Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor...

45
Een initiatief van: Met de steun van:

Transcript of Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor...

Page 1: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Een initiatief van:Met de steun van:

Page 2: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Page 3: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Een initiatief van:Met de steun van:

Page 4: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

WelkomPOMWest-Vlaanderen

BIZWest-Vlaanderen

Page 5: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Op het programma:

❏ BudgetInZicht: korte voorstelling

❏ Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers?

Tool om signalen te herkennen

❏ Tips om een gesprek aan te gaan

❏ Wegwijs in hulpverlening: de sociale kaart

❏ Tijd voor vragen

Page 6: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Budgetinzicht?!❏ BIZ is een samenwerkingsverband tussen OCMW’s, CAW en vereniging waar armen het woord nemen.

In Vlaanderen & Brussel zijn er 11 BIZ regio’s waarvan 3 in West-Vlaanderen.

Subsidie Vlaamse Overheid sinds december 2011Ruim netwerk: scholen, bijzondere jeugdzorg, advocatuur, …

❏ Aanleiding: steeds meer personen & gezinnen in overmatige schuldenlast

Nood aan preventieve initiatievenNood aan initiatieven ter bevordering van toegankelijke, kwalitatieve budget- & schuldhulpverlening

❏ Meer info & contactgegevens per regio: www.budgetinzicht.be

Page 7: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

POLLWerknemers met financiële of

persoonlijke problemen, niet het probleem van een werkgever,

of wel?

wel niet

Page 8: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Gevolgen voor de werkgever?Directe en/of indirecte gevolgen:

❏ Verzuim: loonkost, vervanging, werkdruk

❏ Productiviteit (concentratie, fouten, deadlines)

❏ Invloed op werksfeer en/of klantenrelaties

❏ Administratieve gevolgen (loonbeslag)

Page 9: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Aandacht voor financiële en persoonlijk problemen van medewerkers?

Tool om signalen te herkennen

Page 10: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Hoe kijk je zelf naar financiële moeilijkheden?

Steenrijk - Straatarm

Een gesprek aangaan…

Page 11: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

De oorzaak van (financiële) problemen

Gebeurtenis

Persoon

Gedrag

Omgeving

Samenspel van factoren

StressSchuldSchaamteGevoel

Korte termijn denkenGevoel vat te verliezen

Bron: effectencalculator.nl

Page 12: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Tips om het gesprek aan te gaanPlan een gesprek

Probeer niet te oordelen

Geef geen ongevraagd advies

Stel je open, eerlijk, nieuwsgierig op

Page 13: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Tips om een gesprek aan te gaanDurf benoemen

Stel open vragen:WieWatWelkeWaarWanneerHoe

!Waarom?

Over de feitelijke situatieOver de betekenis

OPLOSSINGSGERICHT

Page 14: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Tips om een gesprek aan te gaanEmpathie ≠ sympathie

Kijk ook naar wat niet wordt gezegd.

Page 15: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Geloof in de kwaliteiten

Bekrachtig wat goed gaat (oplossingsgericht)

Normaliseren

En neem ook mee:Je kan en moet de ander niet veranderenMensen maken hun eigen keuzesMaak werkgerelateerde verwachtingen duidelijk

Tips om een gesprek aan te gaan

Page 16: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

En dan actie...Informeer over mogelijkheden

Verwijs door naar hulp

Page 17: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Wegwijs in hulpverlening

De sociale kaart

Waar vind je hulp?

Page 18: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

De sociale kaart ❏ Overzicht van de verschillende eerstelijnsdiensten

❏ Dynamisch

❏ Voor werknemers maar ook voor werkgevers

❏ Online zowel info als hulpverlening

Page 19: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

OCMW

❏ Sociale hulpAdministratieve hulpRechtenverkenningTussenkomsten voor vrijetijd, medische kosten, energiekosten, VoedselhulpCrisisopvang

❏ Financiële hulp onder de vorm van budgetbegeleiding of budgetbeheer

OCMW - sociaal huis - huis van welzijn - welzijnshuis - sociaal centrum - OCMW - sociaal huis - huis van welzijn - welzijnshuis - sociaal centrum - OCMW - sociaal huis

Page 20: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

OCMW

Soorten financiële hulpverlening bij het OCMW

Waar kan ik terecht voor hulp bij het beheren van mijn budget?

Page 21: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

OCMW bereiken?

❏ Lokaal

❏ Stad/ gemeente waar de persoon gedomicilieerd is

Page 22: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Centrum Algemeen Welzijnswerk

❏ CAW ❏ 11 in Vlaanderen❏ 3 in West-Vlaanderen❏ Verschillende onthaalpunten

Page 23: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

● Je goed voelen● Relatie, gezin & omgeving● Administratie & geld● Slachtoffer- of daderschap● Wonen● Werk & vrije tijd● Migratie● Gezondheid● Jongeren ● ...

CAW thema’s

Page 24: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Ondersteuning door het CAW

❏Ontmoeting❏ Informatie, advies en korte hulp❏ Begeleiding❏Opvang❏ Crisishulp

Page 25: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

CAW bereiken? ❏ Regionaal❏ 0800 13 500 (gratis nummer)❏ via mail❏ via chat

www.caw.be

Page 26: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Huisarts en het eigen ziekenfonds

❏ Huisartsgekend en vertrouwd iemandkan doorverwijzen indien nodig vragen over fysieke en/of psychische gezondheid en over verslaving

❏ Ziekenfondseigen sociale dienst vragen over uitkering, rechten verkenning, kraamhulp, hulp in het thuiswonen, hulpmiddelen, … opvang zieke kinderen Christelijke Mutualiteiten (CM)

De Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (HZIV)

Liberale Mutualiteiten

Neutrale Ziekenfondsen

Onafhankelijke Ziekenfondsen

Socialistische Mutualiteiten

Page 27: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Hulplijnen ☏ @❏ 1712

Professionele hulplijn voor alle vragen over geweld, misbruik en kindermishandeling

voor iedereen die in aanraking komt met een vorm van geweld of vragen heeft hierover.

❏ 106 tele onthaalHulplijn voor iedereen die nood heeft aan een luisterend oor

Met gelijk welke vraag

❏ 1813 zelfmoordlijn

Hulplijn voor al wie met zelfmoordgedachten worstelt

Nabestaanden en personen die op een of andere manier met zelfdoding worden geconfronteerd

Page 28: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Wonen

❏ Sociaal huren❏ Huurgeschillen❏ Kopen❏ Huurpremie ❏ Verhuren

www.wonenvlaanderen.be

Page 29: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Vakbond❏ Juridisch advies❏ Begeleiding bij het betwisten van ontslag❏ Uitbetaling van werkloosheidsuitkeringen en aanverwante uitkeringen❏ Informatie over werkloosheid❏ Het bespreken van individuele problemen in verband met je beroep❏ Vragen over je arbeidscontract❏ Je rechten als werknemer

de socialistische (ABVV)

de liberale (ACLVB)

de christelijke (ACV) vakbond

Page 30: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Kind en gezin

❏ Opvoeding❏ Kinderopvang❏ Groeipakket❏ Gezinsondersteuning

078 150 100

www.huizenvanhetkind.be

Page 31: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

Tijd voor ...

Page 33: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

AANDACHT VOOR FINANCIËLE EN PERSOONLIJKE PROBLEMEN VAN

MEDEWERKERS

Ondernemingen hebben vaak een gevoel van machteloosheid als ze geconfronteerd worden met

medewerkers met financiële of persoonlijke problemen. Toch is het belangrijk om hier voldoende

aandacht aan te besteden. Dergelijke problemen kunnen leiden tot verminderde draagkracht en een

minder goed functioneren op de werkvloer. Op termijn kan dit leiden tot ziekteverzuim of tot

ontslag. Dit resulteert in het verlies van waardevolle medewerkers die op hun beurt, meer kans

hebben om in armoede terecht te komen.

WAAROM AANDACHT BESTEDEN AAN MEDEWERKERS MET PERSOONLIJKE EN FINANCIËLE

PROBLEMEN?

• Bedrijven zijn, in het kader van Duurzaam Ondernemen, steeds meer betrokken bij het

algemeen welzijn van hun medewerkers.

• Financiële en persoonlijke stressfactoren beïnvloeden het presteren op de werkvloer.

• Door de eerste signalen van financiële en persoonlijke problemen tijdig te detecteren en

waar mogelijk ondersteuning te bieden, wordt de medewerker geholpen en blijven de

effecten op het functioneren beperkt.

DIT INSTRUMENT BESTAAT UIT DRIE LUIKEN:

1. Signalen van financiële en persoonlijke problemen bij medewerkers herkennen

2. Een HR-beleid met aandacht voor medewerkers met financiële en persoonlijke problemen

3. Een bedrijfseigen sociale kaart opmaken met het oog op doorverwijzen van medewerkers met

financiële en persoonlijke problemen

➢ Een herwerking van Thema 5.11 ‘Omgaan met kansarmoede op de werkvloer’ uit Diversity Remix, een HR-map boordevol tips en tools om diversiteit in uw personeelsbeleid te remixen.

Page 34: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

1. SIGNALEN VAN FINANCIËLE EN PERSOONLIJKE PROBLEMEN BIJ

MEDEWERKERS HERKENNEN

Mensen met financiële en persoonlijke problemen lopen hier niet mee te koop. In tegendeel, ze proberen dit vaak te verstoppen. Toch zijn er enkele knipperlichten die kunnen duiden op dergelijke problemen. Als meerdere van volgende signalen voorkomen, is er een verhoogde kans dat iemand – al dan niet tijdelijk – met persoonlijke en/of financiële moeilijkheden geconfronteerd wordt.

FINANCIEEL

□ De medewerker heeft op het eerste gezicht ‘banale’ vragen over de uitbetaling van het loon, bijv. vragen over tijdstip betaling loon, eindejaarspremie…

□ De medewerker vraagt een voorschot/lening

□ De medewerker vraagt naar periodieke uitbetaling of interimwerk

□ De medewerker heeft (plots) geen lunchpakket (meer) mee of geen beleg op zijn/haar brood op het einde van de maand

□ De medewerker heeft loonbeslag

□ De medewerker pleegt diefstal op het werk

□ De medewerker wil plots heel wat overuren presteren

SOCIAAL GEDRAG

□ De medewerker neemt niet (langer) deel aan sociale activiteiten die geld kosten, bijv. een betalend personeelsfeest, lunch, traktatie bij verjaardag, cadeaus bij speciale gelegenheden

□ De medewerker is vaak bezig met privéaangelegenheden op het werk, bijv. controleert of er al geld op de bankrekening is gestort, privételefoontjes op de werkvloer…

□ De medewerker gedraagt zich onrustiger of prikkelbaarder dan anders

□ De medewerkers gedraagt zich agressief naar anderen

VERZUIM

□ De medewerker komt vaker te laat op het werk

□ De medewerker is vaker (onwettig) afwezig

□ De medewerker blijft vaker thuis voor zieke kinderen dan voorheen

□ De medewerker is opvallend meer ziek dan vroeger

ARBEIDSPRESTATIES

□ De medewerker heeft meer moeite zich te concentreren dan voorheen

□ De medewerker maakt vaker fouten

□ De medewerker is vaker niet op tijd klaar met het werk

□ De medewerker zoekt enkel nog routinetaken

□ De medewerker staat niet meer open voor nieuwe aspecten in de job

□ De medewerker houdt zich niet aan gemaakte afspraken

Page 35: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

FYSIEKE/MENTALE GEZONDHEID

□ De medewerker klaagt vaker over lichamelijke problemen

□ De medewerker bezeert zich vaker dan vroeger

□ De medewerker is vaker moe

□ De medewerker is minder stressbestendig dan vroeger

□ Het moraal van de medewerker staat op een laag pitje

UITERLIJK VOORKOMEN

□ De medewerker verwaarloost zijn/haar voorkomen

□ De medewerker lijkt onder invloed

□ De medewerker heeft kwetsuren waar hij/zij een vage verklaring voor heeft

□ De houding en het voorkomen van de medewerker is duidelijk meer teneergeslagen dan voorheen

Page 36: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

2. EEN HR-BELEID MET AANDACHT VOOR MEDEWERKERS MET

FINANCIËLE EN PERSOONLIJKE PROBLEMEN

Eenvoudige maatregelen zoals een stipte betaling van het loon, een luisterend oor of een goede

doorverwijzing kunnen voor medewerkers met financiële of persoonlijke problemen een groot

verschil maken:

1. ZORG VOOR EEN CORRECTE EN DUIDELIJKE UITBETALING VAN HET LOON

□ Het is erg belangrijk dat loon stipt wordt uitbetaald voor mensen die moeten puzzelen om hun rekeningen te betalen.

□ Maak een jaarkalender waarop aangeduid staat wanneer loon, eindejaarspremie, vakantiegeld... gestort zal worden. Dit zorgt voor duidelijkheid.

□ Vermeld via welke bank het geld gestort wordt. Medewerkers die bij een andere bank zitten, krijgen pas enkele dagen later hun geld op hun rekening.

□ Houd rekening met feestdagen waarop banken sluiten en maak afspraken over wanneer de uitbetalingen gebeuren. Overweeg om dit te doen voor de feestdag of een verlengd weekend. Heel wat sociale secretariaten bieden de mogelijkheid om een jaarplanning op te maken voor de loonberekening en de betaalopdrachten na de loonberekening rechtstreeks door te sturen naar de banken.

□ Zorg voor een duidelijk en begrijpbaar loonbriefje.

□ Zorg voor een tijdige en correcte administratieve afhandeling als het loon in stukken door verschillende instanties wordt betaald (bijv. inkomensvervangende premies, tewerkstellingspremies...).

2. HOU REKENING MET DE INVLOED VAN VERLOF OP HET LOON

□ Spreid, indien mogelijk, het collectief verlof over meerdere maanden.

□ Voorzie de mogelijkheid om in periodes van langdurig verlof ook andere verlofsystemen in te zetten die minder effect hebben op het loon, bijv. inhaalrustdagen, vrij te kiezen feestdagen…

□ Leg in de onthaalbrochure uit hoe en wanneer het vakantiegeld uitbetaald wordt.

□ Informeer arbeiders dat ze best verlofgeld aan de kant zetten voor de maand waarin ze verlof nemen.

□ Informeer bedienden over de invloed van wijzigingen in tewerkstellingsbreuk of wijziging van werkgever op het vakantiegeld. De verrekening van het vakantiegeld gebeurt bij de uitbetaling van het laatste loon. Het jaar daarna ontvangt de medewerker minder/geen loon in juni en minder/geen vakantiegeld (werd al uitbetaald).

Page 37: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

3. SPREID DE VERSCHILLENDE COMPONENTEN VAN HET LOON

□ Betaal de verschillende componenten van het loon op andere tijdstippen uit, bv. voorschot rond de 10de, loon rond de 25ste, maaltijdcheques rond de 1ste van de maand.

4. UITBETALING VAN HET EERSTE LOON

□ Voorzie de mogelijkheid om de eerste maand van de tewerkstelling wekelijks of tweemaal per maand te betalen. Zo kunnen rekeningen toch tijdig betaald worden en kunnen ook de kosten die verbonden zijn aan het werk zoals verplaatsingskosten, kinderopvang, aankoop van brooddoos of rugzak… opgevangen worden.

□ Vermeld bij aanvang de mogelijkheid om een voorschot te vragen.

5. MAAK AFSPRAKEN ROND HET GEVEN VAN EEN VOORSCHOT/LENING

□ Werk een duidelijk beleid uit rond het geven van voorschotten/leningen.

□ Maak duidelijke afspraken over hoe het voorschot/de lening terugbetaald wordt. Zo kan bv. afgesproken worden om bij iedere loonbetaling een deel van het loon te gebruiken als terugbetaling van de lening. Hou er rekening mee dat u nooit meer dan 20% van het nettoloon van uw medewerker per keer mag inhouden. Mogelijks volgen er (nog) loonbeslagen, waarvoor u als werkgever aansprakelijk bent voor de inhouding daarvan. Bovendien is een lening een voordeel van alle aard waarop zowel belastingen als sociale zekerheidsbijdragen betaald moeten worden. Laat u hierover adviseren door uw sociaal secretariaat.

6. LOONBESLAG

□ Breng uw medewerker op de hoogte van loonbeslag. Zo komt hij/zij op het einde van de maand niet voor verrassingen te staan.

7. ACHTERSTALLIGE BELASTINGEN

□ Informeer medewerkers met twee deeltijdse jobs, uitzendkrachten, gescheiden medewerkers die onderhoudsgeld ontvangen, medewerkers die enkele maanden ziek of in bevallingsrust waren… dat er mogelijks een afrekening komt bij de betaling van de belastingen.

8. MAAK MEDEWERKERS WEGWIJS IN SOCIALE ZEKERHEID

□ Zorg voor duidelijke informatie over wettelijke / toegestane afwezigheden (ziekte, ziek kind, zorg voor familieleden, thematische verloven…).

□ Zorg dat medewerkers weten welke stappen ze hiervoor moeten zetten - help hen de weg te vinden of verwijs hen naar hulp.

9. BEPERK WERKGERELATEERDE KOSTEN

□ Voorzie een tussenkomst in het woon-werkverkeer.

□ Bied werkkledij kosteloos aan en/of zorg voor het onderhoud van de werkkledij.

□ Bied medewerkers de kans om hun drank zelf mee te brengen i.p.v. verplicht aan te kopen in het bedrijf.

Page 38: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

□ Voorzie het nodige werkmateriaal (bureaumateriaal, pc, telefoon, machines...) en maak duidelijke afspraken over het gebruik.

□ Betaal kosten die de medewerker zelf maakte tijdig terug of prefinancier (parkeerkosten, benzine, onderdelen, machines...).

□ Beperk traktaties bij speciale gelegenheden. Stel eventueel huisregels/richtlijnen op. Dat kan rust bieden voor wie het financieel moeilijk heeft.

□ Richt een sociale kas op en maak duidelijke afspraken waarvoor deze kan ingezet worden (betaling cadeautjes huwelijk, geboorte…).

□ Vermijd betalende personeelsfeestjes.

□ Vermijd onnodige kosten in de selectieprocedure (pasfoto’s, verplaatsingen…).

□ Moedig carpooling aan. Voorzie eventueel een carpoolpremie.

□ Overweeg de invoering van een schoolpremie voor medewerkers met kinderen.

10. HOU KOSTEN VOOR KINDEROPVANG ZO LAAG MOGELIJK

□ Maak, indien mogelijk, uurroosters die gunstig zijn voor kinderopvangkosten.

□ Laat ouders tijdskrediet gebundeld opnemen tijdens schoolvakanties.

11. VERTROUWENSPERSOON

□ Leid intern iemand op waarbij medewerkers met financiële en persoonlijke problemen terecht kunnen.

□ Communiceer duidelijk over het bestaan van een vertrouwenspersoon.

□ Behandel hulpvragen respectvol en discreet.

12. OPLEIDINGEN

□ Geef direct leidinggevenden een opleiding in het herkennen van knipperlichten.

□ Leer leidinggevenden om respectvol met signalen en hulpvragen om te gaan.

□ Denk na over opleidingen zoals assertiviteitstrainingen, communiceren, taalopleidingen… deze maken mensen weerbaarder op de werkvloer.

13. PESTEN OP HET WERK

□ Reageer duidelijk en vastberaden op ongepast gedrag of discriminatie van collega’s.

□ Stel medewerkers op de hoogte van het beleid dat gevoerd wordt rond pesten op het werk, bijv. in een onthaalbrochure, missie en visie, affiches in de refter…

14. MAAK EEN BEPERKTE SOCIALE KAART OP

□ Breng in kaart waar medewerkers met financiële en sociale problemen terecht kunnen voor externe hulp. Een basismodel vindt u achteraan dit document.

□ Zorg dat uw direct leidinggevenden op de hoogte zijn van deze sociale kaart en stel deze ter beschikking.

Page 39: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

15. ALGEMENE TIPS BIJ AANWERVING

□ Bespreek bij aanwerving de randvoorwaarden (mobiliteit, combinatie arbeid/privé) en zoek desnoods gezamenlijk naar een oplossing.

□ Als u vragen heeft rond ‘gaten’ in een cv, bespreek dit dan openlijk en respectvol.

□ Geef eerlijke feedback waarom een kandidaat niet weerhouden werd. De werkzoekende kan hier rekening mee houden bij volgende sollicitaties.

□ Nieuwe medewerkers hebben nood aan duidelijkheid mbt regels, afspraken, gewoonten, takenpakket, uitbetalingen van loon…

□ Zorg voor een aanspreekpunt voor de nieuwe medewerker in de vorm van een peter/meter. Houd dit echter steeds professioneel. Een peter/meter hoeft zich niet te mengen in het privéleven van een nieuwe collega. Breng die boodschap duidelijk over aan peters en meters.

□ Schakel een gratis jobcoach in om de (re-)integratie op de werkvloer te bewerkstelligen. Bovendien zullen bepaalde medewerkers het makkelijker hebben om bepaalde zaken te bespreken met een externe partner.

Page 40: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

WAT ALS …

U een concrete vraag krijgt van een medewerker met financiële problemen?

U vermoedt dat een medewerker financiële of sociale problemen heeft?

• ONDERNEEM NIETS VOOR U MET DE MEDEWERKER HEBT GESPROKEN! Geef aan dat u open staat voor een gesprek maar respecteer ook de grenzen van medewerkers die er niet met u over willen praten.

• BESPREEK MET UW MEDEWERKER ZIJN CONCREET GEDRAG. Verwijs desgevallend naar de problematische arbeidssituatie en de gevolgen voor het bedrijf.

• MAAK DUIDELIJKE AFSPRAKEN ROND PRESTATIES.

• BIED DE MOGELIJKHEID OM ACHTERLIGGENDE PROBLEMEN BESPREEKBAAR TE MAKEN.

• LUISTER. Een luisterend oor en blijk van betrokkenheid is vaak al genoeg. Als u zich respectvol opstelt, zal dat voor uw medewerker een steun zijn. Dit zal hem helpen om beter om te gaan met persoonlijke problemen op het werk. Betrokkenheid betekent niet dat u deze problemen van medewerkers moet oplossen.

• BEKIJK WAT MOGELIJK IS BINNEN HET BEDRIJF. Bekijk of een aangepast uurrooster, takenpakket, voorschot op het loon… mogelijk is. Creëer geen gunstmaatregelen. Neem maatregelen die voor iedereen gelden. Maak ook duidelijk wat de medewerker niet van u kan verwachten.

• VERWIJS DOOR VOOR ZAKEN DIE NIET BINNEN HET BEDRIJF AANGEPAKT KUNNEN WORDEN. Aan de hand van de sociale kaart kan u medewerkers doorverwijzen naar eerstelijns hulpverleningsinstanties.

• GA RESPECTVOL EN VERTROUWELIJK OM MET DE INFORMATIE DIE EEN MEDEWERKER U GEEFT

Page 41: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

3. EEN BEDRIJFSEIGEN SOCIALE KAART AANMAKEN Hieronder vindt u een overzicht van de eerstelijnshulpverleningsinstanties waarnaar u uw medewerkers met financiële en psychosociale problemen kan doorverwijzen.

In de eerste kolom vindt u het type hulpvragen die behandeld worden door de instanties, de tweede kolom geeft een korte toelichting bij de dienstverlening en de derde kolom geeft aan hoe deze instanties te bereiken zijn.

OCMW

Soorten vragen: Uitleg van de dienst: Hoe te contacteren:

Financiële hulp Huisvesting Voedselpakket of maaltijden Kledijbonnen Medische hulp Thuiszorg Werkverschaffing Schuldbemiddeling Psychosociale hulp Rechtsbijstand Opname in instellingen Opvang in dienstencentra Crisisopvang Energiekosten Cultuurcheques

Het OCMW wil het welzijn van iedere burger verzekeren door financiële en sociale hulp te leveren aan zij die het nodig hebben. Het OCMW gaat in functie van de persoonlijke of familiale toestand van de persoon na welke hulp het meest geschikt is en biedt hem of haar dan de gepaste middelen om aan die behoefte te voldoen. Iedereen die op legale wijze in België verblijft, heeft recht op sociale bijstand van het OCMW.

Als u wil doorverwijzen naar het OCMW, dan verwijst u naar het OCMW van de gemeente waar de persoon gedomicilieerd is of waar zijn/ haar laatste domicilie-adres stond.

Page 42: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

CAW

Soorten vragen: Uitleg van de dienst: Hoe te contacteren:

Relatie Echtscheiding Opvoeding Je goed voelen Slachtoffer- of daderschap Wonen Migratie Administratie & geld Werk & vrije tijd Gezondheid

Het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) helpt mensen met al hun vragen en problemen die te maken hebben met welzijn. Je kan in het CAW terecht voor:

● Ontmoeting

● Informatie, advies en korte hulp

● Begeleiding

● Opvang

● Crisishulp

De CAW’s werken regionaal en zijn via verschillende kanalen te bereiken. Telefonisch via het gratis nummer 0800 13 500 Via mail (https://www.caw.be/contacteer-ons/mail/) Via chat (https://www.caw.be/contacteer-ons/chat/) Door langs te gaan in het onthaalpunt in de buurt: www.caw.be

HUISARTS

Soorten vragen: Uitleg van de dienst: Hoe te contacteren:

Fysieke gezondheid Psychische gezondheid Verslaving

De huisarts is een eerste aanspreekpunt voor gezondheidsproblemen in de ruimste zin. De huisarts verstrekt niet alleen medische zorgen, maar kan ook optreden als vertrouwenspersoon, een luisterend oor bieden en doorverwijzen indien nodig.

Medewerkers kunnen steeds terecht bij hun eigen huisarts. Als hij/zij geen huisarts heeft of deze niet in vertrouwen kan nemen, kunnen het OCMW en CAW bij gezondheidsproblemen doorverwijzen naar een huisarts of een andere instantie.

Page 43: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

1712

Soorten vragen: Uitleg van de dienst: Hoe te contacteren:

Partnergeweld Kindermishandeling Oudermis(be)handeling Seksueel geweld Stalking

1712 is er voor iedereen die in aanraking komt met een vorm van geweld, misbruik of kindermishandeling of vragen heeft hierover.

Telefonisch via het gratis nummer 1712 Via chat op www.1712.be

TELE-ONTHAAL

Soorten vragen: Uitleg van de dienst: Hoe te contacteren:

Alles wat je bezig houdt, zowel grote problemen als kleine zorgen

Tele-Onthaal biedt in de eerste plaats een helpend gesprek aan voor iedereen die op zoek is naar een luisterend oor of zich ergens zorgen over maakt. Zo’n gesprek kan via telefoon of chat. Indien nodig, verwijst Tele-Onthaal gericht door naar andere diensten.

Telefonisch via het gratis nummer 106 Via chat op www.tele-onthaal.be

WONENVLAANDEREN

Soorten vragen: Uitleg van de dienst: Hoe te contacteren:

Sociaal huren Huurgeschillen Kopen Huurpremie

Bij WonenVlaanderen kan je terecht voor alle info over huren, kopen, sociaal wonen, premies, huurgeschillen en verbouwen staan gebundeld op de website. Je kan er ook doorklikken om de contactgegevens van de sociale woonactoren bij jou in de buurt terug te vinden.

Via de website www.wonenvlaanderen.be

Page 44: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

ZELFMOORDLIJN

Soorten vragen: Uitleg van de dienst: Hoe te contacteren:

Zelfmoordgedachten Nabestaanden van zelfdoding

De Zelfmoordlijn is een telefonische hulplijn voor al wie met zelfmoordgedachten worstelt. Ook nabestaanden en personen die op een of andere manier met zelfdoding worden geconfronteerd, kunnen terecht op dit noodnummer. De lijn wordt 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 bemand door vrijwilligers.

Telefonisch via het gratis nummer 1813 Via chat (www.zelfmoord1813.be) Via mail ([email protected])

VAKBOND

Soorten vragen: Uitleg van de dienst: Hoe te contacteren:

Juridisch advies Begeleiding bij het betwisten van ontslag Uitbetaling van werkloosheidsuitkeringen en Aanverwante uitkeringen Informatie over werkloosheid Het bespreken van individuele problemen in verband met je beroep Vragen over je arbeidscontract Je rechten als werknemer Ondersteuning bij het invullen van je belastingaangifte

Vakbonden verdedigen de rechten van werknemers. Je kan er terecht voor informatie over je rechten en plichten of met eventuele problemen op het werk.

Afhankelijk van het lidmaatschap van de werknemer:

• De christelijke vakbond (ACV)

• De liberale vakbond (ACLVB)

• De socialistische vakbond (ABVV)

Page 45: Een initiatief van: Met de steun van€¦ · BudgetInZicht: korte voorstelling Aandacht voor financiële en persoonlijke problemen van medewerkers? Tool om signalen te herkennen Tips

ZIEKENFONDS

Soorten vragen: Uitleg van de dienst: Hoe te contacteren:

Gezondheid Ziekte-uitkering Rechtenverkenning Opvang zieke kinderen Kraamzorg Thuiszorgdiensten

De ziekenfondsen of mutualiteiten betalen tussenkomsten voor medische verzorging, uitkeringen wegens arbeidsongeschiktheid en uitkeringen tijdens zwangerschapsverlof. Vaak organiseren ze ook thuiszorgdiensten (poetshulp, gezins- en bejaardenhulp), uitlening van materiaal voor de verzorging van zieken aan huis en opvang voor zieke kinderen.

Afhankelijk van het lidmaatschap van de werknemer:

• Christelijke Mutualiteiten (CM)

• De Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (HZIV)

• Liberale Mutualiteiten

• Neutrale Ziekenfondsen

• Onafhankelijke Ziekenfondsen

• Socialistische Mutualiteiten

KIND EN GEZIN

Soorten vragen: Uitleg van de dienst: Hoe te contacteren:

Opvoeding Kinderopvang Groeipakket Gezinsondersteuning

Kind en Gezin heeft als opdracht om actief bij te dragen tot het welzijn van jonge kinderen en hun gezinnen door dienstverlening op vlak van preventieve gezinsondersteuning, kinderopvang en adoptie. Lokaal kan je steeds terecht bij de huizen van het kind met al je vragen.

Kind en Gezin-Lijn via het gratis nummer 078 150 100 Door contact op te nemen met het Huis van het Kind bij jou in de buurt: www.huizenvanhetkind.be

Bovenstaande instanties kunnen dienst- en hulverlening bieden bij tal van thematieken en indien nodig doorverwijzen naar de juiste

instanties. Daarnaast bestaan lokaal vaak nog tal van initiatieven (bv. sociale kruidenier, kringwinkel, deelfietsen…). Mocht je de exacte

hulpvraag niet in dit overzicht terugvinden, kan je steeds de regionale sociale kaarten van West-Vlaanderen raadplegen, of contact

opnemen met het OCMW van je gemeente om zicht te krijgen op het lokale aanbod.