ESF-PROJECT VROUWELIJK INGENIEUR - amazone.be · ingenieursopleidingen en technische beroepen...

'Leve(n)de ingenieurs!', 20 oktober 2007

ESF-PROJECTVROUWELIJK INGENIEUR


HoeHoe hethet begonbegon

• Een schijnbaar eenvoudige vraag• 2001?

• Stelling: ‘Moeders die beroepsactief zijn als ingenieurbest denkbare rolmodellen voor dochters’


• Belangrijke stelling om instroom vrouwelijkeingenieursstudenten te verhogen

• Studenteninstroom garanderen = afgestudeerden op arbeidsmarkt garanderenzoveel jaar later



• Stelling: niet terug te vinden in literatuur

• Dus: optie: waarom niet zelf onderzoeken?

• Contact werkgroep ‘Gelijke kansen beleid’Ingenieursfaculteit: interesse in studie?



• Sinds eerste contact lente 2002 en vandaag:

• 3 wetenschappelijke studies• Samenwerkingsverband K VIV, Amazone,

VOV, K.U.Leuven in ESF-project



DoelDoel ESFESF--projectproject

• Instroom vrouwelijk talent naaringenieursopleidingen en technischeberoepen verhogen

• Vrouwelijk talent in studie behouden en vlotlaten doorstromen

• Vrouwelijk talent in beroep als ingenieurbehouden en vlot laten doorstromen


ProblematischeProblematische instroominstroom

• Idee: vandaag vlotte instroom studenten =morgen nieuw talent op arbeidsmarkt

• Problematische instroom: algemeneingenieursrichting: 12,8% meisjes (09/06)


StudiekeuzemotivatieStudiekeuzemotivatie getoetstgetoetst

• Thesis sociologie Ans Hoydonckx, 2005

‘Meisjes, Jongens en wetenschap’: Vergelijkende studie naar de motivatie van studenten die opteren voor een ingenieursopleiding aan de universiteit, met bijzondere aandacht voor de motivatie van meisjes


Centrale vraagCentrale vraag• Wat zet jongens en meisjes aan om te kiezen voor

een ingenieursopleiding?• Verschillend antwoordpatroon m/v?

o.a.• Welke mensen, vakken, belangrijk in studiekeuze?• Rol leerkrachten?• Motivatie voor ingenieursopleiding?• Beeldvorming beroep ingenieur?


OnderzoekspopulatieOnderzoekspopulatie

• 384 van de 415 (93%) eerstejaarsburgerlijk IR

• 87,5% mannelijk• 12,5% vrouwelijk

• 131 van de 143 (92%) eerstejaarsburgerlijk IR-architect

• 47% mannelijk• 53% vrouwelijk


• Meisjes overwogen later dan jongens om ingenieur te worden

• Meisjes nemen vaker deel aan infosessies, bespreken hun keuze meer dan jongens met anderen en worden door die gesprekken ook meer beïnvloed

• Belangrijkste gesprekspartners = ouders, leerkrachten, vrienden, ingenieurs & ingenieursstudenten


Welke activiteiten zetten studenten aan om Welke activiteiten zetten studenten aan om IRIR’’sopleiding te overwegen?sopleiding te overwegen?

Burgerlijk IR

o vakken als wiskunde, chemie en fysica (80,2%)

o ontmoeting IR (25,5%)o studie-informatiedagen

(21,9%)o TV programma’s en/of

films (18,8%)o boeken en/of tijdschriften

(18,5%)

Burgerlijk IR-architect

o vakken als wiskunde, chemie en fysica (71%)

o studie-informatiedagen (35,9%)

o boeken en/of tijdschriften (30,5%)

o ontmoeting IR (18,3%)o TV programma’s en/of

films (17,6%)


Welke vakken zetten de studenten aan om een Welke vakken zetten de studenten aan om een IRsopleiding te overwegen?IRsopleiding te overwegen?

Burgerlijk IRo wiskunde (79,7%)o fysica (71,1%)o chemie (43%)o informatica (23,7%)o technologische opvoeding

(18,5%)

Burgerlijk IR-architecto wiskunde (69,5%)o fysica (48,1%)o esthetica (37,4%)o plastische opvoeding

(32,8%)o technologische opvoeding

(19,8%)

o wiskunde (40,1%)o fysica (17,2%)o chemie (9,1%)

o wiskunde (33,6%)o fysica (8,4%)

Welke leerkrachten hebben studiekeuze mee beïnvloed


• Meisjes meer vrouwelijke ww-leerkrachten• Bij vrouwelijke ingenieursstudenten zijn de

ouders hoger opgeleid � mogelijk geven hogeropgeleiden dochters minder gangbare opvattingen mee & kiezen meer meisjes uit die groep voor ingenieursopleiding

• ‘Verband opleiding vader en opleiding respondenten’• burgerlijk IRs – architect: 1/4de• burgerlijk IRs: 1/3de


Studiekeuzemotieven Studiekeuzemotieven Burgerlijk IR

o goede basis (86,7%)o interesse in vakkenpakket

(73,6%)o dingen willen uitvinden,

bouwen of ontwerpen (73,5%)

o beroep willen uitoefen waarin men zichzelf kan realiseren (71%)

o goede algemene ontwikkeling (66,3%)

Burgerlijk IR-architect

o dingen willen uitvinden, bouwen of ontwerpen (89,4%)

o goede basis (76,4%)o interesse in vakkenpakket

(75,6%)o beroep willen uitoefen

waarin men zichzelf kan realiseren (71%)

o men is er van overtuigd dat deze studierichting hen het beste ligt (61,1%)


Studiekeuzemotieven Studiekeuzemotieven • ‘Meisjes die voor een IRsopleiding kozen lijken op

jongens die voor een IRsopleiding kozen’

• ‘Sociale status, welstand, carrièremogelijkheden en voorzien in financieel onderhoud iets belangrijkere motieven voor jongens dan voor meisjes’

• ‘Meisjes kiezen bepaalde studie omdat ze in hun beroep in contact willen komen met mensen en omdat ze zich willen inzetten voor anderen’


StudiekeuzeStudiekeuze getoetstgetoetst

• 2007: idem onderzoekbio-ingenieurs en wetenschappen

• Vrij vergelijkbare resultaten Ans Hoydonckx

• Maar per studierichting: meisjes en jongensverschillen niet zo sterk van elkaar!


FocusgesprekkenFocusgesprekken

• Beeldvorming ingenieursopleiding en beroepgetoetst

• 39 middelbare scholieren, m/v, laatste jaar, sterke wiskunde richtingen

• Amper idee wat een ingenieur doet• (‘helm’, ‘lego’, ‘bouwwerf’)


M/V in M/V in sterkesterke wiskuderichtingenwiskuderichtingen

• 2007: 461 middelbare scholieren, m/v• 6 u wiskunde of meer• 15% meisjes versus 43 % jongens: interesse

ingenieursopleiding• Meisjes: geneeskunde, bio-ingenieurswet.,

psychologie (levende materie/dode materie)• Geen negatieve beeldvorming beroep


FocusgesprekkenFocusgesprekkenberoepsactieveberoepsactieve ingenieursingenieurs

• Initiatiefnemers ‘Vrouwelijk Ingenieur’: specifieke competenties slaagkanseningenieurs (m/v) verhogen?

• Binding actuele aandachtcompetentiemanagement



• 5 focusgesprekken 39 beroepsactieve v-ingenieurs + 20 individuele interviews

• Hindernissen vrouwelijke ingenieurs functie

• Opvallend: negatief (hindernissen) en positief(competenties) analoog/herkenbaar vrouwenin andere beroepen



Basisvaardigheden succesvol ingenieur?

- Organiseren en coördineren - Vermogen tot zelfreflectie - Positionering van zichzelf - Visibiliteit in de organisatie- Sociale & relationele vaardigheden - Delegeren en loslaten- Non-conformisme in je levensuitbouw - Leren kiezen- Ontwikkelen van authenticiteit - Jezelf blijven- Aantonen & bevestigen dat je wil groeien - Pro-activiteit- Doelbewust en gecontroleerd combineren - Zaken kunnen relativeren - Leidinggevende competenties - Managementtechnieken- ‘The rules of the game’ kennen - Flexibel zijn - Goede gezondheid - Efficiënt netwerken


On On lineline survey survey beroepsactieveberoepsactieveingenieursingenieurs

• Medio december 2006-eind januari 2007• Via alumni verschillende Vlaamse

universiteiten• Via KVIV en VIK

• Nadeel: representativiteit niet te toetsen• 1267 respondenten, 27% v – 73 % m



• 60% jonger dan 40

• 57,5% burgerlijk ingenieur• 23,5% bio-ingenieur• 19,2% industrieel ingenieur



• Wat maakt ingenieur-zijn aantrekkelijk?

Vrouwen meer dan mannen:• Flexibele werkomstandigheden• Kans arbeid – gezin te combineren• Goede werkgelegenheid



24 sign m/v-verschillende competenties%V %M

Autonoom werken 95 86Werken druk buiten 95 88Coördineren 91 83Assertiviteit 87 74Creativiteit 84 90



Loopbaan stopzetten?V% M%

Te weinig deeltijdswerk 54 19Tekort opvangplaatsen 64 34Combinatie gezin lastig 80 57Te sterk moeten bewijzen 70 49Geen gelijke kansen 77 56



Kritieke factoren groei in loopbaan?

voor M% voor V%Initiatief nemen 95 Zelfvertrouwen 97

Zelfvertrouwen 93 Communicatie 93Communicatie 92 Steun oversten 88

Leiderschap 91 Leiderschap 88O & O 83 Werkomgeving 85


ESFESF--arbeidsmarktarbeidsmarkt

• Al deze info: verandering, remedieerbaar?

• Diverse initiatieven:• portretten online m/v ingenieurs• self assessment tool jongeren• self assessment tool ingenieurs


BesluitBesluit en en terugblikterugblik

• Proceskarakter, zoektocht

• Opmerkelijk: competenties belangrijk beroepvan velen

• Uitdaging: deze competenties in opleidingsterker aan bod laten komen



• Instroom in opleiding als garantie voorinstroom op arbeidsmarkt

• Maar: op welke leeftijd is de keuze gemaakt?

• Onderzoek bij jongeren/kinderen nodig:• Beeldvorming opleiding en beroep



• Onderzoek confronteert met eigenbeeldvorming en verwachtingen

• Vooronderstellingen: meisjes ingenieurs zijnanders, maar wat leren resultaten?

• Vooronderstellingen: vrouwelijke ingenieurshebben nood aan ingenieurs-specifiekecompetenties, maat wat leren resultaten?


BesluitBesluit en en terugblikterugblik• Onderzoek confronteert met wat uit heel wat

ander onderzoek blijkt: m/v verschil in aandacht combinatie arbeid-gezin

• Denkvraag: spontaan mannen/vrouwen• Accent op wat hen bindt? (gelijk aan

elkaar)• Accent op wat hen onderscheidt?

(verschil)


Projectwebsites:www.amazone.be

www.ingenieur-mv.be

Met de steun van VESOC en van het Europees Sociaal Fonds. ESF: Bijdragen tot de ontwikkeling van de werkgelegenheid door het bevorderen van inzetbaarheid, ondernemerschap, aanpasbaarheid en gelijke kansen, en door het investeren in menselijke hulpbronnen. Meer info www.esf-agentschap.be

ESF-PROJECT VROUWELIJK INGENIEUR - amazone.be · ingenieursopleidingen en technische beroepen...

Documents

Transcript of ESF-PROJECT VROUWELIJK INGENIEUR - amazone.be · ingenieursopleidingen en technische beroepen...