Ervaringen delen…Ervaringen delen…

FeedbackPortfolio

Incident methode

Positie, intentie en spelregels

Vanuit welke positie? Leidinggevende positie Gelijkwaardige positie Coachende positie

Experiment voor dag 2Experiment voor dag 2Feedbackgesprek: principesFeedbackgesprek: principes

HUISWERK

Richting geven aan eigen groei

Voorbeeld 24 november Voorbeeld Praag Voorbeeld Viareggio

PortfolioPortfolio

HUISWERK

VeranderingsopzetVeranderingsopzet Beweegredenen*

Begunstigden*

Wie Wat

Helpers* Tegenstanders*

* Personen / Situaties

Omgaan met Omgaan met weerstandenweerstanden

24 november: individueel niveau

20 april: niveau van de groep

….OK., klinkt goed, maar eigenlijk doen wij dit al JAREN…

… eerlijk gezegd, dit werkt niet in onze school, tenminste… nietmet onze leerlingen..

… Ik wil dit zeker proberen, tenminsteAls ze me PRECIES zeggen wat wenu verkeerd doen …

… we moeten natuurlijk realistisch blijven…

…geen probleem, ik wil wel meewerken,… t.t.z. als ze voldoende middelen ter beschikking stellen …

… en trouwens…de directeur vindt dit vast niet goed…… dit is misschien niet het geschikt moment om hierover te praten…… dit is niet mijn verantwoordelijkheid…

© Pieter Leenheer, CLN, NL

Het is niet zo dat mensen weerstand bieden tegen

verandering; mensen willen gewoon niet veranderd

worden…

(Senge, The dance of change)

Onze definities van Onze definities van weerstand…weerstand…

Vanuit geloof in bekende omgeving een drempel opwerpen tegen verandering

Defensief kritische houding als reactie op externe impulsen waarin je jezelf niet herkent of waarvan je vindt dat ze niet haalbaar zijn

Weerstand (zie kader)Weerstand (zie kader)

Positief: stap 1 in het leerproces Negatief: signaal voor een gevoel van

“bedreiging”, van onbehagen, van frustratie dat vermomd wordt als een “logische” hinderpaal

Decoderen = op zoek gaan naar de echte reden voor het “onbehagen”

Technisch, emotioneel, politiek, moreel

Perceptie…Perceptie…

Mensen worden liever Mensen worden liever getrokken dan geduwd…getrokken dan geduwd…

Individueel niveauIndividueel niveau Wat heeft een plant nodig om te groeien?

Wat verhindert groei?

Samenspel tussen groeibevorderende processen en groeibelemmerende processen

Nood aan een krachtige, warme leeromgeving

Nood aan een diep inzicht in groeidynamiek en processen, en hoe deze versterken…

Oppervlakkige wortels hebben veel water nodigOppervlakkige wortels hebben veel water nodig

GroepsniveauGroepsniveau

Welke “problemen” met groepen ervaren wij in onze school?

Gaat het om formele of informele groepen?

Enkele definitiesEnkele definities

Gedragsnormen: algemene of hardnekkige manieren van handelen die in een groep aangetroffen worden

Gedeelde waarden: grote belangen of doelen die door de meeste mensen in een groep gedeeld worden

Gedragsnormen en gedeelde waarden maken deel uit van de organisatie- of groepscultuur

Formeel: Stadia van Formeel: Stadia van groepsontwikkeling groepsontwikkeling Op zoek naar veiligheid en Op zoek naar veiligheid en vertrouwen…vertrouwen…

Forming: is de groep veilig?... beleefd maar wantrouwig Storming: competitie, conflicten… anderen uittesten Norming: samenhang… andere types waarderen Performing: productiviteit… flexibiliteit uit vertrouwen Adjourning: einde van de taakgroep… afscheid nemen!

Het gaat om het bepalen van groepsnormen* die het gedrag reguleren

* Een groepsnorm: een impliciet akkoord tussen de groepsleden betreffende de manier waarop zij verondersteld worden zich te gedragen

Stadia in groepsontwikkeling Stadia in groepsontwikkeling (Tuckman)(Tuckman)

Forming Afhankelijkheid. Wens om door de groep aanvaard te worden. Is de groep veilig?

Veilig gedrag, vermijden van controversen. Vertrouwen op de leider.

Gericht op de taak (doel, grenzen, benadering…) en op elkaar (wie zijn zij?)

Storming Competitie en conflict (in het structureren van de taak & van de persoonlijke relaties)

Schrik om voor schut te staan of om te falen. Nood aan verheldering betreffende leiderschap, structuur, macht, engagement…

Emotionele reacties op elkaar en op de vereisten van de taak

Norming Samenhang. Het gevoel erbij te horen.

Openheid, bereidheid, probleemoplossing, gedeeld leiderschap, ontbonden kliekjes, creativiteit

Echte samenwerkingGegevens doorstroming(persoonlijk & taak)

Performing Authentiek onderlinge afhankelijkheid

Flexibiliteit vanuit vertrouwen. Aanpassing aan de groepsnoden. Resultaten

Productiviteit door probleemoplossing & werk

Reflectie op groepsdynamica: Reflectie op groepsdynamica: stadia van groepsontwikkelingstadia van groepsontwikkeling

Welke fases van groepsontwikkeling herken je vanuit jouw ervaring met groepen?

Formele en informele Formele en informele groepengroepen

Formeel Informeel

Taak Systeem

Rollen Individu

Formele vs. informele Formele vs. informele groepengroepen

Professionele keuken

Het menu bepalen

De nodige ingrediënten kopen

Thuiskeuken Wat zullen we eten?

Laten we in de koelkast kijken…

Het menu bepalen op basis van wat je toevallig bij de hand hebt

Informele groepsdynamicaInformele groepsdynamicaRobot vs. totale persoon?Robot vs. totale persoon?

Waarom?Werk, functie, taak, opdracht

Gevoelens, persoon

Angstcontainer…

Fairheid van opgelegde werknormen, veiligheid, aanvaard worden, begrepen, gehoord; angst en onveiligheid reduceren… IGD: zorgen voor emotionele, Ψ, sociale noden

Waar ben je bang voor?

6 psychologische 6 psychologische kernbehoefteskernbehoeftes

Autonomie Competentie Inclusie Rechtvaardigheid Graag gezien worden Veiligheid

Hoe kan je een informeel leider Hoe kan je een informeel leider herkennen?herkennen?

Brainstorming:

Individu versus groepIndividu versus groep

Is het voordeliger om mensen individueel aan te spreken of in groep?

Kenmerken van informele Kenmerken van informele groepengroepen

Wisselend leiderschap: afhankelijk van de noden

Vlot communicatienetwerk: goedwerkende tamtam

Sterke groepssamenhang Bepaling van (onuitgesproken)

groepsnormen

Impact van informele groepenImpact van informele groepenVan vervreemding naar Van vervreemding naar inclusie…inclusie…

Informeel leader Vlot

communicatie netwerk

Sterke groeps- samenhang

Bepalen van (onuitgesproken) groepsnormen

Verander de noden, de rol, sympathiseer, betrek in de besluitvorming…

Verstrek vitale informatie aan de groep / de leider

Betrek in de besluitvorming Verander de omgeving,

probeer de informele groepsnormen te weten te komen en werk van daar aan het installeren van positieve groepsnormen (teambuilding)

Conflicten…Conflicten…

Conflicten worden aangegaan om behoud van relatie

Het gaat om territorium en erkenning

Conflicten zijn rijker voor groei dan “cultuur van harmonie”

Reflectie over Reflectie over groepsdynamicagroepsdynamica

Discussie (per school of in gemengde groepen?) Welke elementen van informele groepsdynamica herken

je in jouw school? Welke informele leiders kan je herkennen? Ben je er zelf

een geweest? Hoe voelt dat aan? Hoe voelt het aan om het niet te zijn?

Hoe wil je omgaan met de informele groepen waarvan je je bewust bent om de nagestreefde veranderingsprocessen te ondersteunen?

Welke elementen kunnen je helpen om je “problemen” groepen op te lossen?

Welke elementen van je bespreking wil je plenair delen?

Evaluatie: reflectieEvaluatie: reflectie

Tot welke nieuwe inzichten ben je door deze sessie gekomen?

Wat ga je daarmee doen?