Doe het zelfElektriciteit aanleggen50 stemmenMoeilijkheidsgraad:MoeilijkAls je een extra kamer op zolder wil bouwen of een andere ingrijpende verbouwing wil uitvoeren, dan moet je meestal ook elektriciteit aanleggen. Deze beschrijving legt uit hoe je daarbij te werk gaat.Printdeze klusVoor deze klusheb je nodig: Materialen(12) Centraaldoos

Elektriciteitsbuis (gewoon of flexibel)

Sokken

Haakse bochten

Zadels en bijpassende schroeven

Muurdozen

Eventueel: pasringen

Installatiedraad (bruin, blauw, zwart, geel-groen)

Lasklemmen

Stalen spijkers

Stuc of snelcement

Oude stofzuiger

Gereedschappen(14) Spanningszoeker

Timmermanspotlood

Rolmaat

IJzerzaag

Steenbeitel

Hamer

Werkhandschoenen

Beitel beschermkap

Eventueel: sleuvenfrees en dozenboor

Schroefmachine

Eventueel: boormachine en speedboor (20 mm)

Draadstriptang

Trekveer

Troffel of breed plamuurmes

Voeg toe icoonZet op boodschappenlijstToon alle benodigdhedenDoe het zelfElektriciteit aanleggenMoeilijkheidsgraad:Moeilijkvorige stapvolgende stapstap1

Tegenwoordig moeten de elektriciteitsleidingen per vertrek ontspringen vanuit n centraal punt: eencentraaldoos. Heeft de kamer nog geen centraaldoos? Leg deze dan als eerste aan. Schroef een centraaldoos tegen de middelste plafondbalk en leg de aanvoerleiding vanuit de groepenkast aan.stap2

Voordat je begint met elektriciteit aanleggen, maak je eerst een ontwerp op papier. Waar komen stopcontacten en schakelaars? Hoe lopen de elektriciteitsleidingen? Geef met kleuren aan welke draden door welke leidingen moeten lopen: Stopcontact: bruin (stroomaanvoer- of fasedraad), blauw (stroomafvoer- of 0-draad) en eventueel geelgroen (aardedraad) Schakelaar: bruin (stroomaanvoer) en zwart (stroomdoorvoer naar de lamp)Controleer de tekening goed. Later is het ondoenlijk om nog een extra draad door een elektriciteitsleiding te trekken.stap3

Elektra aanleggen? Schakel dan eerst de bewuste stroomgroep uit en controleer met een spanningszoeker of de spanning er inderdaad af is.stap4

Leg het eerste deel van de elektriciteitsleiding aan vanaf de centraaldoos naar de muren. Gebruik een sok voor het verlengen van rechte stukken buis en bochtstukken (900) voor het maken van bochten.tip!Als het plafond open ligt, kun je elektra aanleggen van onderaf langs de balken en regels. Wil je het bestaande plafond sparen, dan kun je elektriciteit aanleggen van bovenaf. Haal in de bovenliggende kamer een paar vloerplanken weg en leg de elektriciteitsleidingen over het plafond.stap5

Teken de positie van de elektriciteitsleidingen, de stopcontacten en de schakelaars op de muur af. Laat leidingen vertikaal lopen, loodrecht op de stopcontacten of lichtschakelaars. Zo weet je ook later nog waar ze zitten. Moet een leiding toch een stuk horizontaal door de kamer lopen? Maak dan onder de vloer een dwarsverbinding. Boor gaten door de vloerbalken met behulp van een speedboor. Steek de elektriciteitsleiding daar doorheen en laat hem op de gewenste plek weer uit de vloer omhoog komen.tip!Als je stopcontacten op 20 centimeter hoogte zet kun je ze niet kapot stoten tijdens het stofzuigen. Voor schakelaars is 1 1.20 meter een goede hoogte.stap6

Boor gaten in de muur voor de muurdozen. Daarin monteer je later de stopcontacten en schakelaars. Gebruik hiervoor een dozenboor en controleer of het gat diep genoeg is en de muurdoos niet uitsteekt. Bij een stenen muur gebruik je een dozenboor met widia-tanden. Gaat het om een holle wand, afgewerkt met gipsplaten, gebruik dan een dozenzaag met zaagtanden.tip!De rand van de muurdoos moet gelijk vallen met de muur. Is het gat iets te diep uitgevallen? Schuif dan een stukje hardboard achter de muurdoos of hoog hem op met opvulringen (los verkrijgbaar).stap7

Hak de sleuven voor de elektriciteitsleidingen. In plaats van een steenbeitel en hamer kun je ook een elektrische sleuvenfrees gebruiken. Deze slijpt 2 rechte sneden in de muur waarna je alleen nog maar het tussenstuk los hoeft te tikken met een beitel. Controleer of de sleuf overal diep genoeg is.tip!Sluit een sleuvenfrees aan op een oude stofzuiger want er komt veel fijn stof vrij. Zet een veiligheidsbril en een mondkapje op.stap8

Zaag de elektriciteitsleidingen met een ijzerzaag op maat en plaats ze in de sleuf. Zet ze tijdelijk vast door op een paar plekken een stalen spijkertje schuin in de muur te slaan. Plaats de muurdozen en klem deze tijdelijk vast met behulp van stukjes hout.stap9

Schuif de trekveer door de leiding. Werk van boven naar beneden en begin bij de centraaldoos.tip!Elektra aanleggen door flexibele elektriciteitsbuis is lastig, de trekveer blijft snel haken achter de ribbels van de buis. Gebruik daarom zoveel mogelijk gewone elektriciteitsbuis en bijbehorende bochtstukken, zeker als het om lange elektriciteitsleidingen gaat.stap10

Strip 10 centimeter blank van het uiteinde van een van de draden met een striptang. Steek dat uiteinde door het oog van de trekveer en buig het om. Strip ook het uiteinde van de andere draden. Buig deze op hun beurt om de draad die al aan de trekveer vast zit. Maak alle draden zo in n lijn achter elkaar vast, zodat er geen prop ontstaat die het trekken van de draden bemoeilijkt.stap11

Trek de draden met zijn tween: de een trekt voorzichtig aan de trekveer, de ander voert de draden de buis in.stap12

Gebruik zo min mogelijk bochten. Maakt de leiding toch meerdere bochten? Haal de verschillende onderdelen dan los en trek de draden na elkaar door de afzonderlijke delen heen. Schuif na afloop het geheel weer in elkaar.stap13

Laat de draden ruim uit de muurdoos en de centraaldoos steken en knip ze af.Verwijder aan de uiteinden (in zowel de muurdoos als de centraaldoos) van iedere draad de isolatiemantel over een stuk van 1 cm. Dop de bruine en blauwe draden in de muurdoos af met een lasklem voordat je de draden aan de andere kant van de buis verbindt met de bruine en blauwe draad van de centraaldoos.stap14

Vouw de draden op in de muurdozen en voorzie elke muurdoos van een stucdeksel. Vul de sleuf rond de leidingen en de ruimte rond de muurdozen op met dikke stucmortel of snelcement Na uitharden kun je de muur stuken.tip!Maak de muurdozen weer vrij voordat de stucmortel volledig is uitgehard. Zo voorkom je dat de randen afbrokkelen.stap15

Monteer tot slot de stopcontacten en schakelaars. Meer informatie hierover vind je in de beschrijving 'Stopcontacten, schakelaars en dimmers aanleggen'. De klus 'elektriciteit aanleggen' is hiermee ten einde.

Doe het zelfStopcontacten, schakelaars en dimmers aanleggen51 stemmenMoeilijkheidsgraad:GemiddeldDeze klusinstructie gaat in op opbouwstopcontacten en -schakelaars, inbouwstopcontacten en -schakelaars, dimmers, hotelschakelingenen ventilatorschakelaars.Leer hier hoe je ze aansluit en welke bedrading je moet gebruiken.Printdeze klusVoor deze klusheb je nodig: Materialen(7) Stopcontacten (opbouw of inbouw, al dan niet met randaarde)

Lichtschakelaars

Muurdimmer

Muurventilator

Eventueel: ophoogringen en verlengde boutjes voor muurdozen

Pluggen (6 mm)

Schroeven

Gereedschappen(5) Spanningszoeker

Draadstriptang

Boormachine

Steenboor (6 mm)

Schroevendraaier (kruiskop)

Voeg toe icoonZet op boodschappenlijstToon alle benodigdhedenDoe het zelfStopcontacten, schakelaars en dimmers aanleggenMoeilijkheidsgraad:Gemiddeldvorige stapvolgende stapBekijk voor je begint de overzichtstekening

tip!Zorg dat je altijd de stroom uitschakelt in de meterkast voordat je aan de slag gaat met elektrische schakelingen.Opbouwstopcontacten en -schakelaarsstap1

Verwijder de behuizing en demonteer de muurplaat. Hou de muurplaat tegen de muur en teken de schroefgaten af. Boor gaten, breng pluggen aan en schroef de muurplaat op de muur vast. Stel de muurplaat recht voordat je de schroeven definitief vastdraait.stap2

Strip het uiteinde (ongeveer 0,5 cm)van de installatiedraden met behulp van eenstriptang. Steek de draden in de daarvoor bestemde openingen van het stopcontact of de schakelaar en controleer of ze goed vastgeklemd zitten. (De openingen zijn vaak dubbel uitgevoerd).stap3

Maak op een stopcontact een schakeling met de volgende draden: bruin (fasedraad: stroomaanvoer) blauw (0 draad: stroomafvoer) geel/groen (aardedraad: alleen als het stopcontact voorzien is van een randaarde).Het maakt het niet uit op welke pool je de bruine en de blauwe draad bevestigt.stap4

Sluit op een schakelaar de volgende draden aan: bruin: stroomaanvoer zwart: stroomdoorvoer vanaf de schakelaar naar het lichtpunt.Steek de bruine draad in de opening met de markering 'P'.Als de schakelaar slechts n lamp bedient, steek je de zwarte draad in een van de tegenoverliggende openingen.Wil je met de schakelaar tegelijkertijd nog een tweede lamp bedienen, steek dan ook de zwarte draad die naar de tweede lamp loopt in de schakelaar.tip!Er gaat geen blauwe draad naar de schakelaar. De blauwe draad (stroomafvoer) bevindt zich in het lichtpunt waarop de lamp is aangesloten.stap5

Schroef het stopcontact of de schakelaar op de muurplaat en monteer de behuizing. Deze elektrische schakeling is klaar!Inbouw stopcontacten en schakelaarsstap6

Demonteer het stopcontact of de schakelaar. Bij een stopcontact schroef je daarvoor de dekplaat los, bij een inbouw lichtschakelaar wip je de drukknop los met behulp van een schroevendraaier.stap7

De elektrische schakeling is hetzelfde als bij opbouw stopcontacten en schakelaars. Bevestig de draden zoals beschreven bij opbouw stopcontacten en schakelaars.stap8

Draai de boutjes van de muurdoos een paar slagen los. Haak het stopcontact of de lichtschakelaar over de boutjes heen, stel hem recht en draai de boutjes van de muurdoos vast.tip!Een muurdoos die iets te diep zit kun je ophogen met behulp van opvulringen. Soms zijn dan de standaard bijgeleverde boutjes net iets te kort. Je kunt ze vervangen door iets langere boutjes (apart verkrijgbaar).stap9

Hou de muurplaat tegen het stopcontact of de schakelaar. Fixeer hem door de afdekplaat van het stopcontact vast te schroeven of door de drukknop van de lichtschakelaar op zijn plaats te klikken.Hotelschakelingstap10

Een hotelschakeling is een bijzondere elektrische schakeling. Met de hotelschakeling is het mogelijk om een lamp vanaf twee plaatsen aan en uit te schakelen. Bijvoorbeeld met een schakelaar in de gang en een op de overloop. Naar de schakelaars van een hotelschakeling lopen 3 draden: schakelaar A: 1 bruine en 2 zwarte draden schakelaar B: 3 zwarte draden.Sluit de draden aan zoals afgebeeld op de tekening hiernaast.Muurdimmerstap11

Ook dimmers zijn verkrijgbaar als opbouw of inbouw. De elektrische schakeling is hetzelfde als een gewone lichtschakelaar. De dimmer sluit je dus op dezelfde manier aan als een inbouw- of opbouw schakelaar.tip!Voor een halogeenlamp heb je een andere dimmer nodig dan voor een gloeilamp. Kijk op de verpakking voor meer informatie.Inbouwventilator met tijdmechanismestap12

Een ventilator in het toilet of de badkamer wordt bediend via de lichtschakelaar. De stroomaanvoer loopt dus via de zwarte draad die uit de schakelaar komt en die ook naar de lamp loopt. Een ventilator draait nog een tijdje nadat je de ruimte verlaten hebt. Hij heeft dus een extra stroomaanvoer nodig, buiten de lichtschakelaar om.Controleer dus eerst of er een centraaldoos in de buurt zit waarvan je een extra bruine draad kunt aftakken naar de ventilator toe.tip!Met behulp van een knop kun je instellen hoe lang de ventilator blijft doordraaien, nadat de lichtschakelaar uitgezet is. Meestal is dat tussen de 3 en 20 minuten.