EHS Ecologische Hoofdstructuur

Een Parkenoverleg Productie

= NNN

Natuurnetwerk Nederland

“Natuur gaat ons allemaal aan het hart. Voor een mooie wandeling of fietstocht, om foto’s te maken, vogels te ‘spotten’ – of juist om met rust te laten en ‘de natuur zijn werk laten doen’. Samen met het ministerie van LNV, gemeenten, waterschappen, natuurbeherende organisaties en agrariërs werkt de provincie Noord-Holland hard aan het realiseren van een samenhangend systeem van natuurgebieden: de Ecologische Hoofdstructuur. Daarmee willen we voorkomen dat natuurgebieden geïsoleerd komen te liggen, dieren en planten uitsterven en natuur zo haar waarde verliest. De EHS kan worden gezien als de ruggengraat van de Nederlandse natuur.”

Ecologische Hoofdstructuur Noord-Holland - Stand van zaken, herijking en toekomst, Provincie Noord-Holland, Haarlem, 2010

In de periode tussen 1990 en 2018 moet in Nederland een Ecologische Hoofdstructuur (EHS) worden gerealiseerd; een samenhangend netwerk van (inter)nationaal belangrijke, duurzaam te behouden ecosystemen. Dit netwerk vormt de basis voor de Nederlandse bijdrage aan het behoud van de mondiale biodiversiteit, zoals bevestigd in het Verdrag van Rio de Janeiro (1992). Daarnaast moet de EHS in samenhang worden gezien met het Europese natuurnetwerk Natura2000, dat is aangewezen om het voortbestaan van de kwetsbaarste soorten en habitattypen te verzekeren. De Natura2000-gebieden liggen vrijwel geheel binnen de EHS en beslaan ongeveer de helft van de EHS-oppervlakte op het land.

De ecologische verbindingszones Ecologische verbindingszones kunnen worden gezien als ‘wegen’ voor dieren en planten die natuurgebieden (vaak EHS-gebieden) met elkaar verbinden. Door de aanleg van deze zones ontstaat een netwerk van natuurgebieden, waarlangs dieren en planten zich kunnen verspreiden. Verbindingzones bestaan vaak uit langgerekte linten natuur door het landschap met hier en daar een wat groter leefgebied. Deze grotere gebieden worden stapstenen genoemd. Ze vormen leefgebieden voor kleinere diersoorten en rustgebieden voor grotere soorten die langs de verbindingszone trekken. In Noord-Holland liggen verbindingszones vaak langs waterlopen en bestaan ze uit ecologische oevers met moerasachtige zones en hier en daar grotere stukken rietland.

EHS-gebieden in Amsterdam en omgeving

(deze omvatten veel meer dan de magere ‘Ecologische structuur’ die DRO van Amsterdam

in zijn kaarten opneemt)

De EHS, Natuurnetwerk Nederland, moet gerespecteerd worden zoals is vastgelegd

door voorgaande en huidige kabinetten. Bescherming van natuur heeft in de EHS, het NNN, voorrang.

http://www.synbiosys.alterra.nl/natura2000/googlemapszoek.aspx

Hele omgeving Gaasperplas, Gaasperzoom, De Hoge Dijk en

ecologische verbindingen

Diemerbos

Diemerpark

Flevopark

Het Amstelpark kan aansluiten

bij de EHS van de

Middelpolder en de

Ronde Hoep

Het Amstelpark en het Gijsbrecht van Aemstelpark kunnen aansluiten bij de EHS van het Amsterdamse Bos en de EHS

van de Middelpolder en de Ronde Hoep

Het Amsterdamse bos en De Oeverlanden

Spaarnwoude en

Spieringhorn

Buiten-IJ en

Waterland

Sloterpark kan

aansluiten bij de EHS

van Tuinen van

West

Omgeving van

Amsterdam

Waterland

Ouderkerkerplas

Spaarnwoude

Het Twiske

18 september 2012 - Noord-Holland laat EHS in stand

Gedeputeerde Staten van Noord-Holland willen de Ecologische Hoofdstructuur afmaken. Dat staat in de nieuwe Agenda Groen van de provincie.

Ondanks de rijksbezuinigingen op natuur blijft de provincie investeren in natuur- en recreatiegebieden en stelt zij hiervoor per jaar ongeveer € 16 miljoen extra beschikbaar.

Gedeputeerde Bond: “De provincie hecht veel waarde aan groen op de kaart in Noord-Holland, mede omdat het bijdraagt aan een aantrekkelijk woon- en vestigingsklimaat.”

Gedeputeerde Staten willen niet tornen aan de omvang van de Ecologische Hoofdstructuur, een netwerk van aangesloten natuurgebieden.

De term 'Ecologische Hoofd Structuur' (EHS) werd in 1990 geïntroduceerd in het Natuurbeleidsplan (NBP) van het toenmalige ministerie van LNV (nu EZ). Aanleiding voor de aanleg van de EHS was de achteruitgang van het areaal aan natuur en van de biodiversiteit. Destijds was voorzien in "een samenhangend geheel van nationaal belang", met daarin 440.000 hectare bestaand natuurgebied, 200.000 hectare agrarisch gebied en 50.000 hectare natuurontwikkelingsgebied. In 1995 werden de doelsoorten en de natuurdoeltypen gedefinieerd, die pas in 2000 waren doorgevoerd in alle provinciale plannen. Er is toen besloten om een extra beleidsinspanning te leveren in de nota Natuur voor Mensen, Mensen voor Natuur. Het bijbehorende Meerjarenprogramma Ontsnippering is in 2005 door het parlement goedgekeurd.

In 2013 kondigde staatssecretaris Dijksma van het ministerie van EZ aan dat de natuur in Nederland strenger beschermd moet gaan worden. Meer gebieden moeten volgens haar onder het netwerk Natura 2000 gaan vallen. Deze gebieden zouden dan het Nationaal Natuur Netwerk moeten vormen.

De EHS betreft een netwerk van zowel grote als kleine gebieden in Nederland waar de natuur (flora en fauna) in feite voorrang heeft. De EHS is bedoeld om natuurgebieden te vergroten en met elkaar te verbinden. Door verbindingen tussen natuurgebieden te maken, kunnen planten en dieren zich makkelijker verspreiden over meer gebieden. Hierdoor zijn deze gebieden beter bestand tegen negatieve milieu-invloeden. Grotere natuurgebieden zijn gevarieerder en er kunnen meer soorten planten en dieren leven.

De EHS vormt het leefgebied voor veel planten en dieren die daarbuiten nauwelijks meer voorkomen. De milieu- en watercondities zijn binnen de EHS geschikter voor behoud van biodiversiteit dan daarbuiten. Grote eenheden natuur zijn om een aantal redenen gunstig:

- Ze bieden aan meer soorten een geschikt leefgebied, omdat de minimale omvang van leefgebieden van soorten vaker gehaald wordt; - De milieu- en watercondities kunnen beter worden afgestemd op natuur omdat er minder concurrentie is met andere vormen van grondgebruik die tegenstrijdige eisen stellen; - Natuurlijke processen krijgen meer de ruimte, omdat niet alles hoeft te worden vastgelegd. Er is letterlijk meer ruimte voor variatie en dynamiek.

Bescherming EHS

Milieumaatregelen moeten ervoor zorgen dat de natuur binnen de EHS schoner en stiller wordt. De EHS wordt bovendien steeds beter planologisch beschermd. Dat is niet alleen beter voor de natuur zelf, maar ook voor recreanten die rust en kwaliteit zoeken. Ze kunnen ervaren hoe Nederland er vroeger van nature uitzag. In de EHS is vooral plaats voor bijzondere planten en dieren. Er zijn ook meer mogelijkheden voor woeste natuur die zichzelf in stand houdt, op de manier zoals dit ging voor de komst van de mens.

Spelregels EHS

In de EHS worden planten en dieren in waardevolle natuurgebieden beschermd. Dat betekent niet dat ontwikkelingen zoals woningbouw en bedrijvigheid, verboden zijn. Onder bepaalde voorwaarden zijn er ontwikkelingen mogelijk. Het Rijk en de provincies hebben spelregels afgesproken over wat wel en niet kan. Ze hebben dit in overleg met gemeenten en maatschappelijke organisaties gedaan. De afspraken zijn de 'Spelregels EHS'.

Of een ingreep in een EHS-gebied mag plaatsvinden, hangt af van twee voorwaarden: - de ingreep is ‘van groot openbaar belang’ en - er zijn geen alternatieven mogelijk.

Alleen dan kan de ingreep doorgaan, maar niet zonder meer. De initiatiefnemer moet zorgen dat de nadelige effecten op de natuur worden verzacht (ook wel ‘mitigatie’ genoemd). Als mitigatie niet mogelijk of niet voldoende is, dan moet de initiatiefnemer gaan compenseren, dat wil zeggen de verloren gegane natuur op een andere plek vervangen door nieuwe natuur. Dit ‘compensatiebeginsel’ bestaat al enige tijd. Ook hierover zijn in de Spelregels EHS afspraken gemaakt.

http://www.groeneruimte.nl/dossiers/ehs/home.html

Herijking van de Ecologische Hoofdstructuur - 2011

Adequaat beheer van de Ecologische Hoofdstructuur buiten de Natura 2000-gebieden is evenzeer van grote betekenis voor het tegengaan van de verslechtering van de natuurkwaliteit. Met twee derde van de Natura 2000-soorten zal het namelijk slechter gaan als de Ecologische Hoofdstructuur niet adequaat wordt beheerd.

Groot Project Ecologische Hoofdstructuur - rapportagejaar 2012

De Ecologische Hoofdstructuur (EHS), inclusief Natura 2000-gebieden, is het belangrijkste instrument om het teruglopen van de biodiversiteit in Nederland een halt toe te roepen. Niet voor niets herbergt de EHS een groot deel van de Nederlandse biodiversiteit. Daarnaast is de EHS belangrijk voor onze maatschappelijke welvaart en welzijn. De EHS biedt een gezonde groene omgeving en een aantrekkelijk, toegankelijk landschap voor bewoners en recreanten. Het kabinet Rutte I heeft de verantwoordelijkheid voor ontwikkeling en beheer van de EHS gedecentraliseerd naar de provincies… Rijk en provincies hebben hiertoe afspraken gemaakt in het bestuursakkoord natuur. Het kabinet Rutte II heeft de ambitie vastgelegd om te komen tot een robuuste EHS. Dat wil zeggen: een plus op de eerdere afspraken van het bestuursakkoord natuur over de herijkte EHS. De EHS zal robuuster worden doordat hij, in vergelijking met de herijkte EHS uit het bestuursakkoord natuur, zal worden vergroot, kwalitatief zal worden verbeterd en dat verbindingen zullen worden gerealiseerd tussen natuurgebieden onderling en tussen natuurgebieden en hun omgeving. De EHS zal aldus worden ontwikkeld tot een robuust Natuurnetwerk Nederland.

Beleid

De belangrijkste doelstelling van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) is het behoud en herstel van de biodiversiteit. Daarnaast draagt de EHS ook bij aan zogenoemde ecosysteemdiensten zoals recreatieve mogelijkheden, welzijn van burgers, beleving, levering van grondstoffen, waterretentie, waterzuivering en waterkering en CO2-opslag.

Het beheer van de EHS is de verantwoordelijkheid van de provincies geworden.

http://www.noord-holland.nl/web/file?uuid=77bef539-40bc-4a45-920e-405ee58218d3&owner=f22bc2f4-2ebd-4086-8aa8-7e9c95211aca&contentid=23857

http://www.noord-holland.nl/web/Themas/Groen/Beschermen-en-beleven/Agenda-en-Programma-Groen.htm

http://maps.amsterdam.nl/ecopassages/?LANG=nl

Ecologische verbindingen

Veel knelpunten kunnen opgelost worden door het toevoegen van

parken en ander groen aan de EHS.

Voorbeeld: de hele Oeverlanden

tot de A4/A10 incl. bermen

bij de EHS halen

De EHS is veel groter dan deze verbindingen.

Wat de gemeente Amsterdam de ‘Ecologische structuur’ noemt is een mager skelet van de EHS.

De EHS dient gerespecteerd te worden. Dat is onmogelijk als de EHS

gedegradeerd wordt tot evenemententerrein.

De Gemeente Amsterdam moet de EHS respecteren en uitbouwen

zoals afgesproken en vastgesteld.

amendement AJ: Ecologische Hoofdstructuur: '... in te voeren in Hoofdstuk 2: De Ecologische Hoofdstructuur wordt gerespecteerd, knelpunten worden aangepast, voor wijzigingen is vergelijkbaar met de Hoofdgroenstructuur een besluit van de Gemeenteraad nodig, hiertoe een toetsingskader voor de EHS op te nemen analoog aan de HGS en het TAC aan te wijzen als technisch adviesorgaan, de indicatieve lijnen van de EHS te vertalen naar concrete kaartvlakken.'

Structuurvisie Amsterdam 2040

Aanvaard amendement Gemeenteraad Amsterdam 16 februari 2011:

amendement AJ: Ecologische Hoofdstructuur: '... in te voeren in Hoofdstuk 2: De Ecologische Hoofdstructuur wordt gerespecteerd, knelpunten worden aangepast, voor wijzigingen is vergelijkbaar met de Hoofdgroenstructuur een besluit van de Gemeenteraad nodig, hiertoe een toetsingskader voor de EHS op te nemen analoog aan de HGS en het TAC aan te wijzen als technisch adviesorgaan, de indicatieve lijnen van de EHS te vertalen naar concrete kaartvlakken.'

Structuurvisie Amsterdam 2040

Aanvaard amendement Gemeenteraad Amsterdam 16 februari 2011:

EHS Ecologische Hoofdstructuur

Een Parkenoverleg Productie

= NNN

Natuurnetwerk Nederland