ER-ST-orthopedie-zna107-Geplande totale heupprothese

683 -

ZN

A107 -

ver

sie

1001

Geplande totale heupprotheseInformatiebrochure voor patiënten

ZNA107_Brochure_297x210.indd 2 25/01/10 16:10

Beste heer/mevrouw,

Binnenkort wordt bij jou een totale heupprothese geplaatst. Wij danken je voor het vertrouwen dat je hierbij stelt in ons ziekenhuis. Hoewel de ingreep nog moet plaatsvinden, is het nu al van belang om stil te staan bij je verblijf en ontslag uit het ziekenhuis. Wij wensen je dan ook met deze brochure alvast te informeren. Wij zijn er ons van bewust dat zaken die voor ons heel normaal zijn, dit niet noodzakelijk voor je zijn. Ons team staat dan ook klaar om al je vragen te beantwoorden.

We wensen je alvast een zo aangenaam mogelijk verblijf in het ziekenhuis en een spoedig herstel!


Beschrijving van het heupgewricht

Het heupgewricht wordt gevormd door de kop van het dijbeen die ronddraait in de kom van het bekken. Beide delen van het gewricht zijn normaal bedekt met kraakbeen.

Waarom is een heupprothese nodig?

Een heupprothese wordt geplaatst in geval van ernstige beschadiging van het kraakbeen zoals bv. ten gevolge van artrose of een reumatische aandoening. Daarnaast zijn ook een abnormale belasting, een ongeval, vormafwijkingen, erfelijke factoren, enz. mogelijks beïnvloedende factoren. De slijtage is evenwel niet altijd aan een specifi eke oorzaak toe te schrijven.


Voorbereiding op de ingreep

Preoperatieve onderzoekenTer voorbereiding op de ingreep dien je vóór je opname preoperatieve onderzoeken te ondergaan. De arts die je pijn onder controle zal houden (de anesthesist) kan immers door middel van onderstaande onderzoeken nagaan welke methode van pijnstilling voor jou het meest geschikt is:

› Elektrocardiogram (E.C.G.):Dankzij een hartfi lmpje komt de arts meer te weten over het functioneren van je hart.

› Röntgenfoto:Om een indruk te krijgen van de conditie van het hart en de longen, wordt naast het E.C.G. eventueel ook een röntgenfoto gemaakt van de longen.

› Bloedonderzoek:Er wordt een kleine hoeveelheid bloed afgenomen en onderzocht in het laboratorium.

Als aanvulling op de onderzoeken dien je tevens vóór je opname een ‘preoperatieve vragenlijst’ in te vullen. Het is van belang dat je deze vragenlijst nauwkeurig invult. Laat je hierbij eventueel helpen door familieleden of een verpleegkundige.


OntslagplanningWanneer je na ongeveer acht dagen ontslagen wordt uit het ziekenhuis, zul je nog niet volledig hersteld zijn van de ingreep. Het is dan ook belangrijk dat je nu reeds afspraken maakt met de hulpverlening waar je na je ontslag beroep op zult doen. Deze hulpverlening kan immers best geregeld zijn vóóraleer je wordt opgenomen in het ziekenhuis!

Indien je na je ontslag een tijdje in een revalidatiecentrum wenst te verblijven omdat je verwacht dat je niet meteen naar huis zal kunnen, kun je al voor je opname contact opnemen met de maatschappelijk werksters van het ziekenhuis. De duurtijd van de revalidatie wordt bepaald in samenspraak met de arts van het revalidatiecentrum.

Verder beantwoorden de maatschappelijk werksters van de sociale dienst graag al je vragen betreffende thuiszorg, administratieve regelingen en fi nanciële aandachtspunten. Daarnaast kan je steeds bij hen terecht voor een ondersteunend gesprek.


Onderstaande hulpverlening en maatregelen zijn nuttig voor elke patiënt en kunnen best voor de opname worden geregeld:

HulpmaterialenHaal volgende hulpmiddelen in huis: › Krukken › WC-verhoger › Antislipmat voor bad/douche › Schoenlepel met lange steel die voorzien is van een haakje. › Daarnaast wordt het gebruik van een badplank/douchestoeltje en

een spons op een steel (voor het wassen van je voeten) aanbevolen.Bovenstaande hulpmiddelen zijn te koop bij de bandagist. Je kan hiervoor ook terecht bij het Rode Kruis of je ziekenfonds.

Aanpassingen in huis › Is je bed zeer laag, dan verhoogt je dit best door een extra

matras te leggen of blokken onder de poten te plaatsen totdat het de hoogte van een stoel benadert.

› Vermijd zachte stoelen of zetels waarin je wegzakt. Gebruik bij voorkeur hoge stoelen of zetels met een harde zitting en armleuningen.

› Om vallen te vermijden dien je tapijten ofwel te verwijderen ofwel te voorzien van een antisliplaag.

› Let op dat je niet struikelt op pas geboende vloeren of over snoeren van elektrische toestellen.

ThuisverplegingVraag thuisverpleging aan voor hulp bij het dagelijks toilet, inspuitingen, wondverzorging, enz. Je kunt hiervoor de hulp inroepen van je ziekenfonds. Thuisverpleging is gratis indien je in orde bent met je aanvullende verzekering. Wanneer je beroep wenst te doen op privé-thuisverpleging, betaal je mogelijks een verplaatsingsvergoeding. Deze vergoeding wordt echter zelden aangerekend. Informeer je bij je thuisverpleegkundige.


KinesitherapieVoor meer uitleg over het aanvragen van kinesitherapie, verwijzen wij je graag naar de kinesitherapeuten van ons ziekenhuis.

In wat volgt, worden nog een aantal diensten vermeld waar je eventueel gebruik kunt van maken:

Gezinshulp of poetshulpDe poetshulp zorgt enkel voor het schoonmaken van je woning. Het aantal poetsuren is hierbij afhankelijk van de grootte van je woning. Gezinshulp neemt allerhande huishoudelijke taken op zich én besteedt daarnaast een gedeelte van de tijd aan poetsen. De gezinshelp(st)er werkt doorgaans tweemaal vier uren per week. Indien nodig kan dit worden uitgebreid. Voor beide diensten betaal je een bijdrage die afhankelijk is van je inkomen. Het is van groot belang om deze diensten op voorhand aan te vragen. Vooraleer je hier immers beroep kan op doen, wordt je dossier opgemaakt en komt je even op een wachtlijst terecht.

Opvang huisdierenIndien je huisdieren hebt, vergeet dan niet om indien nodig tijdig opvang voor je dieren te regelen.

Warme maaltijdenIndien je dit wenst, kan je beroep doen op organisaties die warme maaltijden aan huis leveren.

BoodschappendienstJe kan je boodschappen telefonisch bestellen, zodat deze vervolgens aan huis worden geleverd.


InformatiesessieNaast het lezen van deze brochure, kan je ook een informatiesessie bijwonen. Je behandelende arts zal je hierop uitnodigen tijdens de consultatie waarop wordt beslist om een prothese te plaatsen. Uit de beschikbare data kies je een datum die voor jou het meest geschikt is. Kies een datum die minstens 7 dagen vóór je operatiedag valt. Zodoende kan je de raadgevingen die een verpleegkundige en een maatschappelijk werkster tijdens de informatiesessie geven nog tijdig opvolgen. Zo kan je bovendien ook tijdens hetzelfde ziekenhuisbezoek het bijwonen van de informatiesessie combineren met het ondergaan van de preoperatieve onderzoeken.

Voor de informatiesessie schrijf je je vooraf telefonisch in via de sociale dienst van het ziekenhuis. Je kan de informatiesessie bijwonen in ZNA Stuivenberg of ZNA Sint-Erasmus. De inhoud van de sessies is in beide ziekenhuizen gelijk. Het ziekenhuis waar je de sessie bijwoont, hoeft dus niet gelijk te zijn aan het ziekenhuis waar je wordt geopereerd.


Beschrijving van de ingreep

Bij een ernstige beschadiging van het heupgewricht worden zowel de kop van het dijbeen als de kom van het bekken vervangen. Daarom wordt de ingreep beschreven als het plaatsen van een ‘volledige of totale prothese’. Soms is het echter niet noodzakelijk om het volledige heupgewricht te vervangen. Wanneer bv. ten gevolge van een val de kop van het dijbeen afbreekt, volstaat het plaatsen van een ‘halve prothese’ waarbij enkel de afgebroken kop wordt vervangen.

Tijdens het plaatsen van een ‘volledige prothese’ wordt allereerst de heupkop verwijderd. In de kom wordt vervolgens het resterende kraakbeen uitgefreesd.Daarna worden de onderdelen van de prothese geplaatst. Op de plaats van de oude kom komt een nieuwe kom van kunststof en metaal.

Vervolgens wordt er in het dijbeen een metalen pen geplaatst met daarop een kopje. Dit kopje past precies in de nieuwe kom.

Er bestaan verschillende manieren om de onderdelen van de prothese vast te zetten. De metalen pen wordt al dan niet met behulp van botcement in het dijbeen geklemd. De metalen kom wordt in de oorspronkelijke heupkom geklemd.

Doordat er bot in de prothese zal ingroeien, komt ze vast te zitten. Soms worden er een of twee schroeven geplaatst om extra fi xatie te garanderen. Er zijn naargelang het materiaal waaruit ze zijn vervaardigd verschillende protheses op de markt. Je arts zal met jou bespreken welk type prothese voor jou het meest geschikt is.

De ingreep duurt in totaal ongeveer anderhalf uur en gebeurt in principe onder een combinatie van algemene verdoving met een ruggenprik (= epidurale verdoving).


Verblijf in de ontwaakkamer

Na de operatie ga je naar de ontwaakkamer totdat je voldoende wakker bent en je algemene toestand stabiel is. Hier sta je onder het toezicht van de anesthesist en gespecialiseerde verpleegkundigen. Zij controleren onder meer je ademhaling, hartslag, lichaamstemperatuur en bloeddruk.

Wanneer je wakker wordt, zal je merken dat je een infuus hebt. Dit is een buisje in je onderarm waarlangs medicatie en vocht wordt toegediend. Daarnaast komen er uit de operatiewonde een of twee buisjes (of redons). Hierlangs wordt er automatisch bloed en wondvocht afgevoerd naar de redonfl es. Tot slot heb je een blaassonde. Via dit buisje loopt je urine vanuit je blaas doorheen je plasbuis in een zakje. Soms kan je toch nog het gevoel hebben dat je moet plassen. Wees daarover niet bezorgd. Ondanks dit gevoel wordt je blaas immers voortdurend spontaan leeggemaakt.

Als gevolg van de epidurale verdoving heb je een buisje in je rug. Je kan hierdoor gebruik maken van een pijnpomp of PCA-pomp (Patiënt Gecontroleerde Analgesie). Door kort op de knop van de PCA-pomp te duwen, kan je jezelf pijnmedicatie toedienen zodra je pijn voelt opkomen. Je hoeft daarbij geen angst te hebben dat je teveel zou krijgen. De pompen zijn zodanig ingesteld dat een overdosis onmogelijk is.

Kortom: je kan veel drukken, maar nooit te veel krijgen. Aangezien er altijd wat tijd verstrijkt tussen het drukken op het knopje en de werking van de medicatie, kan je best niet zo lang wachten totdat de pijn te hevig is. Indien je pijn voelt opkomen, of indien je weet dat er iets pijnlijk zal gebeuren (verzorging, oefeningen…) doe je er best aan vijf à tien minuten op voorhand te drukken. De verpleging is perfect op de hoogte van de werking van dergelijke pompen. Bij problemen zal een anesthesist worden geraadpleegd.


Net als gedurende de laatste zes uren voor de ingreep, mag je ook de eerste uren na de ingreep niets eten of drinken om braken te voorkomen. Ten gevolge van de verdoving werken je slokdarm en darmen immers even niet optimaal. Pas wanneer hun werking terug normaal is mag je starten met drinken en wat later met eten. In afwachting hiervan kan je aan een verpleegkundige vragen om je lippen te bevochtigen zodat je geen droge mond of dorstgevoel hebt.

Terug op de kamer

De dag van de ingreep blijf je in bed om te bekomen van de operatie. Je krijgt voortdurend pijnstilling. Mocht je toch nog pijn voelen, mag je steeds om extra pijnstilling vragen. Je mag zeker niet voortdurend stil blijven liggen in bed. Licht jezelf minstens om het uur op, om doorligwonden te voorkomen.

De dag na de ingreep komt de kinesitherapeut langs om je een aantal oefeningen aan te leren. Het is immers heel belangrijk dat je zo snel mogelijk je activiteit herwint. Op die manier voorkom je het krijgen van ‘trombofl ebitis’. Dit is een ontsteking van de aderwand met klontervorming tot gevolg. Om je tegen deze complicatie te beschermen krijg je ook dagelijks een inspuiting met een bloedverdunnend geneesmiddel en draag je steunkousen.

Vanaf de tweede dag na de ingreep voel je zichzelf al een stuk beter. De redondrain, de blaassonde, de pijnpomp en het infuus worden in principe verwijderd. Je mag vanaf nu opzitten. Het opkomen gebeurt met de hulp van de verpleging.

Elke dag wordt de revalidatie opgedreven en worden de wandelafstanden iets groter. Breng daarom comfortabel zittende en steungevende, gesloten pantoffels of schoenen mee naar het ziekenhuis (stap nooit enkel met kousen aan). Indien je gebruik maakt van hulpmiddelen om te stappen (bv. krukken), breng deze dan ook mee naar het ziekenhuis.Stilaan leer je terug zelfstandig functioneren. Hoewel je


pijnmedicatie wordt afgebouwd, mag je indien nodig nog gerust een pijnstiller vragen.

Gewrichtsparend bewegen

Na de ingreep revalideer je onder begeleiding van kinesitherapeuten en ergotherapeuten. Je medewerking hierbij is essentieel! Onderstaand schema vormt een leidraad tijdens je revalidatie en wordt zo nodig aangepast aan je individuele situatie.

Het heeft tot doel je zo snel mogelijk weer op de been te brengen zodat je je zelfstandigheid herwint. Hierbij wordt rekening gehouden met je fysieke mogelijkheden van voor de operatie.


RevalidatieschemaDag 1indien nodig respiratoire kinesitherapie (ademhaling)

Dag 2na verwijderen PCA-pomp, epidurale catheter en redon: › tractie-suspensiebed › mobilisatie en spierversterkende oefeningen › gangrevalidatie met looprek (= rollator)

Dag 3kinesitherapie: › tractie-suspensiebed

mobilisatie en spierversterkende oefeningen › gangrevalidatie

ergotherapie: › transfertraining

refl ectie naar thuissituatie activiteiten van het dagelijkse leven in de praktijk

Dag 4 en 5kinesitherapie: › tractie-suspensiebed

mobilisatie en spierversterkende oefeningen gangrevalidatie met rollator & krukkenergotherapie: › transfertraining › activiteiten van het dagelijkse leven in de praktijk › opvolging aangeleerde technieken

Dag 6 en anderekinesitherapie: › tractie-suspensiebed

mobilisatie en spierversterkende oefeningen › gangrevalidatie met krukken maar met opdrijven van de

wandelafstand leren opgaan en afdalen van trap


De ergotherapeut(e) zal je dagelijks functioneren evalueren en nagaan waar dit moet worden aangepast aan je postoperatieve toestand. Er wordt samen met jou nagegaan hoe je woning, werkomgeving, enzovoort eventueel kunnen worden aangepast.

De oefeningen die de kinesitherapeut(e) je aanleert om de spieren van de dij en de heupregio te versterken dienen als voorbereiding voor het stappen zonder krukken. Je dient deze oefeningen meermaals per dag uit te voeren om voldoende spierkracht bij te winnen.

De kinesitherapeut(e) zal je de toelating geven om zelfstandig te stappen, hetzij met een looprek hetzij met krukken. Eerst stap je alleen in de kamer. Je kan dan zelfstandig naar het toilet gaan. Later stap je ook in de gang zonder begeleiding van een kinesitherapeut(e). Bij het gebruik van een kruk, neem je deze aan de zijde van je niet geopereerde been.

Het gebruik van krukken bij het stappen is verschillend naargelang er al dan niet botcement werd gebruikt bij het plaatsen van de prothese. Indien er geen cement werd gebruikt moet je gedurende drie à zes weken met een of twee krukken stappen. Je mag hierbij niet met je volledige lichaamsgewicht steunen op het geopereerde been. Indien er wel cement werd gebruikt mag je na ongeveer acht dagen stappen met een kruk en is een belasting met het volledige lichaamsgewicht toegelaten. Gebruik de kruk totdat je terug op controle komt.

Verwittig steeds een kinesitherapeut(e) of ergotherapeut(e) ingeval van abnormale pijn in de liesstreek. Kruis in bed of op een stoel nooit je benen. Plooi je heup nooit verder dan in een rechte hoek van 90 graden en draai je dijbeen nooit naar buiten. Spreid tenslotte steeds je benen met de voetpunt voorwaarts gericht wanneer je van houding verandert.


Een aantal activiteiten van het dagelijkse leven veroorzaken extreme bewegingen ter hoogte van het heupgewricht. Om deze extreme bewegingen te vermijden, dien je deze activiteiten voortaan heupsparend uit te voeren:

Verplaatsing in en uit bedOm in uw bed te stappen gaat u als volgt te werk: › Zet je langs de geopereerde zijde stabiel op de rand van het

bed zo dicht mogelijk tegen je hoofdkussen zodat je voldoende ruimte hebt om je benen in bed te draaien.

› Breng vervolgens je gezond been onder je geopereerd been zodat je benen elkaar kruisen ter hoogte van de enkels.

› Steun goed met beide handen op het bed. › Breng beide benen tegelijk in bed.

Als je op je zijde ligt, leg dan een kussen tussen je benen ter hoogte van je knieën.

Om uit je bed te komen ga je omgekeerd te werk:Breng je gezond been onder je geopereerd been zodat je benen elkaar kruisen ter hoogte van de enkels. Steun goed op beide handen en richt je romp op. Breng beide benen tegelijk uit bed langs de geopereerde zijde.

Persoonlijke hygiëneDenk steeds aan je veiligheid. Zoek naar een stabiele uitgangshouding om vallen te vermijden. Dit betekent meestal dat je best gaat zitten. Stap vooraleer je gaat zitten achteruit tot beide benen de zitting van de stoel raken. Plaats vervolgens je voeten en benen lichtjes uit elkaar en ga dan zitten terwijl je op de armleuningen steunt.

Bij het uitvoeren van het ochtendtoilet aan de lavabo zul je weinig problemen ondervinden. Voer deze handeling aanvankelijk zittend uit om je geopereerde heup niet te overbelasten.


Het wassen van de voeten verloopt moeizamer. Er bestaan echter manieren om je voeten toch zelfstandig te kunnen wassen zonder hierbij te ver voorover te buigen:A. Maak gebruik van een voetbankje › Plaats je voet op een voetbankje. › Was je voet met een spons met verlengde steel. › Droog je voet af met een grote badhanddoek. › Ga op dezelfde manier te werk voor je andere voet.

B. In het bad of de douche › Plaats een stoel langs het bad of douche en ga hierop zitten. › Breng je beide benen in het bad of de douche. › Gebruik een spons met een verlengde steel om je voeten te

wassen. › Droog je voeten af met een grote badhanddoek zodat je niet te

ver naar voor moet buigen.

Wanneer je gebruik maakt van een bad, ga da niet zitten maar neem een douche in je bad. Leg omwille van je veiligheid een antislipmat in bad. Het moeilijkste bij het nemen van een bad zijn de transfers in en uit het bad. Deze transfers voert u als volgt uit: › Plaats een stoel of krukje naast het bad. › Zet je op de stoel met je benen evenwijdig aan het bad. › Breng je beide benen over de badrand en sta recht.

Indien je over een badplank beschikt, hoef je geen stoel naast je bad te zetten. Je kan rechtstreeks op de badplank gaan zitten.

De verplaatsingen in en uit de douche verlopen veel eenvoudiger dan deze in en uit het bad. Je moet wel steeds attent blijven op je veiligheid. Leg daarom een antislipmat in je douche. Indien nodig kan je ook een douchezitje of een steunbaar installeren.


Kleden Je gaat best zitten om je broek aan te doen. Breng hierbij eerst je geopereerd been in de broekspijp en vervolgens je gezond been. Om je broek uit te doen, haal je eerst je gezond been uit de broekspijp en vervolgens je geopereerd been. Je kan hierbij gebruik maken van een verlengde schoenlepel voorzien van een kledinghaak. Dit hulpmiddel voorkomt dat je te ver naar voor moet buigen.

Net als voor je broek, ga je ook zitten om je kousen aan of uit te doen. Plaats je voet op een voetbankje terwijl je je kous aan- of uitdoet. Er bestaat ook een hulpmiddel om deze activiteit te vereenvoudigen:

Ga steeds zitten om uw schoenen aan of uit te doen. Gebruik bij het aandoen van je schoenen een verlengde schoenlepel zodat je niet naar voor moet buigen. In het begin verdienen schoenen zonder veters de voorkeur.

ToiletgebruikVermits een gewoon toilet vaak te laag is, dien je een wc-verhoger aan te schaffen. Indien je alsnog problemen ondervindt bij het gaan zitten of recht komen, kan je een steunbaar installeren.

Huishoudelijke activiteitenVoer zoveel mogelijk huishoudelijke activiteiten zittend uit zodat je je heup niet overbelast. Deel je kasten zodanig in dat voorwerpen die je vaak gebruikt vooraan, binnen handbereik en op een goede hoogte staan.Activiteiten waarbij je moet voorover buigen of waarbij je onder je werkniveau werkt, dien je te vermijden (bv. opmaken van een bed, schuren, stofzuigen, enz.). Laat deze activiteiten indien mogelijk door iemand anders uitvoeren.

Draag geen zware lasten. Voor kleine lasten is een schort met grote zakken een handig hulpmiddel om je handen vrij te houden.Tijdens het winkelen draagt je je boodschappentas best aan de niet geopereerde zijde. Maak bij voorkeur gebruik van een


boodschappentas op wieltjes.

Seksuele activiteitenWat de herneming van de seksuele activiteiten betreft, volgen de meeste patiënten hierin hun lichaam. Een goede communicatie met je partner is echter wel essentieel vermits bepaalde bewegingen van de heup moeten worden vermeden.

Iets oprapen van de grondOm iets op te rapen – terwijl je rechtstaat – ga je als volgt te werk: › Neem steun met je hand langs de geopereerde zijde. › Breng je geopereerd been achterwaarts. › Buig lichtjes door de knie van je gezond been terwijl je het

voorwerp met je vrije hand opraapt.

Een grijpstok kan een handig hulpmiddel zijn:

Wanneer je – zittend – iets wil oprapen, buig dan steeds over de gezonde heup. Buig nooit over de geopereerde zijde!


Verplaatsingen buitenshuis

Stap op een correcte manier in je auto. › Plaats je autozetel zo ver mogelijk naar achter. › Steun met een hand op de openstaande deur en met de andere

hand op de rugleuning van de zetel. › Ga zitten. › Plaats daarna de hand die steunde op de openstaande deur op

het dashboard. › Breng beide benen in de auto. › Zet de zetel terug op zijn plaats.

Om uit je auto te stappen ga je omgekeerd te werk. › Plaats je autozetel zo ver mogelijk naar achter. › Steun met een hand op het dashboard en met de andere hand

op je zetel. › Breng beide benen uit de auto. › Plaats de hand die op het dashboard staat op de openstaande

deur. › Sta nu recht.

Plaats je auto niet te dicht tegen het voetpad. Wanneer je auto te dicht tegen het voetpad staat, is het hoogteverschil tussen de stoel en de grond immers te klein.

Een heupprothese vormt geen hindernis om een auto te besturen, maar omwille van de verzekering moet je wel voldoende gerevalideerd zijn alvorens terug te rijden. In de praktijk betekent dit dat je vier à zes weken na de ingreep in principe terug mag rijden. Raadpleeg je autopolis om eventuele uitsluitingen bij een ongeval te vermijden.

Voor patiënten die voor de operatie nog konden fi etsen, is het gebruik van een hometrainer aangewezen als voorbereiding op het fi etsen in het verkeer. Fiets bij voorkeur met een damesfi ets.


Wanneer je het openbaar vervoer neemt, pas dan bij het op- en afstappen dezelfde regels toe als bij het opgaan of afdalen van een trap (zie verder). Wees voorzichtig wanneer het voertuig vertrekt, stopt, afremt of een bocht maakt.

Trap opgaan en afdalenZodra je stabiel stapt met twee krukken, leert de kinesitherapeut je een trap opgaan en afdalen. Je doet dit trede per trede. Je niet geopereerde been blijft steeds als hoogste staan. Neem voor je veiligheid steeds de trapleuning vast en neem je kruk in de vrije hand.

Om een trap op te gaan, zet je eerst je niet geopereerde been op de hoger gelegen trede. Vervolgens plaats je tezamen met je elleboogkruk, je geopereerd been naast het niet geopereerd been. Herhaal deze handeling totdat je boven bent.

Om een trap af te dalen, zetje eerst tezamen met je elleboogkruk je geopereerd been een trede lager dan je niet geopereerd been. Breng daarna je niet geopereerd been naast je geopereerd been. Herhaal deze handeling trede per trede totdat je beneden bent.


Complicaties

Een heupprothese is een vervanging van het lichaamseigen heupgewricht en is helaas daarom nooit zo goed als een eigen gezonde heup.

Na de ingreep kunnen er complicaties optreden die te maken hebben met de prothese: › Aanhoudende pijn › Loslating van de prothese › Breuken rond de prothese › Luxatie van de prothese

Het meest voorkomende probleem tijdens de eerste maanden na de operatie is een heupluxatie. De nieuwe heupkop schiet daarbij uit de heupkom. Dit is een vervelende en pijnlijke verwikkeling. Het verhoogde risico op een luxatie ontstaat doordat de omringende structuren van het gewricht na de operatie minder stevig en stabiel zijn. Een normaal heupgewricht wordt immers stevig omsloten door een gewrichtskapsel en spieren. Geleidelijk aan zal er zich evenwel na de operatie terug een gewrichtskapsel vormen waardoor het risico op ontwrichting terug afneemt.


Er kunnen tevens complicaties optreden ten gevolge van de ingreep zelf. De huidige producten om patiënten te verdoven zijn kortwerkend en veilig. Het is echter niet onmogelijk dat je misselijk bent en rillingen vertoont na het ontwaken. Ook een allergische reactie op de gebruikte producten, ‘trombofl ebitis’, een infectie of een zenuwletsel kunnen niet volledig worden uitgesloten.

De belangrijkste complicaties die zich kunnen voordoen zijn een diepe veneuze trombose of een longembolie. Bij een longembolie valt de werking van een gedeelte van de longen (meestal) tijdelijk uit doordat een of meer longslagaderen verstopt zitten. Dit is vaak het gevolg van een bloedstolsel dat geheel of deels losraakt, door de bloedstroom in de longen terechtkomt en daar schade aanricht. Er kunnen evenwel preventief goede maatregelen worden getroffen om deze complicaties te voorkomen: medicatie, steunkousen en snel terug beginnen bewegen.


Ontslag uit het ziekenhuis

Afhankelijk van het advies van je behandelende arts, ben je ongeveer acht dagen na de ingreep klaar om naar huis te gaan of naar een revalidatiecentrum te vertrekken. Bij ontslag ligt het volgende voor je klaar: › Brief voor de huisarts › Afspraak om ongeveer vier à zes weken na de ingreep op

controle te komen › Voorschrift voor kinesitherapie › Voorschrift voor thuisverpleging › Voorschift voor de nodige medicatie › Attest voor werkgever, mutualiteit, enz.

Soms vallen de eerste dagen thuis wat tegen. Je zal meer willen doen dan je eigenlijk kan. Je zal echter gaandeweg je fysieke mogelijkheden correct leren inschatten.

In geval van problemen, contacteer je best eerst je huisarts. Hij zal beslissen of je al dan niet naar het ziekenhuis moet komen. Contacteer je chirurg zeker bij volgende problemen:

› Meer dan 38°C koorts › Zwelling, pijn, roodheid of warm aanvoelen van het lidmaat › Ontsteking van de operatiewonde › Kortademigheid of pijn in de borststreek


De inspuitingen ter preventie van ‘trombofl ebitis’ worden de eerste twintigtal dagen na je ontslag verder gezet. Opdat je thuis zelf deze behandeling zou kunnen voortzetten, krijg je de kans om tijdens je verblijf in het ziekenhuis te leren hoe je jezelf kan inspuiten. Zo dien je geen thuisverpleegkundige in te schakelen. Raadpleeg evenwel altijd je huisarts of specialist bij twijfel en wanneer je neus bloedt!De steunkousen ter preventie van trombofl ebitis mag je eventueel thuis nog een tijdje dragen (tot onder de knie). Dit is evenwel niet echt noodzakelijk vermits hun werking afneemt wanneer je eenmaal terug kan stappen.

Zolang de hechtingen of nietjes ter plaatse zijn, maak je de operatiewonde best niet nat. Je kan douchen met behulp van een perfect waterafsluitende pleister die je in de apotheek vindt. Wanneer de wonde toch in contact is geweest met water, moet je ze deppen met Isobetadine Dermicum®. Zodra de hechtingen of nietjes verwijderd zijn, is het niet meer nodig om de wonde af te dekken. De wonde mag vervolgens na een tweetal dagen terug nat worden.


Prognose

In principe moet je na het plaatsen van een heupprothese na enkele weken terug pijnvrij zijn en een behoorlijke afstand kunnen stappen. Je zal je dagelijkse bezigheden terug kunnen hernemen.

Neem geen onnodige risico’s en gebruik het heupgewricht zo normaal mogelijk zonder het overdreven te belasten. Een heupprothese is immers aan slijtage onderhevig. Deze slijtage is onder meer afhankelijk van het gebruikte materiaal en de manier waarop er met de prothese wordt geleefd. Wees niet roekeloos zodat je nog lang van je prothese kan genieten!

Deze brochure is bedoeld om goed geïnformeerd aan je heupavontuur te beginnen. Mogelijk heb je na het lezen ervan meer schrik dan voorheen. Besef dat de opname voor de meerderheid van de patiënten beter meevalt dan ze hadden gevreesd.


Nuttige telefoonnummers

Hulpmaterialen03 221 92 40 Christelijke Mutualiteit015 30 64 91 Uitleendienst De VoorZorg078 15 78 25 Uitleendienst Euromut/Securex03 286 93 00 Rode Kruis03 235 32 90 Uitleendienst Borgerhout03 238 40 53 Mediotheek De Volksmacht03 886 70 00 Onafhankelijke Thuiszorg Verenigingen

ThuisverplegingWit-Gele Kruis van de Christelijke Mutualiteit:03 286 98 64 Antwerpen-Noord03 286 98 60 Antwerpen Zuid03 888 94 64 Boom014 58 14 75 Geel03 666 70 84 Kalmthout03 480 91 10 Lier03 311 62 66 Malle03 646 67 68 Merksem03 454 25 35 Mortsel03 219 77 93 Zwijndrecht03 641 75 48 O.C.M.W. Antwerpen Noord03 259 50 60 O.C.M.W. Antwerpen Zuid0800 975 20 De VoorZorg03 886 70 00 Onafhankelijke Thuiszorg Verenigingen03 201 85 70 Thuisverpleging van de Onafhankelijke Ziekenfondsen03 221 94 20 Thuisverpleging van de Onafhankelijke Ziekenfondsen03 203 76 00 Thuisverpleging van het Liberaal Ziekenfonds


Zelfstandige thuisverpleegkundigen03 233 92 43 Lemmens Wim03 252 98 08 Vermeulen Chris03 252 49 97 Van Nevel Chrysanta03 353 28 86 Van Laer Inge0478 296140 Van Laer Inge03 353 30 54 Vandenbussche Chantal0497 725869 Meers Jurgen0475 606246 Rombaut Marianne03 568 78 76 Antwerpse Thuisverpleging Associatie0477 779213 Antwerpse Thuisverpleging Associatie03 232 86 02 Ziekenzorg

Gezinshulp en/of poetshulp0800 975 20 Thuisverzorging De VoorZorg078 15 00 96 Thuiszorgcoördinatie Euromut/Securex03 231 37 34 SOWEL met het Liberaal Ziekenfonds03 320 86 10 Solidariteit voor het Gezin03 641 75 10 O.C.M.W. Antwerpen Noord03 259 50 30 O.C.M.W. Antwerpen Zuid03 220 12 70 Familiehulp03 220 12 40 Familiehulp03 210 96 60 De Regenboog03 886 70 00 Onafhankelijke Thuiszorg Verenigingen03 213 40 30 Sociale Familiezorg


Gezinszorg Villers03 543 92 10 Antwerpen03 216 49 14 Antwerpen Sint-Andries03 237 83 63 Antwerpen Zuid03 272 02 23 Borgerhout03 653 11 44 Brasschaat03 326 39 84 Deurne03 543 92 20 Ekeren03 645 53 93 Merksem03 658 33 33 Schoten03 315 14 13 Kapellen, Stabroek, Hoevenen03 663 26 24 Gooreind03 223 62 21 Landelijke Beweging03 218 88 11 Buurtservice In de Weer03 213 44 47 Buurtservice Linkeroever03 309 45 11 Landelijke Thuiszorg Noorderkempen014 54 10 21 Landelijke Thuiszorg Zuiderkempen, Rupelstreek

Warme maaltijden03 454 16 04 Der Kinderen03 663 57 62 Rodenbach03 449 21 45 De Ster03 825 52 52 Readyfood03 825 53 53 Readyfood03 353 22 16 Gevers

Boodschappendienst03 326 40 47 Caddyhome03 320 86 10 Solidariteit voor het Gezin03 234 33 99 Boodschappenhulp Jan van Rijswijckcentrum


Checklist om zelf aan te vullen

Er moet vóór de operatie heel wat gebeuren. Dit lijstje zal je helpen niets te vergeten.

De aangevinkte zaken moeten gebeuren vóór de operatie. Zet in de tweede kolom een kruisje naast die dingen die je in orde hebt gebracht.

De volgende zaken dien je in orde te maken (in te vullen door het ziekenhuis)

In orde(zelf bij te houden)

Bloeddruk � �

RX Thorax � �

ECG � �

Afgeven formulier‘opname reservatie’ � �

RX heup en bekken laten nemen � �

desgevallend bezoek aan Sociale Dienst* � �

*De sociale dienst gaat samen met jou en je familie op zoek naar mogelijke toekomstoplossingen. Ga je naar huis, dan wordt de organisatie van thuishulp, eventuele hulpmiddelen of aanpassingen thuis, besproken en met de bevoegde diensten concreet uitgewerkt.

Stellen zich (tijdelijke) problemen met je terugkeer naar huis, dan zoekt de sociale dienst samen met jou of je familie naar aangepaste woonvormen zoals revalidatiecentra, rust-en verzorgingstehuizen en dergelijke meer.


Wat kost een heupprothese?

Aan het plaatsen van een totale heupprothese hangt een prijskaartje. Hierin zit het ereloon van de chirurg en dat van de anesthesist, klassieke ziekenhuiskosten (verpleging + hoteldienst) en kosten voor de nieuwe heupkom en ander prothesemateriaal, medicatie, kinesitherapie en door de wetgever voorziene forfaits bij opname.

Het grootste gedeelte van de factuur wordt door de gemeenschap gedragen en betaald via je ziekenfonds. Nochtans blijft er een deel door jezelf te betalen.

Voor de meest recente tarieven voor je verblijf verwijzen we naar de onthaalbrochure die je bij opname krijgt. Het personeel van ZNA Contact Center Facturatiedienst kan je meer gedetailleerde informatie geven over de kostprijs: deze dienst is te bereiken op het telefoonnummer 03 270 80 60 of via e-mail ([email protected]).

Indien je een hospitalisatieverzekering hebt, dekt die meestal al deze kosten (afhankelijk van de polisvoorwaarden). Informeer hiervoor tijdig bij je ziekenfonds.


www.zna.be

683 -

ZN

A107 -

ver

sie

1001

Medische dienst Orthopedie ZNA Stuivenberg – ZNA Sint-Erasmus

artsen

dr. Eric De Costerdr. Eric De Groofdr. Marcel Kenis, medisch afdelingshoofddr. Gert Peersmandr. Pierre Vander Borghtdr. Dominique Verhulst

ZNA Stuivenberg

03 217 70 30 raadpleging03 217 79 25 verpleegafdeling03 217 79 25 Paulette Jacobs, verpleegkundig afdelingshoofd03 217 79 47 sociale dienst03 217 71 42 kinesitherapie03 217 71 38 ergotherapie

ZNA Sint-Erasmus

03 270 80 23 raadpleging03 270 82 33 verpleegafdeling03 270 80 31 Nicole Creyf, verpleegkundig afdelingshoofd03 270 81 29 sociale dienst03 270 83 13 kinesitherapie03 270 83 13 ergotherapie


ER-ST-orthopedie-zna107-Geplande totale heupprothese

Documents

Transcript of ER-ST-orthopedie-zna107-Geplande totale heupprothese