vorsen, een organisatie die staat voor ontdekkingstochten door het fietsen wandelparadijs het Groene Hart. Een gebied dat bolstaat van de streekverhalen en waar meer dan 110 plattelandstoeristische activiteiten te doen zijn. De deelnemende organisaties laten je, na een warm onthaal, de polders van Midden-Holland en De Utrechtse Waarden op elke denkbare manier ontdekken: te voet, per fiets, per kano of in een boot. Be-halve sportieve arrangementen zijn er ook educatieve en creatieve activiteiten. De fiets/wandelkaarten en de routegidsjes ‘Tureluren en flierefluiten’ zijn thematisch opgezet en geven meer informatie dan simpelweg het beschrijven van een mooie route door het boerenland en over kerkenpaden.

Struinen & VorsenRuige Weide 9 3421 TH Oudewater (0348) 56 23 18www.struinenenvorsen.nl

VVV WoerdenVVV Woerden geeft toeristische informatie over Nederland met de na-druk op Woerden en het Groene Hart. De vele fietsroutes en wandel-routes in de mooie omgeving zijn in de winkel samen met advies en nuttige tips te verkrijgen. De ontwikkelde Woerdense arrangementen bieden voor iedereen plezier op zowel land als water. Boekingen voor hotels en bed & breakfasts vinden plaats in de winkel. Een theater-, bio-scoop-, diner-, bol.com-bon of vvv irischeque is hier ook te verkrijgen.

Gilde WoerdenHet Gilde Woerden, onderdeel van de landelijke vrijwilligersorganisatie ’t Gilde, verzorgt op aanvraag stadswandelingen en museumrondleidin-gen voor groepen van 5 tot 15 personen. Zo is er een Romeins rondje langs het drive-in museum Castellum en de archeologische afdeling van het Stadsmuseum. Het rondje Vestingstad Woerden belicht het militaire verleden en gaat langs (voormalige) stadswallen en huidige singels. Een religieuze tocht loopt langs alle kerken en eindigt in de bijbel-tuin. Maatwerk is er ook: een wandeling langs specifieke histori-sche objecten, een kaasroute, een beklimming van de Petrustoren, of een uitleg over Molen De Windhond door de molenaar. De stads-wandelingen, onder leiding van een ervaren gids van het Gilde, kunnen bij VVV Woerden gereserveerd worden. VVV WoerdenMolenstraat 40 3441 BA Woerden (0348) 41 44 74www.vvvwoerden.nl

Hooiberghutten Hooiberghutten zijn een nieuwe manier van overnachten op de boer-derij. De houten hutten zijn vergelijkbaar met een trekkershut, maar ze staan uitsluitend op kleine boerderijcampings of op een boerenerf. Elke boerderij heeft een douche- en toiletvoorziening speciaal voor

gasten. De hutten zijn geschikt voor 4 personen en zijn comfortabel en compleet ingericht. Rond Woerden zijn zes verschillende loca-ties met hooiberghutten.

HooiberghuttenOukoop 37a 3626 AX Nieuwer ter Aa(0294) 23 42 84www.hooiberghutten.nl

Kamerik op de kaartStichting Kamerik op de kaart heeft als doel het promoten van kleinschalige recreatieve activiteiten in de omgeving van Kamerik. De stichting wil hierbij de waardering en bewustwording van het agrarisch cultuurlandschap ver-groten en zo het gebied op een duurzame manier toegankelijk maken voor het publiek. Inmiddels heeft de stichting 7 bewegwijzerde wandelroutes, 5 kano-routes en 3 fietsroutes uitgezet rondom Kamerik. Ook heeft de stich-ting met subsidie en schenkingen voor de uitkijktoren op de kinderboerderij gezorgd. Kamerik op de KaartOortjespad 2 3471 HD Kamerik (0348) 40 20 04www.kamerikopdekaart.nl

Woerden Actief! Woerden Actief! haakt aan bij de landelijke beweegcampagne 30minuten-bewegen, die voornamelijk gericht is op inwoners die onvoldoende bewegen en mensen met overgewicht. Voor hen zijn er 4 ommetjes van 30-60 minu-ten ontwikkeld. In de kern Woerden is een ommetje voor vrijwel iedereen binnen 300 meter bereikbaar. Woerden Actief! doet nog meer. Zoals bijvoor-beeld de organisatie van een Avond Tweedaagse voor mensen in een rol-stoel of met een rollator. En het ontwikkelen en promoten van gps-routes en lunchwandelen voor werknemers.

Woerden ActiefCattenbroekerlaan 65 3445 EH Woerden(0348) 49 80 00www.woerdenactief.nl

IVN WoerdenIVN Woerden is een vereniging die mensen kennis laat maken met de na-tuur en het milieu in de eigen leefomgeving. Een cursus als natuurgids, het onderhoud van de heemtuin in het Brediuspark (er worden nog vrijwilligers gezocht) en in de winter het knotten van wilgen en het uitdunnen van bij-voorbeeld geriefhoutbosjes en houtsingels zijn activiteiten van IVN Woerden. Het IVN organiseert excursies voor alle Woerdense scholen en er zijn plant-, vlinder- en vogelwerkgroepen. IVN WoerdenBeuger 15 3448 KK Woerden(0348) 41 06 25 www.ivn-woerden.nl

Groene Hart LogiesGroene Hart Logies is een samenwerkingsverband van ondernemers die een keten van luxe, kleinschalige verblijfsaccommodaties vertegenwoordigen, onder het Keurmerk Groene Hart Logies. In de praktijk betekent dat logeren op een authentieke monumentale boerderij, al of niet in bedrijf, middenin het Hollandse polderlandschap. Een greep uit de mogelijkheden: je kunt een handje meehelpen op de boerderij, een kijkje nemen bij de zuivelproductie of paardrijden. Je kunt vaak zelfs je eigen paard meenemen.

Groene Hart LogiesHogendijk 1 2441 CK Nieuwveen(0172) 53 47 69www.groenehartlogies.nl

96 - 97

binnenkant omslag achter

Kunt u er maar geen genoeg van krijgen?

Meer Groene Hart fietsen wandelroutes zijn voorhanden!

Een winkel van:

1. De ANWB/VVV fietsgids Groene Hart bevat 20 routes, variërend van 25 tot 60 km.

2. In de ANWB Wandelgids Groene Hart zijn 43 bewegwijzerde wandelingen opgenomen langs polder en plas met achter-grondinformatie en routekaartjes.

3. De Dominicus Reisgids Groene Hart informeert in 200 pagina’s over het ontstaan en de geschiedenis van het gebied en over wat er te beleven valt.

Deze en andere toeristisch/recreatieve producten zijn te bestellen op:

www.recreatie-inspiratiewinkel.nl

LAW 3 Marskramerpad Het pad met een lengte van 320 km voert van oost naar west door een

dwarsdoorsnede van de Nederlandse landschappen zoals Twente en Salland

en de Veluwe. Ondertussen doet de route de oude handelssteden, Deventer

en Amersfoort aan. Daarna dwars door het Groene Hart naar Leiden. De

laatste etappes voeren langs de vele landgoederen tussen Wassenaar en Den

Haag. (ISBN 978-90-71068-78-2)

LAW 1-3 Floris V-pad: Van Amsterdam naar Bergen op Zoom.Dit pad leidt de wandelaar door een oer-Hollands landschap. Bijna de helft

van het pad gaat over graskades, tiendwegen en jaagpaden. Vaak speciaal

voor wandelaars opengesteld. Wandelen over het Floris V-pad is ook een

tocht door de geschiedenis: typisch Hollandse plaatsen als Kockengen,

Oudewater, Schoonhoven, Woerden en Willemstad. De route loopt van

Amsterdam naar Bergen op Zoom. (ISBN 978-90-71068-77-5)

Wandelplatform-LAW en NS bieden NS-wandeltochten aan.

Het Wandelplatform-LAW stelt in samenwerking met de Nederlandse Spoorwegen een

serie wandelingen van station naar station samen.

Deze NS-wandeltochten volgen een gedeelte van een Lange-Afstand-Wandelpad (LAW)

of Streekpad. De wandeling Hollandse Kade loopt samen met een deel van het Floris

V-pad (LAW 1-3, Amsterdam-Bergen op Zoom, 245 km) en een stukje Marskramerpad

(LAW 3, Bad Bentheim-Den Haag, 360 km). De LAW’s en streekpaden zijn te herkennen

aan de wit-rode en geel-rode markering.

De LAW's vormen samen met de Streekpaden een netwerk van ruim 8.000 km. Voor

iedere route wordt een wandelgids uitgegeven. De wandelgidsen, met daarin de route-

beschrijving, topografische kaart en streekinformatie kunt u bestellen via de website

www.wandelnet.nl. Op deze website treft u zowel de LAW’s en Streekpaden als de NS-

wandeltochten aan in Google Maps.

oplage 22.000, juli 2009

CartografieCartographics

DrukwerkSchefferdrukkerij

BeeldNatuurmonumenten, Regionaal Historisch Centrum Rijnstreek en Lopikerwaard, Stadsmuseum, Gilde Woerden, Kamerik op de Kaart, Kameryck, De Boerinn, Kasteel de Haar, De Groene Start, Margriet Spangenberg, Fred Hazelhoff, Monique Stuut, Marita van Hasselt, Cor Vos, Pim Steenbergen, Cees Schipper, Wijnand Brak, Alex de Kuijper, Wouter Groeneling, Trea van der Geld, Harry van Diepen, Elza van Swieten, David Droogers, Henk van Helvoirt, Peter van Veen, Bruce Hoffman

Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door

Algemeen voorbehoud: voor eventuele onjuistheden of onvolledigheden wordt door de uitgever

geen aansprakelijkheid aanvaard.

OpdrachtgeverGemeente WoerdenBlekerijlaan 14 Postbus 45 3440 AA Woerden(0348) 42 89 [email protected]

CoördinatieGroene Hart Bureau voor Toerisme - David Droogers

Samenstelling, tekst en redactieNoes Lautier, Diana Viveen, David Droogers, Elise van Andel

JournalistiekJohanna van Waardenberg, Alie van Ingen, Noes Lautier

RoutebeschrijversStruinen & Vorsen, Wandelplatform-LAW, Stichting Groene Hart, Henk Filippo, Monique Stuut, Marcia van Bijnen, Marita van Hasselt, Nanda Raaphorst, Noes Lautier

Ontwerp, opmaak en beeldredactie Graficelly

Colofon

‘Woerden, stad waar het Groene Hart klopt; fietsen wandelroutes in en rond Woerden’ is gemaakt in opdracht van de gemeente Woerden. Deze gids is aangeboden aan alle inwoners van de gemeente Woerden.

Fiets- en wandelroutes in en rond Woerden

Documents

Transcript of Fiets- en wandelroutes in en rond Woerden