EXPERT Psoriasis: veel meer dan alleen...loof in mezelf terugvinden. Je draagt je huid met je mee,...
1
4 MIJN-LICHAAM.COM MEDIAPLANET 5 VISIE Let bij psoriasis op gewrichts- klachten EXPERT O ngeveer dertig procent van de patiënten met pso- riasis krijgt in de loop van hun ziekte te maken met ontsteking van gewrich- ten en pezen, ook wel ar- tritis psoriatica genoemd. Vroegtijdig her- kennen van deze klachten is belangrijk om blijvende schade te voorkomen. Veel psoriasispatiënten weten niet dat ze naast psoriasis ook gewrichtsontste- kingen kunnen ontwikkelen. Arno van Kuijk, reumatoloog bij Reade, adviseert psoriasispatiënten alert te zijn als ze ge- wrichtspijn krijgen en stijf zijn. “Ook het hebben van gezwollen gewrichten is een teken dat er iets meer aan de hand is,” legt hij uit. “Vaak denken mensen dat de gewrichtsklachten te maken hebben met slijtage. Ze nemen het voor lief dat ze moeilijk bewegen of pijn hebben, terwijl er wel degelijk wat aan de ontstekingen te doen is. Deze klachten belemmeren hen op korte termijn bij dagelijkse activitei- ten zoals sporten en werk, maar kunnen op lange termijn leiden tot ernstige be- schadigingen. Hoe langer een patiënt ge- wrichtsontstekingen heeft, hoe groter de kans op botaraak. Deze beschadigingen van het bot kunnen leiden tot vervorming van de gewrichten, waardoor de stand van bijvoorbeeld de vingers kan veranderen en iemand op termijn zijn werk niet meer kan uitvoeren.” Lastig te herkennen Gezwollen gewrichten zijn makkelijk te herkennen door artsen, maar bij artritis psoriatica kunnen de ontstekingen ook in de wervelkolom en de pezen zitten. Van Kuijk: “Dat is niet zichtbaar aan de buiten- kant. Daarnaast zijn bij artritis psoriatica geen factoren aanwezig in het bloed, die kunnen wijzen op de ziekte. Dat maakt het lastig om de aandoening te herkennen.” Uit onderzoek blijkt dat tweederde van de mensen met artritis psoriatica op den duur schade aan de gewrichten ondervindt ten gevolge van de gewrichtsontstekingen. “Dat willen we natuurlijk zo veel mogelijk voorkomen. Dus meld het als psoriasis patiënt bij de huisarts of dermatoloog zodra je gewrichtsklachten hebt!” Arno van Kuijk Reumatoloog Psoriasis: veel meer dan alleen een huidziekte In Nederland hebben 500.000 mensen de niet besmettelijke huidziekte psoriasis. Zij hebben in verschillende gradaties last van jeuk, huidschilfers en rode plekken. Voor veel patiënten heeft deze ziekte een grote impact op hun sociale leven. Ook hebben zij grote kans dat ze gewrichtsklachten ontwikkelen: artritis psoriatica. Door Marjolijn Westerlaken Met deze huidziekte kan je huid echt pijn doen,” legt professor Elke de Jong uit, dermatoloog bij het Radboud Medisch Centrum. Zij zet zich onder andere in voor onderzoek en behandeling van psoriasis. “Patiënten kun- nen zich, aankelijk van de ernst van de ziek- te, moe en rillerig voelen. Zij durven zich vaak niet in het openbaar te vertonen, omdat men- sen reageren alsof je iets besmettelijks hebt. De impact van deze ziekte op het leven van pa- tiënten is dan ook enorm. Dat komt deels doordat de ziekte onbekend is, waardoor men- sen weinig steun krijgen vanuit hun omge- ving. Daarnaast worden zij door hun klachten beperkt in hun dagelijkse activiteiten en is het lastig om relaties aan te gaan.” Jeanne van der Zanden (62) kan erover meepraten. Zij heeft al vanaf haar 24ste pso- riasis en had lange tijd geen sociaal leven door de huidziekte. “Ik zat helemaal onder de vlekken. Mijn man en ik hadden seizoens- kaarten voor het theater, maar daar ben ik nauwelijks geweest. Door de hoeveelheid huidschilfers die ik verloor en de rode vlek- ken op mijn huid, voelde ik mij in het bijzijn van anderen heel erg opgelaten. Naar de kap- per gaan of kleding kopen met vriendinnen kon ik ook niet. Ik schaamde mij voor mijn uiterlijk. Zelfs mijn eigen zoontje vond mij op sommige momenten eng. Inmiddels kan ik overal aan deelnemen en tegenwoordig her- kennen mensen mij zelfs niet meer doordat mijn huid er veel beter uitziet. Ik heb door de juiste medicatie een nieuw leven gekregen.” Gewrichtsklachten Ongeveer tien jaar na de diagnose psoriasis kreeg mevrouw van der Zanden gezwollen, stijve gewrichten waardoor dagelijkse bewe- gingen lastiger werden en zij vaak moe was. Al gauw bleek dat zij de reumatische aandoe- ning artritis psoriatica had. “In de wandelgan- gen had ik weleens gehoord dat de kans be- stond dat ik naast psoriasis ook gewrichtsont- stekingen kon krijgen, maar daar heb ik nooit zo bij stilgestaan. Ik was iedere dag alleen maar bezig met overleven.” Hoewel mevrouw van der Zanden inmiddels ook medicatie heeft voor de gewrichtsontstekingen, is de stijeid en de pijn nooit helemaal weg. “Ik wandel en fiets graag. Met mijn elektrische fiets kan ik dat nog regelmatig doen, maar zo ver lopen als voorheen kan ik niet meer. Ook in het huis- houden blijven er vaak dingen liggen. Waar ik vroeger alle ramen in het huis in één keer wilde doen, pak ik nu veel beter mijn rust. In die zin is mij door zowel de psoriasis en de ar- tritis psoriatica veel afgenomen. Gelukkig heb ik mij in de tijden dat het heel slecht ging met mijn gezondheid kunnen richten op iets waar ik wél goed in ben. In mijn atelierwinkel kon ik iets voor anderen betekenen en weer het ge- loof in mezelf terugvinden. Je draagt je huid met je mee, maar je bent zoveel meer dan dat.” Professor de Jong benadrukt hoe belangrijk een vroegtijdige diagnose van artritis psoria- tica is om blijvende gewrichtsschade te voor- komen. Patiënten met psoriasis moeten zich er goed bewust van zijn dat er een kans is dat zij naast de psoriasis ook gewrichtsklachten kunnen krijgen. Uit onderzoek blijkt dat het merendeel van de patiënten eerst psoria- sis heeft voordat ze gewrichtsklachten krij- gen. Gewrichtsklachten kunnen variëren van lichte ontstekingen in een gewricht tot hevige ontstekingen in meerdere gewrich- ten. “De gewrichtsschade is blijvend en kun je niet meer terugdraaien. Als je een dik, rood en gezwollen gewricht hebt zonder dat daar een directe aanleiding voor is, moet je zeker contact zoeken met je arts.” Onderzoek en begrip nodig Ook andere aandoeningen zoals diabetes, depressies en hart-en vaatziekten komen vaker voor bij mensen met psoriasis. Wat het precieze verband is, is nog niet helemaal duidelijk. Meer onderzoek is dan ook es- sentieel. Dat geldt ook voor onderzoek naar het eerder inzetten van medicijnen voor de huid. Professor de Jong vindt dat uiteinde- lijk het streven moet zijn dat patiënten kun- nen vergeten dat ze de ziekte hebben en goed op de hoogte zijn van de behandelmo- gelijkheden. Begrip en bewustwording zijn ook belang- rijke aandachtpunten. Mevrouw van der Zanden: “Mensen hebben vaak geen idee wat voor invloed zo’n huidziekte op je leven heeft. Ik heb het nooit mensen kwalijk genomen dat zij zich door mijn uiterlijk van mij aeer- den, maar dat maakte het niet minder pijn- lijk. Het is belangrijk dat mensen zich realise- ren dat wat met een klein plekje begint, uit kan groeien tot zoveel meer. Het zet je leven volledig op zijn kop.” “Je bent meer dan je huid alleen” Elke de Jong Dernatoloog Mogelijke symptomen artritis psoriatica Huid Rode plekken, jeuk en huidschilfers Gewrichten Gezwollen,stijf en pijnlijk Vingers/tenen Volledig gezwollen Nagels Putjes of verkleuring in de nagels of loszittende nagels Lage rug Stijf en pijnlijk Doe de test Minimaal 3x ja is mogelijk artritis psoriatica Vink in de tekening de gewrichten aan die je ongemak hebben bezorgd. (d.w.z. stijve, gezwollen of pijnlijke gewrichten) Bespreek je huid- en gewrichtsklachten met je arts Jeanne van der Zande Psoriasispatiënt “Eén op de vier mensen met psoriasis ontwikkelt artritis psoriatica” Heb je ooit een gezwollen gewricht(en) gehad? JA NEE Heeft een arts je ooit gezegd dat je artritis (gewrichtsontsteking) hebt? JA NEE Hebben je vingernagels of teennagels putjes of kuiltjes? JA NEE Heb je pijn in je hiel gehad? JA NEE Heb je een vinger of teen gehad die helemaal gezwollen en pijnlijk was zonder aanwijsbare reden? JA NEE Deze pagina is financieel mogelijk gemaakt door AbbVie D e huidziekte pso- riasis wordt ver- oorzaakt door een te snelle vernieu- wing van de huid. Deze vernieuwing veroorzaakt ro- de en zilverwitte verdikkingen op de huid, die pijnlijk kunnen zijn of kunnen jeuken. Psoriasis is een im- muun gemedieerde inflammatoire aandoeningen(IMID). Dit zijn ont- stekingsziekten veroorzaakt door veranderingen aan het afweersys- teem. Deze ontstekingen zijn chro- nisch en kunnen leiden tot ver- schillende klachten en gezond- heidsproblemen. Ontstekingen die gerelateerd zijn aan dezelfde groep aandoe- ningen (IMID), kunnen op ver- schillende plekken in het li- chaam voorkomen, zoals in de darmen (Crohn of colitis ulcero- sa), gewrichten (artritis psorati- ca of spondylartritis), ogen (uvei- tis) en huid (psoriasis). Op het moment dat je één van deze ont- stekingsziekte (IMID) hebt, is de kans op een tweede of derde ont- steking gerelateerde aandoening groter. Het is belangrijk om klachten aan gewrichten, dar- men, huid of ogen te bespreken met de arts. Andere gerelateerde ontstekings- ziekten
Transcript of EXPERT Psoriasis: veel meer dan alleen...loof in mezelf terugvinden. Je draagt je huid met je mee,...
4 MIJN-LICHAAM.COM MEDIAPLANET 5
VISIE
Let bij psoriasis op gewrichts- klachten
EXPERT
Ongeveer dertig procent van de patiënten met pso-riasis krijgt in de loop van hun ziekte te maken met ontsteking van gewrich-ten en pezen, ook wel ar-
tritis psoriatica genoemd. Vroegtijdig her-kennen van deze klachten is belangrijk om blijvende schade te voorkomen.
Veel psoriasispatiënten weten niet dat ze naast psoriasis ook gewrichtsontste-kingen kunnen ontwikkelen. Arno van Kuijk, reumatoloog bij Reade, adviseert psoriasispatiënten alert te zijn als ze ge-wrichtspijn krijgen en stijf zijn. “Ook het hebben van gezwollen gewrichten is een teken dat er iets meer aan de hand is,” legt hij uit. “Vaak denken mensen dat de gewrichtsklachten te maken hebben met slijtage. Ze nemen het voor lief dat ze moeilijk bewegen of pijn hebben, terwijl er wel degelijk wat aan de ontstekingen te doen is. Deze klachten belemmeren hen op korte termijn bij dagelijkse activitei-ten zoals sporten en werk, maar kunnen op lange termijn leiden tot ernstige be-schadigingen. Hoe langer een patiënt ge-wrichtsontstekingen heeft, hoe groter de kans op botafbraak. Deze beschadigingen van het bot kunnen leiden tot vervorming van de gewrichten, waardoor de stand van bijvoorbeeld de vingers kan veranderen en iemand op termijn zijn werk niet meer kan uitvoeren.”
Lastig te herkennenGezwollen gewrichten zijn makkelijk te herkennen door artsen, maar bij artritis psoriatica kunnen de ontstekingen ook in de wervelkolom en de pezen zitten. Van Kuijk: “Dat is niet zichtbaar aan de buiten-kant. Daarnaast zijn bij artritis psoriatica geen factoren aanwezig in het bloed, die kunnen wijzen op de ziekte. Dat maakt het lastig om de aandoening te herkennen.” Uit onderzoek blijkt dat tweederde van de mensen met artritis psoriatica op den duur schade aan de gewrichten ondervindt ten gevolge van de gewrichtsontstekingen. “Dat willen we natuurlijk zo veel mogelijk voorkomen. Dus meld het als psoriasis patiënt bij de huisarts of dermatoloog zodra je gewrichtsklachten hebt!”
Arno van KuijkReumatoloog
Psoriasis: veel meer dan alleen een huidziekteIn Nederland hebben 500.000 mensen de niet besmettelijke huidziekte psoriasis. Zij hebben in verschillende gradaties last van jeuk, huidschilfers en rode plekken. Voor veel patiënten heeft deze ziekte een grote impact op hun sociale leven. Ook hebben zij grote kans dat ze gewrichtsklachten ontwikkelen: artritis psoriatica.
Door Marjolijn Westerlaken
Met deze huidziekte kan je huid echt pijn doen,” legt professor Elke de Jong uit, dermatoloog bij het Radboud Medisch Centrum.
Zij zet zich onder andere in voor onderzoek en behandeling van psoriasis. “Patiënten kun-nen zich, afhankelijk van de ernst van de ziek-te, moe en rillerig voelen. Zij durven zich vaak niet in het openbaar te vertonen, omdat men-sen reageren alsof je iets besmettelijks hebt. De impact van deze ziekte op het leven van pa-tiënten is dan ook enorm. Dat komt deels doordat de ziekte onbekend is, waardoor men-sen weinig steun krijgen vanuit hun omge-ving. Daarnaast worden zij door hun klachten beperkt in hun dagelijkse activiteiten en is het lastig om relaties aan te gaan.”
Jeanne van der Zanden (62) kan erover meepraten. Zij heeft al vanaf haar 24ste pso-riasis en had lange tijd geen sociaal leven door de huidziekte. “Ik zat helemaal onder de vlekken. Mijn man en ik hadden seizoens-kaarten voor het theater, maar daar ben ik nauwelijks geweest. Door de hoeveelheid huidschilfers die ik verloor en de rode vlek-ken op mijn huid, voelde ik mij in het bijzijn van anderen heel erg opgelaten. Naar de kap-per gaan of kleding kopen met vriendinnen kon ik ook niet. Ik schaamde mij voor mijn uiterlijk. Zelfs mijn eigen zoontje vond mij op sommige momenten eng. Inmiddels kan ik overal aan deelnemen en tegenwoordig her-kennen mensen mij zelfs niet meer doordat mijn huid er veel beter uitziet. Ik heb door de juiste medicatie een nieuw leven gekregen.”
GewrichtsklachtenOngeveer tien jaar na de diagnose psoriasis kreeg mevrouw van der Zanden gezwollen, stijve gewrichten waardoor dagelijkse bewe-gingen lastiger werden en zij vaak moe was. Al gauw bleek dat zij de reumatische aandoe-
ning artritis psoriatica had. “In de wandelgan-gen had ik weleens gehoord dat de kans be-stond dat ik naast psoriasis ook gewrichtsont-stekingen kon krijgen, maar daar heb ik nooit zo bij stilgestaan. Ik was iedere dag alleen maar bezig met overleven.” Hoewel mevrouw van der Zanden inmiddels ook medicatie heeft voor de gewrichtsontstekingen, is de stijfheid en de pijn nooit helemaal weg. “Ik wandel en fiets graag. Met mijn elektrische fiets kan ik dat nog regelmatig doen, maar zo ver lopen als voorheen kan ik niet meer. Ook in het huis-houden blijven er vaak dingen liggen. Waar ik vroeger alle ramen in het huis in één keer wilde doen, pak ik nu veel beter mijn rust. In die zin is mij door zowel de psoriasis en de ar-tritis psoriatica veel afgenomen. Gelukkig heb ik mij in de tijden dat het heel slecht ging met mijn gezondheid kunnen richten op iets waar ik wél goed in ben. In mijn atelierwinkel kon ik iets voor anderen betekenen en weer het ge-loof in mezelf terugvinden. Je draagt je huid met je mee, maar je bent zoveel meer dan dat.”
Professor de Jong benadrukt hoe belangrijk een vroegtijdige diagnose van artritis psoria-tica is om blijvende gewrichtsschade te voor-komen. Patiënten met psoriasis moeten zich er goed bewust van zijn dat er een kans is dat zij naast de psoriasis ook gewrichtsklachten kunnen krijgen. Uit onderzoek blijkt dat het
merendeel van de patiënten eerst psoria-sis heeft voordat ze gewrichtsklachten krij-gen. Gewrichtsklachten kunnen variëren van lichte ontstekingen in een gewricht tot hevige ontstekingen in meerdere gewrich-ten. “De gewrichtsschade is blijvend en kun je niet meer terugdraaien. Als je een dik, rood en gezwollen gewricht hebt zonder dat daar een directe aanleiding voor is, moet je zeker contact zoeken met je arts.”
Onderzoek en begrip nodigOok andere aandoeningen zoals diabetes, depressies en hart-en vaatziekten komen vaker voor bij mensen met psoriasis. Wat het precieze verband is, is nog niet helemaal duidelijk. Meer onderzoek is dan ook es-sentieel. Dat geldt ook voor onderzoek naar het eerder inzetten van medicijnen voor de huid. Professor de Jong vindt dat uiteinde-lijk het streven moet zijn dat patiënten kun-nen vergeten dat ze de ziekte hebben en goed op de hoogte zijn van de behandelmo-gelijkheden.
Begrip en bewustwording zijn ook belang-rijke aandachtpunten. Mevrouw van der Zanden: “Mensen hebben vaak geen idee wat voor invloed zo’n huidziekte op je leven heeft. Ik heb het nooit mensen kwalijk genomen dat zij zich door mijn uiterlijk van mij afkeer-den, maar dat maakte het niet minder pijn-lijk. Het is belangrijk dat mensen zich realise-ren dat wat met een klein plekje begint, uit kan groeien tot zoveel meer. Het zet je leven volledig op zijn kop.”
“Je bent meer dan je huid alleen”
Elke de JongDernatoloog
Mogelijke symptomen artritis psoriatica
HuidRode plekken, jeuk en huidschilfers
GewrichtenGezwollen,stijf en pijnlijk
Vingers/tenenVolledig gezwollen
NagelsPutjes of verkleuring in de nagels of loszittende nagels
Lage rugStijf en pijnlijk
Doe de testMinimaal 3x ja is mogelijk artritis psoriatica
Vink in de tekening de gewrichten aan die
je ongemak hebben bezorgd. (d.w.z. stijve, gezwollen of pijnlijke
gewrichten)
Bespreek je huid- en gewrichtsklachten met je arts
Jeanne van der ZandePsoriasispatiënt
“Eén op de vier mensen met psoriasis ontwikkelt artritis psoriatica”
Heb je ooit een gezwollen gewricht(en) gehad?
JA NEE
Heeft een arts je ooit gezegd dat je artritis (gewrichtsontsteking) hebt?
JA NEE
Hebben je vingernagels of teennagels putjes of kuiltjes?
JA NEE
Heb je pijn in je hiel gehad?
JA NEE
Heb je een vinger of teen gehad die helemaal gezwollen en pijnlijk was zonder aanwijsbare reden?
JA NEE
Deze pagina is financieel mogelijk gemaakt door AbbVie
De huidziekte pso-riasis wordt ver-oorzaakt door een te snelle vernieu-wing van de huid.
Deze vernieuwing veroorzaakt ro-de en zilverwitte verdikkingen op de huid, die pijnlijk kunnen zijn of kunnen jeuken. Psoriasis is een im-muun gemedieerde inflammatoire aandoeningen(IMID). Dit zijn ont-stekingsziekten veroorzaakt door veranderingen aan het afweersys-teem. Deze ontstekingen zijn chro-nisch en kunnen leiden tot ver-schillende klachten en gezond-heidsproblemen.
Ontstekingen die gerelateerd zijn aan dezelfde groep aandoe-ningen (IMID), kunnen op ver-schillende plekken in het li-chaam voorkomen, zoals in de darmen (Crohn of colitis ulcero-sa), gewrichten (artritis psorati-ca of spondylartritis), ogen (uvei-tis) en huid (psoriasis). Op het moment dat je één van deze ont-stekingsziekte (IMID) hebt, is de kans op een tweede of derde ont-steking gerelateerde aandoening groter. Het is belangrijk om klachten aan gewrichten, dar-men, huid of ogen te bespreken met de arts.
Andere gerelateerde ontstekings-
ziekten
