Educatie handboek

32
EDUCATIE HANDBOEK VOORTGEZET ONDERWIJS

description

Hofplein Rotterdam

Transcript of Educatie handboek

Page 1: Educatie handboek

EDUCATIE HANDBOEK

VOORTGEZET ONDERWIJS

Page 2: Educatie handboek
Page 3: Educatie handboek

Voor je ligt het educatie handboek voor de voorstelling Romeo & Julia van Hofplein Rotterdam. Een handige toolkit voor leerkrachten, opleiders en onderwijsbegeleiders ter voorbereiding op een voorstelling en groepstraining maar ook een klassikale workshop of bespreking. We nemen je mee op een fascinerende ontdekkingstocht langs talloze facetten in de wereld van theater. Je krijgt inzicht in het creatieproces van de voorstelling, maar ook in het 'verhaal achter het verhaal'.

Met William Shakespeare als 'de schrijver van het verhaal' kies je voor kwaliteit van wereldniveau, en daarmee zonder meer een uitstekende investering in iedere klas of groep. Het verhaal zit vol tekstuele rijkdom. Het (on)geluk van de liefde is van alle tijden en maakt 'Romeo & Julia' tijdloos. De makers hebben een eigen stempel gedrukt en brengen een eigentijdse en intrigerende voorstelling waarover nog lang zal worden nagepraat en nagedacht.

Evenals de 'non stop' onderwijsspecialist vinden wij een goede voorbereiding op een (theater) activiteit belangrijk. Hierbij horen kennis van achtergronden, de basisprincipes van theater en het met elkaar delen van 'de belevenis'. Maak kennis met de verschillende activiteiten die rondom de voorstellingen worden georganiseerd. Van een voorbereidende workshop in de klas, een inleiding door de regisseur tot een nagesprek met de jonge acteertalenten van De MBO Theaterschool.

Wil je meer informatie? Neem dan gerust contact met ons op ([email protected]), bezoek onze website en volg ons 24/7 via Facebook, Twitter of Linkedin.

Wij wensen je een mooi en onvergetelijk theateravontuur!

Patrick de JongHoofd Marketing & CommunicatieHofplein Rotterdam

Page 4: Educatie handboek

Romeo & JuliaHaat en liefde gaan hand in hand in dit toneelstuk. Het vertelt het verhaal van twee adellijke geslachten uit de Italiaanse stad Verona, de familie Montecchi en de familie Capuletti. Beide families kunnen elkaars bloed wel drinken, zo groot is de haat.De toch al gespannen verhouding komt nog meer onder druk te staan wanneer de dochter van het gezin Capuletti (Julia) en de zoon van Montecchi (Romeo) hevig verliefd op elkaar worden. Hun geheime en verboden liefdesrelatie wordt constant overschaduwd en bedreigd door de intense haat tussen hun families. Eigenlijk zou Julia trouwen met

Paris, een graaf uit de stad Verona. Romeo ontvangt onbedoeld een uitnodiging voor het feest dat wordt georganiseerd om het aanstaande huwelijk tussen Julia en Paris aan te kondigen. Hij besluit om stiekem naar het feest te gaan. Als Julia en hij elkaar daar per ongeluk zien, raken ze op slag verliefd. Na het feest verklaren zij elkaar de liefde. Romeo en Julia willen met elkaar trouwen. Dat moet stiekem natuurlijk, want met zoveel haat tussen hun families zullen ze nooit officieel toestemming van hun ouders krijgen.

Romeo schakelt zijn biechtvader (een priester bij wie kerkgangers komen om te biechten), Lorenzo, in om hem met Julia te trouwen. Hij vraagt de min van Julia (min is een oud woord voor verzorgster) Julia te vertellen dat zij naar Lorenzo moet komen om

Page 5: Educatie handboek

te trouwen. Stiekem, zonder dat de familie het te weten komt, trouwen de geliefden diezelfde middag nog. Later die dag komen Romeo en zijn vrienden Tybald, de neef van Julia, tegen. Hij scheldt Romeo uit. Eén van de vrienden van Romeo raakt in gevecht met Tybald. Tijdens de knokpartij komt die vriend om het leven. Romeo is hierdoor zo woedend en verdrietig dat hij een gevecht aangaat met Tybald. Julia’s neef verliest en sterft. Nu kan Romeo niet meer terug naar Verona. Hij wordt verbannen. Nu zal Julia haar geliefde nooit meer zien.

De familie van Julia weet niets van het geheime huwelijk tussen haar en Romeo en de trouwplannen met Paris staan nog steeds op de agenda. De huwelijksdag is zelfs al gepland. Julia wil niet met Paris trouwen, zij wil bij Romeo zijn. Lorenzo, de biechtvader, bedenkt een list. Hij geeft een slaapmiddel aan Julia. Als zij dit inneemt, zal het lijken alsof zij is gestorven. Het plan werkt. Julia neemt het slaapmiddel in op haar trouwdag en iedereen denkt inderdaad dat zij is gestorven. Haar trouwdag wordt een rouwdag. De slapende Julia, wordt opgebaard in de grafkelder van haar familie zodat iedereen afscheid van haar kan nemen.

Doordat de boodschapper van Lorenzo niet kan reizen bereikt het nieuws van Julia’s in scène gezette dood Romeo niet. In plaats hiervan krijgt hij te horen dat zij echt is gestorven. Hij is kapot van verdriet en wil zonder Julia niet verder leven. Hij weet niet dat Julia niet echt dood is, maar alleen maar ligt te slapen. Hij koopt gif voor zichzelf en reist terug naar Verona om daar afscheid van Julia te nemen en aan haar zijde een eind aan zijn leven te maken.

In de grafkelder komt hij zijn rivaal Paris tegen. Ze gaan met elkaar op de vuist en Paris komt in het gevecht om het leven. Nu Romeo weer alleen is met zijn geliefde Julia, voert hij zijn plan uit. Hij geeft haar een laatste kus en neemt het gif in.

Net op het moment dat Romeo zijn laatste adem uitblaast, ontwaakt Julia uit haar slaap. Naast haar ligt het lichaam van haar geliefde Romeo. Julia is verslagen van verdriet. In haar wanhoop ziet zij nog maar één uitweg. Ook zij besluit een einde aan haar leven te maken.

De dood van de twee jonge geliefden is voor de heerser van Verona de druppel die de emmer deed overlopen. Hij heeft de hoofden van de twee ruziënde families al veel vaker gewaarschuwd, maar nu is het echt afgelopen met de haat. Hij dwingt de twee families om hun ruzies bij te leggen. Montecchi en Capuletti, verslagen door de dood van hun kinderen, besluiten eindelijk vrede met elkaar te sluiten.

Page 6: Educatie handboek

Over William ShakespeareDe schrijver William Shakespeare werd in Stratford-upon-Avon geboren, ergens in april 1564. Op welke dag is niet bekend, in zijn tijd werd er nog geen uitgebreide en precieze administratie bijgehouden. Over zijn vroege leven bestaan alleen maar vermoedens, zoals over zijn precieze geboortedatum (het vermoeden bestaat dat hij op 23 april ter wereld kwam) of over zijn opleiding. Hij trouwde in 1582 met de acht jaar oudere Anne Hathaway. Ze kregen samen drie kinderen. In 1588 vertrok hij naar Londen. Wat er allemaal in de tussenliggende tijd gebeurd is, is niet bekend. Deze tijd wordt ook wel Shakespeare’s Lost Years genoemd; de verloren jaren van Shakespeare.

In Londen werkte hij als acteur, schrijver en later eigenaar van het toneelgezelschap ‘The Lord Chamberlain’s Men’ (later toen Koning Jacobus de eerste van Engeland het gezelschap adopteerde werd de naam veranderd in ‘The King’s Men’). De theatergroep was verbonden aan het bekende Globe Theatre. Het Globe Theatre dat vandaag de dag bezocht kan worden in Londen is trouwens een reconstructie. Het originele theater werd in 1644 gesloopt om plaats te maken voor huizen.

Shakespeare stopte in 1613 met werken. Hij overleed op 23 april 1616. Zijn graf is te bezichtigen in de Holy Trinity Church in zijn geboorteplaats Stratford-upon-Avon. Zijn werken zijn nog steeds bekend en worden nog vaak in theaters over de hele wereld gespeeld. Shakespeare is de bedenker van de wereldberoemde uitspraak ‘To be or not to be, that’s the question’ – te zijn of niet te zijn, dat is de vraag – afkomstig uit een ander wereldberoemd toneelstuk dat door hem is geschreven: Hamlet.

Romeo en Julia in onze tijdAls misschien wel het bekendste liefdeskoppel ter wereld worden Romeo en Julia ook vaak genoemd in liedjes en popmuziek. Ondanks dat het stuk al best oud is, blijft het tot de dag van vandaag een inspiratiebron voor veel liedjes, films en musicals. Het werd bijvoorbeeld in 1996 verfilmd door regisseur Baz Luhrman met Leonardo di Caprio in de rol van Romeo.Bekijk hier de trailer Baz Luhrmans Romeo en Julia: http://youtu.be/PKXFiA7fePg In 2013 komt er zelfs weer een nieuwe filmversie in regie van Carlo Carlei van uit. Bekijk hier die trailer: http://youtu.be/SDaRXeRbfqU Romeo en Julia was ook de inspiratiebron voor de Nederlandse tv-serie Najib & Julia. Het oude toneelstuk is zelfs herschreven tot een bekende musical: West Side Story.

Het huis van Julia in VeronaDe Italiaanse stad Verona is door het toneelstuk van Shakespeare voor altijd verbonden met de liefde. Veel toeristen bezoeken de stad om een stukje van de romantiek van Romeo en Julia te beleven. Een toeristische trekpleister is ‘La Casa Di Giulietta’ (het huis van Julia). Er wordt gezegd dat Julia daar gewoond heeft. Dat is knap voor een dame die verzonnen is door een Engelse toneelschrijver..Het balkon van het huis waarop Julia zou hebben gestaan terwijl Romeo haar de liefde verklaarde, is in de jaren dertig van de twintigste eeuw aangebouwd. Ondanks dat het huis dus niet echt het huis van Julia is, is er een heuse toeristische traditie ontstaan. Op de muur van het tunneltje dat naar de binnenplaats leidt, laten toeristen een boodschap achter voor hun geliefde (de liefdesmuur). Op de binnenplaats staat een bronzen beeld van Julia. Als je over haar rechterborst wrijft, zal je voor altijd geluk hebben in de liefde. Mocht je dit willen proberen, dan moet je je eerst een weg banen door de vele toeristen die ook de borst van Julia willen aanraken.Het huis was ooit eigendom van de familie Capello. Waarschijnlijk komt hier de link met Julia vandaan, haar achternaam is Capuletti.

In de tijd van Shakespeare bestonden er geen actrices. Alle rollen, dus ook de rollen van de vrouwen, werden gespeeld door mannen (in Romeo en Julia werd Julia oorspronkelijk dus

ook gespeeld door een man)

De theaters stonden vaak buiten de stad. De autoriteiten zagen toneel toen als een ordinaire vorm van

vermaak die vaak samen ging met drankgebruik en prostitutie.

De teksten van toneelstukken uit deze tijd waren vaak op

rijm.

WIST JE DAT?

Page 7: Educatie handboek

>> Shakespearezaal, 2013

ShakespearezaalDe voormalige bibliotheek van de Nederlandsche Handels Hoogeschool is nu in gebruik als theater De Shakespearezaal. Waar vroeger economiestudenten dikke boeken bestudeerden, ligt nu een theatervloer waar dagelijks voorstellingen op gespeeld worden.

>> Shakespearezaal, jaren 30

Page 8: Educatie handboek

>> Globe Theatre (bron: google,website)

>> Romeo en Julia (bron: google,website)

Page 9: Educatie handboek

>> De liefdesmuur (bron: google,website)

>> La Casa Di Giulietta (bron: google,website)

Page 10: Educatie handboek

Opdrachten voor in de klas Er zijn zowel opdrachten voor klassikale voorbereiding als opdrachten die behandeld kunnen worden ná de voorstelling (als nabespreking en verwerking) toegevoegd.

Opdrachten voor VOOR de voorstelling1. Heb jij een (geheime) liefde? Schrijf dan een liefdesgedicht/boodschap voor hem/haar, net als toeristen in Verona doen (dit mag natuurlijk anoniem). De toeristen plakken hun gedicht of boodschap op een muur. (plaatje!) Neem jouw liefdesgedicht/boodschap mee naar de voorstelling. Hofplein Rotterdam verzamelt alle gedichten en bood schappen op een speciale liefdesmuur.

2. Toneelteksten waren in de tijd van Shakespeare vaak op rijm. Voer een rijmgesprek met z’n tweeën volgens een van onderstaande rijmschema’s en laat dit na 10 minuten voorbereiden horen aan je klasgenoten.

BijvoorbeeldPersoon 1: A Romeo houdt van JuliaPersoon 2: A Het was een schande, iedereen keek hen naPersoon 1: B Ze stonden te zoenen op het pleinPersoon 2: B Nu willen ze alleen nog maar samen zijn

OfPersoon 1: A Romeo houdt van JuliaPersoon 2: B Ze stonden te zoenen op het pleinPersoon 1: A Het was een schande, iedereen keek hen na Persoon 2: B Nu willen ze alleen nog maar samen zijn

3. Waar moet je aan denken bij de titel Romeo en Julia? Maak in groepjes een collage met de dingen die je gezien of gelezen hebt waarvan jij vindt dat ze bij Romeo en Julia passen. Dit kan van alles zijn: afbeeldingen uit tijdschriften of krantenartikelen. Je kunt ook woorden of zinnen opschrijven die bij jou opkomen. Bespreek klassikaal de verschillende collages.

4. Scènes lezen (naspelen mag ook… voor wie durft) Voor deze opdracht hebben jullie bijlage 1. nodig. Laat twee leerlingen de tekst lezen (of naspelen) De docent leest de schuingedrukte regieaanwijzingen. Bespreek daarna klassikaal de tekst. Waar ging deze scène over? Wat zouden de gedachtes van de personages kunnen zijn? Welke emoties hebben zij? Wordt er tussen emoties gewisseld en waar in de tekst vinden die wisselingen dan plaats?

Page 11: Educatie handboek

Opdrachten voor NA de voorstelling1. Bespreek in een groepje van vijf leerlingen (of eventueel klassikaal) wat je gezien hebt tijdens de voorstelling. Wat vond je mooi, lelijk, leuk, stom, emotioneel, gek, etc.? Bespreek bijvoorbeeld onderstaande vragen met elkaar.

Toneelbeeld• In wat voor ruimte vond de voorstelling plaats?• Waar zat het publiek en wat voor effect had dat?• Hoe zag het decor er uit?• Hoe werd er gebruik gemaakt van het decor?• Hoe werd het theaterlicht gebruik? (bijv. kleuren, lichtspots)• Wat voor sfeer riep het licht op?

Kostuums• Wat voor kostuums droegen de spelers?• Pasten de kostuums bij de voorstelling? Waarom wel/niet?

Muziek en geluid• Wat voor muziek werd gebruikt of welke geluiden werden gemaakt?• Wat voor een gevoel werd er opgeroepen door de muziek en geluiden?

Achter de schermen• Wat denk je dat de publiciteitsmedewerker voor deze voorstelling gedaan heeft?• En de technici? Wat was hiervan zichtbaar tijdens de voorstelling?• Wie zorgen ervoor dat de voorstelling een succes wordt?

Interpretatie en mening• Welke gevoelens en ideeën riep de voorstelling bij je op?• Wat vond je het mooiste aan de voorstelling? Waarom?• Wat vond je minder leuk aan de voorstelling? Waarom?• Als je één ding mocht veranderen aan de voorstelling, wat zou dat dan zijn en waarom?• De basis van Romeo & Julia is een oud verhaal. Vind jij dat dit verhaal nog actueel en relevant is voor de tijd waarin we nu leven? Waarom wel/ niet?

2. Schrijf een recensie over de voorstelling Romeo & Julia. Mail deze naar [email protected]. Hofplein zal de mooiste recensies plaatsen op de website! In bijlage 2 vind je een uitleg over het schrijven van een recensie.

Page 12: Educatie handboek

Hofplein Rotterdam heeft een vrijetijds opleiding, een Theaterhavo/vwo, een MBO Theaterschool en een (HBO) Acteerschool. Spelers en makers van deze voorstelling zijn studenten van De MBO Theaterschool.

Page 13: Educatie handboek

SPELERS &MAKERS

Page 14: Educatie handboek

De schrijver en regisseurRomeo en Julia wordt geregisseerd door Hofplein-regisseur en scriptschrijver Carla van Driel. Zij studeerde aan het Koninklijk Instituut voor Ballet in Antwerpen en aan de Rotterdamse Dansacademie. In 1988 begon zij als dansdocent en chorograaf bij het Jeugdtheater Hofplein (de naam van Hofplein Rotterdam in die tijd), vanaf 1993 is zij ook als schrijver/regisseur actief bij de theaterproducties van Het Hofplein. Op haar naam staan inmiddels tientallen theaterproducties. Hieronder opvallend veel opera’s zoals: De droom van Mozart (1996), Turandot (1998 en 2008), Carmen (2002 en 2010), Aïda (2004), Tristan & Isolde (2004), Macbeth (2005), De barbier van Sevilla (2006), Don Giovanni (2007), Assepoester (1999, 2000 en 2009), De kleine zeemeermin (2011), Jungle Boek (2012) en Aladdin (2013).

Vormgeving en techniekDe vormgeving en techniek van deze voorstelling worden verzorgd door vierdejaars studenten van De MBO Theaterschool. De techniek wordt verzorgd door Vincent Cramer en Patrick van Soest. De vormgeving is van Robin van Craenenbroeck en Sanne Littooij.

De spelersDe voorstelling wordt gespeeld door tweedejaars studenten van De MBO Theaterschool. Hieronder lees je de rolverdeling. Er wordt in twee casts afwisselend gespeeld.

Rol Cast A Cast B

Romeo Sjoerd Koolma Kjell BranbergenJulia Willemijn van Holt Rosanne de WijsMoeder C Davida Blom Maartje Muller Moeder M Joyce van Riel Amber SluisParis Sam van Es John James HansenTybald John James Hansen Sam van EsLorenzo Violet Suijkerbuijk Valerie PlatMercutio Rosanne de Wijs Willemijn van Holt Donna Valerie Plat Violet SuijkerbuijkBenvolio Kjell Branbergen Sjoerd KoolmaBurgemeester Violet Suijkerbuijk Valerie PlatNicola Maartje Muller Davida BlomRomana Amber Sluis Joyce van RielBoodschapper Band BandKoor (ensemble) Allen Allen

Page 15: Educatie handboek

Het toneelstuk is niet in chronologische volgorde. De ouders van Romeo en Julia kijken terug op wat er allemaal is gebeurd. Tussen de scènes door volgt er

commentaar van de ouders. Ze hebben het over hoe het allemaal heeft kunnen gebeuren. Er worden dus telkens sprongetjes in de tijd gemaakt: tussen nu en vroeger.

Het stuk begint met de begrafenis van de twee geliefden.

Ondanks de tragische dood van Romeo en Julia, eindigt het stuk toch op een

gelukkiger manier! De geliefden leven als het ware voort na de dood. Net zoals

in het origineel sluiten de twee families vrede.

KEN JIJ DE

VERSCHILLEN?

Romeo en Julia ontmoeten elkaar in de voorstelling op haar

verjaardagsfeest, niet op het feest ter aankondiging van haar huwelijk.

Page 16: Educatie handboek

Bijlage 1 Scènes Scène 7Romeo Julia?Julia Romeo?Romeo Zo wil ik niet meer heten, noem mij zoals je wiltJulia Ze vermoorden je je als ze je hier ontdekken.Romeo Dat maakt mij niet uit, geen leger haalt mij hier weg.Julia Ja maar… Hij legt z’n vingertoppen op haar mond.Romeo ssst….ik ben niet bang, het is nacht en zodra ik wat hoor, verstop ik mij.Julia Het zou verschrikkelijk zijn als ze je zien.Romeo Laten ze mij maar zien, ik sterf liever nu direct, dan dat ik zonder jouw liefde verder moet leven. Julia is zichtbaar verlegen en moet lachen.Julia Wat een mooie woorden…je maakt me verlegen…gelukkig is het donker en zie je niet dat ik bloos.Romeo Oh Julia, ik ben nog niet eens echt begonnen.Julia Hou op, …als jij eens wist wat ik net allemaal dacht.Romeo Het laatste heb ik gehoord, ik gooi mijn naam weg en ben helemaal van jou.Julia Sssst… Romeo Montecchi, luister goed, …ik ben verliefd, je hebt mij afgeluisterd dus maakt het niet meer uit,… ja!… ik ben verliefd op jou. vergeef me dat ik zo open tegen je praatRomeo Ik zweer bij mijn leven…Julia Nee, niet zweren op jouw leven, dat zou ik niet kunnen verdragen.Romeo Okee, ik zweer bij mijn liefde voor jou…Julia Zweer maar niet. Het kan niet goed gaan. Ga slapen, ik zie je morgen… hoop ik ?Romeo Niet doen Julia, stuur me nog niet weg, ik wil je nog zoveel vertellen.Julia Wat wil je mij dan vertellen.Romeo Dat ik van je houdt…dat ik altijd bij je wil blijven…dat ik…Julia Hou op, hou op…Romeo dat ik je wil kussen… dat ik…Julia met je wil trouwen.Romeo ………..Julia Heb je niets meer te zeggen?Romeo trouwen?Julia Ja!… wil je niet?Romeo natuurlijk wel!! Maar hoe…hoe dan?Julia Ik stuur iemand…Donna!… morgen naar je toe en jij vertelt aan haar waar en wanneer.Romeo Hoe laat?Julia Om 12 uur.Romeo Maar dat duurt nog eeuwen.

Scène 9Lorenzo Waarover wilde je met mij praten Romeo? Je bent zo zenuwachtig. Is er iets met Rosalinde. Was je bij haar?Romeo Neee, nee, ik …dat is over, ik wilde wat …Lorenzo Over, wat!…heb je toch naar mij geluisterd...goed zo jongen…dat meisje was niets voor je…Romeo Ik weet het…maar…u moet mij helpen…Lorenzo Romeo Montecchi, rustig…vertel mij rustig wat ik moet doen.Romeo Ik kan niet rustig zijn, het is vreselijk, nee het is niet vreselijk, wel…nee, niemand mag het weten. Hoe laat is het… ik moet om 12 uur terug zijn…anders gaat het mis en dat mag niet…U moet …. Vader Lorenzo pakt Romeo bij zijn schouder en probeert hem te kalmeren.

Page 17: Educatie handboek

Romeo U wilt niet weten waar ik vannacht ben geweest.Lorenzo Je hebt toch niet gevochten met een Capuletti?Romeo Nee, niet gevochten maar…. gekust…Lorenzo Romeo?Romeo Ja,…met Julia, de dochter van Capuletti, we zijn verliefd. Help ons!?Lorenzo Romeo!Romeo Wij willen vandaag trouwen en ik vraag u hulp. Trouw ons alsjeblieft vandaag nog?Lorenzo Mijn god Romeo, waar heb je het over. Eerst kwijn je weg over Rosalinde en nu begeeft je hart het voor een ander!… nog wel een Capuletti…denk na Romeo, dit kan niet…dat is water en vuurRomeo Niet boos worden, zij houdt net zo van mij als ik van haar.Lorenzo Dat is nog erger, twee vuren tegenover elkaar.Romeo Ik wil alleen nog voor haar leven en zij voor mij…wat de familie van haar of mij ook vindt. Ik trouw met haar!!Lorenzo Zo!…ja…misschien…het is heel gevaarlijk wat ik nu denk, misschien is het een manier om die verschrikkelijke ruzie, tussen de beide families, hiermee op te lossen. Misschien verdwijnt de haat door deze liefde. Ik help jou en Julia…Romeo Kom, we gaan…Lorenzo Rustig, we moeten dit goed doorpraten, trouwen is niet makkelijk en zeker niet op deze manier. Ik ga met je mee.

Scène 11 Julia neuriet de met de muziek mee, ze gaat door als de muziek ophoudt. Ze is bezig met haar haar en maakt een paar dansbewegingen met haar lichaam. Haar moeder komt binnen. Moeder Montecchi staat verstopt erbij.

M.Capuletti Wat ben jij vrolijk. Had je het naar je zin gisteravond?Julia Gaat wel.M.Capuletti Die Paris is een leuke jongen.Julia Gaat wel.M.Capuletti Wat ben je aan het doen.Julia Niets.M.Capulleti Julia?Julia Ik ben m’n haar aan het doen ik ga straks naar Nicola.M.Capuletti Zal ik die Paris te eten vragen?Julia Alsjeblieft niet!M.Capuletti Je gaat met hem trouwen! Op dat moment komen de vriendinnen en zusjes van Julia binnen.Julia Ik wil helemaal niet trouwen…en zeker niet met hem. Het is een engerd. Als ik ooit trouw, zoek ik zelf m’n man uit.M.Capuletti: Zo…jij blijft thuis en vanavond hebben wij een gesprek…, begrepen.Julia: ……M.Capuletti: Begrepen?Julia: Ja.M.Capuletti: Het spijt mij meisjes, jullie vriendin heeft straf.Julia: Mam, alsjeblieft….M.Capuletti: Nee.Julia: Toe nou mam, ik bedoelde het niet zo…M. Capulleti: Nicola, Romana, ik heb wat te bespreken met mijn dochter.Romana: …zachtjes…werk nou mee, kom nou maar…. De vriendinnen ook met veel gebaar naar Julia.M. Capuletti: Die Paris is een neef van de baas van dit dorp…je snapt hoe belangrijk dat voor je moeder is. Julia: Ik hou niet van hem.M.Capuletti: Dat hoeft ook niet, je hoeft alleen maar met hem te trouwen…en ik weet Julia, alles wordt dan beter voor ons…ook voor jouw.Julia: Het hoeft niet beter of anders….ik heb het naar m’n zin …en ik wil nog niet trouwen…mag ik alsjeblieft mee met hun.M.Capuetti: Ik wil dat je nog eens goed nadenkt, het gebeurt toch zoals ik het wil.…ja...nou… het is goed, ga maar….en kijk goed uit voor die Montecchi’s daar buiten. Gisteravond heb ik er weer zat gezien, vreselijk tuig…. Met veel gedoe en gemompel vertrekt Moeder Capuletti. Julia kijkt haar vol afschuw na.

Page 18: Educatie handboek

Bijlage 2 Een recensie schrijvenDe bedoeling van een recensie is de lezer op de hoogte stellen van een kunstuiting (eentoneelvoorstelling, een tentoonstelling, een boek of een muziekalbum) en tegelijkertijd die lezer voorzien van een (vakkundig) oordeel. Op basis van dat oordeel mag de lezer uitmaken of hij het de moeite waard vindt om naar de voorstelling te gaan of het boek te gaan lezen. Zonder oordeel noem je het een verslag. Het oordeel is dan ook een onlosmakelijk en onmisbaar onderdeel van een recensie. Volstaan met het oordeel dat de voorstelling of het boek ‘mooi’ of ‘leuk’ was, is onvoldoende. Dat moet je beargumenteren en het oordeel moet je onderbouwen.

InformerenMaar eerst moet de lezer van de recensie van de nodige informatie worden voorzien. Plaats de voorstelling, de cd of het boek in een context. Dat doe je bijv. door vergelijkingen te maken met andere kunstuitingen die over hetzelfde onderwerp gaan. Is er in het boek een vergelijking te maken met de schilderkunst, verwijzen de teksten van een cd naar een actuele gebeurtenis? Kunst verwijst immers niet alleen naar zichzelf, vaak is er een link met de actualiteit te maken.

Die vergelijkingen maken het voor de lezer beter te begrijpen. Ook moet in een recensie kort worden geschetst waarover de kunstuiting gaat. Geef een korte weergave van de inhoud van de voorstelling, zodat de lezer kan beoordelen of hem dat interesseert. Je mag citeren, parafraseren, een samenvatting geven of een combinatie hiervan maken. Bovendien moet een recensie ook feiten geven. Handelt de voorstelling over een historische figuur, dan moet je altijd de jaartallen of het tijdvak aangeven waarin die hoofdpersoon heeft geleefd.

OordeelHet oordeel kun je alleen geven en formuleren als je weet wat jouw criteria, jouw toetsstenen zijn voor een goede voorstelling of een goed boek. Dat is het eerste waarover je moet nadenken.

Vervolgens ga je na of dat wat je hebt gezien, gehoord of gelezen aan die vooropgestelde verwachtingen voldoet. Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling dat je een lijstje van criteria in je recensie verwerkt. Daar moet je omheen formuleren, zodat wel duidelijk wordt wat jouw verwachtingen en toetsstenen zijn, zonder dat je jouw checklist prijsgeeft. ‘Het stuk / boek is interessant / niet spannend, omdat…’ en dan jouw uitleg van redenen. Overigens, ‘mooi’, ‘leuk’ en aanverwante termen zijn te algemeen om te gebruiken, die zijn nietszeggend en dat wil je juist vermijden in een recensie.

Page 19: Educatie handboek

VormDe vorm van een recensie kan erg verschillen, al staat voorop dat je met een inleiding begint. Die moet pakkend genoeg zijn om de lezer die eraan begint door te laten lezen. Een goede beginzin is iets waarover je goed moet nadenken.

Er zijn twee hoofdvormen voor een recensie:1. Inleiding – inhoud – oordeel2. Inleiding – oordeel – inhoudBij de inleiding moet ook vrij snel duidelijk worden waarover de recensie handelt. De lezer zit niet te wachten op prachtige staaltjes vertelkunst, om er pas na anderhalve pagina achter te komen dat het gaat over een kunstuiting die hem niets interesseert.

De inhoud moet kort worden samengevat, zonder de eventuele clou weg te geven, als die er tenminste is. Wie het plot verraadt, jaagt de kijker of lezer weg en dat is niet de bedoeling. Het oordeel is gebaseerd op jouw eigen criteria. Wees je er voor je begint met schrijven van bewust welke die zijn. Eerst denken, dan schrijven.

SCHRIJFTIPS!1 Schrijf niet te lange zinnen. Overschrijd je de drie

komma’s in een zin, knip die dan door en maak er

twee zinnen van.2 Gebruik geen zegswijzen, spreekwoorden of

ouderwetse uitdrukkingen. Dat is oubollig.

3 Je moet je eigen zinnen schrijven en niet lenen van

anderen.4 Vermijd het gebruik van ‘ik’ en ‘men’. Je staat (wel

licht) aan het begin van een loopbaan als beroeps

beoordelaar en hebt dus nog geen ‘naam’, geen

krediet en geen autoriteit. Gepaste bescheidenheid.

En ‘men’ is niemand.

5 Begin een stuk nooit met een tijdsaanduiding

(‘gisteren’, ‘vorige week’) of een plaatsaanduiding (‘in

theater Huppeldepup’). Begin met het onderwerp.

6 Schrijf zo veel mogelijk in de Onvoltooid

Tegenwoordige Tijd. Die is het

actiefst en leest dan ook het prettigst.

Page 20: Educatie handboek

Hofplein Rotterdam heeft vier theaterzalen in de binnenstad van Rotterdam.

Page 21: Educatie handboek

OVER HOFPLEIN ROTTERDAM

Page 22: Educatie handboek

>> Uit de voorstelling 'de Duvelstoejager', 2013

>> Uit de voorstelling 'De Zevensprong', 2013

Page 23: Educatie handboek

>> Uit de voorstelling 'Medea, 2013

>> Uit de voorstelling 'Vanavond in de Kroeg', 2011

Page 24: Educatie handboek

HOFPLEIN ROTTERDAMOp 5 november 1985 opent het oude Hofplein theater opnieuw zijn deuren als het ‘Jeugdtheater Hofplein’. Vierenveertig jongeren beginnen er met het volgen van theaterlessen. Op dat moment worden nog geen eigen voorstellingen gemaakt. De kans om zelf op het toneel te staan krijgen de leerlingen door een samenwerking met het stadsgezelschap van Rotterdam, het Ro theater, dat tijdens de kerst van 1986 de familievoorstelling Tommie Station wil uitbrengen met de leerlingen van het Hofpleintheater.

De eerste eigen voorstelling op de plankenDe eerste eigen productie, de Tomanies, komt uit rond Pasen 1987. In deze voorstelling spelen leerlingen van Hofplein op hun eigen podium samen met professionele acteurs. Voortaan worden twee eigen voorstellingen per seizoen geproduceerd.

Het theater verkeert in slechte staat. In 1990, tijdens de première van de productie van ‘Wij zijn Jong’ zakt Luc Duin (hij wordt later bestuursvoorzitter van Stichting Jeugdtheater Hofplein) door zijn stoel. Via de ‘stoelenactie’ wordt geld ingezameld voor nieuwe stoelenplan, geïnspireerd op de glazen ‘Appelwand’ (ontworpen door de bekende kunstenaar Karel Appel).

Het HofpleintheaterHet Hofpleintheater maakt deel uit van het Technikon complex, aan de rand van het centrum van Rotterdam. In de jaren vijftig werd besloten dat er een verzamelgebouw moest komen met technische scholen. Aanvankelijk was het theater de gezamenlijke aula. In 1966 werd besloten dat de grote aula een volwaardig theater moest worden: Het Hofpleintheater. Het Tecnikon en het Hofpleintheater zijn ontworpen door architect Huig Maaskant. Het Hofpleintheater werd op 19 mei 1970 officieel geopend.

De voorgevel van het Hofpleintheater is een verborgen

kunstschat in de stad. Deze glas-in-betonwand is gemaakt door de bekende

kunstenaar Karel Appel. De muur van 6,5 bij 24 meter verspreidt een gekleurd licht door de theaterzalen over het plein

voorhet theater. Het kunstwerk stelt kindergezichten met grote monden voor. Een mooi

toeval voor een theater voor kinderen en jongeren!

Page 25: Educatie handboek

Toneelspelen is vrijetijdsbestedingDezelfde première wordt ook nog eens bijna stilgelegd door de arbeidsinspectie. Kinderen en jongeren die toneelspelen zijn toen nog een nieuw fenomeen. Een voetbalwedstrijd spelen is een hobby en een toneelstuk spelen is dat niet.

Na twee jaar lang procederen, halen de leerlingen van Jeugdtheater Hofplein hun gelijk: toneelspelen mag als vrijetijdsbesteding. De toestroom van nieuwe leerlingen groeit gestaag.

De dans-, zang- en spellessen worden verplaatst van de foyer van het theater naar een oud schoolgebouw aan de Insulindestraat.

De eerste grote kaskraker wordt filmDe voorstelling ‘Kruimeltje’ van 1992 is de eerste grote kaskraker. Een ongekend groot aantal mensen bezoekt de voorstelling, deze gaat in reprise en er wordt zelfs een film van gemaakt. Met de liedjes van Kruimeltje wordt ook de aller eerste Hofplein CD uitgebracht.

Uitbreiding JeugdtheaterschoolDe jeugdtheaterschool trekt nog meer kinderen en jongeren aan. Het schoolgebouw aan de Insulindestraat barst uit zijn voegen.

Reden om de eerste dependances buiten Rotterdam te openen.

De voorgevel van het Hofpleintheater is een verborgen

kunstschat in de stad. Deze glas-in-betonwand is gemaakt door de bekende

kunstenaar Karel Appel. De muur van 6,5 bij 24 meter verspreidt een gekleurd licht door de theaterzalen over het plein

voorhet theater. Het kunstwerk stelt kindergezichten met grote monden voor. Een mooi

toeval voor een theater voor kinderen en jongeren!

Page 26: Educatie handboek

Ook al is Hofplein Rotterdam inmiddels een begrip in de stad, de strijd voor het voortbestaan blijft doorgaan. In het jaar 2012 heeft de wereldwijde economische crisis al flink huisgehouden. Er worden nieuwe bezuinigingen aangekondigd en een korting op de subsidie dreigt. Meer dan twaalfhonderd leerlingen gaan in oktober van dat jaar de straat op richting het Rotterdamse stadhuis aan de Coolsingel, strijdbaar voor het behoud van ‘hun’ Hofplein. Met succes want de bezuinigingsronde wordt overleefd.

Oprichter en algemeen directeur Louis Lemaire is inmiddels de pensioengerechtigde leeftijd zeer ruim gepasseerd. Op 1 mei 2013 draag hij na achtentwintig veelbewogen jaren zijn functie als algemeen directeur over aan Caroline Pietermaat. Tijdens een speciaal afscheidsprogramma op 16 mei ontvangt Louis de Wolfert van Borselenpenning. Inmiddels is Hofplein Rotterdam uitgegroeid tot een theaterbegrip in Rotterdam en omgeving. Het biedt naast jeugd- en jongerenvoorstelling in het eigen theater ook vrijetijdsopleidingen, middelbare school op Havo- en VWO-Niveau en MBO- en HBO-beroepsopleidingen. De verschillende opleidingen hebben in de afgelopen jaren al heel wat (bekende) talenten voortgebracht. Van inmiddels bekende acteurs en dansers tot producenten. Maar ook docenten, ontwerpers, journalisten, dj’s, maatschappelijk werkers, kortom: Hofpleintalenten zijn in alle lagen van de beroepsbevolking te vinden.

Het HofpleintheaterHet Hofpleintheater maakt deel uit van het Technikon complex, aan de rand van het centrum van Rotterdam. In de jaren vijftig werd besloten dat er een verzamelgebouw moest komen met technische scholen. Aanvankelijk was het theater de gezamenlijke aula. In 1966 werd besloten dat de grote aula een volwaardig theater moest worden: Het Hofpleintheater. Het Tecnikon en het Hofpleintheater zijn ontworpen door architect Huig Maaskant. Het Hilton Hotel op het Weena in Rotterdam, De Euromast en de Pier Scheveningen zijn enkele bekende werken van Maaskant. Het Hofpleintheater werd op 19 mei 1970 officieel geopend.

De TheaterschoolDe andere theaterzalen van Hofplein Rotterdam (Theater 222, De Verdieping, De Shakespearezaal) bevinden zich in het gebouw van De Theaterschool aan de Pieter de Hooghweg. De Theaterschool staat vlakbij het eigenzinnige Lloydkwartier in Rotterdam. De Euromast en historisch Delfshaven liggen op steenworp afstand. In het gebouw bevindt zich ook een gezellig theatercafé waar je ook kunt lunchen en borrelen al dan niet in combinatie met een bezoek aan de voorstellingen. De programmering in de verschillende zalen is een divers aanbod van verschillende stijlen waarin jonge theatermakers de grenzen van spel, zang en dans zoeken en ontdekken.

De Theaterschool is al sinds 1913 in gebruik als schoolgebouw. Toen huisvestte het de Nederlandsche Handels Hoogeschool, de voorloper van de huidige Erasmus Universiteit. Later vestigde het Rotterdams Conservatorium zich in het gebouw. In deze tijd is in de binnentuin van het gebouw een theaterzaal gebouwd die diende als concertzaal voor de conservatoriumstudenten. Deze zaal is tegenwoordig ons Theater 222.

De voormalige bibliotheek van de Nederlandsche Handels Hoogeschool is nu in gebruik als theater De Shakespearezaal. Waar vroeger economiestudenten dikke boeken bestudeerden, ligt nu een theatervloer waar dagelijks voorstellingen op gespeeld worden.

Hofplein Rotterdam heeft naast De Jeugdtheaterschool de volgende

opleidingen: De MBO Theaterschool i.s.m. het Albeda College, De Theaterhavo/vwo,

een volledige havo/vwo opleiding i.s.m. het LMC en De Acteerschool Rotterdam, een theateropleiding op Hbo-niveau i.s.m. de

Hogeschool Rotterdam.

En dan zijn er nog diverse externe projecten met scholen in het

basisonderwijs en het voortgezet onderwijs.

Page 27: Educatie handboek

De TheaterschoolDe Theaterschool is al sinds 1913 in gebruik als schoolgebouw. Toen huisvestte het de Nederlandsche Handels Hoogeschool, de voorloper van de huidige Erasmus Universiteit. Later vestigde het Rotterdams Conservatorium zich in het gebouw.

>> De Theaterschool, jaren 30

>> De Theaterschool, 2013

Page 28: Educatie handboek

Met de klas naar een voorstelling? Een exclusieve rondleiding ‘achter de schermen’? Een aansprekende workshop in de klas? Hofplein Rotterdam is al jarenlang steevast ‘hofleverancier’ van toegankelijke activiteiten en voorstellingen. Voor iedere beginnende en gevorderde theaterbezoeker de kans bij uitstek om op een aansprekende manier kennis te maken met alles wat theater te bieden heeft!

Page 29: Educatie handboek

EDUCATIE EN GROEPEN

Page 30: Educatie handboek

EDUCATIE & GROEPENAansprekende voorstellingenDe programmering van Hofplein Rotterdam biedt jaarlijks een gevarieerd aanbod voor verschillende leeftijdsgroepen. De voorstellingen zijn veelal gebaseerd op een bekend boek of verhaal en hierdoor uitstekend te koppelen aan bijvoorbeeld taalontwikkeling. Uniek hierbij is dat de voorstellingen altijd worden gespeeld door leeftijdgenoten (van 6 tot 26 jaar!). Door een ontmoeting met de spelers en makers na afloop van een voorstelling hebben inmiddels vele duizenden beginnende en gevorderde theaterbezoekers ontdekt dat theater niet alleen spannend en leerzaam is, maar ook telkens weer anders.

InteractiefMet interactief lesmateriaal of voorbereidende workshops wil Hofplein Rotterdam een verbinding maken tussen publiek, onderwijs en theater. Hiervoor verzorgt een team van professionals bijna dagelijks workshops of lezingen in de klas, waarbij de achtergronden van een voorstelling dan weer een specifiek thema centraal staan. Behalve activiteiten voor het basis- en voortgezet onderwijs, bieden wij ook speciale programma’s en (presentatie)trainingen voor groepen en bedrijven. DocentendagTijdens onze jaarlijkse inspirerende docentendag (in april) organiseren wij diverse workshops en trainingen. De opgedane ervaring kan meteen worden toegepast in een lessituatie in de klas of als voorbereiding op een groepsbezoek.

Page 31: Educatie handboek

AGENDA 13-14Aladdin27 september t/m 17 november, Hofpleintheater

Famous! (vier afleveringen verspreid over heel het seizoen)13 december t/m einde seizoen, Theater 222

Oliver Twist20 december t/m 2 februari, Hofpleintheater

De Piratenkoningin26 december t/m 5 februari, Schouwburg de Kring in Roosendaal, de Nieuwe Nobelaer in Etten-Leur en het Chassé Theater in Breda

Vanavond in de Kroeg (vier voorstellingen verspreid over heel het seizoen)9 januari t/m einde seizoen, Shakespearezaal

Meisje Loos21 februari t/m 9 maart, Hofpleintheater, Brestheater in Brielle, Theater de Twee Hondjes in Hellevoetsluis en Theater de Willem in Papendrecht

De Tovenaarsleerling28 maart t/m 11 mei, Hofpleintheater, Het Kruispunt in Barendrecht en Het Plein in Ridderkerk

Hamlet3 april t/m 10 mei, De Verdieping

De Reis om de Wereld in 80 dagen30 mei t/m 8 juni en na de zomer van 2014, Hofpleintheater

CONTACTEducatie en GroepenLisette van der [email protected] 243 50 55www.hofpleinrotterdam.nl

Blijf op de hoogte van onze educatie

aanbod en -activiteiten en meld je aan

voor de maandelijkse nieuwsbrief via

[email protected]. (vermeld hierin je naam, je school of organisa

tie en email).

Page 32: Educatie handboek

Colofon

Romeo en JuliaGemaakt en gespeeld door De MBO Theaterschool, onderdeel van Hofplein Rotterdam.

PremièreOp 21 november 2013 in De Theaterschool in Rotterdam

GenreToneelvoorstelling voor iedereen vanaf 12 jaar

Script & regieCarla van Driel

Educatie & GroepenLisette van der SluisT. 010 243 50 55 E. [email protected]

Romeo & Julia handboek 2013Dit handboek is een uitgave van Marketing & Communicatie van Hofplein Rotterdam en bestemd voor scholen, onderwijsinstellingen en groepen. Voor boekingen en informatie kun je contact opnemen met Hofplein Rotterdam, [email protected]

Samenstelling & redactieMartijn EkLisette van der Sluis

Hoofd marketing & communicatiePatrick de Jong

VormgevingNancy van Geest

Foto'sTom Sebus, Joke Schot, Suzanne van de Kerk

© Hofplein Rotterdam