46

In het voortgezet onderwijs vindt de beoordeling plaats per schoolsoort. Vanaf volgend jaar betrekken we ook het speciaal (basis)onderwijs bij de selectie. De jury is voor drie jaar ingesteld. Er wordt nog bekeken of de inspectiesystematiek zo kan worden aangepast dat de onderwijsinspectie de taak van de jury vanaf 2015 kan overnemen, of dat het beter is om voor excellente scholen een jury te laten bestaan.’

Is het predicaat ‘excellente school’ vergelijkbaar met het bonussysteem voor excellente leraren?‘In het huidige regeerakkoord wordt gesproken over prestatiebeloning van leraren. Het predicaat ‘excellente school’ staat daar los van. Het gaat bij dit predicaat niet om individuen, maar om scholen. Bovendien is met het predicaat geen geldbedrag gemoeid. Het gaat puur om de erkenning.’

Is benoemen van excellentie in onze cultuur wel geaccepteerd?‘We moeten leren niet laatdunkend over excellentie te spreken, maar excellentie te accepteren en waar-deren. Uitblinken moet normaler worden. Iedereen vindt het doodgewoon om over zwakke scholen te praten. Het zou net zo gewoon moeten worden om over excellente scholen te spreken. Daarom vinden wij het belangrijk om scholen te betrekken bij het nadenken over criteria voor excellentie.’

sterke school 47

school te laten zien wat je precies doet om uitstekende resultaten op een bepaald gebied te behalen, kun je als voorbeeld en inspiratiebron dienen voor andere scholen.’

Wat is dat eigenlijk, een excellente school?‘Op 18 april hebben we met een aantal scholen vruchtbaar gefilosofeerd over het begrip excellentie. Het gaat bij excellentie om een buiten-gewone prestatie gedurende een aantal jaren. Een excellente school behaalt in ieder geval zeer goede resultaten in de basisvakken. Daarnaast biedt de school ook iets aantoonbaar extra’s op gebieden als burgerschap, culturele vorming, probleemoplossend vermogen en dergelijke. Immers hoe belangrijk taal en rekenen ook zijn, onderwijs is meer dan dat. De school moet kunnen laten zien op welke manier gewerkt wordt en waarom juist zo. Het is dus belang-rijk om met een goed verhaal te komen en anderen te kunnen overtuigen. Verder speelt de manier waarop een school omgaat met de gegeven omstandigheden, zoals de schoolpopulatie, ook een rol. Wat bereikt de school met leerlingen die van hun ouders weinig ondersteuning krijgen? En op welke manier geeft de school aandacht aan getalenteerde leerlingen? Ten-slotte zit in het begrip excellentie ook een dynamisch element. Net als een goed restaurant wil ook een excellente school steeds beter worden.’

Wat is de stand van zaken met betrek-king tot invoering van het predicaat?‘Begin april hebben we als jury een brief naar alle scholen voor primair en voortgezet onderwijs gestuurd. In die brief hebben we een aantal voor-lopige selectiecriteria benoemd. De reacties die daarop per mail én tijdens de genoemde bijeenkomst op 18 april zijn binnengekomen, verwerken wij in een nieuwe versie. Het is ons streven om vanaf begin juni de aanmelding open te stellen. We zullen deze aan-meldingsmogelijkheid ruim bekendmaken. Daarnaast nodigen wij als jury, op basis van inspectiegegevens zelf ook een aantal scholen uit. Vervolgens wegen wij de aanmeldingen. Dat doen we onder andere op basis van inspectierapporten en informatiebronnen als cohortonderzoeken en websites. Ook zullen we de betreffende scholen bezoeken. In december willen we de eerste scholen voordragen voor de uitreiking van het predicaat excellente school. Het gaat om scholen uit het basis- en het voortgezet onderwijs. iIn maart 2012 maakte demissionair minister Van

Bijsterveldt bekend dat ze excellente scholen in het basis- en voortgezet onderwijs gaat erkennen en waarderen voor hun goede werk. Dit plan was eerder al door het kabinet aangekondigd in de actie-plannen ‘Basis voor Presteren’ (primair onderwijs) en ‘Beter Presteren’ (voortgezet onderwijs), waarin beschreven staat welke maatregelen de overheid

neemt om de kwaliteit van het onderwijs te verster-ken. De minister heeft een jury geïnstalleerd die de komende drie jaar scholen zal voordragen voor het predicaat ‘excellente school’. PrimaOnderwijs vroeg de voorzitter van deze jury, prof. dr. Fons van Wieringen (oud-voorzitter van de Onderwijsraad) om een toelichting.

Waarom wil de overheid het predicaat ‘excellente school’ invoeren?‘Er zijn scholen die uitblinken. Door hen het predi-caat excellente school te geven, krijgen zij erkenning en welverdiende waardering voor wat zij al jaren doen. De onderwijsinspectie maakt nu alleen onderscheid tussen zeer zwakke, zwakke en voldoende presterende scholen. Zo’n 85 procent van alle scholen valt in die laatste categorie. Het streven van de minister is te komen tot meer differentiatie binnen deze groep. Verder kunnen bepaalde aspecten van een excellente school waardevol zijn voor andere scholen. Door als excellente

Basisscholen en middelbare scholen

die zich onderscheiden door

uitstekend onderwijs kunnen vanaf

eind 2012 het predicaat ‘excellente

school’ krijgen. Een excellente school

haalt het beste uit de leerlingen.

En dat blijkt niet alleen uit hoge cijfers.

De leden van de jury voor excellent onderwijs, onder voorzitterschap van Fons van Wieringen (tweede van rechts)

Ga voor meer informatie naar www.primaonderwijs.nl

OP NAAR EXCELLENTE SCHOLEN

Tekst: Anita Drost | Beeld: ministerie van OCW/iStockphoto

‘Uitblinken moet normaler worden’

We moeten leren niet laatdunkend over excellentie te spreken, maar excellentie te accepteren en waarderen