!

VOORKANT!TOEVOEGEN!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

Vrijetijdseconomie!Drenthe!

Feiten!en!cijfers!

!

2015!

! ! (versie!2!september!2015)!

!

!

!

!

!

!

Colofon!Dit!is!een!uitgave!van!de!Provincie!Drenthe!

Auteur:&Monica!Wagenaar,!De!Afdeling!Onderzoek!www.deafdelingonderzoek.nl!

Grafische!vormgeving!omslag:!Grafische!Diensten!Provincie!Drenthe!

©!2015!Provincie!Drenthe!(versie!2!september!2015)!

!!

!!

Overname!van!gegevens!uit!deze!publicatie!is!toegestaan,!mits!de!bron!wordt!vermeld.!Ondanks!de!

zorgvuldigheid!waarmee!deze!uitgave!is!samengesteld!zijn!Provincie!Drenthe!en!De!Afdeling!

Onderzoek!niet!aansprakelijk!voor!fouten!of!onvolkomenheden!en!eventueel!daaruit!voortvloeiende!

schade.!

!!

U!kunt!een!digitale!versie!van!deze!uitgave!gratis!downloaden!op:!

http://www.provincie.drenthe.nl/onderwerpen/ondernemen/vrijetijdseconomie/!

!

Samenvatting&!

Vakanties&en&overnachtingen&Nederlanders!brachten!in!2014!in!totaal!1,5!miljoen!vakanties!en!ruim!7,8!miljoen!

nachten!door!in!Drenthe.!Zestien!procent!van!deze!vakanties!werd!op!een!vaste!

standplaats!doorgebracht,!de!rest!was!een!toeristische!vakantie.!Van!alle!nachten!

die!Nederlanders!in!eigen!land!doorbrachten!tijdens!toeristische!vakanties!had!

9,4%!Drenthe!als!bestemming.!Drenthe!staat!zowel!qua!toeristische!vakanties!als!

qua!overnachtingen!tijdens!deze!vakanties!op!de!vijfde!plaats!van!de!binnenZ

landse!vakantiebestemmingen.!!

!

De!jaren!2011!en!2012!waren!topjaren!voor!Drenthe,!maar!in!2013!en!2014!was!

er!sprake!van!een!daling!van!het!aantal!toeristische!vakanties!en!overnachtingen.!

Deze!daling!lijkt1!in!Drenthe!sterker!te!zijn!dan!gemiddeld!in!Nederland.!!

!

Een!gemiddelde!binnenlandse!toeristische!vakantie!in!Drenthe!duurt!5,0!nachten,!

landelijk!4,8!nachten.!Zowel!in!Drenthe!als!in!geheel!Nederland!is!de!gemiddelde!

verblijfsduur!gedaald!ten!opzichte!van!een!jaar!eerder.!

!

Circa!185.000!buitenlandse!vakantiegangers!en!zakelijke!bezoekers!brachten!in!

2014!circa!713.000!nachten!door!in!Drenthe.!Het!aantal!overnachtingen!van!

buitenlandse!verblijfsgasten!is!in!Drenthe!sinds!2012!met!27%!gestegen!(landelijk!

+17%).!Bijna!60%!van!de!buitenlandse!verblijfsgasten!kwam!uit!Duitsland.!België!

staat!qua!herkomstlanden,!met!19%!van!de!buitenlandse!verblijfsgasten,!op!de!

tweede!plek.!

!

Trends&en&ontwikkelingen&Er!is!sprake!van!een!licht!economisch!herstel!en!ook!het!consumentenvertrouwen!

herstelt!zich!langzaam.!Dit!heeft!naar!verwachting!niet!direct!effect!op!het!aantal!

vakanties!en!de!bestedingen,!omdat!veel!consumenten!andere!‘grote’!aankopen!

hebben!uitgesteld!en!deze!nu!voorrang!geven.!Als!de!positieve!ontwikkeling!van!

de!economie!doorzet!zal!het!aantal!vakanties!en!bestedingen!op!middellange!

termijn!weer!gaan!toenemen.!

!

Het&aanbod&Drenthe!kent!een!relatief!groot!verblijfsrecreatief!aanbod.!Negen!van!de!tien!

slaapplekken!in!Drenthe!was!in!2014!te!vinden!op!een!camping!of!in!een!bungalowZ

park,!dit!was!beduidend!meer!dan!gemiddeld!in!Nederland.!Drenthe!telde!met!

name!weinig!hotelbedden,!slechts!5%!van!de!slaapplekken!bevond!zich!in!een!

hotel,!landelijk!was!de!hotelsector!goed!voor!18%!van!de!slaapplekken.!

!

Het!aantal!dagrecreatieve!bedrijven!lag!in!Drenthe!in!2014!ongeveer!op!het!

niveau!van!2005.!Landelijk!nam!het!aantal!bedrijven!in!de!dagrecreatieve!sector!

dezelfde!periode!met!6%!af.!De!laatste!twee!jaar!was!er,!na!een!bovengemiddeld!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!1"Er"is"een"duidelijk"verschil"in"de"ontwikkeling"gemeten"door"het"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO)"en"de"Statistiek"Logiesaccommodaties"(SLA)"van"het"CBS."In"de"inleiding"van"dit"rapport"wordt"hier"een"korte"toelichting"op"gegeven."

!

positieve!ontwikkeling!in!de!jaren!ervoor,!ook!in!Drenthe!sprake!van!een!lichte!

daling!van!het!aantal!dagrecreatieve!bedrijven.!Deze!daling!werd!vooral!veroorZ

zaakt!door!een!afname!van!het!aantal!cafés.!!

!

De&consument&De!grootste!groep!vakantiegangers!in!Drenthe!bestaat!uit!tweepersoonshuisZ

houdens!van!35!jaar!of!ouder.!De!provincie!is!bovengemiddeld!populair!bij!

gezinnen!met!jonge!kinderen.!Vakantiegangers!tussen!de!50Z64!kiezen!juist!

minder!vaak!dan!gemiddeld!voor!een!vakantie!in!Drenthe.!Nederlandse!

vakantiegangers!bezochten!Drenthe!in!2014!met!gemiddeld!4,2!personen.!

Landelijk!bedroeg!de!gemiddelde!groepsgrootte!3,7!personen.!!

!

De!grootste!groep!vakantiegangers!in!Drenthe!had!in!2014!een!Uitbundig!Gele!

leefstijl2.!Uitbundig!gele!vakantiegangers!omschrijven!zichzelf!als:!joviaal,!

spontaan,!vrolijk,!energiek!en!enthousiast.!Drenthe!is,!net!als!ZuidZHolland!en!

NoordZBrabant,!bovengemiddeld!populair!bij!de!gele!consument.!

!

Inwoners!van!Friesland,!Groningen,!Overijssel!en!Flevoland!kiezen!relatief!vaak!

voor!een!vakantie!in!Drenthe.!In!absolute!zin!wordt!Drenthe!het!meest!bezocht!

door!vakantiegangers!uit!ZuidZHolland!–!22%!van!de!vakantiegangers!in!Drenthe!

kwam!in!de!periode!2012Z2014!uit!deze!provincie!–!NoordZHolland!(16%)!en!

Gelderland!(12%).!

!

Activiteiten&Uit!eten!gaan!en!wandelen!zijn,!net!als!in!veel!andere!provincies,!de!populairste!

activiteiten!tijdens!een!vakantie!in!Drenthe.!Zwemmen!is!bovengemiddeld!

populair!in!Drenthe,!dit!komt!doordat!de!provincie!relatief!vaak!bezocht!wordt!

door!gezinnen!met!kinderen!en!door!de!populariteit!van!kampeerZ!en!bungalowZ

vakanties.!Naast!zwemmen!is!ook!attractieparkZ!en!dierentuinbezoek!populairder!

dan!gemiddeld.!Het!aantal!vakantiegangers!dat!uit!eten!gaat,!voor!het!plezier!

winkelt!of!bezienswaardige!gebouwen!bezoekt,!blijft!juist!achter!bij!het!

gemiddelde!voor!Nederland.!

!

Nederlanders!die!een!activiteit!vanaf!het!huisadres!uitvoeren,!ondernemen!in!

Drenthe!vooral!graag!buitenrecreatieve!activiteiten,!zoals!fietsen!en!recreëren!in!

de!natuur.!Daarnaast!is,!ook!onder!de!dagbezoekers,!attractieparkZ!en!dierentuinZ

bezoek!bovengemiddeld!populair.!

!

Economische&betekenis&Binnenlandse!vakantiegangers!gaven!in!2014!dagelijks!30!euro!per!persoon!uit,!dit!

was!een!stijging!van!9%!ten!opzichte!van!het!jaar!ervoor.!De!bestedingen!per!

persoon!per!dag!zijn!dus!aanzienlijk!toegenomen.!Dat!ze!nog!wel!onder!het!

gemiddelde!voor!Nederland!lagen,!kan!deels!verklaard!worden!door!het!aanbod;!

veel!bungalowparken!en!campings!en!weinig!hotels.!Tijdens!een!vakantie!in!een!

bungalow!of!op!een!camping!wordt!in!vergelijking!met!een!hotelvakantie!minder!

besteed.!Daarnaast!is!Drenthe!bovengemiddeld!populair!bij!gezinnen!met!

kinderen.!Gezinnen!met!kinderen!geven,!in!vergelijking!met!bijvoorbeeld!stellen!

zonder!kinderen,!per!persoon!per!dag!minder!uit.!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!2"Zie"voor"een"samenvatting"van"de"kenmerken"van"de"Leisure"Leefstijlen"paragraaf"3.1."

!

In!totaal!gaven!Nederlandse!vakantiegangers!in!Drenthe!bijna!een!kwart!miljard!

euro!uit!aan!vakanties!in!Drenthe.!Het!grootste!deel!(225!mln!euro)!daarvan!werd!

uitgegeven!tijdens!toeristische!vakanties,!de!rest!tijdens!vakanties!op!een!vaste!

standplaats.!De!afname!van!het!aantal!overnachtingen!zorgde!er,!ondanks!de!

groei!van!de!dagelijkse!bestedingen,!voor!dat!de!totale!bestedingen!aan!

binnenlandse!vakanties!in!Drenthe!zijn!afgenomen!ten!opzichte!van!2013.!!

!

Buitenlandse!verblijfsgasten!(zowel!zakelijk!als!toeristisch)!gaven!in!2014!naar!

schatting!circa!98,5!miljoen!euro3!uit!aan!een!verblijf!in!Drenthe.!Bijna!51!miljoen!

euro!kwam!voor!rekening!van!de!Duitsers,!Belgen!waren!goed!voor!ruim!15!

miljoen!euro.!!

!

Aan!daguitstapjes!die!vanaf!het!huisadres!in!Drenthe!werden!ondernomen!in!

2012Z2013,!werd!door!Drenten!en!inwoners!van!de!rest!van!Nederland!circa!688!

miljoen!euro!uitgegeven.!Per!uitstapje!werd!in!Drenthe!gemiddeld!15!euro!besteed,!

het!gemiddelde!voor!Nederland!bedroeg!circa!19!euro.!De!lagere!bestedingen!in!

Drenthe!hebben!vooral!te!maken!met!het!soort!activiteiten.!Nederlanders!kiezen!

graag!voor!Drenthe!als!bestemming!voor!buitenrecreatieve!activiteiten.!Tijdens!dit!

soort!activiteiten!wordt!relatief!weinig!uitgegeven.!

!

Werkgelegenheid&De!vrijetijdssector!in!Drenthe!leverde!in!2014!in!totaal!ruim!14.000!banen!op,!dit!

is!6,7%!van!de!totale!werkgelegenheid!in!de!provincie.!Hoewel!de!werkgelegenheid!

in!de!vrijetijdssector!de!afgelopen!twee!jaar!met!4%!is!afgenomen,!lag!deze!in!

2014!nog!steeds!11%!boven!het!niveau!van!2005.!De!werkgelegenheid!in!de!

vrijetijdssector!ontwikkelde!zich!duidelijk!positiever!dan!de!totale!werkgelegenheid.!

!

!

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!3"Door"een"trendbreuk"in"het"Onderzoek"Inkomend"Toerisme"van"NBTC,"is"het"niet"mogelijk"een"vergelijking"te"maken"met"voorgaande"jaren."

!

Inhoudsopgave&!Inleiding&.........................................................................................................................................&8!1! Trends&en&ontwikkelingen&.....................................................................................................&10!1.1.!Economische!ontwikkelingen!.......................................................................................................!10!1.2.!Demografische!ontwikkelingen!....................................................................................................!11!1.3.!Trends!in!vrijetijd!..........................................................................................................................!13!2! Aanbod&voor&toerist&en&recreant&...........................................................................................&14!2.1.!Landschap!Drenthe!.......................................................................................................................!14!2.2.!Aanbod!logiesaccommodaties!......................................................................................................!15!2.3.!Aanbod!dagrecreatie!....................................................................................................................!17!3! De&consument&.......................................................................................................................&18!3.1.!Segmentatie!op!basis!van!Leisure!Leefstijlen!...............................................................................!18!3.2.!Profiel!inwoners!Drenthe!.............................................................................................................!21!3.3.!Profiel!binnenlandse!toeristische!vakantiegangers!Drenthe!........................................................!22!4! Verblijven&in&Drenthe&............................................................................................................&30!4.1.!Vakanties!van!Nederlanders!.........................................................................................................!30!4.2.!Overnachtingen!van!Nederlanders!...............................................................................................!34!4.3.!Logiesvorm!Nederlanders!.............................................................................................................!36!4.4.!Verblijfsbezoek!van!buitenlanders!...............................................................................................!38!5! Activiteiten&in&Drenthe&..........................................................................................................&39!5.1.!Populaire!activiteiten!tijdens!de!vakantie!....................................................................................!39!5.2.!Populaire!vrijetijdsactiviteiten!Nederlanders!...............................................................................!40!5.3.!Cultuur!tijdens!vakanties!en!dagjes!uit!..........................................................................................!41!6! Bestedingen&en&werkgelegenheid&in&Drenthe&........................................................................&44!6.1.!Bestedingen!tijdens!vakanties!van!Nederlanders!.........................................................................!44!6.2.!Bestedingen!naar!logiesvorm!.......................................................................................................!47!6.3.!Bestedingen!tijdens!uitstapjes!van!Nederlanders!........................................................................!48!6.4.!Bestedingen!tijdens!verblijfsbezoek!van!buitenlanders!...............................................................!50!6.5.!Totale!bestedingen!.......................................................................................................................!50!6.6.!Werkgelegenheid!.........................................................................................................................!51!Bronnen&.......................................................................................................................................&54!!

!

!

8!

Inleiding&!

Voor!u!ligt!het!rapport!‘Vrijetijdseconomie"Drenthe,"Feiten"en"cijfers"2015’.!In!deze!uitgave!zijn!de!belangrijkste!feiten!en!cijfers!over!de!vrijetijdssector!in!Drenthe!

bijeen!gebracht.!Er!wordt!in!deze!uitgave!zoveel!mogelijk!met!bestaande!landeZ

lijke!bronnen!gewerkt.!Het!gebruik!van!landelijke!bronnen!geeft!de!mogelijkheid!

om!de!cijfers!van!en!ontwikkelingen!in!Drenthe!te!vergelijken!met!de!andere!

provincies!en!met!het!Nederlands!gemiddelde.!De!ontwikkelingen!voor!Drenthe!

kunnen!zo!in!perspectief!worden!geplaatst.!

!

Veelgebruikte!bronnen!in!dit!rapport!zijn:!

- het!Continu!Vakantieonderzoek!(CVO),!een!jaarlijks!consumentenZ

onderzoek!onder!een!representatieve!steekproef!van!de!Nederlandse!

bevolking!naar!het!vakantiegedrag!van!Nederlanders!van!NBTCZNIPO;!

- het!Continu!Vrijetijdsonderzoek!(CVTO),!een!tweejaarlijks!consumentenZ

onderzoek!onder!een!representatieve!steekproef!van!de!Nederlandse!

bevolking!naar!het!vrijetijdsgedrag!van!Nederlanders!van!NBTCZNIPO;!

- de!Statistiek!Logiesaccommodaties!(SLA),!een!onderzoek!onder!een!deel!

van!de!Nederlandse!logiesaccommodaties!van!het!Centraal!Bureau!voor!

Statistiek!(CBS);!

- de!Leefstijlatlas!dagrecreatie!voor!de!provincie!Drenthe,!die!de!

consumenten!op!basis!van!hun!profiel!indeelt!in!leefstijlen!van!SmartAgent;!

- het!Provinciaal!Werkgelegenheidsregister!(PWR)!van!de!Provincie!Drenthe!

en!LISA,!het!werkgelegenheidsregister!van!Nederland.!

!"

Extra&toelichting&gebruikte&cijfers&In"dit"rapport"wordt"voor"het"bepalen"van"het"aantal"vakanties"en"overnachtingen"in"Drenthe"gebruik"gemaakt"van"het"CVO."Een"andere"bron"die"hierover"rapporteert"is"het"CBS""–"in"de"SLA."In"2014"laten"beide"bronnen"een"tegengestelde"ontwikkeling"zien"voor"Drenthe."Volgens"het"CVO"neemt"het"aantal"toeristische"binnenlandse"vakanties"in"Drenthe"af"met"8%"ten"opzichte"van"2013,"terwijl"het"CBS"een"groei"van"het"aantal"gasten"(zakelijk"en"toeristisch)"van"4%"registreert."Er"is"geen"sluitende"verklaring"voor"dit"verschil,"maar"het"kan"deels"worden"veroorzaakt"door"definitieverschillen,"verschillen"in"populatieafbakening"en"verschillende"onderzoeksmethoden."!&

Continu&Vakantieonderzoek&(CVO)&&

Steekproef!onder!Nederlandse!consument!

*!

Toeristische!gasten!

*!

Alle!accommodaties,!dus!ook!bijv.!

particuliere!vakantiewoningen!

&

Statistiek&Logiesaccommodaties&(SLA)&&

Steekproef!onder!logiesvertrekkende!accommodaties!

*!

Toeristische!en!zakelijke!gasten!

*!

Hotels,!campings,!huisjescomplexen!en!

groepsaccommodaties!

"Er"is"voor"gekozen"om"in"dit"rapport"–"net"als"in"voorgaande"jaren"–"gebruik"te"maken"van"het"CVO."Het"gebruiken"van"dezelfde"bron"zorgt"ervoor"dat"deze"uitgave"van"Feiten"en"Cijfers"vergeleken"kan"worden"met"die"van"voorgaande"jaren."Daarnaast"is"het"CVO"de"bron"die"in"de"Landelijke"R&T"Standaard"gebruikt"wordt"voor"het"bepalen"van"de"economische"betekenis"van"de"vrijetijdssector.""

!

!

!

!

!

9!

Voor!het!bepalen!van!de!economische!betekenis!van!de!vrijetijdssector!(hoofdZ

stuk!6)!wordt!uitgegaan!van!de!in!2009!ontwikkelde!Landelijke!R&T!(Recreatie!&!

Toerisme)!Standaard4.!In!dit!rapport!wordt!steeds!gebruik!gemaakt!van!de!meest!

recente!beschikbare!informatie.!Omdat!niet!alle!rapporten!en!onderzoeken!

jaarlijks!verschijnen!is!niet!alle!informatie!gewijzigd!ten!opzichte!van!‘Feiten"en"Cijfers"Vrijetijdseconomie"Drenthe"2014’.!!!

Een!andere!publicatie!over!de!vrijetijdseconomie!in!Drenthe!is!het!rapport!

‘Toerisme"in"Drenthe"trekt"aan'"(2014)!dat!inzicht!geeft!in!de!ontwikkeling!van!het!economisch!belang!van!toerisme!voor!de!provincie.!Dit!onderzoek!wordt!in!

opdracht!van!het!Recreatieschap!Drenthe!door!Ecorys!uitgevoerd!en!brengt!de!

economische!betekenis!(bestedingen!en!werkgelegenheid)!op!zowel!gemeentelijk!

als!provinciaal!niveau!in!beeld.!Bij!de!berekening!van!de!economische!betekenis!

worden!de!toeristisch!recreatieve!bestedingen!als!uitgangspunt!genomen.!Het!

rapport!verschijnt!eens!in!de!twee!jaar.!In!december!2014!is!de!meest!recente!

uitgave!verschenen. &Leeswijzer&In!hoofdstuk!1!wordt!aandacht!besteed!aan!trends!en!ontwikkelingen!die!de!

vrijetijdssector!beïnvloeden.!Vervolgens!brengt!hoofdstuk!2!het!aanbod!voor!de!

toerist!en!recreant!in!beeld.!Het!derde!hoofdstuk!gaat!in!op!het!profiel!van!de!

consument,!hierbij!is!specifiek!aandacht!voor!de!indeling!van!de!inwoners!van!

Drenthe!en!de!binnenlandse!toeristen!in!Drenthe!op!basis!van!leefstijlen.!Het!

aantal!vakanties!en!overnachtingen!in!Drenthe!en!de!gebruikte!logiesvormen!

komen!in!hoofdstuk!4!aan!de!orde.!Hoofdstuk!5!geeft!inzicht!in!de!meest!uitgeZ

voerde!activiteiten!tijdens!vakanties!in!Drenthe!en!populaire!vrijetijdsactiviteiten!

van!de!eigen!inwoners!en!dagbezoekers.!De!vrijetijdseconomie,!oftewel!de!

economische!betekenis!van!de!vrijetijdssector,!komt!in!hoofdstuk!6!aan!bod.!

Ieder!hoofdstuk!start!met!een!korte!inleiding,!met!aandacht!voor!de!in!het!

hoofdstuk!gebruikte!termen!en!omschrijvingen.!

!

In!de!tekst!wordt!door!middel!van!eindnoten!(nummering!o.b.v.!romeinse!cijfers)!

verwezen!naar!de!gebruikte!bronnen;!dit!overzicht!vindt!u!achterin!het!rapport.!

De!in!de!tekst!gebruikte!voetnoten!(reguliere!nummering)!verduidelijken!en/of!

geven!een!toelichting!op!de!in!de!tekst!gebruikte!begrippen!en!omschrijvingen.!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!4!IPO,"De"landelijke"R&T"Standaard,"Notitie"over"bepalen"bestedingen"en"werkgelegenheid"in"de"vrijetijdssector"op"provinciaal"niveau,"2009.!

!

!

10!

1& Trends&en&ontwikkelingen&!

De"vrijetijdssector"wordt"door"diverse"algemene"trends"beïnvloed:"economische,"maatschappelijke,"demografische"en"technologische."Hiervan"hebben"er"maar"weinig"alleen"betrekking"op"de"vrijetijdssector."De"trends"die"in"dit"hoofdstuk"uitgewerkt"worden,"hebben"niet"specifiek"betrekking"op"Drenthe,"maar"zijn"wel"van"toepassing"op"Drenthe."

1.1.!Economische!ontwikkelingen!

!

“Het"deel"van"de"Nederlanders"dat"voldoende"tevreden"is"met"de"Nederlandse"economie"daalt"dit"kwartaal"van"70%"naar"65%."76%"van"de"Nederlanders"verwacht"het"komende"jaar"geen"verslechtering"van"de"economische"situatie."Al"met"al"blijft"de"stemming"over"de"economie"positiever"dan"de"afgelopen"jaren."Ook"over"de"eigen"financiële"situatie"is"men"tevreden:"80%"geeft"die"een"voldoende,"77%"verwacht"het"komende"jaar"geen"verslechtering.”"""Dit!is!volgens!het!Sociaal!en!Cultureel!Planbureau!de!mening!van!de!Nederlandse!

bevolking!in!het!eerste!kwartaal!van!2015.i!

!

Grafiek&1&

!70$!60$!50$!40$!30$!20$!10$0$

10$20$30$40$

2005$

2006$

2007$

2008$

2009$

2010$

2011$

2012$

2013$

2014$

2015$

Consumentenvertrouwen,-vertrouwen-economische-situa2e-en-financiele-situa2e-en-koopbereidheid-9-2005-9-t/m-juni-2015-

Consumentenvertrouwen:indicator$Economische$situa?e$komende$12$maanden$Financiële$situa?e$komende$12$maanden$Guns?ge$?jd$voor$grote$aankopen$

!Bron:"CBS,"Consumentenvertrouwen,"economisch"klimaat"en"koopbereidheid,"2015."

!

Het!consumentenvertrouwen5!laat!vanaf!2014!duidelijk!herstel!zien!ten!opzichte!

van!de!jaren!ervoor.!Het!laatste!kwartaal!van!2014!was!er!sprake!van!een!dipje,!

maar!in!2015!zet!de!positieve!ontwikkeling!door.ii!Over!de!eigen!financiële!situatie!

zijn!de!Nederlanders!iets!minder!positief,!maar!ook!hier!is!sprake!van!een!herstel!

van!het!vertrouwen.!In!het!eerste!kwartaal!van!2015!waren!er!voor!het!eerst!sinds!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!5"Het"consumentenvertrouwen"verschaft"actuele"informatie"over"consumentenopvattingen"met"betrekking"tot"de"algemene"economische"ontwikkeling"en"de"financiële"situatie"van"het"eigen"huishouden."De"indicator"van"het"consumentenvertrouwen"is"opgebouwd"uit"vijf"vragen."De"consumenten"worden"gevraagd"naar"hun"mening"over"de"huidige"financiële"situatie,"de"toekomstige"financiële"situatie,"het"oordeel"over"de"huidige"situatie"voor"de"aankoop"van"duurzame"goederen,"de"huidige"economische"situatie"en"op"de"verwachtingen"voor"de"komende"12"maanden."Van"iedere"vraag"wordt"het"saldo"van"positieve"en"negatieve"antwoorden"in"procenten"van"het"totaal"aantal"antwoorden"bepaald."Het"consumentenvertrouwen"is"het"rekenkundig"gemiddelde"van"de"vijf"vragen.""

!

!

11!

2008!weer!meer!Nederlanders!die!het!een!gunstige!tijd!vinden!voor!grote!

aankopen,!dan!Nederlanders!die!dit!nog!niet!vinden.!ii!

&Vakanties&Vakanties!en!reizen!zijn!erg!belangrijk!voor!Nederlanders.!Dit!is!een!van!de!

redenen!dat!de!consumenten!bij!aanvang!van!de!economische!crisis!gewoon!op!

vakantie!bleven!gaan.!Sinds!2012!neemt!het!aantal!vakanties!door!Nederlanders!

wel!af.!Hoewel!er!op!dit!moment!sprake!is!van!een!licht!economisch!herstel,!zal!

dit!niet!direct!een!positief!effect!hebben!op!het!aantal!vakanties!en!de!bestedingen!

tijdens!de!vakantie.!Veel!consumenten!hebben!namelijk!andere!(grote)!aankopen!

uitgesteld!en!geven!nu!voorrang!aan!deze!–!soms!noodzakelijke!–!aankopen!

boven!een!vakantie.!!

!

Als!de!positieve!ontwikkeling!van!de!economie!doorzet,!zullen!de!bestedingen!aan!

vakanties!en!aan!andere!vrijetijdsactiviteiten!op!den!duur!weer!toenemen.!De!

vakantiemarkt!blijft!op!de!(middel)lange!termijn!een!groeimarkt.!iii!

!

Grafiek&2&

17,2%17,9%

10,0%

12,5%

15,0%

17,5%

20,0%

2005% 2006% 2007% 2008% 2009% 2010% 2011% 2012% 2013% 2014%

Ontwikkeling*aantal*binnenlandse*en*buitenlandse*vakan1es*van*Nederlanders*200572014*(x*mln)*

Totaal%Binnenland% Totaal%Buitenland%

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantieonderzoek,"Maatwerkrapportage"provincies"2014,"2015."

!

1.2.!Demografische!ontwikkelingen!

!

Drenthe!telde!op!1!januari!2015!488.600!inwoners.!Sinds!2012!is!er!in!Drenthe,!in!

tegenstelling!tot!de!landelijke!trend,!sprake!van!bevolkingskrimp.!Volgens!de!

prognose!van!de!Provincie!Drenthe!blijft!het!aantal!inwoners!tot!2040!(het!eind!

van!de!prognoseperiode)!afnemen,!tot!circa!461.000!in!2040.!Het!Centraal!Bureau!

voor!Statistiek!verwacht!dat!de!Nederlandse!bevolking!in!dezelfde!periode!blijft!

groeieniv.!

!

In Drenthe is – in tegenstelling tot de landelijke ontwikkeling – sinds 2012

sprake van bevolkingskrimp. !

!

!

!

12!

!

Grafiek&3&

0"2.000"4.000"6.000"8.000"10.000"12.000"14.000"16.000"18.000"20.000"

0"50"100"150"200"250"300"350"400"450"500"550"600"

2015"

2016"

2017"

2018"

2019"

2020"

2021"

2022"

2023"

2024"

2025"

2026"

2027"

2028"

2029"

2030"

2031"

2032"

2033"

2034"

2035"

2036"

2037"

2038"

2039"

2040"

Ned

erland

(

Dren

the(

Bevolkingsprognose(Drenthe(en(Nederland(201582040((x(1.000)(

Drenthe" Nederland"

!Bron:"CBS,"Regionale"prognose"2015c2040;"kerncijfers,"regiocindeling"2013,"2015."

!

Het!aantal!0Z15!jarigen!neemt!in!Drenthe!in!de!periode!2015Z2040!naar!verwachting!

af!met!11.500!personen,!terwijl!het!aantal!65Zplussers!met!48.000!groeit.!De!

potentiële!beroepsbevolking!(15Z65!jaar)!krimpt!volgens!de!prognose!met!ruim!

een!vijfde!tot!ongeveer!240.000!personen.!Per!1!januari!2015!was!bijna!21%!van!

de!Drentse!bevolking!65!jaar!of!ouder.!Rond!2040!zal!32%!van!de!inwoners!van!

Drenthe!65!jaar!of!ouder!zijn,!dit!aandeel!is!beduidend!hoger!dan!het!landelijk!

gemiddelde!(26%).!v!

!

Het!aantal!huishoudens!zal!in!Drenthe!in!de!periode!2015Z2025!nog!groeien.!Deze!

groei!komt!voor!rekening!van!het!aantal!huishoudens!zonder!kinderen!(alleenZ

staand!en!samenwonend),!het!aantal!gezinshuishoudens!neemt!in!dezelfde!

periode!af.!v!

!

Grafiek&4&

0"50"100"150"200"250"300"350"

2010" 2015" 2020" 2025" 2030" 2035" 2040"

Prognose(ontwikkeling(Drentse(bevolking(naar(lee2ijd(201082040((x(1.000)(

0"tot"15"jaar"

15"tot"65"jaar"

65"plus"jaar"

!Bron:"Provincie"Drenthe,"Bevolkingsprognose"2015,"2015."!

De!afname!van!bepaalde!groepen!inwoners,!bijvoorbeeld!gezinnen!met!kinderen,!

zorgt!ervoor!dat!vrijetijdsvoorzieningen!onder!druk!komen!te!staan.!Echter!een!

goed!aanbod!van!vrijetijdsvoorzieningen!zorgt!ervoor!dat!een!gebied!aantrekkelijk!

is!om!te!wonen,!te!werken!en!te!recreëren.!Het!is!dus,!zowel!voor!de!eigen!

inwoners!als!voor!de!verblijfstoeristen!en!dagrecreanten,!van!belang!dat!deze!

voorzieningen!in!stand!gehouden!worden.!

!

!

13!

1.3.!Trends!in!vrijetijd!!

&Sociaal&cultureel&De!samenleving!ontwikkelt!zich!steeds!meer!in!de!richting!van!een!sociale!samenZ

leving.!De!overgang!van!verzorgingsstaat!richting!participatiemaatschappij!vraagt!

meer!van!de!bevolking.!Nederlanders!pakken!samen!initiatieven!op,!maar!het!

aantal!uren!dat!de!Nederlanders!vrij!te!besteden!hebben,!zal!door!deze!participatieZ

taken!waarschijnlijk!afnemen.!

De ontwikkeling richting een participatiemaatschappij zorgt ervoor dat

Nederlanders minder vrij te besteden uren hebben. !

Nederlanders!hechten!steeds!meer!waarde!aan!beleving!en!ervaringen!in!plaats!

van!bezit.!Juist!tijdens!de!vakantie!en!vrijetijdsactiviteiten!is!het!van!groot!belang!

dat!de!consumenten!een!positieve!ervaring!hebben.!Om!ervoor!te!kunnen!zorgen!

dat!het!toeristisch!product!aansluit!bij!de!wensen!en!behoeften!van!de!verschilZ

lende!groepen!consumenten,!is!het!essentieel!inzicht!te!hebben!in!deze!wensen!

en!behoeften.!Drenthe!maakt!hiervoor!gebruik!van!de!Leisure!Leefstijlen!(paragraaf!

3.1).!Deze!segmentatiemethode!geeft!veel!informatie!over!het!vrijetijdsgedrag!en!

de!wensen!en!behoeften!van!de!diverse!groepen!consumenten.!

&Elektrisch&fietsen&Alle!Nederlanders!hadden!in!2013!samen!circa!22,3!miljoen!fietsen,!ongeveer!een!

miljoen!van!deze!fietsen!was!een!elektrische!fiets.!Van!alle!nieuwe!fietsen!die!

gekocht!worden,!is!ongeveer!een!vijfde!een!elektrische!fiets.!De!verkoop!van!de!

elektrische!fietsen!is!in!de!periode!2007Z2013!meer!dan!verdubbeld.!De!verkoop!

van!andere!soorten!fietsen!ontwikkelde!zich!juist!negatief!vi.!

!

Grafiek&5&

25#50#75#

100#125#150#175#200#225#250#

2007# 2008# 2009# 2010# 2011# 2012# 2013#

Ontwikkeling*verkoop*nieuwe*fietsen*naar*type*fiets*4*op*basis*van*indexcijfers*(2007=*100)**

Stadsfiets#

Elektrische#fiets#

Kinderfiets#

Overig#

!BovagcRai,"Mobiliteit"in"cijfers,"Tweewielers"2014/2015,"2014."

!

Steeds!meer!Nederlanders!bezitten!een!elektrische!fiets.!Dit!zorgt!er!niet!alleen!

voor!dat!zij!grotere!afstanden!kunnen!afleggen,!maar!ook!dat!zij!onderweg!

behoefte!hebben!aan!voorzieningen!zoals!oplaadpunten.!Daarnaast!is!het!voor!

bepaalde!mensen!mogelijk!om,!ondanks!een!hogere!leeftijd!of!zwakkere!

gezondheid,!te!blijven!fietsen.!

!

!

14!

2& Aanbod&voor&toerist&en&recreant&!

Het"aanbod"van"een"provincie"of"een"vakantieregio"bestaat"uit"verschillende"onderdelen."Het"landschap"is"van"belang"bij"de"keuze"voor"een"bestemming,"maar"ook"het"soort"logiesaccommodaties"en"de"aanwezigheid"van"voorzieningen"zoals"attracties,"musea"of"uitgebreide"fietsmogelijkheden."Terwijl"de"ene"consument"voor"Drenthe"kiest"vanwege"het"mooie"landschap"of"de"wandelmogelijkheden,"kiest"de"ander"voor"de"provincie"vanwege"een"aantrekkelijke"accommodatie"met"de"juiste"voorzieningen."De"volgende"alinea’s"gaan"in"op"c"de"ontwikkeling"van"c"het"aanbod"in"de"provincie"Drenthe."

2.1.!Landschap!Drenthe!

!

Grafiek&6a&en&6b& &

2% 11%

2%

67%

16% 2%

Landschap Drenthe 2010

Verkeersterrein (semi-) Bebouwd terrein Recreatieterrein Agrarisch terrein Bos en natuur Binnenwater !

3%

17%

2%

50%

11%

8%

9%

Landschap Nederland 2010

Verkeersterrein (semi-) Bebouwd terrein Recreatieterrein Agrarisch terrein Bos en natuur Binnenwater Buitenwater !

! !

Bron:"CBS,"Uitgebreide"gebruiksvorm,"per"gemeente"2010,"Statline"2015."!

Drenthe!is!een!groene!provincie.!In!2010!bestond!85%!van!de!provincie!uit!

agrarisch!terrein,!bos!en!natuur!of!recreatieterreinen6,!dit!is!aanzienlijk!meer!dan!

gemiddeld!in!Nederland!(63%).vii!

!

Agrarisch terrein bedekt ruim twee derde van Drenthe, 16% van de

provincie bestaat uit bos en natuur. !

Zestien!procent!van!de!provincie!Drenthe!bestaat!uit!bos!en!natuur,!ruim!twee!

derde!(68%)!van!de!Nederlanders!die!hun!vakantie!in!Drenthe!doorbrengen!

omschreef!de!verblijfsomgeving!als!bos!of!heide.!Hoewel!67%!van!de!oppervlakte!

van!de!provincie!bestaat!uit!agrarisch!terrein,!verbleef!slechts!één!op!de!vijf!

vakantiegangers!naar!eigen!zeggen!op!het!platteland.!Mogelijk!zien!de!vakantieZ

gangers!ook!het!groene!agrarische!landschap!als!bos!en/of!heide.!!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!6"Zoals"parken"en"plantsoenen,"sportterreinen,"dagrecreatieterreinen,"volkstuinen,"verblijfsrecreatieterreinen.!

!

!

15!

2.2.!Aanbod!logiesaccommodaties!

!

In!2014!was!7,7%!van!de!logiesaccommodaties7!in!Nederland!in!Drenthe!gevestigd.!

Van!alle!slaapplekken8!op!logiesaccommodaties!bevond!zich!8,3%!in!Drenthe.!Op!

1!januari!2014!telde!Drenthe!in!totaal!706!hotels,!bungalowparken,!campings!en!

groepsaccommodaties!met!in!totaal!114.865!slaapplekken.!viii!

!

Grafiek&7a&en&7b&

26%$

42%$

16%$

15%$

Logiesaccommoda+es,in,Drenthe,2014,

hotels$campings$huisjesterreinen$groepsaccommoda9es$

!

5%#

65%#

26%#

4%#

Slaapplekken(in(Drenthe(2014(

hotels#campings#huisjesterreinen#groepsaccommoda8es#

!Bron:"CBS,"Accommodaties"en"capaciteit"in"logiesaccommodaties;"logiesvorm"per"regio,"2014"(voorlopige"cijfers),"2015.!

!

Ruim 90% van het totale aanbod van slaapplekken in Drenthe is te vinden op campings en in bungalowparken.

!

In!Drenthe!was!in!2014!5%!van!de!slaapplekken!in!een!hotel!te!vinden,!landelijk!

18%.!Het!aandeel!slaapplekken!in!bungalowparken!en!op!campings!lag!juist!boven!

het!landelijk!gemiddelde.!Campings!waren!in!Drenthe!goed!voor!65%!van!de!

slaapplekken,!landelijk!bevond!56%!van!de!slaapplekken!zich!op!een!camping.!viii!

!

Ontwikkeling&aanbod&In!de!periode!2012Z2014

9!nam!het!totale!aanbod!van!logiesaccommodaties!in!

Drenthe!toe!met!3,1%.!Deze!ontwikkeling!ligt!ongeveer!in!lijn!met!de!landelijke!

ontwikkeling!(+3,5%).!Opvallend!is!dat!in!dezelfde!periode!het!aantal!slaapplekken!

in!Drenthe!met!7,4%!afnam.!In!heel!Nederland!lag!het!aantal!slaapplekken!in!2014!

ongeveer!op!het!niveau!van!2012.!viii!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!7"Bij"combinaties"van"een"hotel/pension"met"een"andere"logiesvorm"of"bij"mengvormen"van"kampeerterreinen,"huisjescomplexen"en/of"groepsaccommodaties,"worden"alleen"die"onderdelen"meegenomen"die"boven"de"waarnemingsgrens"(CBS)"liggen"(hotels,"jeugdherbergen"en"jeugdhotels"≥"5"slaapplaatsen;"kampeerterreinen,"huisjescomplexen"en"groepsaccommodaties"≥"20"slaapplaatsen),"de"andere"onderdelen"worden"buiten"beschouwing"gelaten."Als"de"slaapcapaciteit"van"meerdere"onderdelen"van"de"samengestelde"accommodatie"boven"de"gestelde"waarnemingsgrens"ligt,"wordt"de"accommodatie"beschouwd"en"behandeld"als"twee"(of"meer)"accommodaties.""8"Een"slaapplaats"is"ieder"bed"of"andere"ruimte"in"een"logiesaccommodatie"waar"één"persoon"kan"slapen"(een"tweepersoonsbed,"telt"dus"als"twee"slaapplaatsen)."Op"kampeerterreinen"telt"een"standplaats"voor"vijf"slaapplaatsen,"slaapplaatsen"op"vaste"standplaatsen"tellen"niet"mee."9"In"verband"met"een"trendbreuk"(2012)"in"de"Statistiek"Logiesaccommodaties"van"het"Centraal"Bureau"voor"Statistiek"(CBS),"kunnen"de"cijfers"van"2012c2014"niet"vergeleken"worden"met"de"jaren"vóór"2012."

!

!

16!

!

Grafiek&8&

0"

50"

100"

150"

200"

250"

300"

350"

2012" 2013" 2014"

Ontwikkeling*aantal*logiesaccommoda1es*in*Drenthe*201282014*

hotels" campings" huisjesterreinen" groepsaccommoda9es"

!Bron:"CBS,"Accommodaties"en"capaciteit"in"logiesaccommodaties;"logiesvorm"per"regio,"2014"(4voorlopige"cijfers),"2015.!

!

Er!zijn!duidelijke!verschillen!tussen!de!verschillende!accommodatievormen.!Het!

aantal!hotels,!groepsaccommodaties!en!bungalowbedrijven!nam!toe!in!de!periode!

2012Z2014,!terwijl!het!aantal!campings!juist!afnam!(Z6,5%).!De!sterkste!stijging!is!

te!zien!bij!het!aantal!bungalowbedrijven!(+30,3%).!Deze!sterke!stijging!zou!te!

maken!kunnen!hebben!met!een!groei!van!het!aantal!relatief!kleine!bungalowZ

bedrijven,!bijvoorbeeld!bedrijven!die!één!of!twee!grotere!huizen!verhuren.!

!

Tabel&1&Ontwikkeling&aantal&accommodaties&en&slaapplekken&&2012U201410&

& &Drenthe&

&Nederland&

& Accommodaties& Slaapplekken& Accommodaties& Slaapplekken&

!+3,4%! Z0,8%! +1,4%! +6,3%!

!

Z6,5%! Z9,7%! Z3,7%! Z4,8%!

!

+30,3%! Z3,5%! +24,2%! +11,1%!

!

+9,1%! Z3,0%! +8,7%! +3,5%!

Bron:"CBS,"Accommodaties"en"capaciteit"in"logiesaccommodaties;"logiesvorm"per"regio,"2014"(voorlopige"cijfers),"2015.!

!

!

Het aantal verblijfsaccommodaties is toegenomen in Drenthe, terwijl het aantal slaapplekken daalde. Dit betekent dat een gemiddelde accommodatie minder slaapplekken telt. !

Het!aantal!verblijfsaccommodaties!nam!toe!in!Drenthe,!terwijl!het!aantal!slaapZ

plaatsen!juist!is!afnam.!Een!gemiddelde!logiesaccommodatie!telde!in!2014!circa!

10%!minder!slaapplaatsen!dan!in!2012.!Dit!kan!komen!doordat!een!camping!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!10"Het"gaat"bij"het"aantal"accommodaties"en"het"aantal"slaapplaatsen"altijd"om"de"som"van"het"aantal"opgerichte"en"het"aantal"stopgezette"bedrijven."Mutaties"hebben"relatief"vaak"betrekking"op"de"kleinere"bedrijven.""

!

!

17!

bijvoorbeeld!ruimere!plaatsen!aanbiedt!of!doordat!een!bungalowbedrijf!een!

kwaliteitsslag!maakt!en!besluit!bepaalde!huisjes!niet!meer!te!verhuren.!

2.3.!Aanbod!dagrecreatie!

!

Binnen!Drenthe!was!in!2014!het!grootste!deel!van!de!bedrijven!in!de!dagrecreatieve!

sector!te!vinden!in!de!restaurantZ!en!cafésector!(74%),!landelijk!lag!het!aandeel!

van!deze!beide!sectoren!op!78%.!Drenthe!telde!ten!opzichte!van!het!gemiddelde!

voor!Nederland!relatief!veel!bedrijven!in!de!categorieën:!pretZ!en!themaparken,!

zwembaden!en!musea.!xviii!xix

!

!

Tabel&2&Dagrecreatief&aanbod&Drenthe&2014&Aantal&

vestigingen&Aandeel&Drenthe&&

Aandeel&&Nederland&

& & & &Restaurants! 350! 43%! 43%!

Cafés! 249! 31%! 34%!

Sporthallen,!Zzalen,!Zvelden!en!overige!sportaccommodaties! 59! 7%! 5%!

PretZ!en!themaparken! 33! 4%! 1%!

Zwembaden! 30! 4%! 1%!

Kunstgalerieën/Zexpositieruimtes! 26! 3%! 3%!

Musea! 26! 3%! 1%!

Kermisattracties! 18! 2%! 2%!

Theaters,!schouwburgen!en!evenementenhallen! 10! 1%! 1%!

DierenZ/plantentuinen,!e.d.! 6! 1%! 1%!

Bioscopen! 4! 1%! <1%!

Jachthavens! 3! <1%! 1%!

Totaal&aantal&vestigingen& 814& 100%& 100%&Bron:"Provincie"Drenthe,"Provinciaal"Werkgelegenheidsregister"(PWR),"2014"en"LISA"2014."

!

Grafiek&9&

100#

94#

90#

95#

100#

105#

110#

2005# 2006# 2007# 2008# 2009# 2010# 2011# 2012# 2013# 2014#

Ontwikkeling*dagrecrea/eve*aanbod*3*ves/gingen*3*in*Drenthe*en*Nederland*200532014*op*basis*van*indexcijfers*(2005*=*100)*

Drenthe# Nederland#

!Bron:"Provincie"Drenthe,"Provinciaal"Werkgelegenheidsregister"(PWR),"2014"en"LISA"2014.."

!

Drenthe!telde!in!2014!ongeveer!even!veel!dagrecreatieve!bedrijven!als!in!2005.!

Landelijk!nam!het!aantal!dagrecreatieve!bedrijven!in!dezelfde!periode!met!

ongeveer!6%!af.!De!laatste!twee!jaar!was!er,!na!een!bovengemiddeld!positieve!

ontwikkeling!in!de!jaren!ervoor,!ook!in!Drenthe!sprake!van!een!lichte!daling!(Z3%)!

van!het!aantal!dagrecreatieve!bedrijven.!Deze!daling!werd!vooral!veroorzaakt!

door!een!daling!van!het!aantal!cafés!(Z5%),!landelijk!nam!het!aantal!cafés!ook!af.xix!

!

!

18!

3& De&consument&&!

Toeristen"en"recreanten"in"de"provincie"Drenthe"worden"gesegmenteerd"op"basis"van"Leisure"Leefstijlen."Deze"speciaal"voor"de"vrijetijdssector"ontwikkelde"segmentatiemethode"wordt"ook"in"veel"andere"provincies"en"toeristische"regio’s"gehanteerd."Het"gaat"er"bij"de"Leisure"Leefstijlen"niet"om"hoe"oud"iemand"is"of"waar"men"vandaan"komt,"maar"om"waar"men"naar"op"zoek"is"tijdens"een"vakantie"of"een"uitstapje."De"verschillende"leefstijlgroepen"hebben"elk"een"kleur."Dit"hoofdstuk"gaat"in"op"de"leefstijlen,"maar"besteedt"ook"aandacht"aan"de"meer"traditionele"kenmerken"van"de"toerist"en"recreant."

3.1.!Segmentatie!op!basis!van!Leisure!Leefstijlen!

!

De!Leisure!Leefstijlen!zijn!ontwikkeld!door!RECRON!en!SmartAgent.!Basis!voor!

deze!manier!van!segmenteren!is!het!BSRZmodel!dat!consumenten!indeelt!op!basis!

van!vier!belevingswerelden.!Rood!staat!voor!vitaliteit,!geel!voor!harmonie,!Groen!

voor!zekerheid!en!blauw!voor!controle.!!

!

Figuur&1&BSRUmodel&met&de&7&doelgroepen&(leefstijlen)&in&de&4&belevingswerelden&

!SmartAgent,"Leefstijlatlas"dagrecreatie"voor"de"provincie"Drenthe"2011"en"SmartAgent,"Vakantie"in"Nederland,"Nederlanders"en"de"vakantie"in"eigen"land."De"leefstijlgerichte"benadering,"2014.!

!

Vakantiegangers!en!recreanten!worden!gesegmenteerd!op!basis!van!hun!specifieke!

kenmerken!en!levensstijl11.!Dit!levert!–!binnen!het!BSRZmodel!–!zeven!

doelgroepen!(kleuren)!op,!waarvan!sommigen!op!de!grenzen!van!de!

belevingswerelden.ix!x!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!11"In"2013"is"de"leefstijlindeling"van"de"binnenlandse"vakantiegangers"veranderd"ten"opzichte"van"de"jaren"vóór"2013."Belangrijkste"verandering"is"dat"de"basis"van"de"segmentatie"nu"niet"meer"alleen"de"vakantiegangers"op"campings"en"in"bungalowparken"betreft,"maar"álle"binnenlandse"vakantiegangers."

!

!

19!

Onderstaande!tabel!geeft!een!overzicht!van!de!verschillende!Leisure!Leefstijlen!

met!per!leefstijl!een!korte!omschrijving.!

!

Tabel&3a&Leisure&Leefstijlen&& &&

Uitbundig!Geel!

!

&

&‘Joviaal, spontaan, vrolijk, energiek en enthousiast’!Uitbundig!gele!vakantiegangers!zijn!gezellige,!vlotte!mensen.!

Zij!genieten!van!het!leven!en!vinden!het!belangrijk!om!dat!

samen!met!anderen!te!doen.!Ze!houden!enerzijds!van!strandZ!

en!zonvakanties,!maar!zoeken!daarnaast!ook!graag!de!bos!en!

heide!op.!Drenthe,!ZuidZHolland!en!NoordZBrabant!worden!

tijdens!binnenlandse!vakanties!relatief!veel!bezocht!door!deze!

groep.!

&&

Gezellig!Lime!

!

&

!

‘Vriendschap en genieten van het leven’ Gezellig!Lime!vakantiegangers!zijn!spontane,!gezellige!en!

zachtaardige!mensen.!Zij!recreëren!om!even!‘de!boel!de!boel!

te!kunnen!laten’.!Samen!met!het!gezin!op!vakantie!op!een!

camping!of!in!een!bungalow!of!uitstapjes!vanaf!het!huisadres!

maken!is!belangrijk!voor!deze!groep.!Gelderland,!Limburg,!

NoordZBrabant!en!Drenthe!zijn!populaire!binnenlandse!

bestemmingen.!

!

&Rustig!Groen!

!

&

!

‘Lekker buiten zijn in een vertrouwde omgeving’ De!Rustig!Groene!vakantieganger!is!serieus,!nuchter!en!

bedachtzaam.!Zij!zoeken!graag!het!vertrouwde!op,!dus!een!

vakantie!in!eigen!land!of!‘lekker!thuisblijven’!spreekt!hen!aan.!

Ze!genieten!graag!wandelend!of!fietsend!van!de!natuur!en!zijn!

geïnteresseerd!in!musea!of!bezienswaardige!gebouwen.!

Hotels!en!campings!zijn!relatief!populair.!Vanwege!hun!

behoefte!aan!rust,!vermijden!ze!meestal!de!schoolvakanties.!!

!

&Ingetogen!aqua!

!

&

!

‘Behulpzaam, sympathiek en geïnteresseerd’ Als!het!om!vakantievieren!gaat,!dan!zijn!cultuur!en!natuur!

belangrijke!trefwoorden!voor!de!Ingetogen!Aqua!

vakantieganger.!Het!zijn!serieuze,!evenwichtige!en!eerlijke!

mensen.!Zij!ervaren!graag!een!gevoel!van!vrijheid!in!de!

natuur,!maar!doen!ook!graag!kennis!op!–!bijvoorbeeld!van!

andere!culturen.!Vaak!wordt!als!accommodatie!voor!een!

hotel!of!een!losse!accommodatie!(niet!op!een!park)!gekozen.!!

!

!

!

!

!

!

&

!

!

20!

!

Tabel&3b&Leisure&Leefstijlen12& !

&Comfortabel!en!luxe!blauw!

&

!

‘Kritisch, zelfbewust en zelfverzekerd’ Blauwe!vakantiegangers!leiden!vaak!een!druk!leven.!Tijdens!

de!vakantie!willen!ze!tijd!voor!zichzelf,!partner!en!vrienden.!

Blauwe!recreanten!houden!van!een!luxe!omgeving!en!

exclusiviteit.!Tijdens!een!binnenlandse!vakantie!gaan!ze!graag!

naar!het!strand!of!naar!meren!en!plassen.!Een!

verwenvakantie!of!stedentrip!spreekt!hen!ook!aan.!Als!

accommodatie!hebben!zij!de!voorkeur!voor!een!comfortabel!

hotel!of!bungalowpark.!!

!

&Sportief!en!avontuurlijk!

Paars!

&

!

‘Zichzelf ontplooien, avontuur en uitdaging’ Paarse!vakantiegangers!zijn!rationeel!en!onafhankelijk.!Ze!zijn!

graag!sportief!en!actief!bezig,!willen!nieuwe!dingen!

meemaken,!andere!culturen!leren!kennen!en!zoeken!het!

avontuur!op.!Ze!verblijven!bij!voorkeur!in!een!hotelletje,!maar!

een!jeugdherberg!of!alternatieve!accommodatie!is!ook!

geliefd.!Naast!de!actieve!vakanties!zoeken!ze!soms!ook!wat!

meer!luxe,!bijvoorbeeld!tijdens!een!stedentrip.!

!

!Cultureel!en!inspirerend!

rood!

&

!

‘Anders dan anders, actief, cultuur en uitgaan’ Rode!vakantiegangers!zijn!op!zoek!naar!uitdagingen!en!

avontuur.!Ze!zijn!intelligent!en!assertief!en!willen!graag!uniek!

zijn.!Ze!gaan!het!liefst!ver!weg,!om!nieuwe!dingen!mee!te!

maken!en!inspiratie!op!te!doen,!ook!een!stedentrip!spreekt!hen!

aan.!Ze!houden!van!cultuur!en!uitgaan.!Rode!vakantiegangers!

gaan!graag!met!vrienden!op!vakantie,!maar!staan!liever!niet!

met!nog!meer!mensen!op!een!park.!ix!

!

!

Meer!informatie!over!deze!doelgroepen!–!zoals!populaire!activiteiten,!mediagebruik,!

lidmaatschap!sociale!netwerken!–!is!te!vinden!op!www.drenthe.nl/kleurbekennen.!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!12"De"namen"van"de"Blauwe,"Paarse"en"Rode"dagrecreanten"wijken"iets"af"van"de"namen"van"de"Blauwe,"Paarse"en"Rode"vakantiegangers."In"de"opsomming"wordt"gebruik"gemaakt"van"de"omschrijving"zoals"gebruikt"bij"de"vakantiegangers."

!

!

21!

3.2.!Profiel!inwoners!Drenthe!!

!

Grafiek&10&en&kaart&1&Inwoners&Drenthe&en&Drentse&gemeenten&naar&Leisure&Leefstijl&(dagrecreatie)&en&gemeenten&

Drenthe&op&basis&van&de&meest&voorkomende&leefstijlgroep&201113&

!Bron:"SmartAgent,"Leefstijlatlas"dagrecreatie"voor"de"provincie"Drenthe"2011."Kaart:"Provincie"Drenthe,"bewerking"De"Afdeling"Onderzoek."

&Drenthe heeft relatief veel inwoners die tot Gezellig Lime leefstijlgroep behoren.

&Leefstijl14&Ruim!een!kwart!(27%)!van!de!inwoners!van!de!provincie!Drenthe!hoort!qua!

Leisure!Leefstijl!bij!de!Gezellig"Lime!consumenten,!dit!is!meer!dan!gemiddeld!in!

Nederland!(24%).!Bijna!één!op!de!vijf!(19%)!inwoners!van!Drenthe!is!Uitbundig"Geel,"dit!ligt!iets!boven!het!gemiddelde!in!Nederland!(18%).!Het!aantal!

Ondernemend"Paarse!consumenten!blijft!in!Drenthe!achter!bij!het!landelijk!

gemiddelde!(Drenthe!5%,!landelijk!9%).!ix"!

" !

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!13"De"meest"recente"beschikbare"gegevens"over"de"Leisure"Leefstijlen"van"de"inwoners"hebben"betrekking"op"2011."Aangenomen"kan"worden"dat"hier"in"de"periode"2011c2015"geen"grote"verschuivingen"hebben"plaatsgevonden."14"Het"leefstijlprofiel"van"de"inwoners"van"Drenthe"is"gebaseerd"op"hun"dagrecreatie"gedrag."

!

!

22!

De!kaart!op!de!vorige!pagina!laat!zien!dat!er!wel!verschillen!zijn!tussen!de!Drentse!

gemeenten,!maar!dat!in!het!merendeel!van!de!gemeenten!de!Gezellig"LimeZgroep!het!grootst!is.!Uitzonderingen!zijn!Emmen!en!Coevorden!waar!relatief!veel!

Uitbundig"Gele!consumenten!wonen!en!Tynaarlo!en!Aa!en!Hunze!waar!de!

Ingetogen!Aqua!groep!het!grootst!is.!

!

De!taartdiagrammen!in!de!kaart!geven!de!verhouding!per!gemeente!weer.!Indien!

een!gemeente!een!significant!hoger!aandeel!inwoners!met!een!bepaalde!leefstijl!

heeft,!is!het!percentage!in!het!diagram!in!een!groter!lettertype!weergegeven.!

Bijvoorbeeld:!in!Meppel!is!Gezellig"Lime!de!grootste!groep!(24%!van!de!bevolking),!maar!de!gemeente!telt!significant!meer!Rustig"Groene!(21%)!en!Cultureel"en"inspirerend"Rodecinwoners!(13%)!dan!gemiddeld!in!Nederland.!ix!&Herkomst&dagrecreanten&Het!grootste!deel!van!de!Nederlanders!(79%)!die!in!2012Z2013!een!vrijetijdsZ

activiteit15!vanaf!het!huisadres!uitvoerden!in!Drenthe,!kwam!uit!Drenthe!zelf.!Na!

Drenthe!waren!Groningen!(9%),!Friesland!(3%)!en!Overijssel!(2%)!de!belangrijkste!

herkomstprovincies!van!dagrecreanten!in!Drenthe.!xi"

"

Vier van de vijf Nederlanders die recreëerden in Drenthe kwam uit Drenthe. Recreanten van buiten de eigen provincie kwamen relatief vaak uit Groningen.

3.3.!Profiel!binnenlandse!toeristische!vakantiegangers!Drenthe!

!

Het!profiel!van!de!binnenlandse!toeristische!vakantieganger!in!Drenthe!komt!in!

hoofdlijnen!overeen!met!dat!van!de!gemiddelde!binnenlandse!toeristische!

vakantieganger.!De!grootste!groep!vakantiegangers!bestaat,!zowel!in!Nederland!

als!in!Drenthe,!uit!Uitbundig"Gele!personen.xii!!!

Gezellig"Lime,!Comfortabel"en"Luxe"Blauwe!en!Rustig"Groene!consumenten!kozen!

in!2014!relatief!vaak!voor!Drenthe!als!bestemming!voor!hun!binnenlandse!

vakantie."De"Sportief"en"Avontuurlijk"Paarse!consument!bezocht!Drenthe!juist!

minder!dan!gemiddeld.!ix!

Gezellig Lime, comfortabel en Luxe Blauwe en Rustig Groene consumenten kiezen relatief vaak voor een vakantie in Drenthe.

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!15!Inclusief!voorZ!en!natransport.!

!

!

23!

!

Grafieken&11a&U&11b&U&11c&&

Leisure&Leefstijlen&binnenlandse&toeristische&vakantiegangers&

30%$

19%$13%$

13%$

7%$

8%$

10%$ 1%$

Drenthe'2013'

Geel$ Lime$Groen$ Aqua$Paars$ Rood$Blauw$ Niet$bekend$

!

27%$

20%$

16%$

12%$

6%$

8%$

11%$ 1%$

Drenthe'2014'

!

26%$

18%$

14%$

14%$

9%$

9%$

9%$ 1%$

Nederland(2014(

!"Bron:"NBTCcNIPO"Research,"Continu"Vakantieonderzoek"2013/2014,"2015."

!

Het!aantal!Rustig"Groene!vakantiegangers!is!ten!opzichte!van!2013!gestegen!met!

11%.!Het!aantal!Comfortabel"en"Luxe"Blauwe!vakantiegangers!lag!in!2014!eveneens!boven!het!niveau!van!2013!(+2%).!Drenthe!ontving!in!2014!ongeveer!een!vijfde!

minder!Sportief"en"Avontuurlijk"Paarse!en!Ingetogen"Aqua!vakantiegangers!dan!een!jaar!eerder.!

!

Vakanties&naar&leeftijd&!

Grafiek&12&

9%#

11%#

3%#

5%#

5%#

13%#

14%#

23%#

16%#

14%#

12%#

3%#

4%#

5%#

17%#

12%#

18%#

15%#

0%# 5%# 10%# 15%# 20%# 25%# 30%#

0-#5#jaar#

6-14#jaar#

15-18#jaar#

19-24#jaar#

25-29#jaar#

30-39#jaar#

40-49#jaar#

50-64#jaar#

65+###jaar#

Toeris'sche*binnenlandse*vakan'egangers*in*Drenthe*en*Nederland*naar*lee6ijd*(gemiddelde*2012=2014)*

Drenthe# Nederland#!

Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO),"2012/2014,"2015."

!

De!provincie!Drenthe!was!de!afgelopen!jaren!bovengemiddeld!populair!onder!

gezinnen!met!jonge!kinderen.!De!groep!Nederlanders!van!50Z64!jaar!was!onder!

de!vakantiegangers!in!Drenthe!juist!ondervertegenwoordigd.!

!

!

!

24!

Gezinnen met jonge kinderen kiezen vaker dan gemiddeld voor

een vakantie in Drenthe. !

Ten!opzichte!van!2005!is!in!Drenthe!met!name!het!aantal!vakanties!van!0Z5Zjarigen!

(+51%)!en!van!65Zplussers!(+38%)!sterk!gestegen.!Landelijk!nam!het!aantal!

vakanties!door!65Zplussers!eveneens!in!omvang!toe!(+42%),!maar!lag!het!aantal!

vakanties!van!0Z5Zjarigen!ongeveer!op!het!niveau!van!2005.!Opvallend!is!de!daling!

van!het!aantal!vakanties!door!50Z64!jarigen!in!Drenthe!in!de!periode!2011Z2014.!

Landelijk!bleef!het!aantal!vakanties!door!Nederlanders!in!die!leeftijdscategorie!in!

dezelfde!periode!namelijk!redelijk!constant.!xii!

!

Grafiek&13a16&

151#

89#

74#

95#98#

92#

138#

60#

80#

100#

120#

140#

160#

2005# 2006# 2007# 2008# 2009# 2010# 2011# 2012# 2013# 2014#

Ontwikkeling*aantal*toeris/sche*binnenlandse*vakan/es*in*Drenthe*naar*lee6ijd*2005;2014*obv*indexcijfers*(2005*=*100)*

0,#5#jaar#

6,14#jaar#

15,29#jaar#

30,39#jaar#

40,49#jaar#

50,64#jaar#

65+###jaar#

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2005c2014,"2015.!

!

Grafiek&13b&

100#

85#92#

77#

109#

125#

142#

60#70#80#90#100#110#120#130#140#150#

2005# 2006# 2007# 2008# 2009# 2010# 2011# 2012# 2013# 2014#

Ontwikkeling*aantal*toeris/sche*binnenlandse*vakan/es*in*Nederland*naar*lee6ijd*2005;2014*obv*indexcijfers*(2005*=*100)*

0,#5#jaar#

6,14#jaar#

15,29#jaar#

30,39#jaar#

40,49#jaar#

50,64#jaar#

65+###jaar#

&Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2005c2014,"2015.!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!16!In!de!grafieken!13!a!en!13b!zijn!de!leeftijdscategorieën!15Z18,!19Z24!en!25Z29!jaar!samengevoegd!tot!de!categorie!15Z29!jaar.!!

!

!

25!

Gezinssituatie&!

Grafiek&14&

11%#

20%#

15%#

7%#

5%#

43%#

7%#

31%#

16%#

5%#

4%#

38%#

0%# 5%# 10%#15%#20%#25%#30%#35%#40%#45%#50%#

Eenpersoonshuishoudens#

Gezinnen#met#kinderen#(0#=#5#jaar)#

Gezinnen#met#kinderen#(6#=#12#jaar)#

Gezinnen#met#kinderen#(13#=#17#jaar)#

2=persoonshuishoudens#(t/m#34#jaar)#

2=persoonshuishoudens#(35+#jaar)#

Toeris'sche*binnenlandse*vakan'es*in*Drenthe*en*Nederland**naar*gezinssitua'e*(gemiddelde*2012=2014)*

Drenthe# Nederland#!

Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO),"2012c2014,"2015."

!

Drenthe!werd!in!2012Z2014!het!meest!bezocht!door!Nederlanders!die!deel!

uitmaken!van!een!tweepersoonshuishouden!van!35!jaar!of!ouder.!Het!aandeel!

van!deze!groep!was!in!Drenthe!echter!wel!kleiner!dan!gemiddeld!in!Nederland.!

Opvallend!is!het!grote!aandeel!gezinnen!met!kinderen!van!0!tot!5!jaar.!Drie!van!de!

tien!vakanties!in!Drenthe!werd!ondernomen!door!deze!groep,!dit!is!ruim!anderhalf!

keer!zoveel!als!het!landelijk!gemiddelde.!

&Groepsgrootte&Nederlandse!vakantiegangers!bezochten!Drenthe!in!2014!met!gemiddeld!4,2!

personen.!Dit!is!significant!meer!dan!de!3,7!personen!waar!een!gemiddeld!

binnenlands!reisgezelschap!uit!bestond.!xii!

!

De gemiddelde groepsgrootte is in Drenthe significant groter dan

gemiddeld in Nederland. !

Drie!van!de!tien!(29%)!binnenlandse!toeristische!vakantiegangers!in!Drenthe!

waren!met!zijn!tweeën!op!vakantie.!Dit!was!significant!minder!dan!het!

gemiddelde!voor!Nederland!(42%).!Drenthe!werd!beduidend!vaker!dan!gemiddeld!

bezocht!door!groepen!van!zes!of!meer!personen.!

!

!

!

26!

!

Grafiek&15a&en&15b! !

Aantal&personen&in&reisgezelschap&U&2014!

2%#

29%#

11%#

21%#

9%#

28%#

Drenthe'2014'

Alleen#2#personen#3#personen#4#personen#5#personen#≥6#personen# !

3%#

42%#

9%#

18%#

8%#

20%#

Nederland(2014(

!

Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO)"2014,"2015.!

!

De!grafieken!16a!(Drenthe)!en!16b!(Nederland!–!volgende!pagina)!laten!voor!de!

periode!2005Z2014!de!ontwikkeling!van!het!aantal!binnenlandse!toeristische!

vakanties!naar!de!grootte!van!het!reisgezelschap!zien.!!

!

Ten!opzichte!van!tien!jaar!geleden!heeft!met!name!het!aantal!vakanties!van!

reisgezelschappen!van!drie!personen!zich!in!Drenthe!positief!ontwikkeld.!Het!

aantal!vakanties!dat!met!zijn!tweeën!is!ondernomen!groeide!tot!en!met!2013,!

maar!liet!in!2014!een!daling!zien.!Landelijk!zette!de!stijging!van!het!aantal!

vakanties!met!twee!personen!ook!in!2014!door.!Voor!de!reisgezelschappen!van!

vier!personen!geldt!dat!er!in!Drenthe,!na!een!sterke!groei!in!de!periode!2010Z

2012,!er!in!2013!en!2014!sprake!was!van!een!sterke!daling!van!het!aantal!vakanZ

ties.!Landelijk!neemt!het!aantal!vakanties!met!vier!personen!al!jaren!licht!af.!xii!

!

Grafiek&16a&

0"

100"

200"

300"

400"

500"

2005" 2006" 2007" 2008" 2009" 2010" 2011" 2012" 2013" 2014"

Ontwikkeling*aantal*toeris/sche*vakan/es*in*Drenthe*naar*groo4e*reisgezelschap*2005:2014*obv*3:jaarsgemiddelden*

(x1.000)*

Alleen"2"personen"3"personen"4"personen"5"personen"≥6"personen"

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO)"2014,"2015.!

!

!

!

!

!

27!

Grafiek&16b&

!

0"1.000"2.000"3.000"4.000"5.000"6.000"7.000"

2005" 2006" 2007" 2008" 2009" 2010" 2011" 2012" 2013" 2014"

Ontwikkeling*aantal*toeris/sche*vakan/es*in*Nederland*naar*groo5e*reisgezelschap*2005;2014*obv*3;jaarsgemiddelden*

(x1.000)*

Alleen"2"personen"3"personen"4"personen"5"personen"≥6"personen"

!

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO)"2014,"2015.!

Circa één op de acht vakanties die in een

groep van zes of meer personen ondernomen wordt heeft Drenthe als bestemming.

!

In!Drenthe!worden!relatief!veel!vakanties!doorgebracht!in!groepen!van!zes!of!

meer!personen.!De!laatste!jaren!is!er!in!Drenthe!wel!sprake!van!een!lichte!daling,!

maar!deze!daling!is!beduidend!kleiner!dan!gemiddeld!in!Nederland.!Drenthe!had!

in!2014!voor!wat!betreft!het!aantal!vakanties!in!groepen!van!zes!of!meer!

personen!een!marktaandeel!van!12,3%.!xii!

&Herkomst&Drenthe!wordt!het!meest!bezocht!door!toeristische!vakantiegangers!uit!ZuidZ

Holland;!gemiddeld!kwam!Z!in!de!periode!2012Z2014!Z!22%!van!de!binnenlandse!

vakantiegangers!uit!deze!provincie.!ZuidZHolland!is!ook!de!provincie!met!de!

meeste!inwoners;!21%!van!de!Nederlanders!woont!in!deze!provincie.!Na!ZuidZ

Holland!zijn!NoordZHolland!(16%),!Gelderland!(12%)!en!Overijssel!(10%)!de!

belangrijkste!herkomstprovincies!van!vakantiegangers!in!Drenthe.!xii!

!

Bijna 40% van de binnenlandse toeristische vakantiegangers in Drenthe, kwam in

2014 uit Zuid- of Noord-Holland. !

Inwoners!van!Friesland,!Groningen,!Overijssel!en!Flevoland!kiezen!relatief!vaker!

voor!Drenthe!als!vakantiebestemming!dan!inwoners!uit!de!rest!van!Nederland.!

Voor!de!Groningers!en!Friezen!stond!Drenthe!in!2014!op!de!eerste!plaats!van!de!

binnenlandse!vakantiebestemmingen.!13,5!Procent!van!de!Groningers!en!15,6%!

van!de!Friezen!bracht!in!2014!hun!binnenlandse!vakantie!in!Drenthe!door.!Onder!

Zeeuwen,!Limburgers!en!Brabanders!was!Drenthe!minder!populair!als!bestemming!

voor!binnenlandse!vakanties.!xii!

!

!

!

!

28!

!

Tabel&4&Herkomstprovincie&binnenlandse&toeristische&vakantiegangers&2012U2014&en&aantal&inwoners&per&provincie&2014&(in&%)&& Drenthe& Nederland& Aantal&inwoners&

(2013)&Groningen! 5,5%! 3,5%! 3,5%!

Friesland! 6,6%! 4,5%! 3,8%!

Drenthe! 3,7%! 2,8%! 2,9%!

Overijssel! 10,0%! 7,4%! 6,8%!

Flevoland! 3,6%! 2,6%! 2,4%!

Gelderland! 11,6%! 13,2%! 12,0%!

Utrecht! 7,1%! 8,1%! 7,4%!

NoordZHolland! 15,5%! 15,0%! 16,3%!

ZuidZHolland! 22,2%! 21,9%! 21,3%!

Zeeland! 1,4%! 2,3%! 2,3%!

NoordZBrabant! 9,2%! 13,5%! 14,7%!

Limburg! 3,5%! 5,1%! 6,7%!

! 100%! 100%! 100%!

Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO),"2012c2014,"2015,"CBS,"Bevolking"naar"leeftijd"en"regio,"2014,"2015."

!

Bijna de helft van de vakantiegangers in Drenthe komt uit Zuid-Holland,

Noord-Holland of Gelderland. !

Waardering&Nederlandse!toeristische!vakantiegangers!zijn!over!het!algemeen!positief!over!

hun!vakanties!in!eigen!land.!Een!vakantie!in!Drenthe!werd!in!2014!gemiddeld!met!

een!8,1!beoordeeld,!een!gemiddelde!binnenlandse!vakantie!scoorde!een!8,2.!

!

Grafiek&17&

7,8$

7,8$

7,2$

7,1$

8,2$

7,8$

7,9$

7,1$

6,9$

8,1$

5,0$ 6,0$ 7,0$ 8,0$ 9,0$

Kwaliteit$dienstverlening$

Kwaliteit$accommoda;e$

Prijsniveau$horeca$

Prijsniveau$boodschappen$

Algemeen$oordeel$

Tevredenheid)over)prijs.)en)kwaliteitsaspecten)en)algemeen)oordeel)over)binnenlandse)toeris8sche)vakan8es)2014)

(in)rapportcijfers))

Drenthe$

Nederland$

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO)"2014,"2015.!

&De!prijsZ!en!kwaliteitsaspecten!werden!in!Drenthe!en!Nederland!ongeveer!gelijk!

beoordeeld.!Alleen!over!het!prijsniveau!van!de!boodschappen!waren!de!vakantieZ

gangers!in!Drenthe!minder!tevreden!dan!gemiddeld.!xii!

&

!

!

29!

Mediagebruik&Het!merendeel!(92%)!van!de!Nederlanders!die!in!2014!in!Drenthe!op!vakantie!

geweest!zijn,!luistert!regelmatig!naar!de!radio.!Onderstaande!tabel!geeft!een!

overzicht!van!de!zenders!waar!het!meest!naar!geluisterd!wordt.!!

!

Tabel&5&Populairste&radiozenders&onder&binnenlandse&vakantiegangers&–&Drenthe&en&Nederland&in&2014&(in&%)&& & Drenthe& Nederland&Sky!Radio! ! 25%! 25%!

Radio!538! ! 22%! 22%!

Q!Music! ! 21%! 19%!

Radio!1! ! 18%! 21%!

100%!NL! ! 18%! 12%!

Radio!3FM! ! 17%! 17%!

Lokale/regionale!omroep!! ! 14%! 15%!

Radio!Veronica!! ! 12%! 9%!

Radio!2! ! 11%! 15%!

Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO)"2014,"2015."

!

Sky!Radio!is!zowel!in!Drenthe!als!in!heel!Nederland!het!populairst,!ongeveer!een!

kwart!van!de!toeristen!luistert!wel!eens!naar!Sky!Radio.!De!Nederlanders!die!in!

2014!in!Drenthe!waren!luisteren!significant!vaker!dan!gemiddeld!naar!100%!NL!en!

Radio!Veronica.!Op!Radio!2!wordt!significant!minder!vaak!dan!gemiddeld!

afgestemd!door!de!Drenthegangers.!

!

Tabel&6&Krantenabonnementen&onder&binnenlandse&vakantiegangers&–&Drenthe&en&Nederland&in&2014&(in&%&en&≥&5%)&& & Drenthe& Nederland&Regionaal!Dagblad! ! 20%! 20%!

Telegraaf!! ! 10%! 9%!

AD!Z!Algemeen!Dagblad!! ! 9%! 9%!

Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO)"2014,"2015."

!

Het!krantenleesgedrag!van!de!vakantieganger!die!in!2014!in!Drenthe!op!vakantie!

geweest!is,!wijkt!weinig!af!van!dat!van!de!gemiddelde!binnenlandse!vakantieZ

ganger.!De!Volkskrant!wordt!minder!dan!gemiddeld!gelezen!door!Nederlanders!

die!in!Drenthe!op!vakantie!gaan,!terwijl!het!aandeel!Trouwlezers!iets!boven!het!

gemiddelde!voor!Nederland!ligt.!

!

!

30!

4& Verblijven&in&Drenthe&!

Dit"hoofdstuk"geeft"inzicht"in"het"aantal"vakanties"en"overnachtingen"van"toeristen"in"Drenthe."Daarbij"wordt"voor"de"binnenlandse"vakanties"onderscheid"gemaakt"tussen"toeristische"vakanties17"en"vakanties"op"een"vaste"standplaats18."Voor"de"grafieken"is"steeds"alleen"gebruik"gemaakt"van"de"cijfers"over"de"toeristische"vakanties."Bij"de"paragraaf"over"verblijfsbezoek"uit"het"buitenland"wordt"bewust"niet"over"‘vakanties’"of"‘toeristen’"gesproken,"omdat"deze"cijfers"zowel"betrekking"hebben"op"toeristisch"als"zakelijk"bezoek.""!

4.1.!Vakanties!van!Nederlanders!

!

Nederlanders!hebben!in!totaal!in!2014!circa!1,5!miljoen!vakanties!en!ruim!7,8!!

miljoen!nachten!doorgebracht!in!Drenthe.!Het!merendeel!(84%)!van!deze!

vakanties!waren!toeristische!vakanties,!de!rest!van!de!vakanties!(16%)!werd!in!

2014!op!een!vaste!standplaats!doorgebracht.!xii!

!

Grafiek&18&

0"200"400"600"800"

1.000"1.200"1.400"1.600"1.800"

2005" 2006" 2007" 2008" 2009" 2010" 2011" 2012" 2013" 2014"

Ontwikkeling*aantal*toeris/sche*binnenlandse*vakan/es*in*Drenthe*200592014*(x*1.000)*

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2005c2014,2015."

!

Het aantal vakanties in Drenthe nam in 2013 en 2014 af tot

ongeveer het niveau van 2005. Tot!2012!was!er!in!Drenthe!sprake!van!een!bovengemiddeld!sterke!groei!van!het!

aantal!toeristische!binnenlandse!vakanties.!Vanaf!2013!nam!zowel!in!Drenthe,!als!

in!Nederland!het!aantal!vakanties!af.!In!Drenthe!daalde!het!aantal!vakanties!in!

2013!en!2014!sterker!dan!het!landelijk!gemiddelde19.!

&&&!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!17!Toeristische"vakantie"="bezoek"met"minimaal"één"overnachting"aan"een"accommodatie"die"niet"je"hoofdverblijf"is"en"die"niet"in"

eigen"bezit"is"(niet"met"een"zakelijk"motief)."18!Vaste"standplaatsvakantie"="bezoek"met"minimaal"één"overnachting"aan"een"accommodatie"die"niet"je"hoofdverblijf"is,"maar"

die"wel"in"eigen"bezit"is"(niet"met"een"zakelijk"motief).!19!Er"is"een"duidelijk"verschil"in"de"ontwikkeling"gemeten"door"het"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO)"en"de"Statistiek"

Logiesaccommodaties"(SLA)"van"het"CBS."In"de"inleiding"van"dit"rapport"wordt"hier"een"korte"toelichting"op"gegeven.!

!

!

31!

Marktaandeel&De!jaren!2011!en!2012!waren!topjaren!voor!Drenthe,!het!marktaandeel!van!de!

provincie!steeg!tot!ruim!boven!de!10%.!In!2014!had!Drenthe!–!voor!wat!betreft!

het!aantal!toeristische!binnenlandse!vakanties!–!een!marktaandeel!van!9,1%.!

Drenthe!stond!hiermee!binnen!Nederland!op!de!vijfde!plek!–!na!Gelderland,!

Limburg,!NoordZHolland!en!NoordZBrabant.!!

!

De provincie Drenthe blijft binnen Nederland qua vakanties op de vijfde plek staan, na Gelderland,

Limburg, Noord-Holland en Noord-Brabant. &Concurrerende&provincies&In!onderstaande!grafiek!wordt!de!ontwikkeling!van!het!aantal!toeristische!

binnenlandse!vakanties!in!Drenthe!vergeleken!met!de!ontwikkeling!in!de!

provincies!met!een!concurrerend!aanbod!en!met!de!ontwikkeling!in!de!andere!

noordelijke!provincies.!

!

Grafiek&19&

2.193&

1.987&

1.683&

1.249&1.219&

916&

278&

0"250"500"750"

1.000"1.250"1.500"1.750"2.000"2.250"2.500"

2005" 2006" 2007" 2008" 2009" 2010" 2011" 2012" 2013" 2014"

Ontwikkeling*aantal*toerisi/sche*binnenlandse*vakan/es*in*Drenthe*vergeleken*met*concurrerende*provincies*(x*1.000)*

Gelderland" Limburg" Noord<Brabant"Drenthe" Overijssel" Friesland"Groningen"

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2005c2014,"2015.!

!

In!de!grafiek!is!te!zien!dat!het!aantal!toeristische!binnenlandse!vakanties!in!

Drenthe!zich!in!de!periode!2005Z2012!positiever!ontwikkelde!dan!in!de!andere!

provincies.!In!de!periode!2013Z2014!daalde!het!aantal!vakanties!in!Drenthe!juist!

sterker!dan!gemiddeld.!!

!

Er!zijn!in!2014!ongeveer!even!veel!vakanties!in!Drenthe!doorgebracht!als!in!2005.!

In!Gelderland,!Limburg!en!Overijssel!ligt!het!aantal!vakanties!in!2014!eveneens!

ongeveer!op!het!niveau!van!2005.!Groningen!en!Friesland!ontvingen!in!2014!

minder!(respectievelijk!Z7%!en!Z9%)!binnenlandse!toeristische!vakantiegangers!

dan!tien!jaar!eerder.!Alleen!in!NoordZBrabant!was!er!de!afgelopen!tien!jaar!sprake!

van!een!stijging!het!aantal!vakanties.!xii!

&

!

!

32!

Verblijfsduur&!

Grafiek&20&

0"

200"

400"

600"

800"

1.000"

2005" 2006" 2007" 2008" 2009" 2010" 2011" 2012" 2013" 2014"

Ontwikkeling*aantal*binnenlandse*toeris1sche*vakan1es*in*Drenthe*naar*vakan1eduur*(x*1.000)*

Kort"(2"2"4"dagen)" Middellang"(5"2"8"dagen)" Lang"(9+"dagen)"

&Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2005c2014,"2015.!

!

De!vrijetijdssector!reageert!met!vertraging!op!de!economische!crisis!in!Nederland.!

Tot!2013!was!er!zowel!landelijk!als!in!Drenthe!nog!sprake!van!een!lichte!groei!van!

het!aantal!binnenlandse!vakanties;!door!de!crisis!kozen!mensen!eerder!voor!een!

vakantie!in!eigen!land.!Pas!in!2014!was!er!echt!sprake!van!een!daling!van!het!

aantal!vakanties.!Drenthe!heeft!in!2011!en!2012!bovengemiddeld!geprofiteerd!

van!de!groei!van!het!aantal!korte!(2Z4!dagen)!binnenlandse!toeristische!vakanties.!

In!2013!en!2014!daalde!het!aantal!korte!vakanties!in!Drenthe!weer!naar!het!

niveau!van!2009!en!2010.!!

!

Nederlanders!brengen!hun!middellange!vakanties!(5Z8!dagen)!relatief!vaak!door!

in!Drenthe.!Drenthe!had!voor!wat!betreft!de!middellange!vakanties!in!eigen!land!

in!2014!een!marktaandeel!van!12%.!De!ontwikkeling!van!het!aantal!middellange!

vakanties!was!de!afgelopen!jaren!redelijk!stabiel!in!Drenthe.!!

!

Binnenlandse vakantiegangers vaker dan gemiddeld voor Drenthe voor een middellange vakantie (5-8 dagen).

!

Het!aantal!lange!vakanties!ontwikkelde!zich!in!Drenthe!positief!in!de!periode!

2005Z2013,!terwijl!er!landelijk!in!dezelfde!periode!sprake!was!van!een!lichte!

daling.!In!2014!nam!het!aantal!lange!vakanties!(9+!dagen)!sterk!af!in!Drenthe.!Ook!

landelijk!was!er!sprake!van!een!daling,!maar!deze!was!minder!sterk.!

!

!

33!

!

Grafiek&21a&en&21b& &

46%$

43%$

11%$

Verblijfsduur,toeris/sche,binnenlandse,vakan/es,in,

Drenthe,7,2014,

Kort$(2$-$4$dagen)$

Middellang$(5$-$8$dagen)$

Lang$(9+$dagen)$!

54%$33%$

13%$

Verblijfsduur,toeris/sche,binnenlandse,vakan/es,in,

Nederland,7,2014,

Kort$(2$-$4$dagen)$

Middellang$(5$-$8$dagen)$

Lang$(9+$dagen)$!

Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2014,"2015.!

!

In!Drenthe!zijn!in!2014!relatief!veel!middellange!vakanties!en!juist!weinig!korte!

vakanties!ondernomen.!Landelijk!was!ruim!de!helft!(54%)!van!de!vakanties!een!

korte!vakanties,!in!Drenthe!46%.!In!Drenthe!was!43%!van!alle!binnenlandse!

toeristische!vakanties!een!middellange!vakantie,!landelijk!ging!33%!van!de!

vakantiegangers!5Z8!dagen!op!vakantie.!xii!

&Vakantieseizoen&Het!aantal!vakanties!in!het!voorjaar!(maart,!april,!mei)!en!najaar!(september,!

oktober,!november)!is!in!Drenthe!de!afgelopen!jaren!redelijk!stabiel.!Het!aantal!

wintervakanties!(december,!januari,!februari)!nam!toe!in!de!periode!2005Z2011,!

maar!daalde!in!de!periode!2012Z2014!weer,!ongeveer!tot!het!niveau!van!2005.!Het!

aantal!zomervakanties!(juni,!juli,!augustus),!steeg!sterk!in!de!periode!2009Z2012,!

maar!in!de!periode!2012Z2014!is!er!een!duidelijke!afname!te!zien.!Landelijk!is!er!een!

veel!stabieler!beeld,!zonder!sterke!stijgingen!of!dalingen!in!de!afgelopen!periode.!xii!

!

Grafiek&22!

333"

434#

320"

199"

0#

100#

200#

300#

400#

500#

600#

2005# 2006# 2007# 2008# 2009# 2010# 2011# 2012# 2013# 2014#

(x#1.000)#

Ontwikkeling#aantal#toeris5sche#vakan5es#in#Drenthe#naar#seizoen##;#2005;2014;#3;jaarsgemiddelden#

Voorjaar# Zomer# Najaar# Winter#!

Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2005c2014,"2015.!

&

!

!

34!

Fietsvakanties&Binnenlandse!toeristische!vakantiegangers!stapten!tijdens!31%!van!de!vakanties!

in!Drenthe!op!de!pedalen.!Vakanties!waarbij!tijdens!meer!dan!de!helft!van!de!

dagen!gefietst!wordt,!worden!fietsvakanties!genoemd.!Nederlanders!hebben!in!

2014!circa!115.000!fietsvakanties!doorgebracht!in!Drenthe,!9,4%!van!alle!

fietsvakanties!in!Nederland.!Alleen!in!Gelderland,!Overijssel!en!Limburg!zijn!in!

2014!meer!fietsvakanties!ondernomen.!In!Friesland,!NoordZHolland!en!NoordZ

Brabant!werden!ongeveer!evenveel!fietsvakanties!doorgebracht!als!in!Drenthe.!

Ten!opzichte!van!2013!nam!het!aantal!fietsvakanties!in!Drenthe!met!6,5%!af.!xii!

Het aantal fietsvakanties in Drenthe, is afgenomen

ten opzichte van 2013. &Organisatiegraad&en&boekingsgedrag&Het!grootste!deel!van!de!binnenlandse!toeristische!vakantiegangers!die!in!

Drenthe!op!vakantie!gingen,!reserveerden!in!2014!van!te!voren!de!accommodatie.!

Bijna!een!kwart!(23%)!reserveerde!zelf!rechtstreeks!bij!de!accommodatie,!61%!

boekte!de!accommodatie!via!de!reiswereld!(reisbureau,!boekingswebsite,!etc).!

Veertien!procent!van!de!vakantiegangers!ging!op!de!bonnefooi!naar!Drenthe,!dit!

is!significant!minder!dan!het!landelijk!gemiddelde!(18%).!

!

In!Drenthe!werd!in!2014!driekwart!van!de!accommodaties!via!het!internet!of!de!

eZmail!geboekt.!Drenthe!wijkt!hierin!nauwelijks!af!van!het!gemiddelde!voor!

Nederland.!Het!grootste!deel!van!deze!–!via!het!internet!geboekte!–!vakanties!

werd!via!de!websites!van!de!grote!bungalowverhuurders!geboekt!(Landal!

Greenparcs!15%!en!Center!Parcs!11%).!Landelijk!werd!5%!van!de!vakanties!via!

Center!Parcs!en!10%!via!Landal!Greenparcs!geboekt.!Een!vijfde!(20%)!van!de!

binnenlandse!toeristische!vakanties!in!Drenthe!werd!rechtsreeks!via!de!internetsite!

van!de!accommodatieverschaffer!geboekt!(landelijk!23%).!iii!

4.2.!Overnachtingen!van!Nederlanders!

!

Grafiek&23&

0"

2.000"

4.000"

6.000"

8.000"

10.000"

2005" 2006" 2007" 2008" 2009" 2010" 2011" 2012" 2013" 2014"

Ontwikkeling*aantal*overnach1ngen*1jdens*toeris1sche*binnenlandse*vakan1es*in*Drenthe*2005:2014*(x*1.000)*

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2005c2014,"2015.!

!

!

!

35!

Het!aantal!overnachtingen!tijdens!toeristische!binnenlandse!vakanties!in!Drenthe!

ontwikkelde!zich!positief!tot!en!met!2009!en!liet!in!de!periode!2009Z2013!een!

redelijk!stabiel!beeld!zien.!In!2014!zijn!aanmerkelijk!minder!nachten20!doorgebracht!

in!Drenthe!dan!in!2013.!Nederlanders!overnachtten!in!2014!6,3!miljoen!keer!in!

Drenthe!tijdens!een!toeristische!vakantie.!Daarnaast!brachten!zij!nog!ruim!1,5!

miljoen!nachten!door!op!een!vaste!standplaats.!!

!

In de periode 2013-2014 is het aantal overnachtingen in Drenthe sterker

gedaald dan het landelijk gemiddelde. !

Het!aantal!overnachtingen!in!Drenthe!ontwikkelde!zich!in!de!periode!van!2005!tot!

en!met!2013!bovengemiddeld!goed.!In!2014!was!er!sprake!van!een!omslagpunt;!

het!aantal!overnachtingen!lag!in!Drenthe!in!2014!5%!onder!het!niveau!van!2005.!

In!heel!Nederland!nam!het!aantal!overnachtingen!in!dezelfde!periode!(2005Z2014)!

met!4%!af.!xii!

!

Grafiek&24&

95#96#

70#

80#

90#

100#

110#

120#

2005# 2006# 2007# 2008# 2009# 2010# 2011# 2012# 2013# 2014#

Ontwikkeling*aantal*overnach1ngen*1jdens*toeris1sche*binnenlandse*vakan1es*in*Nederland*en*Drenthe*8*indexcijfers*(2005*=*100)*

Drenthe# Nederland#!

Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2005c2014,"2015.!

!

!

Voor!wat!betreft!het!aantal!overnachtingen!tijdens!toeristische!binnenlandse!

vakanties!heeft!Drenthe!in!2014!een!marktaandeel!van!9,4%.!Een!duidelijke!

afname!ten!opzichte!van!de!voorgaande!jaren!toen!het!marktaandeel!nog!ruim!

10%!bedroeg.!Drenthe!stond!met!9,4%!van!alle!overnachtingen!op!de!vijfde!plek!

in!Nederland!(na!Gelderland!16,7%,!Limburg!15,0%!NoordZHolland!11,5%!en!

Overijssel!9,7%).!In!2013!bekleedde!Drenthe!nog!de!derde!plaats!van!alle!

provincies.!xii!

!

De gemiddelde verblijfsduur neemt in Drenthe – net als in

de rest van Nederland – af. !!

Verblijfsduur&Gemiddeld!verbleven!toeristen!tijdens!een!binnenlandse!toeristische!vakantie!5,0!

nachten!in!Drenthe,!dit!ligt!iets!boven!het!landelijk!gemiddelde!van!4,8!nachten.!

Zowel!in!Drenthe!als!in!geheel!Nederland!is!het!gemiddeld!aantal!overnachtingen!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!20"Er"is"een"duidelijk"verschil"in"de"ontwikkeling"gemeten"door"het"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO)"en"de"Statistiek"Logiesaccommodaties"(SLA)"van"het"CBS."In"de"inleiding"van"dit"rapport"wordt"hier"een"korte"toelichting"op"gegeven."

!

!

!

36!

per!toeristische!vakantie!in!2014!gedaald!ten!opzichte!van!een!jaar!eerder.!De!

daling!van!de!gemiddelde!verblijfsduur!is!in!Drenthe!sterker!dan!gemiddeld.!Dit!

heeft!te!maken!met!de!relatief!sterke!afname!van!het!aantal!lange!vakanties!in!de!

provincie.!xii!

!

Grafiek&25&

0"

200"

400"

600"

800"

2005" 2006" 2007" 2008" 2009" 2010" 2011" 2012" 2013" 2014"

Ontwikkeling*aantal*binnenlandse*toeris1sche*vakan1es*in*Drenthe*naar*verblijfsduur*obv*3*jaarsgemiddelden**(x*1.000)*

Kort"(2"1"4"dagen)" Middellang"(5"1"8"dagen)" Lang"(9+"dagen)""

Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2005c2014,2015.""

Bovenstaande!grafiek21!toont!dat!het!aantal!korte!vakanties,!na!de!piek!in!2011!en!

2012,!in!2014!is!gedaald!tot!ongeveer!het!niveau!van!2009.!Het!aantal!vakanties!

van!negen!of!meer!dagen!is,!na!jaren!stabiel!te!zijn!geweest,!de!afgelopen!twee!jaar!

eveneens!afgenomen.!xii!iii!

"

4.3.!Logiesvorm!Nederlanders!

!

Grafiek&26a&en&26b&&

Overnachtingen&tijdens&binnenlandse&toeristische&vakanties&–&naar&logiesvorm&

9%#

56%#

22%#

13%#

Drenthe'2012+2014'

Hotel#Bungalow#Kamperen#Overig#

!

13%$

38%$28%$

21%$

Nederland(2012,2014(

Hotel$Bungalow$Kamperen$Overig$

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2012c2014,"2015.!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!21!In"grafiek"25"wordt"gebruik"gemaakt"van"een"voortschrijdend"driejaarsgemiddelde."Dit"is"gedaan"om"de"jaarlijkse"

schommelingen"(die"wellicht"met"de"steekproefgrootte"van"de"subcategorieën"te"maken"heeft)"af"te"zwakken"en"duidelijker"de"trend"te"laten"zien.!

!

!

37!

Ruim!de!helft!(56%)!van!het!aantal!overnachtingen!in!Drenthe!vond!in!2012Z2014!

plaats!in!een!bungalow.!Dit!aandeel!lag!beduidend!hoger!dan!landelijk!(38%).!Het!

aandeel!van!alle!andere!logiesvormen!–!hotel,!kamperen!en!overige!logiesvormen!

–!bleef!achter!bij!het!gemiddelde!in!Nederland.!xii!

!

Eén op de zes à zeven nachten die in een bungalow in eigen land worden

doorgebracht, heeft Drenthe als bestemming. !!

Drenthe!had!voor!wat!betreft!de!overnachtingen!tijdens!bungalowvakanties!een!

marktaandeel!van!gemiddeld!15,5%!in!de!periode!2012Z2014.!Dat!wil!zeggen!dat!

van!elke!zes!à!zeven!nachten!die!Nederlanders!doorbrachten!in!een!bungalow!in!

eigen!land!er!één!nacht!in!Drenthe!overnacht!werd.!Alleen!in!Gelderland!en!

Limburg!werden!meer!nachten!in!een!bungalow!doorgebracht.!xii!

!

Ontwikkeling&In!2014!nam!het!aantal!overnachtingen!in!Drenthe!met!18%!af!ten!opzichte!van!

een!jaar!eerder.!!

!

De!daling!van!het!aantal!overnachtingen!kwam!vooral!voor!rekening!van!het!

aantal!overnachtingen!in!een!logiesvorm!uit!de!categorie!‘overig’22!(Z32%)!of!in!

een!bungalow!(Z20%).!Een!terugblik!op!de!ontwikkeling!in!de!periode!2005Z2014!

laat!zien!dat!het!aantal!bungalowovernachtingen!sterk!toenam!in!de!periode!

2005Z2010.!Sinds!2012!is!er!echter!sprake!van!een!afname!van!het!aantal!overZ

nachtingen.!Ondanks!deze!daling!in!2013!en!2014,!lag!het!aantal!nachten!dat!

Nederlanders!in!een!bungalow!in!Drenthe!doorbrachten!nog!steeds!12%!boven!

het!niveau!van!2005.!Landelijk!nam!in!deze!periode!(2005Z2014)!het!aantal!

overnachtingen!in!bungalows!juist!af!(Z9%).!!

!

Vooral het aantal overnachtingen in een bungalow in Drenthe nam af in

de periode 2012-2014. !

Grafiek&27&

0"

1.000"

2.000"

3.000"

4.000"

5.000"

2005" 2006" 2007" 2008" 2009" 2010" 2011" 2012" 2013" 2014"

Ontwikkeling*aantal*overnach1ngen*1jdens*binnenlandse*toeris1sche*vakan1es*in*Drenthe*naar*logiesvorm*

obv*3*jaarsgemiddelden**(x*1.000)*

Hotel" Bungalow" Kamperen" Overig"!

Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2005c2014,"2015.!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!22!Overig"="kamphuis,"jeugdherberg,"kampeerboerderij,"volkstuinhuisje,"boot"en"andere"logiesvormen."

!

!

38!

Het!aantal!overnachtingen!in!een!hotel!in!Drenthe!nam!in!2014!met!13%!toe!ten!

opzichte!van!2013.!Het!aantal!overnachtingen!lag!in!2014!nog!wel!een!stuk!onder!

het!niveau!van!het!topjaar!2011.23!xii!

!

Zowel!in!Drenthe!als!in!heel!Nederland!nam!het!aantal!overnachtingen!op!een!

camping!af.!Ten!opzichte!van!2005!werden!er!in!Drenthe!in!2014!bijna!30%!

minder!nachten!op!een!camping!doorgebracht;!landelijk!Z13%.!xii!

!

4.4.!Verblijfsbezoek!van!buitenlanders!

!

Drenthe!is!in!201424!circa!185.000!keer!door!buitenlanders!bezocht!voor!een!

vakantie!of!een!zakelijk!bezoek.!Van!alle!buitenlanders!die!Nederland!bezochten!

voor!een!verblijfsbezoek,!bezocht!1,3%!Drenthe.!In!totaal!brachten!buitenlanders!

circa!714.000!nachten!door!in!de!provincie!Drenthe,!dit!was!2,1%!van!het!totaal!

aantal!nachten!dat!buitenlanders!in!Nederland!doorbrachten.!xiii!!

!

2,1% van de buitenlandse verblijfsgasten in Nederland

overnachtte in Drenthe in 2014.

Het!aantal!buitenlanders!dat!Drenthe!in!2014!bezocht!voor!een!vakantie!of!

zakelijk!bezoek!23%!lag!hoger!dan!in!2012.!Landelijk!nam!het!aantal!buitenlandse!

verblijfsbezoekers!in!dezelfde!periode!met!15%!toe.!Het!aantal!overnachtingen!

steeg!zowel!in!Nederland!als!in!Drenthe!nog!wat!sterker.!Buitenlanders!brachten!

in!2014!27%!meer!nachten!door!in!Drenthe!dan!in!2012,!landelijk!was!er!sprake!

van!een!toename!van!17%.!!

!

Het aantal buitenlandse bezoekers nam in Drenthe in de periode 2012-2014 sterker toe dan gemiddeld in Nederland.

!

Duitsland!was!in!2014,!met!een!marktaandeel!van!58%,!het!belangrijkste!

herkomstland!van!buitenlandse!verblijfsgasten!in!Drenthe.!België!was!goed!voor!

19%!van!de!verblijfsgasten!en!9%!kwam!uit!het!Verenigd!Koninkrijk.!Ten!opzichte!

van!2012!nam!zowel!het!aantal!Duitse,!als!het!aantal!Belgische!en!Britse!

verblijfgasten!met!ongeveer!een!kwart!toe.!xiii!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!23"Wellicht"zijn"in"werkelijkheid"de"verschillen"tussen"de"jaren"kleiner."De"steekproef"voor"het"aantal"overnachtingen"in"hotels"is"relatief"klein."Voor"het"maken"van"de"grafiek"is"daarom"gekozen"voor"het"gebruiken"van"voortschrijdende"driejaarsgemiddelden.""24"In"2012"is"er"een"trendbreuk"in"de"Statistiek"Logiesaccommodaties"(SLA)"van"het"Centraal"Bureau"voor"de"Statistiek"(CBS)."Dit"heeft"tot"gevolg"dat"voor"het"verblijfsbezoek"van"buitenlanders"de"cijfers"van"2012c2014"niet"vergeleken"kunnen"worden"met"voorgaande"jaren."Het"CBS"rapporteert"het"jaar"2012"zowel"volgens"de"oude"als"volgens"de"nieuwe"methodiek."

!

!

!

39!

5& Activiteiten&in&Drenthe&!

Dit"hoofdstuk"gaat"in"op"activiteiten"in"Drenthe."Er"wordt"zowel"ingezoomd"op"de"activiteiten"van"vakantiegangers,"als"op"activiteiten"die"vanaf"het"huisadres"ondercnomen"worden."Bij"de"vrijetijdsactiviteiten"vanaf"het"huisadres"gaat"het"zowel"om"activiteiten"van"de"eigen"inwoners,"als"om"activiteiten"van"dagbezoekers"uit"de"rest"van"Nederland."Aandacht"wordt"besteed"aan"de"meest"uitgevoerde"(populairste)"activiteiten,"maar"ook"aan"activiteiten"die"–"in"vergelijking"met"het"gemiddelde"voor"Nederland"–"relatief"vaak"of"juist"relatief"weinig"ondernomen"worden"in"Drenthe."De"laatste"alinea"van"dit"hoofdstuk"is"een"verdieping"van"het"thema"cultuur."

5.1.!Populaire!activiteiten!tijdens!de!vakantie!

De!top!10!van!populairste!activiteiten!tijdens!binnenlandse!vakanties!in!Drenthe!

wordt!in!onderstaande!grafiek!vergeleken!met!Nederland.!Het!percentage!staat!

voor!het!deel!van!de!vakanties!waarbinnen!minimaal!één!keer!een!dergelijke!

activiteit!is!uitgevoerd.!Hierbij!is!uitgegaan!van!het!gemiddelde!voor!de!periode!

2012Z2014.!xi!

!

Grafiek&28&

8"

13"

9"

23"

28"

30"

35"

34"

56"

64"

14"

16"

18"

20"

29"

30"

30"

48"

57"

60"

0" 10" 20" 30" 40" 50" 60" 70"

Dierenpark"

Museum,"oudheidkamer"

Pretpark,"a>rac@epark"

Bezienswaardige"gebouwen"

Tochtjes"met"de"fiets"

Natuurreservaat,"natuurgebied"

Funshopping"

Zwemmen"

Wandelingen"maken"

Uit"eten"gaan"(in"restaurant)"

%"

Top"10"populaire"ac/viteiten"/jdens"binnenlandse"toeris/sche"vakan/es"in"Drenthe"2012;2014";"vergeleken"met"Nederland"

Drenthe" Nederland"!

Bron:"NTBCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2012c2014,"2015."

!

Uit!eten!gaan!(60%)!en!wandelen!(57%)!waren!de!populairste!activiteiten!onder!

binnenlandse!toeristische!vakantiegangers!in!Drenthe.!Dit!komt!overeen!met!het!

landelijk!beeld.!Uit!eten!gaan!was!in!Drenthe!wel!duidelijk!minder!populair!dan!

gemiddeld!in!Nederland.!In!Drenthe!werd!tijdens!bijna!de!helft!(48%)!van!de!

vakanties!gezwommen!(landelijk!34%).!

!

Activiteiten die relatief veel uitgevoerd worden door vakantiegangers in Drenthe zijn: zwemmen, natuurbezoek,

bezoek aan attractiepark of dierentuin.

!

!

40!

Het!bezoeken!van!een!attractiepark!of!dierentuin!was!in!Drenthe!significant!

populairder!dan!gemiddeld!in!Nederland.!Funshoppen!was!juist!minder!populair.!

Hetzelfde!geldt!voor!het!bezoeken!van!bezienswaardige!gebouwen.!xii!

!

De!bovengemiddelde!populariteit!van!zwemmen!heeft!te!maken!met!het!hoge!

aandeel!bungalowvakanties!(veel!bungalowparken!hebben!een!zwembad)!en!het!

grote!aandeel!gezinnen!met!kinderen!die!daar!vertoeven.

5.2.!Populaire!vrijetijdsactiviteiten!Nederlanders!

!

Nederlanders!(zowel!de!eigen!inwoners!van!Drenthe!als!de!Nederlanders!uit!de!

overige!provincies)!hebben!in!2012Z2013!een!kleine!46!miljoen!uitstapjes25!onderZ

nomen!in!Drenthe.!Dit!is!3%!van!het!totaal!aantal!uitstapjes!van!Nederlanders!in!die!

periode.!Dit!percentage!komt!redelijk!overeen!met!het!aandeel!dat!je!op!grond!van!

het!aantal!inwoners!van!de!provincie!zou!verwachten;!in!2013!woonde!2,9%!van!de!

Nederlanders!in!Drenthe.!xi!xv!

!

Figuur&2&Uitstapjes&(>2&uur&incl.&reistijd)&in&en&vanuit&Drenthe&2012/2013!

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vrijetijdsonderzoek"(CVTO)"2012c2013"–"tabellen"‘eigen"inwoners"Drenthe"vs"andere"Nederlanders’"en"‘Drenthe"c"herkomst’,"bewerking"De"Afdeling"Onderzoek.!

!

Drenten!ondernamen!in!2012/2013!bijna!28!miljoen!uitstapjes!in!de!eigen!

provincie.!Inwoners!uit!de!rest!van!Nederland!gingen!17,6!miljoen!keer!voor!een!

uitstapje!van!twee!uur!of!langer!naar!Drenthe,!terwijl!Drenten!in!totaal!9,9!miljoen!

keer!een!uitstapje!buiten!de!eigen!provincie!ondernamen!(rest!Nederland!of!buitenZ

land).!Dit!levert!Drenthe!een!positief!saldo!op!van!7,7!miljoen26!uitstapjes,!oftewel!

er!kwamen!meer!Nederlanders!Drenthe!in!voor!een!uitstapje,!dan!er!Drenten!uit!

gingen!voor!een!uitstapje!in!een!andere!provincie!of!het!buitenland.!xv!xiv!!

!

Bovengemiddeld populaire activiteiten in Drenthe zijn: fietsen, recreëren in de natuur, tochtjes met de auto of motor

en het bezoeken van pretparken of dierentuinen. !

!

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!25"Een"uitstapje"is"een"vrijetijdsactiviteit"van"twee"uur"of"langer"(incl."reistijd),"dat"ondernomen"wordt"vanaf"de"eigen"woning."26"Bij"de"berekening"van"dit"aantal"is"geen"rekening"gehouden"met"buitenlanders"die"voor"een"uitstapje"naar"Drenthe"komen."

!

!

41!

Grafiek&29a&en&29b&&

Vrijetijdsactiviteiten&naar&categorie&(>2&uur&incl.&reistijd)&2012U2013&

38%$

2%$

1%$2%$15%$6%$

13%$

7%$

17%$

Drenthe'

Buitenrecrea3e$

Waterrecrea3e5$en$sport$

Sportwedstrijden$bezoeken$

Wellness/beauty/ontspanning$

AErac3es$bezocht$

Evenementen$bezocht$

Winkelen$voor$plezier$

Cultuur$

Uitgaan$!

38%$

2%$

1%$2%$15%$6%$

13%$

7%$

17%$

Drenthe'

Buitenrecrea3e$

Waterrecrea3e5$en$sport$

Sportwedstrijden$bezoeken$

Wellness/beauty/ontspanning$

AErac3es$bezocht$

Evenementen$bezocht$

Winkelen$voor$plezier$

Cultuur$

Uitgaan$!

31%$

3%$

1%$2%$11%$6%$

14%$

8%$

24%$

Nederland(

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vrijetijdsonderzoek"2012c2013,"2013."

Achtendertig!procent!van!alle!vrijetijdsactiviteiten!in!Drenthe!viel!in!2012Z2013!in!

de!categorie!buitenrecreatie27.!Buitenrecreatieve!activiteiten!waren!in!Drenthe!

populairder!dan!gemiddeld!in!Nederland.!Nederlanders!gingen!in!Drenthe!met!

name!vaker!dan!gemiddeld!fietsen!voor!het!plezier,!recreëren!in!de!natuur!of!een!

tochtje!met!de!auto!of!de!motor!maken.!Het!bezoeken!van!attracties28!en!dan!

met!name!het!bezoeken!van!een!pretpark!of!dierentuin!was!eveneens!bovenZ

gemiddeld!populair.!Hoewel!uitgaan!–!met!7,9!miljoen!activiteiten!–!na!buitenZ

recreatie!(17,2!miljoen!activiteiten)!de!meest!uitgevoerde!vrijetijdsactiviteit!was,!

bleef!de!interesse!voor!uitgaan!in!Drenthe!wel!duidelijk!achter!bij!het!gemiddelde!

voor!Nederland.!xi!

!

5.3.!Cultuur!tijdens!vakanties!en!dagjes!uit!

Gezelligheid, rust en ontspanning zijn

samen met de natuur de belangrijkste motieven voor een vakantie in Drenthe.

!

Cultuurvakanties&Slechts!een!klein!deel!van!de!vakantiegangers!omschreef!hun!verblijf!in!Drenthe!

als!cultuurvakantie!of!als!een!bezoek!aan!een!evenement,!zoals!musical,!cultureel!

evenement.!Vakantiegangers!typeerden!hun!vakantie!in!Drenthe!vaak!als!een!

vakantie!gericht!op!gezelligheid,!rust!of!ontspanning!of!als!een!natuurvakantie.!

Die!neemt!niet!weg!dat,!ook!tijdens!vakanties!met!een!ander!motief,!culturele!

activiteiten!worden!ondernomen!

!

!

!

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!27"De"categorie"buitenrecreatie"omvat:"recreëren"aan"het"water,"recreëren"niet"aan"het"water,"wandeling"voor"plezier,"fietstocht"voor"plezier,"toertochtjes"met"de"auto,"toertochtjes"met"de"motor,"tocht"met"rondvaartboot.!28!De"categorie"attracties"omvat:"attractiepark/pretpark,"ballonvaart"ondernomen,"dierentuin/vogelpark/zeeaquarium,"kermis,"

rommelmarkt/vlooienmarkt,"speeltuin,"sierc/heemtuin,"kinderboerderij,"boerderij"(agroctoerisme).!

!

!

42!

Tabel&7&De&5&meest&ondernomen&vakantietypen&in&Drenthe&en&Nederland&in&2014&(in&%)&& & Drenthe& Nederland&Vakantie!met!vrienden,!familie,!collega’s! ! 18%! 15%!

Sportieve/actieve!vakantie! ! 14%! 12%!

Relaxvakantie! ! 14%! 11%!

Natuurvakantie! ! 14%! 13%!

Vakantie!vanwege!speciale!gelegenheid! ! 12%! 7%!

Overige!vakantietypen! ! 28%! 42%!

! ! 100%! 100%!

Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO),"2014,"2015."

!

In!de!periode!2012Z2014!werd!tijdens!16%!van!de!binnenlandse!toeristische!

vakanties!in!Drenthe!een!museum!bezocht.!Tijdens!één!op!de!vijf!vakanties!deed!

men!bezienswaardige!gebouwen,!zoals!kerken,!kastelen,!monumenten!en!oude!

steden!aan.!Tijdens!5%!van!de!vakanties!in!Drenthe!werd!de!afgelopen!jaren!

minstens!één!keer!een!bezoek!gebracht!aan!een!folkloristisch!evenement.!!

!

Tijdens 16% van de vakanties van Nederlanders in Drenthe,

werd een museum bezocht. !

Drenthe!wijkt!voor!wat!betreft!het!bezoek!musea!en!folkloristische!evenementen!

weinig!af!van!het!gemiddelde!voor!Nederland.!Er!werden!tijdens!vakanties!in!

Drenthe!wel!significant!minder!bezienswaardige!gebouwen!bezocht!dan!

gemiddeld!in!Nederland.!

!

Culturele&vrijetijdsactiviteiten&In!Drenthe!was!in!2012Z2013!7%!van!de!uitstapjes!van!twee!uur!of!langer!een!

culturele!activiteit29,!landelijk!lag!het!percentage!culturele!activiteiten!op!8%!van!

het!totaal.!

!

7% van de uitstapjes in Drenthe (>2 uur) betreft een culturele activiteit.

!

Van!alle!culturele!uitstapjes!die!Nederlanders!vanaf!het!huisadres!ondernamen,!

vond!2,5%!in!Drenthe!plaats.!Nederlanders!maakten!in!totaal!ruim!3!miljoen!

culturele!uitstapjes!in!Drenthe.!!

!

Tweederde!van!deze!uitstapjes!(bijna!2,1!miljoen!activiteiten)!werd!ondernomen!

door!de!Drenten!zelf.!Inwoners!van!de!rest!van!Nederland!bezochten!bijna!een!

miljoen!keer!de!provincie!Drenthe!voor!culturele!uitstapjes.!Drenten!gingen!bijna!

3!miljoen!keer!de!eigen!provincie!uit!voor!een!culturele!uitstapjes.!Met!andere!

woorden:!voor!ieder!cultureel!uitstapje!dat!nietZDrenten!ondernamen!in!Drenthe,!

werden!er!door!Drenten!drie!uitstapjes!buiten!de!eigen!provincie!gemaakt.!xi!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!29"Culturele"activiteiten"zijn"bezoek"aan:"balletc"en"dansvoorstelling,"oudheidkundige"of"archeologische"objecten,"bioscoop/filmhuis,"cabaretvoorstelling,"concert"(pop,"jazz,"blues,"rock),"galerie"of"atelier,"klassiek"concert/opera/operette,"monument/bezienswaardigheid,"museum,"musical,"toneelvoorstelling."

!

!

!

43!

Figuur&3&Culturele&uitstapjes&(>2&uur&incl.&reistijd)&in&en&vanuit&Drenthe&2012/2013&

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vrijetijdsonderzoek"(CVTO)"2012c2013"–"tabellen"‘eigen"inwoners"Drenthe"vs"andere"Nederlanders’"en"‘Drenthe"c"herkomst’,"bewerking"De"Afdeling"Onderzoek."

Niet-Drenten brachten circa een miljoen culturele uitstapjes door in Drenthe, maar Drenten gingen bijna drie

miljoen keer de provincie uit voor een culturele activiteit.

!

!

44!

6& Bestedingen&en&werkgelegenheid&in&Drenthe&!

De"economische"betekenis"van"de"vrijetijdssector"wordt"inzichtelijk"gemaakt"aan"de"hand"van"de"bestedingen"en"de"werkgelegenheid"in"de"sector."Dit"hoofdstuk"maakt"–"waar"mogelijk"–"gebruik"van"de"‘landelijke"R&T"standaard30’,"hierdoor"is"het"mogelijk"om"de"resultaten"van"Drenthe"te"vergelijken"met"andere"provincies"of"Nederland."!

6.1.!Bestedingen!tijdens!vakanties!van!Nederlanders!

!

Nederlandse!vakantiegangers!gaven!in!2014!246!miljoen!euro!uit!tijdens!vakanties!

in!Drenthe.!Hiervan!werd!225!miljoen!euro!uitgegeven!tijdens!toeristische!

vakanties!en!21!miljoen!euro!tijdens!vaste!standplaatsvakanties.!De!bestedingen!

tijdens!toeristische!binnenlandse!vakanties!zijn!in!2014!afgenomen!ten!opzichte!

van!201231!en!2013.!Landelijk!zijn!de!bestedingen!in!de!periode!2012Z2014!

ongeveer!gelijk!gebleven.!xii!

!

Voor!de!binnenlandse!toeristische!vakanties!had!Drenthe!in!2014!een!marktZ

aandeel!van!8,7%.!Dit!betekent!dat!8,7%!van!het!geld!dat!Nederlanders!tijdens!

toeristische!vakanties!in!eigen!land!uitgaven,!werd!besteed!in!Drenthe.!!

Binnenlandse toeristische vakantiegangers

gaven in 2014 225 miljoen euro uit in Drenthe, dit is minder dan in 2012 en 2013.

!

Grafiek&3031&

0"

50"

100"

150"

200"

250"

300"

2012" 2013" 2014"

Euro%

Ontwikkeling%totale%bestedingen%3jdens%toeris3sche%binnenlandse%vakan3es%in%Drenthe%2012<2014%(x%mln)%

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2012c2014,"2015.!

!

!

&&&

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!30!IPO,"De"landelijke"R&T"Standaard,"Notitie"over"bepalen"bestedingen"en"werkgelegenheid"in"de"vrijetijdssector"op"provinciaal"

niveau,"2009."31"Doordat"er"sprake"is"van"een"trendbeuk"in"verband"met"een"gewijzigde"vraagstelling,"kunnen"de"bestedingscijfers"voor"2012"tot"en"met"2014"niet"vergeleken"worden"met"de"voorgaande"jaren."

!

!

45!

Bestedingen&per&persoon&per&dag&Binnenlandse!toeristische!vakantiegangers!in!Drenthe!gaven!in!2014!gemiddeld!

30!euro!per!persoon!per!dag!uit!aan!hun!vakantie!(incl.!verblijf),!dit!is!2,30!euro!

minder!dan!gemiddeld!in!Nederland!(32,30!euro).!iii"

Gemiddeld wordt tijdens een binnenlandse toeristische vakantie in Drenthe 30 euro per

persoon per dag uitgegeven. !

Grafiek&31&

28,3% 27,6%30,0%30,9% 30,3% 32,3%

0%

10%

20%

30%

40%

2012% 2013% 2014%

Euro%

Ontwikkeling%bestedingen%per%persoon%per%dag%4jdens%toeris4sche%binnenlandse%vakan4es%in%Drenthe%en%Nederland%2012>2014%

Drenthe% Nederland%

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2012c2014,"2015"–"trendbreuk"in"2012.!

!

De!bestedingen!per!persoon!per!dag!in!Drenthe!zijn!ten!opzichte!van!2013!met!

2,40!euro!gestegen.!Toch!blijven!de!bestedingen!per!persoon!per!dag!iets!achter!

bij!het!gemiddelde!voor!Nederland.!Dit!heeft!waarschijnlijk!te!maken!met!het!

relatief!grote!aandeel!bungalowvakanties!en!het!relatief!kleine!aandeel!

hotelvakanties!in!Drenthe.!Tijdens!hotelvakanties!wordt!per!persoon!per!dag!

meer!besteed!dan!tijdens!een!bungalowvakantie.!Daarnaast!wordt!Drenthe!meer!

dan!gemiddeld!bezocht!door!gezinnen!met!kinderen.!Gezinnen!geven!per!persoon!

per!dag!minder!uit!dan!vakantiegangers!die!met!zijn!tweeën!op!vakantie!gaan.!Het!

verschil!tussen!Drenthe!en!het!gemiddelde!voor!Nederland!is!in!2014!afgenomen!

ten!opzichte!van!de!jaren!ervoor.!xii!

!

Logiesvorm en gezinssituatie hebben invloed op de hoogte van de dagelijkse bestedingen van een vakantieganger.

&Gezinssituatie!Vakantiegangers!van!35!jaar!of!ouder!die!met!zijn!tweeën!op!vakantie!gingen!

gaven!in!Drenthe!in!2014!per!persoon!per!dag!gemiddeld!ruim!35!euro!uit.!

Gezinnen!met!kinderen!tussen!de!0!en!5!jaar!en!tussen!de!6!en!12!jaar!

spendeerden!per!persoon!dagelijks!ongeveer!25!euro!in!Drenthe.!Een!relatief!

hoog!aandeel!gezinnen!met!kinderen!op!het!totaal!aantal!vakantiegangers!levert!

gemiddeld!dus!relatief!lagere!bestedingen!per!persoon!per!dag!op.!xii!

&&&&&

!

!

46!

Bestedingen&naar&categorie&De!volgende!twee!tabellen!geven!inzicht!in!de!bestedingen!per"persoon!per"vakantie!van!binnenlandse!toeristische!vakantiegangers!in!Drenthe!en!Nederland.!Deze!bestedingen!zijn!onderverdeeld!in!bestedingscategorieën

32.!In!tabel!8!

worden!de!bestedingen!in!de!jaren!2013!en!2014!in!Drenthe!vergeleken.!Tabel!9!

vergelijkt!voor!het!jaar!2014!Drenthe!en!Nederland!met!elkaar.!xii!

!

Tabel&8&Bestedingen&per&persoon&per&vakantie&naar&bestedingscategorie&–&Drenthe&2013U2014&(in&euro’s&en&procenten&van&het&totaal)&& 2013&(euro)& 2013&(%)& 2014&(euro)& 2014&(%)&Vervoer!naar!bestemming! 17,50! 9,0%! 17,40! 9,7%!

Verblijf! 102,10! 52,6%! 102,05! 56,6%!

Vervoer!op!bestemming! 5,90! 3,0%! 4,60! 2,6%!

Horeca! 31,30! 16,1%! 29,50! 16,4%!

Excursies/entree! 8,50! 4,4%! 6,10! 3,4%!

Winkels! 23,20! 12,0%! 22,00! 12,2%!

Overig! 5,60! 2,9%! 5,00! 2,8%!

Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO),"2013c2014,"2015."

!

De!gemiddelde!uitgaven!aan!een!vakantie!in!Drenthe!zijn!in!2014!licht!gedaald!ten!

opzichte!van!2013.!De!bestedingen!aan!verblijf!en!vervoer!lagen!in!2014!ongeveer!

op!het!niveau!van!2013,!maar!aan!activiteiten!ter!plekke!(horeca,!entree!of!

excursies,!winkels)!werd!in!2014!minder!uitgegeven!dan!een!jaar!eerder.!!

!

Per vakantie in Drenthe wordt in 2014 iets minder besteed, er wordt

vooral ter plekke minder uitgegeven. !

In!2014!werd!ruim!de!helft!(56,6%)!van!de!uitgaven!die!Nederlanders!deden!aan!

hun!vakantie!in!Drenthe,!uitgegeven!aan!de!accommodatie.!Uitgaven!in!de!horeca!

of!in!winkels!zijn!samen!goed!voor!bijna!30%!van!de!bestedingen.!

!

In!vergelijking!met!Drenthe!werd!er!in!Nederland!gemiddeld!minder!geld!uitgeZ

geven!aan!de!accommodatie!maar!meer!in!de!horeca.!Landelijk!was!het!aandeel!

van!verblijf!op!het!totaalbedrag!in!verhouding!wat!kleiner,!namelijk!51,4%!van!de!

totale!bestedingen.!Eén!derde!van!het!geld!werd!tijdens!de!vakantie!in!Drenthe!

besteed!aan!winkelen!en!horecabezoek.!xii!

!

Tabel&9&Bestedingen&aan&vakanties&naar&categorie&–&Drenthe&en&Nederland&2014&&(in&euro’s&en&procenten&van&het&totaal)&& Drenthe& & Nederland& && 2014&(euro)& 2014&(%)& 2014&(euro)& 2014&(%)&Vervoer!naar!bestemming! 17,40! 9,7%! 18,10! 9,6%!

Verblijf! 102,05! 56,6%! 96,50! 51,4%!

Vervoer!op!bestemming! 4,60! 2,6%! 5,60! 3,0%!

Horeca! 29,50! 16,4%! 37,90! 20,2%!

Excursies/entree! 6,10! 3,4%! 6,80! 3,6%!

Winkels! 22,00! 12,2%! 23,70! 12,6%!

Overig! 5,00! 2,8%! 6,60! 3,5%!

Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantieonderzoek"(CVO),"2013c2014,"2015."

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!32"Deze"vraag"is"niet"door"alle"respondenten"beantwoord,"daarom"tellen"de"totale"bestedingen"per"subcategorie"bestedingen"niet"op"tot"de"totale"bestedingen"in"het"CVO."

!

!

47!

6.2.!Bestedingen!naar!logiesvorm!

!

Overnachtingen&en&bestedingen&Tijdens!56%!van!de!nachten!die!Nederlandse!toeristen!in!de!periode!2012Z2014!in!

Drenthe!doorbrachten,!werd!in!een!bungalow!overnacht.!Deze!vakantiegangers!

waren!verantwoordelijk!voor!59%!van!de!totale!bestedingen!tijdens!toeristische!

binnenlandse!vakanties!in!Drenthe.!xii!

!

Het grootste deel (59%) van de bestedingen in Drenthe wordt gedaan

tijdens bungalowvakanties. !

Grafiek&32a&en&32b&&

Overnachtingen&en&bestedingen&tijdens&binnenlandse&toeristische&vakanties&–&naar&logiesvorm&(gemiddelde&2012U2014)&

9%#

56%#

22%#

13%#

Overnach)ngen+Drenthe+201212014+

Hotel#Bungalow#Kamperen#Overig#

!

18%$

59%$

13%$

10%$

Bestedingen)Drenthe)201202014)

Hotel$Bungalow$Kamperen$Overig$

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2012c2014,"2015.!

!

Nederlanders!die!hun!toeristische!vakantie!doorbrachten!in!een!hotel!in!Drenthe!

gaven!in!2014!gemiddeld!54!euro!per!persoon!per!dag!uit.!Aanzienlijk!meer!dan!

vakantiegangers!in!een!bungalow!(32!euro)!of!op!een!camping!(18!euro).!

!

Tijdens hotelvakanties in Drenthe wordt gemiddeld 54 euro per persoon per dag uitgegeven.

!

De!gemiddelde!bestedingen!per!persoon!per!dag!lagen!in!Drenthe!wat!lager!dan!

gemiddeld!in!Nederland.!Tijdens!hotelvakanties!werd!in!Drenthe!gemiddeld!circa!

4!euro!per!persoon!per!dag!minder!uitgegeven!dan!gemiddeld.!De!bestedingen!

per!persoon!per!dag!lagen!bij!bungalowvakanties!en!kampeervakanties!

respectievelijk!1,5!euro!en!2,5!euro!onder!het!landelijk!gemiddelde.!xii!

&&&

!

!

48!

Ontwikkeling&per&logiesvorm&De!volgende!grafiek!geeft!een!overzicht!van!de!totale!bestedingen!naar!logiesvorm.!

De!grafiek!laat!zien!dat!de!absolute!bestedingen!tijdens!bungalowvakanties!zich!

positief!ontwikkelden!in!de!periode!2005Z2012,!maar!dat!er!in!de!periode!2012Z

2014!sprake!was!van!een!daling!tot!ongeveer!het!niveau!van!2008.!De!uitgaven!

tijdens!hotelvakanties!ontwikkelden!zich!sterk!positief!in!de!periode!2009Z2012,!

maar!laten!daarna!een!daling!zien.!De!uitgaven!aan!kampeervakanties!waren!de!

afgelopen!vijf!jaar!redelijk!stabiel.!xii!

!

Grafiek&33&

0"

50"

100"

150"

200"

2005" 2006" 2007" 2008" 2009" 2010" 2011" 2012" 2013" 2014"

Ontwikkeling*uitgaven*aan*toeris1sche*binnenlandse*vakan1es*200592014*naar*logiesvorm*obv*39jaarsgemiddelden*(x*mln)*9*

trendbreuk*in*2012*

Hotel" Bungalow" Kamperen" Overig"

&Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vakantie"Onderzoek"(CVO),"2005c2014,"2015"–"trendbreuk"2012.!

6.3.!Bestedingen!tijdens!uitstapjes!van!Nederlanders!

!

Nederlanders!gaven!tijdens!uitstapjes!in!Drenthe!in!2012/2013!in!totaal!circa!688!miljoen!euro!uit.!Dit!bedrag!is!berekend!volgens!de!landelijke!R&T!standaard.!

Voor!de!bepaling!van!de!economische!betekenis!van!de!vrijetijdssector!wordt!

uitgegaan!van!dagrecreatieve!activiteiten!van!twee!uur!of!langer!(incl.!reistijd),!

deze!activiteiten!worden!‘uitstapjes’33!genoemd.!!

xv!

!

Gemiddeld!werd!per!uitstapje!in!Drenthe!in!2012/2013!15,07!euro!uitgegeven!

(incl.!vervoerskosten).!Dit!bedrag!ligt!ongeveer!vier!euro!onder!het!landelijk!

gemiddelde.!Er!werd!met!name!minder!uitgegeven!in!winkels,!maar!ook!de!

uitgaven!aan!consumpties!bleven!achter!bij!het!gemiddelde!voor!Nederland.xvi!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!33!Uitstapje"="een"recreatieve"activiteit"die"buiten"de"eigen"woning"wordt"ondernomen"en"waarbij"men"minimaal"twee"uur"van"

huis"is"(inclusief"reistijd)"of"een"combinatie"van"twee"of"meer"activiteiten"die"langer"dan"twee"uur"duurt."Bezoeken"aan"familie"of"kennissen"zijn"geen"uitstapjes. "

!

!

49!

Grafiek&34&

0" 2,5" 5" 7,5" 10" 12,5" 15" 17,5" 20"

Drenthe"

Nederland"

euro%

Bestedingen%per%uitstapje%in%Drenthe%en%Nederland%naar%categorie%2012/2013%

Toegangsprijzen,"deelname"kosten,"huurprijzen"Consump>es"(eten"en"drinken)"Bestedingen"in"winkels"Overige"kosten"Vervoerskosten"

!Bron:"NTBCcNIPO,"Continu"Vrijetijdsonderzoek"(CVTO)"2012/2013"–"Drenthe"bestemming"vs"Nederland"–"R&T"Standaard."

!

Het!verschil!tussen!de!gemiddelde!bestedingen!in!Drenthe!en!Nederland!heeft!

waarschijnlijk!te!maken!met!het!soort!activiteiten!dat!in!Drenthe!uitgevoerd!

wordt.!In!Drenthe!worden!relatief!veel!‘goedkope’!buitenrecreatieve!activiteiten!

ondernomen.!Activiteiten!waarbij!relatief!veel!uitgegeven!wordt,!zoals!uitgaan,!

worden!juist!minder!vaak!ondernomen!in!Drenthe.!xvi!

!

Figuur!3!geeft!inzicht!in!de!bestedingen!tijdens!uitstapjes!in!Drenthe,!zowel!door!

eigen!inwoners!als!door!inwoners!van!de!rest!van!Nederland.!Daarnaast!laat!de!

figuur!de!bestedingen!zien!die!Drenten!deden!tijdens!uitstapjes!buiten!de!eigen!

provincie.!!

!

Figuur&4&InputUoutputUanalyse34:&bestedingen&tijdens&uitstapjes&(>2&uur&incl.&reistijd&excl.&vervoerskosten)&in&en&vanuit&Drenthe&2012/2013&

!Bron:"NBTCcNIPO,"Continu"Vrijetijdsonderzoek"(CVTO)"2012/2013"–"tabellen"‘eigen"inwoners"Drenthe"vs"andere"Nederlanders’"en"‘inwoners"Drenthe"vs"andere"Nederlanders’,"aangevuld"met"bestedingscijfers"NBTCcNIPO,"bewerking"De"Afdeling"Onderzoek."

!

Nederlanders!maakten!aanzienlijk!meer!uitstapjes!in!Drenthe!(17,6!mln!activiteiten)!

dan!Drenten!buiten!de!eigen!provincie!(9,9!mln!activiteiten).!Dit!betekent!echter!

niet!dat!er!per!saldo!meer!geld!de!provincie!‘instroomt’!dan!er!uitgaat.!Inwoners!

van!de!rest!van!Nederland!gaven!gemiddeld!ruim!11!euro!uit!aan!een!uitstapje!in!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!34"NBTC"heeft"de"voor"de"inputcoutputcanalyse"gebruikte"data"geleverd"als"aanvulling"op"de"informatie"uit"CVTO"2012/2013."

!

!

50!

Drenthe,!terwijl!Drenten!bijna!20!euro!uitgaven!aan!een!uitstapje!buiten!de!

provincie.!Dit!grote!verschil!heeft!tot!gevolg!dat!de!totale!bestedingen!van!

Drenten!buiten!Drenthe!iets!hoger!waren!(198!mln!euro)!dan!de!bestedingen!van!

Nederlanders!uit!de!rest!van!Nederland!in!Drenthe!(196!mln!euro).!Er!stroomt!dus!

per!saldo!2!miljoen!euro!de!provincie!uit.!De!vervoerskosten!zijn!in!de!inputZ

outputZanalyse!buiten!beschouwing!gelaten.!xvi/xiv

!

!

6.4.!Bestedingen!tijdens!verblijfsbezoek!van!buitenlanders!

!

Buitenlandse!verblijfsgasten!(zowel!zakelijk!als!toeristisch)!gaven!in!2014!naar!

schatting!circa!98,5!miljoen!euro35!uit!aan!een!verblijf!in!Drenthe.!Hiervan!werd!

circa!65%!(64!mln!euro)!tijdens!het!bezoek!uitgegeven!en!ruim!34!miljoen!(35%)!

voorafgaand!aan!het!bezoek.!Duitsers!gaven!in!2014!naar!schatting!bijna!51!

miljoen!euro!uit,!Belgen!ruim!15!miljoen.!xiii/xvii

""

Buitenlanders gaven in 2014 bijna 99 miljoen euro uit aan een verblijf in Drenthe – zakelijk of toeristisch.

!

In!201436!gaven!Duitsers!gemiddeld!112!euro!en!Belgen!gemiddeld!116!euro!per!

persoon!per!dag!uit!aan!een!verblijf!(zakelijk!of!toeristisch)!in!Nederland.!Of!de!

gemiddelde!bestedingen!per!persoon!per!dag!in!Drenthe!hiervan!afwijken!is!niet!

bekend.!xvii!

6.5.!Totale!bestedingen!

!

Onderstaande!tabel!geeft!een!totaal!overzicht!van!de!bestedingen!in!de!vrijetijdsZ

sector!op!basis!van!de!in!de!‘landelijke!R&T!standaard’!gekozen!bronnen.!

!

Tabel&10&Bestedingen&vrijetijdssector&Drenthe&2014& euro&Binnenlandse!toeristische!vakanties! 225!mln!

Binnenlandse!vaste!standplaatsvakanties! 21!mln!

Verblijfsbezoek!buitenlanders!(zakelijk!en!toeristisch)! 99!mln!

Uitstapjes!Nederlanders!(2012/2013)!–!incl.!vervoerskosten! 688!mln!

Bronnen:"Continu"Vakantieonderzoek"(NBTCcNIPO),"Statistiek"Logiesaccommodaties"(CBS),"Onderzoek"Inkomend"Toerisme"(NBTC),"Continu"Vrijetijdsonderzoek"(NBTCcNIPO)."

!

In totaal werd er in 2014 circa 1 miljard euro besteed in de vrijetijdssector in Drenthe.

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!35!Berekend"volgens"de"landelijke"R&T"Standaard"–"methode"Wagenaar."Op"basis"van"CBS,"Statistiek"Logiesaccommodaties"–"

2014"en"NBTC,"Onderzoek"Inkomend"Toerisme,"2015."Door"een"trendbreuk"in"de"bestedingscijfers"van"het"Onderzoek"Inkomend"Toerisme,"is"het"niet"mogelijk"de"bestedingen"tijdens"verblijfsbezoek"van"buitenlanders"(2014)"te"vergelijken"met"voorgaande"jaren."36"Dit"zijn"de"meest"recente"beschikbare"gegevens."

!

!

51!

6.6.!Werkgelegenheid!

!

In!2014!waren!er!in!totaal!14.300!personen!werkzaam!in!de!vrijetijdssector!in!

Drenthe.!De!werkgelegenheid!in!de!vrijetijdssector!lag!in!2014!11%!hoger!dan!in!

2005.!Landelijk!is!de!werkgelegenheid!in!de!vrijetijdssector37!in!dezelfde!periode!

met!11,6%!gestegen.!

!

De!werkgelegenheid!in!de!vrijetijdssector!in!Drenthe!ontwikkelde!zich!met!name!

in!de!periode!2005Z2008!positiever!dan!het!gemiddelde!voor!Nederland.!In!2014!

nam!de!werkgelegenheid!in!Drenthe!af!met!2,9%!ten!opzichte!van!een!jaar!

eerder.!Landelijk!bleef!de!werkgelegenheid!in!de!periode!2013Z2014!ongeveer!

gelijk.!xviii

!

!

Het!totale!aantal!banen!lag!in!Drenthe!in!2014!5%!boven!het!niveau!van!2005.!De!

werkgelegenheid!in!de!vrijetijdssector!is!dus!beduidend!sterker!(+11%)!gestegen!

dan!de!totale!werkgelegenheid.!De!afgelopen!twee!jaar!(2012Z2014)!nam!zowel!

de!totale!werkgelegenheid!als!de!werkgelegenheid!in!de!vrijetijdssector!met!circa!

4%!afxix.!Eén!van!de!verklaringen!voor!deze!daling!is!de!economische!crisis.!!

!

Werkgelegenheid in de vrijetijds-sector in Drenthe nam in de

periode 2005-2014 met 11% toe. !

Grafiek&35&

111"112"

90#

95#

100#

105#

110#

115#

120#

2005# 2006# 2007# 2008# 2009# 2010# 2011# 2012# 2013# 2014#

Ontwikkeling*aantal*banen*in*de*vrije1jdssector*in*Drenthe*en*Nederland*2005;2014*obv*indexcijfers*(2005*=*100)*

Drenthe# Nederland#

!Bron:"Provincie"Drenthe,"Provinciaal"Werkgelegenheidsregister"(PWR), 2014 en LISA 2014."

!

!

!

!

!

!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!37"In"dit"hoofdstuk"wordt"voor"het"bepalen"van"de"werkgelegenheid"in"de"vrijetijdssector"gebruik"gemaakt"van"de"‘landelijke"R&Tc"standaard’."Binnen"deze"standaard"wordt"de"werkgelegenheid"berekend"via"het"aanbod"(aantal"banen)"en"daarbij"wordt"gebruik"gemaakt"van"LISA"(Landelijk"Informatiesysteem"van"Arbeidsplaatsen)."Dit"is"een"landelijk"dekkend"systeem"dat"gevoed"wordt"uit"18"regionale"vestigingsregisters."Voor"Drenthe"wordt"gebruik"gemaakt"van"het"Provinciaal"Werkgelegenheidsregister"(PWR)."Binnen"LISA"is"een"afbakening"gemaakt"van"sectoren"die"geheel"of"gedeeltelijk"tot"de"vrijetijdssector"behoren.""

!

!

!

52!

Grafiek&36!

111"

105"

90#

95#

100#

105#

110#

115#

120#

2005# 2006# 2007# 2008# 2009# 2010# 2011# 2012# 2013# 2014#

Ontwikkeling*totaal*aantal*banen*en*aantal*banen*in*de*vrije2jdssector*in*Drenthe*2005:2014*obv*indexcijfers*(2005*=*100)*

werkgelegenheid#vrije8jdssector# totale#werkgelegenheid#

!Bron:"Provincie"Drenthe,"Provinciaal"Werkgelegenheidsregister"(PWR), 2014."

!

Het!aandeel!van!de!werkgelegenheid!in!de!vrijetijdssector!in!de!totale!werkgeZ

legenheid!bedroeg!in!2014!in!Drenthe!gemiddeld!6,7%.!Dit!betekent!dat!in!

Drenthe!één!op!de!15!banen!samenhangt!met!de!vrijetijdssector.!De!vrijetijdsZ

sector!in!Drenthe!heeft!het!relatief!groot!aandeel!op!de!totale!werkgelegenheid,!

landelijk!bedroeg!het!aandeel!in!2014!5,9%.!!

!

Grafiek&37&

3.692&

4.719&

6.512&

10.017&

11.260&

11.960&

12.660&

13.038&

14.282&

23.206&

37.765&

43.518&

0&

5.000&

10.000&

15.000&

20.000&

25.000&

30.000&

35.000&

40.000&

45.000&

50.000&

Informa4e&en&communica4e&

Financiële&instellingen&

Vervoer&en&opslag&

Landbouw,&bosbouw&en&visserij&

Overheden&en&verpl.&sociale&verzekeringen&

Onderwijs&

Bouwnijverheid&

Advisering,&onderzoek&etc.&

Vrije4jdssector&

Industrie&

GrootO&en&detailhandel;&repara4e&auto's&

GezondheidsO&en&welzijnszorg&

Aantal&banen&in&de&vrije.jdssector&afgezet&tegen&andere&sectoren&5&2014&&

!Bron:"Provincie"Drenthe,"Provinciaal"Werkgelegenheidsregister"(PWR),"2014."

!

Bovenstaande!grafiek!laat!zien!hoe!de!werkgelegenheid!in!de!vrijetijdssector38!zich!

verhoudt!tot!een!aantal!andere!sectoren.!Ter!vergelijking:!er!werkten!in!2014!drie!

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!38"De"vrijetijdssector"is"een"samengestelde"sector,"dat"betekent"dat"de"sector"is"opgebouwd"uit"(delen"van)"andere"sectoren."Om"de"werkgelegenheid"in"de"vrijetijdssector"te"bepalen"zijn"in"de"‘landelijke"R&T"standaard’"bepaalde"sectoren"geheel"of"gedeeltelijk"toegerekend"aan"de"vrijetijdscsector"Een"volledig"overzicht"van"sectoren"die"geheel"of"gedeeltelijk"tot"de"vrijetijdssector"toegerekend"worden,"is"te"vinden"in"op"www.lisa.nl."

!

!

!

53!

keer!zoveel!mensen!in!de!vrijetijdssector!als!bij!financiële!instellingen!en!er!zijn!

meer!banen!in!de!vrijetijdssector!dan!in!de!gehele!onderwijsZ!of!bouwsector.!xix!

!

Er werken in 2014 in Drenthe meer mensen in de vrijetijdssector dan

in het onderwijs of de bouw. Opbouw&sector&De!vrijetijdssector!is!onderverdeeld!in!de!categorieën:!detailhandel/groothandel,!

logiesverstrekking,!horeca,!vervoer,!cultuur/recreatie/amusement,!sport!en!

overig.!Het!grootste!deel!van!de!werkgelegenheid!in!de!vrijetijdssector!in!Drenthe!

was!in!2014!te!vinden!in!de!horeca!en!de!logiesverstrekking.!In!vergelijking!met!

het!gemiddelde!voor!Nederland!was!de!categorie!logiesverstrekking!opvallend!

groter!(25%!van!de!werkgelegenheid!in!de!vrijetijdssector!in!Drenthe!en!14%!in!de!

rest!van!Nederland)!en!de!categorie!horeca!(51%!van!de!werkgelegenheid!in!

Nederland!ten!opzichte!van!42%!in!Drenthe)!juist!aanzienlijk!kleiner!in!Drenthe.!xviii!

!

Grafiek&38a&en&38b&&

Verdeling&banen&vrijetijdssector&(conform&landelijke&R&T&standaard)&naar&categorie&

12%$

4%$

42%$

25%$

5%$

6%$6%$

Drenthe'2014'

Cultuur,$recrea1e$en$amusement$Detailhandel/groothandel$Horeca$Logiesverstrekking$Overig$Sport$Vervoer$

!

11%#

3%#

51%#

14%#

7%#

5%#7%#

Nederland(2014(

!LISA,"2014,"en"Provincie"Drenthe,"Provinciaal"Werkgelegenheidsregister"(PWR),"2014."

36% van de banen in de vrijetijds-

sector was in 2014 een ‘kleine baan’ van minder dan 12 uur in de week.

!

De!werkgelegenheid!bestaat!zowel!uit!zogenaamde!‘grote!banen’!(≥12!uur)!als!uit!

‘kleine!banen’!(<12!uur).!In!de!vrijetijdssector!wordt!relatief!veel!in!deeltijd!

gewerkt.!In!2014!was!36%!van!de!banen!in!de!vrijetijdssector!in!Drenthe!een!

‘kleine!baan’.!Van!het!totaal!aantal!banen!in!Drenthe!was!in!dat!jaar!18%!een!

baan!van!12!uur!of!minder.!xix!

!

!

54!

Bronnen&!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

!i!! Sociaal!en!Cultureel!Planbureau,!Continu!Onderzoek!Burgerperspectieven,!

Burgerperspectieven!2015/1,!2015.!ii!! CBS,!Consumentenvertrouwen,!economisch!klimaat!en!koopbereidheid,!2015.!iii!! NBTCZNIPO,!Continu!Vakantieonderzoek!2014,!Maatwerkrapportage!Provincies,!!

2015!en/of!CVO!Holidaytracker.!iv!! CBS,!Regionale!prognose!2014Z2040;!bevolking,!regioZindeling!2013,!2015.!

v!! Provincie!Drenthe,!Bevolkingsprognose!2015,!2015.!vi!! BovagZRai,!Mobiliteit!in!cijfers,!Tweewielers!2014/2015,!2014.!

vii!! CBS,!Bodemgebruik;!uitgebreide!gebruiksvorm,!per!gemeente!2010,!

Statline!2015.!viii!! CBS,!Accommodaties!en!capaciteit!in!logiesaccommodaties;!logiesvorm!per!regio,!

2014,!2015.!ix!! SmartAgent,!Leefstijlatlas!dagrecreatie!voor!de!provincie!Drenthe,!2011.!!

x!! SmartAgent,!Vakantie!in!Nederland,!Nederlands!en!de!vakantie!in!eigen

! land.!De!leefstijlgerichte!benadering,!2014.!xi!! NBTCZNIPO,!Continu!Vrijetijdsonderzoek!(CVTO)!2012/2013!–!Bestemming!

Drenthe,!2013.!xii!! NBTCZNIPO,!Continu!Vakantieonderzoek!(CVO)!2013/2014,!2015.!

xiii!! CBS,!Statistiek!Logiesaccommodaties!2014,!2015.!

xiv!! NBTCZNIPO,!Continu!Vrijetijdsonderzoek!(CVTO)!2012/2013!–!Herkomst!

Drenthe,!2013.!!xv!! NTBCZNIPO,!Continu!Vrijetijdsonderzoek!(CVTO)!2012/2013!–!Drenthe!

bestemming!–!R&T!Standaard,!2013.!xvi!! NTBCZNIPO,!Continu!Vrijetijdsonderzoek!(CVTO)!2012/2013!–!Drenthe!

bestemming!vs!Nederland!–!R&T!Standaard.!xvii!! NBTC,!Onderzoek!Inkomend!Toerisme,!2015.!

xviii!! LISA,!Het!werkgelegenheidsregister!van!Nederland!2005Z2014,!2015.!

xix!! Provincie!Drenthe,!Provinciaal!Werkgelegenheidsregister!(PWR)!2014,!2015.!