Fabian van den Bosch-Master of Architecture-De AHK bestaat niet ...

de AHK bestaat niet...

... het AHK gebouw

Afstudeerplan Fabian van den Bosch - Academie van Bouwkunst Amsterdam

Afstudeerrichting: Architectuur

Student:Fabian van den Bosch

Commissieleden: Rob Hootsmans (mentor 2e helft)Jarrik Ouburg (mentor 1e helft)Kamiel Klaasse

Ontwerpopgave:Ontwerpen van een gebouw voor de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten (het AHK gebouw), gericht naar buiten om interfacultaire uitwisseling en samenwerking te stimuleren. Een werkplaats met ruimte voor discussie, experimenteren, onderzoeken en het maken. Toegankelijk voor zowel vak-mensen als anders geïnteresseerden - een plek om eigen werk te laten zien en van andermans pro-jecten te leren. Kortom, een openbaar gebouw > faculteit en samenleving.

Locatie:Het Mr Visserplein in Amsterdam

19 juni 2014

Lectoraten

College van Bestuur

Hogeschoolraad

Secretaris College van Bestuur

Servicebureau

tentoonstelling happenings

projectruimteateliersbibliotheek

caféauditorium

werkplaats / materiaalstudio

slaapaccommodaties stage atelier

diploma uitreiking

het AHK gebouw

theaterzaal

div. concerte

Faculteitsraad

Commissie van Advies

div. producties

Faculeitsraad

Commissie van AdviesFaculeitsraad

Commissie van Advies

Faculteitsraad

Commissie van Adviesdiv. musea

Commissie van AdviesFaculeitsraad

Faculteitsraad Commissie van Advies

Gerrit Rietveld Academie

Amsterdam Fashion Institute

opgave: de AHK bestaat niet - het AHK gebouw

De AHK is zowel op fysiek als intellectueel / inhoudelijk vlak niet aanwezig. Waar de faculteiten een uitgesproken identiteit hebben, heeft de AHK niet eens een thuis en is “te gast” bij de Theaterschool.

Met het ontwerp van het AHK gebouw wil ik de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten een plek in de maatschappij geven - dé centrale schakel tussen de faculteiten en ontmoeting-splek voor en tussen studenten, docenten, staf, vakmensen en het publiek. Een werkplaats voor individuele studie, groeps-projecten, interfacultaire samenwerking en podium voor studenten. Het eigen werk laten zien en openstellen voor uitwisseling met het publiek en vakmensen.Het AHK gebouw is geen vervanging van de bestaande faculteiten. Elke opleiding heeft een eigen kara-kter en identiteit - en dat is goed.

Een vrije platform voor de kunsten werpt de vraag over de positie van “architectuur” op. Is de archi-tectuur sturend in het gebruik, als gereedschap met voorgegeven en bedachte activiteiten en functies of terughoudend, open voor individuele invulling en gebruik?

inspiratie: (interfacultaire) uitwisseling AHK

Het idee voor mijn afstudeeropgave begon vorm aan te nemen tijdens het project Julidans; een sa-menwerking tussen studenten van de Academie van Bouwkunst, de Theaterschool en Krisztina de Châtel (dansgroep Amsterdam). De interdisciplinaire werkwijze was niet makkelijk, men moet uit de eigen comfortzone stappen. Maar juist door de verschillende inzichten en frictie tussen de studenten van de verschillende faculteiten ontstonden er interessante projecten van hoog niveau waarvan de uitkomst niet te voorzien was. Interfacultaire uitwisseling en samenwerking verbreden de basis van het onderzoek. De zelfde positieve ervaringen heb ik opgedaan tijdens de internationale Erasmus workshop in Ierland en diverse winterworkshops op de Academie van Bouwkunst. Het punt is dat dit allemaal voorbeelden zijn van bijzondere situaties “buiten” de studie...

Verder ben ik van mening dat de tijd van de kunstenaar, die lekker in de ivoren toren zijn ding doet, voorbij is. Als reactie op de recente bezuinigingsvoorstellen in de kunstsector zie ik het liëren van het potentieel van de rond 3,000 AHK studenten van zes verschillende faculteiten als een grote kans om het discours met het publiek aan te gaan, met als platform het AHK gebouw.

inspiratie: ruimte toe-eigenen

Vaak wordt het gebruik van een gebouw of locatie bepaald door de context. In een kantoorgebouw wordt gewerkt, op een speelplein gespeeld enzovoorts > simpel.Veel interessanter zijn situaties waar het gebruik de context bepaalt. Tijdens een flashmob verandert de belevenis van een plek in een oogwenk en net zo snel weer terug. In de Film “Pina” maakt regisseur Wim Wenders gebruik van deze wisselwerking tussen gebruik en context op een prachtige manier; de dansscènes worden krachtiger door de omgeving en tegelijkertijd beïnvloedt de dans de beleving van de plek.

Het gebruik van een ruimte / locatie kan de context een geheel nieuwe betekenis geven > de ruimte toe-eigenen.

wat moet het AHK gebouw kunnen?

• Het publieke gebouw: tentoonstellingsruimte, auditorium, café, ruimtes voor events (binnen en buiten). Het eigen werk laten zien en openstellen voor uitwisseling met het publiek en vakmensen. Een zo breed mogelijke en laagdrempelige interactie met de stad.

• Het praktische gebouw: generieke ruimtes en ateliers voor meervoudig gebruik. Samenvoegen van dure voorzieningen als werkplaats voor betere kwaliteit met gezamenlijk budget en bibliotheek met vakoverschrijdende inhoud.

• Het uitdagende gebouw: het AHK gebouw zal ruimtelijk uitdagend zijn. Waar de faculteit een gespecialiseerd instituut / gebouw is voor de betreffende opleiding, is het AHK gebouw de platform om buiten je eigen referentiekader te treden en jezelf en het vak te verkennen en te experimenteren. De ruimtes moeten inspireren om grenzen op te zoeken en wisselend gebruik stimuleren.

locatie: Mr. Visserplein Amsterdam

De 6 faculteiten van de AHK liggen centraal en zijn goed bereikbaar met het openbaar vervoer. Vanwege ruimtegebrek bestaan naast de hoofdgebouwen enkel (tijdelijke) dependances. De AHK zelf heeft geen eigen gebouw en is “te gast” bij de Theaterschool. Een direct verband tussen de faculteiten ontbreekt.In het ‘zwaartepunt’ van de faculteiten is het Mr. Visserplein. Deze locatie, in het hart van Am-sterdam, is bij uitstek geschikt voor het AHK gebouw.

Het Mr. Visserplein is een opmerkelijke plek in Amsterdam – een verkeerstechnisch “gat” midden in de stad. De radicale ingrepen uit de geschiedenis hebben hun sporen achtergelaten en ondanks taalrijke pogingen tot verbeteringen is deze locatie nog steeds een ontoegankelijk verkeersader zonder kwaliteiten voor de stad.

Kenmerkend voor het plein is de grote schaal van de aangrenzende gebouwen en de grote variatie in functie ervan. Mozes en Aëronkerk, Portugese Synagoge, Joodse Historisch Museum, Nederlandse Film en Televisie Academie, Academie van Bouwkunst, Dienst Ruimtelijke Ordening en de Stopera. Het verkeer is sterk aanwezig. Ondanks de hoeveelheid (deels publieke) gebouwen staan deze allemaal met hun rug tegen het plein als het decoor van het verkeer. Het adres Mr. Visserplein bestaat niet.

locatie: objet trouvé

Onder de grond is een netwerk van voormalige verkeersingrepen aanwezig; een autotunnel (Valken-burgerstraat naar Weesperstraat) en een voetgangersonderdoorgang. De ruimtes zijn uitzonderlijk in afmeting en herkenbaar door de gebogen vorm van de tunnel. Het ontwerp is geometrisch opgebouwd en heeft (zowel van binnen als van buiten) een sterke esthetische kwaliteit. Een ingreep op het Mr. Visserplein moet deze kwaliteiten zichtbaar maken.

door de ondergrondse tunnel te behandelen als objet trouvé verkrijgt deze een nieuwe kwaliteit

◁ Marcel Duchamp - fountain

▽ Rietveld Landscape - bunker 599

rond 1610

Het Leprozenhuis (op de plek van de huidige AvB) en de scheepswerven worden door de omwall-ing bij de stad betrokken. Vlooienburg wordt opgezet als woonbuurt voor geïmmigreerde Portugese Joden.

onderzoek: geschiedenis locatie

1650 - 1880

Rond 1635 begon de immigratie van Joden uit Duitsland en Oost-Europa. De meesten vonden plek op Vlooienburg, langs de Jodenbreestraat, op Uilenburg en Valkenburg. Het verkeer over land won aan belang. De Mozes en Aäronkerk staat aan het water (Houtgracht).

1880- 1965

Door het dempen van de Houtgracht en Leprozengracht ontstaat het Waterlooplein, door dem-ping van de Muidergracht onstaat het Jonas Daniel Meijerplein, de eerste openbare ruimtes in het gebied.

Hongerwinter 1944: Amsterdammers plundereden de lege huizen van de tienduizenden weggevoerde Joden. Tijdens de massale jacht op brandhout werden4.600huizenfinaalgesloopt.

1965 - 1985

Vanaf 1953 begint het werdopbouwplan. In het optimisme van de jaren zestig besloot de stad “een stad van de toekomst” te bouwen - sterk gericht op autogebruik.

De fameuze Nieuwmarktkwestie verhinderd de omzetting van Lastagnesnelweg. De voetgangers-tunnel worden gebruikt door graffiti kunstenaars en junkies > voetgangers gaan over de straat.

1985 - 2013

Door de ringweg A10 neemt het doorgaande verkeer met 50% af. Het profiel van de Valkenburger-straat wordt versmald en het gebouw van de Filmacademie bezegelt het lot van de autotunnel: fun-datiepalen dwars door de tunnel.

Er is in Amsterdam geen plek te vinden waar zulke ingrijpende veranderingen plaats hebben gevon-den: stadsmuren worden gesloopt, grachten gedempt, huizen grootschalig afgebroken, ondergrondse tunnels aangelegd en snelwegen gepland.De oorspronkelijke bebouwing verklaard de ‘blinde’ gevels. Het Mr. Visserplein was nooit als plein bedacht - er stond altijd een gebouw. Dit, samen met de vondst van de ondergrondse infrastructuur (objet trouvé), zijn heel specifieke en kennmerkende eigenschappen van deze locatie.

onderzoek: verkeer

Dit is een schematische weergave van de verkeersbewegingen gedurende 1 uur (telling: vrijdag 2 de-cember 2011, 1100 - 1200). Het valt op dat de toegang Jodenbreestraat miniaal gebruikt wordt voor toelevering van de aangrenzende winkels. De meest gebruikge route: Valkenburgerstraat - Weesper-straat (doorgaand verkeer) en Valkenburgerstaat - Waterlooplein (toegang centrum).

Het autoverkeer is sterk aanwezig en bepalend voor de sfeer van het Mr. Visserplein. De ingreep voor het AHK gebouw zal de verhouding van het gebruik door voetgangers, fietsers en auto’s weer in een interessant evenwicht moeten brengen.

opportuniteit > Jodenbreestraat verkeersvrij maken ter locatieverbetering van de reeds aanwezige win-kels en horeca en het doorgaande verkeer minimeren.

Het AHK gebouw is geen vervanging van de bestaande faculteiten. Elke opleiding heeft een eigen karakter en identiteit - en dat is goed. Het AHK gebouw is de missende schakel tussen de stu-denten van de faculteiten en het publiek.

Om het ruimtelijke programma te bepalen is het van belang de faciliteiten van de faculteiten te onder-zoeken om kwaliteiten en knelpunten van de huidige huisvestingssituatie in beeld te brengen. Het “ingrediënten sheet” van elke faculteit geeft (naast basis informatie over de opleiding) zicht op de kwantiteit en oppervlakteverhouding van de verschillende functies. In het onderzoek zijn ook de (tijdeli-jke) dependances meegenomen.

bron:• Jaarverslag 2009 + 2010, Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten• Waller Patrick, de gebouwen van de AHK, Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten 2010

Lesruimte

Projectruimte

Werkplaats

Auditorium

Expositieruimte

Bibliotheek

Kantoor

Café

Academie van Bouwkunst

257

21-50

28

1.584

5.56

14.94

studenten:257 master

variatie leeftijd studenten

personeel:17.2 fte | 28 personen

gebouwbestand:2.579 m2 brutto | 1.584 m2 netto

m2 per persoon

studenten per personeel

Masteropleiding: Architectuur | Landschapsarchitectuur | Stedenbouw

40.3%638 m2

0%0 m2

5.4%86 m2

6.9%109 m2

14.4%228 m2

11.4%181 m2

13.2%209 m2

8.4% 133 m2

LWA

E

B

CK

L

P

W

A

E

B

K

C

tijde

lijk

huur

van

div

erse

ruim

tes

in A

mst

erda

m

onderzoek programma


Lesruimte

Projectruimte

Werkplaats

Auditorium

Expositieruimte

Bibliotheek

Kantoor

Café

602

m2

Stu

dio

’s e

n o

efen

ruim

te

790

m2

Das

Art

s

de Theaterschool

554

10-...

215

12708

18.36

4.79

studenten:538 bachelor | 16 master(+138 vooropleiding)



gebouwbestand:17.055 m2 brutto | 10.776 m2 netto(extern: +602+790+540 m2 netto)m2 per persoon


Vooropleiding: Nationale Balletacademie, 5 o’clock classBacheloropleiding: Dans (Klassieke dans, Moderne theaterdans, Jazz- en musicaldans, Cho-reografi e)| Docent dans | Theater (Toneel en kleinkunst, Mime, Regie, Scenografi e, Techniek en theater, Productie podiumkunsten) | Docent dramaMasteropleiding: Choreografi e | Theater

540

m2

Vo

oro

ple

idin

g d

ans

L

P

W

A

E

B

K

C

L

P

K

L

P

K

L

P

W

KC

L

PW

E (entreehal)( )BBB

KC K (Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten)

20.2%2567 m2

43.6%5541 m2

4.4%560 m2

0%0 m2

10.1%1284 m2

2.4%305 m2

17.1%2173 m2

2.2%280 m2

P (28x studio’s)( )

E (2x theaterzalen)( )


Lesruimte

Projectruimte

Werkplaats

Auditorium

Expositieruimte

Bibliotheek

Kantoor

Café

Conservatorium van Amsterdam

934

10-...

351

8.001

6.23

5.00





m2 per persoon


Vooropleiding: muziek, afdeling Jong talentBacheloropleiding: Docent muziek | Muziek (Klassieke muziek, Jazz, Popmuziek, Oude muziek)Masteropleiding: Muziek | Opera

L

P

W

A

E

B

K

C

61.7%4937 m2

0%0 m2

0%0 m2

1.4%112 m2

17.1%1368 m2

4.1%328 m2

9.4%752 m2

6.3%504 m2

KC

BB

LAA

E (4x concertzalen)( )BBBB


Lesruimte

Projectruimte

Werkplaats

Auditorium

Expositieruimte

Bibliotheek

Kantoor

Café

Academie voor Beeldende Vorming

357

...

57

2.510

6.06

10.06

studenten:357 bachelor




m2 per persoon


Bacheloropleiding: Docent beeldende kunst en vormgeving

L

P

W

A

E

B

K

C

74.8%1877 m2

2.2%55 m2

0%0 m2

0%0 m2

0%0 m2

7.0%176 m2

13.2%331 m2

2.9%73 m2

LPB

CK

tijd

elijk

hu

ur

van

div

erse

ru

imte

s in

Am

ster

dam


Lesruimte

Projectruimte

Werkplaats

Auditorium

Expositieruimte

Bibliotheek

Kantoor

Café

Nederlandse Film en Televisie Academie

300

...

65

5.193

14.23

6.24

studenten:286 bachelor | 14 master




m2 per persoon


Bacheloropleiding: Film en televisie (Regie Fictie/Documentaire, Productie, Scenario, Camera/Licht, Production design, Sound design, Montage, Interactieve media/Visual effects)Masteropleiding: Film

L

P

W

A

E

B

K

C

58%3012 m2

8.7%452 m2

0%0 m2

0%0 m2

4%208 m2

3.8%197 m2

19.9%1033 m2

5.4%280 m2

L

PE E (2x bioscoop)( p)

BBB

KC ti

jdel

ijk h

uu

r va

n d

iver

se r

uim

tes

in A

mst

erd

am


Lesruimte

Projectruimte

Werkplaats

Auditorium

Expositieruimte

Bibliotheek

Kantoor

Café

Reinwardt Academie

571

...

49

2.768

4.46

15.47

studenten:550 bachelor | 21 master




m2 per persoon


Bacheloropleiding: Cultureel erfgoedMasteropleiding: Museologie

L

P

W

A

E

B

K

C

59.2%1639 m2

0%0 m2

1.4%39 m2

5.4%150 m2

0%0 m2

6.2%171 m2

21.5%595 m2

6.3%174 m2

LA

WW

B

KC ro

nd

300

bed

rijv

en v

oo

r ve

rplic

hte

sta

ge


Lesruimte

Projectruimte

Werkplaats

Auditorium

Expositieruimte

Bibliotheek

Kantoor

Café

Amsterdamse Hogeschool voor de KunstenAdministratie: College van Bestuur, Lectoraten, Servicebureau

0

nvt

86

657

0

studenten:nvt



gebouwbestand:... m2 brutto | 657 m2 netto

m2 per persoon


gee

n e

igen

loca

tie:

zie

de

Th

eate

rsch

oo

l

L

P

W

A

E

B

K

C

0%0 m2

0%0 m2

0%0 m2

0%0 m2

0%0 m2

0%0 m2

100%657 m2

0%0 m2

K

Het vervolg op het programmaonderzoek van de faculteiten is het destilleren van de kansen (voor de opleiding en naar buiten toe) en de knelpunten. Hiervoor is per faculteit te bepalen welke onderdelen bij de kernopleiding van de faculteit horen en niet verplaatst kunnen worden, welke functies ontbreken, welke onderdelen meervoudig gebruikt kunnen worden en welke functies mogelijkheden bieden voor een uitwisseling met het publiek.Door het verplaatsen van het programma ontstaat er ruimte voor groei binnen de faculteit (stijgend aan-tal studenten) en de huur van dependances wordt overbodig. De administratie van de AHK en de Lec-toraten zijn het hart van het AHK gebouw > alle faculteiten maken deel uit van het AHK gebouw.


WA

E

B

C

PE EE (1x bioscoop)( p)( p)

BBBB

C C

BBB

A

E(1 concertzaal)( )( ))P P

P

W

PW

E ( )(entreehal)( )BBBB

C K ( g )(Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten)

P( )(4studio’s)( )

E ( )(1x theaterzaal)( )

AW

B

C

P

B

C

Ruimtelijk programma AHK gebouw

3010

10 -...

nvt

6.771

nvt

nvt



personeel:- fte | - personen

gebouwbestand:ca. 10.200 m2 brutto | 6,771 m2 netto

m2 per persoon


L

P

W

A

E

B

K

C

0%0 m2

30.7%2.080 m2

10.1%683 m2

5.5%371 m2

20.9%1.418 m2

20.1%1.361 m2

9.7%657 m2

3%201 m2

Lesruimte

Projectruimte

Werkplaats

Auditorium

Expositieruimte

Bibliotheek

Kantoor

Café

Ingreep:Bestaand ruimtelijk programma vanuit de faculteiten verplaatsen naar het AHK gebouw.Programma meervoudig gebruikt en (deels) publiek toegangkelijk.Administratie AHK in het AHK gebouw.

P

WA

B

E

KCC


Compact programma Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten

3010

10 -...

851

27.614

8.77

6.27




gebouwbestand:51.754 m2 brutto | 27.614 m2 nettoverhuurbaar 2.843m2 nettom2 per persoon


L

P

W

A

E

B

K

C

53.1%14.666 m2

14.4%3.974m2

0%0 m2

0%0 m2

11.2%3.091 m2

0%0 m2

16.1%4.446 m2

5.2%1.446 m2

Lesruimte

Projectruimte

Werkplaats

Auditorium

Expositieruimte

Bibliotheek

Kantoor

Café

L

E

CK

kunstaduc.

groei / verhuur

L

E ( )(entreehal)

KCC

P ( )(24x studio’s)

E ( )(2x theaterzalen)

K K K

das Artsvooropleiding dans

groei / verhuurg( )

groei / verhuur

L

EE ( p)(2x bioscoop)

KC

groei / verhuur

groei / verhuur

L

KC

groei / verhuur L

CK

groei / verhuur

KC

L

E (4x concertzalen)( )groei / verhuur

Ingreep:Tijdelijk huur van diverse ruimtes in Amsterdam niet meer nodig.Administratie AHK niet meer “te gast” bij de Theaterschool, waardoor das Arts en de vooropleiding dans binnen de Theaterschool plaats vinden.Vrijkomende m2 voor groei faculteit of verhuur.

huur externegebouwenniet meer nodig

ruimtelijk PvE AHK gebouw

projectruimtedansstudio (voor meervoudig gebruik)div. projectruimtes (voor meervoudig gebruik)

werkplaatsmetaal- en houtbewerking, 3D printer en CNC machine

auditoriumgrote zaalkleine zaal

expositieruimtetheaterzaal (voor meervoudig gebruik)bioscoopconcertzaal (voor meervoudig gebruik)zaal tentoonstellingdiv. kleine ruimtes tentoonstelling

bibliotheekbibliotheek / mediateek

kantoorcollege van bestuur / servicebureauvergaderruimtescafé

publiek café

totaal NVOcirculatie, techniek, toilettentotaal BVO

2.085 m24 stk 150 m2 600 m2 X X (X) X

ntb stk 1.485 m2 1.485 m2 X X X

680 m21 stk 680 m2 680 m2 X X (X)

370 m21 stk 250 m2 250 m2 X X X X1 stk 120 m2 120 m2 X X X X

1.420 m21 stk 500 m2 500 m2 X X X X1 stk 120 m2 120 m2 X X X X1 stk 340 m2 340 m2 X X X X1 stk 200 m2 200 m2 X X X X

ntb stk ntb m2 260 m2 X X X X

1.360 m21 stk 1.360 m2 1.360 m2 X X X

656 m272 fte 8 m2 576 m2 X (X)

4 stk 20 m2 80 m2 X (X)200 m2

1 stk 200 m2 200 m2 X X X X

6.771 m21,5 X (X) (X) (X)

10.157 m2

mee

rvou

dig

geb

ruik

het

onp

rakt

isch

e ge

bou

w

het

pra

ktis

che

geb

ouw

pub

liek

- to

egan

kelij

k

pub

liek

- zi

chtb

aar

Het gedestilleerde programma bestaat voornamelijk uit grote ruimtes voor meervoudig gebruik > een generiek gebouw?Hetprogrammaiswellichtgeneriek,maardedoelstellingisspecifiek:het AHK gebouw is meer dan een verzameling van multifunctionele zalen. Als schakel tussen de faculteiten en het publiek verkri-jgt het een maatschappelijke functie. Het AHK gebouw is onderdeel van het netwerk van de stad.

volumenstudie: “stedenbouwkundig bouwblok”

+ compact volumen+ daardoor veel raakvlak tussen de functies+ functionele machine+ herstel stedenbouwkundige opzet

- toegankelijkheid gebouw ivm verkeer- sluit niet aan op het veranderde verkeersnetwerk- openbare (rest)ruimte zonder kwaliteit- weinig plint > zichtbaarheid functies- geen verband met bestaande ondergrondse wereld

volumenstudie: “plateau”

+ zichtbaarheid volumen+ dakplein als ruimtelijke bonus

- toegankelijkheid i.v.m. verkeer- geen verband met ondergrondse wereld- weinig plint > zichtbaarheid functies- kwaliteit openbare ruimte onder het gebouw

volumenstudie: “dorp”

+ toegankelijk / laagdrempelig+ Mr. Visserplein als openbaar plein+ uitstraling / zichtbaarheid volumen+ zichtbaarheid functies (veel plint)+ vele (informele) entrees mogelijk

- scheiding van functies- ondergrondse wereld voor verkeer

volumenstudie: “offset”

+ zichtbaarheid functies (veel plint)+ vele (informele) entrees mogelijk+ ondergrondse wereld als verbindend element

- openbare (rest)ruimte zonder kwaliteit- scheiding van functies

volumenstudie: “loop”

+ samenhang van funties > loop+ ondergrondse wereld als verbindend element

- weinig plint > zichtbaarheid functies- openbare (rest)ruimte zonder kwaliteit

volumenstudie: “grid”

+ samenhang van funties+ ondergrondse wereld als verbindend element

- gefragmenteerd door straatverloop- onoverzichtelijk > routing- toegankelijkheid > zicht van boven

de stad als decor

de “dode” gevels van het Mr. Visserplein gebruiken als decor voor het AHK plein / gebouw > > de studenten van het AHK gebouw vormen de nieuwe context van het Mr. Visserplein.

het plein

niet het verloop van de straat maar de gevels van de aangrenzende gebouwen definiëren het volu-men van het plein > het plein (of gebouw) duidelijk definiëren en ervaarbaar maken.

conclusie onderzoek

comlexiteit

eigenschap van een complex systeem of model dat niet is af te leiden uit elk van de afzonderlijke componenten maar alleen uit het model als geheel > De context beïnvloedt het gebruik - de student-en beïnvloeden de context.

objet trouvé

de verborgen kwaliteit van de ondergrondse wereld gebruiken als specifieke en unieke kwaliteit van deze locatie > de tunnel wordt het hart van het AHK gebouw.

ontwerptoelichting

De essentiële ingreep van mijn project is het toevoegen van een nieuwe laag aan het Mr. Visserplein. Het plein, gedefinieerd door de aangrenzende bestaande bebouwing (blinde gevels / het decor) wordt een niveau verlaagd en vormt de basis voor het AHK gebouw midden in de samenleving. Het verkeer blijft op het maaiveld, degradeert van protagonist naar een bijrol en versmelt met de nieuwe ingreep op het Mr. Visserplein. Het verlaagde plein wordt ontsloten door brede trappen – een duidelijke overgang van het hectische gedoe naar de meerlaagse, subtiele, onderzoekende en ‘makende’ wereld van de AHK > een publiek plein.

het AHK gebouw is een platform voor ontmoeting en het maken. Dat zal in het gebouw tot uiting ko-men > sporen achterlaten

◁ Herzog & de Meuron - Studio René Zaugg

▽ Atelier van Wilhelm Sasnal

De bestaande fraaie ondergrondse voetgangeronderdoorgang wordt hergebruikt als aorta van het AHK gebouw. De gedurende de tijd afgesloten uiteindes worden omgevormd tot entrees en vanuit de besta-ande vloeiende lijnen de verschillende functies ontsloten. De voormalige ondergrondse infrastructuur transformeert tot centrale schakel tussen publiek en studenten, tentoonstellingsruimte, werkplek, ont-moetingsruimte en wordt een integraal onderdeel van ‘het netwerk’ Amsterdam (directe aansluiting op tramlijn 9 en 14, metro, ondergrondse parking en de AvB en de NFeTA).

De wanden zijn voorzien van multiplex beplating, het canvas voor werkstukken, probeersels en ‘work in progress’. Sporen van voorgangers inspireren tot nieuw werk, het zien van andermans projecten legt nieuwe verbanden; fysiek en mentaal.Er zijn openingen in de ‘aorta’ gesneden, niet te groot, om de sterke sculpturale kwaliteit van de in-frastructuur te bewaren. Door de dikke betonwanden (72cm) ontstaan verrassende zichtlijnen, dwars door het gebouw, naar de werkplaats, de bibliotheek, de omgeving en de ateliers.

De ateliers zijn in een ring om de voormalige tunnel gestructureerd, soms open naar de omgeving voor maximale exposure, soms met slechts een geluidsopening in het dak naar de stad toe. Een variatie van subtiele verschillen stimuleert eigenwijs en meervoudig gebruik van de ruimtes. Bewustwording (bv dans) op een schuine vloer – fotografie in een ‘zachte’ ruimte – viool spelen met een dramatische akoestiek naar het ritme van de stad. Tegelijkertijd vormen de ateliers de directe context van het Mr. Visserplein; met je boodschappentassen langs een choreografie van de theaterschool of koffie drinken onder begeleiding van een cello solist...

subtiele zichtcontacten door verschil in hoogte > conctact tussen publiek en AHK op verschil-lende niveaus

◁ Syrian houses

Diverse trappen langs de ring verbinden de twee ondergrondse niveaus. Onder de atelierruimtes zijn de grote functies geplaatst: de werkplaats en de bibliotheek. Het contact met het openbare plein en de studenten is indirect - middels grote vides.De werkplaats bevindt zich op de drukke stadszijde, de bibliotheek ingetogen en ‘beschermd’ tussen de bestaande betonstructuur en de Joodse Synagoge. Het daglicht valt indirect in de bibliotheek, soms middels een hoge pui, soms door kleine openingen in het plafond. Contrasten van licht en schaduw versterken de ingetogen en stille sfeer van de bibliotheek. Individuele werkplekken langs een getoogde betonnen wand worden afgewisseld door lange tafels voor gemeenschappelijk onderzoek. Een grote tribunetrap dient tevens als auditorium of filmzaal. Voetgangers kunnen het getoonde zien en hieraan deelnemen.De bibliotheek is publiek toegankelijk via een directe toegang vanaf het maaiveld of via het AHK ge-bouw. Het is een vakkenoverschrijdende bibliotheek, alfabetisch geordend voor kruisbestuiving (of gedwongen wrijvingsvlak). Zo staan Händel, Herzog & de Meuron en Hiroshige naast elkaar.

De werkplaats is groot (wat fijn!) met werkbanken en vooral lege ruimte voor grotere projecten. In de nissen langs de getoogde betonnen wand wordt materiaal opgeslagen, in kleinere afgesloten ruim-tes staan de machines (CNC / 3D printer / metaal- en houtbewerking). Dit wordt mogelijk door het samenvoegen van de kleine voorzieningen van de individuele faculteiten tot een gemeenschappelijke werkplaats. Er kan ook buiten gewerkt worden, in het binnenhof of op het plein. Een deel van het Mr. Visserplein is ingericht als beeldentuin; vlakken van grind in de bestrating van kasseien. De werkplaats is over de gehele lengte inzichtelijk vanaf het plein. Een mooie gelegenheid om te laten zien dat kunst ook vooral hard werken betekent...

Het pronkstuk van het AHK gebouw is de voormalige tunnel; 2.500m2 aan expositieruimte / toneelzaal / auditorium / concertzaal liggen voor het oprapen. De zaal is makkelijk onder te verdelen door zware industriegordijnen. De gebogen vorm heeft een sterke identiteit en herkenningswaarde (denk aan het Bimhuis). Nieuwe en bestaande verbindingen op het niveau -01 en de bestaande grote opening in het dak laten lange zichtlijnen toe – tot de omgevende gebouwen (zoals ooit bedacht).

het gebruik van een ruimte / locatie kan de context een geheel nieuwe betekenis geven > de ruimte toe-eigenen ◁ Wim Wenders - Pina

▽ Herzog & de Meuron - Tate modern (installatie: Rachel Whiteread)

Dit ontwerp biedt kansen om de AHK een plek in de maatschappij te geven een biedt studenten de mogelijkheid door interfacultaire samenwerking en een uitdagende omgeving uit hun ‘comfort zone’ te stappen. Ik heb met dit ontwerp getracht een platform te creëren voor een inspirerende verblijfskwaliteit voor het Mr. Visserplein. De studenten zullen de context van deze verblijfskwaliteit gaan bepalen en invullen – zich de ruimte toe-eigenen. Zoals in de film ‘Pina’, een belangrijke inspiratiebron voor mijn afstudeerplan, waar regisseur Wim Wenders op een prachtige manier de wisselwerking van gebruik en context in beeld zet...

plattegrond 00

plattegrond -01

plattegrond -02

de invloed van de stad op de AHK - de invloed van de AHK op de stad

Fabian van den Bosch-Master of Architecture-De AHK bestaat niet ...

Documents

Transcript of Fabian van den Bosch-Master of Architecture-De AHK bestaat niet ...