Erasmus M.C. Rotterdam · 2017. 6. 28. · RA: bdz tumor a vue, ondoorgankelijk Cavum oris:...
Transcript of Erasmus M.C. Rotterdam · 2017. 6. 28. · RA: bdz tumor a vue, ondoorgankelijk Cavum oris:...
(Palliatieve) bestraling van hoofd-halstumoren
Myra Rodrigues
15-05-2017 Erasmus M.C. Rotterdam
Locatie Daniel Den Hoed
Inleiding
Introductie afdeling
Overzicht HH tumoren
Radiotherapie
Intake
Mouldroom
Beeldvorming
Planning
Bestraling
Bijwerkingen
Nazorg
Introductie afdeling radiotherapie
Een van de grootste afdelingen van Nederland, 3 locaties
> 5100 pt/jr
14 lineaire versnellers
6 DdH + 2 CK; 4 Dort, 2 CL
Hyperthermie en brachytherapie
Holland PTC: LUMC en TU Delft
Team:
28 radiotherapeuten
16 aios
+- 140 laboranten
1 hyperthermiespecialist
14 medisch fysici, 3 klifio’s
Overzicht HH tumoren
7
9
Overzicht HH tumoren
Bron: make sense campaign
1
2
3
Overzicht HH tumoren
Incidentie totaal = 3192/jr
Bron: IKNL
Overzicht HH tumoren
Sterfte totaal = 896/jr
Bron: IKNL
Alle tumoren in het hoofd-halsgebied zonder hersenen/ogen
>30 subsites
60% bij diagnose reeds een vergevorderd stadium
60% van deze patiënten overlijdt binnen 5 jaar
Als de diagnose in een vroeg stadium van de ziekte wordt gesteld dan
is de kans op overleving 80 – 90%.
Risicofactoren
Roken
Alcohol: ♂ > 3EH/dg; ♀ > 2EH/dg
HPV: wereldwijd 18,5%-90% van alle orofaryngeale kanker
mn type 16
ook type 18/31/33
Overzicht HH tumoren
Overzicht HH tumoren
Bron: make sense campaign
Radiotherapie - intake
Voorafgaand aan verwijzing
Work-up chirurg
MDO
Reeds verwezen naar tandarts/mondhygiëniste
Intake
45 min
Anamnese, LO (incl fiberscopie), uitleg behadeling (20-30 min)
Eventueel verwijzing internist CRTx
Eventueel
Medisch fotograaf
Lab
Aanmelding RTx
Radiotherapie - intake
Planning PPR
Evt tandarts > 2wk beeldvorming
Evt markers
Masker
CT
MRI
Intake internist
<2wk start
Locaties
Toestellen
Dietiste
Extra informatie gesprek
Bellen/brief
Radiotherapie - mouldroom
Mouldroom
Masker van thermoplastisch materiaal
Positieverificatie
Radiotherapie - mouldroom
Radiotherapie - mouldroom
Radiotherapie - mouldroom
Radiotherapie - beeldvorming
Aanvullende beeldvorming
MRI
Met masker
Vaak wachttijd
CT
Met masker
Vaak met contrast
20-30 min
Aftekening
Radiotherapie - planning
Uitwerken CT: 1-2 dg
Intekenen: 1-3 dg
Doelvolume
OAR
Monodisciplinaire bespreking: 2x/wk
Indicatie en intekening
Maken bestralingsplan: 1-3 dg
Beoordelen plan: 1 dg
Eventuele aanpassingen plan: 1-2 dg
Herbeoordeling / mono: 0-2 dg
Afwerken plan: 1 dg
Start RTx na CT-scan: 1,5 - 2 wk
Radiotherapie - bestraling
Oproep 1e RTx
Daarna schema per week
Schema’s
Curatief: 30-35 x 2 Gy (TD 70 Gy)
Palliatief: 16 x 3,13 Gy
TD 50 Gy
EQD2 ab10 = 55 Gy; ab2 = 65 Gy
Dus hoewel veel minder fracties, vergelijkbare toxiciteit
Andere schema’s
10 x 3 Gy
5 x 4 Gy
1-2 x 8 Gy
Radiotherapie - bestraling
PTV >98 %
OAR
Nervus Opticus <55 Gy
Chiasma <55 Gy
Cord <50 Gy
Hersenstam <60 Gy, 54-59 Gy in < 10 cc
Retina <45 Gy
Lenzen <5 Gy
Voorste oogkamer 1/3 <20 Gy
Radiotherapie - bestraling
OAR
Parotiden Mean <26 Gy
SMG Mean <39 Gy
Larynx Mean <45 Gy
Cochlea Mean <45 Gy
Oesofagus Mean <60 Gy
Slikspieren Mean <55 Gy
Mandibula Mean <70 Gy
Mondholte Mean <50 Gy
Carotiden Mean <50 Gy
Radiotherapie - planning
Casus
♂ 83 jr
VG/ COPD, schizofrenie, chronisch ulcer voet
cT4aN2cM0 PCC vestibulum nasi
LO
Verwaarloosde man
WHO 2
RA: bdz tumor a vue, ondoorgankelijk
Cavum oris: tumoreuze massa doorgroeiend door palatum
durum met centraal ulcer, 3cm
Hals: multipele path LN bdz, individueel <6cm
Radiotherapie - planning
Radiotherapie - bestraling
Röntgenstraling
Niet merkbaar
Fotonen/elektronen (protonen)
DNA schade
Per dag 20 min
Radiotherapie - bestraling
Bunker
Radiotherapie - bestraling
Werking langzaam, symptomen houden lang aan
Einde
RTx
Max bijwerkingen
Start
RTx
Radiotherapie - symptomen
Vermoeidheid
Werkingsmechanisme niet geheel duidelijk
Uitgangs KPS belangrijk
Adviezen activiteit
Gepaste rust
Blijf actief
Dagritme
Buitenlucht
Nadelig effect veel slapen overdag
Duur: weken - blijvend
Radiotherapie - symptomen
Huidreactie
Stadia
Erytheem
Talkpoeder
Droge desquamatie
Calendulagel
Natte desquamatie
CMG
NA RTx: Flammazine
Haaruitval: RTx veld
Radiotherapie - symptomen
Huid adviezen
Lauw water
Niet inzepen
Deppen
Neutrale producten
Geen schurende kleding
Geen zon
Scheren: alleen elektrisch
Duur: 4-6 wk na laatste RTx
Blijvend: hyper-/hypopigmentatie, haarverlies, teleangiëctastieën,
atrofie, stug
Radiotherapie - symptomen
Huid wond genezingsproblematiek
Ulcera
Fistels
Necrose
Beleid iom chirurg
Foto dr van der Velden
Radiotherapie - symptomen
Mucositis
Pijn (!) bij het slikken, eten, praten
Smaak- en reukverlies
Verandering van voedingspatroon: wekelijks wegen
Radiotherapie - symptomen
Mucositis
Pijnstilling
Spoelen
Duur: 6-8 wk na laatste RTx
Dietiste:
Cave gewichtsverlies
ND
NMS
Cave Candida: nystatine
Radiotherapie - symptomen
Verandering speekselproductie
Droge mond
Taaier slijm
Slikklachten
Met name in de ochtend
Advies
Spoelen
Bekertje naast bed
Duur: weken - maanden, vaak geen volledig herstel
Radiotherapie - symptomen
Zwelling lokaal of hals
Meer bij PORT
Oedeem
Lymfebanen
Masker
Plan
Radiotherapie - symptomen
Stemveranderingen
Typische beloop
Blijft verstaanbaar
Duur: weken
Blijvend
Zingen
Schreeuwen
Gehoorsklachten
Gevoelig voor ontsteking
Dysfunctie buis van Eustachius
Kan blijvend zijn
Radiotherapie - Invloed op symptomen
Slechte mondhygiëne
Fluorbehandeling en co via mondhygiëniste
Roken
STOPPEN!
Hoewel palliatieve behandeling toch nadelen
Minder effect RTx
Meer bijwerkingen
Matig/geen alcohol
Afvallen
Angst
Icc psycholoog
Evt med: alprazolam/slaapmed
Radiotherapie - nazorg
Controle’s palliatieve pt iom pt
Wekelijks in acute stadium
Responsbeoordeling 6-8 wk na laatste RTx
Beelvorming alleen op indicatie
Follow-up 1x/2-4 mnd
TSH