Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Inventaris acties en actiegrenzen

en voorstellen voor harmonisering  

Chemische contaminanten, residuen en additieven

Emmanuelle Moons

28 november 2007

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Historisch overzicht Toepassingsgebied Doelstellingen document Inhoud document Algemeen stroomdiagram Interpretatie van resultaat en acties Residuen van geneesmiddelen Chemische contaminanten Residuen van bestrijdingsmiddelen Additieven in levensmiddelenVerontreinigingen, residuen en naleving van de waarborgen in diervoedersCombinatie parameter-voedselmatrix van het controleprogramma zonder

normen

Plan presentatie

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Vergadering van 22 augustus 2003 nood aan geharmoniseerde acties

Vergadering van april 2004 : voorstelling document door DG Controle

Evaluatie document door het Wetenschappelijk Comité op 26 mei 2005 Document volledig herwerkt Opmerkingen van DG controle en Controlebeleid Advies van het wetenschappelijk comité (4 oktober 2007)

Historisch overzicht

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Bij bestaan van een wettelijke normVoor eenzelfde type non-conformiteit, actie :

• evenredig met de ernst • gelijk op alle plaatsen (PCE’s, sector, …)• gelijk in de tijd• met inachtneming BE en EU-wetgeving

Bij ontstentenis van een norm en als actielimiet bepaald : Te ondernemen acties in functie van de ernst van de overschrijding

Deze acties zijn gevalideerd door : • Het Wet. Com.• Directie van het FAVV

Laat toe te voorkomen : • dat discussies ontstaan over de gevallen die het meest frequent voorkomen• dat de inspecteur zelf een risico-analyse moet doen

Doelstellingen

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Inhoud : Residuen van bestrijdingsmiddelen in levensmiddelen van plantaardige oorsprong Residuen van geneesmiddelen in levensmiddelen van dierlijke oorsprong Chemische contaminanten in levensmiddelen Chemische contaminanten afkomstig van migratie van verpakkingsmateriaalAdditieven in voedingsmiddelen Verontreinigingen, residuen en naleving van de waarborgen in diervoeders

Niet gedekt :BemonsteringResiduen van bestrijdingsmiddelen in levensmiddelen van dierlijke oorsprongBestraling…

Evoluerend documentAanpassing aan nieuwe wetgevingNieuwe hoofdstukken zullen kunnen worden toevoegd

Inhoud

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Algemeen stroomdiagram

Officieel monsterMonster voor tegenanalyse

nemen

Resultaat X Correct uitgedrukt ? N

Laboratorium-analyse

Vraag om informatie aan lab

Mededeling analyseresultaat

Conform resultaat ?

J

J

Geen verdere actie

N

J

Schriftelijke kennisgeving aan

operator

N

JOpslag monster

voor tegenanalyse

bewarend beslagRisicoanalyse

Traceren

Tegenanalyse?

Tegenanalyse mogelijk

N

J

Resultaat TA niet conform

NBewarend beslag opgeheven

Geen verder gevolg

Definitief beslagWaarschuwing/PJ

terugroepen/perscommuniqué indien nodigRASFF-bericht indien nodig

Bijkomende bemonstering indien nodig(Toekenning R- of H-statuut)

Operator aanvaardt waarde

X

Operator aanvaardt waarde

X

Keuze lab uit door DG Laboratoria verstrekte lijst

Risicoanalyse indien nodig

J

J

J

Onderzoek bijkomend monster

Geen TA

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

4 MG

eenheden1

23

Interpretatie van resultaat en acties

NC, acties, PJ, uit de handel nemen, recall, RASFF, onderzoek … (al naargelang van overschrijding)

C, schriftelijke kennisgeving

C, geen actie

Een overschrijding voor zuigelingenvoeding geeft aanleiding tot een recall

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Residuen van geneesmiddelenMRL (verordening 2377/90/CE) op basis van :

ADI, boodschappenmand van Europese huisvrouwen (0,5 kg vlees of 0,3 kg vis + 1,5 kg melk + 0,1 kg eieren + 0,02 kg honing) verdeling van de betreffende stof over de weefsels

MRL = toxicologische veiligheid

Illegale behandeling (Europese wetgeving)

gebruik van verboden stoffen (bijlage IV bij verordening 2377/90/EG, stilbenen, thyreostatica, andere stoffen uit richtlijn 96/22/EG)

gebruik van stoffen die niet zijn geëvalueerd in het kader van verordening 2377/90 (bijv. fenylbutazon, malachietgroen)

gebruik van stoffen die voorkomen in bijlagen I tot III bij verordening 2377/90/EG maar zijn toegediend aan soorten of categorieën van dieren of via een type behandeling waarvoor geen evaluatie werd gemaakt

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

MG vastgelegd (V 1881/2006) volgens :ALARA rekening houdend met landbouw-, proces-,

opslagmethoden, … MG : toxicologische grens Bij nc

Indien resultaat –uitgebreide meetonzekerheid  >MG levensmiddel schadelijk (KB 6/6/97) uit de handel nemen, PV

Terugroepen en perscommuniqué op grond van risicoanalyse

Chemische contaminanten

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

MRL (KB van 13/03/2000) toxicologische grens Doelstellingen MRL:

– Controle op naleving toegestane landbouwmethoden– Bescherming gezondheid van consumenten

residugehalte MRL OK

residugehalte > MRL rekeninghouden met uitgebreide analyseonzekerheid, afgerond = 50% MRL toegepast op het analyseresultaat

Bij aanwezigheid van een residu in een levensmiddel van Belgische oorsprong nagaan of bestrijdingsmiddel voor landbouwkundig gebruik in België erkend/toegelaten is (Cfr KB 28/02/1994)

Residuen van bestrijdingsmiddelen

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Additieven in levensmiddelen

MRL vastgelegd in het KB van 1 maart 1998 en gebaseerd op ADI en op (gemiddelde en extreme) inname met ruime veiligheidsmarge

ADI niet gespecificeerd geen gevaar voor de gezondheid ADI niet vastgesteld gebrek aan toxicologische en/of chemische gegevens Tijdelijke ADI slechts tijdelijk aanvaardbaar

4 mogelijkhedenAdditieven verbodenAdditieven toegestaan in sommige matrices maar aangetroffen in andereAdditieven overschrijden MGToevoeging additieven in tegenspraak met « quantum satis » principe

Analyseresultaat (*) > wettelijke norm a)      PV + recall + perscommuniqué indien zuigelingenvoedingb) PV + vaststelling actiegrens => recall + perscommuniqué indien analyseresultaat > actiegrens

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Verontreinigingen, residuen en naleving van de waarborgen in diervoeders

MG voor de ongewenste stoffen worden alleen onder strikte voorwaarden getolereerd (MB van 12 februari 1999)

diervoeders beschouwd als zuiver, deugdelijk en van gebruikelijke handelskwaliteit

MRL bestrijdingsmiddelen : indien niet hernomen in bijlage I van het ministerieel besluit van 12/02/99, beschouwt men de MRL’s voor de levensmiddelen als actiegrenzen

MG voor mycotoxines (behalve aflatoxines) vermeld in de bijlage van de aanbeveling nr 2006/576/EG van de Commissie van 17 augustus 2006

Actiegrenzen vastgelegd voor :        - bromiden        - polycyclische aromatische koolwaterstoffen

- gepolymeriseerde triglyceriden

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Combinatie parameter-matrix uit programmatie zonder norm

normen worden besproken in comité van deskundigennormen in besprekingbijv. : niet-dioxineachtige PCB’s, ochratoxine A in specerijen,

HT2, T2

men kent TDI, PTWI of ADI (of ARfD)TDI x LG/dagverbruik levensmiddel 97.5

percentiel=actiegrensbijv : As (vis), Cd (slakken, honing), Pb (honing), Al,Dioxinen (paard), OTA (specerijen,cacao…), ftalaat (babyvoeding

in glazen potjes), Ni (gereedschap), …

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Genotoxische of carcinogene stoffen van groep I van IARC

LOD : Soedanrood, pararood, formaldehyde

17 beta-oestradiol : actiegrens vastgesteld voor matrices waarvoor dat van belang is (injectieplaats)

Als genotoxisch carcinogeen onvermijdbaar is wordt actiegrens gevraagd aan het wetenschappelijk comité : acrylamide, benzeen, …

Niet voldoende toxicologische gegevens

Actie per afzonderlijk geval, alleen monitoring : bijv. koolstofmonoxide (vis), mercaptobenzothiazol

(fopspeen), perfluoroctan (pan), sulfonate (PFOS)

Combinatie parameter-matrix uit programmatie zonder norm