Koen DegrooteLaura Bracke

Hansbeke-Vladivostok-Hansbeke is een EXPO èn VERTELAVOND in één.

Hansbeke-Vladivostok-Hansbeke klinkt als een wielerklassieker en rijdt als een trein. Vanuit hun met sloop bedreigde station van Hansbeke reden fotograaf Koen Degroote en Laura Bracke per fiets naar de terminus van de legendarische Trans-Siberische spoorlijn.

21.000 kilometer vanuit het onooglijke Hansbeke doorheen Albanië, Macedonië, Bulgarije, Georgië, Azerbeidzjan, Turkmenistan, Oezbekistan, Kirgizstan en Kazachstan naar het uiterste oosten van Rusland. Soms gezwind bergaf, vaak knokkend en beukend tegen de wind. Maar altijd dwars door het panorama van het leven, op het ruwe ritme van het landschap.

Je kan nu de expo Aral, de Ronde van de Woestenij en de vertelavond Hansbeke-Vladivostok-Hansbeke naar jouw afdeling halen. Op jouw maat. En in overleg met Koen en Laura, kan je meer of minder focussen op de schande van Aral, de boeiende Sovjetkunst en Sovjetidentiteit, inspirerende wielerhelden en het fiets-verhaal… Geen gortdroge journalistiek, maar met een flinke dosis poëzie, gekleurd met foto’s en schetsen.

Tekenen is voor Koen het verlengde van het kijken zelf. Hier: oude graansilo’s in Kazachtstan

ARAL, de Ronde van de Woestenij

Vastbesloten de gortdroge schande van het Aralmeer vast te leggen, fietsen Koen en Laura tijdens hun maandenlange reis voor één keer westwaarts. Vanuit Nukus rijden ze naar Moynaq en terug. Nukus-Moynaq-Nukus, een 440 kilometerlange koers binnen een koers, doopten ze – met fijn stof in plaats van water - tot ‘De Ronde van de Woestenij’. Het zou bij een eenmalige editie blijven, omwille van zijn hoge risico op TBC en andere longkwalen.

Oezbekistan, gezegend met een warm klimaat, moest voorzien in de katoenbehoefte van de USSR. Het vele water dat hiervoor nodig was, werd via irrigatiekanalen naar de ontelbare velden geleid. Maar mede door de slechte irrigatiekanalen en verdamping, werd veel meer uit de rivier Amyr Daria, die in het Aralmeer uitmondt, gehaald dan nodig. Het meer kromp in de periode van 1960-2000 met 60% in oppervlakte, het watervolume met 80%. Het zoetwatermeer werd een zoutwatermeer, met een zoutgehalte dat 5 keer hoger ligt dan in de dode zee. Met catastrofale gevolgen voor mens en milieu. Een verdroogde bedding, verzilte gronden, water waarin amper organismen overleven…

Rake beelden met achtergebleven bruggen, ontmantelde boten, eenzame fabrieken, verzilte gronden tonen je de verlaten woestenij rond het Aralmeer. Deze tentoonstelling in woord en beeld was voor het eerst te zien op het Festival van de Gelijkheid (december 2014). En kan je nu ook naar jouw afdeling halen.

SOVJETKUNSTHet historische Sovjetrijk was immens uitgestrekt, en dat is geen spatje overdreven. Het vergaarde een lappendeken aan volkeren, elk met hun eigen geschiedenis en maatschappelijke realiteit. En hier bovenop creëerde men de Homo-Sovieticus, een overkoepelende identiteit. De kenmerkende Sovjet-realistische kunsttaal verspreide zich over al deze gigantisch uitgestrekte landbrok. Is dit type mens, met het uiteenvallen van het Sovjetrijk, ook opgehouden te bestaan? Dat is een retorisch vraagstuk. En alvast een interessant uitgangspunt voor een boeiend gesprek.

Koen en Laura doorkruisten met hun fiets dit etnische lappendeken. Van West naar Oost. En ontmoetten een interessante mix aan mensen en verhalen. Ze vertellen erover, met zichtbaar plezier, tijdens deze vertelavond.

KOERSHet kan niet verwonderen dat de twee een voorliefde voor de koers delen. Laat hen honderduit praten over (al dan niet imaginaire) koershelden, gekruide levensverhalen waarop ze botsten in het Rusland van hun reis. Zoals de voormalige wielrenner Alexander Goncharov. Zijn leven bevindt zich op de razendinteressante scheidingslijn van de communistische naar de kapitalistische wereld. Sovjet-renners konden toen gaan fietsen aan de andere kant van het IJzeren Gordijn. Alexander bracht een Cola, Fanta en Sprite mee om samen met zijn familie op nieuwjaar letterlijk proeven van deze nieuwe wereld. Zuinig nippen uit wodka-glaasjes welteverstaan…

Kaldamapas in Kirgistan, een meer dan 30 kilometers lange weg van gevaarlijk schuivend grind over het Fergana-gebergte

Hansbeke-Vladivostok-Hansbeke is een EXPO én VERTELAVOND in één.

Een trip langs de macedoine van de Balkan, de gortdroge schande van het Aralmeer, talloze gastvrije maaltijden, gesloten grenzen en weidse panorama’s.

PRAKTISCH• De expo bestaat uit 31 foto’s. Elke foto is in hoge kwaliteit gedrukt op forex

en voorzien van een ophangsysteem. De 15 staande (30x40cm - waaronder 8 panelen met tekst), 12 liggende (60x40cm) en 4 panorama foto’s (120x40cm) zijn allemaal even hoog (40 cm), zo creëer je bij de opstelling een “band” van beelden. Zorg voor een locatie met voldoende algemene verlichting. De foto’s worden niet afzonderlijk uitgelicht, maar komen wel pas helemaal tot hun recht wanneer ze - letterlijk - in de kijker kunnen staan. De fototentoonstelling past in een gewone personenwagen.

• Voor de lezing trek je best anderhalf uur uit (een eerste deel van 50 min, een kleine pauze, en een tweede deel van 30 min + een mogelijkheid tot vragen stellen). In overleg met Koen en Laura kan je dit gedeelte ook in een live-interview-vorm gieten. Voor dit woordgedeelte dien je apart een beamer en projectiescherm/-muur te voorzien.

KOSTPRIJS expo + lezingCurieusafdelingen kunnen de tentoonstelling gratis ontlenen. Samenwerkingsverbanden met Curieus zijn altijd mogelijk. Voor de vertelavond vragen Koen en Laura een vergoeding van € 200 (excl. BTW) + vervoersonkosten.

OP JOUW MAATHeb je geen ruimte om de expo te presenteren? Maar wil je wel het kosmopolitische verhaal van Koen en Laura delen? Dan boek je alleen de vertelavond. In overleg met Koen en Laura kan je beslissen om het verhaal van Aral meer of minder op de voorgrond te zetten, vooral de Sovjetmaatschappij in de kijker te zetten …

INTERESSE?Contacteer Ellen bij Curieus, informatie@curieus.be, 02 552 02 86 www.curieus.be - www.zomertoerenwinterkuren.be