Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

115
Regio’s in transitie

description

Presentatie van Pieter van der Ploeg (Alliander, strategie) op 12 december 2014 voor 1e transitiemarkt in de Stedendriehoek, voor de Eo Wijers-prijsvraag 2014-2015.

Transcript of Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Page 1: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Regio’s in transitie

Page 2: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Pieter van der Ploeg Strategie Alliander energietransitie

Page 3: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

3

Page 4: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Energietransitie

4

x

Page 5: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Energietransitie

5

x

Page 6: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Energietransitie

6

x

Page 7: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Energietransitie

7

x

Page 8: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Energietransitie

8

x

Page 9: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Energietransitie

9

Page 10: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Grote vraag in stedelijk gebied,

weinig ruimte

Duurzame gebiedsontwikkeling

10

Think global, act local

Energie ambitie regio Maatregelen

-  Tijd -  Opslag

-  Plaats -  Infrakosten -  Transportverlies -  Betrokkenheid

-  Isolatie (gebouw) -  Gedrag (knop lager) -  Gewenning (comfort)

Lage vraag in landelijk

gebied, veel ruimte

Duurzame energie vraagt veel ruimte

Aanbod bij vraag:

Zon, wind bodem- en restwarmte

Rest aanbod in open gebied:

Wind, zon biomassa en –

gas en restwarmte

-  Zoveel mogelijk ruimtevriendelijke oplossingen

Plattelandsissues: Krimp

Economie/werkgelegenheid

Voorzieningen Ruimte

Toerisme Agrarische bestemming

Stedelijke issues: Ruimtegebrek

Groei Klimaat

Compactheid Groen Kosten

Wat is toegevoegde waarde, warmte voor zwembad -> toerisme

Wat is toegevoegde waarde, warmte

datacenter

Korte en lange termijn

Korte en

lange termijn

Nu en straks

Nu en straks

Matchen vraag en aanbod: dicht bij elkaar

-  Isolatie (gebouw) -  Gedrag (knop lager) -  Gewenning (comfort) -  Optimalisatie processen

DGO LAND DGO STAD besparing

Page 11: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

12 december 2014 Pieter van der Ploeg

Energietransitie proces en techniek (regio Stedendriehoek energieneutraal)

Page 12: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Inhoud

•  Voorstellen

•  Stedendriehoek

•  Beschrijving proces

•  Inhoudelijke uitkomsten

•  En verder

12

Page 13: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Grootste energienetwerkbedrijf van Nederland

13

Aanleggen, onderhouden, beheren van energienetwerken 1

Zorgen voor een betrouwbare, betaalbare en veilige energievoorziening

2

Ondersteuning van nieuwe duurzame energievormen 3

Bijdragen aan een betere samenleving 4

Page 14: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Bedrijfsprofiel

14

Oprichting Kernactiviteiten Publiek domein Grootste in NL

•  Op 1 juli 2009 ontstaan als zelfstandig netwerkbedrijf

•  Regionaal netbeheer voor gas en elektra, complexe energie infra-structuren

•  In publieke handen: provincies en gemeenten

•  Grootste netwerkbedrijf in Nederland

•  37% marktaandeel

3 miljoen klanten

•  Circa 3,3 miljoen klanten met aansluitingen van gas en/of elektriciteit

•  Leveringszekerheid zeer hoog: 99,99%

Gelderland 44%

Overig 23%

N-Holland 10%

Friesland 13%

A-dam 10%

Page 15: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Kerncijfers 2013

15

Footprint

CO² 819 kton

Medewerkers

Aantal medewerkers 7.154

Jaarlijkse uitval

Elektriciteit 24 minuten

Gas (Liander) 38 seconden

Gas (Endinet) 13 seconden

Klanttevredenheid

Consumenten 91%

Zakelijk 85%

Page 16: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Alliander

16

Beheer van elektriciteits- en gas netwerken

Beheer van elektriciteits- en gas netwerken

Oplossingen voor complexe energie infrastructuren

Page 17: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

en ‘s avonds als ik slapen ga

17

Page 18: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

visie

•  energielandschap verandert:

-  fossiel > duurzaam

-  centraal > decentraal

-  groot > klein

•  Alliander

-  faciliteert transitie

-  faciliteert open energiemarkt

-  ondersteunt klanten bij keuze duurzame energie

18

Page 19: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

19

Page 20: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Het gas- en elektriciteitsnet

20

Page 21: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Een onderneming in ontwikkeling

21

Page 22: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Regio Stedendriehoek

22

Page 23: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Regio Alliander Gelderland PBL

2011

stud

ie te

chni

ek/

RO

stud

ie

tech

niek

/RO

Ste

dend

rieho

ek o

nder

neem

t Ene

rgie

Neu

traal

(SO

EN

)

SO

EN

2012

omge

ving

svis

ie e

n w

indv

isie

omge

ving

svis

ie e

n w

indv

isie

nets

tudi

es +

kos

ten

DE

2013

MK

BA

Rou

teka

art

EO

Wije

rs M

KB

A

Rou

teka

art

EO

Wije

rs

Rou

teka

art

EO

Wije

rs

2014

Wat wanneer wie

23

Poolse landdag

bestuurders en raden

portefeuillehouders

vaststellen routekaart DB Regio

portefeuillehouders

vaststellen routekaart

Regio

Page 24: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Planbureau voor de Leefomgeving: impact van energieambities op landschap

Alliander:

impact van energieambities op netten onderliggende vraag: weten ze wel wat ze zeggen en menen ze het ook?

Aanleiding en context

24

Page 25: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

vaststellen status hoe groot is Δ 0-meting

ambitie roepen

en ambitie

vaststellen

inventarisatie maatregelen

technisch organisatorisch

financieel

samenwerking en

draagvlak

implementatie en

uitvoering

monitoring

Proces

Page 26: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Proces

26

1 opschrijven ambitie

2 plaatsbepaling

3 inventarisatie plannen

4 scenario’s

5 delen uitkomsten politiek

6 delen uitkomsten bestuur

7 bestuurlijk commitment

8 financiële uitwerking

9 update inventarisatie

10 brainstorm en focus

11 regionaal pakket

12 financiële koers en programmering

13 bestuurlijk traject: vaststelling raden

interactie met ambtenaren

Page 27: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

1 Ambitie

Page 28: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

1a Ambitie vaststellen

Vertalen van ambitie naar vraag:

-  wat is energieneutraal

energieneutraal =

1 over een jaar geen netto energietransport over regiogrenzen

2 alleen elektriciteit, gas, brandstof telt, voedsel en afval niet

dus:

-  geen terugrekenen naar primair energiegebruik

-  alleen meetbare hoeveelheden 28

Page 29: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Waar komt jouw stroom vandaan?

29

[bron: Energetrends 2014]

Page 30: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

172.000 Huishoudens

26.000 Bedrijven

220.000 Voertuigen

30

E-Transitie S3H Totaal energieverbruik in 2012 = 100% = 35.210 TJ

2 Nul meting

Page 31: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

3 Hoe groot is Δ

•  gebruik in 2012: 35.210 TJ

•  eigen opwek: 563 TJ

inventarisatie plannen en projecten

Page 32: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

4 Opstellen scenario’s

32

business as usual = voortzetting huidig beleid

business as usual extra zetje = versterking huidige beleid

technologisch maximum= alles uit de kast

Page 33: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

3

4

3

1

2

3

27

23

22

17

16

13

9

9

9

15

9

9

8

9

9

14

14

9

9

9

9

8

13

8

8

13

8

12

13

8

13

88

13

8

8

8

8

12

8

8

8

7

8

12

11

12

8

8

7

12

11

7

11

7

7

7

11

7

7

7

11

7

7

11

6

7

7

7

7

7

7

7

6

7

7

6

7

7

6

6

6

6

6

6

10

6

6

10

6

6

10

7

6

10

6

5

10

6

6

6

10

6

6

6

6

5

6

6

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

4

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

15

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

9

5

5

4

5

5

5

5

5

5

5

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

9

14

4

4

9

9

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

8

4

4

4

4

4

3

4

4

4

12

4

6

4

4

4

12

4

4

4

4

4

4

4

3

4

4

4

4

4

4

4

4

4

7

4

4

4

3

4

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

37

3

3

3

3

11

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

7

3

3

3

3

3

3

10

3

3

3

3

3

3

10

3

3

3

3

3

6

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

6

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

6

3

3

3

3

5

3

3

5

3

3

3

3

3

3

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

22

2

2

2

2

2

2

8 2

2

2

2

2

2

5

5

7

2

2

2

5

2

5

34

2

2

2

2

2

2

2

2

2

5

2

17

2

2

5

5

2

2

2

5

5

2

2

5

2

2

2

7

2

2

2

5

5

5

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

4

2

2

2

4

2

2

2

2

2

4

2

4

2

2

2

2

2

2

9

2

30

2

4

2

4

2

2

2

4

2

2

2

2

2

2

2

58

4

2

2

2

2

2

2

2

2

4

2

2

2

2

2

26

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

1

2

4

2

2

2

2

2

2

2

1

2

2

2

3

2

1

2

2

4

2

2

2

3

3

1

1

1

1

1

1

3

13

1

1

3

1

1

3

1

1

1

3

1

23

1

1

1

1

3

3

1

1

3

1

1

11

22

1

1

1

1

1

1

1

1

3

1

1

1

1

1

1

1

1

3

3

1

1

1

1

1

3

1

1

1

3

1

1

1

21

3

1

1

1

1

3

1

1

11

1

3

3

1

1

3

2

1

1

1

3

1

1

3

1

1

4

1

1

1

1

1

1

1

1

1

3

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

5

1

1

1

1

2

1

1

1

2

1

11

1

1

2

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

2

2

2

1

1

1

2

1

1

1

1

2

1

1

1

1

1

1

16

1

2

1

1

2

1

1

1

1

2

1

2

2

1

1

1

2

1

15

2

1

1

15

1

1

1

1

9

1

1

1

1

15

1

2

3

1

9

1

1

1

1

1

2

1

1

1

1

1

1

1

2

1

1

1

1

1

1

1

2

1

2

2

1

1

1

14

3

1

2

1

1

1

1

1

1

2

1

1

2

1

1

1

13

3

1

1

13

8

8

1

1

1

1

1

11

2

1

8

3

1

3

2

1

13

1

2

2

3

8

12

12

1

1

1

1

1

1

2

1

1

1

1

1

1

1

1

8

12

15

1

1

11

1

11

7

1

1

2

11

1

12

15

11

11

12

11

7

7

1

11

11

1

1

7

1

1

1

1

1

1

6

1

1

1

1

1

10

1

2

6

1

1

1

6

1

1

1

1

10

6

1

2

1

1

7

1

1

1

6

5

2

5

1

1

2

5

5

1

5

1

5

1

1

2

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

5

1

1

1

1

1

1

1

1

4

1

1

1

9

4

1

4

1

1

4

5

1

1

1

1

1

1

1

1

1

4

1

5

4

1

4

5

1

4

1

1

1

1

1

1

1

5

1

4

1

1

13

4

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

3

3

3

12

4

1

3

3

4

3

3

7

1

3

3

4

1

1

3

1

3

1

1

3

3

3

3

1

1

3

3

3

1

2

2

2

3

2

2

3

2

2

2

2

2

2

2

3

3

2

2

2

2

2

2

2

2

2

3

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

1

1

1

1

1

1

2

1

1

1

1

1

1

1

2

1

1

1

1

2

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

Epe

Apeldoorn

Lochem

Voorst

Brummen

Zutphen

Tot stand gekomen door samenwerking tussen DLG en Alliander

Technisch potentieel zonneenergie in de regio Stedendriehoek

DLGGCC-BL In opdracht van Alliander

13 juni 2013

Kaart Gis Competence Center EZ

Bronnen:Copyright © 2013. Dienst voor het Kadaster en de openbare registers, Apeldoorn,Bestand Bodemgebruik 2008 CBS, Nationaal wegenbestand 2012 Rijkswaterstaat

Copyright Dienst Landelijk Gebied 2013. Aan deze kaart kunnen geen rechten worden ontleend. A0 - schaal 1: 60.000

0 2 km

Dienst Landelijk Gebied werkt vandaag aan het landschap van morgen

Legenda

Opbrengst Zon (TJ/ha/jaar)

0,000

0,000 - 0,154

0,154 - 0,179

0,179 - 0,216

0,216 - 0,432

0,432 - 0,648

0,648 - 1,296

1,296 - 1,728

1,728 - 2,160

2,160 - 3,456

Gemeentegrenzen 2012

Wat hier wordt weergegeven op de plattegrond, is het technisch potentieel zon voor de verschillende CBS grondgebruik categorieën. Per categorie zijn percentages opgesteld dat beschikbaar wordt gezien, technisch gezien om zonnepanelen te kunnen plaatsen. Hierbij zijn politieke en draagvlak overwegingen niet meegenomen.

30 Potentieel aantal ha zonnepanelen

Gemeente Potentiële opbrengst zonneenergie (Tj/jaar)Apeldoorn 6.170Brummen 1.920Deventer 3.913Epe 2.374Lochem 4.525Voorst 3.172Zutphen 1.620Totaal Stedendriehoek 23.694

BodemgebruikLegendaBodemgebruik

Terrein voor glastuinbouw

Overig agrarisch terrein

Spoorterrein landelijk

Spoorterrein stedelijk

Rijkswegen

Provinciale wegen

gemeentelijke en waterschapswegen

Vliegveld

Woonterrein

Terrein voor detailhandel en horeca

Terrein voor openbare voorzieningen

Terrein voor sociaal-culturele voorzieningen

Bedrijventerrein

Stortplaats

Wrakkenopslagplaats

Begraafplaats

Delfstofwinplaats

Bouwterrein

Semi-verhard overig terrein

Park en plantsoen

Sportterrein

Volkstuin

Dagrecreatief terrein

Verblijfsrecreatief terrein

Bos

Open droog natuurlijk terrein

Open nat natuurlijk terrein

IJsselmeer/Markermeer

Afgesloten zeearm

Rijn en Maas

Randmeer

Spaarbekken

Recreatief binnenwater

Binnenwater voor delfstofwinning

Vloei- en/of slibveld

Overig binnenwater

Waddenzee, Eems, Dollard

Oosterschelde

Westerschelde

Noordzee

Buitenland

4 Wat is mogelijk: zon

33

bebouwd gebied

Page 34: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

31

21

9

9

9

15

14

8

11

10

6

5

7

3

6

5

4

3

3

18

9

3

2

1

2

16

15

2

9

1

9

8

9

9

1

9

8

8

8

8

8

2

7

7

7

7

11

2

7

11

7

7

7

7

6

6

6

6

6

6

6

6

6

6

1

10

6

6

10

10

6

6

6

5

6

6

1

5

55

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

5

1

5

5

1

5

5

5

5

5

5

1

1

4

4

5

5

5

4

5

5

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

8

4

4

1

4

5

4

1

4

3

4

4

1

4

4

4

4

4

4

14

4

4

3

4

4

4

4

3

3

1

1

3

3

4

4

3

3

3

1

3

1

3

3

3

3

3

3

3

3

3

1

3

1

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

1

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

2

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

2

3

2

3

2

22

4

2

2

2

2

2

9

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

22

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

1

1

1

11

1

1

1

1

1

1

1

2

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

9

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

2

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

11

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

11

1

1

1

1

1

1

1

1

11

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

5

1

1

1

1

1

1

1

8

1

9

3

5

6

4

3

3

4

3

2

1

1

1

1

1

Epe

Apeldoorn

Lochem

Voorst

Brummen

ZutphenTot stand gekomen door samenwerking tussen DLG en Alliander

Technisch potentieel windenergie in de regio Stedendriehoek

DLGGCC-BL In opdracht van Alliander

13 juni 2013

Kaart Gis Competence Center EZ

Bronnen:Copyright © 2013. Dienst voor het Kadaster en de openbare registers, Apeldoorn,Bestand Bodemgebruik 2008 CBS, Nationaal wegenbestand 2012 Rijkswaterstaat

Copyright Dienst Landelijk Gebied 2013. Aan deze kaart kunnen geen rechten worden ontleend. A0 - schaal 1: 60.000

0 2 km

Dienst Landelijk Gebied werkt vandaag aan het landschap van morgen

Legenda

Opbrengst Wind (TJ/ha/jaar)

0,00

0,000 - 0,053

0,053 - 0,107

0,107 - 0,213

0,213 - 0,267

0,267 - 0,533

0,533 - 0,747

0,747 - 0,853

0,853 - 4,280

Gemeentegrenzen 2012

Gemeente Potentiële opbrengst windenergie (Tj/jaar)Apeldoorn 11.497Brummen 4.791Deventer 7.286Epe 6.943Lochem 12.707Voorst 7.984Zutphen 1.671Totaal Stedendriehoek 52.879

Wat hier wordt weergegeven op de plattegrond, is het technisch potentieel wind voor de verschillende CBS grondgebruik categorieën. Per categorie zijn percentages opgesteld dat beschikbaar wordt gezien, technisch gezien om wind te kunnen plaatsen. Hierbij zijn politieke en draagvlak overwegingen niet meegenomen.

7 Potentieel aantal windmolens

BodemgebruikLegendaBodemgebruik

Terrein voor glastuinbouw

Overig agrarisch terrein

Spoorterrein landelijk

Spoorterrein stedelijk

Rijkswegen

Provinciale wegen

gemeentelijke en waterschapswegen

Vliegveld

Woonterrein

Terrein voor detailhandel en horeca

Terrein voor openbare voorzieningen

Terrein voor sociaal-culturele voorzieningen

Bedrijventerrein

Stortplaats

Wrakkenopslagplaats

Begraafplaats

Delfstofwinplaats

Bouwterrein

Semi-verhard overig terrein

Park en plantsoen

Sportterrein

Volkstuin

Dagrecreatief terrein

Verblijfsrecreatief terrein

Bos

Open droog natuurlijk terrein

Open nat natuurlijk terrein

IJsselmeer/Markermeer

Afgesloten zeearm

Rijn en Maas

Randmeer

Spaarbekken

Recreatief binnenwater

Binnenwater voor delfstofwinning

Vloei- en/of slibveld

Overig binnenwater

Waddenzee, Eems, Dollard

Oosterschelde

Westerschelde

Noordzee

Buitenland

4 Wat is mogelijk: wind

34

bebouwd gebied

Page 35: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

4 Wat is mogelijk: wind

35

Page 36: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

1.  restwarmte 2.  waterkracht 3.  biogas 4.  biomassa 5.  zon thermisch 6.  zon PV 7.  wind

36

Hoe minder je ziet ….

4 Wat is mogelijk (technisch maximum)

voorkeuren

Page 37: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

0 TJ

450 TJ

900 TJ

1.350 TJ

1.800 TJ

2.250 TJ

restwarmte

Page 38: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

2.100 TJ

2.113 TJ

2.125 TJ

2.138 TJ

2.150 TJ

restwarmte waterkracht

Page 39: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

0 TJ

1.500 TJ

3.000 TJ

4.500 TJ

6.000 TJ

7.500 TJ

restwarmte waterkracht biogas

Page 40: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

0 TJ

1.750 TJ

3.500 TJ

5.250 TJ

7.000 TJ

8.750 TJ

restwarmte waterkracht biogas biomassa

Page 41: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

0 TJ

2.000 TJ

4.000 TJ

6.000 TJ

8.000 TJ

restwarmte waterkracht biogas biomassa zon thermisch

Page 42: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

0 TJ

7.000 TJ

14.000 TJ

21.000 TJ

28.000 TJ

35.000 TJ

restwarmte waterkracht biogas biomassa zon thermisch zon PV

Page 43: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

0

22.500

45.000

67.500

90.000

restwarmte waterkracht biogas biomassa zon thermisch zon PV wind

Page 44: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

0 TJ

22.500 TJ

45.000 TJ

67.500 TJ

90.000 TJ

business as usual

transitiescenario technisch maximum

restwarmte waterkracht biogas biomassazon thermisch zon PV wind

huishoudens

+ bedrijven

+ mobiliteit

huidig niveau

1,6 %

Page 45: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Zutphen

0 TJ

1.000 TJ

2.000 TJ

3.000 TJ

4.000 TJ

restwarmte waterkracht biogas biomassa zon thermisch zon PV wind

huishoudens

+ bedrijven

+ mobiliteit

Page 46: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Voorst

46

0 TJ

3.000 TJ

6.000 TJ

9.000 TJ

12.000 TJ

15.000 TJ

restwarmte waterkracht biogas biomassa zon thermisch zon PV wind

huishoudens + bedrijven + mobiliteit

Page 47: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

daar sta je dan

er is een keuze, of niet?

biomassa: 2½ x regio

zon: 4.075.000 daken

wind: 1.633 molens

Page 48: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

48

elektriciteit import

gas import

benzine import

diesel import

3 windmolens huishoudens

bedrijven

auto’s

vrachtverkeer

2012

Page 49: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

49

gas import

benzine import

diesel import

1.419 windmolens

elektriciteit export

huishoudens

bedrijven

auto’s

vrachtverkeer

PV

2012 en PV

Page 50: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

50

gas import

benzine import

diesel import

1.200 windmolens

elektriciteit export

huishoudens

bedrijven

auto’s

vrachtverkeer

PV

2030 en besparing

Page 51: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

51

gas import

diesel import

881 windmolens

elektriciteit export

huishoudens

bedrijven

auto’s

vrachtverkeer

PV

2030 en e-vervoer

biomassa

Page 52: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

52

gas import

diesel import

489 windmolens

elektriciteit export

huishoudens

bedrijven

auto’s

vrachtverkeer

PV

2030 en warmtepompen

biomassa

Page 53: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

53

646 windmolens huishoudens

bedrijven

auto’s

vrachtverkeer

PV

2030 autarkie

biomassa

Power to gas

Page 54: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Energie in aantal molens

54

0

450

900

1.350

1.800

1.633

PV besparing

restwarmte biomassa

elektrisch vervoer

warmte- pompen power

to gas

489 646

-214

-219 -5 -30

-284

-392

+ 157

Page 55: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

En toen

•  alle daken vol met PV

•  646 windmolens

•  en we zijn energieneutraal…

55

Page 56: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

•  wat kost dat?

•  kan het landschap dat wel aan?

•  wat vinden de inwoners?

56

Page 57: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

RO? Eerst zelf aan de knutsel

57

Page 58: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

E-Transitie Stedendriehoek Dialoog

Ontwerpatelier Lochem •  St. Gelders Landschap •  LTO •  Projectgroep Lochem Windenergie •  Staring College •  Vrienden van de Gorsselse Heide •  Landgoed Verwolde •  Stichting Landschapsbeheer Gelderland •  Stichting Natuur in de Graafschap •  Stoken op streekhout •  Marke de Gorsselse Heide •  Planbureau voor de Leefomgeving •  Vogelwerkgroep Lochem •  Windgroep Windenergie •  Energielandschap ADEL •  Gelderse Natuur- en Milieufederatie •  Agrarische natuurvereniging Onderholt •  Monumentencommisie Lochem •  Alliander

Page 59: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Biomassa: 5256 ha Zon: 2207 ha Wind: 2865 ha/ 136 st

E-Transitie S3H Stedendriehoek 43 % Energieneutraal | Dialoog Lochem: Transitie Scenario 2

Page 60: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Biomassa: 5256 ha Zon: 2207 ha Wind: 2865 ha/ 136 st

E-Transitie S3H Stedendriehoek 43 % Energieneutraal | Ontwerpatelier Lochem: Transitie Scenario 3

Page 61: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

E-Transitie S3H Stedendriehoek < 100% Energieneutraal | Alliander Atelier Lochem Groep 4

Biomassa: 0 ha Zon: 5412 ha Wind: 8600 ha/ 344 st

Page 62: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Stalinistische model

Boer zoekt wind

62

2 oplossingsrichtingen

Page 63: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

63

Stalinistisch model

Page 64: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

64

Page 65: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

65

Marktmodel

Page 66: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

66

Page 67: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Molens in lijn langs infrastructuur

67

Page 68: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Molen als onderdeel van de boerderij

68

Page 69: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Molen in landschap

69

Page 70: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

DE GEMEENTEN en waar moet die transtitie nu plaatsvinden?

70

Page 71: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Brummen

71

Page 72: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Brummen

72

Page 73: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Epe

73

Page 74: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

74

Apeldoorn

Page 75: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Apeldoorn

75

Page 76: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Deventer

76

Page 77: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Deventer

77

Page 78: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Zutphen

78

Page 79: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Voorst

79

Page 80: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Lochem

80

Page 81: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Oeken

81

Page 82: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

DE INFRA de Stedendriehoek ook:

82

Page 83: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

A50

83

Page 84: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

A1

84

Page 85: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Spoorlijn

85

Page 86: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Apeldoornskanaal

86

Page 87: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Twenthekanaal

87

Page 88: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

88

IJssel

Page 89: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

89

elektriciteit en gas

Page 90: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Netwerk ligt niet overal

•  waar sluit in mijn windmolen aan?

90

Page 91: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Kosten locatie afhankelijk

0  

200.000  

400.000  

600.000  

800.000  

1.000.000  

1.200.000  

1.400.000  

1.600.000  

0   5   10   15   20   25  

kosten

 (euro´s)  

afstand  (km)  

Netwerk  investeringskosten  windmolens  

Solo  

Park  Tennet (grote parken)

Solo: enkele molens Park: 6-14 Molens Tennet: vanaf ongeveer 15/20 molens

Page 92: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Netwerk biedt kansen

10km 5km

Page 93: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Stedendriehoek: routekaart energietransitie

Page 94: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Transitiepaden

94

Page 95: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Energietransitie en landschap

Page 96: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Energietransitie en landschap

Page 97: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

vervolg: energietafel regio Stedendriehoek

97

invulling EO Wijers uitvoering projecten niet alleen maar samen Regio is aan de bak!

Page 98: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

niet de technologie, maar de toepassing ervan niet alleen maar samen niet de technische innovatie maar de sociale innovatie wil doorzettingsvermogen en durf

Page 99: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Ambitie

politieke en bestuurlijke steun noodzakelijk voor succes

Page 100: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

energietransitie moet, om erger te voorkomen

100

Page 101: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

waar staan we nu

•  we kennen de uitdaging

•  bestuurlijk en politiek staan we achter de uitdaging

•  maar: …… we vrezen het medicijn

•  zoeken naar:

-  partners

-  acceptatie

-  is EO Wijers die lepel suiker?

101

Page 102: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Draagvlak

102

Page 103: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Windenergie

103

Page 104: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Zonne energie

0   100   200   300   400   500   600  

kosten  

baten  

euro's  

Kosten  en  baten  zonnepanelen  per  jaar  (2000  Wa@  )    

Aanschaf  installa<e  

Installa<ekosten  

Kosten  nieuwe  meter  

Nieuwe  groep  

Vernieuwen  omvormer  

subsidie  Zeeuwind  

subsidie  overheid  15%  van  aanschaf  

Page 105: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Kosten locatie afhankelijk

0  

200.000  

400.000  

600.000  

800.000  

1.000.000  

1.200.000  

1.400.000  

1.600.000  

0   5   10   15   20   25  

kosten

 (euro´s)  

afstand  (km)  

Netwerk  investeringskosten  windmolens  

Solo  

Park  Tennet (grote parken)

Solo: enkele molens Park: 6-14 Molens Tennet: vanaf ongeveer 15/20 molens

Page 106: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

In 2040 •  Is elektriciteitsgebruik gestegen •  Is warmte vraag gedaald •  Wordt slim omgegaan met energie

•  Wordt 1.470 TJ biogas ingezet voor vrachtvervoer •  Wordt 908 TJ biomassa ingezet voor procesindustrie •  Wordt totaal 27.175 TJ elektriciteit gevraagd,

Haalbaar zonder wind? Even rekenen

106

Page 107: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

0

5

10

15

20

25

30

35

40

2010 2040 opwek

Dui

zend

en T

J

wind zon biofuel warmte elektriciteit gas benzine biomassa

Verschuiving energiedrager

107

Page 108: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

HET KAN ANDERS

108

Page 109: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Pieter van der Ploeg Alliander N.V. Strategie [email protected]

Vragen/nadere info

109

Page 110: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

1.  brandstof > elektriciteit 2.  centraal > decentraal 3.  individueel > lokaal collectief 4.  gedifferentieerd > integraal

Zonder wind kom je er niet!

Verschuiving

110

Page 111: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Onmogelijk om alles in stad op te wekken. Landschap is nodig. In landschap geen infrastructuur, vermijd hoge kosten. Zorg voor opwek dichtbij infrastructuur en energievraag. Vermijd hoge kosten door slimme oplossingen.

Plek

111

Page 112: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

Kosten net uitbreiding

160 kW 2 MW

Kabel (~500 meter)61,20 per

meter132,90 per

meter

Aansluiting op “Tondon” 5.284,-

Eigen Transformator 61,700

Totaal ~ € 30.000 ~ €125.000

Een kleine aansluiting kan op de huidige transformatorruimte, er moet wel een nieuwe kabel aangelegd worden. De huidige kan maximaal 55 kW aan. Bij de aanschaf van een windmolen moet de capaciteit flink omhoog, er moet dan een eigen transformator worden aangeschaft.

Page 113: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

1 dag

Verb

ruik

(kW

)

1 dag

Verb

ruik

(kW

)

Geen Zon

Zonnige dag

Base load

Met de slimme meter is 2 maanden verbruik gemeten. Hieruit kunnen we informatie halen over de hoeveelheid energie die continu overdag wordt gebruikt. Aangezien er al zonnepanelen geinstalleerd zijn zitten deze al in de meting, de zonnige dag laat zien dat er al sprake is van teruglevering op een zonnige herfst dag. Uit de dag zonder zon kunnen we het continue verbruik schatten op 15 kW.

15 kW

Page 114: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

HuidigZware

aansluitingOptie Zon

Optie koeling sturen

Optie Zon en Wind

Geinstalleerd zon

40 kWp 160 kWp 115 kWp 140 kWp160 kWp���+ 2 MWp

Aansluiting eenmalig

40 KW: € 0,-

160 KW: ���€30.000

55 KW:€ 100,-

55 KW:€ 100,-

2 MW:€ 125.000,-

Aansluiting per jaar

€ 1.553,- € 4.115,- € 1.932,- € 1.932,- € 7.000,-

Verlies energie(per jaar)���

€ 0,- € 0,- € 200,- € 300,- € 50,-

Opgewekt MWh

40 MWh 160 MWh 115 MWh 140 MWh 2160 MWh

Overzicht net Kosten

Page 115: Eo Wijers-prijsvraag - presentatie Pieter van der Ploeg Alliander

•  energieneutraliteit is haalbaar •  stad heeft land nodig

•  ruimtelijke inpassing

•  decentraal of centraal

•  kosten netwerk aanzienlijk, slimme toepassingen

bieden kans

•  maak opties inzichtelijk

•  kies voor opties dichtbij bestaande infrastructuur

•  zon in gebouwde omgeving is noodzakelijk •  gebruik restwarmte zou verplicht moeten

worden •  windenergie hoort bij invulling ambitie, dus

doen

Conclusies

115