Feiten over Het Nieuwe Werken

60
Het Nieuwe Werken: een Revolutie in een Evolutie Het Nieuwe Werken Congres / Kluwer 29 november 2011 Peter van Baalen Department of Decision and Information Sciences

description

 

Transcript of Feiten over Het Nieuwe Werken

Page 1: Feiten over Het Nieuwe Werken

Het Nieuwe Werken:

een Revolutie in een Evolutie

Het Nieuwe Werken Congres / Kluwer

29 november 2011

Peter van Baalen

Department of Decision and Information Sciences

Page 2: Feiten over Het Nieuwe Werken

Agenda

• Het Nieuwe Werken

– Trends in Tijd- en Plaatsordeningen

• Het Nieuwe Werken in ons onderzoek

– Organisaties vergelijken

– Zoeken naar verbanden

– De ‘Empowerment-Trust-Control Nexus’

• De Hybrid High Performance Workplace (HHPW)

– Reflexiviteit in Het Nieuwe Werken

Page 3: Feiten over Het Nieuwe Werken
Page 4: Feiten over Het Nieuwe Werken

HET OUDE SLIMME WERKEN AAN DE UNIVERSITEIT

http://www.leusden.nl/625/studiefinanciering/

Page 5: Feiten over Het Nieuwe Werken

HET NIEUWE WERKEN…

– Grote variëteit aan (nieuwe) werk praktijken, variërend van gebruik van

nieuwe technologieën, slim organiseren, empowerment, open offices,

telewerken, flexibele werk arrangementen, herziening arbeidscontracten

etc.

– Nieuwe organisatie en institutionele filosofie over werk

– Sociaal-economische beweging

• De HNW-consultants opmars

• De HNW-congressenmarkt

• Op de agenda of politici (Links en Rechts)

• Sociaal-Economisch Raad (SER) Tijden van de samenleving (2011)

Page 6: Feiten over Het Nieuwe Werken

HET NIEUWE WERKEN IS…

Flexibiliseren van tijd- en plaatsordeningen

op individueel, organisatie en samenlevingsniveau

Page 7: Feiten over Het Nieuwe Werken

Veranderingen in plaatsordeningen

Page 8: Feiten over Het Nieuwe Werken

HET OUDE KANTOOR

De ‘uffizi’

(de kantoren)

Florence

Duurzaam kantoor

Page 9: Feiten over Het Nieuwe Werken

HET NIEUWE KANTOOR - INNOVATIES

Wainwright Building, St. Louis

1890—91, Louis Sullivan

Innovaties:

• Gestapeld bouwen

• Liften met staalconstructies

• Elektrisch licht

• Typmachine

• Telegraaf

• Telefoon

http://nl.wikipedia.org/wiki/Bestand:Louis_Sullivan_-_Wainwright_Building,_Seventh_%2B_Chestnut_Streets,_Saint_Louis,_St._Louis_City_County,_MO.jpg

Page 10: Feiten over Het Nieuwe Werken

OPEN OFFICE PLAN F.W. TAYLOR

Page 11: Feiten over Het Nieuwe Werken

FIRST PURPOSE DESIGN OFFCIE

LARKIN BUILDING Buffalo, New York / 1904-1950

By Frank Lloyd Wright http://www.officemuseum.com/

Page 12: Feiten over Het Nieuwe Werken

Johnson-Wax Administration Building, Racine

Frank Lloyd Wright, 1937–39

NIEUWE OPEN OFFICES

Johnson-Wax Administration Building, Racine

Frank Lloyd Wright, 1937–39

Scene from Playtime

Jacques Tati, 1967

Office type organizational diagram

Page 13: Feiten over Het Nieuwe Werken

OPEN OFFICE MICROSOF NEDERLAND

Page 14: Feiten over Het Nieuwe Werken

OPEN OFFICE

Page 15: Feiten over Het Nieuwe Werken

INDUSTRIALISERING VAN KANTOORWERK

• Hoge mate van standaardisatie

• Efficiënt

• Directe vormen van control

• Zelfde tijd, zelfde plaats

• Hoge mate van werknemerstevredenheid

OF HET…SLIMME OUDE WERKEN

Page 16: Feiten over Het Nieuwe Werken

Veranderingen in tijdsordeningen

Page 17: Feiten over Het Nieuwe Werken

TRENDS IN THUISWERKEN

Page 18: Feiten over Het Nieuwe Werken

TRENDS IN THUISWERKEN

• Ruim 27 procent van de werknemers in Nederland werkte in 2010 een deel van

hun gebruikelijke arbeidsuren thuis. Gemiddeld 6,2 uur per week

• In 2005 was dit 25%, gemiddeld 5 uur per week

• De bedrijfstak waar thuiswerken het meeste voorkomt, is het onderwijs. Ruim

60 procent van alle werknemers werkt thuis

• Thuiswerken komt vooral voor bij werknemers met een hoge opleiding. In 2010

werkte bijna de helft van de hoogopgeleide werknemers thuis

• Van de mannen werkte in 2010 bijna 30 procent thuis, tegen bijna 25 procent

van de vrouwen. Verder komt thuiswerken meer voor bij 25-plussers dan bij

jongeren.

CBS - Een thuiswerker is iemand die gemiddeld minimaal één uur per week thuiswerkt. Overwerk wordt hierbij niet meegeteld.

Bron: CBS 2011

Page 19: Feiten over Het Nieuwe Werken

TOENAME VROUWEN IN ARBEIDSPROCES

Page 20: Feiten over Het Nieuwe Werken

OPVATTINGEN OVER FLEXIBEL WERKEN (TNS NIPO, 2010)

• Nederlanders staan zeer positief over flexibel werken

• Flexibel werken gebeurt vooral door begin- en eindtijd van de werkdag te

variëren – weinig time shifting

• Zorg voor de kinderen, beperking reistijd en je ziek voelen zijn de belangrijkste

motieven om flexibel te werken

• Ouders werken vooral flexibel vanwege de zorg voor hun kinderen

• Flexibel werken heeft vooral positieve gevolgen, met name gevoel van vrijheid

• Flexibel werken leidt vooral tot meer gevolgen tot meer en betere aandacht

voor elkaar en tot rust in het gezin

• Flexibel werken doet vooral de huishoudens met kinderen goed

• Flexibel werken heeft positief effect op werkbeleving en werkbelasting

• Flexibel werken voor meer dan de helft van werkend Nederland van belang bij

het zoeken naar een nieuwe baan

Page 21: Feiten over Het Nieuwe Werken

Als er zoveel belangstelling voor flexibel werken is,

waarom verandert er dan zo weinig en zo traag?

Page 22: Feiten over Het Nieuwe Werken

COLLECTIEVE RITMES : BETAALD WERK (1)

Source: SCP (2011), Nederland in een dag

Page 23: Feiten over Het Nieuwe Werken

COLLECTIEVE RITMES (2)

Page 24: Feiten over Het Nieuwe Werken

COLLECTIEVE RITMES (3)

(2001)

Page 25: Feiten over Het Nieuwe Werken

COLLECTIEVE RITMES (4)

Stuck on 9 – 5!

(2011)

Page 26: Feiten over Het Nieuwe Werken

ONTVLECHTING VAN COLLECTIEVE RITMES

1. Toename van communicatie- en coordinatiekosten

2. Onzekerheid

3. Zoeken naar nieuwe collectieve ritmes, op kleinere schaal

Meer flexibiliteit, maar..

Page 27: Feiten over Het Nieuwe Werken

PWC – MACRO-EFFECTEN VAN HET NIEUWE WERKEN - 2011

Bron: PWC, 2011

Page 28: Feiten over Het Nieuwe Werken

RSM – HNW BAROMETER 2011 (1)

Top 5 gemiddeld verwachte effecten

1. verhoogde werknemerstevredenheid en/of betrokkenheid (54%)

2. verbeteren van het welzijn en de werk/privé

balans van de medewerkers (48%)

3. verbeterd werkgeversimago (44%)

4. verhoogde productiviteit c.q. prestaties (41%)

5. besparing van huisvestingskosten (37%)

Top 5 gemiddeld gerealiseerde effecten

1. verhoogde flexibiliteit van de organisatie (43%)

2. verbeteren van het welzijn en de werk/privé balans van de

medewerkers (40%)

3. verhoogde werknemerstevredenheid en/of betrokkenheid

(40%)

4. besparing van huisvestingskosten (34%)

5. verbeterd werkgeversimago (31%)

Page 29: Feiten over Het Nieuwe Werken

RSM – HNW BAROMETER 2011 (2)

HNW BAROMETER 2011: TOP 5 OBSTAKELS

1. Managementstijl past niet bij

HNW

2. Bang om vaste werkplek kwijt

te raken

3. Organisatiecultuur past niet bij

HNW

4. Fysieke werkomgeving is niet

toereikend

5. Er is onder medewerkers

weerstand tegen verandering

1. Bang om vaste werkplek

kwijt te raken

2. Medewerkers missen

vaardigheden voor

zelfsturing

3. Bang om contact met

collega’s te verliezen

4. ICT omgeving is

ontoereikend

5. Managementstijl past niet bij

HNW

Orientatie op HNW HNW geimplementeerd

Page 30: Feiten over Het Nieuwe Werken

SER – TIJDEN VAN DE SAMENLEVING (2011)

• wederkerige flexibiliteit: bereidheid om behoeften voor tijd, plaats en

organisatie van werk op elkaar af te stemmen, met oog voor de

wederzijdse belangen, binnen de maatschappelijke omgeving, binnen

arbeidsorganisaties en tussen arbeidsorganisaties en de

maatschappelijke omgeving

• Adviezen SER

1. arbeid of dienstverlening tijd- en plaatsonafhankelijk aanbieden m.b.v.

van nieuwe technologie;

2. optimaal gebruikmaken van de mogelijkheden om arbeid en dienstverlening

te plannen (zoals zelfroosteren of het kunnen plannen van afspraken bij

dienstverleners);

3. verschuiving/verruiming van openingstijden;

4. inzetten van verlof;

5. aanpassen van arbeidsuren (tijdelijk meer of minder werken, variatie in

aanvangs- en eindtijden en jaarroosters).

Page 31: Feiten over Het Nieuwe Werken

Het Nieuwe Werken

in ons onderzoek

Page 32: Feiten over Het Nieuwe Werken

ERASMUS@WORK RESEARCH

• 13 organisaties onderzocht

• Bij 11 organisaties een Work Dimensions Survey

• Enkele bedrijven 2x, 3x surveys

• Soms kwalitatieve case studies

• In totaal 6000 respondenten

Page 33: Feiten over Het Nieuwe Werken

WORK DIMENSIONS AND PERFORMANCES / OUTCOMES

• Place / physical

– Workplace characteristics (Distraction, Control, Satisfaction…);

– Mobility and Mobile (tele)Work;

• Space / Virtual

– Information Sharing & Cooperation;

– Virtuality (use of IT, Media Richness, New Media);

• People

– Social Cohesion (Trust, Relationships, Togetherness);

– Typology of Knowledge Work (Interdependence, Work Variety / Complexity);

– Motivation and Empowerment;

– Management and Team Control (Leadership);

– Sustainability (Motivation, Travel, Behavior)

• Performance

– People (employee satisfaction, work-life balance)

– Profit (flexibility, productivity, innovativeness)

– Planet (sustainable travel and behavior)

Page 34: Feiten over Het Nieuwe Werken

Organisaties vergelijken

Page 35: Feiten over Het Nieuwe Werken

BENCHMARK ORGANISATIES

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Relationship with colleagues

Relationship with superior

Empowerment meaning

Empowerment competence

Empowerment self-determination

Empowerment impact

Trust in management

Trust in colleagues

Trust received from manager

Communication (intra-departmental)

Communication (inter-departmental)

Communication (extra-organizational)

Attitude towards telework

Acceptance of teleworking

Lack of career influence of mobile work

Reflection on media usage

Reflection on location choice

Time shifting

Absence of time constraints

Absence of location constraints

Required work concentration

Digital mobility

Average of similar firms Top performer CBG CompanyX

Page 36: Feiten over Het Nieuwe Werken

High Performer

Page 37: Feiten over Het Nieuwe Werken

Lichte terugval

Page 38: Feiten over Het Nieuwe Werken

Erasmus@Work

Het Honeymoon-effect

Nieuw evenwicht

Page 39: Feiten over Het Nieuwe Werken

Trust and Empowerment Nexus Honeymoon-effect

Page 40: Feiten over Het Nieuwe Werken

Naar verbanden zoeken

Page 41: Feiten over Het Nieuwe Werken

MATE VAN TELEWERK EN WERKNEMERSTEVREDENHEID

Nick van der Meulen Erasmus@Work

Page 42: Feiten over Het Nieuwe Werken

MATE VAN TELEWERK EN EXTRA UREN WERKEN

Nick van der Meulen Erasmus@Work

Page 43: Feiten over Het Nieuwe Werken

EXTRA UREN WERKEN EN WORK LIFE BALANCE

Nick van der Meulen Erasmus@Work

Page 44: Feiten over Het Nieuwe Werken

WERKNEMERSTEVREDENHEID EN WORK LIFE BALANCE

Nick van der Meulen Erasmus@Work

Page 45: Feiten over Het Nieuwe Werken

HET NIEUWE WERKEN IS…

• Mensen die thuis werken maken meer uren

• Thuiswerkers, sprake van sterke ‘drive’ om te presteren om

managers te laten zien dat thuiswerken efficiënt is en dat men

betrouwbare werknemer is (Halford, 2005).

• Vrouwen werken harder dan mannen om zichzelf en anderen te

overtuigen (Bocklehurst, 2001)

• Ons onderzoek: mensen die thuiswerken maken meer uren. Dit

heeft een positieve invloed op werknemerstevredenheid. Echter, het

heeft een negatief effect op de Work-Life-Balance ―Work is always

there” (Mulki et al, 2009)

DUS HARD WERKEN

Page 46: Feiten over Het Nieuwe Werken

WERKNEMERSTEVREDENHEID EN TIME SHIFTING

Nick van der Meulen Erasmus@Work

Page 47: Feiten over Het Nieuwe Werken

WERKNEMERSTEVREDENHEID EN PRODUCTIVITEIT

Nick van der Meulen Erasmus@Work

Page 48: Feiten over Het Nieuwe Werken

MATE VAN TELEWERK EN WORK LIFE BALANCE

Nick van der Meulen Erasmus@Work

Page 49: Feiten over Het Nieuwe Werken

MATE VAN TIME SHIFTING EN PRODUCTIVITEIT

Nick van der Meulen Erasmus@Work

Page 50: Feiten over Het Nieuwe Werken

ALGEMEEN… EMPOWERMENT EN VERTROUWEN

• Aanzienlijke variatie per organisatie van factoren die performances/outcomes

(productiviteit, werknemerstevredenheid, innovativiteit, work life-balance) verklaren

• Vrij sterk causaal verband tussen empowerment en performances/outcomes.

• Correlaties verbeteren indien datasets worden samengevoegd

• Vertrouwen correleert in meeste gevallen met werknemerstevredenheid en

productiviteit

• Sterk verband tussen empowerment en vertrouwen (zie ook Spreitzer, 2008)

• Geen/zwak verband tussen empowerment en work life-balance

Page 51: Feiten over Het Nieuwe Werken

HET BELANG VAN EMPOWERMENT

• Empowerment verhoogt productiviteit, omdat mensen ―go above

and beyond the call of duty’ (Spreitzer, 2008)

• Mensen met langere aanstelling (zekerheid) in de organisatie

voelen zich meer empowered (Koberg et at, 1999)

Empowerment en vertrouwen geen push buttons

• Je kan mensen niet gebieden empowered te zijn

• Om vertrouwen te krijgen, moet je vertrouwen geven

Page 52: Feiten over Het Nieuwe Werken

TE VEEL EMPOWERMENT?

(Licht) curvilineaire correlatie tussen empowerment en commitment organisatie

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

4,5

5

Low self-determination

(empowerment)

High self-determination

(empowerment)

Aff

ecti

ve

com

mit

men

t

Eveliene Westgeest, 2011 (Erasmus@Work)

Angst voor verlies aan binding met organisatie?

In algemeen, empowerment

positieve invloed op organisatie

commitment

Vertrouwen heeft positieve invloed

op de relatie tussen

empowerment en

organisatie commitment

Maar…

Page 53: Feiten over Het Nieuwe Werken

CONTROL

• Verborgen controle

• Zelf management

• Sociale controle

• Wederzijdse controle (mutual

control)

HNW – van proces/gedragscontrole naar output control

HNW – output control is problematisch bij kenniswerk

HNW – alternatieve vormen van control

Page 54: Feiten over Het Nieuwe Werken

CONCLUSIES

• HNW - een revolutie binnen evolutie op meerdere niveaus

• HNW - serieuze zaak – zoeken naar nieuwe tijd- en plaatsordeningen

• HNW - er bestaan HNW-low en high performers

• HNW - complex - geen eenvoudige verbanden – multi causaal

• HNW - positieve, negatieve en curvilineaire effecten

• HNW - empowerment-vertrouwen-control nexus

Page 55: Feiten over Het Nieuwe Werken

Time is what prevents everything from happening at once

Albert Einstein

Page 56: Feiten over Het Nieuwe Werken

REFLEXIVITEIT IN HNW

• Reflexiviteit – t.a.v. welke activiteit op welke locatie

• Reflexiviteit – t.a.v. gebruik van technologie

• Reflexiviteit – t.a.v. work life balance

• Reflexiviteit – t.a.v. duurzaam reisgedrag

Implementatie van HNW kan gepaard gaan met risico’s

HNW als een ‘reflexive ‘practive’ waarin werkgevers en werknemers gezamenlijk

betekenis geven aan situaties in een voortdurend veranderde omgeving

Page 57: Feiten over Het Nieuwe Werken

• Multi-locatie werkplekken (Hybrid)

• Variatie in mate waarin verschillende activiteiten op verschillen

werkplekken worden verricht (Gensler 2008):

– Focus: productive capital

– Collaborate: innovative capital

– Learn: intellectual capital

– Socialize: social capital

• Triple Performance Core: People, Planet Profit

– People: werknemerstevredenheid & Work Life Balance

– Planet: duurzaam gedrag

– Profit: productiviteit & innovativiteit

• Reflexiviteit

• Empowerment – Trust – Control Nexus

HYBRID HIGH PERFORMANCE WORKPLACE (HHPW)

Page 58: Feiten over Het Nieuwe Werken

HYBRID HIGH PERFORMANCE WORKPLACE (HHPW)

Page 59: Feiten over Het Nieuwe Werken

DANK VOOR UW AANDACHT!

Peter van Baalen

Erasmus@Work

Rotterdam School of Management

[email protected]

010-4082700

Page 60: Feiten over Het Nieuwe Werken

Van Mourik, (2008), KennisInstituut Mobiliteitsbeleid, Verkennnig Autoverkeer 2012