ETALAGE

EDUCATIEF AANBOD/WERKING/LEDEN/ AFDELINGEN/ACTIES/DIENSTVERLENING MEDIA&COMMUNICATIE

2014

gETALAGE2014

gEtalage 3

Beste bestuurslid van HVV,Beste vrijzinnige,

Op algemene aanvraag en wegens succes jaar na jaar verlengd… “Le nouveau Etalage est arrivé!”Zoals de vorige jaren hebben we speciaal voor jou - als bestuurslid en geëngageerde afdelingsverantwoordelijke – een prachtig aanbod samengesteld, waarin jij en jouw bestuursleden naar hartenlust kun-nen snuisteren om toffe activiteiten op het spoor te komen.Nog meer dan andere jaren hebben we deze keer gekozen voor een zeer duidelijke en overzichtelijke inhoudelijke opdeling van de the-ma’s. Je wilt iets organiseren rond diversiteit? Geen probleem, onder het thema ‘Diversiteit’ vind je tal van voorstellen, gaande van lezin-gen over tentoonstellingen tot films. Idem dito voor andere thema’s zoals humanisme, zelfbeschikking, kritisch denken, opvoeding enz.Hoofdthema in deze Etalage is ‘Overbevolking’. De volgende jaren zal HVV inhoudelijk focussen op de problematiek van de overbe-volking, omdat we denken dat deze enorme uitdaging schreeuwt om humanistische oplossingen. Wij hopen natuurlijk dat je dit thema met jouw afdeling mee wilt oppikken, maar we verplichten je tot niets. Overweeg het even, maar ga vooral je eigen gang!Wij wensen jou alvast heel veel inspiratie toe en hopen dat deze Etalage een geschikt hulpmiddel is.

Veel succes met jouw afdeling in 2014 en reuze bedankt voor jouw niet aflatende inzet!

Het HVV Team

BOEK

LEZING

WERKGROEP

VROUW

FILM

GESPREK

UITSTAP

TENTOONSTELLING

KINDEREN

THEATER

h4 Etalage

HoE wErkt ETALAGE?

g HVV heeft een pot van 5.000 euro gereserveerd, die dient om lokale acti­viteiten te subsidiëren die in Etalage voorkomen.

g Per aangevraagde activiteit subsidieert HVV 100 euro, tot de pot leeg is.

g De activiteiten zijn ondergebracht in inhoudelijke rubrieken, die zo dicht mogelijk aanleunen bij de krijtlijnen van het Nationale Beleidsplan van HVV.

g Voor elke activiteit – tenzij anders aangegeven – kun je terecht bij Laura Michiels. Voor boekingen en meer inhoudelijke informatie kun je haar contacteren op laura.michiels@h-vv.be of 03 205 73 06.

g Voor een activiteit die niet in Etalage staat, maar die wel relevant is voor het Beleidsplan HVV, kan een afdeling een schriftelijke aanvraag voor een sub­sidie van 100 euro sturen naar Laura Michiels via laura.michiels@h-vv.be met vermelding van aard, inhoud, methodiek, locatie en timing van de activiteit + motief voor aanvraag.

Wij wensen je veel leesgenot, inspiratie en boeiende activiteiten in 2014!

In naam van het HVV teamLaura Michiels, educatief medewerker, verantwoordelijke EtalageAn Avonds, communicatie­medewerker, vormgeving Etalage

gEtalage 5

gETALAGE2014

INHOUDSTAFEL

Atheïsme 8

Vrijzinnig Humanisme 9

Zelfbeschikking 11

Levenseinde/Euthanasie 15 Kritisch denken 21

Opvoeding 23

Armoede 25

Overbevolking 27

Ecologie 29

Uit het leven gegrepen 33

Wandelingen/Voorstellingen 37

Gezondheid & welzijn 42

Het Vrije Woord magazine 43

Het Vrije Woord radio 43

Website/Sociale media 44

Huisstijl 44

Mediatheek/Bibliotheek 45

Kritisch lezen 45

h6 Etalage

gETALAGE2014

Wilsverklaring 46

Kerkuittreding 47

Vrijzinnige jeugd/Feesten 47

Folders/affiches 49

Standmateriaal 50

HVV Shop 51

Lidmaatschap 52

Ledenwerving 53

Nieuwe afdelingen/werking 54

Vrijzinnigheid in België 56

Organigram HVV 57

HVV­medewerkers 58 nationaal secretariaat

Provinciaal educatieve 60 krachten en afdelingen

VOC’s 63

gEtalage 7

ATHEÏSME

h8 Etalage

Lezing door Magda Michielsens. In de zomer van 2013 woedde op Amerikaanse fora een discussie over de vraag waar al de vrouwelijke atheïsten zitten. Het debat was gelanceerd door Katie Englehardt met een blog, getiteld ‘Where are the women of new atheism?’De blogster stelt vast dat bij de grote na­men van ‘de nieuwe atheïsten’ geen vrou­wen zitten. Het is een ‘old boys network’ en dat bevat geen vrouwen. Englehardt hangt haar vraag vast aan de huidige oprichting in de Angelsaksische wereld van seculiere kerken. Als er dan toch kerken van onge­loof komen, dan is het voor vrouwen die

Lezing door Dirk Verhofstadt. ‘Atheïsme als basis voor de moraal’ is een oproep voor een nieuwe Verlichting tegen het obscu­rantisme van radicale gelovigen. Dirk Ver­hofstadt wijst op de negatieve houding van religies ten aanzien van andersgelovigen, ongelovigen, vrouwen, homoseksuelen,

ATHEÏSME ALS BASIS VOOR DE MORAAL

Prof. Verhofstadt spreekt over ‘Atheïsme als basis voor de moraal’ met PowerPoint presenta-tie (er moeten dus een scherm en beamer aanwezig zijn). Contact kan via: verhofstadt.dirk@telenet.be. De voorwaarden worden besproken in functie van de afstand.

Meer info over deze lezing bij ex-professor en expert in Vrouwenstudies Magda Michielsens: m.michielsens@moh.be

WAAR ZITTEN DE VROUWELIjKE ATHEÏSTEN?

belang hechten aan die beweging dringend tijd om van zich te laten horen, zegt zij. Er is al tijdenlang tegen vrouwen gepredikt. Ze hebben nooit een belangrijke plaats gehad in kerkelijke instituten. Nu lijken ze de se­culiere kansel te verliezen voor die goed en wel recht staat.Betekent de Angelsaksische discussie iets voor ons in Vlaanderen? Waar zitten de vrijzinnige vrouwen in Vlaanderen? Zijn atheïstische vrouwen en mannen tevreden over de plaats van vrouwen in de vrijzinnige beweging? Laten vrouwen in de vrijzin­nigheid genoeg van zich horen? Of is ook in de vrijzinnigheid ‘De Zingever’ een man?

seksualiteit, wetenschap en burgerlijke wetgeving. Hij toont aan dat de basis van de moraal op de rede stoelt en dat de wereld daardoor menselijker wordt. Hij ontwikkelt bovendien zelf Tien Seculiere Geboden die moreel hoogstaander zijn dan de Tien Ge­boden van de Bijbel.

gETALAGE2014

gEtalage 9

Lezing door filosoof Torben Wolfs. Centraal in Camus’ filosofie staat het gevoel van het absurde. De hedendaagse mens vindt zich terug in een wereld die hem zinloos toe­schijnt, terwijl hij hunkert naar een wereld die zinvol is. Camus is zich bewust van het belang van dit gevoel. De wijze waarop we ons ertoe verhouden is namelijk beslissend voor ons geluk en onze solidariteit. Als het leven voor ons absurd is, en we onder deze absurditeit lijden, is het dan nog wel de moeite waard? Zouden we niet beter zelf­moord plegen? Bovendien, wat weerhoudt mij ervan om iemand anders te vermoor­den, als ook zijn/haar leven geen waarde

HUMANISMEALBERT CAMUS OVER GELUK EN SOLIDARITEIT IN EEN ABSURDE WERKELIjKHEID

heeft? In deze lezing verkennen we het ant­woord van Camus op deze vragen. In het gevoel van opstandigheid tegen de absur­diteit van het leven ontdekt hij een bron die ons de kracht geeft om gelukkig en solidair te zijn. We zullen ons de vraag stellen of deze bron hier inderdaad toe in staat is.

Torben Wolfs geeft lezingen in heel Vlaanderen. Meer info: torben.wolfs@uantwerpen.be

Lezing door Nils Vandevijvere. Wat kan vrijzinnig humanisme vandaag en morgen nog betekenen in onze samenleving en in de wereld? Na een inleiding en eerste aan­zet door de spreker is het voornamelijk de bedoeling om hierover in gesprek te gaan met de verschillende deelnemers en zoveel mogelijk verschillende perspectieven te verzamelen. Levensbeschouwingen en zuilen spelen lang niet meer de rol van

‘HEEFT VRIjZINNIG HUMANISME NOG ZIN?’

vroeger. Ook het vrijwilligerswerk is in aard grondig ver­anderd. Wat bete­kent dit voor het vrijzinnig huma­nisme, zowel wat het gedachtegoed en waardenkader betreft, als de georgani­seerdheid ervan?

Nils Vandevijvere is vrijzinnig humanistisch consulent en communicatieverantwoordelijke in het huisvandeMens Antwerpen. e-mail: nils.vandevijvere@demens.nu

h10 Etalage

Tentoonstelling. Deze beroemde uitspraak van Multatuli vat de vrijzinnig­humanis­tische gedachte samen. De expo gaat in vogelvlucht door de geschiedenis van het vrije denken. Ze staat stil bij gebeurtenis­sen, personen, organisaties en strijdpunten

DE ROEPING VAN DE MENS IS MENS TE ZIjN (MULTATULI)

Meer info Laura: Laura.michiels@h-vv.be Tel 03 205 73 06

die samen het verhaal van het vrijzinnig humanistisch erfgoed vertellen. De blauwe tijdlijn geeft internationale gebeurtenis­sen aan, de rode lijn betreft belangrijke momenten voor het humanisme in Vlaan­deren.

HUMANISME

gETALAGE2014

gEtalage 11

Pleidooi voor een tweesporensysteemIn België is het doneren van zaad­ en eicellen in principe strikt anoniem, zoals vastgelegd in de wet op de medisch begeleide voortplanting. Maar, kinderen die vragen naar hun donor en de toegan­kelijkheid tot spermabanken via internet (www.dk@cryosinternational.com), zorgen ervoor dat de anonimiteit niet langer gegarandeerd wordt. Wil dit zeggen dat de wetten aangescherpt moeten worden om koste wat het kost de anonimiteit te garanderen?HVV vindt dat de tijd rijp is om het debat te voe­ren of de anonimiteit wel gegarandeerd moet blij­ven. Of bestaat er een andere optie die de ideale oplossing geeft aan de wensen van de drie actoren in dit verhaal: het kind, de ouders en de donor?In de discussie over de anonimiteit staan de be­langen van de verschillende actoren soms lijn recht tegenover elkaar. Er is vooreerst het belang van

ZELFBESCHIKKINGTRANSGENDER

‘Transgender’ is een koepelterm voor tra­vestie, transgenderisme, transseksualiteit en alle andere vormen van gendervariatie. Een travestiet is iemand die de behoefte heeft om kleren te dragen die voor het andere geslacht zijn bedoeld. Transgenderisten willen zich niet definiëren als man of vrouw maar voelen zich eerder iets ‘ertussen’. Transseksuelen voelen dat hun geboortegeslacht niet overeenkomt

met hun genderidentiteit. Ze gaan vaak over tot een geslachtsveranderende ingreep, zodat beide aspecten van hun identiteit wél over­eenkomen.Jacinta De Roeck bezit een gedegen kennis die ze graag deelt met geïnteresseerde afdelingen. Op aanvraag gaat ze in gesprek met Patrice Konings, de moeder van Soffia. Deze laatste onderging een verandering van jongen naar meisje.

het kind, dat om medische of psychologische re­denen op zoek is naar zijn verwekker. Verder geldt het belang van de ouders van het kind, die om­wille van fertiliteitsproblemen of de afwezigheid van een biologische vader/moeder hun toevlucht hebben gezocht tot kunstmatige bevruchting via een derde, en dit feit in veel gevallen niet aan de grote klok willen hangen. Ten slotte is er het belang van de donoren, die kinderloze paren willen hel­pen met het (anoniem) afstaan van hun zaad­ of eicellen. Elke regelgeving omtrent de anonimiteit van donoren moet die belangen zorgvuldig tegen elkaar afwegen, en zo mogelijk met elkaar ver­zoenen. Jacinta De Roeck heeft over dit thema een gron­dige kennis, net zoals over medisch begeleide voortplanting. Ook De Maakbare Mens vzw biedt een aantal zeer interessante voordrachten over bio­ethische kwesties van vandaag de dag.

Contactpersoon bij vzw De Maakbare Mens is Aeneas: aeneas.de.baets@demaakbaremens.org 03 205 73 15. Contactpersoon voor een lezing door Jacinta: laura.michiels@h-vv.be

DONATIE VAN ZAAD- EN EICELLEN

Contactpersoon voor een lezing door Jacinta: laura.michiels@h-vv.be

ZELFBESCHIKKING

h12 Etalage

LEVENSEINDE/EUTHANASIEEuthanasie moet mogelijk zijn, ook voor wie niet meer bewust is en ook voor wie minderjarig is.

Sinds 2002 heeft België een euthanasiewet. Deze wet maakt euthanasie mogelijk bij on­draaglijk lichamelijk en geestelijk lijden dat veroorzaakt wordt door een onomkeerbare ziekte of een ongeval, en dit zowel voor een terminale als voor een niet­terminale aan­doening. Een voorafgaandelijke verkla ring geeft de mogelijkheid om euthanasie te vra­gen indien je zelf je wil niet meer kan uiten. Spijtig genoeg is ‘niet meer bewust zijn’ door de wet beperkt tot een onomkeerbare coma. Verworven wilsonbekwaamheid zoals demen­tie, Alzheimer, onomkeerbare hers enaandoe ­n ingen vallen buiten de wet. Ook minderjari­gen kunnen niet om euthanasie vragen.

Wil je met je afdeling een gesprek organiseren met een expert op het vlak van euthana-sie? Jacinta bezit een grondige kennis over het thema euthanasie, net als oncoloog Wim Distelmans, psychiater Lieve Thienpont en LEIF-arts Mark Cosyns.Info bij Laura: laura.michiels@h-vv.be of 03 205 73 06

Wij vragen volgende verfijningen:

g Vermits de wilsverklaring steeds her­roepbaar is, is een tijdslimiet van 5 jaar overbodig. Het is wenselijker de tijdslimiet te schrappen. De gemeenten, die de wils­verklaringen registreren moeten nu al ver­plicht worden de betrokkenen automatisch op de hoogte te brengen van het nakende verstrijken van de tijdslimiet.

g Indien de wilsverklaring euthanasie geregistreerd werd, dient het bestaan hier­van opgenomen te worden op de chip van de elektronische identiteitskaart.

g Er moet een doorverwijsplicht komen voor de arts die euthanasie weigert.

g Er moet toegezien worden op het feit dat ziekenhuizen die met overheidsgeld werken, de toepassing van de euthana­siewet niet in de weg staan.

gETALAGE2014

gEtalage 13

Professor Van Broeckhoven geeft enkel lezingen op maandagavond als haar agenda het toelaat. Boekingen via haar secretaresse Gisele Smeyers: gisele.smeyers@molgen.vib-ua.be

LEZING OVER ‘ALZHEIMER EN ANDERE DEMENTIES’

Lezing door Christine Van Broeckhoven. De voorbije honderd jaar zijn we meer over de menselijke hersenen te weten gekomen dan tijdens de tienduizend jaar daarvoor. We krijgen inzicht in hoe die menigte van zenuwcellen zich ontwikkelt en zich struc­tureert. We beginnen te begrijpen welke processen er zich afspelen, hoe zenuwcel­len verbindingen leggen, welke chemische stoffen ze gebruiken om te communiceren…en toch… Toch blijven de hersenen een mys­terie. We begrijpen nog steeds niet goed

Een muziekvoorstelling over dementie. Raf De Bruyn studeerde af als geriatrisch ver­pleegkundige, waarna hij zich stelselmatig ging verdiepen in dementie. Hij werkt als referentieverpleegkundige dementie, ma­teriaal en wondzorg in R.V.T. Goudblomme te Antwerpen en geeft les aan de Karel de Grote Hogeschool departement Gezond­heidszorg te Antwerpen.De doelstellingen van het project reiken veel verder dan simpelweg een voorstel­ling over dementie. Het zet mensen aan tot nadenken, het geeft aanleiding tot dialoog en het legt een basis om het taboe te door­breken. Op die manier ontwikkel je binnen de samenleving onrechtstreeks een minder

TERUG NAAR DE EENVOUD

sombere kijk op de ziekte. Méér nog dan bij andere projecten heeft een muziekvoor­stelling een katalyserende kracht. Mensen worden geraakt op de pijnpunten van hun psychisch leed. De combinatie van woord en muziek vormt een sleutel tot het verwer­kingsproces. Het wekt letterlijk tranen los bij diegenen die krampachtig elke emotie ontwijken. Vanuit dat opzicht kun je zeggen dat ‘Terug naar de eenvoud’ een vorm van muziektherapie kan zijn voor de omgeving.

Voor meer info en boeking contacteer Raf De Bruyn: info@terugnaardeeenvoud.be

hoe informatiestromen, bestaande uit elek­trische pulsen en chemische reacties, leiden tot gevoelens als verdriet, woede, blijd­schap of verliefdheid. Hoe het brein herin­neringen uit onze prilste jeugd kan ophalen, staartdelingen maken, een taal leren of de handen instrueren hoe ze piano moeten spelen. Bovenal, wat is de relatie tussen bewustzijn, persoonlijkheid, identiteit en de hersenen? Vele vragen… voorlopig alleen nog maar de aanzet tot antwoorden.

ZELFBESCHIKKING

ZELFBESCHIKKING

h14 Etalage

g Il y a longtemps que je t’aime is een aangrijpende film over euthanasie bij kinderen.

g Mar Adentro is een film gebaseerd op het waargebeurde ver­haal van Ramon Sampedro die na een ongeluk verlamd raakt en dood wilt.

g Tot Altijd is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Mario Verstraeten, de eerste patiënt die euthanasie kreeg in België.

g Ma komt zondag bij ons sterven. Euthanasie en geweld-loosheid is een boek geschreven door antropologe Pat Patfoort en gaat over haar moeder. Een voordracht met Pat kan aangevraagd worden bij De Vuurbloem: info@devuurbloem.be.

g Waar ben je nu? Is het boek dat Luckas Vander Taelen schreef over de euthanasie bij zijn zus en hoe hij daar zelf mee omging.

g Een waardig levenseinde is een boek over euthanasie door professor Wim Distelmans.

g End credits is een onafhankelijk informatief document van Marc Cosyns en Alexander Decommere. De makers bekijken de euthanasie in de praktijk, tien jaar na de Belgische wetgeving van 2002. De makers volgen Adelin en Eva, twee zeer verschillende mensen die aan de vooravond van hun levenseinde staan.

g Hoe mooi mijn moeder stierf - Op weg naar een goede dood is het persoonlijk verhaal van Kris De Bruyne en zijn moeder over euthanasie, geduid door specialisten (Peter Paul De Deyn en Wim Distelmans)

g Zoals ik het wil. Gesprekken over euthanasie door huisarts en LEIF­arts Mark Cosyns.

g Verdwaald in het Geheugenpaleis is de eerste documentaire­film over leven met dementie doorheen de ogen van mensen met dementie.

EEN SELECTIE VAN FILMS EN BOEKEN OVER LEVENSEINDE/EUTHANASIE

Deze films kunnen gekoppeld worden aan een nabespreking door Jacinta De Roeck of andere experts.

Info bij Laura: laura.michiels@h-vv.be of 03 205 73 06

gETALAGE2014

gEtalage 15

LEVENSBESCHOUWING EN DIVERSITEIT

Wandelen langs de voor­ en achterdeur van het Noordstation, met aan de ene kant het kantorenspiegelpaleis van het WTC aan een Europees kruispunt van autosnelwegen, en aan de andere kant de onweerstaanbare commerciële ontwikkeling van migran­tenwinkels in de Brabantstraat tegenover prostitutie in de Aarschotstraat. Een wan­deling voor wie van alle markten thuis is! Rondleiding met een Nederlandstalige gids van Brukselbinnenstebuiten.

COUSCOUS IN MANHATTAN (BRUSSEL)

Per gids kunnen er max. 25 deelnemers mee. ‘Couscous in Manhattan’ start bij voorkeur aan het Noordstation of het Rogierplein. Deze wandeling kan om het even waar in de wijk eindigen, in functie van het verdere programma.Brukselbinnenstebuiten vzw Hopstraat 47 (bus 1) B - 1000 Brusseltel: 02 218 38 78 - e-mail: bruksel@skynet.be of contacteer Sien: sien.simoens@h-vv.be

Rituelen rond geboorte, volwassen wor­den, huwelijk en dood brengen levensbe­schouwingen en culturen dichter bij elkaar omdat ze de belangrijke momenten in het leven, die we als mensen allemaal gemeen­schappelijk hebben, ritualiseren. Hoe di­vers ook de invulling ervan, toch komen ze overal voor. Enkele experts ontwikkelden een tentoonstelling over overgangsrituelen die is opgebouwd uit modules met voor­werpen, foto’s, film, en teksten. Doorheen het anders­zijn van de andere kan men het gelijke van de eigen cultuur herkennen en openheid creëren.

OVERGANGSRITUELEN: HOE ANDERS IS HET ANDERE

Je kan deze tentoonstel­ling aanvragen op maat van jouw interesse en af­hankelijk van je budget: welk overgangsritueel (ge boorte, puberteit, dood, huwelijk) je in de kijker zet, hoeveel materiaal je kan tonen, of je een bijhorende lezing of vor­ming wil organiseren,… Er komen in totaal 11 verschillende culturen/godsdiensten/levensbeschouwingen aan bod waarmee je werken kan rond herkenning, gelijke­nis, verschil. Je kiest uit één van volgende werkwijzen: a) in de horizontale manier

h16 Etalage

van werken wordt de beleving van één en hetzelfde overgangsritueel over verschil­lende culturen of religies heen gesproken (bijvoorbeeld de verschillende overgangsri­tuelen binnen het hindoeïsme, b) een verti­caal opgebouwd vormingsscenario geeft de beleving van de vier overgangsrituelen in

één cultuur of religie aan, of c) een diago­naal scenario behandelt een of meer over­gangsrituelen (naar keuze) zoals ze worden beleefd in verschillende culturen/godsdien­sten/levensbeschouwingen. Telkens wordt met een vergelijkende aanpak gewerkt. Er zijn ook concrete oefeningen.

Eén van deze tentoonstellingen opstellen in of met je afdeling? Info en boeking bij Laura of Sien: laura.michiels@h-vv.be of sien.simoens@h-vv.be tel 03 233 70 32. Het bijhorende boek ‘Overgangsrituelen. Een brug tussen het andere en het gelijke’ over godsdiensten, levensbe-schouwingen en culturen is tevens gratis ontleenbaar via ons HVV-documentatiecentrum. Contacteer hiervoor Laura op laura.michiels@h-vv.be of 03 205 73 06Voor de beschikbaarheid van deze tentoonstelling is het aan te bevelen ruim op voorhand te reserveren. www.h-vv.be of 03 205 73 06

LEVENSBESCHOUWING EN DIVERSITEIT

gETALAGE2014

gEtalage 17

Prachtige en krachtige zwart-wit fototen-toonstelling (volledig of gedeeltelijk te ontlenen) over geloof en geloofsgemeen­schappen in ons land, o.a. ook met enkele foto’s van de vrijmetselaars. Sinds 2009 maakt Johan Jacobs fotoreportages over de verschillende religies en levensbeschou­wingen die in Antwerpen gevestigd zijn. ‘Geloof in mij’ toont een 50­tal fototriptie­ken van de religies die hij reeds bezocht en geeft zo een getrouw beeld van de enorme diversiteit in de grootstad. Op hetzelfde moment tonen de foto’s dat er heel wat raakvlakken zijn tussen de verschillende stromingen. Het is in die zin een uitnodiging om na te denken over hoe mensen in hun geloof met elkaar omgaan en over de wijze waarop we onze medemensen met andere

overtuigingen benaderen. De tentoonstelling portretteert 32 geloofs­gemeenschappen en bestaat uit 81 foto’s (50x50cm), 1 intropaneel, 2 videomontages en een brochure. Ze wordt gratis ter bes­chikking gesteld van de bruiklener, die wel moet zorgen voor een of meerdere tv’s/beeldschermen met DVD­speler. Zeven mensen werden geïnterviewd over hun levensovertuiging, waaronder een vrijzin­nige. In de tweede film antwoordt men op de vraag “Ge looft u in God?”. De bijhorende brochure ‘Geloof In Mij – over geloof en levensbeschouwing vroeger en vandaag’ (36 blz.) dient als aanvulling. Deze geeft inhoude lijke achtergrondinformatie over religie en le vensbeschouwing en kost € 2/stuk.

Voor info en boekingen: contacteer Laura, laura.michiels@h-vv.be tel 03 233 70 32 Op alle communicatie moet het sponsorlogo van de stad Antwerpen komen. De ontlener ver-zorgt het transport van en naar de locatie. Voor de be schikbaarheid van deze tentoonstelling is het aan te bevelen ruim op voorhand te reserveren. De minimum ontleningtermijn is vier weken. De bruikleenovereenkomst wordt afgesloten met Atlas Antwerpen.

GELOOF IN MIj

h18 Etalage

MERyEM KANMAZ

Tentoonstelling. 'Roots met taboe' toont een reeks portretten van allochtonen en asielzoekers, voor wie hun holebiseksua­liteit niet altijd evident is. De mensen die poseerden, hebben een erg diverse achter­grond. Ze komen uit landen als Polen, Tur­kije, Thailand, Indonesië, Pakistan, Nigeria, Marokko en de Verenigde Staten. Het zijn christenen, moslims, joden, hindoes of vrij­zinnigen, die allemaal hier bij ons leven. Sommige van de geportretteerde personen ontvluchtten hun vaderland op grond van hun seksuele geaardheid. Anderen zijn hier geboren en behoren al tot de tweede of derde generatie. Voor alle deelnemers geldt dat hun seksuele voorkeur taboe is in de directe of brede omgeving. Met een masker weliswaarHet masker speelt een centrale rol in de

ROOTS MET TABOE

Voor meer info over deze tentoonstelling: vragen naar Chloé Lenaerts - coördinatorHet Roze Huis – çavaria Antwerpen, Draakplaats 1, 2018 AntwerpenSecretariaat@hetrozehuis.be 03 288 00 84 www.hetrozehuis.be

Tentoonstelling. Veertien vrouwen uit Antwer­pen, zeven met Belgische en zeven met buiten­landse roots. Zij keken naar Antwerpen door­heen de filter van hun zintuigen en trokken zes hoogst persoonlijke foto's van 't stad. Vrouwen van alle leeftijden en standen. Hun individuele fotopanelen met telkens zes op­names hangen zusterlijk en zonder onder­scheid naast elkaar: blank­gekleurd, oud­jong,

ANTWERPEN VROUWELIjK VERZINNEBEELD

rijk­arm, scholier, transgender, minister, ac­trice, senator, vrouwen actief in Antwerpse middenveldorganisaties… De onderlinge verschillen lijken groot, maar één ding hebben ze gemeen: het zijn één voor één bevlogen vrouwen die ‘voor iets gaan’. Ze ontmoetten elkaar binnen dit fotoproject. Wat hen in het leven inspireert, blijkt uit hun fotopresentatie.

tentoonstelling. Dit masker staat symbool voor het gemaskerde leven dat veel hole­bi's met vreemde roots leiden. Dankzij het masker konden ze, als ze dit wensten, on­herkenbaar worden geportretteerd. Citaten van de geportretteerden zetten de foto's kracht bij. Het Roze Huis en de mensen­rechtengroep WISH vonden een aantal personen die voor de lens van JanKé wilden poseren.

LEVENSBESCHOUWING EN DIVERSITEIT

gETALAGE2014

gEtalage 19

De tentoonstelling bestaat uit 14 forex fotopanelen en een titelpaneel, allemaal 80 cm breed en 120 cm hoog. Alle 15 panelen zijn voorzien van een ophangsysteem. De tentoonstelling wordt gratis uitgeleend mits betaling van een waarborgsom. Het transport is voor rekening van de organisator. Voor reservaties of aanvraag technische fiche/bruikleencontract, con-tacteer laura.michiels@h-vv.be of bel naar HVV op 03 205 73 06

De 14 fotografes zijn: Annemie Turtelboom (België)Avdia Avrumutoae (Roemenië)Beatriz Negrety Condori (Bolivië) Belinda Backhovens (België­Duitsland) Elisabeth Masika Sekanabo (DRCongo)Elke Roels (België)Fatima Bali (België/Marokko)Kamini Mehra (India)Leona Detiège (België)Lieselotte Mees (België)Maja Buhbinder (Rusland/Joodse gemeenschap)Nina Sipryva (Oekraïne)Patricia Van Parys (België)Patsy Sörensen (België)

FILMS OVER LEVENSBESCHOUWING EN DIVERSITEITOnderstaande titels zijn tips voor uw activiteit. De meeste van deze films ontle-nen wij via Bevrijdingsfilms vzw. Je kunt een eigen film zoeken, maar vergeet dan niet om je met SABAM in orde te stellen.

g Beyond the Hills (Cristian Mungiu; 150 min., 2012) ­ Cannes 2012: Beste Actrice & ScenarioIntens vriendschapsverhaal., gebaseerd op waargebeurde verhalen, neergeschreven door de Roemeense schrijfster Tatiana Niculescu Bran. “Wanneer Alina Voichita komt opzoeken en haar probeert te over­tuigen om mee naar Duitsland te komen,

h20 Etalage

Wil je graag één van deze films vertonen? Contacteer Sien Simoens: sien.simoens@h-vv.be of 03 233 70 32 Eén filmvertoning per jaar per afdeling wordt vergoed door HVV-nationaal (aan-vraag uiterlijk een maand op voorhand indienen). De kostprijs wordt bepaald door de leveran-cier en hangt af van het aantal deelnemers. Tussenkomst HVV-nationaal beperkt tot 75€. Je kan een eigen titel uitzoeken, maar vergeet dan niet om je met SABAM in orde te stellen.

haalt ze het besloten, haast sektarische wereldje van het klooster helemaal overhoop.”

g The Master (P. Thomas Anderson; 137 min., 2012) ­ Zilveren Leeuw voor Beste Regie en zowel Philip Seymour Hoffman als Joaquin Phoenix wonnen een award voor Beste Acteur.De film speelt zich af na de Tweede Wereldoorlog waar de intel­lectuele man Lancaster Dodd (Hoffman) een nieuwe religieuze organisatie opricht, The Cause. De film is licht jes gebaseerd op het levensverhaal van L. Ron Hubbard, oprichter van Scientology, maar maakt ook gebruik van enkele kladversies van There Will Be Blood.

g Goodbye Morocco (Nadir M.; 98 min., 2012)Geïnspireerd door waargebeurde feiten mengt dit multicul­tureel drama elementen uit thriller, moordmysterie, film noir en passioneel drama. Een stijlvolle film over de blijvende span­ningen tussen het post­koloniale Europa, zwart­Afrika en de Arabische wereld.

g Houses with small windows (Bülent Öztürk) ­ De Vlaams­Koerdische regisseur won de prijs van de beste Europese kort­film tijdens het filmfestival van VenetiëDe film vertelt het verhaal van de 22­jarige Dilan die een ver­boden liefde met een jongen uit een naburig dorp bekoopt met haar leven. Haar broers voltrekken de eremoord en zoals de traditie het wil, moet de eremoord gecompenseerd worden en valt er nog een slachtoffer.Het gaat om een kortfilm, dus vertoning koppel je best aan een andere activiteit! Verde ling en rechten: te regelen op aanvraag.

g Die Fremde (2010 van Feo Aladağ) Turks aangrijpend familiedrama over tradities en eerwraak. De in Berlijn geboren Umay verlaat haar gewelddadige man Kemal en gaat met haar zoontje terug bij haar ouders wonen. Hier botst ze op onbegrip, haar familie beschouwt haar vlucht naar Duitsland als schande.

LEVENSBESCHOUWING EN DIVERSITEIT

gETALAGE2014

gEtalage 21

Lezing. Samen met zijn collega­filosoof Maarten Boudry schreef Johan Braeckman ‘De ongelovige Thomas heeft een punt’, een boek dat de mensheid tot kritisch denken wil aanzetten en dat komaf maakt met talloze uitingen van onkritisch denken. Het boek bespreekt historische en actuele overtuigingen die gebaseerd zijn op drogre­denen of denkfouten. Niemand is immuun voor pseudowetenschappen, bijgeloof of irrationeel denken, ook wetenschappers niet. Het verschil tussen dommeriken en slimmeriken is dat de slimmeriken beter in staat zijn om die domme ideeën te verde­digen.In de workshop ‘Kritisch denken voor jon­geren’, gegeven door Johan Braeckman,

KRITISCH DENKENDE ONGELOVIGE THOMAS HEEFT EEN PUNT

Een lezing met Johan en/of Maarten kan geboekt worden via: johan.braeckman@ugent.be en maarten.boudry@ugent.beDoelgroep workshop: leerlingen 1ste en/of 2de graad middelbaar onderwijs (maximum 15 leer-lingen) via HVV Ouderwerking, Feestcomité FVJ, HuJo, WLE.

analyseren we enkele items zoals het crea­tionisme, homeopathie, het monster van Loch Ness en klopgeesten. We bespreken op welke manier ‘kritisch denken’ hiermee omgaat. We maken interactieve oefeningen gebaseerd op onze eigen ervaringen. We discussiëren over de rol van kritisch denken in het onderwijs en in ons eigen leven.

Lezing. SKEPP is van mening dat alle men sen recht hebben op correcte infor­matieverspreiding. Vrij van religieuze of politieke opvattingen onderzoekt SKEPP beweringen en verschijnselen die volgens de huidige stand van de wetenschap bij­zonder onwaarschijnlijk of onmogelijk zijn. Er circuleren nogal wat rammelende theo­rieën in deze wereld. Lichtzinnig bijgeloof, ongetoetste hypothesen en irrationele

CORRECTE INFORMATIE

napraterij zijn helaas meer regel dan uit­zondering. Denk maar aan het florerende geloof in telepathie, astrologie, ufo’s, ho­meopathie, creationisme, kaartleggers, gra­fologie, de perpetuum mobile, wondermid­delen enzovoort. In de media krijgen deze zaken zoveel kritiekloze publiciteit dat veel mensen gaan geloven dat het om werke­lijke feiten, werkzame middelen of erkende stromingen gaat. SKEPP vraagt harde be­

h22 Etalage

wijzen en/of logische verklaringen in plaats van vergezochte en ongecontroleerde ver­haaltjes. Via een goed onderbouwd tijd­schrift en een website tracht SKEPP het grote publiek te informeren hoe de vork

in de steel zit. Tegelijk waarschuwt SKEPP voor gebakken lucht of regelrecht bedrog, dat zij door haar onderzoek maar al te vaak ontdekt.

Professor Johan Braeckman en/of Dr. Maarten Boudry geven tekst en boeiende uitleg bij pseu-dowetenschappelijke en paranormale onderwerpen. Meer info: johan.braeckman@ugent.be en maarten.boudry@ugent.be

Lezing. Jean­Pierre De Greve is sterren­kundige en specialist in de wetenschaps­communicatie. In zijn lezing vertelt hij op boeiende wijze hoe volgens de recentste

VAN BIG BANG TOT VANDAAG. ONTSTAAN EN EVOLUTIE VAN HET HEELAL

wetenschappelijke inzichten de kosmos ontstaan en geëvolueerd is vanaf de Big Bang tot vandaag.

Jean-Pierre De Greve, doctor in de astrofysica en emeritus professor van de VUB, staat garant voor een avontuurlijke en uitdagende lezing. Contact en info: Jean-Pierre.De.Greve@vub.ac.be

KRITISCH DENKEN

gETALAGE2014

gEtalage 23

OPVOEDING

Voorstelling door Anne Provoost: “Ik wilde een boek maken waarin de gangbare kijk op het leven helemaal wordt omgekeerd. In plaats van ervan uit te gaan dat de wereld bij aanvang bestaat, en dat elk kind dat ge­boren wordt er een plaats in krijgt, wilde ik vertrekken van de ervaring die ik zelf als kind had: ik dacht dat de wereld zich pas ontvouwde als ik hem betrad. In de psychologie noemt men dat gevoel ‘soli­psisme’. In gesprekken met jonge kinderen hoor ik regelmatig echo’s van deze ervaring: ze denken dat de wereld bij hen begint, en zich pas ontwikkelt naarmate zij die wereld ontdekken. Ik vind dat een mooie gedachte, die gelukkig stemt. Ouder worden betekent voor mij het omgekeerde: beseffen dat de wereld al heel lang bestaat, en dat het le­ven ook zonder mij zal blijven doorgaan. En dat is opnieuw een troostende gedachte”.Filosoferen met kinderen“Ik heb dit verhaal al tientallen keren voorgelezen, aan kinderen zowel als aan volwassenen, in verschillende landen en culturen. De vragen die bij de lezers op­komen zijn divers en filosofisch. Wie is de vrouw van mijn leven? Wie is de man van mijn leven? Hoe zijn de personages aan elkaar verwant? Waarom is de koffer van Kej zo vol? Waar komt Kej terecht? Wat laat ze achter? Wat zat er in mijn koffer toen ik werd geboren? Zitten er dingen in die ik nog niet heb gevonden? Heeft mijn

SPRINGDAG

vriendin meer geluk met wat er in haar kof­fer zit? Als ik op een ander continent was geboren, had ik evenveel in mijn koffer zit­ten? Zijn er kinderen die met een lege kof­fer aankomen?An (de illustrator) en ik hebben ons bij onze gesprekken erg geamuseerd met de 'maatschappijkritiek' van het verhaal. Heb­ben de ouders het te druk, en komt de echte warmte van de grootouder? We heb­ben lang gediscussieerd over de 'bagage' van de vader en de moeder. De moeder brengt al het nodige mee, de vader een paard. Wat zegt die over hun rollen en hun plaats in het gezin? We vonden het ook mooi dat Kej zelf beslist wanneer haar tijd is gekomen. We hebben het voor de grap wel eens 'ons boek over vrijwillige levensbeëin­diging' genoemd. En als we ernstig waren, noemden we het geen kinderboek, maar een 'grootouder­en­kinderboek'.”

Anne brengt het verhaal met een PowerPoint en leest het hele boek, met achter of boven haar tekeningen zonder tekst. Meer info: anne.provoost@skynet.be

h24 Etalage

Lezingen door Hilde Leonard

g De taal van je kind: een stukje ontwik­kelingspsychologie, gericht op het beter be­grijpen van behoeften, emoties en gedrag van kinderen. Dit kan betrekking hebben op een zeer specifieke leeftijdsfase (bv. baby's in de eerste levensmaanden) of op een lang ere periode (vb. peuters en kleuters).

g Omgaan met agressief gedrag van kin deren: visie op oorzaken, vormen van agressief gedrag, met de klemtoon op tips voor de aanpak ervan.

g Opvoeden tot weerbaarheid: aan kno­pingspunten in het dagdagelijkse leven om

HET ONDERSTEUNEN VAN DE WEERBAARHEID VAN KINDEREN IN DE OPVOEDING

de weerbaarheid van kin­deren te ondersteunen.

g Pesten: wat is het wel, wat is het niet, hoe komt het dat er gepest wordt? Wat kan je als ouder doen op het moment dat je ont­dekt dat je kind betrokken is bij pestgedrag?

g Verwenning bij kinderen: Wat is ver­wenning? Het verschil tussen leuke ver­wen ning en ongezonde vormen van ver­wenning. Welke zijn de oorzaken en hoe kan ik verwenning als ouder voorkomen?

g Hoe vanzelfsprekend is opvoeden? Een kritische reflectie over mogelijkheden en grenzen van opvoeding.

In een lezing van ongeveer één uur biedt Hilde Leonard een uitdagende, niet altijd vanzelfspre-kende kijk op het thema. Tijdens het tweede deel van de avond kunnen de deelnemers met elkaar in gesprek gaan. Ter afronding is er de mogelijkheid om vragen te stellen. Een ouderavond duurt ongeveer 2 uur en kost 275 euro plus verplaatsingskosten aan 0,35 euro/km vanuit Scheldewindeke (heen en terug). Contact en boeking: hilde.leonard@pandora.be

STRESSKIDS. MIjN KIND IS ONHANDIG. HOE BRENG IK MIjN KIND STRUCTUUR BIj?

Lezing door Wendy Peerlings. Wendy is als therapeute, auteur, docent en spreker een veelgevraagd deskundige op het vlak van ervaringsgericht en al doende aanpakken van leer­ en ontwikkelingsproblemen bij kin­deren.Over stresskids: Heel wat kinderen be zwij­ken onder de druk van school, omgaan met

hobby’s en omgang met vriendjes. Presta­ties worden niet meer gemeten aan inzet en creativiteit maar aan snelheid en pun­ten scoren. Het gevolg is dat veel kinderen rondlopen met stress, angsten, lichamelijke klachten en slaapproblemen. Tijdens deze voordracht krijg je tips om je kind weer in balans te krijgen.

OPVOEDING

Laatste boek van Wendy: ‘Normale kinderen, ze bestaan! Waarom niet elk probleem ook een stoornis is’. Contact en boeking: wendy.peerlings@telenet.be

gETALAGE2014

gEtalage 25

Tentoonstelling. Bijna 1 op 10 kinderen in Vlaanderen wordt in armoede geboren. Professionele fotografen en – uniek aan deze expo ­ ook kinderen maakten foto’s van deze schrijnende situatie. De foto’s weerspiegelen hun beleving, hun kijk en hun gevoelens. De tentoonstelling is het resultaat van een armoedebestrijdingspro­ject dat in 2010 in Antwerpen uitgevoerd werd door OASeS (Centrum voor Onge­lijkheid, Armoede, Sociale uitsluiting en de Stad, van de Universiteit Antwerpen), Agorakring (vrijzinnige­humanistische kring voor studie en actie in verband met samen­levingsopbouw) en Brandpunt (een vereni­ging van sociale fotografen).

ARMOEDE DOOR KINDEROGEN

Informatie: Remi Baekelmans: remi.baekelmans@skynet.beDe ontleningstermijn is flexibel. Ontlening is gratis, mits een te bespreken waarborg voor verze-kering tijdens de tentoonstellingsperiode. Er kan een selectie van de werken worden gemaakt aangepast aan de locatie. Tevens is er de mogelijkheid om extra activiteiten (lezing, rondleiding etc.) te voorzien. Het vervoer (incl. opstellen en afbreken) wordt geregeld door de organisator.

The missing Link (Fabio Wuytack; 45 min., 2012) Vlaanderen is nog steeds één van de welvarendste regio's van Europa, maar toch is er veel armoede. In deze documentaire van Fabio Wuytack vertellen vier opgeleide ervaringsdeskundigen in de armoede over hun bewogen levensgeschiedenis.

FILM/DOCUMENTAIRE OVER ARMOEDE

Armoede draait niet alleen om een ge brek aan geld, maar ook over respect en uitslui­ting. Dat is na het zien van de documen­taire wel duidelijk.

KP aankoop documentaire 15€ via http://www.de-link.net/?page_id=1297. Ontlening of vertoning op locatie in Antwerpen via Klappei, Klappeistraat 2, 2060 Antwerpen.

ARMOEDE

h26 Etalage

Tentoonstelling. Het ICRH, een onderzoeks­centrum verbonden aan de Universiteit Gent (www.icrh.org) onder leiding van Prof Dr. Marleen Temmerman, stelt een bijzondere tentoonstelling ter beschikking.‘Verborgen Zorgen’ wil bijdragen aan de pre­ventie van seksueel en gendergerelateerd geweld tegen vrouwen met of zonder verblijfs­statuut in België. Het participatieve project is een initiatief van ‘ICRH Global’, een vzw van het ICRH/UGent, met de steun van de Koning Boudewijn Stichting. Acht sleutelvrouwen met verschillende ver blijfs ­s ta tuten zijn de drijvende kracht van het pro ject. Ze bouwden een intercultureel netwerk uit van vrouwen die rechtstreeks of onrechtstreeks met geweld zijn geconfronteerd.Het resultaat is een sterke fototentoonstelling die hun ervaringen weerspiegelt. Foto’s, inter­

VERBORGEN ZORGEN

views en verhalen uit hun leefwereld, tonen de aard en impact van het geweld op deze vrou­wen evenals de drempels en de leemtes die zij ervaren op vlak van preventie en hulpverle­ning. Een 40­tal vrouwen, gerekruteerd uit het netwerk vertellen en verbeelden hun verhaal.Bij de foto’s (ongeveer 120) en teksten (verha­len/quotes) van de tentoonstelling hoort ook een boekje dat naast de verhalen en beelden uit hun leefwereld ook een wetenschappelijk luik bevat met de resultaten uit de interviews met deze vrouwen.

De tentoonstelling wordt gratis uitgeleend. Mits het overmaken van een waarborg van € 200, vooraf-gaand aan de uitlening: IBAN: BE71 2900 2059 7969 BIC/Swift: GEBABEBBReserveren kan u door een email te sturen naar icrh@ugent.be met: plaats van de tentoonstelling/duur (max 1 maand)/datum van afhaling/teruglevering Ellen Taets, ICRH Secretariaat: icrh@ugent.be

Wij bevelen twee sprekers aan die de ma­terie door en door kennen en voor de HVV­ afdelingen in Vlaanderen willen spreken:Lutgart Van Parijs is schrijfster (Versluiering van Geweld, 2008) en activiste. Ze is mede­stichtster van de vormingsgroep ZIJN en van de Beweging tegen Geweld.

Meer info via Lutgart: lutgart.van.parijs@skynet.be

Hilde Genetello is licentiate klinische en ontwikkelingspsychologie en is gespecialiseerd in de begeleiding van kinderen vanaf kleuter­leeftijd voor angstproblemen, woede, agressie en gedragsproblemen, depressie en verwer­kingsproblemen na echtscheiding, overlijden en trauma. Ze begeleidt ook jongeren, volwas­senen, koppels en gezinnen.

Meer info via Hilde: hildegenetello@hotmail.com Tel: 056 45 58 64 – 0476 53 69 81

ARMOEDE

gETALAGE2014

gEtalage 27

Jan Van Bavel geeft lezingen over overbevolking, voor meer info: Jan.VanBavel@soc.kuleuven.be

Björn Siffer: “We zijn op weg naar 11 miljard aardbewoners, maar onze grondstof­

fen zijn eindig en steeds grotere delen van de wereld worden onbewoonbaar. Het

is duidelijk dat deze uitdaging op ons afkomt en dat we humanistische oplossingen

zullen moeten bedenken om niet in de barbarij te belanden. Sommige maatregel­

en zullen rigide zijn, op plekken en in landen waar het probleem acuut is. Andere

maatregelen zullen zacht zijn en werken op de lange termijn. Want overbevolking

is meestal het gevolg van armoede en van gebrek aan onderwijs. We produceren

genoeg voedsel, maar het is niet eerlijk verdeeld. Onderwijs is dé hefboom bij uit­

stek om uit armoede te geraken en om kennis te verwerven over anticonceptie,

maar in grote delen van de wereld blijft onwetendheid troef. Vrijzinnige human­

isten hebben de maatschappelijke plicht om dit thema ter harte te nemen.”

OVERBEVOLKING

Lezing door Jan Van Bavel. Moeten we dringend iets doen aan de bevolkingsex­plosie? Hoe komen we aan meer dan 7 mil­jard mensen? Wat als deze groei zich verder zet? Professor en socioloog Jan Van Bavel tekent diverse toekomstscenario’s, ook sce­nario’s waar het gedaan is met die verdere groei. Met inzet van humane middelen,

MET 7 MILjARD EEN TOEKOMSTSCENARIO

met volle respect voor de mensenrechten. Deze presentatie biedt een heldere stand van zaken. En nodigt uit tot verder debat. Debat over hoe om te gaan met het huidige grote aantal mensen. Debat over hoe te ko­men aan een bevolkingsaantal dat draaglijk is voor de aarde, en aan systemen voor een eerlijke verdeling van de rijkdom der aarde.

h28 Etalage

Lezing door Dirk Van Braeckel. Er zijn nu al meer dan 7 miljard mensen op de aarde en het einde van de groei is nog niet in zicht. Een al te hoge fertiliteit gaat ten koste van de gezondheid en het welzijn van vrouwen, kinderen en koppels. Daarnaast zijn er ook negatieve effecten op economische en so­ciale ontwikkeling, en zorgt de toename van de bevolking voor verdere opwarming van het klimaat, uitputting van grondstof­fen en verlies aan biodiversiteit. Ondanks deze vaststellingen slaagt de internationale

BEVOLKINGSGROEI EN DUURZAAMHEID

gemeenschap er maar niet in om voor­behoedsmiddelen toegankelijk te maken voor iedereen die daar behoefte aan heeft. De oppositie van religieuze leiders is daar niet vreemd aan, maar er zijn ook andere me chanismen en factoren die het moeilijk maken om de bevolkingsgroei af te rem­men. Dirk Van Braeckel (Universiteit Gent) geeft een overzicht van de bevolkingspro­blematiek en vraagt zich luidop af hoe het tij kan gekeerd worden.

Dirk Van Braeckel van het International Centre for Reproductive Health (Universiteit Gent) geeft lezingen in heel Vlaanderen, meer info: Dirk.VanBraeckel@UGent.be

Lezing door Ward Bosmans. Terra Reversa is een denk­ en doegroep die ervan uitgaat dat ons huidig economisch systeem niet veralgemeenbaar is voor de hele aarde en onmogelijk doorgetrokken kan worden naar de toekomst. Daartegenover stelt de groep dat er nood is aan een ander ontwik­kelingsmodel dat steunt op de beginselen van de ecologische economie en mondiale

ZIjN WE MET TEVEEL? DE HUISHOUDING VAN EEN DICHTBEVOLKTE WERELD, EEN PRESENTATIE

rechtvaardigheid. Deze presentatie behan­delt de problematiek van een snel groei­ende wereldbevolking: de gegevens, een verklaring van de snelle groei, de vooruit­zichten, methodes om in te grijpen uit het verleden, de huidige opties van de UNO. Actuele uitdagingen voor ons: vergrijzing, migratie, het andere paradigma.

Deze presentatie wordt gegeven door Ward Bosmans, contact en info:ward.bosmans@terrareversa.be

OVERBEVOLKING

gETALAGE2014

gEtalage 29

ECOLOGIE

Workshop/Lezing door Steven Vromman. Ben je organisator van een fuif, schoolfeest, lentefeest, Feest Vrijzinnige Jeugd, wa­felenbak of mosselsouper, en wil je meer informatie en know­how over duurzaam organiseren?Dan kan je een workshop plannen met Steven Vromman (De Low Impact Man). Steven vertelt welke mogelijkheden er zijn om duurzamer te organiseren. Tevens reikt hij een resem tips & tricks aan. De aanleiding voor Steven Vromman om workshops en lezingen rond duurzaam or­ganiseren te starten, was het besef dat we op een te grote voet leven. We hebben een manier van leven die niet vol te houden is.

DUURZAAM ORGANISEREN

De levensstijl van de gemiddelde Belg is erg veeleisend. Als iedereen zo zou leven, dan heb je twee planeten extra nodig. Hij vroeg zich af of het mogelijk was om een goed le­ven te hebben binnen de grenzen van onze planeet, met een ecologische voetafdruk die een derde kleiner is. Als je alle tips voor een zuiniger leven toepast, wat voor leven heb je dan? Is het nog leefbaar of moet je dan terugvallen op een kluize naars be­ s taan? In deze workshop gaat Vromman in op concrete mogelijkheden om ieders eco­logische voetafdruk te verkleinen. Van wieg tot graf, van poetsen tot feesten: alle belangrijke domeinen van het leven komen aan bod.

Steven Vromman - Low Impact Man - Achterstraat 32D, 9040 Gent, 0486 07 26 06 Skype: steven7700 - www.lowimpactman.be

Lezing door Peter Tom Jones. Het respec­teren van de ecologische grenzen is de niet­onderhandelbare basis voor onze so­ciale en economische ontwikkeling, stelt de gerenommeerde Britse Sustainable

DE TRANSITIE NAAR DUURZAAMHEID: PLEIDOOI VOOR EEN SySTEEMVISIE

Development Council. Gegeven de urgen­tie van het sociaal­ecologische vraagstuk volstaan kleine, stapsgewijze optimalisa­ties niet meer. Een systeemtransitie dringt zich op: het betreft grondige veranderin­

h30 Etalage

Boeking en info bij professor Peter Tom Jones: Peter.Jones@mtm.kuleuven.be – Peter geeft avondlezingen. Niet de afstand maar de goede ligging t.o.v. treinstations die rechtstreeks bereik-baar zijn vanuit Leuven is belangrijk (of eventueel iemand die hem kan afhalen aan het station). Typisch honorarium is 350 euro, alles inbegrepen.

gen van structuren, culturen en praktijken. Gezien de meervoudige barrières is dit een langdurig proces, dat zich over twee tot drie generaties zal uitsmeren. In een tran­sitie wordt het radicalisme van de doelstel­lingen verbonden met het pragmatisme van de aanpak. De wereld van de ingenieurs en product ontwikkelaars heeft duidelijk een grote rol te spelen in de radicale verduurza­ming van de productieprocessen. Schone technologieën, slim sluiten van kringlopen (bv. zeldzame aarden), intelligent ecodesign

en nieuwe businessmodellen zijn onmisbaar om de (systeem)technologische component van de duurzaamheidtransitie in te vullen. Om de (wetenschappelijk gefundeerde) Fac­tor 10­doelstelling (daling milieu­impact met 90% in enkele decennia) te realiseren, zijn er echter tegelijkertijd ook veranderingen nodig op het niveau van wetgeving, gedrag, wereldbeeld en ethiek. Een echte transitie is dus veel méér dan alleen technologische in­novatie. Het is net deze integrale systeemvisie die centraal staat in zijn lezing.

Lezing. Onze samenleving steunt op het absurde idee van materiële overvloed en immateriële schaarste. We doen alsof de planeet oneindig is en plegen er dermate roofbouw op dat het overleven van de menselijke soort in gevaar komt. Anderzijds bouwen we via auteursrechten en patenten artificiële muren rond menselijke kennis om sharing en samenwerking zo moeilijk mogelijk te maken.Het peer­to­peermodel, geïnspireerd door open source, wil die logica omdraaien. Om

DE WERELD REDDEN. MET PEER-TO-PEER NAAR EEN POSTKAPITALISTISCHE SAMENLEVING

de wereld te redden, dringt zich een herlo­calisering van de productie op en een uit­breiding van globale samenwerking op vlak van kennis, code en design.

Jean Lievens was redacteur van Vonk en freelance journalist, gespecialiseerd in financiële berichtgev-ing en B2B-copywriting voor onder meer ING, Delta Lloyd en G4S. Momenteel is hij ambtenaar voor de stad Brussel. Jean heeft geen wagen en is aangewezen op openbaar vervoer, dus eventueel vervoer van en naar dichtstbijzijnde station is aangewezen als je een lezing boekt. jean@jeanlievens.be

ECOLOGIE

gETALAGE2014

gEtalage 31

MIJN KLEINE TUIN VAN EDEN

Lezing door Dirk Holemans. Onze samen­leving zit vast in een dilemma. We heb­ben enerzijds economische groei nodig om onze sociale zekerheid veilig te stellen, ander zijds vragen we nu al meer van onze aarde dan ze kan dragen. Om het leefmilieu te beschermen, moeten we komaf maken met economische groei. Maar dan wordt ons economisch systeem onstabiel. Dit di­lemma ­ onduurzaam of onstabiel ­ vormt het vertrekpunt van het boek Prosperity without Growth van de Britse econoom Tim

WELVAART ZONDER GROEI, KAN DAT?

Jackson.De auteur stelt de noodzaak van econo­mische groei ter discussie en laat zien wat welvarend zijn werkelijk betekent. Boven­dien geeft hij aan hoe we uit dit dilemma geraken door de ontwikkeling van een nieu­we economie die ecologische investeringen en een groene diensteneconomie centraal stelt. Hij biedt ons alternatieven om vol aan het leven deel te nemen zonder een beroep te hoeven doen op steeds nieuwe materiële consumptie.

Wil je Dirk contacteren voor een lezing? Info: dirk.holemans@oikos.be

Lezing door Dirk Holemans. De voorbije twee jaar bouwde Oikos een academisch netwerk uit op het vlak van stedelijkheid. Twintig onderzoekers en professoren uit verschillende domeinen maakten een analyse op van de 'staat van de stad'. Hoe staat het onder meer met wonen, ecolo­gie, participatie en diversiteit in de stad? Vanuit deze analyse schetsten ze de grote uitdagingen en de krachtlijnen voor een toekomstgerichte stad. Het resultaat van deze denkoefening is het boek ‘Mensen

MENSEN MAKEN DE STAD

maken de stad’ van Oikos­coördinator Dirk Holemans. Oikos vertrekt vanuit de analyse dat het gangbare economische model eco­logisch niet duurzaam is, en dat de emanci­patie van velen in onze samenleving en in de wereld nog lang niet voltooid is. Oikos behandelt alle dimensies van dit streven naar verandering: de onderliggende ethiek, de analyse van de bestaande toestand, de ontwikkeling van alternatieven en de poli­tieke strategie.

Wil je Dirk contacteren voor een lezing? Info: dirk.holemans@oikos.be

ECOLOGIE

h32 Etalage

Wil je graag één van deze films vertonen? Contacteer Sien Simoens: sien.simoens@h-vv.be of 03 233 70 32 Eén filmvertoning per jaar per afdeling wordt vergoed door HVV-nationaal (aan-vraag uiterlijk een maand op voorhand indienen). De kostprijs wordt bepaald door de leverancier en hangt af van het aantal deelnemers. Tussenkomst HVV-nationaal beperkt tot € 75. Je kan een eigen titel uitzoeken, maar vergeet dan niet om je met SABAM in orde te stellen.

g Blue Gold World Water Wars (Sam Bozzo; 89 min., 2008)Boeiende documentaire over de watercrisis die op onze planeet dreigt als gevolg van vervuiling, overbevolking, overontwikkeling van de land­bouw en winstbejag van multinationals die de privatisering van watervoorzieningen doordruk­ken.

g Capital (Costa-Gravas; 114 min., 2012)Stijlvolle satire over financiële praktijken en machtsspelletjes, met doordachte beschou ­ w ingen over het vastgelopen kapitalistische sys­teem. “Le Capital is voor de bankwereld wat Po­lanski's The Ghostwriter voor de politiek was.”

g Behind the redwood curtain (Liesbeth De Ceulaer, Belgische, 50 min., 2013) Het Amerikaanse Redwood Forest is een beslo­ten wereld die tot de verbeelding spreekt. Het woud bestaat uit enorme sequoia’s en geeft onderdak aan verschillende gemeenschappen. Maar de oprukkende verstedelijking dreigt het gordijn open te breken… Blik op een unieke biotoop. De verdeling van deze documentaire verloopt via de regisseur, Liesbeth De Ceulaer, zelf. In­dien u interesse heeft in deze documentaire, gelieve HVV dan tijdig te contacteren.

FILMS OVER ECOLOGIE

Onderstaande titels zijn tips voor uw activiteit. De meeste van deze films ontlenen wij via Bevrijdingsfilms vzw. Je kan een eigen film zoeken, maar vergeet dan niet om je met SABAM in orde te stellen.

ECOLOGIE

gETALAGE2014

gEtalage 33

UIT HET LEVEN GEGREPEN: DE TWEE GROTE OORLOGEN

Museumbezoek. Het In Flanders Fields Mu­seum brengt het historische verhaal van de Eerste Wereldoorlog in de West­Vlaamse frontstreek. Het is gevestigd in de heropge­bouwde Lakenhallen van Ieper, een belang­rijk symbool van oorlogsleed en van we­deropstanding daarna. De volledig nieuwe permanente tentoonstelling (opening 11 juni 2012) vertelt over de inval in België en de eerste maanden van de bewegingsoorlog, de vier jaar stellingenoorlog in de Westhoek ­ van het strand van Nieuwpoort tot de Leie in Armentières ­, het einde van de oorlog én

IN FLANDERS FIELDS MUSEUM

over de voortdurende herdenking sindsdien.Maar het In Flanders Fields Museum is nog veel meer dan een permanente tentoon­stelling. Er is een actuele educatieve wer­king voor scholieren uit binnen­ en buiten­land, naast ook een cultureel en artistiek programma. In het kenniscentrum van het museum kan elke bezoeker nog dieper in­gaan op deze dramatische periode uit de wereldgeschiedenis. Individueel kan men er op zoek naar het grote, mondiale achter­grondverhaal en naar de zeer persoonlijke of lokale geschiedenis.

Voor reservaties kun je mailen naar reservaties.iffm@ieper.be of hen contacteren tijdens de kantoor uren op 057 23 92 20

h34 Etalage

Museumbezoek. Tijdens de Tweede Wereld oorlog werd de Kazerne Dossin door de Duitse bezetter ingezet als ver­zamelkamp voor joden en zigeuners uit België. Van hieruit werden meer dan 25.000 joden en zigeuners gedeporteerd naar het concentratiekamp Auschwitz­Birkenau.Het vernieuwde museum formuleert zijn nieuwe missie zo:"Kazerne Dossin vertrekt vanuit het histo-rische verhaal van Jodenvervolging en de Holocaust in relatie tot de Belgische ca-sus, om te reflecteren over hedendaagse fenomenen van racisme en uitsluiting van bevolkingsgroepen en discriminatie om-wille van afkomst, geloof, overtuiging, huidskleur, geslacht, geaardheid. Aldus op-gevat, draagt dit museum fundamenteel bij tot een educatief maatschappelijk project waarin burgerzin, democratische weer-baarheid en verdediging van individuele basisvrijheden centraal staan."

KAZERNE DOSSIN

Op drie verdiepingen wordt het verhaal van de Holocaust en de Kazerne Dossin verteld. Hierbij wordt vertrokken van de Belgische context, waarbij elementen als de opkomst van het antisemitisme, de Duit­se bezetting en de collaboratie aan bod komen. De Jodenvervolging wordt zowel vanuit het perspectief van de slachtof­fers als de daders besproken. Ook de hulp die aan slachtoffers werd verleend, krijgt binnen deze permanente tentoonstelling zijn plaats. Vanuit dit verhaal wordt de bezoeker uitgenodigd na te denken over fenomenen van racisme en uitsluiting. Ver­schillende mechanismen die geleid hebben tot deze volkerenmoord worden kritisch besproken. Op de bovenste verdieping is er plaats voor tijdelijke tentoonstellingen, die een ruimere invulling krijgen. Zo zijn er o.a. kunst­ en fototentoonstellingen in verband met mensenrechten te zien.

Voor reservaties: Kazerne Dossin, Goswin de Stassartstraat 153, B-2800 Mechelen (België)Telefoon ma - vrij: + 32 (0) 15 29 06 60 (info en reservaties) Telefoon zat - zon: + 32 (0) 15 28 86 40 (noodnummer) Fax: + 32 (0) 15 29 08 76 E-Mail: info@kazernedossin.eu

UIT HET LEVEN GEGREPEN

gETALAGE2014

gEtalage 35

Lezing door Katrien Van Hecke. Zowat hon­derd jaar geleden brak de Eerste Wereld­oorlog uit. Stille getuigen vinden we tot in de kleinste dorpen: gedenkplaten met niet te tellen namen van gesneuvelden. Op militaire begraafplaatsen legers dominoste­nen, onvermoeibaar bij het appel. Stapels historische werken geven ons wapenfeiten en duiding over de politieke drijfveren, de socio­economische mechanismen. Maar echt sprekend is alleen de literatuur. Hoe kwamen Jan Met De Pet en Marietje Van De Bakker die vijf lange jaren door? Wat deden ze om de honger en de angst te stillen? Hoe ondraaglijk was de klop op de deur van de postbode? Wat ging er door soldaten heen

DE GROTE OORLOG IN ROMANS

Geïnteresseerd in deze lezingen? Katrien Van Hecke, jeugdauteur en historicus van opleiding, geeft je meer uitleg: katrienvanhecke@telenet.be tel 09 223 07 97 of 0473 29 21 58

wanneer het vijandelijke mitrailleurvuur begon te ratelen of granaten hun stellingen de grond inboorden? Romans brengen ons tussen de jongens in de loopgraven, naast de verpleegsters in de veldhospitalen, bij de achterblijvers aan de keukentafels en laten ons in ontroering achter. Troost schuilt in de onverwoestbare humor, de schoonheid van de taal en het impliciete pleidooi voor meer democratie. Een overzicht van Grote Oorlogsromans, autobiografieën en de schrijvers uit verschillende landen. Frap­pante fragmenten worden voorgelezen, er is ook een projectiepresentatie en een uit­gebreide literatuurlijst.

Tentoonstelling en documentaire. In mei 2012 trokken duizend jongeren uit heel Europa naar de vernietigingskampen in Auschwitz. De Trein der 1000 wil de herin­nering aan deze gruwel levend houden. De laatste getuigen uit deze kampen vergezelden de jongeren op deze indruk­wekkende reis. Voor Limburg werden twee Hasseltse scholen uitgekozen op basis van hun eerdere inzet voor herinneringsedu­catie: KTA1 en KTA2 Villers. Dit leidde tot een unieke samenwerking tussen scholen

TENTOONSTELLING: DE TREIN DER 1000

h36 Etalage

LOUIS PAUL BOONen verschillende verenigingen. De jongeren zijn de nieuwe getuigen en laten jullie graag kennismaken met hun indrukken. Op deze tentoonstelling zal in woord en beeld weergegeven worden welke ervaringen de jongeren mee naar huis brachten.

Meer info over deze tentoonstelling: Monique Sevens - hvvlimburg@telenet.be

Museumbezoek. ‘Red Star Line Museum’ is een reis naar het verleden en een ontmoe­ting met het heden. Migratie mag ondertus­sen een ander gezicht hebben gekregen, de menselijke kant van migratie is tijdloos en universeel.In de historische loodsen van de legendarische rederij met de rode ster in de vlag, is vandaag het’ Red Star Line Museum’ gevestigd. Hier wordt het verhaal verteld van de miljoenen Europeanen die moedig of wanhopig genoeg

RED STAR LINE MUSEUM

waren om hun oude leven achter te laten, op zoek naar een beter bestaan. Via een emotio­nele rollercoaster van hoge verwachtingen en diepe teleurstellingen, jagende adrenaline en slapeloze nachten gaat het richting droom die werkelijkheid wordt. Of niet. De voormalige havenloodsen van ‘Red Star Line’ zijn de per­fecte plek om de verhalen van talloze reizigers tastbaar en zichtbaar te maken. In deze inspi­rerende omgeving worden hun dromen en verzuchtingen tot leven gewekt.

Voor reservaties: Red Star Line Museum, Montevideostraat 3, 2000 Antwerpentel. +32 3 298.27.70 redstarline@stad.antwerpen.be

UIT HET LEVEN GEGREPEN

gETALAGE2014

gEtalage 37

Voorstelling. Leven we in de beste der werelden? Domme vraag, uiteraard niet. Lees er maar ‘Candide’ (1755) van Voltaire op na. De verschrikkelijke, onvoorstelbare waanzinnige avonturen die deze arme brave ziel moest beleven, vooraleer hij tot het finale inzicht komt: ‘il faut cultiver notre jardin’, niet meer en niet minder dan dat. Een eenvoudig oprecht bestaan om de wreedheid en de kwade trouw in deze wereld het hoofd te kunnen bieden. Maar welke avonturen! Oorlogen, duels, piraterij, schipbreuken, openbare terechtstellingen, martelingen, verkrachtingen, herrijzenis uit de dood… aan de lopende band. En de liefde natuurlijk, die niet meer dan een poppenkastvertoning lijkt te zijn.

WANDELINGEN/VOORSTELLINGENCANDIDE

Een wervelwind, een stortvloed van de meest onwaarschijnlijke, maar helaas al te menselijke gebeurtenissen. En dat alles met de nodige overdrijvingen wat het ver­haal een aanstekelijke, groteske vaart geeft. De lach is nooit uit de lucht! Hoezeer Vol­taire de vinger op de open wonde legt die het leven nu eenmaal is.Voltaire veroordeelde de doodstraf, de sla­vernij, alle bijgeloof, de wreedheid begaan in naam van het christelijk geloof, religieus obscurantisme… Was pleitbezorger van el­ementaire mensenrechten (18de eeuw!), van sociale rechtvaardigheid, van volledige vrijheid van meningsuiting, rede versus irra­tionalisme… een humanist kortom.

Candide wordt gespeeld door Jacky Tummers, regisseur en acteur. Duur ongeveer 1 uur 20 mi-nuten. Vervoeronkosten buiten Oost- of West-Vlaanderen 20 euro. Vrijdag en zaterdagavond + zondagnamiddag is voor hem het beste. Een avond in de week is ook mogelijk. Wat Limburg en Antwerpen betreft liefst de zondagnamiddag of voormiddag (11u). Contact: evavdb@mac.com

Het Erasmushuis in Anderlecht bezit een dubbele tuin: een kruidentuin aangelegd door René Pechère (1989) en een Filoso­fische Tuin door Benoît Fondu (2000) in sa­menwerking met vier artiesten (Catherine Beaugrand, Marie­Jo Lafontaine, Perejaume en Bob Verschueren).De tuin van Erasmus is een tuin van genot en kennis, bestaande uit een eerste tuin met geneeskrachtige kruiden van tuinar­

HET ERASMUSHUIS EN DE DUBBELE TUINEN

chitect René Pechère (1987). In deze tuin, die je als een botanisch portret van de hu­manist zou kunnen zien, worden ongeveer

h38 Etalage

honderd planten uit de 16de eeuw ge­kweekt, die Erasmus gebruikte om zichzelf bij ziekte te behandelen. Achter deze ‘tuin van het lichaam’, ligt een tweede tuin, die als het ware de tuin van de eerste tuin is. Het is een filosofische tuin die behulpzaam kan zijn bij het denkbaar maken van de wereld. Op basis van de tekst ‘Het religieus banket’, die de humanist na zijn verblijf in Anderlecht (1521) schreef, werden in de lente van 2000, een aantal ‘cartografische perken’ aangelegd, waarin bezoekers plant­

en en bloemen kunnen bewonderen die Erasmus ­ de eerste grote Europeaan ­ be­keek tijdens zijn talrijke reizen. Deze plek, een tuin van het lichaam en een tuin van de wereld, herbergt een aantal ‘filosofische kamers’ ontworpen door hedendaagse kunstenaars. Al deze kamers vormen een uitnodiging voor het verpozen om van de voorbijglijdende tijd te genieten of van ge­dachten te wisselen met vrienden, want zo­als Erasmus zei: “Daar waar vrienden zijn, daar is rijkdom".

Alle dagen open, behalve op maandag, van 10u00 tot 18u00Erasmushuis - Kapittelstraat, 31 - 1070 BrusselTel. + 32 2 521 13 83 - Fax + 32 2 527 12 69 - E-mail : info@erasmushouse.museum

De roman 'Het hermetisch zwart' (L'Oeuvre au noir) van Marguerite yourcenar ver­scheen in 1968. Hoofdpersonage is Zeno Ligre. Zeno is humanist, filosoof, dok­ter en alchemist tijdens de Renaissance. Zijn kennis heeft hij opgedaan tijdens zijn zwerversbestaan. Zijn kritische geest, zijn wetenschappelijke bezigheden en zijn on­thullingen ergerden de kerk mateloos.’ Her­metisch zwart’ bestaat uit drie grote delen: Zeno’s leven als zwerver, zijn ondergedoken leven en zijn tijd in de gevangenis. Zeno staat symbool voor de mens die zoekt naar

waarheid en die niet kan verzwijgen. Dit doet hij omgeven door tijdgenoten onder wie sommigen hem begrijpen en anderen niet. Dat moet hij eerst met zijn vrijheid bekopen en daarna ook met zijn leven. De dood van het personage vertoont gelijkenis­sen (hij wei gerde immers zijn mening te her­zien) met die van Giordano Bruno.Marguerite yorucenar koos Brugge uit om haar held Zeno zijn levensverhaal te laten beleven. Wandel mee langs de plaatsen waar én Marguerite yourcenar én Zeno in Brugge

MARGUERITE yOURCENAR, ZENO EN BRUGGE

WANDELINGEN/VOORSTELLINGEN

gETALAGE2014

gEtalage 39

verbleven. De wandeling leidt u langs de Markt, de Wollestraat, de Burg, de Vis­markt, het stadspark, het hotel de Orange­rie, het huis Zeno, het Groeningemuseum, het Sint­Janshospitaal... Komen aan bod: de plaatsen waar Zeno geboren is, als kleine jongen verbleef, bij Campanus studeerde, als geneesheer onder een schuilnaam verbleef, zijn gevangenis, waar zijn proces doorging, op bezoek ging bij de prior van de

minderbroeders... en ook de plaatsen waar Marguerite yourcenar tijdens haar verschil­lende verblijven in Brugge zo graag verbleef, bij wie ze op bezoek ging... Ook gevleugel­de uitspraken zoals ‘Plus est en Vous’, de betekenis van de Vlaamse schilderkunst in het werk van Marguerite yourcenar, haar Vlaamse afkomst waar ze zo mee begaan was, de humanisten, de alchemie... worden tijdens de wandeling aangehaald.

Alle info bij de gidsenkring van Brugge: 050 346 545 of info@gidsenkringbrugge.com

Op de Ereparken van de Stedelijke Be­graafplaats Schoonselhof in Antwerpen vindt het plaatselijke ‘schoon volk’ zijn laatste rustplaats. Men ziet er de graven van bekende vrijdenkers, al dan niet ver­sierd met vrijmetselaarinsignes en treu­rende bronzen maagden. Op het ‘moderne’ erepark, bevinden zich de graven van de beruchte godloochenaar Gerard Walschap en van de al evenmin erg gelovige Willem Elsschot. Onder zerken uit de 19de eeuw – overgebracht van het Kielkerkhof – ligt het stoffelijke overschot van pioniers van de vrijdenkerij, zoals de schilder Jozef Lies, de eerste Antwerpenaar die burgerlijk be­graven werd, en de schrijverhypnotiseur en vroege liberaal Pieter­Frans Van Kerck­hoven. Hier rusten ook tal van plaatse­lijke politici die Antwerpen het openbaar, niet­confessioneel onderwijs schonken

waardoor het bekend raakte als ‘stad der scholen’. Zij hielden de herinnering aan de 16de eeuwse ‘geuzen’ levend en drukten ook architecturaal hun stempel op de stad.

Meer info bij Jan Lampo: janlampo@skynet.be

SCHOONSELHOF VERTELLING/WANDELING MET jAN LAMPO

WANDELINGEN/VOORSTELLINGEN

h40 Etalage

De jaren 60 en 70 waren kleurrijke tijden: het herleven van de Gentse Feesten, de studentenprotesten, het doorbreken van vele taboes. Een wandeling in de sfeer en vrijdenkersgeest van weleer. De jaren 1960­1980 betekenden voor Gent op vele

GENT 60/80, WANDELEN DOORHEEN VRIjDENKEND GENT

gebieden een uiterst boeiende periode: de flowerpowerbeweging, het verzet tegen de gevestigde waarden in de burgerlijke samenleving, tegen het oerconservatief beleid van de kerk, tegen het beleid van de universiteit en ga zo maar door.

Locatie: Gent stad – duur van de wandelingen (naar keuze maar steeds in de voormiddag): Wandeling ‘De Kuip’ 1u30 – Wandeling ‘Het Zuid’ 1u30. Meer info bij Dirk Van Opdenbosch: dirk.vanopdenbosch@demens.nu

Brussel heeft vrijzinnige en humanistische wortels die zeer ver in de geschiedenis teruggaan. Denken we maar aan Erasmus en Vesalius. Vooral na de Belgische onaf­hankelijkheid ontpopte Brussel zich als een

WANDELEN IN VRIjZINNIG EN HUMANISTISCH BRUSSEL

vrijzinnig bastion, met de eerste vrijden­kersbewegingen, de vrijzinnige literaire genootschappen en de avant garde kunst­bewegingen.

Locatie: Brussel stad – duur van de wandeling (steeds in de voormiddag): 1u30/2 uur. Meer info bij Dirk Van Opdenbosch: dirk.vanopdenbosch@demens.nu

Twee boeiende wandelingen doorheen de Antwerpse binnenstad.Geen stad in Vlaanderen kan zich histo­risch meer beroemen op zijn humanistisch en vrijdenkend verleden dan Antwerpen. De stad is steeds een bolwerk geweest en gebleven van tal van verlichte kringen, dichtbevolkt met actieve vrijdenkende hu­

ONTMOETINGEN, WANDELEN DOORHEEN VRIjDENKEND ANTWERPEN

manisten, progressieve denkers, vernieu­wende schrijvers, dichters en kunstenaars. Naast een reeks historische monumenten en standbeelden, bezoeken wij ook een re­sem ‘bruine’ kroegen waar menig verlicht gedachtegoed, met of zonder godendrank, tot ontwikkeling is gekomen!

Locatie: Antwerpen stad. Duur van de wandelingen (naar keuze maar steeds in de voormiddag): Wandeling Noord: 1u20, wandeling Zuid 2 uur. Meer info bij Dirk Van Opdenbosch: dirk.vanopden-bosch@demens.nu

WANDELINGEN/VOORSTELLINGEN

gETALAGE2014

gEtalage 41

Aalst inspireerde Louis Paul Boon net zoals Boon Aalst inspireerde, en dat zal u op het einde van de dag geweten hebben! Zonder enige vrees voor een overdosis gaan we langs in het stadsmuseum waar we ons ver­diepen in de Boonmodule. We hebben het over ­ hoe kan het anders ­ de Fenomenale Feminatheek. We bezichtigen de boekbin­derij en rusten even uit bij tekstfragmenten van Boon. Verder ontmoeten we enkele historische figuren zoals Jan De Lichte, Ondineke en Priester Daens, die Boon aan­zette tot schrijven. (duur 3 uur)Wil je je een hele dag in dit thema ver­diepen, dan kan dit!

STAD AALST ‘SPEK MET BOONTjES’

Om fris en monter van start te gaan, begin­nen we de wandeling met een koffietje. We maken grondig kennis met Boon dankzij de Boonmodule in het stadsmuseum. Na een bezoek aan de boekbinderij pauzeren we even voor een lekkere maaltijd. We laten Boon mee aan tafel schuiven ter­wijl we verhalen opdissen uit zijn ’Eten op zijn Vlaams’. We wandelen verder langs de arbeidersbuurten van de stad en proberen ons voor te stellen hoe die eruit zagen in de tijd van Boon. Naar goede gewoonte eindigen we op café met een spoedcursus ‘Olstjers’ (duur 5 à 6 uur).

Meer info over deze wandeling en boeking: http://www.vizit.be/aalst_boek.html

ONTMOETINGEN, WANDELEN DOORHEEN VRIjDENKEND ANTWERPEN

WANDELINGEN/VOORSTELLINGEN

h42 Etalage

MINDFULNESSCursus. Mindfulness betekent ‘volledig vrij leven in het nu.’ Het begint allemaal met aandacht geven. Aandachtig zijn voor wat er in je omgaat. Het creëert innerlijke rust en beschermt je tegen stress.Er zijn verschillende mindfulnesscursussen zoals Mindfulness voor kinderen, Mindful­ness en zwangerschap, Mindfulness voor levenskwaliteit, onthaasting, herbronning en ook een kennismaking met Mindfulness.

SLAAPSTOORNISSENLezing. Dokter Ilse De Volder praat over slaapstoornissen in het jonge gezin en slaapstoornissen bij het ouder worden.

EETSTOORNISSENLezing. Dokter Bernagie is psychiater en psychologe en vertelt over de psycholo­gische, emotionele en fysieke thematiek rond eetstoornissen.

GEZONDHEID EN WELZIjNDE IDEALE PARTNERLezing. Inge Dewaele over kikkers, prinsen en witte paarden. Hoe vind je de ideale partner? (enkel beschikbaar op vrijdag, za­terdag en zondag overdag!)

ALEXANDER TECHNIEKWorkshop. Alexander Techniek leert je vrijer bewegen. De manier waarop we ons lichaam in evenwicht houden is niet altijd even gezond. Alexander Techniek is een fa­scinerend leerproces en een bewustword­ing van je eigen lichaam.

HET LICHAAM SPREEKT!Workshop door Gerke Verthriest. Zeggen dat het non­verbale een belangrijke rol speelt in interacties tussen mensen, is een open deur intrappen. Maar hoe komt dat en kunnen we lichaamstaal niet bewuster hanteren? In deze workshop oefenen we in het leren ‘lezen’ van onze lichaamstaal en die van een ander en staan we stil bij het integreren van die kennis in onze relaties.Contact: verthriest.gerke@skynet.be of 0471 31 34 7 9 LACHyOGAYoga. Ook zonder grapjasserij heeft lachen een weldoend effect op lichaam en geest. Het is geestig en iedereen kan het!‘Lachyoga’ kan je boeken door een anima­tor van de Lachacademie te contacteren via www.lachacademie.be

Geïnteresseerd in een spreker en/of activiteit in het kader van het bovenstaande thema? Maak dan je keuze uit het aanbod en/of doe zelf een suggestie voor een spreker of activiteit die past binnen dit thema. Alle info bij Britt: britt.ballings@h-vv.be of 03 205 73 07

gETALAGE2014

gEtalage 43

Wars van het politieke correcte denken of enige partijpolitiek is Het Vrije Woord de spreekbuis van de hedendaagse vrijzinnige humanist. Met een kosmopolitische blik op de wereld en met een grote verbondenheid

MEDIA EN COMMUNICATIEHET VRIjE WOORD MAGAZINE met het vrijzinnige gedachtegoed.

Het vrije woord is en magazine voor vrij­denkers. Het wil niemand overtuigen, maar wel stof aanreiken om over na te denken en de lezer te wapenen in het debat.

Hoofdredacteur van ‘Het Vrije Woord’ is Björn Siffer. Vragen en/of tips kun je aan hem richten: redactie.hvw@h-vv.be 03 205 73 03 Info aanvragen doe je bij Ingrid – ingrid.van.eyken@h-vv.be of 03 205 73 05Het Vrije Woord wordt vier maal per jaar volledig gratis bezorgd aan alle leden van HVV. Extra magazines kunnen door afdelingen en VOC’s aangevraagd worden bij het nationaal secretariaat. Externe verenigingen, bibliotheken of individuen kunnen zich abonneren voor 20 € per jaar.

Iedere maandag kun je naar Het Vrije Woord luisteren op Radio 1 om 20:00 uur. Het programma bevat telkens een tweetal reportages over humanisme, de samen­leving en andere actuele thema’s. HVV beschikt over een uitgebreid archief aan

HET VRIjE WOORD RADIOradioteksten op de website. Je kan alle uit­zendingen twee weken lang gratis online herbeluisteren: www.h­vv.be/HVV­on­air Je kunt ook de teksten downloaden of gra­tis een papieren versie aanvragen op het nationaal secretariaat.

Vragen over radioteksten of een tekst aanvragen? Contacteer Kurt: kurt.peeters@h-vv.be of 03 233 70 32

h44 Etalage

HVV FLASHDe HVV Flash informeert je digitaaal over HVV­standpunten en over interessante ac­tiviteiten. Ontvang je de HVV Flash niet? Wil je op de hoogte gehouden worden van alle HVV­actualiteit? Stuur een mailtje naar nieuwsbrief@h-vv.be

HVW TVHet Vrije Woord TV is een online video­platform van HVV waarin experts in korte filmpjes hun mening geven over ethische en humane kwesties.

HVW BLOG Op onze blogpagina worden standpunten geplaatst waarop je kunt reageren. Ook re­acties op artikels uit Het Vrije Woord wor­den hier gepubliceerd. www.blog.hetvrijewoord.nu/

HVV OP FACEBOOKHier kun je HVV volgen binnen dit alom ge­kende sociale netwerk: www.facebook.com/HumanistischVrijzinnigeVereniging

HVV OP yOUTUBEBekijk hier korte interviews met mensen over vrijzinnig humanistische thema’s:www.youtube.com/user/HVVteevee

ACTIVITEITENKALENDER OP DE HVV WEBSITEActiviteiten die je wilt aankondigen, kun­nen op de activiteitenkalender van onze website worden geplaatst. Vanaf 2011 wor­

den de activiteiten die op tijd zijn doorge­geven ook opgenomen in Het Vrije Woord magazine. Om op tijd te zijn voor publicatie in de nationale seizoenskalender, moeten de aankondigingen voor het komend sei­zoen minstens zes weken voor de publica­tiedatum binnen zijn.

HUISSTIjL Met het huisstijlmateriaal kunnen de af­delingen en de geledingen zorgen voor een duidelijke communicatie en betere herken­baarheid van HVV.

PAKKET HUISSTIjLMATERIAALJaarlijks heeft elke afdeling recht op een gratis pakket met briefpapier en omslagen (150 ex. van elk). Als je meer nodig hebt, kun je dit aan een gunsttarief aankopen bij het nationaal secretariaat. Een pak van 500 vellen briefpapier kost 25 €, 500 omslagen kosten 30 € (verzendingskosten niet inbe­grepen).

HUISSTIjL CD-ROMJe kunt je drukwerk ook zelf laten drukken. De huisstijl­CD­rom met e­mailsjablonen, sjablonen voor nota’s, persberichten, flash­es en andere toepassingen kan je gebruiken om zelf aan de slag te gaan voor de opmaak van affiches, brieven, uitnodigingen en dergelijke.Vragen over folders en affiches, het promopak-ket of het huisstijl materiaal? Info bij Mabel: mabel.coenen@h-vv.be – 03/233.70.32

MEDIATHEEK/BIBLIOTHEEKIn de educatieve HVV­mediatheek vind je

WEBSITE/SOCIALE MEDIA

MEDIA EN COMMUNICATIE

gETALAGE2014

gEtalage 45

(als leerkracht zedenleer) allerlei vakdidac­tisch en educatief materiaal waarmee je tal van lessen kan stofferen.Op onze website vind je een overzicht van onze uitgebreide boekencollectie:www.h-vv.be/DocumentatiecentrumDe mediatheek bevat ook een uitgebreid aanbod aan educatieve spelen om in je klas op een speelse manier te werken rond de volgende thema’s: gender, geschie­denis, democratie, gevoelens, relaties, cul tuurverschillen, armoede, menselijk li­chaam, zelfkennis, natuur. Een lijst van be­schikbare spelen vind je op onze website:www.h-vv.be/ons-aanbod/didactisch-materi-aal-voor-leerkrachten/educatieve-spelenVoor het ontlenen van een educatief spel wordt een waarborg van 10€ gevraagd. De bibliotheek kan een paar uur per week open gehouden worden tijdens ‘praatcafé’, Grijze Geuzen etc.Op zoek naar educatief materiaal? Kom alvast een kijkje nemen in de mediatheken van Ant-werpen en Oostende. Laat even iets weten voor je komt! Antwerpen aan Laura: laura.michiels@h-vv.beOostende aan Steven: hvv.westvl@skynet.be

KRITISCH LEZENKritisch Lezen is het recensiekanaal van de Humanistisch­Vrijzinnige Vereniging. Via een samenwerking met uitgeverijen ont­vangt HVV voor de vereniging relevante nieuwe publicaties.Vrijwilligers met een vlotte pen maken re­censies die gepubliceerd worden op de HVV­website.We zijn hiervoor steeds op zoek naar

enthousiaste vrijwilligersrecensenten.Let wel: boeken kunnen uitsluitend opge­haald worden op ons nationaal secreta riaat in Antwerpen (Lange Leemstraat 57) tijdens de kantooruren. Je kan uiteraard ook ie­mand sturen om de boeken op te halen. De boeken kunnen opgestuurd worden indien de recensent de portkosten vergoedt. Na overleg kun je eventueel ook zelf een titel ter recensie aanbrengen. De redactie be­houdt zich steeds het recht om van de pu­blicatie van een recensie af te zien.Interesse? Stuur een mailtje naar sien.simoens@h-vv.be met daarin je naam en adres, achtergrond (studies, werk, ervaringen) con-tactgegevens en themavoorkeuren – of neem contact op via tel: 03 233 70 32. We werken uitsluitend met digitaal aangeleverde recensies.

h46 Etalage

WAT EN WANNEER?Het formulier wilsverklaring is enkel van toe passing wanneer de verzoeker zich in een onomkeerbare coma bevindt (de huidige wetgeving heeft nog geen mo­gelijkheden in geval van dementie of voor minderjarigen). Concreet betekent dit dat de aanvraag slaat op een situatie waarin de verzoeker niet meer bij bewustzijn kan komen door verdere medische behande­ling (bv. na een ongeval). Het formulier vult men dus vooral in om onnodige hardnek­kige medische behandeling in een uitzicht­loze situatie te voorkomen.

HET INVULFORMULIER VOOR DE WILSVERKLARINGSinds de nieuwe wetgeving van kracht is, kan men zijn wilsverklaring opmaken aan de hand van invulformulieren. Men moet de wilsverklaring dus niet meer met de hand schrijven. Men kan dit formulier op eenvoudig verzoek krijgen bij het gemeen­tebestuur, via de federale dienst volksge­

WILSVERKLARINGMensen kunnen bij HVV terecht met al hun vragen over wilsverklaringen. Wij hel-pen hen ook met het ‘papierwerk’ en re-gistreren de wilsverklaring. We sturen een herinnering na 5 jaar om hun wilsverklar-ing te vernieuwen. Dit doen we gratis om-dat we vinden dat het als humanistische organisatie tot onze taken behoort de mensen te informeren en te helpen.

zondheid, bij HVV (via mail of post) of bij de Leiflijn (op 078 15 11 55 of www.leif.be)

DE REGISTRATIE VAN DE WILSVER-KLARINGDeze wilsverklaring voor euthanasie kan men bij de bevolkingsdienst van het ge­meentebestuur laten registreren. Dit is belangrijk om twee redenen:

g ten eerste kan de behandelende arts in het ziekenhuis via de website van de Dienst Volksgezondheid nakijken of u een geldige wilsverklaring heeft. Dit bespaart veel tijd en twijfels bij uzelf en uw naasten.

g ten tweede wordt met deze officiële re gistratie ook een duidelijke statistiek bij­gehouden van hoeveel mensen een wils ­ver klaring hebben en hoe vaak hiervan gebruik gemaakt wordt. Zo kan men het beleid (hopelijk) beter afstellen op de re­aliteit van het levenseinde in Vlaanderen.

Voor al je vragen over wilsverklaring/organisatie van een infoavond/brochures en invulformu-lieren kun je terecht op onze website www.h-vv.be/Wilsverklaring-Euthanasie of bij Laura: laura.michiels@h-vv.be

gETALAGE2014

gEtalage 47

Steeds vaker worden we gecontacteerd door mensen die als baby katholiek ge doopt werden en dit nu ongedaan willen laten maken omdat zij dit niet langer in overeen­stemming kunnen brengen met hun morele opvattingen. Gedoopt zijn, het eerste sacra­ment in de katholieke kerk, is in de meeste gevallen niet het gevolg van een eigen vrije keuze. De meeste mensen werden immers ge doopt als baby en dan heb je niet zo veel in de pap te brokken. Vrijzinnigen zijn voor het recht op zelfbeschikking. De Humanis­tisch­Vrijzinnige Vereniging helpt je bij de procedure van kerkuittreding. Niet uit leed­vermaak met de problemen die de kerk teisteren, maar wel omdat we willen tege­moetkomen aan een emotionele behoefte die bij velen sterk aanwezig is. Voor veel

KERKUITTREDINGmensen is zo’n ontdoping een s y m b o l i s c h e daad waarmee ze reageren tegen het in­stituut kerk.

Hoe treed je uit? Wie zich wil laten ontdopen, hoeft enkel een standaardbrief op te sturen naar het bisdom waar men gedoopt is. Deze brief en de adressen van de bisdommen kan je downloaden op www.h­vv.be (Actie Kerkuittreding) of opvragen bij Mabel: mabel.coenen@h-vv.be, 03/233.70.32

Wil je met de afdeling een ontdopingsactie organiseren? Contacteer Björn: bjorn.siffer@h-vv.be 03 205 73 03

INFOPUNT ZEDENLEER EN FEESTENHet HVV Infopunt Zedenleer en Feesten biedt dienstverlening en informatie voor ouders en voor leerkrachten zedenleer. Het registreert en onderzoekt vragen over de cursus niet­confessionele zedenleer en over de Feesten. Het beantwoordt vragen en/of verwijst door naar derden.

VRIjZINNIGE jEUGD: FEESTEN & ZEDENLEER

Vragen over de cursus zedenleer en/of over de Feesten? Info bij Britt: britt.ballings@h-vv.be of03 205 73 07

h48 Etalage

Voor de organisatoren van Feesten Vrij zinnige Jeugd (FVJ) en Lente­feesten (LF) hebben we een mooie folder (die, indien gewenst, kan worden gepersonaliseerd). We heb­ben ook raam affiches (formaat A2 en A3) om het feest te promoten en de activi teiten bekend te maken. Een handleiding voor het orga­niseren van de Feesten kan uit­geleend of aangekocht worden bij het nationaal secretariaat. Er is ook heel wat materiaal dat je kan uitle­nen: een grote lichte tent, banners en vlaggen, een promopakket om een stand mee aan te kleden. In­dien het feestcomité samenwerkt met een afdeling van HVV, dan zijn zij in orde voor de verzekering mits tijdig een namenlijst van de deelne­mers wordt doorgegeven aan het nationaal secretariaat. Op de web­site wordt in de webkalender extra ruim te voorzien voor alle info en foto’s van de geplande Feesten. Zie www.h­vv.be/kalender

Op zoek naar info of materiaal voor de Feesten? Geef een seintje aan Mabel, zij stuurt je affiches en folders en beantwoordt alle vragen over de administratie en alles wat je kan ontlenen of krijgen voor het Feest Van Het Jaar! mabel.coenen@h-vv.be

HUjOHujo is een landelijk erkende jeugdvereniging en heeft verschillende kant-en-klare (educatieve) spel- en activiteitenpakketten. De handlei-dingen worden elektronisch doorgestuurd. Bijhorend materiaal kan afgehaald worden op het secretariaat te Brussel. Info: www.hujo.be

ONDERSTEUNING FEESTEN VRIjZINNIGE jEUGD EN LENTEFEESTEN

VRIjZINNIGE jEUGD: FEESTEN & ZEDENLEER

gETALAGE2014

gEtalage 49

FOLDERS EN AFFICHES g HVV folders voor ledenwerving. De folders voor de ondersteu ning van de ledenwerving kun je gratis opge stuurd krij­gen. Als je dit wenst, kunnen er stickers met de afdelingsgegevens meegeleverd worden zodat je de brochures kan personaliseren. Belangrijk is wel dat je ze dan op tijd aan­vraagt en de juiste gegevens doorgeeft. g Grijze Geuzen folder, flyer en bannerInteressant promomateriaal om je werking te presenteren.g HVV­shop folderJe kunt de nieuwe shopfolder met product­afbeeldingen en bestelgegevens aanvragen op het nationaal secretariaat.g Tijd om te Kiezen/Feesten folderDeze folders voor de leerkrachten zeden­leer helpen om het Lentefeest/Feest Vrij­zinnige Jeugd te promoten en ouders te informeren over de cursus zedenleer. g Feesten/AfficheEr is een mooie affiche (A3 en A2 formaat) beschikbaar voor feestcomités van de Len­tefeesten en de Feesten Vrijzinnige Jeugd. g ButtonmachineHet huren van de buttonmachine is gratis mits betaling van 250 euro waarborg. On­derdelen zoals sleutelhangers, magneten en buttons zijn te betalen volgens verbruik.g Affiches voor activiteitenaankondigingEen algemene affiche waarop je zelf je activi teiten kan noteren, kun je bij het natio naal secretariaat bekomen.g Nieuw! Grote HVV­affiche in nieuwe huisstijl (cfr. HVV­website)Nieuwe grote affiche beschikbaar op plas­tiekachtige canvas (afm. 75 x 100 cm) die

FOLDERS/AFFICHESkan gebruikt worden op beurzen, promotie­standen van HVV etc. De kleurrijke affiche vermeldt typische trefwoorden die aan­geven waarvoor de vereniging staat: zelf­beschikking, atheïsme, vrijzinnige vrouwen etc. De affiche (momenteel één exemplaar beschikbaar) kan op eenvoudig verzoek worden ontleend via het secretariaat (ver­zending d.m.v. grote affichekoker) of opge­haald na afspraak.g Promopakket voor infostandHet promopakket om op een stand of grote activiteit extra informatie te verspreiden, kan op het nationaal secretariaat aan­gevraagd worden. Het bevat alle infofolders over de diensten en afdelingen van HVV en kan gepersonaliseerd worden om de eigen afdelingen mee te promoten indien het op tijd wordt aangevraagd.

Folders en affiches aanvragen, bij Mabel: mabel.coenen@h-vv.be O3 233 70 32

h50 Etalage

HVV TENT VOOR PROMOSTANDSVoor evenementen hebben we een mooie grote witte tent in huis. De tent is 3 x 3 x 3 m groot en is op het dak en de afneembare zij kanten bedrukt met het HVV­logo. De tent kan door afdelingen gratis uitgeleend worden mits betaling van 250 euro waarborg. Hierbij leveren we ook een promopak­ket.Als je een evenement organiseert waarop de stand kan worden op­gesteld, kan je hiervoor een aanvraag met de omschrijving van de activi teit indienen (liefst via mail). Na de in­terne beoordeling (publieksactiviteit, locatie…) ontvang je zo snel mogelijk een bevestiging. Een demonstratie voor het opzetten van de tent is mo­gelijk mits duidelijke afspraken.

HVV BANNERS EN EVENT-FLAGWe hebben twee bannerdisplays en een event­flag ter beschikking om je stand mee op te fleuren en aandacht te trekken.

STANDMATERIAAL

gETALAGE2014

gEtalage 51

Onze afdelingen kunnen in de shop terecht voor allerlei vrijzinnige aankopen. Dit assor­timent is er vooral op gericht om de vrijzin­nigheid uit te dragen op een praktische en plezierige manier. Dit aanbod is er natuurlijk ook voor de feestcomités FVJ/LF, de vrijzinnige centra, de instellingen voor morele dienst­verlening en de Huizen van de Mens. Zij krij­gen (wel vermelden bij de bestelling) ook een korting van 15% op de aankopen, met uitzon­dering van koopjes. Voor de jaarlijks terug­kerende feesten hebben we een ruim assor­timent aan vrijzinnige gadgets die als cadeau gepresenteerd kunnen worden. g Vrijzinnige wenskaartenWe hebben nieuwe vrijzinnige wenskaarten. Alle kaarten meten 10 x 15 cm en hebben een achterflap zodat ze zonder probleem rechtop kunnen staan. Kaarten worden met omslag geleverd.g Oude verhalen, jonge dromenHet intergenerationeel en interlevensbe­schouwelijk project ‘Oude verhalen – jonge dromen’ is een document humain van ener­zijds oude concrete verhalen van vrijzinnige en katholieke senioren (1950­1960) en anderzijds van jonge twintigers (2006­2007) die in een multiculturele samenleving wonen en leven.g Educatief pakket ‘Verschillende Maten, diversiteit (z)onder spanning’Het pakket is opgezet als hulpmiddel om het nadenken en debatteren over diversiteit te faciliteren. Het kan gebruikt worden in het verenigingsleven, de volwassenvorming of het (hoger) secundair onderwijs, bijvoorbeeld in lessen maatschappijleer, niet­confessionele zedenleer, of in het kader van bredere peda­gogische projecten.

HVV SHOP

h52 Etalage

INHOUD LIDMAATSCHAP Wie lid wordt van HVV geniet vele voorde­len! Je krijgt een korting op de afdelingsac­tiviteiten en bent automatisch verzekerd voor ongevallen op deze activiteiten. Ook ontvang je vier maal per jaar gratis Het Vrije Woord, een magazine voor vrijdenk­ers. Wie zijn e­mailadres doorgeeft, krijgt ook tweewekelijks de elektronische nieu­wsbrief, HVV Flash, die dieper ingaat op de nationale vrijzinnige actualiteit.

VERNIEUWINGSinds 2010 werd de jaarlijkse vernieuwing van het lidmaatschap op 31 december gezet. Zo wordt de administratie overzich­telijker en is ze voor alle afdelingen het­zelfde.

LIDKAARTENBij de jaarlijkse vernieuwing van lidmaat­schap krijg je een nieuwe lidkaart die een kalenderjaar geldig is. Normaal krijg je deze vanuit het nationaal secretariaat op­gestuurd, samen met de bevestiging van je vernieuwing. In de afdelingen die zelf het lidgeld innen, worden de lidkaarten mees­t al door het afdelingsbestuur uitgedeeld.

LIDMAATSCHAPLIDGELDHet basislidgeld bedraagt €10 per jaar. Daarvan gaat € 5,5 naar de nationale wer­king van HVV, de rest gaat naar de wer­kingsmiddelen van de afdeling. In het najaar krijgen de leden een brief met de uitnodi ging om het lidmaatschap te ver­nieuwen en het lidgeld over te maken op de ledenrekening van HVV (BE72 0011 7775 6216). Sommige afdelingen innen zelf de lidgelden en storten het volledige bedrag of afdracht door op de ledenrek­ening van HVV. De contactpersoon van de afdeling geeft een ledenlijst door aan het nationaal secretariaat. De hernieuwingen of nieuwe aansluitingen worden jaarlijks geregistreerd tot 30 juni. Er worden – mits afspraak met het nationaal secreta riaat – nog uitzonderingen toegestaan. Vanaf 1 juli 2014 bedraagt het basislidgeld 12 euro (lid tot 31­12­2015). Daarvan gaat 6 euro naar de nationale werking van HVV, de rest gaat naar de werkingsmiddelen van de afdeling.

LIDGELD AAN AFDELINGNaast het basislidgeld is het de afdelingen toegelaten een extra bijdrage te vragen aan haar leden. De beslissing om dit te doen en het bijkomend bedrag dat gevraagd wordt, is de verantwoordelijkheid van het afde­lingsbestuur.

SOCIAAL LIDMAATSCHAP Door een verklaring op eer kan een lid in aanmerking komen voor so-ciaal lidmaatschap. Dit betreft een korting en geeft recht op lidmaatschap aan halve prijs, dus 5 euro. Er moet ook slechts de helft van de afdracht 2,5 euro betaald te worden. Vanaf 1 juli 2014 bedraagt het sociaal lidmaatschap 6 euro en 3 euro afdracht.

gETALAGE2014

gEtalage 53

INFOPAKKET GEÏNTERESSEERDENLopen er mensen rond op je afdelingsactivi­teiten die geen lid zijn, maar het misschien wel willen worden? Vraag voor hun tele­fonisch of via de website een infopakket aan! www.h­vv.be/infopakket. Het pakket met folders, gratis exemplaren van de HVV­ publicaties en meer krijgen ze thuisge stuurd met de groeten van het HVV­team!

REGISTRATIE NIEUWE LEDENLeden die toetreden tot de afdeling kun je doorgeven aan het nationaal secretariaat met het standaardformulier ‘lidgegevens’. Het is verkrijgbaar bij de Provinciale Edu­catieve Krachten of te downloaden op de website. Na het overmaken van hun in­schrijvingsgeld krijgen ze hun lidkaart en publicaties thuisgestuurd.

GEGEVENS AANPASSEN IN DE LEDEN-LIjSTAls de gegevens van je leden voor de ver­zending van de publicaties en lidkaarten moeten aangepast worden vanwege een verhuis, huwelijk of overlijden, kun je dit best zo snel mogelijk doorgeven aan het nationaal secretariaat per e­mail of met het standaardformulier ‘lidgegevens’ dat je bij de Provinciale Educatieve Krachten of op de website kan krijgen. www.h-vv.be/lidmaatschap

LEDENWERVINGETIKETTEN EN/OF LEDENLIjSTAfdelingen die zélf het lidgeld innen, kun­nen van het nationaal secretariaat etiketten met de naam en het adres van de leden opgestuurd krijgen om de postverzending van de hernieuwingsbrieven te vergemak­kelijken. Alle afdelingen kunnen voor het versturen van een eigen ledenblad of de aankondiging van activiteiten naar hun leden, jaarlijks tot 5 maal gratis etiketten ontvangen. Wens je daarbuiten nog eti­ketten te ontvangen, dan betaal je de kost­prijs van de etiketten en de portkosten voor de verzending naar de afdeling. Afdelings­besturen die dit wensen, kunnen ook digi­taal een lijst krijgen met de gegevens van huidige of ex­leden.

Vragen over het lidmaatschap, ledenwerving en/of ledenlijsten? Hiervoor kun je terecht op het nationaal secretariaat bij Ingrid: 03 205 73 05 - ingrid.van.eyken@h-vv.be.

h54 Etalage

NIEUWE BESTUURSLEDEN Nieuwe bestuursleden die in je afdelings­bestuur worden opgenomen, kun je door­geven aan Ingrid Van Eyken van het natio­naal secretariaat ingrid.van.eyken@h-vv.be met naam, lidnummer, adres, e­mail, geboortedatum en mobiel en/of telefoon­nummer. Zij ontvangen dan een welkomst­pakket met o.a. Etalage, organogram, HVV­huisstijlartikelen en een geschenkje. Het spreekt voor zich dat elke bestuurder ook zelf lid is van HVV.

BESTUURSFUNCTIESIedere afdeling moet minstens een voorzit­ter, secretaris en penningmeester hebben om wettelijk in orde te zijn.

VERGADERINGENVan iedere vergadering dient een verslag te worden gemaakt. Nadat dit verslag op de volgende vergadering is goedgekeurd, wordt een kopie ter bewaring opgestuurd naar de Provinciale Educatieve Krachten.

AFDELINGSADMINISTRATIEAl de afdelingsadministratie wordt in het provinciaal secretariaat bewaard. Zo kan er bij een probleem of discussie teruggekeken worden naar de officiële documenten om duidelijkheid te verschaffen.

REGISTRATIE LEDEN EN ACTIVITEITENOm verzekerd te zijn, moet er een lijst ge­geven worden aan het secretariaat met al de deelnemers en de ge plande activiteiten.

NIEUWE AFDELINGEN – AFDELINGSWERKINGVERZEKERINGErvoor zorgen dat je activiteiten en leden verzekerd zijn, is een ander belangrijk punt. Ook hiervoor zijn er standaardformulieren beschikbaar. Een uitgebreid document met alle info hierover kun je downloaden van onze website. Surf daarvoor naar de ru­briek ‘voor de afdelingen’ en klik op de link ‘Verzekeringen Activiteiten Afdelingen’.

PREMIE ADMINISTRATIEVE ORDEAfdelingen die in orde zijn met hun admini­stratie (ledenlijst, registraties, bestuurs­leden) en dit ook allemaal op tijd binnen­brengen, krijgen een premie van 100 euro. Het loont dus de moeite om regelmatig je papieren na te kij ken en aan te vullen.

NIEUWE AFDELINGEN OPRICHTENLeden die een nieuwe afdeling willen oprichten, komen, naast de zoektocht van bestuursleden en geschikte ruimtes voor vergaderingen en activiteiten, voor een hoop administratie te staan. Gelukkig heb­ben we een expert in huis die je kan helpen met het doorploegen van deze papierberg.

REGLEMENT INWENDIGE ORDE (RIO)Iedere afdeling heeft een Reglement voor Inwendige Orde. Een set huisregels om de zaken in goede banen te leiden. Hiervoor bestaat een standaarddocument.

NAAMSVERANDERINGAfdelingen die van naam veranderen, moeten hiervoor wat papierwerk in orde maken. Ook hiermee kunnen wij je helpen.

gETALAGE2014

gEtalage 55

SUBSIDIES VIA HET LOKAAL CULTUURBELEIDEen originele en vernieuwende activi­teit kan ook steeds in aanmerking komen voor subsidies vanuit het lokaal cultuur­beleid. De meeste gemeentes, steden en provincies stellen een aantal subsidies ter beschikking om publieksactiviteiten te ondersteunen. Er zijn uiteraard enkele cri­teria waaraan een activiteit of project moet voldoen om in aanmerking te komen voor ondersteuning.Bij gemeenschapsvormende initiatieven wor den een drietal mogelijke invalshoeken aangehaald:

g het stimuleren van ontmoeting en betrokkenheid: door mensen meer te be­trekken bij een culturele organisatie leren mensen elkaar begrijpen en wordt gemeen­schap gevormd.

g publieksverbreding en –vernieuwing zodat ‘meer gemeenschap’ bij cultuur wordt betrokken.

g de rol van het cultuurbeleid in het verbinden van gemeenschappen – aan­wezig in de gemeente – en de relatie die de gemeente en de culturele sector opbou­wen met deze gemeenschappen. Meer informatie bij uw lokale cultuurbeleid­coördinator of bij Locus, Priemstraat 51, 1000 Brussel, info@locusnet.be, 02 213 10 40

Vragen over de oprichting van een nieuwe afdeling, naamsverandering of de premie voor admini-stratieve orde? Contacteer Ingrid: ingrid.van.eyken@h-vv.be of 03 205 73 05

h56 Etalage

WalloniëFranstalig Brussel

deMens.nu

federaal centrum gefinancierd door ministerie van Justitie

CAL(Centre d’Action Laïque)federaal centrum gefinancierd door ministerie van Justitie

q q

Centrale Vrijzinnige Raad

VlaanderenNederlandstalig Brussel

huizenvandeMensANTENNEScentra morele dienstverleningantennes morele dienstverlening

HVV(gesubsidieerd door ministerie van Cultuur van de Vlaamse Gemeenschap)

LIDVERENIGINGEN(P) IMDProvinciaal Instituut voor Morele Dienstverlening

VOC’s, VLC’s, VC’s

uhebben een Raad van Bestuur en Algemene Vergadering

uBetalen werkingskosten huizenvandeMens, antennes

u subsidiëren activiteiten van de afdelingen van lidverenigingen

uNationale werking:uNationaal secretariaatuNationale educatieve krachten

uProvinciale werking:uProvinciale geledingenuProvinciale Educatieve Krachten

uAfdelingswerking

uHUJO (jongeren)uVermeylenfondsuWillemsfondsuUPVuOSBu .....

ude volledige lijst vind je op de pagina’s 63­64

umeerdere huizenvandeMens per provincie waarvan de werkingskosten door PIMD betaald worden

ustellen moreel consulenten type I (morele dienstverlening) en type II (ondersteuning VOC’s en lidverenigingen) te werk. Deze worden betaald door het ministerie van Justitie.

uhuizenvandeMens stellen jaaractieplannen (JAP’s) op voor hun werking

uBegeleidingsgroepen begeleiden beroepskrachten en jaaractieplannen

qq q q

VRIjZINNIGHEID IN BELGIë

gETALAGE2014

gEtalage 57

Administratie

ORGANOGRAM HVV

Algemene VergaderingSamengesteld uit 1 effectief lid per 50 leden.

Leden van de Algemene Vergadering worden door de afdelingen voorgedragen.De Algemene Vergadering stelt de leden van de Raad van Bestuur aan.

Raad van BestuurBestaat uit minstens 7 en max. 20 bestuurders. Zij worden voorgedragen door

de afdelingen, geledingen of RvB.

Dienstverlening Educatie OnderzoekFinanciën CommunicatieLogistiek

Grijze Geuzen Platform +

Afdelingen. HVV ouderwerking. HVV volwassenwerking. HVV/Grijze Geuzen (50+ werking). HVV/OVM. HVV/HV. HVV/Vrijzinnige Vrouwen

Provinciale Geledingen:Antwerpen, Brussel, Limburg,

Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant, West-Vlaanderen

Directie en coördinatie

h58 Etalage

Britt

Ronald

Kurt

EvaIngrid

AnJacinta

Laura

gEtalage 59

gETALAGE2014

DirkBjörn

MagdaNill

Sien

Frank

Ronald

Philippe

Joppe

Mabel

h60 Etalage

Jacinta De RoeckDirecteur

en coördinator – Administratie – Logistiek

en financiën jacinta.de.roeck@h-vv.be

03 205 73 00

Björn SifferCoördinator

Cel Communicatie – Mar keting en Onderzoek Woordvoerder – Hoofdre-dacteur Het Vrije Woord

bjorn.siffer@h-vv.be 03 205 73 03

Philippe VlayenCoördinator cel Educatie

en Maatschappij – Educatief medewerker – Verantwoordelijke Grijze

Geuzen-werkingphilippe.vlayen@h-vv.be

03 205 73 08

An AvondsCommunicatie medewerker –

Verantwoordelijke Lay-Out

an.avonds@h-vv.be03 233 70 32

Laura MichielsEducatief medewerker -Dienstverlening i.v.m.

wilsverklaring – Etalage - Mediatheek/

documentatiecentrum laura.michiels@h-vv.be

03 205 73 06

Eva Van TuldenEducatief medewerker –

Vrouwenwerkingeva.van.tulden@h-vv.be

03 206 60 30

Magda HeefferEducatief medewerker – Levensbeschouwing –

Atheïsme – Redactiewerk HVW

magda.heeffer@h-vv.be 03 233 70 32

Britt BallingsEducatief medewerker – Opvoeding & Onderwijs

HVV Vlaams-Brabantbritt.ballings@h-vv.be

03 205 73 070495 53 33 20

Sien SimoensEducatief medewerker

Kritisch Lezen – Diversi teit, ecologie en

duurzaamheidsien.simoens@h-vv.be

03 233 70 32

HVV-MEDEWERKERS NATIONAAL SECRETARIAAT EN HUN TAKEN

gETALAGE2014

gEtalage 61

Joppe VersweyveldCommunicatie-

medewerkerWebsite

joppe.versweyveld@h-vv.be

03 233 70 32

Ingrid Van EykenVerantwoordelijke HVV Shop en contactpersoon

afdelingeningrid.van.eyken@h-vv.be

03 205 73 05

Ronald ChovauVerantwoordelijke

financiën – Boekhouding – Betalingen en budget

controle projecten.ronald.chovau@h-vv.be

03 205 73 04

Kurt PeetersCommunicatie mede-werker, webdesignerkurt.peeters@h-vv.be

03 233 70 32

Nil ParedisMedewerker

Financiële Dienst - Personeelsadministratie en l eden administratie

nil.paredis@h-vv.be03/205.73.02

Mabel CoenenAdministratief medewerker –

Contactpersoon Feesten, kerkuittreding en

ledenwervingmabel.coenen@h-vv.be

03 233 70 32

Frank DecombelLogistieke ondersteuning

info@h-vv.be03 233 70 32

Dirk CeuppensLogistieke ondersteuning

info@h-vv.be03 233 70 32

Zehra KaraerLogistieke ondersteuning

info@h-vv.be03 233 70 32

HVV-MEDEWERKERS NATIONAAL SECRETARIAAT EN HUN TAKEN

h62 Etalage

PROVINCIE ANTWERPEN

Philippe Vlayenphilippe.vlayen@h-vv.be

03 205 73 08Lange Leemstraat 57 2018 Antwerpen

AFDELINGEN ANTWERPENl HVV/GG Antwerpen 271l HVV/GG Waasland 275l HVV/GG Willebroek 272l HVV/HV Deurne 23Gl HVV Heist- op- den- Berg 23Dl HVV/HV Hoboken – Wilrijk 23Fl HVV/HV Mol 23Ll HVV/HV Regio Antwerpen Noord 241l HVV/HV Schoten 23Hl HVV/HV Willebroek 233l HVV Feest je mee Wilrijk – Wommelgem 243l HVV Herentals 23Kl HVV Vrij Zinnig Opgroeien Malle 230l HVV/OVM Mol 236l HVV/OVM Niel 264l HVV/OVM Regio Antwerpen Noord 220l HVV/OVM Schelle 234l HVV Ravels 245l HVV/OVM Boom 202l HVV/OVM Deurne 229l HVV/OVM Hemiksem 237

PROVINCIAAL EDUCATIEVE KRACHTEN EN AFDELINGENl HVV/OVM Hoboken 206l HVV/OVM Klein Brabant 270l HVV/OVM Antwerpen Linker Oever- Noord Waasland 256l HVV Vrijzinnig Antwerpen Volwassen- vorming 230l HVV Vrijzinnig Antwerpen Ouderwerking 201l HVV Mechelen 247l HVV ’t Is Feest 246l HVV/OVM Turnhout 226l HVV/OVM Willebroek 228l HVV Bonheiden 248l HVV Feestcomité Sint-Katelijne- Waver 219l HVV Atheïsme Vlaanderen 266l HVV Melemo 249l HVV Leergierig en jong 218

Patrick Rentmeestershvvbrussel@skynet.be

02 742 03 23Sainctelettesquare 17 – 1000 Brussel

BRUSSELS GEWEST

AFDELINGEN BRUSSELl HVV/HV Brussel 540l HVV/HV Woluwe 54Kl HVV/OVM Anderlecht 587l HVV/OVM Jette 598l HVV/OVM Brussel 504l HVV/OVM Koekelberg 592

gETALAGE2014

gEtalage 63

PROVINCIE LIMBURG

PROVINCIAAL EDUCATIEVE KRACHTEN EN AFDELINGEN

Britt Ballingsbritt.ballings@h-vv.be

03 205 73 07Lange Leemstraat 57 – 2018 Antwerpen

PROVINCIE VLAAMS BRABANT

AFDELINGEN VLAAMS BRABANTl HVV Leuvense Vrijzinnigen 141l HVV De Fakkel Grimbergen 143l HVV Vilvoorde 144l HVV/HV Pajottenland 146l HVV Londerzeel 148l HVV Diestse Vrijzinnigen 14Al HVV Tiense Vrijzinnige Kring 155l HVV Kapelle-op-den-Bos 151l HVV Druivenstreek 14Fl HVV Vrijzinnig Vrouwen Vl. Brabant - Kern Tremelo-Keerbergen 150l HVV Noord Brabant met Ouderwerking 115l HVV/OVM Aarschot 117l HVV/OVM Halle 148l HVV/GG Vilvoorde 104l HVV/VF Libra 114 l HVV/GG De Grijze Loodsen 110l HVV/ Feestcomité Kampenhout 184

Monique Sevenshvvlimburg@telenet.be

011 21 40 04A. Rodenbachstraat 18 – 3500 Hasselt

AFDELINGEN LIMBURGl HVV De Demer 35Al HVV Haspengouwl HVV Hasseltse Vrijzinnige Humanisten 350l HVV/HV Maasland 351l HVV Noord Limburg 371l HVV De Mens Feest 345l HVV Genkse Humanisten 317l HVV/GG Hasselt 360l HVV/OVM Maasland 394l HVV/OVM Hasselt 318l HVV West Limburg 320l HVV Vrijzinnige Vrouwen Limburg 354l HVV Leopoldsburg 361l HVV Feestcomité Noord -Limburg 310l HVV Feestcomité Paal Beringen 311l CFVJ Sint-Truiden 312l HVV Feestcomité Genk 313

h64 Etalage

AFDELINGEN OOST-VLAANDERENl HVV Ninove 91 Al HVV Waasland 918l HVV Reynaerdyn 914 (Kemzeke)l HVV Molenberg 919 (Stekene)l HVV/GG Eeklo 925l HVV/GG Gent 921l HVV/GG Zottegem 922l HVV/OVM Denderstreek 923l HVV/OVM Oostakker 958l HVV/OVM Scheldevallei 985l HVV/OVM Sint-Niklaas 912l HVV/OVM Zelzate 950l HVV De Geuzen Lochristi 903l HVV/OVM De Wijze Eik 961l HVV/OVM Melle 962l HVV/HV Aalst 912l HVV Dendermonde 91 Cl HVV/HV Gent 910l HVV Geraardsbergen 91 Dl HVV/HV Ronse 913l HVV/HV Wetteren 91 Gl HVV Zottegem-Zwalm-Herzele 91 Bl HVV/HV Oudenaarde 911l HVV Denderleeuw 924l HVV/OVM Eeklo 953l HVV/OVM Geraardsbergen 906l HVV VOCLO 960l HVV/OVM Lokeren 996l HVV Oudervereniging voor Moraal – De Brug 909

l HVV Vrijzinnige Vrouwen afd. Oost -Vlaanderen 904

PROVINCIE OOST-VLAANDEREN

Steven Dudalhvv.westvl@skynet.be

059 51 63 95Kazernelaan 1 – 8400 Oostende

Tine Dekempe & Dirk Dekempehvv.ovl@geuzenhuis.be

09 222 29 48Geuzenhuis, Kantienberg 9 – 9000 Gent

AFDELINGEN WEST-VLAANDERENl HVV De Haan 842l HVV Izegem 864l HVV Tielt 861l HVV Waregem 862l HVV Brugge 3 (Assebroek) 82Bl HVV Blankenberge 822l HVV/HV Diksmuide 823l HVV/HV Kortrijk 860l HVV/HV Oostende 821l HVV/HV Roeselare 863l HVV Brugge 2 (Sint-Andries) 82Cl HVV/OVM Avelgem 861l HVV/OVM Brugge 803l HVV/OVM Diksmuide-Koekelare 830l HVV/OVM Harelbeke 820l HVV/OVM Ieper-Poperinge 847l HVV/OVM Knokke-Heist 841l HVV/OVM Kortrijk 819l HVV/OVM Oostende 811l HVV/OVM Oostkamp 804l HVV/OVM Oudenburg 831l HVV/OVM Westhoek 835l HVV/GG Ieper 870

PROVINCIE WEST-VLAANDEREN

gETALAGE2014

gEtalage 65

VOC’SVrijzinnig Karel CuypershuisLange Leemstraat 572018 AntwerpenTel. 03 233 70 32Fax 03 233 55 13info@h-vv.be

VLC NoorderlichtJ. Vande Puttelaan 18370 BlankenbergeTel. 050 41 08 29

VC De FakkelZwanestraat 118450 BredeneTel. 059 32 51 85Fax 059 32 64 95

VC De SleutelbrugBeenhouwerstraat 1­38000 BruggeTel. 0473 87 17 51info@vrijzinnigbrugge.bewww.vrijzinnigbrugge.be

VC ’t FakkeltjeKazernestraat 13­152070 Burcht (Zwijndrecht)Tel en Fax 03 253 00 13

HVC Ons HuisCogelsplein 22100 DeurneTel. 03 324 85 00

VC GeuzenhuisKantienberg 99000 GentTel. 09 220 80 20Fax 09 222 70 73www.geuzenhuis.be

Mephistophélès GVOGuilleminlaan 1559500 Geraardsbergen

VC De GeusLeopold III plein 718530 HarelbekeTel. 056 72 81 82www.vcdegeus.be

VOCHT Vrijzinnig CentrumA. Rodenbachstraat 183500 HasseltTel. 011 35 27 80www.vrijzinnighasselt.beinfo@vrijzinniglimburg.be

VOC WesthoekVeurnelaan 1098670 Koksijde St.IdesbaldTel. 0489 45 16 82

VC MozaïekOverleiestraat 15a8500 KortrijkTel. 056 37 16 15vc.mozaiek@skynet.bewww.vcmozaiek.be

VOMPrinsenhoflaan 293680 MaaseikTel. 089 51 91 40Fax 089 51 91 41voc.maaseik@skynet.bewww.vrijzinnigmaasland.be

Huis van de TolerantieBrusselsestraat 3323000 LeuvenTel. 016 22 79 21Fax 016 22 79 21tolerantiehuis@skynet.be

h66 Etalage

VC De BezatseVaubanstraat 8 B8930 MenenTel. 056 51 90 70Fax 056 51 90 70info@debezatse.bewww.debezatse.be

VLC De GeuzetorreKazernelaan 18400 OostendeTel. 059 50 10 40Fax 059 50 31 53vlc.geuzetorre@skynet.bewww.vlcdegeuzetorre.be

VJH De KimLangestraat 44a8400 OostendeTel. 059 70 56 39Fax 059 80 69 52dekim_k2@hotmail.com

VC De Molensteenp/a Bosdreef 138020 OostkampTel. 0476 90 29 57www.vrijzinnigoostkamp.beinfo@vrijzinnigoostkamp.be

Vrijzinnig Huis LiedtskasteelParkstraat 49700 OudenaardeTel. 055 30 10 30Fax 055 30 10 46info@vcliedts.be

VC RonseZuidstraat 139600 RonseTel. 055 20 93 20vcronse@skynet.bewww.branderij.be

VOC TienenDonystraat 143300 TienenTel. 016 81 31 66www.vrijzinnigtienen.betvk.vzw@scarlet.be

VOC MoucheronFrans Geldersstraat 211800 VilvoordeTel. 02 252 15 47Fax 02 252 25 47andries@vrijzinnigvil-voorde.bewww.vrijzinnigvilvoorde.be

VC PoincaréJ. Stormestraat 131/188790 WaregemTel. 0486 12 28 63Tel. 0495 44 11 71info@vcpoincare.bewww.vcpoincare.be

VC Zomerlichtp/a Weldadigheidstraat 309930 Zomergem Afdelingen Antwerpen

VAT Vrijzinnig Antwerps TrefpuntBreughelstraat 602018 AntwerpenTel. 03 239 94 21Fax 03 239 56 51vrijzinnigantwerpen@hotmail.bewww.vrijzinnigantwerpen.be

ETALAGE ETALAGE ETALAGE ETALAGE