1Dr. Sofie Vanderoost

*EERSTE HULP BIJ KLEINE KINDEREN

EHBK*

2

2 3

Voor iedereen met kinderen van 0 tot 8

*EERSTE HULP BIJ KLEINE KINDEREN

EHBK*

Dr. Sofie Vanderoost

4

4 5

InhoudINLEIDING 10HOE ONTCIJFER JE DIT BOEK? 12

HOOFDSTUK 1 Wat is normaal?

Elk kind is uniek 16Enkele klassiekers: groeicurven en Van Wiechenonderzoek 17

Groeicurven 17Wat wordt er gemeten en opgevolgd? 17In het belang van het kind: vroege detectie van groeistoornissen 19Het Van Wiechenonderzoek: belangrijke mijlpalen 20

HOOFDSTUK 2 Een ziek kind in huis

Over zieke snoetjes en moederzorgen 26Volg je intuïtie 27Verkoudheid - over toeters en (snotte)bellen… 29

De wondere wereld van de neus 29Dit houd je het best in je achterhoofd 29Een zakdoek vol tips… 31Hoe reinig je de neus? 32

Dokter, dokter! 34

HOOFDSTUK 3Nobody is perfect!

Afstaande oren 38Wat kun je zelf doen? 38Behandelen of niet? 39

X- benen, O-benen en platvoeten 40X en O: wat is normaal? 41Platvoet en zijn vriendjes 43Wat kun je zelf doen? 43

Een afgeplat hoofd 44Is er iets aan te doen? 44Enkele nuttige tips 44

HOOFDSTUK 4Spoed zoals het moet

Het ABC van de belangrijkste lichaamsfuncties 48

Ademhaling 48Bewustzijn 51Circulatie en bloedsomloop 51

Levensreddende handelingen en belangrijke termen 52

De kinlift 52De stabiele zijlig 53Kijk, luister en voel: zo controleer je de ademhaling 54Mond-op-mondbeademing 55Reanimatie 57

Verslikking en verstikking 61Verslikken 61Verstikken 63Vergiftiging 66

6

Koortsstuipen 72Feiten en cijfers 72Hoe herken je koortsstuipen? 72Wat kun je doen? 73Bel een arts… 73Bel de hulpdiensten… 73

Epilepsie 73Wat is epilepsie precies? 73Hoe verloopt een epilepsieaanval? 73De algemene aanval of grote aanval (grand mal) 73De absence of ‘afwezig zijn’ (petit mal) 73De complexe of partiële aanval 76Wat kun je doen op het moment van een epilepsieaanval? 76Bel het noodnummer 112… 76

Allergieën en hun (soms levensbedreigende) reacties 77

De verschillende reacties 77Netelroos (urticaria of galbulten) 78Kortademigheid 78Moeilijkheden bij het slikken en een opgezwollen keel 80Een anafylactische shock 80

SOS zonnesteek 82Wat kun je doen? 82Als een zonnesteek een hitteslag wordt… 82

Hersenvliesontsteking 85Wat is meningitis? 85Is meningitis besmettelijk? 85Meningitis herkennen 86

Brandwonden 88Eerste hulp bij brandwonden 88Verbranding door scheikundige producten of een chemische verbranding 90De handregel 91De verschillende graden: schematisch overzicht 91

Verdrinking 93Trieste feiten 93Drenkeling gespot? Actie! 93

Onderkoeling 95Hersenschudding 96

Hoe herken je een hersenschudding? 96Wat zijn onrustwekkende symptomen? 97

Flauwte 99Probeer een flauwte te voorkomen 99Viel het kind toch flauw? 99

Neusbloeding 100Eerste hulp 100Wat kun je verder doen? 100Is de bloeding onder controle? 100Ga toch naar de huisarts in de volgende gevallen 100

HOOFDSTUK 5Beter voorkomen dan genezen

De thuisapotheek 104Enkele handige tips 104Wat moet je zeker in huis hebben? 104Ik ga op reis en ik neem mee… 106Onderweg met het vliegtuig 107

Reisziekte 108Wat is reisziekte eigenlijk? 108Symptomen 108Enkele weetjes 108

6 7

De zon… vriend of vijand? 111Zorg voor voldoende schaduw 111Investeer in een goede zonnecrème 111Kies aangepaste kleding 111Vergeet de zonnebril niet 111Zorg voor voldoende afkoeling 112Drinken, drinken en nog eens drinken 112SOS zonnesteek 112

HOOFDSTUK 6Je hebt zo van die fasen…

Huilkrampen 116Een woordje uitleg 117Wat kun je doen? 117

Groeipijn 118Wat is groeipijn eigenlijk? 118Wat kun je eraan doen? 118

Seksualiteit 120Seksualiteit bij baby’s (0 tot 1 jaar) 120Seksualiteit bij peuters 122Seksualiteit bij kleuters 122Seksualiteit bij lagereschoolkinderen 123

Bedplassen 124Drie belangrijke factoren voor bedplassen 124Naar de huisarts of niet? 124Wat doet een arts? 125Wat kun je zelf (beter niet) doen? 126De plas- en drankkalender 128Doe eens een superplas! 130

HOOFDSTUK 7Extra zorg

Nachtmerries 134Rust en regelmaat 134Creëer geen extra angsten 134Zorg voor veiligheid en geborgenheid 134Blijf rustig en positief 134Zoek naar een manier om met de angst om te gaan 134Naar de dokter? 134

Slaapwandelen 137Feiten en factoren 137Wat is slaapwandelen precies? 137Wat kun je doen? 138

Tics 139Wat, wanneer en waarom? 139Hoe ga je ermee om? 139Professionele hulp nodig? 140

Stotteren 141Wat verstaan we onder stotteren? 141Het ijsbergfenomeen: het openlijke stottergedrag 141Onder de zeespiegel: het verborgen stottergedrag 142Ontstaan en ontwikkeling 142Een stotterend kind… Wat nu? 143

HOOFDSTUK 8About boys and girls

Boys 148Vernauwde voorhuid 148Waterbreuk 151Liesbreuk 152Niet-ingedaalde teelballen 153

Girls 154Boys and girls 157

8

HOOFDSTUK 9Over plekjes en vlekjes

Kleurrijke kinderziekten 160Mazelen 160Roodvonk 162Rodehond 164Vijfde (kinder)ziekte 165Driedagenkoorts 167Netelroos 168

Eenzame vlekken 169Hemangioom 169Ooievaarsbeet 169

Blaasjes 171Wind- of waterpokken 171Zona of gordelroos 174Hand-voet-mondziekte 175Herpangina en herpesinfectie 176

Wratjes 178Parelwratjes 178Huidwratjes 180

Eczeem en zeer droge huid 181Atopisch eczeem of constitutioneel eczeem 181Allergie 182Berg 184Krentenbaard 185Spruw 187

HOOFDSTUK 10Allemaal beestjes

Luizenplaag 190Van neet tot luis 191Verschijnselen en symptomen 191The battle of the strongest 191Naar de dokter? 193Feit of fabel? 193

Aarsmaden 194Besmettingsgevaar en verspreiding 194Jeuk en andere symptomen 194Wat kun je eraan doen? 195

Tekenbeet 197Mijn naam is teek… 197Het probleem? De ziekte van Lyme! 197Tekenbeten voorkomen 199Een teek vewijderen 200

Insectensteek of -beet 201Eerste hulp bij steken en beten 201Muggen, vlooien, libellen, mieren, steekvliegen, dazen… 201Bijen, wespen en hommels 202Tips om steken en beten te voorkomen 205

HOOFDSTUK 11Op een mooie lentedag…

Geplette nagel of vinger tussen de deur 208Wat kun je zelf doen? 208Wanneer heb je hulp nodig? 209

Splinter in de vinger 211Hoe ga je te werk? 211Koppige splinter? 211Ga naar de dokter… 211

Afgebroken tand of tand door de lip 212Tand afgebroken 212Tand door lip 212

Zondagmiddagarmpje 213Wat is het? 213Wat kun je eraan doen? 214

Wonden, blauwe plekken en traantjes 215Wat kun je zelf doen? 215Heb je hulp nodig? 219

98

HOOFDSTUK 12Ongewenste bezoekers

Munt ingeslikt 222Wat kun je zelf doen? 222Wanneer bel je de huisarts? 222Wanneer bel je het nood- nummer 112? 222

Kraaltje in de neus of in het oor 223In de neus 223In het oor 223

Vuiltje in het oog en andere oogletsels 225Vuiltje in het oog 225Scherp voorwerp of bloed in het oog 225Bijtende vloeistof in het oog 226Blauw oog 226

Verstopte traankanaaltjes 227Tranen en vieze oogjes 227Wat kun je eraan doen? 227Ga naar een arts… 227Sondage 227

HOOFDSTUK 13Hot topics

Mama, ik heb buikpijn! 230 Peuterdiarree 230Buikpijn, diarree en verstopping 234

Mama, ik heb hoofdpijn! 237Spanningshoofdpijn versus migraine 237Enkele tips 238Vraag advies aan je huisarts… 239Bel dringend een arts of ga naar de spoeddienst… 239

Mama, ik heb oorpijn! 241Oorontsteking 241Lijmoor 244

DANKWOORD 249BRONVERMELDING 251INDEX 252

Inleiding

We doen allemaal ons best en proberen zoveel mogelijk goede zorgen en liefde te geven, maar kinderen zijn soms zo onvoorspelbaar. Ze hebben bovendien de gave om hun (groot)ouders, verzorg(st)ers en babysitters steeds weer te slim af te zijn. Zelfs al zouden we ogen op onze rug hebben, toch kunnen we niet alle ongelukjes vermijden. Een val uit de boom, een snijwonde, een hapje van die heerlijke (giftige) plant, een wespensteek... het komt in elk gezin wel eens voor. En daar hoef je je echt niet voor te schamen.Wist je trouwens dat kinderen die geregeld val-len als peuter, een betere valtechniek ontwikke-len dan kinderen die nooit vallen? Doordat ze leren om hun handen te plaatsen, vallen ze niet rechtstreeks op hun kin of hoofd. En baby’s verslikken zich regelmatig als de vaste voeding met brokjes op het menu komt. Ze moeten het nu eenmaal leren.

Van bij de geboorte wordt de groei en ontwik-keling van kinderen heel nauwgezet opgevolgd. Groeispurt, fase, periode: het zijn termen die geruststellend werken, want het betekent dat het geen kwaad kan en vooral... dat het weer voorbijgaat.Er zijn heel wat kleine handelingen die ieder-een met kinderen wel eens moet uitvoeren, maar die we vaak nergens leren: een suppo of zetpil inbrengen, de neus spoelen enzovoort. En meestal durven we niet te vragen hoe we zoiets ‘eenvoudigs’ moeten doen. ‘Wat zou de dokter wel niet denken als hij hoort dat ik dat niet weet?’ Ons advies: bij twijfel gewoon even informeren, want er be-staan geen domme vragen!En dan hebben we het nog niet gehad over al die kinderziekten. De eerste twee jaar moeten ouders met hun kind gemiddeld 7 à 8 keer per winter de huisarts te consulteren – wat perfect normaal is.

Kinderen... Ze zijn ons grootste geluk, maar tegelijk onze grootste zorg. Door de angst dat er wel eens iets ernstigs met hen zou kunnen gebeuren en dat we er niets aan kunnen doen. Door de angst dat we uit onwetendheid niet op de juiste manier handelen in bepaalde situaties. Om maar over die eeuwige onzekerheid te zwijgen of ze ons wel een goede moeder of vader vinden. We willen uiteraard het allerbeste voor onze kinde-ren en ze beschermen tegen verdriet en ontgoocheling, maar tegelijkertijd willen we ze ook wapenen tegen de harde buitenwereld.

10

En zelfs dan blijven er dikwijls nog heel wat vragen onbeantwoord. Welke situaties en veel voorkomende ziekten kunnen zich allemaal voordoen bij kinderen van 0 tot 8 jaar? Is het normaal dat mijn kind van 4 jaar ’s nachts nog steeds niet zindelijk is? Wat doe ik wanneer mijn kind zich verbrandt aan een kom hete soep? Welke handeling is levensreddend bij verstikkingsverschijnselen? Wanneer ga ik het

best naar de dokter als mijn kind ziek is? Hoe ziet de ideale reisapotheek eruit? Wat kan ik doen wanneer mijn kind begint te stotteren?Met dit boek wil ik alle ouders, grootouders, juffen, meesters en verzorg(st)ers helpen bij de eerste hulp voor kleine kinderen.Dit boek kan uiteraard geen doktersbezoek ver-vangen. Bij twijfel of een sluimerend niet-pluis-gevoel raadpleeg je het best een arts.

10

12

Hoe ontcijfer je dit boek?

Om het wat overzichtelijk te houden, maken we gebruik van heel wat symbolen. Hieronder vind je een overzicht. Dit maakt het geheel wat luchtiger en bespaart heel wat uitleg. Er blijft zo meer plaats over voor allerlei nuttige tips en weetjes. Er valt zoveel te vertellen!

Baby’s Peuters Kleuters Lagere school- kinderen

LEEFTIJD: BIJ WELKE LEEFTIJDSGROEP KOMT DEZE AANDOENING VAAK VOOR?

12 13

PANIEKSCHAAL: MOET IK MIJ GEEN / EEN BEETJE / VEEL / HEEL VEEL ZORGEN MAKEN?

Maak je geen zorgen, dit heb je zo onder controle.

Trek op tijd aan de alarmbel. Een goede opvolging en verzorging is zeker nodig.

Dit is de wetenschappelijke naam voor de aandoening. Als je arts die term gebruikt, weet je tenminste waar het over gaat.Bijvoorbeeld: rhinitis (= een verkoudheid of snotneus)

In de meeste gevallen is dit niets om wakker van te liggen. Volg de tips en alles komt in orde. Blijf wel alert bij kinderen met een ver-zwakte immuniteit of in specifieke omstandigheden.

Alarm! Alle hens aan dek! Haast en spoed is in dit geval altijd goed.

BLUFTERM

62 63

VERSTIKKEN

WAT IS VERSTIKKEN?

Door een voorwerp of voedselrest wordt de luchtpijp volledig of grotendeels afgesloten.

WAT ZIJN DE SYMPTOMEN?

Het kind stopt abrupt met zijn bezigheden. Het kind kan niet meer praten of huilen.

Bij een gedeeltelijke afsluiting hoest het kind zacht of stil. Het is angstig en trekt de borstkas helemaal in, in de hoop wat lucht binnen te krijgen. De ademhaling is gierend. Hoe sterker het gieren, hoe groter de afsluiting.

Bij een volledige afsluiting kan het kind niet ademen en is het muisstil. Het is in paniek en grijpt mogelijk naar de keel. Na een tijd krijgt het kind een blauwe verkleuring rond de mond. Als de zuurstoftoevoer te lang afgesloten is, ver-slapt het kind en raakt het bewusteloos.

WAT NU?

Bij zuigelingen (jonger dan 1 jaar) Lost de baby het zelf niet op? Dan is het tijd voor de sandwichmethode (zie hiervoor bij verslik-king), ook al is de baby niet buiten bewustzijn!

Bij kinderen (ouder dan 1 jaar)• Laat het kind goed voorover buigen of leg het

kind overdwars op je bovenbenen.• Geef 5 slagen met de vlakke hand tussen

de schouderbladen, terwijl je met je andere hand de borstkas ondersteunt.

• Herhaal dit een aantal keer.

• Blijft het voorwerp hardnekkig vastzitten? Ga dan over tot de heimlich-manoeuvre of heimlich-greep (zie hierna).

• Wissel 5 slagen en 5 heimlich-manoeuvres af tot het voorwerp loskomt.

• Controleer tussendoor of het vreemde voor-werp al in de mond zit en of je het voorzich-tig kunt verwijderen.

• Lukt dit niet, dan zal het kind na enkele minuten het bewustzijn verliezen.

• Bel het noodnummer 112.• Leg het kind onmiddellijk op de grond.• Controleer nogmaals of het voorwerp niet in

de mond zit.• Start onmiddellijk met 15 borstcompressies

(zie reanimatie), afgewisseld met 2 beade-mingen.

• Voer de compressies stotender uit dan bij een gewone reanimatie.

DE HEIMLICH-MANOEUVRE

Bij peuters en kleuters• Neem het kind op je schoot.• Omarm het lichaam onder de armen van het

kind door.• Buig het kind wat naar voren.• Plaats een vuist (met de duim verstopt onder

de vingers) met de duimkant tegen de buik, iets boven de navel.

• Omvat de vuist met je andere hand en trek beide handen met een snelle beweging schuin omhoog naar je toe.

• Doe dit 5 keer stevig en gecontroleerd.

Bij lagereschoolkinderen• Volg de methode voor peuters en kleuters of

laat het kind staan en ga als volgt te werk.• Ga achter het kind staan en sla je armen om

de buik.• Plaats je vuist tussen de navel en het onder-

ste punt van het borstbeen.• Omvat de vuist met je andere hand en trek

de vuist krachtig en gecontroleerd naar jezelf en naar boven toe.

• Herhaal dit 5 keer.

• Is het je gelukt om het voorwerp te verwij-deren? Geweldig! Bel toch zeker een arts in de volgende gevallen.× Het kind vertoonde al tekenen van

verminderd bewustzijn (blauwe lippen, slaperigheid, minder reactie...).

× Het kind stopt niet met hoesten of blijft erg kortademig.

× Het kind blijft huilen, het kan moeilijk slikken of heeft het gevoel dat er nog iets in de keel zit.

× Het ging om een scherp of giftig voor-werp.

× Het kind houdt een hese stem; dit kan op beschadiging van de stembanden wijzen, zeker bij scherpe voorwerpen.

× Het kind krijgt na een dag koorts.× Je hebt de heimlich-manoeuvre moeten

toepassen; dit kan verwondingen ver-oorzaken.

• Voer bij baby’s nooit de heimlich- manoeuvre uit!

• Houd vol met het slaan tussen de schouder-bladen, afwisselend met de sandwichmetho-de of de heimlich-manoeuvre, zelfs wanneer het kind tekenen vertoont van verminderd bewustzijn. Juist door de spierverslapping kan het voorwerp nu wel losschieten!

• Leg het kind pas op de grond bij volledig bewustzijnsverlies.

• Start bij bewusteloosheid altijd met borst-compressies (stotender dan bij andere reanimatie), gevolgd door beademingen.

• 112× Ben je alleen? Bel het noodnummer dan

zo snel mogelijk na één reeks handelin-gen (5 x slaan en 5 x sandwich/heimlich).

× Is er hulp in de buurt? Laat hen het noodnummer bellen terwijl jij de eerste handelingen uitvoert.

• Kleine kinderen steken zowat alles in hun mondje, met dank aan de orale fase.

• Zorg voor een veilige speelomgeving zon-der aanlokkelijke kleine pareltjes, punaises, plasticine, dopjes, papiertjes en plastic...

• Leer je kind rustig aan tafel te eten, zonder te veel te praten of te lachen. Spelen, ren-nen en eten gaan niet samen. Dit bespaart je al veel vervelende situaties.

• Heb respect voor de verschillende ontwik-kelingsfasen van het kind. Begin niet te snel met brokjes, maar ook niet te laat.

• Geef kinderen onder de 6 jaar geen pindanoten! Jaarlijks sterven er al te veel kinderen door deze borrelhapjes.

• Let ook op met popcorn, harde snoepjes, keelpastilles, andere noten en kleverige substanties zoals pindakaas, winegums, marshmallows...

NUTTIGE TIPS

66

WAT NU?Geen paniek, je hebt alles onder controle. (Neem grote broer straks eventjes apart.)

Volg het stappenplan1 Identificeer welk ‘tussendoortje’ het kind

heeft ingeslikt In dit geval: blauwe (zijn lievelingskleur)

wc-reiniger

2 Kijk of er nog iets in de mond zit en verwij-der eventuele restjes.

3 Kijk naar de verpakking en schat hoeveel het kind ongeveer heeft binnengekregen. ‘Niet meer dan één slok, want hij vond

het niet lekker. Hij spuugde ook wat uit.’

4 Blijf bij het kind en bel het antigifcentrum. Blijf het bewustzijn van het kind controleren en houd eventuele bijkomende symptomen of klachten in de gaten. ‘Mama, ik moet overgeven en mijn buik

doet pijn. Ik lust geen wc-eend!’

5 Beantwoord kort maar duidelijk de volgende vragen van de begripvolle arts die je te woord staat aan de telefoon:

Wat is de leeftijd van het kind? ‘2,5 jaar.’

Wat is de naam van het product? (houd de verpakking of bijsluiter bij de

hand als je die hebt) ‘Wc-eend, blauwe, want dat is zijn lieve-

lingskleur. Ik lees even voor wat er op de verpakking staat.’

‘Mama! Broer heeft van de wc-eend gedronken!! En ik heb het hem gegeven…’MAMA

VERHALEN

WWW.ANTIGIFCENTRUM.BEWWW.GIFWIJZER.NL APP: DE GIFWIJZER

GRATIS, 24 OP 24 UUR 070/245 245

VERGIFTIGING

66 67

68

Hoeveel heeft het kind ongeveer op? ‘Niet meer dan een slok, denk ik… hoop

ik. En hij spuugde nog wat uit toen ik binnenkwam.’

Hoe is het gebeurd? ‘Ik ben echt altijd heel voorzichtig, maar

zijn grote broer gaf het hem en kreeg de dop open.’

Heeft uw kind ziekteverschijnselen? Zo ja, welke?

‘Hij moet overgeven, zegt hij, maar deed het nog niet. Hij is wat bleek. Zijn buikje doet pijn. Hij is wel bij bewustzijn.’

6 Luister naar het advies van de arts (laten

braken, water laten drinken, juist niet laten braken, de huisarts consulteren, 112 bellen, gewoon observeren…)

‘In dit geval is het het beste dat u het mondje van het kind wat probeert te spoelen met water. Laat hem nadien ook wat drinken en iets vets eten, zoals wat mayonaise, room of boter. Wc-reiniger is een schuimend schoonmaakmiddel en vet voorkomt dat het zal gaan schuimen in de maag. Bel daarna naar uw huisarts om hem toch even te controleren.’

7 Eind goed al goed?Wijs grote broer er op een rustige manier op dat hij niets aan kleine broer mag geven dat hij normaal ook niet op zijn bord krijgt. Zeg duidelijk dat dit heel gevaarlijk kan zijn en dat dit broer heel ziek kan maken. Leg uit waarom je zo boos werd en zorg dat dit niet meer kan gebeuren.

68 69

NUTTIGE INFORMATIE EN TIPSElke vergiftiging heeft een andere behandeling. Het kind laten braken of wat water laten drinken is niet altijd de beste optie. Raad-pleeg eerst altijd het antigifcentrum of een arts voor je tot actie overgaat. Bij bewustzijnsverlies laat je het kind niet braken of drinken. Bel onmiddellijk het noodnummer 112 bij bewustzijnsdaling of uitgesproken symptomen.We zetten hier even een aantal veel voorkomen-de vergiftigingen bij kinderen op een rijtje.

Parfum, ontsmettingsalcohol, drank...• Water laten drinken?

JA.• Laten braken?

JA, als het kind meer dan enkele slokken heeft ingeslikt.

• Neutraliseren? JA, met zoete limonade, cola of iets dergelijks.

• Huisarts of 112 bellen? JA, de huisarts.

Tabak (een hapje van een sigaar of sigaret)• Water laten drinken?

JA.• Laten braken?

JA.• Neutraliseren?

NEE.• Huisarts of 112 bellen?

JA, de huisarts.

Bijtende middelen (ammonia, terpentine, wasbenzine...)• Water laten drinken?

JA, een half glaasje, maar NIET bij petrole-umhoudende producten of lampenolie.

• Laten braken? NEE! NOOIT! Het product komt zo opnieuw in de slokdarm, wat een nieuwe verbranding kan veroorzaken.

• Neutraliseren? NEE.

• Huisarts of 112 bellen? JA, 112. Blijf ondertussen het bewustzijn en de ademhaling controleren.

Medicijnen• Water laten drinken?

NEE!• Laten braken?

JA, door je vinger in de keel te steken.• Neutraliseren?

NEE.• Huisarts of 112 bellen?

JA, de huisarts, het antigifcentrum of 112 (afhankelijk van het soort medicijn). Houd het medicijn en/of de bijsluiter bij de hand. Probeer in te schatten hoeveel er weg is uit de verpakking. Blijf ondertussen het bewust-zijn en de ademhaling controleren.× ANTICONCEPTIEPILLEN: Een overdo-

sis (zelfs een volledige pilstrip) brengt geen gevaar met zich mee, ook niet met het oog op de latere fertiliteit of ontwik-keling. Behalve braken en wat misselijk-heid – en in uitzonderlijke gevallen (bij meisjes) wat vaginaal bloedverlies (wat ook vanzelf weer overgaat) – zullen er geen andere symptomen optreden.

70

× VITAMINES: Benoem ze nooit als snoep-jes. Het gebeurt niet zelden dat een kind de hele pot leegeet. Een kleine hoeveel-heid geeft gelukkig zelden problemen, maar een grote hoeveelheid kan toxiciteit veroorzaken. Bel sowieso de huisarts of het antigifcentrum en laat je adviseren.

Planten, paddenstoelen of bessen• Water laten drinken?

NEE!• Laten braken?

JA, door je vinger in de keel te steken en de restjes uit de mond te verwijderen.

• Neutraliseren? NEE.

• Huisarts of 112 bellen? JA, het antigifcentrum of de huisarts. Ken je de plant/paddenstoel/bes niet bij naam? Spurt dan naar een plantencentrum of een deskundige om het te laten identificeren. Neem een zo volledig mogelijk exemplaar mee.

Schoonmaakproducten (wc-reiniger, wasmiddel, afwasmiddel, afwasblokjes, allesreiniger…)• Water laten drinken?

JA, maar eerst de mond spoelen, dan een glaasje laten drinken.

• Laten braken? NEE.

• Neutraliseren? JA, geef iets vets te eten, zoals boter, mayo-naise of room. Dit voorkomt schuimvorming!

• Huisarts of 112 bellen? JA, de huisarts of het antigifcentrum.

PREVENTIE

• Houd medicijnen achter slot en grendel. Leg ze niet op je nachtkastje en laat ze nergens rondslingeren.• Bewaar huishoudmiddelen en bijtende producten op een onbereikbare plaats voor kinderen.• Giftige planten zijn niet welkom in een tuin waar veel kinderen spelen.• Zet het nummer van het antigifcentrum (België) in je telefoon: 070-245245 (gratis, dag en nacht bereikbaar).• De gifwijzer is een geweldige APP om je snel te hulp te schieten (www.gifwijzer.nl).• Op de site www.antigifcentrum.be vind je allerlei nuttige informatie.

70 71

WWW.LANNOO.COMRegistreer u op onze website en we sturen u regelmatig een nieuwsbrief met informatie over nieuwe boeken en met interessante, exclusieve aanbiedingen.

TEKST Dr. Sofie VanderoostVORMGEVING Katrien Van De Steene en Keppie & KeppieFOTOGRAFIE Stefanie Faveere ILLUSTRATIES Emma Thyssen

Als u opmerkingen of vragen hebt, dan kunt u contact opnemen met onze redactie:redactielifestyle@lannoo.com of info@mamabaas.com

© Uitgeverij Lannoo nv, 2016D/2016/45/228 - NUR 450ISBN 978 94 014 3636 6

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.